HONGERSNOOD PLAATST
REGERING VAN
INDIA VOOR PROBLEMEN
Dierlijke vetten mogelijk
niet schadelijk voor
hart en bloedvaten
Vergeet op vakantie
ziekenfondskaart en
reisverzekering niet
Binnenland
Buitenland
BBT/KRO-PRfl
Hoe
tegen
arino
Oppositie
Herzien
Ziektewet
Invaliden
lom
nm
binnenland
buitenland
a
BEWEGING
ONDERZOEK
Medicijnen
Tandarts
Ziekenhuis
PRIET
PRAAT
COMMl
Maandag 14
mei 1973
NEW DELHI (AP) Miljoenen mensen voor wie de honger voor de deur
staat en honderdduizenden hectaren kurkdroog land, waarboven een gloei-
endhete zon straalt, dreigen de politieke loopbaan van premier Indira Gandhi
tot een voortijdig einde te brengen.
De regering worstelt op
het ogenblik met de groot
ste crisis sinds de geweldi
ge droogten in het midden
der jaren zestig. De rege
ring is sinds mevrouw In
dira Gandhi het premier
schap op zich nam niet in
staat gebleken deze immen
se problemen het hoofd te
bieden.
Nadat de regering in januari
1972 bekend had gemaakt, dat
India in haar voedselonder-
houd kan voorzien, moest In
dia sinds het begin van dit
jaar 3.5 min ton graan impor
teren. Het ministerie van
landbouw liet deze week be
richten uitlekken, dat 6 tot 7
min ton meer geïmporteerd
zal worden om de snel slin
kende noodvoorraad aan te
vullen.
Bovendien deelden hulpor
ganisaties kortelings mee, dat
de regering graan confisqueert
van onafhankelijke hulporga
nisaties in de door grote
droogte getroffen gebieden.
Een agentschap een katho
lieke hulporganisatie ver
loor op deze manier 3000 ton
graan aan de voedselorgandsa-
tie van de regering. Later,
waarschijnlijk nadat de nood
toestand is afgelopen, zou men
het graan terugbetalen.
Ondanks deze maatregelen
zal de regering juist genoeg
graan hebben om de bevolking
door de huidige droogte te sle
pen, vooral wanneer de ver
wachte regenperiode volgende
maand op tijd aanbreekt, zo
verklaren officiële en onoffi
ciële bronnen. Mevrouw Gan
dhi zelf, ontkende dalt het land
nog 6 min ton graan nodig
heeft.
Het grootste probleem is de
distributie van het graan naar
de hongerige bevolking (naar
door de regering wordt aange
nomen 199 min mensen). Geen
gemakkelijke opgave in een
land waar de toestand der
spoorwegen bijzonder slecht
is. Ook de wegen zijn slecht
begaanbaar en in deze gebie
den bestaat geen binnenlands
watertransportsysteem.
Enkele rapporten spreken
over de sterfte van ongeveer
de helft van het vee in de
droge gebieden. Veel vee
wordt losgelaten, omdat de
boeren geen voedsel en water
voor de beesten hebben. De
bevolking blijft hongerig.
De oppositie heeft tenminste
twee keer getracht een officië
le verklaring over de situatie
van mevrouw Gandhi los te
krijgen. Onlusten door het
voeseltekort, die meestal aan
gevoerd worden door politieke
leiders van de oppositie, zijn
Een verschijnsel, dat in India niet ongewoon is. De bedding
van een rivier in de buurt van Calctitta, waar geen spoortje van
water meer te bekennen is.
over een groot gebied in Ma
harashtra en Gujarat uitgebro
ken. Deze gebieden liggen
naast de west-centrale gebie
den waar de grootste honger
wordt geleden.
De politie heeft opdracht ge
kregen bijzonder tolerant te
gen degenen, die in verzet ko
men op te treden. Toch heeft
de politie enkele van hen
doodgeschoten nadat onlusten
uit de hand dreigden te lopen.
In vele delen van Maharashtra
heeft het de afgelopen drie
jaar niet geregend. Voedsel en
water zijn daar momenteel
niet. „De bevolking van Maha
rashtra heeft de afschuwelijke
beslissing' genomen liever door
kogels oom het leven te komen
dan van honger te sterven",
verklaarde een parlementslid
toen een minister door middel
van een verklaring een inzicht
probeerde te geven in het
voorraadprobleem.
De regering verklaarde, dat
de stagnatie in de distributie
veroorzaakt wordt door specu
lanten. De strijd tegen deze
speculanten is een moeilijk
probleem en bijna dagelijks
worden plannen gemaakt om
hun activiteiten te torpederen.
Er waren geruchten, dat de
aankondiging van nieuwe in
voer van graan een tactiek
was om het achtergehouden
voedsel weer op de markt te
brengen. „Dit gerucht kan wel
enigszins op waarheid berus
ten", verklaarde een land
bouwdeskundige uit een van
de getroffen streken, „maar
dit verhaal is voor een groot
deel waar. De regering zal wel
meer graan moeten gaan im
porteren".
„De boeren rennen niet naar
de markt om hun kleine hoe
veelheid graan te verkopen
omdat de prijzen te laag lig
gen. En de gewone man pot
zijn voorraad op om tenminste
iets te hebben wanneer all'es
op is. Een paar zakken meel
hier en daar dat is alles wat is
overgebleven".
De deskundige stelde dat de
import van graan waarschijn
lijk tot het einde van dit j aar
noodzakelijk zal zijn en dat
deze van die landen zal ko
men, die in het verleden India
graan hebben gestuurd, name
lijk de Verenigde Staten, Ca
nada, Argentinië en Australië.
„Ze zullen dit keer niet zoveel
kopen", voorspelde deze des
kundige, „het ziet er naar uit,
dat op de wereldmarkt de
prijzen van het graan zullen
dalen, daarom zullen deze lan-
INDIRA GANDHI.
den wachten". De 3.5 miljoen
ton graan werd gekocht toen
de prijs van graan erg hoog
was, omdat de Verenigde Sta
ten tenen op grote schaal lever
den aan de Sovjetunie. Ver
wacht wordt, dat mevrouw
Gandhi de nodige politieke
moeilijkheden gaat opleve
ren.
Om bet probleem samen te
vatten: d.e grootste moeilijkhe
den ontstaan bij de distributie
van het voedsel. Het kabinet
van mevrouw Gandhi heeft
besïoten de groothandel in
graan te nationaliseren, daar
mee is een einde gekomen aan
het recht van de boeren opi
zelf de prijs te bepalen. De
prijs van de regering voor
1973 is dezelfde als die van
vijf jaar geleden d.w.z. 76
roepies of iets meer als 10
dollar per 100 kilo terwijl
de kosten van de boeren feno
menaal zijn gestegen. Tot nu
toe, konden de boeren dezelf
de hoeveelheid graan aan
groothandelaren verkopen voor
een prijs tot 100 roepis, of
13.50 dollar.
De regering heeft verkïaard,
dat zij de prijs te hoog heeft
laten oplopen en wil nu de
prijs gaan herzien. De boeren
protesteren hier fel tegen.
Overheidsfunctionarissen,
die maar al te graag statistie
ken aanhalen, verklaren dat er
vooruitgang geboekt wordt bij
het aankopen van graan. Dit
ondanks de terughoudendheid
van de boeren. Dit gaat echter
niet op in de door de grote
droogte geplaagde gebieden.
„De onlusten werden veroor
zaakt door mensen die pro
beerden. voedsel te halen uit
de bewaarplaatsen, maar er
was helemaal niks", aldus een
officiële functionaris van een
westerse hulporganisatie, die
net teruggekeerd was uit
Bombay, de hoofdstad van
Maharashtra.
Een anderé deskundige zei
over het project om het voed
sel te distribueren „vanuit de
wagons naar de regeringswin-
kells". Dit project vormt
door de regering
kleinhandel, om voedsel ter
beschikking te stellen in de
getroffen steden tegen een
prijs die binnen het bereik is
van de verarmde
Met speciale
vanuit de noordelijke
van India graan
treinen bevatten
minder dan wa:
regering van de
de staten ver;
Meestal vragen
veel aldus regeringskringen.
Maharashta echter
slechts 283.000 ton in
wat neerkomt op eei
pond per dag voor iedi
de 40 miljoen mensen die daar
wonen. Tenminste de helft
van de bevolking in deze staat
wordt direct geconfronteerd
met de gevolgen van de
droogte, waardoor de helft van
de veestapel verloren gegaan
is. Ook zijn zes opeenvolgende
oogsten door de droogte verlo
ren gegaan. Velen zijn naar
andere gebieden getrokken.
Een van de aanwijzingen,
dat de Indiase regering erg
gevoelig is voor de politieke
kant van dit probleem is
het feit, dat buitenlandse tele
visieploegen en journalisten
afgeraden wordt de getroffen
gebieden te bezoeken. Een of
ficiële functionaris van de re
gering zei: „Wij hebben vele
malen het aanbod van goed
menende buitenlanders afge
wezen om verslag te doen van
de afschuwelijke situatie
waarin vele stervende Indiërs
daar verkeren.
(Van onze redactie wetenschap)
Er begint liier en daar twijfel te ontstaan over het gevaar van de verzadigde vetzuren
voor ons hart en onze bloedvaten. Ondanks het toenemend gebruik van onverzadigde
vetzuren neemt het aantal hart- en vaatziekten namelijk niet af.
In landen als Frankrijk waar
erg veel boter wordt gegeten is
het aantal mensen dat hart- en
vaatziekten heeft kleiner dan
in landen als Nederland waar
men vooral (plantaardige mar
garine) eet.
De laatste jaren verschijnen er
regelmatig publikaties waarin
twijfel wordt uitgesproken
over de rol van het cholesterol
uit dierlijke vetten, eieren e.d.
bij het ontstaan van hart- en
vaatziekten. De Amerikaanse
hoogleraar L. Hursch schrijft
in zijn boek „The diet debate"
dat de hoeveelheid cholesterol
die de mens met zijn voeding
opneemt in geen verhouding
staat tot de hoeveelheid die
het lichaam zélf produceert.
Sterker naarmate het lichaam
méér cholesterol uit dé voe
ding opneemt maakt het zelf
minder. Het doet er dus weinig
toe hoeveel verzagdigde vetten
we eten. Deze beweringen zijn
door verschillende andere des
kundigen bevestigd en op
grond daarvan is zelfs over
wogen om gerechtelijke stap
pen te ondernemen tegen de
Amerikaanse Hartvereniging
die felle campagne voert tegen
het gebruik van dierlijke vet
ten.
Het schijnt minder belangrijk
te zijn hoeveel dierlijke vetten
(met verzadigde vetzuren)
men eet, maar het gaat er om
die voedingsmiddelen ook wer
kelijk te gebruiken. Dat wil
zeggen dat de lichamelijke in
spanning (beweging) waar
schijnlijk een erg belangrijke
rol speelt bij het tegengaan
van hart- en vaatziekten. Er
bestaat daarnaast geen twijfel
over de rol die het roken
speelt bij het ontstaan van de
ze ziekten. Uitvoerige onder
zoekingen hebben de invloed
daarvan aangetoond.
Volgens de Amsterdammer J.
den Os is door de paniek rond
cholesterol een situatie ont
staan van ondervoeding. Door
de angst voor het gebruik van
melkvet, eieren en boter krij
gen mensen een tekort aan be
paalde voedingsstoffen. Dier
lijke vetten zijn volgens hem
onontbeerlijk voor een goede
gezondheid. Hij wordt in deze
o.a. gesteund door de Ameri
kaanse onderzoeker Passwater
die onlangs in het vakblad In
ternational Laboratory schreef
dat door het vermijden van
zuivelprodukten zoals eieren
en boter het gevaar bestaat
van tekort aan zwavel en be
paalde vitaminen. Vooral kin
deren en oudere mensen schij
nen erg gevoelig te zijn voor
een tekort aan deze stoffen.
J. den Os, 66 jaar oud en een
fel tegenstander van de acties
tegen' dierlijke vetten, zegt dat
boter zelfs helpt om hart- en
vaatziekten te voorkomen. Hij
wijst op landen als Frankrijk
en Japan waar men per hoofd
van de bevolking kilo's boter
per j aar r et. In die landen ko
men weinig hart- en vaatziek
ten voor. In landen als Neder
land en de Verenigde Staten
waar veel minder boter en
meer margarine wordt gecon
sumeerd is daarentegen een
groot aantal mensen dat aan
deze ziekten lijdt. Hij probeert
al jaren om het ministerie van
Volksgezondheid van zijn vi
sie te overtuigen, maar heeft
tot nu toe geen resultaat ge
boekt. De brieven die de heer
Den Os hierover heeft geschre
ven ondanks aandringen
van enkele Kamerleden
werd niet eens beantwoord.
Volgens de Amerikaanse voe
dingsdeskundige prof. dr. P.
Large is het nog lang niet aan
getoond dat cholesterol wel
zo'n belangrijke rol speelt bij
het ontstaan van hart- en
vaatziekten. Ook prof. dr. L.
Hursch schrijft in zijn eerder
genoemde boek dat de relatie
niet is aangetoond, maar dat
artsen voorzichtigheidshalve
maar aannemen dat choleste
rol ook van invloed is.
De enorme angst voor choles
terol die waarschijnlijk is
ontstaan door de sterke stij
ging van de hart- en vaatziek
ten mist dus een hechte we
tenschappelijke basis. De heer
Den Os zegt dat met name de
margarLnefabrikanten verant
woordelijk zijn voor de paniek
rond het cholesterol uit verza
digde vetzuren. Zij zouden uit
louter eigenbelang de beteke
nis van de onverzadigde vet
zuren bij het tegengaan van
hart- en vaatziekten sterk
hebben opgeblazen.
De Nederlandse Hartstichting
is niet bereikbaar voor com
mentaar.
(Van een onzer verslaggevers)
AMSTERDAM De vakanties staan al dicht voor de deur. De reisbureaus draaien
op volle toeren. In vele gezinnen worden de eerste voorbereidingen op de vakanties
al getroffen. Bij die voorbereidingen moet ook worden gedacht aan het regelen van
sociale verzekeringen, vooral ziekenfondsverzekerden en zij, die een uitkering ontvan.
gen krachtens de ziektewet, de wet op de arbeidsongeschiktheidsverzekering of de
werkloosheidswet moeten hieraan denken.
Blijft men miet vakantie in
eilgen land, maar gaat men
huiten het gebied, waar het
eigen ziekenfonds werkt, dan
moet men de ziekenforadspa-
pieren (met het laatste beta
lingsbewijs) bij zich hebben.
Daarmee gewapend kaïn men
terecht bij praktisch iedere
huisarts. Voor het inroepen
van zijn hulp kan de arts co>n-
bataling van het zieken-
ief vragen. Dat bedrag
terug van het
5en overlegging
van de kwitantie.
Met een verwijskaamt van de
huisarts in de Nederlandse v,a-
kantievenbiijfplaats kan men
naar een specialist, die recht
streeks door het ziekenfonds
wordt betaald. Was men in
al onder be-
een specialist
men (na vooraf ge-
toestemming van het
ziekenfonds) ook in zijn va
kantieoord deze behandeling
laten voortzetten. Wel is het
noodzakeEjk vooraf te over
leggen met de behandelende
specialist in de woonplaats.
Genees- en verbandmidde
len, die tijdens de vakantie
worden voorgeschreven, moe
ten door de verzekerde aan de
apotheker worden betaald, te
gen overlegging van de kwi
tantie, waarop soort en hoe
veelheid van de voorgeschre
ven middelen moeten zijn ver
meld, betaalt het ziekenfonds
in de woonplaats de betaalde
bosten terug. Daarbij geldt de
regel: voorzover het genees
middelen zijn, die voor fonds
rekening kunnen worden voor
geschreven.
Moet men in de vakantie-
plaats plotseling maar de tand
arts, dam kan men zjjn hulp
inroepen, die ook ziekenfonds
verzekerden behandelt. Men
moet dan eerst de ziekenf onds-
papieren (liefst ook de sane-
lingsbaart)laten zien. Na
overlegging van een gespecifi
ceerde kwitantie betaalt het
ziekenfonds de kosten .eventu
eel met aftrek van de ver
plichte eigen bijdrage.
Als opname in een
hiuis nodig is ,moet
tact' opnemen met het
ziekenfonds. Dat kan
dat, als vervoer nu
opname in een
dicht bij huis moet
den. De kosten van
zijn voor rekening
ziekenfonds.
geneeskundige hulp
kenland, Marokko, Portugal,
Spanje, Turkije en Zuid-Sla-
hierbij is
:at zij bij noodzaak van
kundige hulp, zich eerst
e verzekeringsinstelling
vlë. Vi
wel, dat
genees!
tot de
in dat
in de
bunnen ook een beroep do
op de verzekeringsinstelling in
Zkidd-SJavië.
Men moet wel beseffen, dat
het recht
hulp bijna nergens zo omvang
rijk dB als
in de EEG-landen moet men
soms wel bij betalen. Daarom
is een reisverzekering belang
rijk. In alle gevallen is het
goed om v—r de reis informa
tie in te winnen bij het zie
kenfonds.
In West Duitsland kan men
terecht bij de algemene plaat
selijke ziekenfondsen (Allge-
meine Ortskranifcemkassen).. In
België wordt de geneeskundi
ge verzorging verleend door
de gewestelijke dienst van de
hulpkas voor ziekte- en invali-
diteisverzekering (Office Re
gional de la caise auxillïaire d'
assurance maladie-invalidité)
van de provincie waar men
verblijft of door een der Bel
gische ziekenfondsen („mutua
liteiten"), die ter plaatse
werkzaam zijn
In Frankrijk moet mem zijm
bij de caisse primaire d'assu-
naince maladie (hoofdfonds
voor de ziekteverzekering).
Het adres hiervan kam de af
deling sociale zaken (service
social) van het gemeentehuis
mededelen.
In Italië verleent het natio
nale orgaan van de ziektever
zekering (insituto nazionale
per 1'assicuraziOne contro de
mialattie imam). Dat in elke
provinciehoofdstad een hoofd
kantoor en in vrijwel alle ge
meenten een kantoor heeft, de
geneeskundige verzorging.
In Luxemburg is het adres:
het nationaal ziekenfonds van
werknemers (caisse nationale
d'asBurance maladie des ou-
vriers) te Luxemburg 10 rue
de Strasbourg. Het nationaal
ziekenfonds heeft bijkantoren
te Diekirch, Clervaux, Redan-
ge S-Attert, Wilt, Grevenman-
cher, Echternaeh, Remisch,
Bettembourg, Differdange, Du-
delange, Esch S-Alzette, Laro-
chettel Mersoh, Petange, Ru-
merlamge en Steinfort. Het
dichtstbijzijnde kantoor of bij
kantoor van de caisse nationa
le is belast met het verlenen
van verstrekkingen.
In ngeland kan men terecht
bij de nationale gezondheids
dienst (national health servi
ce), die in alle gemeenten
kantoren heeft.
In Denemarken kan men
idige ver
tot de ge-
van het
De Sears-toren, het hoogste gebouw ter wereld, heeft zijn
hoogste punt vcm 442 meter bereikt. Het gebouw van 110 verdie
pingen moet in 1974 voltooid zijn. De bouwkosten vergen 150
miljoen dollar.
Wie met vakantie naar het
buitenland gaat, ban zich te
gen kosten van geneeskundige
hulp verzekeren door het slui
ten van een zgn. reisverzeke
ring. Daarbij moet men ermee
rekening houden, dat in de
reispolissan kan zijn bepaald,
dat kosten in verband met be
staande ziekten of kwalen niet
worden vergoed.
In een aantal landen bestaat
de mogelijkheid te profiteren
van de sociale verdragen, die
Nederland met die landen
heeft gesloten. In de EEG-lan
den (België, Frankrijk, Italië,
Luxemburg, West-Duitsland,
Engeland, Ierland en Dene
marken) hebben tie verplicht
verzekerden en in het alge
meen ook bejaarden- en vrij
willig verzekerden dezelfde
rechten op geneeskundige hulp
als de verzekerde inwoners
van het land rijn. Zij moeten
vooa- vertrek met vakantie aan
hun ziekenfonds om een zgn.
E 111-verklaring vragen. Hier
mee moeten rij zich wenden
tot de verzekeringsinstelling
ïen zich te
tot de voor de regio
bevoegde Health Board.
In Griekenland moet men
zich melden bij het dichtstbij
zijnde kantoor van het Idryma
Koinonikon Asphaliseon (I.
K.A.)
In Marokko moet men zich
in verbinding stellen met de
Caisse Nationale de la Securi-
te Sociale te Casablanca.
In Portugal dient men zich
te wenden tot het districtskan
toor van de Caixa de Previ-
dencia.
In Spanje wordt hulp ver
leend als men eerst is geweest
bij het dichtstbijzijnde provin-
ciale kantoor van het „Instituti
Nacional de Prevision
(INP).
In Turkije moet men zich
melden bij het ter plaatse be
voegde kantoor van het insti-
tuut voor sociale verzekering
(Sosyal Sigotalalan Kurumu)
In Zudd-Slaivië tenslotte kan
men zich wenden tot het
plaatselijke bijkantoor van het
instituut voor sociale verzeke
ring (Mjesniej Filiale Zavoda
za Soiaiho Osigunanje).
Wie in de ziektewet „loopt"
en in het binnenland met va
kantie wil, heeft geen toe
stemming nodig van de be
drijfsvereniging. Wel moet hij
de bedrijfsvereniging zijn va
kantie-adres opgeven. Wil men
naar het buitenland dan is wel
tevoren toestemming nodig.
Het wel of niet verlenen van
die toestemming hangt af van
de omstandigheden.
Iemand, die in rijn vakantie
ziek wordt, moet direct rijn
werkgever of als het be
drijf is gesloten de be
drijfevereniging hiervan op de
hoogte stellen. In het laatste
geval moeten naast het ver-
pleegadres ook de naam en
adres v,ain de werkgever wor
den doorgegeven.
Wordt men ziek, terwijl
men op vakantie is in een van
de EEG-landen of in Grieken
land, Marokko, Portugal,
Spanje, of Turkije, dan moei
men ziekengeld aanvragen vil
het ziekteverzekeringsorgaan
van het vakantieland (zie
hierboven). In Engeland moet
men onder overlegging van
een verklaring van de behan
delend arts de aanvraag indie
nen bij het departement of
Health and Social Security,
Oversaes Group, in Newcastle
Upon Tyne. Daarbij is het van
groot belang aan te geven, dat
men niet slechts medische
hulp wenst, maar ook zieken
geld aanvraagt. Naast het ver-
pleegadres moeten ook het
adres in Nederland, de naam
en het adres van de werkge
ver en van de bedrijfsvereni
ging worden opgegeven.
Wordt men ziek in een an
der dan de hiervoor genoemde
verdragslaoden dan is het voor
de aanspraak op ziekengeld
van belang, dat men zich on
middellijk tot een arts wendt.
Men moet hem om een verkla
ring vragen, waaruit blijkt,
wat men mankeert, wanneer
de ziekte is ontstaan en hoe
lang deze heeft geduurd of
waarschijnlijk nog zal duren.
Die verklaring moet zo snel
mogelijk, eventueel via de
werkgever, aan de bedrijfs
vereniging worden
den.
Wanneer men een uitkering
krachtens de wet op de ar
beidsongeschiktheidsverze
kering (WAO) ontvangt en
men wil langer dan 3 weken
met vakantie naar het buiten
land gaan, dan moet dat ten
minste 2 maanden voor het
vertrek worden meegedeeld
aan de bedrijfsvereniging.
(Van onze radio- en
televisieredactie)
Van hei bekende boek va
Louis Paul Boon: „Pietej
Daens of hoe in de 19e eeuw
de arbeiders van Aalst voch
ten tegen armoede en on
recht", maakten zoal:
reeds eerder gemeld d<
KRO en de BRT een gefilm
de documentaire in drie af
leveringen.
Donlerdag 17 mei en maan
dag 22 mei zenden respectie
velijk BRT en KRO het eersti
deel uit. Het is een boeien
verslag geworden van eer
stuk sociale strijd in het begii
van deze eeuw. Hoewel dez
strijd in de tv-produktie gelo
kaliseerd wordt in het Vlaam
se Aalst kende ons land ge
lijktijdig ook dezelfde onrus
(Ariëns, Domela Nieuwenhui
e.a.) Bovendien kreeg eei
deel van de huidige arbeidson
rust in deze tijd zijn aanzet
Overwogen wordt in de der
de tv-aflevering een verbin
dingslijn met vandaag te leg
gen.
Vele jaren heeft Louis Pau
Boon gewerkt aan het verza
melen van documentatie ovei
de sociale strijd in het negen
tiende-eeuwse Aalst. Dez«
strijd concentreerde zich ron<
de merkwaardige fascinerende
figuur van priester Adol
Daens, volksvertegenwoordiger;
voor Aalst en Brussel. Hi
leefde van 1839 tot 1907
was de grondlegger van
strijdbare radicaal-christelijk
sociale beweging, bet Daensrs
me. De Christene Volkspartij
de politieke emanatie van he
Daensisme, heeft een grote in
vloed uitgeoefend op de ont
wikkeling tot een sociaal be
wustzijn en strijdbaarheid on
der de Vlaamse arbeiders.
Het feitenmateriaal in h«
boek van L. P. Boon is zo ver
deeld en gerangschikt en
bijna romantechnische wijzi
verteld dat het werk ver bo
ven nationale of lokale belan
gen uitstijgt.
Centraal
De vraag kan worden ge
steld waarom de auteur Pi.ete
Daens en niet broer Adolf
zijn boek en ook in dez
televisieserie als hoofdf
guur laat optreden? L.P. Boo
geeft het antwoord in he
woord vooraf van zijn boek
deze Pieter Daens wer
als centrale figuur genome
omdat hij, zowel als dagblad
schrijver en man met nimmc
verflauwende liefde voor
kleine man als als mens met ge
voel voor humor en met
vems inzicht van al het betrek
kel'ijke in deze wereld, bes
door mij te benaderen en
begrijpen viel. Boon heef
zichzelf geïdentificeerd m<
Pieter. In de film wordt d
duidelijk doordat het beel
van Peter en Louis-Paul
een moment samenvallen.
Uitzichtloos
Het leven van de arbeide
in de jaren 1884 was uitzich
loos. De arbeiders waren sl
ven, die een hongerloon vp
dienden. Zij woonden i-n kro
ten, hadden geen stemrecb
Kinderen en vrouwen werkte
eveneens in de fabriek. Wan
neer in 1886 de grote crisi
uitbreekt, worden de meesf
fabrieken gesloten. De arbe
dersmassa, moegetergd en ui"
gehongerd, wordt rumoerif,
André van der Meersch, trach
de ongelukkigen voor het soc
alisme te winnen. Tijdens
zondagsmis spreekt prieste
Daens op de kansel voor hc
eerst van een christelijk socié
iisme. Charles Woeste, voorzi'
ter van de katholieke partij
volksvertegenwoordiger
Brussel en Aalst, tracht
actie van priester Daens af
remmen.
De encycliek Rerum Nov;
voor dea verdrukte arbeiders,
voor de verdrukte arbeides,
M>r.ei) op de molen voor c
ciale strijders. Twee jaar 1
er wordt een volksreferei
m gehouden voor algemei
nieervoudig stemrecht. Het g
bi ervan is de eers
grondwetsherziening. Datzei:
ae laar stichten Pieter
e
voi
c
u
PIREC
V
V
W-2&