VERHUIZING VAN TWEE TAPIRS Naar de bioscoop SIPRI: Bewapeningsrace duurt voort Goedkope vluchten nog verwarrende zaak OOK PREMIER MEIR ffl MARTIN HITHER KING AFGELUISTERD Naar Tilburgs dierenpark Mam, wat zullen we nu eens doen GEDENKBOEK ISRAËL: DE WOLKEN VOOR DE ZON CONSUMENTENBOND: New York Times: STEVEN IS LUI BOEK VOL IDEETJES Woensdag 23 mei 1973 kleine BS3I L - J „Deze tapirs zijn vanuit Columbia in Zuid-Amerika naar hier gekomen", zegt de heer H. van Dijk, direkteur van Tilburg's Dieren park over de nieuwe aanwinst van de tuin. Hij, en de an dere mensen, die in de dierentuin werken, hebben het trouwens deze maand extra druk in vel band met de dierentuinmaand, waar wij al eerder over in de Kleine Stem schreven. 0 Een Zuidamerikaanse tapir uit Dierenpark Wassenaar. 0 Guido Paul Harmeling, Made. 0 Kees Anemaal, Made, 7 jaar. Door middel van deze actie willen de dierentuinen er voor zorgen, dat er meer mensen naar de dierentuinen gaan en dat ze meer te weten komen over dieren. Want per slot van rekening kent ieder een wel een olifant, leeuw en aap, maar hoeveel mensen zouden er bijvoorbeeld niet zijn, die niet weten wat een tapir is. Om meer over dit dier te weten te komen heb ben we een bezoekje gebracht aan het Tilburg's Dierenpark. Daar zijn namelijk pas, even als in Dierenpark Wassenaar, tapirs aangekomen. „Er zijn", zegt de heer Van Dijk", "drie belangrijke soor ten tapirs: de bergtapir die uit Peru komt en lange ha ren heeft, de schabraketapir uit Indonesië, deze is zwart- grijs-wit en dan nog de Zuid amerikaanse tapir. Van deze laatste hebben we er twee binnen gekregen. Ze zijn in Columbia gekocht. De inlan ders daar vangen de tapirs, brengen ze naar de markt en ruilen ze meestal voor goede ren. Je moet natuurlijk wel een vergunning hebben om de dieren te mogen uitvoeren. In sommige landen is het erg moeilijk om zo'n vergunning te krijgen. Het hangt onder andere af van de diersoort. Op de soorten, die dreigen uit te sterven is men erg zuinig. De dieren kömen met een boot of vliegtuig naar Neder land. De tapirs zijn met de boot gekomen. Een man, die vaart, heeft ze voor ons mee gebracht. Deze man heeft een lijstje bij met namen van die ren, die we graag hebben. Als hij een van deze te koop ziet, brengt hij ze voor ons mee. Toen de tapirs in Tilburg aankwamen zijn ze in een donker hok gezet. In zo'n hok blijven ze twee weken om bij voorbeeld te wennen aan de nieuwe temperatuur en het voedsel. Met het voedsel doen zich meestal geen problemen voor. De tapirs passen zich gemakkelijk aan. Ze eten voornamelijk fruit. Per dag zijn we ongeveer tien gulden aan voedsel voor een tapir kwjjt. De twee dieren zitten nu nog apart. We hebben ze een keer bij elkaar gezet, maar toen werden ze aggres- sief. Toch zijn ze over het al gemeen niet kwaadaardig. We denken dat ze vanwege het grote leeftijdsverschil (onge veer een jaar) niet aardig te gen elkaar waren". Over tapirs en vele andere bekende en onbekende dieren kim je alles te weten komen tijdens een bezoek aan een dierentuin. Natuurlijk hoef je ndet persé in de dierentuin maand te gaan. In de vakan tie kan het ook. Alleen moet je er dan wel rekening mee houden^ dat het erg druk kan zijn. Steven die staat nooit vroeg op. Hij ligt in zijn bed met de slaapmuts op z'n kop. Steven is lui. En heeft nooit een goeie bui. Corine Buys, Breda, 8 jaar. ■?■'-*&*£ tv 0 Johan Gabreël, Breda. ÏSÜ Jongens en meisjes, die een tekening, ver haal, iets uit een school blad of iets over bijvoor beeld een vereniging wil len laten plaatsen kunnen schrijven naar De Kleine Stem, Reigerstraat 16, Breda. Degenen, die hun werkstuk terug willen moeten dit even laten weten. OPLOSSING PUZZEL jCOISOJd SIAia eindredactie rieja van aart Als het iu de vakantie of zo maar op een vrije dag regent verveel je je al gauw. Ook in de auto, trein of in het vliegtuig weet je niet altijd wat je moet doen. Als je zelf helemaal niets meer weet vraag je het aan je ouders. Maar die weten na tuurlijk ook niet altijd iets nieuws te bedenken. Daar om zijn er boekjes te koop, die je ouders op ideeën brengen. Een van die boek jes is "Mam" wat zullen we nu eens doen". Er staan spelletjes in voor thuis en voor op reis. Veel van die spelletjes zul je wel kennen, maar je denkt er niet altijd aan. Een van de dingen die erin staan is „Wed- densohapje doen". Er wordt tijdens de reis naar allerlei mensen, die voorbij komen, gezwaaid. Van te voren wordt gevraagd of de man of vrouw wel of niet terugzwaait. De genen, di'e mee doen aan het spelletje zeggen ja of nee. Wanneer de mensen terug- zwaaien krijgen degenen, die ja hebben gezegd een punt. Na bijvoorbeeld een half uur wordt gekeken wie de mees te punten heeft. Men mag bij dit spelletje natuurlijk alleen maar naar mensen zwaaien, die niet een auto besturen. De mensen die chauffeuren moeten namelijk al hun aandacht aan het rij den beteden en mogen niet worden afgeleid. Een ander spelletje kam in de auto worden gedaan met een bloknoot op schoot. Teken met de ogen dicht en met losse hand bijvoorbeeld een huis of gewoon een cir kel. Je moet met een slappe hand tekenen omdat alle schokken, die de auto maakt, worden meegemaakt. Als je je ogen weer opent kun je voor gekke venrassingen ko men te staan. „Mam waf zullen we nu eens doen" is geschreven door Vic Sjouwerman. De teke ningen zijn van Hetty Paërl. Je ouders kunnen het boekje voor f 2,50 en vijf Royco- zegels kopen. In de bioscoop draait een film waarin een zanger, die de laatste tijd weer veel succes heeft, de hoofdrol speelt. De letters van de naam van de zanger zijn echter door elkaar geraakt. Als je ze in de goede volgorde zet, kun je de naam van de beroemde man lezen. De oplossing staat ergens anders op deze pagina. "^7~oor de vierde maal in zijn bestaan heeft het Internationale Instituut voor Vredesonderzoek in Stockholm („Stockholm In ternational Peace Research Institute" of SIPRI) zijn jaarboek over bewapening en ontwapening in de we reld gepubliceerd. De bedoe ling van ieder Jaarboek is het zo feitelijk mogelijk be- scliryven van de grote ver anderingen, kwalitatief en kwantitatief, die optreden in de arsenalen van de wereld, en het analyseren van de po gingen, die worden onderno men om deze arsenalen on der controle en in de hand te houden. Het Jaarboek 1973, dat wordt uitgegeven hij Almqvist Wiksell te Stockholm, bevat 502 tekst pagina's. Wat ook de politieke bete kenis van de SALT-overeen- komst van mei 1972 geweest moge zijn, aan de wedloop op het gebied van de strategische kernwapens is in elk geval op korte termijn geen eind geko men. Beide partijen schijnen zo snel mogeljk de overeen gekomen limieten te willen bereiken om vervolgens hun aandacht te verleggen van de aantallen wapens naar het vergroten van de kwaliteit van die wapens. Sinds de onderte kening van de SALT-overeen komsten is het aantal kernla dingen in de Verenigde Staten gestegen van omstreeks 5.890 tot meer dan 7.040, en in de Sovjet Unie van 2.170 tot meer dan 2.260. De meest positieve elemen ten van de eerste SALT-over- eenkomst, uit een oogpunt van het voorkomen van oorlog, zijn de pogingen om aan weerskanten de z.g. „second strike capability" (het vermo gen om na het ondergaan van en verrassingsaanval de agres sor alsnog aanvaardbare scha de toe te brengen) beter te garanderen, en het openlijk sanctioneren van eikaars spio- nagesatelieten. Van de 1.268 satelieten, die de Verenigde Staten en de Sovjet-Uni sinds 1957 hebben gelanceerd, be staat 47 procent uit spio-nage- satelieten. In de loop van 1972 hebben Frankrijk vijf en de Chinese Volksrepubliek twee boven grondse kernproeven uitge voerd. Men kan daartegen ge fundeerde bezwaren inbren gen. Maar in wezen dragen de 19 Russische en de 7 Ameri kaanse ondergrondse proeven meer bij tot de wapenwed loop. In Europa wordt gewerkt aan de voorbereiding van een tweetal conferenties, waarvan het verklaarde doel is de vei ligheid van en de samenwer king binnen dit werelddeel te vergroten: in ,de Finse hoofd stad Helsinki heeft het voor overleg plaats voor 'n overwe gend politieke conferentie in zake veiligheid en samenwer king in Europa, terwijl men in Wenen de grondslag tracht te leggen voor een gesprek over concrete maatregelen tot ver groting van de militaire vei ligheid in dit werelddeel. De problemen, die daarbij aan de orde komen, zullen wel' uiterst ingewikkeld blijken te zijn. Haalbaar is wellicht een be vriezing van de huidige mili taire krachtsverhoudingen in Europa, zulks in afwachting van de totstandkoming van méér omvattende akkoorden. Ook is een overeenkomst denkbaar, waarbij het vestigen van nieuwe buitenlandse mili taire bases in Europa wordt verboden. Verder kan moge lijk iets van het wederzijdse wantrouwen worden weggeno men door maatregelen, die het dreigende karakter aan mili taire oefeningen ontnemen. In 1971 en 1972 hebben de militaire uitgaven voor onder zoek en ontwikkeling een nieuwe impuls gekregen. De Verenigde Staten en de Sov jet-Unie geven op dit terrein de toon aan. Dat geldt niet alleen voor de ontwikkeling van nieuwe en betere kernwa pens, maar ook voor het per fectioneren van conventionele wapens en het toepassen van nieuwe wetenschappelijke en technische vindingen voor mi litaire doeleinden. In Europa hebben de toenemende kosten van wapenontwikkaïing ertoe geleid, dat verschillende lan den op dit gebied zijn gaan samenwerken. Het SIPRI heeft meer dan 35 gezamenlij ke projecten geteld. Meer en meer landen in de Derde Wereld gaan zelf wa pens fabriceren en er valt een groeiende neiging te bespeu ren om de produktie van zeer geraffineerde wapensystemen ter hand te nemen. Met name China, India, Israël, Zuid-Afri- ka en Brazilië hebben de afge lopen tien jaar uiterst moder ne ■wapenindustrieën opge zet. Sinds 1950 is de wapenin- voer van de Derde Wereld meer dan tweemaal zo snel toegenomen als het gemiddel de bruto nationaal produkt. Vijfendertig van deze landen bezitten reeds straaljagers. De grootste wapenexporteurs zijn de Verenigde Staten (voor wat betreft alle wapens) en de Sovjet-Unie (voor wat betreft de zwaardere wapens). Het verloop van de militaire uitgaven in de-wereld heeft de afgelopen vijfentwintig jaar, aldus het SIPRI, een vast pa troon gevolgd: in tijden van crisis of oorlog namen ze snel toe en daarna stabiliseerden zij zich, zonder evenwel naar de cijfers van vóór de crisis terug te keren. Na de snelle stijging van 1965 tot 1969 schijnt de wereld opnieuw in een periode van min of meer gestabiliseerde militaire uitga ven te verkeren. In prijzen van vandaag beliep in 1971 het totaal van alle militaire uitgaven in de wereld 190 mil jard dollar, d.w.z. 10 miljard dollar meer dan het jaar daar voor. Houdt men evenwel re kening met de inflatie, dan was er een lichte daling. Het SIPRI meent voor 1972 een lichte stijging te kunnen vast stellen (in constante dollars: van 142.- naar 145.0 miljard. In het jaarboek wordt een afzonderlijk hoofdstuk gewijd aan z.g. „inhumane en indis- eriminatoire wapens. De mo derne techniek maakt de pro duktie mogelijk van wapens, die strikt genomen weliswaar niet strijdig zijn met de regaïs van het geldendie internationa le recht, maar die niettemin het onnodige leed toebrengen, dat die regels pogen te voor komen. In het bijzonder wor den genoemd brandstichtende wapens en de munitie van het nieuwe M-16 geweer, dat won den van het „dum-dum-type zou veroorzaken. Gepleit wordt voor een snelle aanpas sing van het internationale recht. Het SIPRI acht de resultaten van het internationale overleg, dat gericht is op wapenbe heersing en ontwapening, niet overweldigend. Successen, zo al's het ondertekenen van een verbod van biologische wa pens, zijn gewoonlijk slechts daar te bereiken, waar econo mische en militaire belangen niet in het geding zijn. De weigering van Frankrijk en China om aan de onderhande lingen deel te nemen belem mert op een aantal punten de vooruitgang. Overigens wor den, zolang de Verenigde Sta ten en de Sovjet-Unie voort gaan hun nucleair potentieel uit te breiden, alle andere ac tiviteiten op dit terrein over schaduwd. (Van onze redactie binnenland) DEN HAAG —Hoewel in de internationale luchtvaart wereld de stofwolken rond de Transatlantische tarievenaffai- re langzaam optrekken, is het voor de consument nog een onoverzichtelijke toestand. De ze conclusie heeft de Consu mentenbond getrokken uit een steekproef onder enkele reis bureaus. De opgegeven prijzen voor een retour Chicago, met een tussenstop in New York, liepen uiteen van f 1129 tot f 1558 en lang niet alle reisbu reaus wezen op de mogelijk heid dat de zogenaamde 90- dagen chartervluchten mis schien goedgekeurd zouden worden of op de mogelijkheid te vliegen met een van de min of meer geheime emi grantenverenigingen, aldus het mei-nummer van de Consu menten reisgids. De Consumenten reisgids heeft voorts vierentwintig mo- .gelijkheden om naar Engeland te varen vergeleken. Bij niet minder dan veertien diensten, alle verzorgd door de Belgi sche, Franse en Engelse spoor wegen en de Nederlandse Maatschappij Zeeland onder de merknaam „Sealink" wer den kennelijke prijsafspraken geconstateerd. Ook de rederij Townsend Thoresen hanteert dezelfde tarieven als de „Sea- link"-combinatie. Het vliegtuig ,vaak nog als een luxe manier van reizen gezien, verliest het in ruime mate van de nieuwe treinen van de Nederlandse Spoorwe gen, voorzover het de zitruim te voor de reizigers betreft. Dit constateerde de Consu mentenbond toen hij met de meetlat gewapend vrijwel alle vakantievliegtuigen van KLM, Martinair en Transavia onder zocht op dit punt. De verschil len in been- en zitruimte ble ken lang niet zo groot als bepaalde advertenties wel eens doen vermoeden. Transa- via-passagiers moeten over het algemeen met enkele centime ters minder genoegen ne men. Ondanks het bestaan van een Europese Spoorweg Unie (ESU), een organisatie die meer universiteit bij de aan gesloten spoorwegmaatschap, pijen voorstaat, is er volgens de Consumentenbond sprake van een chaos bij de Europese treintarieven. Iedere maat schappij houdt er zijn eigen reductieregelingen op na. Niet alleen voor de reiziger een onoverzichtelijke zaak, maar ook voor de vakmensen, waar door de consument nogal eens teveel betaalt voor zijn spoot: kaartje. Een gedenkboek bij het vijfentwintigjarig bestaan van de staat Israël heeft alle kans een onbewolkte verheerlijking van de prestaties van het joodse volk te worden. Want het is natuurlijk een menselij ke topprestatie in een kwart eeuw twee miljoen meestal berooide emmigranten uit alle delen van de wereld op te vangen en een plaats te ver schaffen in een nieuwe samen leving. Het is eveneens een superieure prestatie een der gelijk proces te volvoeren te midden van vijandige buren en een onverschillige wereld. Het is een bovenmenselijke prestatie om, tot de tanden gewapend en voordurend op zijn hoede, toch nog tot uit zonderlijke resultaten te ko men op wetenschappelijk, cul tureel en technisch gebied. Natuurlijk kan men dat al lemaal lezen en vooral ook zien in het gedenkboek „Is raël het nieuwe gezicht van het oude land", van Roman Frister. Maar de schrijver gaat de vraag evenmin uit de weg waarom de Israëli's niet wat men noemt „aardi ge mensen zijn, waarom ze niet zijn zoals de openbare mening in de we reld ze gaarne ziet. Voor de Zesdaagse oorlog stonden hon derdduizenden mensen achter Israël. Maar diezelfde honderd duizenden, che diep geschokt zouden zijn ge<weè>t als de Arabieren de joden inderdaad „die zee in hadden gedreven", zijn niet in staat een overwin nend Israël te accepteren. Nu wordt de Israëli's „onbuig zaamheid" en „expansionisme" verweten. De schrijver wijst erop dat de Israëli's zelf zich ook erg onwennig voelen in de overwinnaarsrol. Maar hij con cludeert dat het beter is te leven onder een stortvloed van beschuldigingen dan een le venloos slachtofffer te zijn, aan wie eer wordt bewezei door monumenten en kransen vod medelijden vanwege een teergevoelige mensheid. En de in de gevolgen van menselijke trouweloosheid, lafhartigheid, verraad en wreedhed ervaren Israëli weet maar ad te goed wat woorden waard zijn als die niet worden gesteund door een bank, een leger of een heersende partij. Zo wordt de zon in dit jubi leumboek 'vaak genoeg over schaduwd door de wolken der onzekerheid, ook al publiceert de minister van Defensie, Mosja Dajan, zijn bijdrage on der het bijbelwoord: „Vreest niet"!. De oud-premier David ben Goerion schreef een inlei ding, maar de waardevolste officiële bijdrage komt van de hand van Yigal Allon, die de opvoeding tot menselijkheid ook in oorlogstijd cen traal stelt. In de driehoek van de joodse staat (sociale struc tuur, technologisch niveau en morele waarden) ziet hij een betere garantie voor de uitein delijke vrede dan in botte mi litaire macht. Men zou wensen dat sommige Europese allian ties van de geest doordrongen waren. JOOP BARTMAN (Roman Frister: Israël; LJ- Veen, Wageningen; f 49,-) (Van onze redactie buitenland) NEW YORK De New York Times schrijft dat de federale recherche telefoon gesprekken heeft afgeluisterd van de Israëlische ambassade in Washington en van Martin Luther King. De correspondent van het blad in Washington zegt dat James McCord, een van de zeven veroordeelden in het Watergate-proces, kort voor zijn berechting de Israëlische ambassade had opgebeld daar hij uit zijn dagen als CIA-man wist dat de FBI de gesprek ken afluisterde. Het was zijn bedoeling dat ook zijn gesprek zou worden afgetapt waarna hij zou probe ren de aanklacht tegen hen ingetrokken té krijgen °P grond van het feit dat de r,®" gering illegaal had meegeluiS' terd. Volgens de Times had een nieuw genoemde functionary van de geheime dienst meege* deeld dat hij een uitgetyP' gesprek van mevrouw G°S_ Meir en de voormalige Braeu- sche ambassadeur in WashinS' ton, Rabin „tijdens de errs inzake het Midden-Oosten va 1970" had gelezen. Een voormalige agent van de FBI, Arthur Murtagh, h£f' in een exclusief vraaggesPre' met de New York verklaard dat de recnerc" meer dain 5.000 telefoons®' sprekken van Martin Butne King gedurende een P®"®", van drie jaar had afgelu®® Dit gebeurde op verbek J. Edgar Hoover die haatte na diens kritiek op FBI in de jaren 1962-1963.

Krantenbank Zeeland

de Stem | 1973 | | pagina 14