Snelle uitspraak over
kernproeven gevraagd
examens
ZWARE DAG
BOM EN MOSKOU NU
HELEMAAL AKKOORD
OVER WEST-BERLUN
I )etrc|yci
Belastinginspecteurs
vrezen overbelasting
in 12 verschillende
Doe niet zo moeilijk
EJJföller
Ontkenningen van
Mitchell en Stans
Westerse landen
ontduiken boycot
van Rhodesië
Drs. J. de Koning
voorzitter ARP
Fractievoorzitters willen protest bij Frankrijk
Architect
Kropholler
overleden
binnenland
buitenland
Omzet Hunter
Douglas gestegen
commentaar
Gekrakeel
als hetomgeld gaat.
aisu geld nodig hebt.
Garantie
Optimisme
Rechercheur
schiet arrestant
in bovenbeen
Dinsdag
22 mei 1973
11
J
<5/
„Een ontluikende lente aan
de oever van de Rijn. De kas
tanjes en appelbomen staan in
bloei, de tulpen openen zich
en de bebloesemde takken van
de sering buigen zich naar de
aarde.De lente in de natuur,
nieuwe hoop in de geest van
de mensen, verwachtingen van
grote gebeurtenissen dat
zijn de gevoelens die ons be
kruipen".
Bloemrijke taal niet? Daar
is een romantisch iemand aan
het woord, hoor ik fluisteren.
Niets is minder waar.
Het zijn de woorden die op
wellen uit de mond van de
Westduitse correspondent van
het Russische partijblad Prav-
da tijdens het bezoek van zijn
partijleider Breznjev aan
Willy Brandt in West-Duits-
land.
Ook dat is een mondvol
(was er vroeger niet een
snoepje dat bakkes vol heet
te?). Blijft het opmerkelijke
proza van de correspondent in
zijn normaliter gesproken
zeer serieuze krant.
(Ook) Gelezen: „Gisteren
was het drie jaar geleden dat
de 'Russische schrijver Andrej
Amalrik tot drie jaar gevange
nisstraf werd veroordeeld. Als
het goed is reist hij nu net zo
vrij door de USSR als Claus
en Beatrix".
De hitte zo stelde de
conservatieve afgevaardigde
Wilfred Proudfoot vast die
heerst in het Britse Lagerhuis,
begint verstikkend te worden.
Proudfoot is van mening dat
het aantal parlementariërs dat
tijdens de debatten zit te
knikkebollen nu het onaan
vaardbare maximum heeft be
reikt.
Wat dan te denken van de
klachten van oudere afgevaar
digden, dat het in de afgelo
pen winter zo kil was in het
Lagerhuis?
„Laten zij maar een wolletje
meer aantrekken", zegt Proud
foot.
Laat niemand het wagen om
een Lhnce te breken voor de
Honest John.
Volgens mij is dat Lagerhuis
een behoorlijk oud gebouw.
Oh, pardon reeds.
Monique v. d. Ven (van
Turks Fruit): „Als ik vroeger
in mijn geboortedorp terug
kwam zeiden ze: Moniqueske
wat bende groot geworden.
Nou zeggen ze: Moniqueske,
wat bende bloot geworden".
Wij zijn met frisse moed
begonnen.
MERIJN.
ROTTERDAM In het eer
ste kwartaal van 1973 is de om
zet bij Hunter Douglas met 30
procent gestegen tot 174,7
min. 145,4 min. in de eerste
drie maanden van 1973).
De winst zal naar verwach
ting eveneens „aanmerkelijk
hoger" zijn dan het eerste
kwartaal van 1972, zo heeft de
onderneming bekendgemaakt.
dEN HAAG (ANP) De
vereniging van inspecteurs
L -s Kijks Belastingen heeft
een communique haar be
zorgdheid uitgesproken over
L situatie, die voor de belas-
Ldicnst en voor de belas-
„rplichtigen kan ontstaan,
„(üen - de reeds zwaar belas-
dienst - zou worden gecon
fronteerd met nieuwe taken
o, het gebied van de belas-
■Lheffing.
Het moet namelijk met uit
gesloten worden geacht, zegt
5. vereniging dat in de naaste
toekomst fiscale maatregelen
worden getroffen, die tot een
m, omvangrijker en gecom
pliceerder geheel van regelin-
;en' zullen leiden dan de thans
;eeds bestaande wetgeving. De
vraag of fiscale maatregelen
genomen moeten worden is
van politieke aard en staat
daarom niet ter beoordeling
van am/hrenaren. De vereni
ging neemt hierover dan ook
geen standpunt in.
Zij wijst er echter op dat de
vorige staatssecretaris van fi
nanciën bii de debatten in de
Tweede Kamer of in het na
jaar v,an 1971 heeft meege
deeld, dat hem duidelijk was
geworden, dat het uitvoerend
apparaat van de belasting
dienst de grenzen van zijn ca
paciteit had bereikt.
De vereniging is van oordeel
dat, indien deze grens in de
toekomst zou worden over
schreden, zulks ernstige gevol
gen zou hebben voor de uit
voering van alle fiscale wet
ten,
Hef begint Piet Brussel van het NKV kennelijk de keel uit te
hangen, dat hij na elke actie van de industriebonden door
zjjn collega Groenevelt van het NVV te kijk wordt gezet als de
wat aarzelende vakbondsbestuurder, die het op beslissende
momenten laat afweten en die achter de barricaden elk com
promis opvangt, dat hem door de werkgevers wordt toege
worpen.
Die verwijten troffen Brussel na de metaalstaking van vo
rig jaar, na de Enka-bezetting in Breda en nu weer na de recente
stakingsgolf in de metaal. Groenevelt en Brussel beschuldigen
elkaar deze keer van het mislukken van de stakingen.
We hebben er geen behoefte aan in het gelijk of ongelijk
van het NVV en of NKV te treden men slaakt over en weer
kreten zonder bewijzen aan te dragen maar wij vragen ons
wel af wat de mensen in de bedrijven, van wie de bonden
grote offers hebben ge vraagd, van hef gekrakeel in de toppen
van de industriebonden moeten denken.
Als wij goed zijn ingelicht heeft de achterban nooit het
(ijne gehoord van het verrassende zogenaamde paasbestand
tussen werkgevers en werknemers. De laatsten waren zonder
meer verbijsterd over dat bestand.
Zij vroegen zich (terecht) af waarvoor zij weken gestaakt
hadden zonder dat er wezenlijk resultaat behaald was. Nu de
ruzie Groenevelt en Brussel opnieuw verschil van inzicht
over het bestand aan het licht brengt, valt voor hen niet aan de
indruk te ontkomen, dat de bonden niet erg zorgvuldig gehan
deld hebben bij de afwikkeling van het laatste sociale conflict.
Of erger: De bondsbesturen konden wel eens een te zware
wissel getrokken hebben op de solidariteit van hun leden.
0 De Russische partijleider geeft een charmante handkus aan de vrouw van zijn gastheer Willy
Brandt. De handkus zou in Rusland uit de gratie zijn sinds Lenin de communisten aan de macht
bracht.
(Van onze
BONN Deze positie van
West-Beclijn is gisteravond
nog meer gestabiliseerd in het
gemeenschappelijke communi
qué, dat Willy Brandt en se
cretaris-generaal Leonide
Brezjnev aan het slot van hun
besprekingen ondertekenden.
De vrijdag gearriveerde Rus
sische delegatie van 50 deskun
digen vliegt vandaag terug
naar Moskou.
In Westduitse regeringskrin
gen heerst grote voldoening
over de nieuwe afspraak over
West-Berlijn, die als een be-
Ook in Nederland heerst on
rust over de voorgenomen
Franse kemproeven, die in het
verleden steeds omstreeks half
mei zijn begonnen. De voor
zitters van P.v.d.A., PFR, D'66
en PSP hebben de regering
dringend gevraagd bij Frank
rijkmet kracht te protesteren.
Indonesië heeft gisteren hij
Frankrijk een protestnota inge
diend.
Australische vakbonden had
den, zoals gemeld, een boycot
van alle Franse goederen en
diensten, met inbegrip van
post, afgekondigd uit protest
tegen de voorgenomen Franse
kemproeven boven Mururoa,
een atol, 6.000 km. ten oosten
van Australië. De Franse PTT
op haar beurt maakte gisteren
bekend, dat de verzending van
brieven en pakketten naar Au
stralië tot nader order wordt
stopgezet.
Voor het Internationale Hof
van Justitie citeerde Lionel
Murphy een rapport van de
wetenschappelijke commissie
van de V.N. over de gevolgen
van atoomstraling. Australi
sche geleerden hebben bere-
(aixNaiaaAav)
boerderijdrop 0Mt*|uAN katjesdrop
dubbelzoute drop #11IQHKII knoopjesdrop
griotten - valutadrop - komeetdrop - jujubes - salmiak pastilles
honingdrop - bruine beertjes - mllottes
(Van onze redactie binnenland)
DEN HAAG De Australische regering heeft bü monde
van haar procureur-generaal Lionel Murphy het Interna
tionale Hof van Justitie in Den Haag gevraagd zo snel
mogelijk te heslissen dat de voorgenomen Franse kemproe
ven, in elk geval in afwachting van latere uitspraken van
het hof, moeten worden opgeschort. Het hof, dat gisteren
zijn zitting hierover opende, ontving een soortgelijk ver
zoek van Nieuw-Zeeland. Frankrijk erkent in deze de be
voegdheid van het hof niet en heeft gevraagd de zaak van
de rol af te voeren.
kond, dat de Franse kernproe
ven in 1966 1972 24 tot 26
gevallen van kanker, 11 tot 14
gevallen van leukemie, in de
huidige generatie één dode
door genetische afwijkingen en
in toékomstige generaties 15 tot
18 doden door genetische af
wijkingen hebben veroorzaakt.
Op het gehele zuidelijke half
rond, waar dertig maal zoveel
mensen wonen als in Australië,
zullen de gevolgen van de
proeven merkbaar zijn, aldus
de Australische procureur-ge
neraal.
„Al worden dan de proeven
6.000 km. ten oosten van Au
stralië genomen, de heersende
windrichting en de samenstel
ling van de troposfeer hebben
tot gevolg, dat de proeven in
feite boven Australië en de
rest van het zuidelijk halfrond
worden genomen. Plotselinge
regenval kan de radio-actieve
neerslag op geheel andere
plaatsen doen belanden dan
verwacht. Iedere man, vrouw,
elk kind en zelfs ongeboren
kind in Australië heeft radio
actieve stoffen in zijn lichaam
ten gevolge van de Franse „en
andere" kernwapenproeven",
aldus Murphy.
Frankrijk herinnert eraan,
dat het, op grond van politieke
overwegingen (het Franse
grondgebied is in nog geen
eeuw drie maal bezet geweest)
besloot een eigen atoomwapen
aan te schaffen.
Daartoe zijn in dertien jaar
33 proeven met kernwapens
genomen. De Verenigde Sta
ten, zo brengt Parijs in herin
nering, namen echter 188 kern
proeven, de Sovjet-Unie 142,
Engeland 21 (waaronder enke
le nota bene boven Australisch
grondgebied) en China 11.
Frankrijk noemt het „moeilijk
aanvaardbaar" dat landen met
wie het bijzonder vriendschap
pelijke betrekkingen onder
houdt, tegen de Franse proe
ven protesteren en geen pro
test tegen Amerikaanse en
Russische proeven lieten horen.
DEN HAAG (ANP) Drs.
J. de Koning is benoemd tot
waarnemend voorzitter van de
ARP. Dr. A. Veerman moest
voor het voorzitterschap van
deze partij bedanken in ver
band met zijn benoeming tot
staatssecretaris van Onderwijs.
Drs. De Koning, Tweede-Ka
merlid, was tot dusverre onder
voorzitter.
(ADVERTENTIE)
Hoeft niet. Wij zijn er al zo'n
20 jaar voor veilige persoon
lijke leningen. Bedragen tot
f 25.000,- met aangepaste
aflossing tot 60 maanden en
tegen wettelijke tarieven.
Bel ons gerust even, of vul het
bonnetje in en stuur het op
naar:
Eindhoven, St. Catherinastraat
Telefoon 040-25472 en 66633
Waamr
J Arirpg;
l^VoonpIaats:-
(Vanonze onderwijsre-
dacteur)
Nogal wat van de 34.000
jongens en meisjes die giste
ren aan het Havo-eindexamen
begonnen zullen niet zo best
hebben geslapen. De start was
veel moeilijker dan zelfs pes
simisten hadden verwacht. ïn
heel wat reacties van docenten
klonk het vermoeden door, dat
het Havo via het eindexamen
wordt opgekrikt.
Het Havo is voor een deel
de Mammoet-opvolger vain die
HBS. Van het allereerste uur
af zijn er bedenkingen rond
dit nieuwe schooltype gerezen.
Internationaal gezien is het
bovendien een wat vreemde
constructie. Vooral in de we
reld van het hoger beroepson
derwijs, waarvoor het Havo de
directe toegangsweg is, zijn er
heel wat vraagtekens bij de
ontwikkeling van het Havo
gezet. Wie het examenwerk
van de eerste dag goed beke
ken heeft, zal geneigd zijn een
heleboel van die vooroordelen
weer in te slikken.
De start van het zes dagen
in beslag nemende schriftelijk
eindexamen bestond uit een
flink stuk tekst van Hella
Haasse uit „Leestekens". Het
handelde over „De verant
woordelijkheid als mens van
de kunstenaar". Over de ruim
honderd regels tekst werden
tien forse vragen gesteld,
waarvan de laatste ook nog
een mini-samenvatting
vroeg.
Voor dat alles was twee
uitgetrokken en dat vond na
genoeg iedereen te weinig.
Neerlandici konden dan wel
opgetogen doen over het
ende van deze tekst, het be
schouwende karakter van
stuk vroeg toch heel wat
van de kandidaten dan
van het „dubieuze" Havo had
gedacht. Ze moesten zich
op die tekst concentreren om
het geheel' op te nemen.
Zo lang men met multiple
choioe werkt (bekend van het
theoretische gedeelte van
rij-examen) worden er vraag
tekens bij deze
gezet. Dat was gistermiddag in
verhevigde mate het geval bij
het Engels van het Havo.
Vroeger, in de tijd van de
vertalingen, luidde de klacht
dikwijls, dat het meer aan
kwam op het Nederlands van
de kandidaat, dan op
haar kennis van Engels
of. Duits. Bij een aantal muiti-
ple-choicevragen was er nu
een soortgelijke vraag: toets je
hiermee nu echt de kennis van
het Engels? In een aantal ge
vallen was het ook al bijzon
der lastig om de antwoorden in
het Nederlands te vinden,
Over de hele linie waren
niet zo erg veel vrolijke ge
zichten. Met name de vragen
over het sciencefictionstuk
van Asimof gaven daar
weinig reden toe. De traditio
nele zetfout was er ook al op
de eerste dag.
(Van onze kunstredactie)
BREDA Op 91-jarige
leeftijd is te Wassenaar on
verwacht overleden de archi
tect Alexander Jacobus Krop
holler. Hij was de schepper
van een groot aantal r.-k. ker
ken en raadhuizen. In Bra
bant zijn o.a. van hem bekend
het raadhuis van Waalwijk,
kerken in Vught, Den Bosch
en het Van Abbemuseum te
Eindhoven. Tot in de laatste
periode van zijn leven was hij
actief bezig met het ontwer
pen van zijn kunst in bak
steen. Zijn werken hebben
een typisch eigen gezicht.
Kropholler werd wel be
schouwd als een navolger van
Berlage. Bij zijn 90e verjaar
dag zei hij, tijdens een inter
view aan De Stem: „Wie zegt,
dat ik aan het handje van
Berlage loopt, spreekt laster.
Men roert vaak goed en slecht
door elkaar en dan krijg je
een halve waarheid. En dat is
nog beroerder dan een ronde
leugen. Maar de eerlijkheid
van het materiaal stond ook
in zijn vaandel geschreven; de
eerlijkheid van de echte balk
en de oer-degelijke Hollandse
baksiteen. Zijn gebouwen zijn
geënt op een traditie, die wat
archaïserend was.
De r-omantiek van donkere
nissen en geheimzinnige gan
getjes werd omgeven met een
„bonkigheid" van zware par
tijen. Je ziet het steeds direct:
„Dat is een Kropholler", Het
was de architect zelf in bak
steen. „Ik vind het heel on
passend kerken te bouwen zo
als ze nog nooilt gebouwd zijn.
Ontwikkeling is niet: blijf met
je rommel thuis, ik zal het
wel eens anders doen" is een
uitspraak van hem.
Een nagel aan zijn kist was
de laatste jaren de uitbreiding
van het Van Abbemuseum. Hij
voelde zich gepasseerd en
oordeelde dat zijn auteurs
rechten geschonden werden.
„Ik zou altijd de traditie wil
len laten zien", zei hij op 90-
jarige leeftijd. Ook na zijn
dood leggen zijn talloze bouw
werken daarvan voorlopig nog
getuigenis af.
langrijke tegemoetkoming van
Brezjnev wordt beschouwd en
die de eerste is, welke door
Bonn en Moskou in deze kwes
tie direct wordt getroffen.
Zelfs na de ondertekening van
het Viermogendhedenakkoord
over Berlijn van twee jaar ge
leden, traden er regelmatig
moeilijkheden op, omdat de
binding met de Bondsrepubliek
nog enkele hiaten vertoonde.
Enkele weken geleden leidde
dit tijdens de Sowj et-Russische
industrietentoonstelling te
West-Bierlijn nog tot een vlag-
confliet met het Kremlin.
In het communiqué van gis
teravond geeft de Sowjet-Unde
de garantie, dat zij zich in het
belang van een duurzame ont
spanning in het hart van Eu
ropa strikt aan het Viermo-
gendheden-akkoord wil houden,
houden.
Hiermee geeft zij ook haar toe
stemming, dat de belangen van
West-Berlijn bij de Verenigde
Naties door de Bondsrepubliek
behartigd mogen worden. Ook
in andere kwesties van de bui
tenlandse politiek zal Bonn
plaatsvervangend voor West-
Berlijn mogen opdeden.
Een goed geluid Br-ezjnev
die de besprekingen de laatste
dagen met talrijke kwinksla
gen een ontspannen en vaak
vrolijk karakter had gegeven,
verscheen gisteravond persoon
lijk nog voor de Westduitse te
levise om in een verklaring
deze garantie nog eens te be
krachtigen.
De besprekingen van de af
gelopen dagen hebben in brede
kringen van de Bondsrepubliek
tot een groot optimisme geleid.
De Sowjets gaan naar huis
met de verzekering, dat hun
gebrek aan technologische ken
nis aangevuld zal worden door
die van Westduitse specialisten
en een gebrek aan kapitaal
door Westduitse kredieten.
Duitse industriëlen geven
onomwonden toe, dat het ook
voor hen een goede handel is.
Het meest typerend voor de
„ommezwaai" zijn wel de jui
chende koppen van Axel
Springer's conservatieve mas
sablad „Bild", dat al duizenden
Duitse specialisten in de Sow
jet-Unde ziet, maar dat de
Oosteuropese politiek van
Brandt met alle middelen heeft
bestreden.
AMSTERDAM (ANP) De
17-jarige E. van Z, is in de
nacht van zondag op maandag
op het Rapenburg in Amster
dam door een rechercheur in
het bovenbeen geschoten, na
dat hij op verdenking van po
ging tot autodiefstal was aan
gehouden.
De jongeman vroeg de poli
tieman, die met getrokken pis
tool op hem was toegelopen,
zich te legitimeren. Toen deze
aan het verzoek wilde voldoen
en het wapen in zijn andere
hand overnam, om de legitima-
tiekaart te pakken, ging al
dus een politiewoordvoerder
door onverklaarbare oorzaak
een schot af.
Een tweede verdachte, die in
gezelschap van Van Z. was,
wist te ontkomen.
(Van onze redactie
buitenland)
NEW YORK Vandaag de
batteert de Veiligheidsraad
van de Verenigde Naties op
nieuw over Rhodesië. Vorige
week vrijdag werd dit debat
tot vandaag uitgesteld, nadat
vast was komen te staan, dat
Groot-Brittannië en de Vere
nigde Staten hun veto zouden
uitspreken tegen twee resolu
ties, waarin wordt voorgesteld
de sinds 1966 bestaande econo-
(ADVERTENTIE)
komen om te voorkomen dat er
een onderzoek zou worden in
gesteld naar de Watergate-
kwestie.
Helms verklaarde, dat de
CIA op advies van Haldeman
bij de FBI het argument te ber
de zou brengen dat de opera
ties van de CIA in Mexico ge
vaar zouden lopen wanneer de
FBI met het onderzoek naar
de verkiezingsuitgaven zou
doorgaan.
(Van onze redactie buitenland)
WASHINGTON Voormalig
minister van Justitie generaal
John N. Mitchell en oud-minis
ter ran Handel Maurice H.
Stans hebben gisteren in het
Watergate-proces verklaard on-
j schuldig te zijn aan de punten
4ie hun ten laste worden ge-
meineed, samenzwering
en obstructie van een federaal
«ntezoek naar de praktijken
I ran financier Robert L. Vesco.
n Vesco, die twee maanden
ïeWen de V,S. heeft verlaten
I en vermoedelijk op de Bahamas
•I in Costa Rica vertoeft, is een
I arrestatiebevel uitgevaardigd.
D'j heeft tot dusver alle dag-
uardmgen naast zich neerge-
W
Mitchell, Stans, Vesco en de
I voormalige republikeinse lei-
J J® van New Jersey, Harry D.
Sears, werden genoemd in een
I -eierale aanklacht van 10 mei,
I fe resulteerde uit een geheime
I pntributie van Vesco aan het
l-oads voor de herverkiezing
I Jan Nixon, groot 200.000 dol-
I idT,
Kchard Helms, oud-directeur
van de CIA en momenteel am-
•asadeur in Teheran, heeft
Weren voor de commissie van
"ntenlandse zaken van de Se-
®»t verklaard, dat H. R. Hal-
'!%i (oud-secretaris-generaal
het Witte Huis) tegen een
I ;?8e functionaris van zijn
®nst had gezegd, dat het „de
I ri,ÏÏ van president" was,
de CIA bij de federale re-
arche FBI tussenbeide zou
TIVOLI
uit te breiden. Uit een rapport
mische blokkade van Rhodesië
dat Va
van de Verenigde Naties is
intussen duidelijk gebleken,
dat verscheidene westerse lan
den de economische boycot
van Rhodesië dat zich in
1965 eenzijdig onafhankelijk
verklaarde ontduiken door
Rhodesische goederen via
Zuid-Afrika en Mozambique
te importeren-
Vorig jaar maakten de Vere
nigde Staten openlijk een deel
van de sancties ongedaan door
de invoer van onroomerts en
nikkel vit Rhodesië weer wet
telijk toe te laten. Maar veel
landen schenden heimelijk de
sancties, die door de Veilig
heidsraad waar dan van
daag dit onderwerp ter sprake
komt zijn afgekondigd, zo
billijkt uit de cijfers. Men eist
nu in de Veiligheidsraad een
strengere regeringscontrole op
de herkomst van ingevoerde
produkten. Op het ogenblik
volstaat de douane in veel lan
den vaak met de aangifte van
de rederij, die naar wcxrdt
aangenomen soms vervalst
ia.
In 1971 kwam naar schatting
voor 240 miljoen dollar aan
Rhodesische goederen op de
wereldmarkten onder Zuidaf
rikaans of Mozambikaans eti
ket.
Drie Afrikaanse leden van
de veiligheidsraad hebben nu
voorgesteld de VN-leden te
vragen hun aankopen van
grondstoffen en produkten in
Zuid-Afrika en Portugees Af
rika terug te brengen naar het
peil van 1965, het jaar waarin,
zoals hiervoor gememoreerd,
Rhodesië zich onafhankelijk
verklaarde. Ze willen ook nog
de huidige VN-blokkade van
de haven Beira op Mozambi
que uitbreiden tot Lourengo
Marques om te voorkomen dat
goederen via deze haven Rho
desië verlaten of bereiken.
Tivoli
onderscheiden
voor
kwaliteit
Genève
1972
MUD enMENTH0L-25/L55
