EXPO DUUR,
MAAR
VERANTWOORD
Vee- en vleesproduktie in Zeeland
Program ZLM-expo
Veel ruimte voor vervoer
Paard heeft de
landbouw nodig
Presentatie ZLM
:ens
ZLM-voorzitter
Z. ENZ.
kamperland
stad
Dieden
i revisie B.V.
as- en
tering
ren
MATTON
enz.
ines
smachines
lines
SINEN
TER
is ook
t Oostburg
Woensdag 20 juni 1973
reedschap
latoren
en
DSCHAPPEN
Fzpz
KAMPERLAND
8NL.
DE" KAMPERIAND
a-tentoonstelling te
angrijk programma
OREN o.a.
lieken
ijvend onze stand
zullen U alle ge-
erstrekken.
i/j~r£z
B.V.
TEL. 01134- 1255
REEKWEG 2A
EN (N'Br x 7359
01641 -2628 of 340
-
Woensdag 20 juni
14.00 uur: buitengewone al
gemene ledenvergadering in
de Prins van Oranje te Goes.
Inleiding over „De toekomst
van het gezinsbedrijf in Ne-
I derland" door prof. F.W.J.
I Kriellaars. Inleiding over „Het
Deense gezinsbedrijf in de
I EEG van negen" door de
I Deense landbouwattaché mr.
I K. Milthers.
I 19.30 uur: concert door het
I Antwerps Philharmonisch Or-
I kest o.l.v. Ed. Fiipse in de
Grote Kerk te Goes.
Donderdag 21 juni
10.00 uur: officiële opening
I Delta'73.
I Vrijdag 22 juni: Dag van het
I Rund- en Kleinvee
1 10.00-15.00 uur: Gelegenheid
I tot bezichtiging van collecties
I vleesvee (roodbont, MRIJ,
I «vartbont, FH Charolais, wit-
I blauwe vee, dikbillen, kruis
ingen), varkens, dwerggeiten,
I schapen en rundvee.
I 10.00-12.30 uur: Keuringen
I van rundvee, schapen en gei-
ten.
I 13.30-15.00 uur: Demonstra-
I '6 van de kampioenen en col-
I lecties fokdieren.
I 15.00-16.00 uur: Werktul-
I fjenshow „Transport in de
I landbouw".
Zaterdag 23 juni: Zeeuwse
"ag van het Paard
9.00-12.30 uur: Keuringen
Jvan paarden- en\ ponyrassen
Itrtl-, tuig- en veelzijdigheids-
paarden van het W.P.fT-,
trekpaarden, New Forest pony,
Halflinger, Fjorden, Shetland
pony, Welsh pony, Arabier,
Friese paard, Connemara,
Dartmoor e.a.).
13.30-16.00 uur: Gevarieerd
middagprogramma waaraan al
le rassen meedoen: springnu-
mers, voltige, dressuur, 16-
span trekpaarden, rassendefilé,
aanspanningen en parade.
9.00-16.00 uur: gelegenheid
tot bezichtiging van de paar
den- en ponyrassen.
16.30-17.30 uur: muzikale
show.
18.00 uur: sluiting van Del
ta'73.
Toegangsprijzen Delta'73:
f 4,- per persoon, groepen
van tenminste 25 personen: f
3,per persoon, f 2,50 voor
leden-begunstigers van de
ZLM op vertoon van de reduc-
tiekaart. f 1,50 voor kinderen
tot 14 jaar en scholen groeps-
oezoek.
Tentoonstellingsterrein
De Schotsman Ruiterplaat in
de gemeente Kamperland op
Noord-Beveland. Het terrein
ligt aan het Veerse Meer vlak
bij hotel Kamperduin nabij
het recreatiegebied De Ban-
jaard.
Secretariaat
Het secretariaat van de
ZLM-tentoonstelling Delta'73
is telefonisch te bereiken on
der nummer 01107-653.
(Van een onzer
verslaggevers)
KAMPERLAND Als je
ziet dat de ZLM-tentoonstel
ling Delta '73 begroot is op
200.000 gulden, kun je je
afvragen of het houden
van zo'n tentoonstelling wel
verantwoord is en wat dan
eigenlijk de zin daarvan is.
De heer J. B. Becu, algemeen
voorzitter van de Zeeuwse
Landbouw Maatschappij,
heeft daarop een beslist ant
woord. Eigenlijk meer ant
woorden.
De structuur zelf van de
landbouw maakt het nodig om
zo'n tentoonstelling te houden.
Met name in Nederland en
Zeeland neemt het zogeheten
familiebedrijf een grote plaats
in. Deze, naar verhouding,
kleine eenheden maken het
voor de toeleveringsbedrijven
moeilijk hun potentiële afne
mers van werktuigen en der
gelijke te tonen wat er zoal op
de markt is verschenen.
Een tentoonstelling als Del
ta'73 is eigenlijk een forum
voor de landbouwers om op de
hoogte te blijven van de ont
wikkelingen in hun branche.
Een tentoonstelling als middel
voor informatieverschaffing is,
gezien de structuur van de
landbouwsector, nog het meest
effectieve middel. Maar vol
gens de heer Becu wordt Del
ta'73 ook gerechtvaardigd om
andere redenen. Het is een
manifestatie om te tonen dat
de landbouw niet dood is.
Maar tegelijkertijd is de ten
toonstelling een moment van
bezinning op de toekomst, op
de mogelijkheden en moeilijk
heden. Op alle fronten is de
landbouw in ontwikkeling. De
EEG speelt daarbij een niet
geringe rol. Een der proble
men is de schaalvergroting
van de bedrijven. Met name
wat betreft de akkerbouwbe
drijven verloopt dit proces
trager dan oorspronkelijk
werd aangenomen. Delta'73
geeft mede een beeld wat er,
wat dit betreft, aan technische
mogelijkheden voorhanden
is.
De Schotsman-Ruiterpiaat is
de plaats in Noord-Beveland
waar de ZLM-Tentoonstelling
Delta'73 wordt gehouren. De
namen herinneren nog aan de
situatie voor de afsluiting van
het Veerse Gat in 1961. In het
vroegere Veerse Gat lagen
drie zandplaten: de Ruiterplaat,
de Schotsman en de Onrust.
Deze namen zijn nu gegeven
aan het gebied dat ligt tussen
het Kamperlandse havenka
naal en de Veersegatdam.
Het grootste deel van de
Ruiterplaat is particulier ei
gendom. Dit gedeelte is be
stemd voor de bouw van zo
merhuisjes. Het overige deel
van de Ruiterplaat en het
meest zuidelijk gedeelte van de
Schotsman moet een recreatie
centrum worden. Dit terrein is
30 ha. groot. Het is nu juist
dit stuk dat de Dienst der
Voorbereidingen aan de ZLM-tentoonstellingopbouw van een paviljoen.
Domeinen ter beschikking
heeft gesteld voor Delta'73.
Het gebied dat ligt tussen dit
toekomstige recreatiecentrum
en de Veersegatdam is op een
opperlakte van 130 ha. bebost
en bestaat verder uit 90 ha.
grasland, ruige begroeiing en
duintjes.
Een van de grotere proble
men bij de organisatie van een
tentoonstelling als Delta'73 is
het vinden van een geschikt
terrein. Tijdens een persconfe
rentie van de organisators
werd bezorgdheid uitgespro
ken wat dit betreft voor de
toekomst. In Zeeland komen
steeds minder terreinen be
schikbaar voor manifestaties
als een ZLM-tentoonstelling.
Het huidige terrein zal ook
maar weer één keer gebruikt
kunnen worden. Is het niet
mogelijk, zo werd gevraagd,
om in het zuid-westelijk Del
tagebied een permanent ter
rein in te richten voor dit
soort grote manifestaties. Een
grote zuid-westelijke manifes
tatie ter ere van de afsluiting
van de Deltawerken op het
permanente manifestatieter
rein was een idee dat gelan
ceerd werd.
Er is een brug geslagen om een deel van de expositieruimte
te kunnen bereiken.
(Van een onzer
verslaggevers)
KAMPERLAND Een van
de belangrijkste werkzaamhe
den in het landbouwbedrijf is
het transport. De produkten
die per jaar vervoerd moeten
worden, kunnen oplopen tot 50
a 80 ton per hectare. Men
hoeft maar te denken aan
kunstmest, zaaizaad, pootgoed,
gras, hooi, stalmest, stro, aard
appelen, en bieten. Van de
totale arbeidstijd in de land
bouw gaat 35 tot 60% zitten in
het transport.
Het kan dan ook niet verba
zen dat Delta'73 een grote
plaats heeft ingeruimd voor
transportmiddelen welke in de
landbouw gebruikt kunnen
worden. Transport is niet al
leen vervoeren, maar ook la
den en lossen. Aan transport
werktuigen is op de ZLM-ten
toonstelling onder meer te
zien: kipwagens, loswagens,
stalmeststrooiers, mengmest-
wagens, hakselwagens, pak-
kenwagens, kranen, blazers,
transporteurs en boxenvullers,
stortbakken, opschepmaehines,
voor en achterladers aan de
trekker en hefmasten. Van al
deze werktuigen zullen ver
schillende uitvoeringen en
merken op de tentoonstelling
te zien zijn. Tijdens de werk
tuigenshow op vrijdag 22 juni
van 15.00-16.00 uur zullen
werktuigen voorgereden wor
den en besproken worden
door medewerkers van het
Consulentschap voor Land
bouwwerktuigen en Arbeid te
Wageningen. Bij de organisa
tie van de werktuigendag is
ook nauw betrokken geweest
het Consulentschap voor de
Akkerbouw en de Rundvee
houderij te Goes.
KAMPERLAND Als
trekkracht in de landbouw
heeft het paard nauwelijks
nog enige betekenis. Toch is
het paard nog steeds in op
mars. In de sport maar vooral
in de recreatie: paardrijden
als ontspanning.
Die toenemende belangstel
ling voor het paard geeft de
landbouw toch nog een stuk
de heer L.
iter van de
Stichting Zeeuwse Dag van
het Paard, zal de landbouw
een blijvend belangrijke taak
behouden bij de opfok van
paarden.
Dit jaar voor de eerste keer
wordt de Zeeuwse Dag van
het Paard gehouden in het ka
der van de ZLM-Tentoonstel
ling Delta '73. Dit houdt te
vens in dat voor het paard en
de pony een aparte dag werd
ingelast. Op de ZLM-tentoon
stellingen in het verleden
werden de paarden te zamen
met rundvee en kleinvee op
dezelfde dag voor keuringen
en demonstraties samenge
bracht.
De Stichting Zeeuwse Dag
van het Paard heeft tot doel
het fokken van paarden en het
bevorderen van het gebruik
van het paard in de ruimste
zin van het woord. De Zeeuw
se Dag van het Paard werd
voor de eerste keer gehouden
in 1970. Toen werden 125
paarden ter keuring voorge
leid. In de daaropvolgende ja
ren verdubbelde dat aantal
telkens. Op Delta '73 wordt
een aanvoer van 500 paarden
ter keuring ver
wacht.
De Zeeuwse Dag van het
Paard is zaterdag 23 juni, de
laatste dag van de ZLM-ten
toonstelling. De keuringen zijn
's morgens. Er worden stam
boek, premie- en provinciale
keuringen gehouden en er
worden kampioenen aangewe
zen. Ook het bestgaande rij
paard en rijpony zullen worden
benoemd, 's Middags is er ver
volgens een uitgebreide de
monstratie en een show. Er is
een rassendefilé, een pony
springconcours, er zijn diverse
aangespannen nummers en ook
de trekpaarden zullen een
vier- acht- en zestienspan vor
men.
(Van een onzer verslaggevers)
KAMPERLAND De
Zeeuwse Landbouw Maat
schappij presenteert zichzelf
op Delta '73 in het ZLM-Pa-
viljoen. Naast alle ZLM-instel-
lingen presenteren zich in dit
paviljoen ook De Bond van
Plattelandsvrouwen en de
tinL n«°"- hieeft met entge dames de verzorging van de kan-
c °P zich genomen.
(Van een onzer verslaggevers)
KAMPERLAND Het vee
neemt op Delta '73 een aparte
plaats in. Vrijdag 23 juni is
het de dag van het rund- en
kleinvee. Een nieuwtje dit
jaar is de demonstratie van
vleesvee. Maar naast het rund
komen ook het schaap, de geit
en het varken aan bod. Enige
gegevens over een en ander in
dit artikel.
In Zeeland is altijd veel
vleesvee gehouden. Vorig jaar
maakte dit soort vee hier
meer dan 40% van de totale
rundveestapel uit. De belang
stelling voor het vleesvee is
de laatste twee jaar aanzien
lijk toegenomen, mede door
een prijsstijging van meer dan
30%. Andere oorzaken van de
grote omvang zijn dat veel
akkerbouwbedrijven onscheur-
baar grasland hebben die door
beweiding benut moeten wor
den; bijprodukten van de ak
kerbouw vormen goedkope en
goede voedermiddelen voor
vleesvee en de stalmest wordt
waardevol geacht voor de
vruchtbaarheidsverbetering
van het bouwland. Toch wordt
er de laatste jaren een andere
ontwikkeling merkbaar. Op
een deel van de bedrijven
verdwijnt het vleesvee terwijl
op andere bedrijven de rund-
vleesproduktie wordt uitge
breid en geïntensiveerd. In de
meeste gevallen houdt dat
nieuwbouw van stallen in. Het
meest gebouwde type stal is
de roostervloerstal. In Zeeland
zijn reeds een 25-tal van deze
stallen gebouwd of in aan
bouw met een capaciteit van
rond de 2000 stuks vleesvee.
De kalveren worden op de be
drijven zelf opgefokt en ver
volgens afgemest op een leef
tijd van ongeveer 16 maanden.
Ze komen niet of nog slechts
een korte periode in' de weide.
Op deze grote bedrijven vor
men de bijprodukten van de
akkerbouw een onvoldoende
basis voor voedermiddelen.
Ruw- en krachtvoer moeten
aangekocht worden of men
moet zelf voedergewassen
gaan telen. Wat betreft het
laatste ondervindt de snijmais-
teelt een toenemende belang
stelling. Uitgangspunt voor de
rundvleesproduktie zijn ver
schillende kalverenrassen,
welke op de tentoonstelling
aanwpzig zijn.
Niettegenstaande het feit
dat Zeeland slechts 1% telt
van het totale aantal Neder
landse melkkoeien, neemt de
inzending van de melkveehou
ders vrijdag 22 juni een ruime
plaats in. Noord-Brabant telt
15% van het totale aantal Ne
derlandse melkkoeien en deze
provincie valt ook onder het
werkgebied van de ZLM. De
verbetering van het melkvee
wordt bereikt door van de
beste dieren nakomelingen te
fokken. Daartoe wil deze ten
toonstelling dan ook een bij
drage leveren. Vandaar de
keuringen door een jury waar
bij het totale uiterlijk beke
ken wordt, maar waarbij uiers
en benen der koeien extra
aandacht krijgen. In de catalo
gus, die uitgegeven wordt,
staan ook de produktiegege-
vens der gekeurde dieren en
de officieel bekende afstam
ming. De catalogus bevat ge
gevens die officieel zijn vast
gelegd. Drie instanties die zich
bezig houden met de verbete
ring van vee, hebben hierbij
samengewerkt: de Regionale
Fokvereniging. enof het Ne
derlandse!» Rundveestamboek,
de Vereniging voor Melkcon-
trole en de K.I.-vereniging.
De schapenhouderij heeft
zich de afgelopen tijd sterk
uitgebreid, voornamelijk als
gevolg van de gunstige prijs
ontwikkeling. Vorig jaar was
de omvang van de Zeeuwse
schapenstapel 12.500, hetgeen
ten opzichte van 1971 een stij
ging van 8% was.
De schapenfokkerij is ge
richt op de produktie van
lamsvlees. Dit vlees is be
stemd voor export. Frankrijk
is verreweg de grootste afne
mer. Het „Texelse ras" is het
belangrijkste ras in de scha
penstapel. Dit ras, dat gunsti
ge groei- en slachteigenschap-
pen heeft, wordt geregistreerd
door de Vereniging ter Verbe
tering van het Schapenras in
Zeeland. Een derde van alle
schapenhouders is lid van deze
vereniging. Ongeveer 24% van
alle schapenhouders doet ac
tief mee aan de geregistreerde
fokkerijDe stamboekhouding
is gericht op de keuring van
de wol en de vastlegging van
de vruchtbaarheidsgegevens.
Om de concurrentie op de Eu
ropese markt te kunnen hand
haven worden ook steeds be
langrijker als selectiefactoren:
groeisnelheid, voedselconversie
en slachtkwaliteit. Naast het
Texelse ras kent Zeeland ook
nog het Zeeuwse Melkscha-
penras. Dit ras komt echter
nog slechts op beperkte schaal
voor. In het verleden werd dit
ras gehouden voor de melk
welke bestemd was voor de
kaasproduktie. Op de ZLM-
tentoonstelling vindt een regi
onale keuring plaats van scha
pen van het Texelse ras. Bo
vendien worden demonstratie-
groepen van de beste fokram-
men, anderhalf jarige ooien en
melkschapen tentoongesteld.
Sterk teruggelopen de laat
ste twintig jaar is de omvang
van de Zeeuwse geitenhoude-
rij. Momenteel zijn er nog
acht plaatselijke geitenfokver-
enigingen met in totaal bijna
zeventig leden. Vroeger wer
den de geiten gehouden voor
de melk. Wanneer de laatste
jaren de belangstelling voor
dt geit dan ook weer toe
neemt, met name voor de ge
kleurde- en de dwerggeiten, is
de oorzaak een duidelijke:
men houdt geiten voor de
sport. De geit wordt een
speelkameraadje voor de kin
deren. Om de fokkerij van
dwerggeiten te begeleiden is
in 1970 de Nederlandse Orga
nisatie voor de Dwerggeiten-
fokkerij opgericht. Deze orga
nisatie telt reeds een flink
aantal leden. De Vereniging
ter Verbetering van het Gei
tenras in Zeeland is bezig zich
aan de gewijzigde situatie aan
te passen. Op de ZLM-ten
toonstelling krijgt de bezoeker
op de tweede dag een beeld
van de verschillende kanten
van de geitenfokkerij in de
vorm van keuringen en de
monstraties. Gekeurd worden
onder meer witte-, Toggenbur-
ger- en bonte geiten. Verder is
er ook een demonstratie van
dwerggeiten en lammeren.
In Zeeland worden op 1551
bedrijven in totaal ruim 60.500
varkens gehouden, aldus bleek
vorig jaar uit tellingen van
het Centraal Bureau voor de
Statistiek (CBS). Dit is per
bedrijf 39, hetgeen erop duidt
dat de betekenis van het var
ken in de totale bedrijfsvoe
ring niet groot is. De verhou
ding tussen de produktie van
biggen en mestvarkens toont
een overschot van biggen.
Daarom moeten er jaarlijks
een groot aantal biggen ver
handeld worden hetgeen voor
een doelmatige varkenshoude
rij bezwaarlijk is. Het N.L.-
ras neemt de grootste plaats
in, maar ook het G.Y.-ras
komt weer meer naar voren.
Een kruising tussen deze ras
sen heeft vele voordelen, zo is
gebleken uit proeven en cij
fers van praktijkbedrijven.
Een belangrijke rol in deze
ontwikkeling speelt het Var
kensstamboek voor Zuid-Ne
derland. Dit stamboek heeft
tot taak het raszuiver houden
en het verbeteren van beide
rassen varkens. Het is juist
een van de functies van Delta
'73 de varkenshouderij onder
de aandacht te brengen.
Plattelands Jongeren Zuid.
Het paviljoen werd ontworpen
door de Stichting Public Rela
tions Land- en Tuinbouw en
heeft een oppervlakte van 800
m2.
De verschillende stands.
ZLM-secretariaat. Deze
stand laat zien hoe de organi
satie van de Zeeuwse Land-
bouwmaatschappij is opge
bouwd. Verder ook wat de
ZLM allemaal doet en wie de
maatschappij besturen.
Onderwijs. Deze stand
werpt een blik op de moge
lijkheden van de Groene
School te Kapelle en geeft in
formatie over het huishoud
en nijverheidsonderwijs.
Verzekeringen. Deze infor
matiestand geeft een inzicht in
de diverse verzekeringsmoge
lijkheden van de ZLM: Onder
linge Verzekerings Mij, de
Onderlinge Zuidelijke Hagel-
verzekering voor Landbouw
gewassen, de Onderlinge
Fruittelers Hagelverzekering,
de Vereniging voor Zieken-
huisverpleging „Noord en
Zuid". Verder geeft deze stand
informatie over adviezen en
bemiddeling over alle vormen
van verzekering.
Plattelandsvrouwen. In het
ZLM-Paviljoen is ook een
stand ingericht van de Neder
landse Bond van Plattelands
vrouwen. Onder het motto:
„de vrouw in de hedendaagse
maatschappij", worden aspec
ten belicht als „vrouw en vor
ming", „vrouw en creativi
teit", „vrouw en milieuzorg"
en „vrouw en ontwikkelings
samenwerking".
PJZ. Er is ook een stand
van de Plattelands Jongeren
Zuid in het ZLM-Paviljoen.
De stand laat het publiek ken
nis maken met een aantal acti
viteiten van de Plattelands
Jongeren.
Een maquette van het Delta
gebied in het ZLM-Paviljoen
geeft een beeld van de laatste
werkzaamheden in dit gebied.
De maquette is 4,5 bij 5,5
meter groot. Via een bedie
ningspaneel wordt de getij
werking in het Deltagebied en
de daarmee samenhangende
dijkhoogte in beeld ge
bracht.
