ntie
en
iet
BRT/KRO-PRODIKTIE NAAR BOEK VAN LOUIS PAUL BOON
Hoe arbeiders ochten
tegen
armoede en onrecht
LUISTER NAAR
ZOEK DE FOUTEN
ktewet
validen
radio
televisie
Ronselen
Centraal
Uitzichtloos
Oisterwijk bijna
over op kabel-t.v.
LUCKY
LUKE:
Westera
Circus
Hier is vader h§rim...Hijli$t hier nooi,hè?\
PRIET
PRAAT
Maandag 14 mei 1973
e reisbureaus draaien
ngen op de vakanties
aan het regelen van
een uitkering ontvan-
sverzekering of de
an de Caixa de Previ-
panje wordt hulp ver
als men eerst is geweest
?t dichtstbijzijnde provin-
antoor van het „Instituti
al de Prevision
urkije moet men zich
bij het ter plaatse be-
e kantoor vam het insti-
"oor sociale verzekering
1 Sigotalalan Kurumu)
uid-Slovië tenslotte kan
zich wenden tot het
eljjke bijkantoor van het
ut voor sociiale verzeke-
(Mjesniej Filiale Zavoda
daino Osiguramje).
in de ziektewet „loopt"
het binnenland met va-
wil, heeft geen toe
ing nodig van de be-
areniging. Wel moet hij
drijfsiveremiging zijn va-
-adres opgeven. Wil men
et buitenland dan is wel
n toestemming nodig,
el of niet verlenen van
estemming hangt af van
standigheden.
and, die in zdjn vakantie
wordt, moet direct zijn
ever of als het be
is gesloten de be
ereniging hiervan op de
stellen. In het laatste
moeten naiast het ver-
dros ook de naam en
van de werkgever wor-
orgegeven.
t men ziek, terwijl
p vakantie is in een van
G-landen of in Grieken-
Marokko, Portugal,
e, of Turkije, dan moet
ziekengeld aanvragen via
ziekteverzekeringsorgaan
het vakantieland (zie
ven). In Engeland moet
onder overlegging van
erklaring van de behan-
d arts de aanvraag indie-
bij het departement of
h and Social Security,
aes Group, in Newcastle
Tyne. Daarbij is het van
belang aan te geven, dat
niet slechts medische
wenst, maar ook zieken-
aanvraagt. Naast het ver
adres moeten ook het
in Nederland, de naam
t adres van de werkge-
van de bedrijfsvereni-
orden opgegeven,
rdt men ziek in een am-
an de hiervoor genoemde
agslanden dan is het voor
aanspraak op ziekengeld
belang, dat men zich on-
ellijk tot een arts wendt,
moet hem om een verkla-
vragen, waaruit blijkt,
men mankeert, wanneer
iekte is ontstaan en hoe-
deze heeft geduurd of
schijnlijk nog zal duren,
verklaring moet zo snel
lijk, eventueel via de
gever, aan de bedrijfs-
worden gezon-
nneer men een uitkering
tens de wet op de ar-
mgeschiktheidsverze-
g (WAO) ontvangt en
wil langer dan 3 weken
rakantie naar het buiten
gaan, dan moet dat ten-
e 2 maanden voor het
ek worden meegedeeld
e bedrijfsvereniging.
(Van onze radio- en
televisieredactie)
Van liet bekende boek van
Louis Paul Boon: „Pieter
Daens of hoe in de 19e eeuw
de arbeiders van Aalst voch
ten tegen armoede en on
recht", maakten zoals
reeds eerder gemeld de
KRO en de BRT een gefilm
de documentaire in drie af-
leveringen.
Donlerdag 17 mei en maan
dag 22 mei zenden respectie
velijk BRT en KRO het eerste
deel uit. Het is een boeiend
verslag geworden van een
stuk sociale strijd in het begin
van deze eeuw. Hoewel deze
strijd in de tv-produktie gelo
kaliseerd wordt in het Vlaam
se Aalst kende ons land ge
lijktijdig ook dezelfde onrast
(Ariëns, Domela Nieuwenhuis
e.a.) Bovendien kreeg een
deel van de huidige arbeidson
rust in deze tijd zijn aanzet.
Overwogen wordt in de der
de tv-aflevcring een verbin
dingslijn met vandaag te les
sen.
Vele jaren heeft Louis Paul
Boon gewerkt aan het verza
melen van documentatie over
de sociale strijd in het negen-
tiende-eeuwse Aalst. Deze
strijd concentreerde zich rond
de merkwaardige fascinerende
figuur van priester Adolf
Daens, volksvertegenwoordiger
voor Aalst en Brussel. Hij
leefde van 1839 tot 1907 en
was de grondlegger van de
strijdbare radicaal-christelijk-
sociale beweging, het Daensis-
me. De Christene Volkspartij,
de politieke emanatie van het
Daensisme, heeft een grote in
vloed uitgeoefend op de ont
wikkeling tot een sociaal be
wustzijn en strijdbaarheid on
der de Vlaamse arbeiders.
Het feitenmateriaal in het
boek van L. P. Boon is zo ver
deeld en gerangschikt en op
bijna romantechnische wijze
verteld dat het werk ver bo
ven nationale of lokale belan
gen uitstijgt.
9 Priester Adolf Daens, samen met zijn arbeidders, in verontwaardigde ontroering rond het lijk
van een jong meisje, slachtoffer van kinderarbeid.
Adolf Daens de „Christene
Volkspartij".
Charles Woeste wenidt al
zijn politieke macht aan om
de politieke activiteiten van
de gebroeders Daens te bre
ken. Bij de kerkelijke hiërar
chie klaagt hij de zogezegde
subversieve artikelen van
priester Daens aan, hij wordt
in Rome op het matje geroe
pen. Monseigneur Stillemans,
bisschop van Gent, veroordeelt
priester Daens.
Tijdens de verkiezingen van
1894 behaalt de „Christene
Volkspartij" haar eerste over
winning. Piester Daens gaat
naar de Kamer. Hier voert hij
heroïsche discussies met colle
ga Charles Woeste.
De vraag kan worden ge
steld waarom de auteur Pieter
Daens en niet broer Adolf in
zijn boek en ook in deze
televisieserie als hoofdfi
guur laat optreden? L.P. Boon
geeft het antwoord in het
woord vooraf van zijn boek:
deze Pieter Daens werd
als centrale figuur genomen
omdat hij, zowel als dagblad
schrijver en man met nimmer
verflauwende liefde voor de
kleine man als als mens met ge
voel voor humor en met te
vens inzicht van al het betrek
kelijke in deze wereld, best
door mij te benaderen en te
begrijpen viel. Boon beeft
zichzelf geïdentificeerd met
Pieter. In de film wordt dit
duidelijk doordat het beeld
van Peter en Louis-Paul op
een moment samenvallen.
Het leven van de arbeiders
jn de jaren 1884 was uitzicht
loos. De arbeiders waren sla-
Ie», die een hongerloon ver-
Jenden. Zij woonden in krot-
j??. hadden geen stemrecht,
■naderen en vrouwen werkten
ei'eneens in de fabriek. Wan-
in 1886 de grote crisis
uitbreekt, worden de meeste
eerieken gesloten. De arbei
dersmassa, moegetergd en uit-
sjnongerd, wordt rumoerig,
-tlre van <jer Meersch, tracht
e ongelukkigen voor het soci-
2o J10 te winnen- Tijdens de
"dagsmis, spreekt priester
aeas op de kansel voor het
ast van een christelijk socia
■sme. Charles Woeste, voorzit-
v 1"ii7an katholieke partij en
d. vertegenwoordiger voor
ussel en Aalst, tracht de
e van priester Daens af te
temmen,
130 encycliek Rerum Nova-
°r vea verdrukte arbeiders, is
e°r de verdrukte arbeides, is
°P de molen voor de
i e strijders. Twee jaar la
ctam Wort" een volksreferen-
m gehouden voor algemeen
®^™tadig Stemrecht. Het ge-
2 hiervan is de eerste
grondwetsherziening. Datzelf-
Jadr stichten Pieter en
De militanten van de Katho
lieke Partij trachten in de ca
fé' stemmtn te ronselen met
jenever. Ook de socialisten
distanciëren zich van de strij
dende priesterfiguur.
Meer en meer gaat men aan
actie doen. Ook buiten Aalst.
Steeds meer en meer krijgt
priester Daens moeilijkheden
met de kerkelijke overheid.
Van de kerkelijke overheid
mag priester Daens geen mis
meer opdragen. De gebroeders
Daens denken aan een inten
sere samenwerking met de so
cialistische en liberale arbei
ders.
In 1901 vangt voor de ge
broeders Daens een nieuwe
periode aan. De kerkelijke
overheid was niet meer zo erg
geïnteresseerd in hun activi
teiten. Nu Adolf bij hen afge
schreven was, kon het slinge
ren van banbliksems nog wei
nig baat brengen. Toch ver
scheen er nog een herderlijk
schrijven waarin het Daensis
me veroordeeld werd. In 1902
worden priester Daens en Alois
De Backer als volksvertegen
woordigers voor Brusel her
kozen. De partij telde dus
twee zetels. Ondanks zijn
hartkwaal werkte priester
Daens nog zeer hard. Wanneer
men in het parlement eraan
dacht belastingen op de jene
ver te heffen, roerde hij zich
heftig. Hij kon niet akkoord
gaan met deze handelwijze.
De jenever werd immers uit
sluitend bij de arbeiders ge
dronken. Het was één van de
middelen om aan de dagelijk
se miserie te ontsnappen. Ook
voerde hij een hevige opposi
tie tegen de „Bloedwet" waar
door de rijke lui hun zoon van
legerdienst konden vrijko
pen.
Alois De Backer stierf in
1904. Pieter Daens werd zijn
opvolger. In de winter van
19061907 begon priester
Daens af te takelen. Hij stierf
op 15 juni 1907. Hij werd in
alle stilte begraven.
Op 65-jarige leeftijd werd
Pieter Daens met 16.369 stem
men herkozen. Hij had echter
dadelijk af te rekenen met
ernstige moeilijkheden in de
partij.
Tijdens de oorlogsjaren 14
18 verloor Pieter Daens zijn
enige zoon, hij sneuvelde. Op
29 maart 1818 overleed Pieter
Daens. Aan het klaarliggend
nummer „De Werkman" dat
hij zelf nog had volgeschre
ven, werd een rouwband toe
gevoegd.
De tv-documentaire bestaat
uit een groot aantal historische
documenten en gedramatiseer
de scènes. In deze scènes tre
den op als Pieter Daens Ge
rard Vermeersch, als Adolf
Daens Bob Storm, als André
Van der Meersch Walter Cor
nells, als Charles Woeste Johan
Vanderbracht.
NEDERLAND I:
18.45 (K) Ti-ta-tovenaar
(NOS).
18.55 (K) Nieuws (NOS
AVRO
19.05 (K Toppop. Poppro-
gnamma waarin arties
ten optreden die voorko
men op de Toppop-20.
19.30 (K) Stripkwis. Quiz,
waarin vanavond Do
nald Duck centraal staat.
20.00 Journaal (NOS)
20.20 Peyton Place
Hoewel Lee zijn vader
verteld heeft dat hij zijn
studie weer zal hervat
ten, is hij daar zelf al
lerminst zeker van.
21.10 (K) Cannon, detective-
serie. Bij het uitzoeken
van een moord op een
jonge secretaresse stuit
Cannon op een grote
chantagezaak.
22.00 Televizier magazine.
22.50 (K) Laatste nieuws
(NOS).
22.55 (K) Engels (TELEAC).
NEDERLAND II:
18.45 (K) Xi-ta-tovenaar
(NOS).
18.55 (K) Nieuws (NOS).
KRO
19.05 (K) De familie Ashton,
serie. Shemta wil nog
steeds scheiden van Da
vid, maar dam moet ze
zijn overspel kunnen be
wijzen.
20.00 (K) Journaal en weer
bericht (NOS).
20.20 (K) Rusteloze aarde.
Portret van de planeet
aarde aan de hand van
de meest recente weten
schappelijke kennis.
21.10 Morgen is het te laat,
Sta van Vittono de Si-
ca uit 1949 over jeugd
seksualiteit. Hoofdfigu
ren zijn de twee pubers
Franco en Mirella die op
school goed opgevangen
worden door hun leraar
Lamdi en de lerares An
ne. De problemen komen
als ze met hun klas in
een vakantiekolonie lo
geren.
22.50 (K) Tele-zet.
22.55 (K) Laatste nieuws
(NOS).
23.00 Recht op de burger af
(TELEAC).
DUITSLAND I:
18.00 (K) Nieuws uit Noord-
rijn-Westïalen.
18.10 (K) Weekoverzicht; (K)
Julia.
18.40 (K) Hier und Heute.
19.15 (K) Voor de kleintjes.
19.25 (K) Graaf Luckner.
20.00 (K) Journaal.
20.15 (K) Report.
21.00 (K) Ustinovs Noten-
wech-sel. Programma
van en met Peter Usti
nov.
21.45 (K) Een dag uit het le
ven van dominee
Schwaegermann. Repor
tage.
22.50 Wintersoldaat. Filmdo-
cumentaire over het
openbaar onderzoek
naiar oorlogsmisdrijven
iln Vietnam.
00.25 (K) Journaal.
DUITSLAND II:
18.05 (K) De draaischijf.
18.35 (K) Varkentje Dick.
19.10 (K) Stad zonder sheriff,
westernserie.
19.45 (K) Journaal, thema
van de dag en weerbe
richt.
20.15 (K) Uit wetenschap en
techniek. Reportage over
het ruiitmtelaboratorium
Skylaib.
21.00 (K) Los dias dei amor.
Mexicaanse film van Al
berto Isaac uit 1971 over
de jongen Gabruel in
zijn puberteitsjaren.
22.30 (K) Nieuws, commen
taar en weerbericht.
22.45 (K) De internationale
korte film. Thema van
deze uitzending: „India
nen en andere minder
heden".
BELGIë (Nederl.)
18.00 (K) De Fabeltjeskrant.
18.05 (K) De woudlopers, se
rie.
18.30 Schooltelevisie.
18.55 Herscholing en bijscho
ling.
19.10 Sporttribune.
19.33 Zoeklicht.
19.38 Mededelingen, weer-
overzieht.
19.45 Journaal.
20.10 K) Een land zoekt zijn
evenwicht. Cultureel al
lerlei in verband met
milieubeheer en natuur
behoud.
20.40 (K) Mister Moses.
Speelfilm van Ronald
Neame uit 1964. Joe Mo
ses is een blanke avontu
rier in Kenia. Nadat hij
im ongenade is gevallen
belandt hij im een ander
dorpje waar hij tot lei
der wordt uitgeroepen.
22.35 Vergeet niet te lezen.
23.10 Laatste nieuws.
BELGIë (Frans)
15.30 Schooltelevisie.
Nieuws.
(K) 1, 2, 3j'ai vu;
(K) De Fabeltjeskrant.
18.30 TV.F.: Magazine voor de
vrouw.
R.K. uitzending.
Sport uitzending.
Journaal.
(K)' Les Rois Maudits,
serie.
21.45 Signes des temps, Anar
chie.
22.55 Nieuws.
14.00
18.05
18.10
19.00
19.30
19.45
20.15
FRANKRIJK (Rijssel)
13.15-13.30 Programma voor de
vrouw.
14.25-15.55 La table aux crè-
ves. film van Henri Ver-
neuil, met Fernandel.
18.20 Leven nu.
18.40 Voor de kleuters.
18.55 Voor de jeugd.
19.20 Reg. act.
19.45 Journaal.
20.18 Arpad, de zigeuner.
20.35 De zeewolf.
21.35 Spécial radio.
21.40 Aanhalingstekens ope
nen.
22.55 Wij en de muziek: Bali.
23.25-23.40 Nieuws.
HILVERSUM I
VARA: 7.00 Nws. 7.11 Och-
tendgymn. 7.20 (S) Spitsuur
A'dam: lichte gramm.muz.,
rep. en interviews. (7.25 Van
de voorpagina.) VPRO: 7.54
Deze dag. VARA: 8.00 Nws.
8.11 Dingen vam de dag. 8.23
(S) Spitsuur A'darai (verv.)
9.15 (S) Geef me de vijf: ver-
zoekpl.progr. (9.35 Waterst.)
10.30 (S) muz. voor luiste
raars, (11.00 Nws.) NOS: 12.00
Den Haag deze week. VPRO:
12.15 VPRO- Maandag: recht
streeks progr. waarin rep. in
terviews, comm. ber.. telef. re
acties en muz. (13.00 Nws;
13.11 Act.) 14.25 Schoolradio.
AVRO: 14.45 Reg. zaken. 15.10
(S) Muz. uit de Poolse Renais
sance. 15.35 (S) Biels en Co.,
wekelijkse strip. 16.00 Nws.
16.03 Radiojournaal. 16.05
Gramm. platen voor kinderen.
16.30 (S) Mikadoo: kindermag.
OverheidBvoorl.: 17.40 Den
Haag aan de lijn. AVRO: 17.55
Med.
18.00 Nws. 18.11 Radiojour-
naai. NOS: 18.20 Operatie Sky-
lab: rep. van de lancering. A-
VRO: 18.35 (S) Jazz Spec
trum. P.P.: 19.00 Uitz. van de
P.P.R. NOS: 19.10 (S) Harmo
nie en Fanfare in Ned. en Eur.
19.40 (S) Hobbyscoop: populair
progr. over electronics 20.00
Komt u maar: act. progr. met
gesprekken, telef. reacties en
lichte gramm.muz. 21.45 Uitge
breide rep. 22.25 Bond Zonder
Naam. NOS: 22.30 Nws. A-
VRO: 22.40 Radiojournaal.
NOS: 22.50 (S) NOS-Jazz -
Jazz in aktie. 23.10 Close Up:
Israël II, doe. klankbeeld. 23.55
Nws.
HILVERSUM II
NCRV 7.00 Nws. 7.02 Het
levende woord. 7.08 (S) Prelu
dium: klass. muz. 7.30 Nws.
7.41 (S) Hier en Nu. 7.55 Pro-
gr.overz. 8.00 Te Deum lauda-
mus: gewijde muz. 8.24 Op de
man af:e vangelisch comm. bij
de tijd. 8.30 Nws. 8.36 Gymn.
v.d. vrouw. 8.45 (S) Plein pu
bliek: maandagmorgen met
mensen en muz. (9.30 (S)
Hier en Nu Nws.) 11 15
(S) V.d. kleuters. 11.30 (S)
Hier en Nu. 11.32 (S) Zilver-
praat. 11.55 Med. 12.00 Strictly
Country Style. 12.21 Voor boer
en tuinder. 12.26 Med. t.b.v.
land- en tuiitib. 12.30 Nws.
12.41 (S) Hier en Nu. 12.50
Makro: sociaal econ. rubr.
13.00 (S) Operamuz. 14.05
Schoolradio. 14.30 (S) Hier en
Nu. 14.32 (S) Harp, fluit en
altviool: mod. en klass.muz.
15.00 Herv. middagdst. 15.30
Nws. 15.33 (S) Studio 6: mid-
dagmag. (16.30 (S) Hier en
Nu.) 16.50 Pleisterplaats: toe
risme en recreatie. 17.20 Over-
heidsvoorl.: Negersprookjes in
Suriname. 17.30 Nws. 17.32 (S)
Hier en Nu.
18.00 (S) NCRV Combo Cor
ner. 18.19 Uitz. van de Boeren
Partij. 18.30 Nws. 18.41 We-
reldpamoraima. 18.48 (S) Band
stand. 19.00 (S) Filter: jonge-
renprogr. 19.30 (S Literama:
radiokron. over boeken, schrij
vers en toneel. 20.00 Nws. 20.05
Avondoverc.enkinig. 20.15 (S)
La Serva Padroma, opera van
Pergolesi. 21.15 (S) Die vogels
schuiven wel een eindje op,
klankbeeld. 22.25 (S) Voor
dracht. 22.45 Theologische E-
therleergang. 23.20 (S) Piano-
ree.: eigentijdse Roemeense
werken 23.55 Nws.
HILVERSUM III
KRO: 7.00 Nws. 7.02 (S)
KRO-op-Drie: discjockeyshow.
(8.00, 9.00, 10.00 en 11.00 Nws.)
12.00 Nws. 12.03 Van twaalf tot
twee: KRO's pauzeprogr.
(13.00 Nws; 13.03 Raden
maar.) TROS:14.00 Nws. 14.03
Van twee tot drie op III. 15.00
Nws. 15.03 De Hugo van Gel
deren Show. (16.00 en 17.00
Nws.)
NOS: 18.00 Nws. 18.02 Joost
de Draayer show. AVRO: 19.00
Nws. 19.02 (S) Neder.-non-
stop. 20.00 Nws. 20.02 Radio
journaal. 20.05 (S) Take the 8-
traim. 21.00 Nws, 21.02 (S) De
negen-uur-show. 22.00 Nws.
22.02 (S) Supercleam Dream-
machine. 22.55 Med. 23.00 Nws.
23.02 (S) Vanavond laat. 24.00
Nws. 00.02 Radiojournaal. 00.55
(S Droom Top-Tien.
BELGIë (Vlaams)
11.00 Operettefragmenten.
12.00 Nieuws, mededelingen en
SOS-berichten. 12.08 Land-
bouwkroniek. 12.15 Licht mu
ziekprogramma. (12.50 Buiten
lands persoverzicht. 13.00
Nieuws, actualiteiten, weerbe
richt en toneelagenda.). 13.55
Beursberichten. 14.00 Nieuws.
14.03 Schoolradio. (15.00
Nieuws). 16.00 Nieuws en
beursberichten. 16.10 Lichte
muziek. 17.00 Nieuws en me
dedelingen. 17.10 Lichte or
kestmuziek. 17.55 Weegschaal.
18.00 Nieuws. 18.05 Voor de
soldaten. 18.43 Paardesportbe-
richten. 18.45 Sport. 18.55
Taalwenken. 18.57 Lichte mu
ziek. 19.00 Nieuws en actuali
teiten. 19.30 Lichte muziek
(19.40 Keurig Engels). 19.45
Openbaar Kunstbezit. 20.00
Licht muziekprogramma.
(20.30 Boekbespreking). 21.00
Splinternieuws. 21.05 Licht
programma. 22.00 Nieuws.
22.05 Lichte platen met een
praatje. 23.00 Nieuws. 23.05
Licht platenprogramma. 23.40-
23.45 Nieuws.
OISTERWIJK (ANP)
Het in opbouw zijnde kabelte
levisienet, officieel centrale
antenne-inrichting geheten, te
Oisterwijk, is voor driekwart
gereed. Van de 3500 huizen
die tenslotte een aansluiting
zullen hebben, is dezer dagen
het 2500ste aangesloten. Wan
neer 3500 woningen van het
net gebruik maken betekent
dit, dat geheel Oisterwijk tele
visie per kabel ontvangt en
behalve de twee Nederlandse
televisieprogramma's, nog
twee Duitse en twee Belgi
sche kaln zien. Daarnaast
wordt via het net nog een
aantal FM-radioprogramma's
doorgegeven.
In het kader van de nostal
gie, wordt deze zomer de film
„Let the good times roll" op
nieuw in de bioscopen uitge
bracht. In deze muziekfilm
treden onder meer op Chuck
Berry, Little Richard, Fats Do
mino Chubby Checker en Bill
Haley and his Comets.
Filmactrice Hayley Mills
maakt haar tv-debuut in een
nieuwe BBC-serie die te verge
lijken zal zijn met de fameuze
„Forsyte Saga". De 24 afleve
ringen omvattende serie gaat
over een rijke familie in het
Victoriaanse Engeland. De eer
ste aflevering komt begin vol
gend jaar op het scherm.
V
