Week voor Nederlandse missionaris Internationale rechtspraak alleen maar van morele betekenis Dronkenschap in Engeland Je vergeet Itijd wel iets als je op vakantie gaat NRV'er Loerakker nieuwe voorzitter KRO Vliegfeest Deelen en vuile lucht Rotterdam: meer verdunningen nodig voor wegvervoer naar West-Duitsland binnenland buitenland Zorg' rgen Vertrouwen NEDERLAND WIL UITBREIDING BEVOEGDHEDEN VAN HET INTERNATIONALE GERECHTSHOF Machteloos Kernproeven V-raad Zoals Istizin voor de stoelgang./ Vraag uw drogist. \x" de slager is 'r voor vlees de bakker is 'r voor brood de kapper is 'r voor haar de slijter is 'r voor drank de Volais 'r voor geld! Diplomaat van boord gezet papier Brief Hooguit 1 pet. hexacblorofeen zeep m Donderdag 7 juni 1973 15 (Van een onzer verslaggevers) BREDA-DEN HAAG In de meeste plaatsen in zuid- Nederland is hij nog altijd te vinden: de missionans-met-va- kantie. Vroeger - en dat is niet lang geleden betekende dat in vooral kleinere plaatsen een hele gebeurtenis. De be volking, vaak overwegend ka tholiek, haalde hem of haar feestelijk in, er werd gefe- teerd gepreekt, geld ingeza meld'op fancy fairs en derge lijke. Aan ieder die het maar horen wilde, en dat waren er velen, kon de pater, broeder of zuster verhalen kwijt over dat verre, geheimzinige mis sieland. en zowel geestelijk als lichamelijk en financieel „bij getankt" aanvaardde de missi onaris na een half jaar de terugreis, uitgeleide gedaan door het hele dorp. Dat is in de meeste gevallen verleden tijd. Het avontuurlij ke en kleurrijke is eraf. de pater of broeder arriveert in een gewoon burgerpak, de zuster misschien nog met een sluiertje, vaak in alle stilte bij hejaarde ouders of een ge trouwde zus in een onbekende nieuwbouwwijk, waar ze nau welijks een kamer over heb ben, Er wordt 's avonds niet meer door het halve dorp ademloos geluisterd naar de verhalen uit de vreemde. De missionaris ontmoet nu meer mensen, die kritiek hebben op i kerk en de missie, die hem soms zien als een ouderwetse sukkelaar die niet meer in de ze tijd past en mensen die het van de tv allemaal veel beter menen te weten dan hij met al zijn ervaring. Daar komt bij, dat de missie congregatie bij na op zwart zaad zit, hem geen thuis meer kan bieden omdat de meeste kloosters verkocht zijn, het seminarie is opgedoekt bij gebrek aan be langstelling en het „moeder huis" een dooie boel is omdat het half leeg staat. En zelf worden ze ouder en ze zien geen jonge krachten komen om hun plaats te komen inne men' Veel missionarissen die een paar maanden in Neder land op verlof komen, moeten zich wel voelen als de laatste der Mohikanen.. Juist omdat de ontwikkelingen in kerke lijk Nederland (en ook elders in Europa) sneller gaan dan ooit., en de gemiddelde missio naris die hier op vakantie komt, al maar ouder wordt, omdat er te weinig jongere bijkomen (vergrijzing) dreigt de kortsluiting steeds groter te worden. Goed, er is in de Nederlandse kerk veel nieuws en moois aan het groeien, na een nieuwere theologie en een vernieuwde liturgie, groeit er de laatste jaren een nieuw christelijk en evangelisch geïnspireerd meeleven (enga gement) met de noden in de eigen samenleving en in de (derde) wereld. Die missiona rissen, die de lans krijgen mede door de houding van pa rochiepastores om hiervan lennis te nemen, herkennen in deze beweging eigenlijk pre cies hetzelfde wat hen juist beweegt om „erop uit te trek ken". We hebben dan ook de laatste jaren echt wel missio narissen gesterkt en bemoe digd na hun vakantie weer naar hun werkgebied terug zien gaan. Die hadden de kans gekregen, en waren misschien ook nog jong genoeg. ,om te begrijpen wat er in kerkelijk Nederland wérkelijk gaande is. Maar velen gaan ook te leurgesteld en eenzamer dan tevoren terug Sinds een paar jaar is de week voor Pinkste ren (dus deze week) bekend geworden als de „week voor de Nederlandse missionaris".* Gok dit jaar is het doel ervan overwegend van finan ciële aard: een geldinzameling om de ongeveer 1200 missio narissen die jaarlijks met va kantie komen, uit de zorgen te halen. Dat zijn vaak heel ge wone zorgen: geen geld voor een broodnodig nieuw gebit, of nieuwe bril, wat winterkle ren, een doktersbehandeling, vergoeding voor logies bij fa milie of ouders met AOW. Daarvoor is dit jaar uit de opbrengst van 1972, f 850.000 gulden te besteden. Van de in totaal bijna 2,5 miljoen gulden die vorig jaar in de week voor en op Pinksteren werd opge haald, wordt verder bijgedra gen in kleinere kosten die de missionarissen op hun missie post hebben en die niet zo gauw voor de „grote" acties (Vastenactie, Miva, Memisa, Kom over de Brug enz) in aanmerking komen: een band recorder, een schrijfmachine, een lichtaggregaat of lectuur voor een bibliotheekje. Voorts is er uit die 2,5 miljoen geld beschikbaar voor cursussen en lectuur voor de missionarissen die „bijgeschoold" willen wor den, voor een „rampenfondsje" dat aangesproken wordt wan neer een missionaris onver wacht door een natuurramp, een ongeluk of pech getroffen wordt Deze manier om de missio narissen persoonlijk het nodi ge „toe te stoppen" blijkt aan te slaan bij het publiek. Was de opbrengst van de actie met Pinksteren 1970 net iets meer dan 1 miljoen gulden, in 1971 was het ruim anderhalf mil joen en vorig jaar kwam er 2.442.001 gulden binnen. Voor dit jaar waagt men drie mil joen gulden te vragen (In het bisdom Breda werd alleen bij de kerkcollecten er is ook een gironummer in 1971 89.836 gulden ingezameld, in 1972 93.828 gulden. Per giro bracht het bisdom Breda in 1972 echter nog eens 85.555 gulden op, zodat het totaal vo rig jaar tegen de 180.000 gul den liep. De snel groeiende populari teit van deze actie geeft ener zijds aan hoeveel Nederlandse katholieken „hun missionaris sen" nog (en zelfs opnieuw) een warm hart toedragen, an derzijds geeft het reden tot een zekere bezorgdheid. Geld geven aan „onze' missionaris sen op deze directe wijze kan betekenen dat dat men nu weet waar zijn geld blijft, dat het „in goede handen" is, want de missionaris geniet van oudsher een groot ver trouwen. Maar dat betekent meteen dat men de mensen in de missie, resp. ontwikkelings landen zelf eigenlijk veel min der vertrouwt- Hen nog altijd beschouwt als onmondigen, nauwelijks in staat hun eigen kerkelijke en maatschappelij ke boontjes te doppen. De vreugde om de milde giften bij een actie als deze mag de ogen niet sluiten voor het ge vaar dat men toch weer er gens een stukje superioriteits gevoel van de Europeaan te genover „die onderontwikkel de" landen van de Europese christenen tegenover die „toch altijd nog een beetje heidenen" voedsel geeft. Men miskent of vergeet dan het recht op een eigen, dus geheel andere ontwikkeling van die landen, en interpre teert hun anders zijn nog in zekere zin als minder-zijn. Dit gevaar duikt overigens bij el ke actie voor projecten in de 3de wereld op en bij elk ge sprek zelfs over ontwikkelings hulp. Maar zeker bij de deze week te tonen goedgeefsheid t.a.v. de missionarissen is het zaak zich ook de keerzijde van de medaille te realiseren. En die keerzijde is, dat het aantal Nederlandse missiona rissen (maar ook al andere Europese) snel terugloopt, per 1 ja. 1972 waren er 7608 (pa ters, broeders, zusters, reli gieuzen en leken), dat was 874 minder dan in 1969. Er komen bovendien steeds min der jongere, steeds meer oude re missionarissen. Maar niet alleen uit de cij fers, ook uit de ontwikkelin gen in de derde wereld (mis sielanden) zelf moet iedereen wel duidelijk worden dat het beeld van de jonge kerk-in de missie, aan de leiband van de Europese (en Noordameri- kaanse) missionaris sneller verdwijnt dan velen verwacht hadden. De jonge kerken wil len terecht him eigen weg gaan. Die ontwikeling le vert zeker nog veel problemen op voor „onze" missionarissen- En daarom is het goed, dat er in ieder geval een Week voor die missionaris is. En dat er bijdragen voor gegeven wor den, hetzij met Pinksteren in de kerken, hetzij op giro 676 t.n.v. „Nederlandse missiona ris" Den Haag J.L. De Nederlandse hervormde kerk en de Gereformeerde kerken houden deze week de „Pinksterzendingsweek". NOG vele weken (maan den?) zal het Internatio naal Gerechtshof in Den Haag zich buigen over de klacht die Australië en een aantal andere Zuidoostazia- tische landen over de Fran se kernproeven in de Stille Oceaan aanhangig hebben gemaakt. Het Hof zal zich ook nog weken bezighou den met de klacht, die Pa kistan aanhangig heeft ge maakt. Een uitspraak over de Franse kernproeven op zeer korte termijn is niet te verwachten, vooral ook omdat Frankrijk de ge daagde partij het Inter nationale Hof niet bevoegd acht in deze zaak een uit spraak te doen. Dus moet het Hof eerst een uitspraak doen over zijn bevoegdheid in deze. Pas daarna kan het eigenlijke proces begin nen. Overigens een eenzij dig proces, want wat het Hof ook beslist Frankrijk zal er via haar verdrag met het Hof niet aan hoeven onderwerpen. Dat brengt ons bij de vraag of het Internationaal Gerechtshof eigenlijk nog wel een belangrijke functie heeft. Die vraag stelt ook het kabinet-Den Uyl, wat blijkt uit een uitlating van de nieuwe staatssecretaris van Buitenlandse Zaken, de anti-revolutionair prof. Kooyman. Deze bewinds man liet weten, dat hij ini tiatieven wil ontwikkelen tot versterking van het In ternationale Gerechtshof. „Wij staan op het beslissen de moment van wapenwed loop of ontwapening", zei hij, tegen de achtergrond van het proces, dat tegen Frankrijk is gevoerd. Deze officiële erkenning van de zwakke positie van het Hof is tekenend voor de malai se waarin het Hof zich sinds jaar en dag in be vindt. (Van onze parlementaire redactie) DEN HAAG Op 14 januari 1941 hield prof. dr. Eduard Reut-Nicolussi van de universiteit van Inns bruck een rede over „het experiment met het permanen te Hof", de voorloper van het huidige Internationale Ge rechtshof. Hij kwam daarin tot de conclusie dat het per manente Hof, ondanks alle goede bedoelingen, niets an ders was gebleven dan een machteloos college, dat werd heen en weer geslingerd door de op macht beluste grote staten. Als belangrijkste reden voor het falen van het Hof wees Reut de binding ervan met de toenmalige volken bond aan. Het Hof werd door de voorloper der Verenigde Naties samengesteld en kwam daardoor onder de in vloed van de machtspolitiek van met name de Westeuro- Pese grootmachten. Door het nietlid zijn van wereld macht Amerika van de Vol kenbond was de betekenis van het permanent Hof al bij voorbaat gering. Reut deed de volgende aanbevelingen voor een nieuw ternationaal Gerechtshof, aanbevelingen, die van- aaag nog gelden, maar omdat ze nooit zijn gevolgd in feite e machteloze positie van at oude Hof prolongeren. ®,e,n. Internationaal Ge rechtshof mag nooit het or- êeiTrïu-^6!1 a?nhamgsel van imo P°^leIte bond worden, keliu-1??-^ V0Uec% onafhan kelijk blijven. Bij de benoe- seen" J-" ,rechters mogen afspraken worden ge maakt tussen de staten over die benoeming. Onderdanen van procederende staten mo gen geen rechters leveren, omdat van hen geen onpar tijdig standpunt verwacht kan worden. Nu de praktijk van het Internationaal Gerechtshof: dit rechterlijk college is een orgaan van de Verenigde Na ties en als zodanig niet vol komen onafhankelijk. De rechters worden benoemd door de Algemene Vergade ring van de UNO en de Vei ligheidsraad, wat tot gevolg heeft dat tal van staten met elkaar afspreken welke kan didaten zij zullen steunen. Tenslotte mogen procederen de landen een rechter ad hoe benoemen, die wel „onpartij dig moet zijn". Maar wie die onpartijdigheid bepaalt, blijft in het midden. In feite is het Internatio naal Gerechtshof de preciese voortzetting van het voor oorlogse permanente Hof met alle gebreken van dien. Van volstrekte onafhankelijkheid is geen sprake. Twee jaar geleden kreeg Zuid-Afrika in de zaak over Zuidwest-Afrika geen eigen rechter, terwijl er wel een aantal Afrikaanse rechters in het college zaten, rechters uit landen die be paald niet onpartijdig waren in het geschil met Pretoria. Maar het belangrijkste fa len van het Hof ligt wel in het feit dat met een groot aantal staten verdragen be staan die de competentie van het Hof behandelen. Zo heb ben de Verenigde Staten wel het statuut van het Hof on dertekend maar met deze uitzondering: het Hof is niet bevoegd uitspraken te doen Ln zaken betreffende de bin nenlandse aangelegenheden van Amerika. Een zeer rek baar begrip, vooral als Was hington. aan dat statuut toe voegt, dat de Amerikaanse regering zelf zal bepalen wat eigenlijk binnenlandse aan gelegenheden zijn. Ook Frankrijk heeft een speciaal verdrag, waarin het zich onderwerpt aan de uit spraken van het Hof met uit zondering als het zaken be treffen de Franse defensie. Het nemen van kernproeven is, zo redeneert Parijs, een zaak die niet tot de bevoegd heden van het Hof kunnen worden gerekend omdat die proeven van levensbelang zijn voor de Franse defensie. Of daardoor andere staten (rond de Stille Oceaan) di rect of indirect schade wordt toegebracht, acht de Franse regering niet ter zake doen de. De werelda is na de Tweede Wereldoorlog duidelijk opge splitst in drie groepen van staten: de socialistische sta ten, de westelijke landen en de nog maar kort onafhanke lijk geworden Afrikaanse en Aziatische staten. De com munistische landen hebben geheel andere opvattingen over de scheidslijn tussen politiek en recht dan de wes telijke staten. En hoewel alle communistische landen in het Hof zijn vertegenwoor digd, heeft nog nooit een communistisch regeim een beroep op het Hof gedaan. De westelijke landen wor den in stijgende mate gecon fronteerd met problemen, waarvoor zij bij het Hof geen oplossing zien. De jonge staten tenslotte zijn meestal niet bereid afstand te doen van hun nog maar kort ver worven souvereiniteit. Een afwijzende uitspraak van het Hof zullen zij daarom ook niet snel riskeren. Kortom, zolang het Internationale Gerechtshof geen strikt onaf hankelijk instituut is en de staten zich niet vrijwillig zonder competentie-uitspra ken aan dat Hof onder werpen, zullen de uitspraken van dat Hof machteloos zijn, vooral ook omdat het Hof geen sancties achter de hand heeft. Rest de vraag, of een in stelling als het Internationale Gerechtshof dan helemaal nutteloos is en alleen maar als inspiratiebron dient voor Nederlandse conferenties. Als men alle zaken nagaat, waarin het Hof uitspraak heeft gedaan, dan zou men tot die conclusie kunnen ko men, omdat de meeste staten zich niet aan die uitspraken houden. In sommige zaken echter legt de uitspraak zo'n morele claim op het veroor deelde land, dat soms wordt afgezien van de plannen, die door het Hof werden veroor deeld. Het verdient warme aan beveling het Hof te verster ken. Dat moet via de Vere nigde Naties geschieden. Daar moeten de leden zich verplichten hun nationale be langen te onderwerpen aan de internationale recht spraak, zonder vooraf voor- Het Internationale Ge rechtshof is maandag met de behandeling van de zaak over de Pakistaanse krijgs gevangenen tussen India en Pakistan begonnen, een zaak, die het Hof langdurig in be slag zal nemen. Rechts de Pakistaanse advocaat-gene raal Yahya Bakhttar, links de Pakistaanse ambassadeur in Den Haag, J. G. Kharas. waarden te stellen over de bevoegdheden van het Hof. Ook de Veiligheidsraad moet meer een beroep op het Hof doen. Dat i-s tot nu toe maar een keer gebeurd: in de 'iwestie Zuidwest-Afrika. In het geval van de Franse kernproeven zou het beter zijn geweest als Australië hierover een uitspraak van de Veiligheidsraad of de Al gemene Vergadering zou hebben gevraagd. Dan zou den beide organisaties van de V.N. een advies hebben kunnen vragen aan het Ge rechtshof en zou een uit spraak van het Hof dan meer gewicht in de schaal leggen. Immers zou het Hof dan niet eerst wekenlang moeten on derzoeken, of het Hof wel bevoegd is in deze zaak. PIETER-JAN DEKKERS (ADVERTENTIE) B LONDEN (AP) In Engeland en Wales neemt de dronken schap gestadig toe, en zou over vier jaar het peil hebben kunnen bereiken zoals dit, in de 19e eeuw, op zijn laagst was. Aldus wordt gezegd in een rapport over 1972 dat is samengesteld door de christelijke en maatschappelijke stichting voor research. In dat jaar was het aantal chauffeurs en voetgangers dat voor de rechter was verschenen wegens openbare dronkenschap het hoogst ge weest in 60 jaar. Toen werden haast 55.000 autorijders gestraft wegens het rijden onder invloed, dat was driemaal zoveel als in 1969. De helft der schuldigen was niet ouder dan 29 jaar. Het aantal voetgangers dat wegens dronkenschap was aange houden was gerezen van 70.499 in 1966 tot ongeveer 91.000 in 1972. Als dit zo doorgaat dan zou het totale aantal aangehouden dronken weggebruikers tegen 1977 zijn gestegen tot 250.000, aldus het rapport. (ADVERTENTIE) HPlflS geldleningen - \flU&D financieringen Uw verzekeringsadviseur weet 'r trouwens ook alles van. Snelle afwikkeling zonder informaties bij derden. Hoofdkantoor: Herengracht 105-107 Amsterdam. Tel.: 020 -82477. Bijkantoren: Alkmaar, Breda, Eindhoven, Den Haag. Groningen, Haarlem, Heerlen, Den Bosch, Hilversum, Nijmegen, Rotterdam, Utrecht en Zaandam. J (ADVERTENTIE) (Van onze rtv- redactie) HILVERSUM De heer Th. J. Loerakker uit Utrecht wordt de nieuwe voorzitter van de KRO. Het KRO-be- stuur heeft unaniem besloten hem te benoemen als opvolger van mr. H. W. van Doorn, die op 11 mei minister van CRM werd. De heer Th. J. Loerakker is 62 jaar en was tot voor kort NKV-secretaris belast met welzijnszaken. Eind 1960 trad hij toe tot het KRO-bestuur en ■uad s(e Cii( peij (961 spuis ningmeester zitting in het da gelijks bestuur van deze om roeporganisatie. De benoeming van de heer Loerakker geldt, mede op zijn eigen voorstel, een periode van twee jaar. Zijn functie van NKV-secre taris, belast met welzijnszaken vervulde de nieuwe KRO- voorzitter van 1957 tot het be gin van dit jaar. Op het ogen blik heeft hij nog zitting in tal van bestuurscolleges en com missies op het gebied van onderwijs, maatschappelijk werk .en werkende jeugd. Zo is hij onder meer voorzitter van de Katholieke Centrale Emigratiestichting, secretaris van de Stichting Recreatie, be stuurslid van de Katholieke Schoolraad, van de Radboud- stichting, van „Het Dorp". LONDEN (AP) Een Britse diplomaat is met vrouw en twee kin deren van boord van het Britse passagiersschip Aureol gezet in Liberie (Monrovia), nadat fikse herrie ontstaan was over een stuk kinderspeel goed. De 34-jarige David Lee en diens vrouw had den in de eetzaal van de eerste klasse van het 14.000 metende schip ru zie gehad over speel goed. Daarbij was ook een Nigeriaanse, me vrouw Sojimi, betrok ken. Wat er precies is ge beurd, is nog niet be kend, maar wel dat tij dens het conflict de kreet: „Hou je mond, zwarte aap" is ge hoord. Aan boord bevonden zich 300 passagiers, tweederde van hen wa ren Nigerianen. De gezagvoerder van de Aureol vond het raadzaam, daar de ge voelens hoog opliepen na het incident, het gezin Lee in Liberië te vragen het schip te verlaten. Hieraan is dus gevolg gegeven. DEN HAAG (ANP) Bij het vliegfeest op Deelen (op 30 juni aanstaande) zal naar de mening van het PvdA kamerlid Nagel mobiele meetapparatuur moeten wor den ingezet om de luchtver ontreiniging te meten. Hij heeft de ministers van Volks gezondheid en van Defensie om het inschakelen van deze apparatuur gevraagd. «scp jw pen Brieven voor deze rubriek moeten m'et volledige naam en adres worden ondertekend. Bij publikatie zullen deze vermeld worden. Slechts bi| hoge uit zondering zal van deze regel worden afgeweken. Naam en adres zijn dan bij de redactie bekend. Publikatie van brie ven (verkort of onverkort) betekent niet dat *de redactie het in alle gevallen eens is met inhoud, c.q. strekking. Het lijkt mij nuttig uw blad in kennis te stellen van de volgende brief, die ik aan de minister van Buitenlandse Za ken heb gezonden: „Zoudt U zo goed willen zijn een fel protest te doen toeko men aan de Russiche regering tegen de onderdrukking van minderheden die het niet met de dictatuur eens zijn? In het bijzonder protest tegen de .ge vangenhouding van Andrei Amalrik c.s. Zoudt U zo goed willen zijn het eerstvolgende bezoek van een Russische regeringsfuncti onaris af te wijzen, indien in bovengenoemde situatie geen wijziging is gekomen? HOEVEN G. LOCKEFEER BRUSSEL (ANP) De Eu ropese Commissie in Brussel is van mening dat de hoeveel heid hexachlorofeen in zeep niet meer dan één procent mag bedragen. Ze heeft dit vastgelegd in een recent ver schenen voorstel voor een richtlijn voor kosmetische pro- dukten. De commissie heeft dat meegedeeld in antwoord op schriftelijke vragen van het vroegere lid van het Europees parlement, ir. H. Vredeling. Niet lang geleden zijn enke le baby's in Frankrijk overle den als gevolg van de behan deling met bepaalde produk- ten, waarin hexachlorofeen was verwerkt. ROTTERDAM (ANP) In een telegram aan de minister van Verkeer en Waterstaat hebben de Kamer van Koop handel in Rotterdam en de „Scheep vaartvereeniging Zuid" (werkgevers haven Rot terdam) gepleit voor verrui ming van het aantal vergun ningen in het wegvervoer met West-Duitsland, zowel voor dit jaar als voor het volgend jaar. Beide instanties willen, dat de minister hun verzoek over brengt aan de Westduitse mi nister van verkeer. In het telegram wordt er gezegd dat bij niet verruiming van het aantal vergunningen de werkgelegenheid bij de 1.200 Nederlandse internatio nale vervoersbedrijven in ge vaar kan komen. Dit geldt ook voor de aan het wegverkeer nauw verbonden sectoren, in heit bijzonder die, welke zijn verbondien met de haven.

Krantenbank Zeeland

de Stem | 1973 | | pagina 15