NAC- Belgen bouwen de Zoomweg voorlopig niet af BEDRIJFSLEVEN: RUIME WAARDERING VOOR VERKLARING DEN ÜÏL WOE TAC BESI Wull stim «ge Debt I de Kabinet-Den Uyl gaat werken aan nieuwe mentaliteit: Antwerpen wil liever goede verbinding met Turnhout „Portugal" versas Angoia-comité binnenland buitenland Inkomensbeleid voor iedereen Geen eigen risico ziekenfonds Niet vechten om energie Maximum aan huurverhogingen Ombudsman Stakingsrecht, ook voor ambtenaren Rassendiscrimi natie Ontwikkelingshulp fors omhoog Peperduur r£ftDERixm:w-, LEUGEN BMB ANTWERPEN Doden bij vecht partij in Guatemala ERG VAAG ZESVOUDIGE MOORD: ZELFMOORD Dinsdag 29 mei 1973 TO Dinsdag 29 mei 1973 MINDER HEBZUCHT, MEER WELZIJN „FIN (Van onze parlementaire redactie) DEN HAAG Het wordt hoog tijd dat er in Nederland ernst wordt gemaakt met sociaal-economische hervormin gen en verbetering van het woon- en leefklimaat. Dat hangt nauw samen met de ontwikkeling en ontplooiing van mensen en groepen in onze samenleving. Daar is een totaal nieuwe mentaliteit voor nodig en als het aan het kabinet-Den Uyl ligt, zal die er ook komen. Dat wordt het politieke credo van dit kabinet, aldus minister-president drs. J. M. den Uyl in zijn regeringsverklaring. De mentali teit van onze industriële samenleving is wel gekarakteri seerd als die van een hebzuchtige maatschappij, waarin „hebben" belangrijker is dan „zijn", vertoon van bezit meer opgeld doet dan het verwerven van innerlijke waar den. Het is nie;t aan de regering alleen om fundamentele men taliteitsveranderingen te bewerkstelligen, z(j kan echter wel voor- beeldgevend en stimulerend optreden en bestaande belemme ringen voor een optimale ontplooiing in de ontwikkeling van mens en maatschappij wegnemen. Het kabinet-Den Uyl zal daar ook met kracht naar streven, want de uitvoering van haar pro gressief beleid staat of valt met die mentaliteitsverandering, met de bereidheid van de mensen zich in te zetten voor een recht vaardiger samenleving, aldus Den Uyl. „Dat is onze visie", zo stelt de premier, die dat staafde met een woord uit de Spreuken in het Oude Testament: „Waar visie ontbreekt komt het volk om". Een opheffing van de be staande ongelijkheid ten aan zien van bezit, inkomen, macht en kennis eist een nieu we inkomenspolitiek voor ie dereen. Het kabinet gaat daar dit jaar aan beginnen, binnen het kader vam de bestrijding van de inflatie. Want dat is een voorwaarde. Anders halen al die mooie plannen volgens de premier niets uit. Het stre ven naar een verkleining van de inkomensverschillen is de hoeksteen van die politiek. Het kabinet ziet een meng vorm van loonsverhogingen in centen en procenten daarvoor als een middel, terwijl ook de werkingssfeer van de collec tieve arbeidsovereenkomsten tot alle werknemers in loon dienst moet worden uitge breid. Het spaarloon moet op nieuw, en deze keer serieus, worden bekeken. Over de ta rieven van beoefenaars van vrije beroepen moeten contro leerbare afspraken worden ge maakt, om te kunnen komen tot een beperking van de in komensstijging. Tevens zullen alle inkomens en vermogens in principe openbaar moeten worden. Herziening van vermogens- winst)belasting en successie rechten staan ook op het pro gramma, terwijl een studie zal worden verricht naar het fis caal beleid ten aanzien van rente-inkomens en renteuitga ven. Ook wordt bezien op welke wijze de sociale verze keringen bij inkomensover drachten kunnen worden inge schakeld. Het kabinet Den Uyl komt op bijna alle essentiële punten ten aanzien van het inkomensbeleid tegemoet aan het eisenpakket van de drie vakcentrales. Alleen het al dan niet leggen van een maxi mum in de prijscompensatie ontbreekt in de regeringsver klaring. Het kabinet-Den Uyl kan de plannen van het vorige kabi net ten aanzien van het invoe ren van een eigen risico in de ziekenfondsen niet delen. Dat eigen risico is dus, wat Den Uyl betreft, voorgoed van de baan. Er worden andere we gen gezocht om de sterke stij ging van de kosten op dit terrein aan banden te leggen. De uitgaven zullen moeten worden beheerst en er mag minder geïnvesteerd worden bij de bouw van zieken-in- riclitingen. Overigens komt er een wetsontwerp gezondheids voorzieningen, dat een coördi nerend karakter zal dragen. De samenhang tussen bestaan de en nieuwe voorzieningen op het terrein van de totale gezondheidszorg zal worden verbeterd. Het kabinet legt zich neer bij een advies, dat de Sociaal- Economische Raad ten aanzien van de stijging van de sociale premiedruk tot 1977 heeft uit gebracht. Maar omdat de auto nome stijgingen al zo groot zijn, komen zowel bestaande als nieuwe sociale voorzienin gen in het gedrang. Een her ziening en het stellen van pri oriteiten is nodig. Daar zal de SER opnieuw over om advies worden gevraagd. De bestaande grote werk loosheid geeft het kabinet re den tot grote zorg. Hoewel de conjunctuur in opwaartse lijn gaat, blijft de werkloosheid onaanvaardbaar hoog. Een in tensieve bestrijding is noodza kelijk. De benodigde financië le middelen daarvoor liggen al klaar. Er zal een rationeler ge bruik moeten worden gemaakt van de energievoorziening. In internationaal verband zal Ne derland proberen te voorko men dat een uitzichtloze wed loop om de olievoorraad ont staat. De sterk stijgende ener gieprijzen zijn een voorbode van een naderend tekort aan energie. Dit kabinet wenst ernst te maken met de op z'n minst genomen waarschijnlijk heid, dat de economie zich niet langer een snel toene mend gebruik van grondstof fen en energie en de daarmee gepaard gaande belasting van het milieu, zal kunnen veroor loven. De noodzaak tot vrij willige beperking moet wor den vertaald im een veel kriti scher en zorgvuldiger gebruik van schaarse hulpbronnen in produktie en consumptie. In afwachting van een nieuw huur- en subsidiebeleid zal de liberalisatie niet verder worden uitgebreid. Zeer spoe dig zal bij de kamer een wets ontwerp worden ingediend, waarin vraagstukken als de toepassing van de huurharmo- nisatie en het vaststellen van maxima aan huurverhogingen worden behandeld. Voor be paalde gemeenten en-of cate gorieën woningen zal de woonruimtewet weer in wer king worden gesteld. Gemoti veerde afbraak van oude stadswijken wordt vervangen door subsidieregelingen voor verbetering van de woningen in die wijken. Een voor-ont werp op de stadsvernieuwing komt er dit jaar nog. In het kader van de nieuwe grondpolitiek zal om specula tie tegen te gaan aain de over- 0 Premier Den Uyl gisteren tijdens het uitspreken van de regeringsverklaring in de Twee de Kamer. heid (en met name aan de gemeenten) een voorkeurs recht worden toegekend en zal in beginsel bij onteigening de gebruikswaarde worden ver goed. Voorbereidingen worden ge troffen voor een zo spoedig moigëlijke uitbreiding van on derwijs en vorming voor wer kende jongeren. Deze zullen in eerste instantie worden gericht op de integrale invoering per 1 augustus 1974 van twee da gen partiële leerplicht voor 15-jarigen. Verder moet ge start worden met experimen ten met betrekking tot inte gratie van het kleuter- en la ger onderwijs, terwijl een ge leidelijke verlaging van de leerlingenschaal ook op het re geringsprogramma staat. Ten slotte moet er een continu licht radioprogramma komen, dat voornamelijk op jeugdige luis teraars moet zijn gericht. Spoed zal worden betracht met de vernieuwing van het staatsbestel. Uitgangspunt daar bij zullen zijn de voorstellen van de commissie Cals-Donner ten aanzien van de vraag hoe de kiezer een uitspraak kan doen over de te vormen rege ring. Premier Den Uyl kondigt daar op korte termijn een nota over aan. Voor een doeltreffend func tioneren van de parlementaire democratie moet de volksver tegenwoordiging de centrale plaats innemen die haar in dat bestel toekomt. Bij een nood zakelijke versterking van het parlement denkt de regering niet alleen aan een betere „be werktuiging", maar ook aan een scherpere afbakening en erkenning van de bevoegdhe den van het parlement, met name tegenover andere publiek rechterlijke organen en machtige belangengroeperin gen. Met andere woorden: het parlement moet onafhankelij ker worden van invloeden van buitenaf, hoewel natuurlijk de belangen van burgers en groe pen niet uit het oog verloren mogen worden. Andere maatregelen die het kabinet-Den Uyl denkt te ne men zijn een verdere onder steuning van de vormings- en opleidingsactiviteiten van de politieke partijen en de instel ling van een nationale, onaf hankelijke ombudsman. Vandaag is bij de Tweede Kamer al een wetsontwerp in gediend tot invoering van een ontslagverbod wegens huwe lijk, zwangerschap en beval ling. Het kabinet zal spoedig de SER om advies vragen over het functioneren van de on dernemingsraden, hun struc tuur, en samenstelling, uitbrei ding van hun bevoegdheden en hun verhouding tot het be- drijvenwerk van de vakbon den. Er komt snel een wets ontwerp dat de onderne mingsraden het recht van be roep verschaft tegen kennelij ke onredelijke besluiten van de ondernemingsleiding. De individuele werknemer krijgt een klachtrecht. Het kabinet-Den Uyl zal om de werknemers meer zeg genschap te geven weten schappelijk begeleide experi menten met arbeiderszelfbe stuur stimuleren. De onduide lijkheid met betrekking tot het stakingsrecht moet ver dwijnen: een wet ligt in het verschiet. Daarbij zal ook aan ambtenaren het recht van sta king worden verleend. Ten slotte zullen de grotere onder nemingen meer openheid moe ten betrachten over hun finan ciële gegevens. Om de democratie binnen de krijgsmacht te bevorderen zal het kabinet-Den Uyl de vol gende maatregelen nemen: verkorting van de eerste oe fentijd, herziening van de wet gewetensbezwaren dienstplich tigen (met een korte behande ling vain die zaken), realise ring van een goede verstand houding met alle belangenor ganisaties, waaronder de VVDM, herziening militair straf- en tuchtrecht en waar borging van de vrijheid van meningsuiting binnen de krijgsmacht. Wat het buitenlands beleid betreft concentreert het kabi net zich op het doen verdwij nen van rassendiscriminatie en kolonialisatie, het verkleinen van de afstand tussen rijke en arme landen en ontspanning en wapenbeheersing in Euro pa. Wat de bevrijdingsorgani saties betreft: deze kunnen re kenen op de steun van Den Haag. In het kader van de ontwikkelingshulp krijgen de bevrijde gebieden in zuidelijk Afrika humanitaire en ontwik kelingshulp. Binnen de NAVO moet een discussie op gang komen over de taak en functie van deze verdedigingsorganisatie, waar bij de democratie centraal moet worden gesteld. Met ge- lijkdenkende andere NAVO- partners moet worden over legd, hoe men kan meewerken aan het herstel van die demo cratie in de totalitaire NAVO- landen Griekenland en Portu gal. Een herbezinning over de functionele taak van de ver dragsorganisatie is nodig: een rationele taakverdeling lijkt op z'n plaats. Ieder land zal een evenredig en redelijk aan deel in de gemeenschappelijke verdediging van het westen moeten leveren, waarbij de nadruk moet vallen op de kwaliteit en niet de kwantl- teit. Over de periode tot en met 1977 moeten wat de Neder landse krijgsmacht betreft een aantal beleidsombuigingen tot stand worden gebracht, die j moeten voorkomen, dat de de fensie-uitgaven gelijk groeien met de andere overheidsuitga ven. Dat kan door een her structurering van de strijd krachten. gericht op een doel matiger uitvoering van de hoofdtaken en afstoting van niet-wezenlijke taken. Een be tere samenwerking met andere NAVO-partners ten aanzien van taakverdeling en aanschaf van wapens is ook noodzake lijk. Dat komt allemaal in de jaar bij de Kamer zal worden ingediend. Een Europese kern macht wijst het kabinet Den Uyl af. De omvang van de ontwik kelingshulp over de lopende begroting wordt verhoogd Wat de jaren tot 1977 betre/f zal worden gestreefd naar een uiteindelijk bedrag van ander half procent van het netto na tionaal inkomen tegen factor defensienota, die eind van dit kosten. PIETER-JAN DEKKERS GENT-ANTWERPEN Niet alleen in Nederland, maar ook in België staat de Zoomweg of Beneluxweg straks de kortste verbinding Rotterdam - Antwerpen niet hoog genoteerd. Geldgebrek, wijziging van de plannen en trage uitvoering van deze internationale verbinding in Nederland zijn er de oorzaak van, dat de acht kilometer van Hoevenen naar de Nederlandse grens, die nog aangelegd moeten worden, er voorlopig niet komen. Uitvoering van de A12, zo als de Zoomweg in België wordt aangeduid, berust bij de Intercommunale Vereni ging voor de Autoweg E3 in Gent, die in '76 alles aanbe steed had willen hebben. Het is nu wel zeker, dat onze zuiderburen pas in de verre toekomst met hun Zoomweg bij de iets ten westen van Putte gelegen Huzarenberg zullen zijn, waar de A12 over de grens wipt. Overigens was de Inter communale al flink op dreef. Het stuk Hoeven en-Stabroek, dat een lengte heeft van vier kilometer, stond op de nomi natie om uitgevoerd te wor den. Het definitieve ontwerp voor de grondwerken had in Gent al het fiat gekregen en wat belangrijker was: op dc be»grotmg van de E3 waren er ettelijke miljoenen voor uitgetrokken. Nu echter °ok in België het geld schaars begint te worden is de zaak - vooral op aandrang van Antwerpen - teruggedraaid. Antwerpen wil onder meer een goede verbinding met Turnhout, die inmiddels in de maak is. Ook de studie van een even tuele aansluiting van de gro te ring van Antwerpen op het geprojecteerde verkeers plein onder de gemeente Kapellen (verkeerswisselaar Franseweg) betekent vertra ging voor de bouw van de Zoomweg. Vanaf dit kruis punt zal later een weg aan gelegd warden naar de toe komstige tunnel onider de Schelde bij Kallo. Aanslui ting van de grote ring op het verkeersplein Kapellen was aanvankelijk met gepland. Het Belgiscte stuk Zoom weg dat nog op uitvoering wacht is dus maar acht kilo meter lang- Dat zijn wel pe perdure kilometers, want tussen de Leugenberg onder Hoevenen (tot zover is de weg vanuit de richting Ant werpen klaar) en de Huza renberg moeten maar liefst twintig kunstwerken (via ducten, bruggen) gebouwd worden en als de Antwerpse plannen om de grote ring op het verkeersplein in Kapel len aan te sluiten doorgang vinden, komen er nog een paar bij. Dat de Belgen geen haast maken met het afbouwen van de Zoomweg komt ook dioor het ontbreken van con crete plannen voor voltooiing van deze belangrijke noord- zuidverbinding aan Neder landse kant. m Jl ,iir 0 Het tracé van de A 12 de Zoomweg in België. Tot aan de onderdoorgang Leugen- berg is de weg klaar. Acht kilometer hoeven onze zuiderburen nog maar aan te leggen, dan staan ze aan de grens. Die acht kilometer komen er echter voorlopig niet. Alleen het stukje van de grens tot Ossendreaht prijkt op het uitvoeringsprogramma Rijkswegen 1973-1977, wat betekent dat dit gedeelte ui terlijk in '77 klaar moet zijn, maar wanneer de grote brok van Ossendrecht naar Dintel- oord aan de beurt komt, weet niemand. Rijkswater staat trekt er niet hard aan, omdat op dit moment met vaart gewerkt wordt aan de verdubbeling van de rijks weg tussen Roosendaal en Bergen op Zoom en omdat pas geleden rijksweg 59 (verbinding tussen de Zoom weg en de weg Roosendaal - Moerdijk geopend is. Onlangs verklaarde ir. J.W. Tops, hoofddirecteur van rijkswa terstaat, dat Den Haag de Zoomweg echt niet van het programma zal poetsen, maar dat de prioriteit van deze weg niet ver genoeg naar voren ligt. En dat verdriet de provincie Noord-Brabant, die nu waarschijnlijk genood zaakt zal zijn om een auto baan tussen Ossendrecht en de Bergse randweg aan te leggen, en de Kmer van Koophandel in West-Brabant die de Zoomweg bovenaan zijn verlanglijstje staan, zeer. heeft De Kamer van Koophandel gaat opnieuw met alle kracht bij de hoogste bestuurlijke instanties voor spoedige vol tooiing van de Zoomweg pleiten. In de vergadering van de Kamer van vanmid dag zal er over gefilosofeerd worden. Maar zoals de kaar ten nu liggen zal een kant en klare Zoomweg-Beneiuxweg- A 12 voorlopig wel een vro me wens blijven. PIET DE BONT (Van onze parlementaire re dactie) DEN HAAG Zowel werk gevers als vakcentrales tonen nogal wat waardering voor de regeringsverklaring, die minis ter-president drs. J.M. deai Uyl gisteren in de Tweede Kamer aflegde. Zowel het Verbond van Nederlandse ondernemin gen VNO ais het Nederlands Christelijk Werkgeversver bond NCW achten dat rege ringsprogramma uiterst am- bieus, al plaatsen beide orga nisaties wel de nodige vraag tekens achter de mogelijkhe den financieel en sociaal- economisch die ambitieuze plannen ook uit te voeren. Het overlegorgaan van NVV, NKV en CNV gaat in grote 'lijnen akkoord met de plannen van Den Uyl, al plaatst het overleg orgaan bij sommige punten van het beleid wei eein kri tisch vraagteken. De vakcentrales herkennen in het aangekondigde inko mensbeleid hun eigen uitgangs punten voor een rechtvaardi ger verdeling van inkomen, bezit, macht en kennis. Te- GUATEMALA (RTR) Bij een vechtpartij tussen kleine boeren die op land uit waren en de militaire politie zijn het afgelopen weekeinde in het oosten van Guatemala 17 men sen om het leven gekomen. Bij de doden zijn zes politie mannen. Grootgrondbezitters hadden de hulp van de politie inge roepen toen rond 5.000 kleine boeren hun landerijen in de omgeving van het dorp Monte- peque dat op 50 kilometer ten noordoosten van de stad Gua temala ligt, poogden te bezet ten. De vechtpartij brak uit na de arrestatie van vijf boeren leiders. leurstellend achten NVV, NKV en CNV het, dat op nogal wat punten een concrete uit werking achterwege blijft, de uitspraak „gelijke beloning voor mannen en vrouwen bij gelijke arbeid" node gemist, terwijl ook het verlagen van de leeftijdsgrens voor het mi nimumloon onvermeld blijft in de regeringsverklaring. Het belangrijkste bezwaar echter tegen de inkomenspolitiek, die Den Uyl denkt te gaan voeren, is volgens de vakcentrales het ontbreken vari een beleidsnota, althans de aankondiging daar van, die mede gebaseerd zou moeten zijn op een inkomens- onderzoek. Datzelfde bezwaar tegen die inkomenspolitiek hebben ook beide werkgeversorganisaties. Men vindt die politiek allemaal erg vaag en eigen, zoals VNO- voorzitter Bartels zei, ongear- gumenteerd. Dr. Bartels hoopt niet dat het kabinet-Den Uyl zich op zijn eigen plannen zal verkij ken. Hij is enigszins bezorgd over de hoge verwachtingen, die deze regeringsverklaring bij grote groepen van de be volking „ongetwijfeld" zal op roepen. Veel goede bedoelin gen, maar in veel gevallen zal het benodigde geld er niet zijn, aldus de nieuwe VNO- voorzitter. Erg teleurgesteld is het overlegorgaan van NVV, NKV en CNV over het feit dat Den Uyl in zijn reg .ringsverkla- ring met geen woord heeft ge rept over de inflatiecorrectie, uitermate bedroevend acht het overlegorgaan het ontbreken van een uitspraak over de noodzaak op korte termijn een beleidsvisie te ontwikkelen, waarin voorwaarden worden gesteld voor de werving van buitenlandse arbeidskrachten. Overigens is men wel erg blij met de aangekondigde maatre gelen ter bestrijding van de werkloosheid. DEN HAAG (ANP) „Een klein groepje „vrijheidsstrij ders" in Nederland maakt ge bruik vau alle beschikbare middelen, waaronder bedrei gingen en geweid, om de im port van koffie uit Angola te verhinderen", aldus „Portu gal", een uitgave van het di rectoraat-generaal voor voor lichting in Lissabon, dat door de Portugese ambassade in Den Haag wordt verspreid. Aanvankelijk, aldus het blad, voegde het Nederlandse publiek zich naai- de wensen van het comité: de consumptie van Angola koffie bleef op hetzelfde peil of daalde. „Vervolgens", aldus „Portu gal", „verminderde de belang stelling en steeg de ontevre denheid onder het publiek over de campagne die door het comité werd gevoerd". KANSAS CITY (AP) 7 Zes leden van een gezin Raytown, een voorstad van Kansas City, zijn dood in hun huis gevonden. Ze zijn volgen de politei kennelijk het slacht offer geworden van een mooro- zelfmoord. De lijken van Norman Willi ams, zijn vrouw en hun vie kinderen zijn gevonden do» een buurman en een dom® die het huis waren binneng gaan. Het gezin was sinds v rige week donderdag 111 meer gezien. Volgens de politie nee Williams kennelijk zijn vrouw en hun vier kinderen, van J er een ongeveer zeven jaar en drie tieners, vermoord v hij zijn geweer op richtte. DE 23-jarige A. an Ham isJj een verkeersongeluk m T woonplaats Swalmen i Roermond) om het ïevenjL komen. De man kwam onverklaarbare oorzaak zijn auto op de linkerweg" terecht en botste daar op tegemoetkomende personen to.è (Van BREDA Bertus Q wanneer donderdag in beker wordt gestrede middenvelder met aa NAC op zijn minst de stander. Hij baseert d overwinningen die NA boekt, maar ook op de NEC desondanks zijn kan, zo stelt Quaars, al werken. Quaars: „Uit de uitspi van de NEC-spelers prei dat ze NAC toch niet al: moeilijke tegenstander Ze willen wel toegeven da in de beker aardige d: hebben gedaan, maar houdt het dan ook mee o vinden van zichzelf dat z: sterkere ploeg hebben, ben ik het bepaald niet eens. NEC is in de comp wel hoger geëindigd, maa zegt mij weinig. Het dikwijls gesteld, maar NAC duizend en een excuses voeren voor de minder prestaties van de laatste Niemand praat er verder maar wij moeten het steeds doen zonder vier eerst-elftalspelers. Wan Ajax vier geblesseerden h staan de kranten er vol Dan zou niemand het ze 1 lijk nemen wanneer ze vai ventus verloren". Volgens Quaars zal e Rotterdam op het wapen de taktiek worden gestri Hij is er vast van over dat de club, die de beste tiek kan uitvoeren, ook meeste kansen op de over ring maakt. En sinds de nerswiisseling is het ver wen in het taktisch ku- van NAC bij Quaars er al maar groter op gewoi Quaars: „In Nijmegen he wij laten zien wat je met goede taktiek kunt beri; NEC is een ploeg, die het muter kraohtvoetbal moet ben. Dat is bij ons niet geval. Bij ons lopen er een Paar spelers rond di Het is maar goed, dat A op de t.v. geweest is tenminste een beetje wi Want iedereen makkelijk over Ajax 2 Sïote foto's van alle spi de gezichten van Ana Me goed ingeprent, wan Jongens, die moet ik ex Want reken maar, dat Ik drink in de rust Met een stukje citroe

Krantenbank Zeeland

de Stem | 1973 | | pagina 10