lit sens Lwen Knef „Wij kunnen geen klant missen" middenstanders in r K VP-achterban wil snel één nieuwe partij 75 25 PMJBUC Stotteraars worden in de steek gelaten ZANZIBAR PAKT HIPPIES AAN Van 204 vaten gif in Noordzee 183 geborgen 69 A -sur,.ae cola*fanta 03 prince fourre eierbeschurtü!) basterd™; zHOLLNIEIM ]59 leverworst ananas schijfjes jusd'orange bastogne»99 iwargarinfe9j kl0rslagr00m89 Zover hemden pakdreft 8ij ]49 295 kabel-bo; x^jïms haarlak JAC.HERMANS binnenland buitenland Te duur Beroep op CH-fraciie Zeeland en Brabant Groep van achttien ^89 @695 busODOREXf™' &199 waar geld nog waarde heeft N€OOV: Opleiding onderofficieren verbeteren Sean Kenny dood „Dom" Stotter-in Zelf doen Glazige ogen Opleiding yyoenedag 1-3 juni 18?3 eigenlijk waard, js Lgrond waaruit dit :schreven en verteld espiegelingan. maar zaken. Een sprook- ils een sprookje be- vaak nogal bittere ïeden bestaat. Na ie- tuk bespreekt Neill nderen het beleefde waarbij niemand en aard wordt; Neill in ol en de kinderen in senenrol - zoals wjj as zo benoemen i® :e systeem - gedrukt "en boek, waaraan vanaf een jaar of ook ouderen, onge- veel kunnen bej>e- H.E. van het leven. Niet lner, maair ook Hans ich daardoor buiten ensehap waarin al- intellect normerend in zijn dorp, merkt imfes het feit, dat hij ■rkmanskiel aantrekt ten die gemeenschap te hebben. Zijn la- mwiicht, aangepunt tijd van overmatig feme en de confrom- jmute emotionele Te niet meer in staat reageren op de lij gaat er in onder, ft geen betoog ge- maar een simpel iaaruit kamt echter de aanklacht over maatschappij, die en instincten onder- mieuw een actueel wervelende mander verweven. Monique rijft een prachtige beelden getuigen norm talent en een belezenheid. An te boeken van haar inien vraagt haar ■man niet om een Het is gewoon een lïnspireerd stuk lite- de vaaag naar de iginig van het ooider- welijlks meer ver- J.V. fcten zijn van zonder mu- ht staan tussen 172. Ze getui- can een oor levensgevoel op talloze waaraan overgeleverd beide proza- Ehrijft Knef pzinnig over fling in het Jrlijn en over |e van haar lek. Voor de Knef waarde- Ideze teksten panvulling op die ze maak- H. E. ■irraafc vinden in Kip of afsluiting v 1 meerdere imense t een groep van 9e~ len om zich heen irren buiten) lensen, die daardo M-ang komen, lip ontredderd, |n, raken oversp zij niet meer m W doortrekkend In de politiek, roef Vet kiezen van w Lit ervaring wjt lipinp is, Vn tot ontplooid willen laten ■Viii-i-rVji mriifi /rij i i rui ,In ons dorp, zo om en nabij de'7OOO inwoners, zitten maar liefst vier kruideniers. Kleine zelfstandigen. Onlangs is er in het nieuwe winkelcentrum een groot levcnsmiddelenbedrijf bijgekomen. Nou, we hadden hen geen van allen riant. Nu kunnen we wel ophouden. Dat is in ieder geval mijn vaste overtuiging." Hij, een man van bijna 40 jaar is getrouwd. De winkel heeft hij overgenomen van zijn ouders. Ook zijn jongere broer, ongetrouwd, werkt erin. Evenals z'n moeder, 68 jaar. Z'n vrouw neemt de fruit- en groentenverkoop voor haar re kening. Ze heeft in de winkel daarvoor een aparte hoek. „Ons dorp, enkele kilome ters van de grote stad, heeft zich de afgelopen jaren enorm uitgebreid. Het is woongebied geworden voor vele stedelin gen. Er is met geweld ge bouwd. De twee woonkernen van het dorp zijn aan elkaar gegroeid. Toen. zo'n jaar of tien geleden, dit allemaal be kend werd, waren wij blij. Want, u begrijpt wel, dat de mensen uit de stad die hier heen komen, meestal een goed inkomen hebben. Die kunnen wat verteren. In die verwach ting zijn we beschaamd. Dat wil zeggen, er zijn heel wat mensen onder die dat kunnen. Er zijn er echter ook heel wat onder die - om dat eigen huis en die auto te kunnen betalen kennelijk tot hun nek in de financiële zorgen zitten. Maar goed, we kregen er klanten bij. Onze omzet werd groter. Het merkwaardige is echter geweest dat de meeste van die nieuwe klanten na verloop van tijd wegbleven. Ik ben er, dat is al weer langer geleden, zelf eens achteraan geweest om uit te zoeken waarom dat gebeurde." Hij staat op. Haait uit een oud cilinderbureau een stapel papieren. „Ik heb dat opge schreven. Bezocht zo'n 15 van die nieuwe dorpelingen, klan ten die weggebleven waren. Ach, de een vertelde dit, de ander dat. De nuances verschil len, de melodie was in feite overal gelijk. Wij, de dorpswinkeliers, waren te duur. Men vond het heerlijk om weer rustig te kunnen winkelen, om weer met de winkeliers een praatje te kun nen maken, om niet met de zenuwen in het lijf langs de kassa gejaagd te worden, om ook na sluitingstijd even ach terom een vergeten boodschap te' kunnen halen. Maar waar om was in dit dorp alles, maar dan ook alles, duurder dan tn de stad? Het bleek me ook dat dit niet alleen voor de kruide niers gold, ook voor de slager, voor de groenteman, voor de friteszaak". Hij bladert in de papierbun del. Haalt er een groot dicht beschreven vel uit „ik heb dat nagegaan. Want als een zo'n ex-klant dat had gezegd, had ik nog kunnen aannemen dat het niet waar was. Maar alle maal... Welnu, het was gewoon waar. Ik ben naar de stad gereden en heb daar de ver schillende supermarkts en wat er op dat gebied alle maal is gekomen, gecontro- meer bij de grossiers. Die hebben daarvoor een mooie verklaring. Een kleine zaak bedienen en bevoorraden is duurder dan aan een groot be drijf ineens een hele vracht wagen vol sturen. Nou, voor mij is dat onzin. Maar je staat er vrijwel machteloos tegeno ver. Die grossiers zijn er alle maal - ik durf dat rustig te van een groot bankconcern in het hart van de nienwbouw een winkelcentrum zou bouwen, gaf het gemeentebestuur de eigen middenstand van het dorp de eerste kans er winkel ruimte te huren. Op een enke le uitzondering na mislukte dat. „Ze durfden het niet aan, hadden er het geld niet voor, bleven liever zitten waar ze altijd gezeten hadden. Resul taat: een groot nationaal le- vensmiddelenbedrijf begon er een supermarkt, met groenten- hoek, met slagerij, met brood verkoop, met zuivel. Prachtige parkeergelegenheid, prijzen waartegen wij niet op kunnen, alles in een winkel. Daar gin gen weer heel wat van onze klanten. Zelfs oude dorpsgeno ten konden we niet meer vast houden." leerd op de prijzen. Het klop te. Die klacht was juist. En let u wel, ik heb het niet over die cash and carry zaken. Want die bieden geen service. Als iemand daar koopt moet hij dat zelf weten. Daar kan ik met de prijs niet tegenop. Wel met de kwaliteit". Hij vertelt dat hij, met z'n dorpscollega's, het allemaal heeft uitgezocht. „Welnu, wij betalen gewoon als regel al zeggen - op uit die kleine zelfstandigen in hun macht te krijgen. Als die niet uitkijken worden het zetbazen. Ze wor den daarbij in zo'n dorp met vier kruideniers nog geholpen door de onderlinge concurren tie. Ik heb geprobeerd die vier hier te interesseren voor een samengaan, een fusie. Mislukt, (Al ROS meneer, want niemand wil z'n zelfstandigheid opgeven". Toen het vaststond dat een ontwikkelingsmaatschappij Er is nog meer aan de hand. Want de meeste van die nieu we bewoners hebben een auto. Soms hebben de vrouwen er ook nog een. Welnu, dan gaan ze samen in de stad winkelen. Laden al de boodschappen voor de hele week in en de winkeliers in het dorp hebben het nakijken. De ellende voor hen is nog verergerd toen er op een kilo meter of vijftien - in een wat groter dorp - een macrobedrijf kwam. „Man, daar kun je al leen maar met een pasje bin nen komen. Moet je in de handel zitten. Laat me niet lachen! Ik geloof dat zeker de helft van al de mensen in ons dorp daar direct, of vja recla- ties koopt. Hele pakken mar garine, koffie, zeep, kippen, veel vlees en vleeswaren, hele kazen. En dat is dan met kor tingen die er niet om liegen. De mensen kopen dan gewoon een diepvriezer en stoppen die vol met de bederfelijke wa ren. Of ze kopen voor de hele buurt. En je doet er niets aan. Je kunt klagen bij zo'n ge meentebestuur, hij de midden standsorganisaties. Die probe ren wel wat. Maar met zulke grote heren is het slecht ker sen eten". Hij schuift de papieren op zij. „Weet u, voor mezelf heb ik de consequenties getrokken. Ik ga er mee ophouden. Ik ben nu nog niet helemaal ka pot. Maar als ik zo blijf door modderen gaat dat gebeuren. Ik kan nu nog op m'n gemak uitkijken naar iets anders. Misschien kan ik winkelchef worden bij zo'n groot levens- middelenbedrij.f in de stad. Ik blijf dan hier wonen. M'n moeder kan ik aan haar eind brengen, met de AOW die ze heeft. Voor m'n broer is het beroerder. Maar die is nog jong. Die kan nog wat anders beginnen. In deze branche is het een chaos. Onordelijk economisch verkeer noemen ze dat, geloof ik. Voor mij staat het vast dat ook de collega's in het dorp eraan gaan. En als er dan straks hier geen concurrentie meer is, kan dat grote bedrijf - in feite eigendom van een grossier - hier de alleenheer schappij voeren. Hoewel, het zou wel eens kunnen dat de markt dan al zo kapot is ge maakt dat ook die het niet meer houdt". Hij glimlacht, wat triest. „Ik zeg dat niet met een soort plezier. Want ook in zo'n zaak werken mensen, moeten ervan leven. Ook zij zijn de machte loze slachtoffers van een ge vecht op leven en dood. Weet u, ik heb laatst 'ns tegen een klant die enige we ken niet was geweest, gezegd dat het natuurlijk heel begrij pelijk is dat men daarheen gaat waar men meent het best, ook financieel af te zijn. Maar dat het voor ons, kleine zelf standige zakenmensen, el ke keer een opdoffer is, als er een klant niet komt opdagen. Want elk gezin heeft toch wel voor een vijftig tot honderd gulden in de week nodig. En de winst daarvan kunnen wij niet missen". JACQUES LEVIJ Dit was de laatste afleve ring in de serie „Middenstan ders in de knel". De vorige af leveringen verschenen in de kranten van 5, 8, 9, 15, 37, 23 en 30 mei, 5 en 6 juni. (Van onze parlementaire redacteur) DEN HAAG. Over tien dagen 23 juni valt het doek over de christen-democratische samenwerking. Dan zullen de partijraden van KVP, ARP en CHU een definitief besluit ne men over die samenwerking. Alle drie de partijbesturen heb ben zich vorige week akkoord verklaard met een gemeen schappelijke resolutie, waarin de oprichting van een christen democratisch appèl wordt aangekondigd. Hoewel dit appèl zo vermeldt de resolutie van KVP, ARP en CHU vooralsnog het karakter van een samenwerkingsverband draagt, stellen de drie partijbesturen overduidelijk, dat op korte termijn een nieuwe organisatievorm moet worden gevonden, „waarin zowel aan politieke eenheid als aan de geestelijke verscheidenheid tussen de drie partijen recht wordt gedaan". Mr. P. AALBERSE in 1962 al idee tot samenwerking Het is met name deze laat ste toevoeging, die bij de KVP-achterban de nodige onrust heeft gezaaid. Want ie resolutie mag verdjer dan nog wel spreken over een bestuursorgaan en een permanente commissie die een nieuwe *organisatie- vorm moeten voorbereiden, duidelijk is wel geworden dat het animo om de drie christelijke partijen op te heffen en te vervangen door een nieuwe, ehristen-demo- :ratische partij, eigenlijk al leen maar groot is bij de KVP-achterban en het CH- bestuur. Van de behoefte van het KVP-bestuur aan de partij raad in Oisterwijk (vlak na de verkiezingen eind vorig jaar) dat er voor halfmei een definitieve beslissing geno men zou moeten worden over het samengaan van KVP, ARP en CHU en de organi satie daarvan, kan weinig te rechtkomen. In de resolutie wordt immers gesproken van het doen van voorstellen over die samenwerking in let najaar van "73. En dat besluit handelt dan alleen nog maar over een begin van integratie en een verdeling van taken tussen de drie we tenschappelijke bureaus. Yw M. IJ&e] tulte. hidenberg. •Vmv{0 De resolutie doet wel een dringend beroep op de Eerste en Tweede Kamerfracties Van KVP, ARP en CHU hun werkzaamheden zodanig te integreren, dat tussen nu en net najaar van 1973 de eens gezindheid van de drie par tijen weerspiegeld wordt in net beleid van de fracties, uat beroep geldt met name ae CH-fractie, nu de CHU niet in het kabinet-Den Uyl itrJertegenwoordigd, maar KVP en ARP wel. Met andere woorden: zelfs een pril begin van de concre- e christen-democratische sa- is pas mogelijk ttvi llet kabinet-Den A Y? dezeifde manier tege- S !Pedt als Kvp en ARP at zullen doen. En gehoord der ^van KVP-fractielei- dr Prans Andriessen na he„ S^ringsverklaring van M Uyl m de Tweede Ka- Sa'13 het niet moeilijk te dino welke kant die hou- van SL"10,!1. gaan: op basis e' christen-democrati- iovai ur®?nRePr°gramma een oordeling het zakel«ke be- CHU ueilM'en vaa KVP en achtov^f zich mmiddels lutie ÏPho,id van de reso- ituur aavd. Het AR-be- zonder "}aar alleen was ook enthousiasme ,er gen T- minderheid te- mhoud ervan. De meerderheid gaat akkoord, maar heeft wel grote bezwa ren tegen de formulering. Het is dan ook niet voor niets dat over het karakter van de sa menwerking met KVP en CHU aan het communiqué deze zin werd toegevoegd: „Het streven naar christelij ke politiek zal van AR-zijde duidelijk moeten worden in gebracht". De KVP-achterban kan het daar mee doen. Want wat duidelijk is geworden is, dat de samenwerkingsresolutie die achterban niet ver ge noeg gaat. Alle KVP-krin- gen, van Groningen tot Zee land, verklaren zich dan wel akkoord met die resolutie, maar laten tevens weten, dat de vorming van een nieuwe, OPEN partij het einddoel moet zijn, en dat hooguit voor een of twee jaar kan worden volstaan met een ZWARE federatie. Dat is heel anders dan de resolutie stelt. Die beperkt zich tot het instellen van een geheel vrijblijvend christen-demo cratisch appel, terwijl de KVP-kringen op z'n minst DIT JAAR al een zware fe deratie claimen. De kring ZEELAND daaro ver: „Eén partij, en wel zo snel mogelijk (unaniem en uitdrukkelijk). De kring BRABANT: Eén nieuwe par tij. Als overgangsfase min stens een zware federatie met in ieder geval één par tijtop, één voorzitter, één fractie en zo mogelijk éen lijst. Als dat niet haalbaar is, moet de KVP zich zelfstan dig maar omvormen tot een nieuwe partij. De kring Lim burg: „De nieuwe partij rea liseren met ARP en CHU, maar de ARP wel duidelijk maken, dat het ook zonder die partij kan."' Ook de meeste andere kringen wij zen er op, dat de KVP des noods alleen door moet gaan, als een of beide andere christen-democratische part ners het laten afweten. Enkele andere interresante conclusies van de KVP-krin gen: Limburg wil, evenals ZEELAND, dat de nieuw te vormen partij vóór de ver kiezingen aan de hand van program-vergelijking duide lijk maakt, met welke ande re partij of formatie van par tijen zij na de verkiezingen moet gaan regeren. Opval lend is ook dat vrijwel alle leringen het idee verwerpen, dat de christen-democraten zich voor langere tijd moeten binden aan PvdA of WD. Men wijst de polarisatie al gemeen af, al beseft men wel, dat de mentaliteit van de nieuwe christelijke partij meer in de buurt van de pro- Mr. FR. ANDRIESSEN sterke druk achter ban gressieve partijen moet staan dan aan de kant van een rechtse VVD. Op 17 november 1962 lan ceerde de toenmalige KVP- voorzitter Aalberse voor het eerst het idee voor een chris ten-democratische samenwer king. Pas vier jaar later kwam daar van de ARP een - zij het positieve - reactie op. Na de kamerverkiezin gen van 1967 starten de eer ste oriënterende besprekin gen tussen KVP, ARP en CHU, terwijl op 24 april van dat jaar de eerste bespreking van de „groep van achttien" wordt gehouden. In oktober van dat jaar bereikt men in grote mate overeenstemming over de principiële uitgangs punten. Het jaar daarop advi- viseren de drie partijen de provinciale en gemeentelijke afdelingen een samenwer king op lagere niveaus aan te gaan voor de verkiezingen van Provinciale Staten en gemeenteraden. In veel ge vallen geschiedt dat ook. In '69 komt de commissie duidelijkheid van de acht tien, terwijl in het voorjaar van '70 het besluit valt tot een gemeenschappelijk ur gentieplan voor de periode '71-'75. Desalniettemin bij de verkiezingen van '71 weinig gezamenlijke activiteiten. Na die verkiezingen een stuur groep, die de zaak meer vaart moet geven, nauwere samenwerking tussen de drie kamerfracties, instelling van de contactraad en in augus tus '72 het voorzittersoverleg. leg. De kabinetscrisis door kruist een en ander, maar toch komt er voor de verkie zingen van eind november een gezamenlijk verkiezings programma. Daarna in gefor ceerd tempo de instelling van een stuurgroep, die de reso lutie voor de verhroederings- vergadering van 23 juni op stelde. Tenslotte de KVP- kringen, die én allemaal haast willen maken én, zoals ZEELAND dat uitdrukt: „Geen. tweede keus wil len". PIETER-JAN DEKKERS (ADVERTENTIE) PRIJSSLAG PRUZEN ZIJN VASTE PRIJZEN dag in dag uit-week in week uit 3/4 LITER ROL INHOUD: 15 STUKS chocolade of vanille VAN „PAREIN" ZROLLEN 2X13 STUKS |?f| 500 GRAM witte-bruine of gele H ze zijn er weer uit de diepvries 500 gram voor or de boterham of bij de borrel M blikken HALVE fles 0.6 liter groot pak bekerSCNNI PIANTEN AA „TOPPING" iiT» A heerlijk op de aardbeien VADERDAG...... 'nurn zelfstrijkc uitzoeken maar VOORDEELKOFFER ALL totaal wasmiddel inhoud*2100gr. normale prijs197 nK1Q. tijdelijk 176 inh 5oz. normaal 6-tijdelijk 5;" 10 mtr. verlengsnoer met randaarde gsnoer lil rAm. grote bus 18oz. „ELEGANCE" LUNTERiBN (ANP) „Het oplèidingspeil vam de onderof ficieren die in toenemende mate worden geconfronteerd met steeds kritischer dienst plichtigen met een steeds be tere algemene ontwikkeling, moet worden verhoogd. Het is van het grootste belang dat in het leerstofpakket voor adspi- rant-onderofficieren de ele mentaire leergangen psycholo gie, pedagogie en sociologie worden opgenomen" D.ta be toogde de heer G.E. Baas, voorzitter van de Nationale Christen Onderofficieren 'Ver eniging (NCOOV) op de alge mene vergadering van zijn vereniging in Lunteren. LONDEN (AP) Decor ontwerper Sean Kenny, die onder meer de decors heeft ge maakt voor Oliver en andere populaire musicals, te op 42- jarige leeftijd in een zieken huis in Londen aan een be roerte overleden. DE Zweedse vertegenwoordi ger bij de Europese gemeen schappen in Brussel heeft de EEGéinstanties ook namens de overige Skandinavische landen verzocht om onderhandelingen over de harmonisering van de verplichte verzekering voor motorrijtuigen. AMERSFOORT/NIJMEGEN. Ooit met het pro bleem gekampt om iemand te vragen een kwartiertje vrij te maken omdat u hem vijf minuten wilde spreken? Nee? Duizenden stotteraars wel en iedere dag weer op nieuw. Zij zien er vaak zo tegen op om met iemand een gesprek te voeren, dat ze er maar helemaal vanaf zien. Ze vereenzamen, komen niet meer op straat en hebben geen vrienden. En het meest trieste bij dat alles is nog wel, dat zij in beslotenheid van hun eigen huis zonder gesprekspartner honderduit kunnen praten zonder ook maar één keer te haperen. Het stotteren is dus een probleem. Niet alleen voor de stotteraar, maar ook voor de luisteraar, die zich er gert, zich van zijn tijd beroofd ziet of zelfs bang wordt. Want dat komt er nog eens bij; de meeste stotteraars voelen zich tijdens het spreken zo onmachtig, dat zij vreemde gebaren maken. Ze knijpen hun ogen dicht, stampen met de voet op de grond of wekken de indruk met hun gesprekspartner op de vuist te willen. Iedere stotteraar heeft dan ook wel eens de ervaring opgedaan, dat iemand, aan wie hij de weg vroeg, voorzichtig de schouders ophaalde en er zonder excuus vandoor ging. Maar meestal is het zo, dat de stotteraar in de grootste angst verkeert en zich afvraagt wat „men" wel niet van hem of haar denkt en juist daardoor weer een stotteraanval krijgt. Stotteren is gelukkig een con tactstoornis, die overwonnen kan worden. Het euvel open baart zich in alle gevallen reeds in de kleuterjaren en is meestal te wijten aan de te in dringende en goed bedoelde verbeteringen van de op voeder als een lsind een spreekfout maakt. Kinderen hebben in de perio de, dat hun spreekvaardigheid en woordkennis in ontwikke ling zijn, de neiging om over alles mot hun ouders te praten. Wanneer zij een woord niet weten te vinden, herhalen zij het voorlaatste woord om tijd te winnen. Als er regelmatig op gewezen wordt, dat die herhalingen „niet goed" of „dom" zijn, of wanneer de ou der de zin, al dan niet geër gerd, voor het kind afmaakt, wordt de kans op stotteren groot. De ademhaling laat het kind tijdens het spreken in de steek en het woord blijft bij herhaling ergens in het mid denrif steken. Met spraaklessen in de tiener jaren wordt stotteren veelal overwonnen, Volwassen stotte raars (en daarbij behoren ook diegenen die „slechts" stame len, hakkelen, haperen of in de woorden blijven steken) heb ben het moeilijker. Psychiatri sche hulp is er niet tegen ge wassen en betekent te vaak een extra belasting voor iemand die toch al met een enorm ge brek aan zelfvertrouwen kampt. Voor hen brengt de Doetin- chemse Methode, een therapie, die door het Doetinchemse Jo- gopedistenedhtpaar Ton en Theo Schoenaker werd ont wikkeld en gebaseerd is op ademhalingsoefeningen en ont spanning, uitkomst. Zozeer zelfs, dat de stotteraars, die bij hen een week durende groeps behandeling hebben onder gaan, een vereniging hebben opgericht met de naam van de Griekse redenaar Demosthe nes. die zijn stotteren overwon door met kiezelstenen in de mond te praten en volume kreeg door het met zajn stem tegen de branding van de zee op te nemen. Op zaterdag 23 juni organi seert deze vereniging een „Stotter-in" in de Amersfoort.- se Markthallen, waar men enig begrip voor de stotteraar bij de niet-stotteraar en een min der gemakzuchtige houding van de stotteraar wil bevorderen. Stotter-in klinkt humoristisch genoeg, maar zo mag het be slist niet gezien worden. Voor een 24-jarige verpleeg ster, die bereid was tot een ge sprek hierover is nog nauwelijks vier jaar ge leden, dat zij geen der Neder landse woorden, die Van Da- les woordenboek bevat, zon der stotteren kon uitspreken, inclusief de kleinste. „Nu nog", zegt zij, „kost het praten mij moeite; ik ben me er steeds van bewust dat dk praat. Hoe je iets zegt, met welke nadruk, is voor mij ook veel belangrijker dan voor een ander, omdat ik het nooit ge kund heb. Ik erger me er dan ook nog steeds aan als ie mand een zin voor me af maakt. Veel stotteraars vinden dat wel makkelijk, maar ik wil het zelf doen". En daar valt een eigenaardig heid op. Als zij zich voor moet stellen: „Wil Bruinsma", komt als „Www ww www wil over haar lippen, maar het werkwoord „willen" en de stam „wil", leveren haar geen enkel probleem op. „Dat", grinnikt ze, „komt om dat dik vroeger als ik me voor stelde steeds dacht: Wat zullen ze van m'n stotteren denken en: Vorige keer ging het ook mis toen ik m'n naam zei. Tsja, dat repeteert, dat is erg moeilijk af te leren". En degenen met wie zij sprak, maakten haar angst alleen maar groter. Een aantal van hen bedreef zondagspsycholo- gie door nadrukkelijk en met glazige ogen in de verte te sta ren, omdat het goed zou zijn een stotteraar niet aan te kij ken, anderen draaiden zich gegeneerd om en weer anderen begonnen al vast een babbeltje met iemand die achter haar stond. „Dan verergert de situatie", al dus Wil, „Want als iemand zijn blik afwendt verlies je het laatste stukje contact. De ene stotteraar laat het erbij zitten, ikzelf moest dan bewij zen, dat ik het heus wel kon. Nou stotter ik altijd met m'n ogen diahit en behalve dat je dan stottert denk je nog dat je door dat ogen dichtknijpen voor gek staat en het is me wel eens gebeurd dat ik het woord eruit had, ra'oi ogen open deed en alleen stond Het is een negatieve vicieuze eiiikel. De luisteraar wil het niet horen en ilk ben met dat niet-stotteren continu bezig". Per gesprek keldert het zelf vertrouwen van de stotteraar, die allerlei trucjes toepast zoals het zoeken van voor hem of haar makkelijker uit te spreken woorden, schouderop halen of verstrooid stilzwijgen. Voor schoolgaande kinderen betekent het stotteren vaak een belemmering in hun voort gezette opleiding. Onderwijzers, overigens met de beste be doelingen, geven een stotte rend kind liever geen beurt uit angst voor de reactie van de klas. Het kind zelf krijgt dat door en laat het huiswerk erbij liggen „omdat ik toch geen beurt krijg". Deze omstandig heden gekoppeld aan het feit dat stotteraars toch al niet veel zeggen, betekent voor hen vaak dat een middelbare school niet geadviseerd wordt. En dam hebben we het nog niet over de volwassen stotteraar die een baan zoekt. Stotteren? Ga d'r maar aan staan. MICHEL THOMASSEN DEN HAAG (ANP) De revolutionaire raad van Zan zibar heeft bij decreet stren. ge maatregelen, als stoksla gen en gevangenisstraf van onbeperkte duur, afgekon digd tegen personen wier haardracht en kleding „niet bevorderlijk zijn voor de na tionale cultuur", dat wil zeggen niet aan in het de creet zorgvuldig omschre ven criteria voldoen. Voor een eerste overtreding kan een waarschuwing worden gegeven of de overtreder wor den gelast zijn haar te laten knippen, maar hij kan ook „vier zware stokslagen, of vier lichte, of twee zware en twee lichte stokslagen" krijgen. Een tweede overtreding wordt ge straft met een halfjaar opvoe dingsgesticht, een derde met een jaar, een vierde met twee jaar en een vijfde met onbe perkte detentie. Voor vrouwen zijn verbo den, niet slechte doorzichtige kledingstukken en die „welke dermate nauwsluitend zijn dat zij de contouren van elk deel van de vrouwelijke anatomie zichtbaar maken", maar ook die welke, „wanneer zij staan de, zittend of liggend worden gedragen". onbedekte li chaamsdelen boven de „been- lijn" en 2,5 centimeter onder het begin van de hals tonen. De „beenlijn" wordt gedefi nieerd als „een denkbeeldige lijn die horizontaal om het been wordt getrokken, waar van elk punt zich precies hal verwege het benedenste ge deelte van de knieschijf en het bovenste gedeelte van de enkel bevindt". Vrouwen mogen geen prui ken of haarstukjes dragen, van mannen mag het haar niet zo lang zijn dat hun haardracht op die van vrouwen lijkt, be halve wanneer dit een uit vloeisel van een erkend gods dienstig gebruik is (kennelijk om de Sikhs niet voor het hoofd te stoten Voor mannen is het dragen van nauwsluitende pantalons, of pantalons met wijduitlopen- de pijpen verboden. Shorts mogen niet korter zijn dan tot 2,5 centimeter boven het bo venste gedeelte van de knie schijf, en geen wijde pijpen hebben, zodat de liezen zicht baar worden". De verbodsbepalingen gel den voor de publieke weg en openbare gelegenheden, maar niet voor de „baraza" van een huis. Verboden kleding is eveneens toegestaan indien zij door een „buibui, khanga of shuka" wordt bedekt. Elke burger heeft het recht een overtreder naar een poli tiebureau te brengen, mits hij is vergezeld van twee, „eer biedwaardige" getuigen. DEN HAAG (ANP). Van de 204 vaten met onkruidbestrij dingsmiddelen, die tijdens de 2-aprilstorm twintig mijl uit de kust van Scheveningen in de Noordzee zijn terechtgekomen, zijn thans 183 vaten geborgen. De marine zal nogmaals trachten de overige vaten te lokaliseren, In de hoop dat zij alsnog boven water kunnen komen. De 204 vaten bestrijdingsmiddelen, 40 ton in totaal, bevonden zich aan boord van de „Duke of Norfolk" op drie opleggers. Tijdens de aprilstorm sloegen de vaten overboord van het schip, dat onderweg was van Great Yarmouth naar Scheveningen.

Krantenbank Zeeland

de Stem | 1973 | | pagina 15