:h lassers
i©pstal
DEZE WONINGEN WORD
GEBOUWD DOOR
VAN KERCKHOVEN'S
BOUWBEDRIJF
TE KL00STER2ANDE
Ireda
Zaterdagbij lage van 14 april 1973
tekst: Wim Koek
tekening: Lex van Voorst
ING OP OPENBAR]
SCHOLEN
iSSEN
Inebankwerkers
5ers
iers
Profeten
Provocerend
Geen staal
O Vakmensen
Anders
igen:
stal makelaardii i.o.g.
iulemeyerlaan 16 e|
op Zoom, tel. 01640-37456.
Lasten le jaar v ju 8539 pt,
maand.
Koopsommen lnkI.16%B.T,fl
55.700,«U op naam.
(excl. not.kosten 425,-) I
Subsidie ruim 16.400^
Eigen geld 5.500,—
90% lijp. mogeljjk.
Won. met garage u
60.400,mui.
Voor inlichtingen en brochure:
FABRIEK "BREDA"
^CKEREN RUEB
(afdeling Ketelmakerij
|;lijkheden voor
het vakdiploma
i.L
innen zich schriftelijk
iwenden tot de afde-
jzaken, Speelhuislaan
01600-24281.
TEES
PJSMI
vrn.
Axelsestraat 11,'Ternenzen
Tel. 01150 - 2222 of 6222.
Na kantooruren: 01150*62
Onze kantoren zijn geopend i
maandag t/m vrijdag van 8.3oJ
12.30 en van 14.00-18.00
Tevens geopend op dinsdag
donderdagavond van 7 t/m 91
I Londen jn 1983. Je kent de stad niet meer terug,
filet nieuwe stratenplan, dat in de jaren zeventig
werd aangelegd, ten koste van een buurt als
Soho, is net voltooid. Verbijsterend brede bou
levards verdelen de stad in moten. Het verkeer,
ondanks de distributie van benzine nauwelijks
J afgenomen, stroomt vlot door. Behalve op die
[plaatsen, waar een soort wegversperringen van
[beton zijn aangebracht.
[Voor de wandelaar is er geen lol meer aan: Aan
[weerszijden van de boulevards torenen hoge ge-
[bouwen op, met eigenaardige spitse daken. Je
[kunt nergens naar binnen kijken, want slechts
bier en daar zijn ramen aangebracht en dan
|nog altijd drie a vier meter boven de begane
rond.
■Ook de vertrouwde bobbies van vroeger kom
[je maar sporadisch tegen. Hun plaatsen lijken
te zijn ingenomen door correcte, maar koeï-
[achterdochtig optredende militairen. Ze staan
[bij de wegversperringen, op kruisingen, bij de
[ingangen van de ondergrondse en bij toeristische
nonumenten, zoals de Houses of Parliament, -
|die een stuk van hun schoonheid hebben prijs
gegeven voor een betonnen omwalling.
|De griezelige droom van twee Britse generaals,
Michael Calvert en Frank Kitson, - de vesting
stad, - is werkelijkheid geworden.
O
ore!
oiKicn.
lugustus a.s. bestaat de geleg^Jj
lip de openbare lagere school in J
li kinderen, die vóór 1 oktooe
Jn zes jaar hebben bereikt.
den of verzorgers, die hun K J
|:n op de openbare school geP
Len in de gelegenheid gesteld
Tte doen vóór 15 mei a.s.
PIFTE kan WORDEN GEDA J
Hendrikschool, Glacisstras' J
Sas van Gent.
|r AANGIFTE KAN worde*
GEDAAN
Ijdens de schooltijden. j
lan kinderen, die reeds via de J
aangemeld, behoeft niet te w
2 april 1973.
ster en wethouders van
ent,
de burgert"**"
sari®
generaals hun zin krij
)ïl onze grote steden er -
^00 - uit zoals het
oen van deze gefanta-
Pae impressie? We mo
hopen van niet. Hele
L, Zeker kunnen we daar
er niet van zijn. Dit
n namelijk is het pro-
ikt
van een samenleving
ris,
I L Juuicuicvutg
andelt uit vrees voor
L p1 oproer en misdaad
a' houdt men zich in
Pemende mate bezig met
Lfn als: neemt het ge-
!oe of niet? Straffen
municatie en saamhorigheid.
Nog geen tien jaar geleden ke
ken we uit naar het nieuwe
Babyion, naar het magische jaar
2000. Welvaart en technologie
zouden ons feilloos het post-in-
dnstrlële Luilekkerland binnen
voerenMaar intussen is er
met die welvaart en die tech
nologie toch iets misgegaan. De
onheilsprofeten zijn opeens geen
maniakken meer, maar verto
nen de trekken van herkenbare
en verstaanbare mensen: ge
leerden. industriëlen, politici,
journalisten.
nbelijn. Drs. W. R. V. Dusa
BT voor Duitsland
verkers
|RICIëNS
DORPSSTRAAT 73 BE
lil-2056 b.g.g. 1616.
Wel
«ten
streng genoeg'
no i ,We een terreurbri-
hebben? Schieten we
doden? etc. etc.
vrees voor Se-
Boeien duidelijk aan hel
Bron L het is die vrees,
«kraal» ldeeën van de twee
L Is BPhr,-J zjjn In te_
t°t de futuristische
Knieën die
tijd
gericht zijn op
optimale com-
Wat nu? Vooral niet bang wor
den. waarschuwen velen. Maar
intussen zitten we toch maar
met Bplfast, Zwarte September,
nog steeds Vietnam, moord,
doodslag, kidnapping en kaping
Bang worden betekent overlo
pen naar het kamp van de Brit
se brigadier (brigade-generaal)
Michael Calvert en diens col
lega Frank Kitson. Calvert is
Engelands meest bekwame con-
tra-oproer-specialist. Kitson is
commandant van de Infanterie-
school te Warminster. Beiden
zijn profeten van de gefortifi-
ceerde stad. Beiden hebben din
gen geschreven die geen Neder
landse brigade-generaal zich
zou kunnen veroorloven te
schrijven zonder het risico te
lopen zijn carrière te zien ver
drinken in een enorme politieke
deining.
„Stadscentra", zei Calvert on
langs in dc The Observer, „moe
ten zonodig door grote wegen
in moten worden gehakt, zodat
crisissectoren gemakkelijk afge
grendeld kunnen worden". Ste
den als Jaffa, Parijs, Cairo en
Madrid danken volgens Calvert
hnn fraaie boulevardpatronen
aan revolutie-achtige gebeurte
nissen in het verleden en wijze
planologen of bestuurders die
korte metten maakten met oude.
nauwe stadscentra, omdat dit
toch maar broeinesten van revo
lutionairen zijn.
Calve.rt zit voortdurend de
Britse architecten, planologen en
bestuurders op de huid omdat
ze - volgens hem - onveilig of
provocerend plannen en bou
wen.
„Het begint allemaal met het
simpele probleem van vanda
lisme", schreef hij een paar jaar
geleden. „Naar mijn mening is
het zo, dat wanneer iemand een
gebouw, brug of tunnel ont
werpt of maakt die gemakkelijk
te beschadigen is, dan is het de
schuld van de ontwerper als er
wat vernield wordt en niet van
de vandalen".
Vólgens de Observer vertoont
Londen al de eerste symptomen
van Calverts „fort-stad". Het
nieuwe gebouw van de Old
Bailey heeft geen ramen op de
begane grond en stalen luiken
voor alle ingangen. De beruchte
Amerikaanse ambassade op
Grosvenor Square heeft, als
men goed kijkt, een effectieve
betonnen muur met een loop
gracht erachter en verder ra
men van kogelvrij glas. In Hyde
Park is een nieuw soort afras
tering aangebracht. Calvert
noemt dat anti-rellen-hekken.
Met hun Y-vorm zijn ze nau
welijks kwetsbaar meer voor
woedende demonstrantenmenig
ten. De nieuwe stations van de
ondergrondse zijn zo gemaakt,
dat toezicht over de perrons op
timaal mogelijk is. Nieuwe on
dergrondse toiletten hebben een
aparte vluchtgang voor de be
waker
Calvert wil nog veel verder
gaan Vanzelfsprekend verwerpt
hij straatklinkers of keien. Dat
is kant-en-klare ammunitie voor
oproerlingen zegt hij. Een hard
glad wegdek wil hij.
Hij is voor spitse daken op alle
hoge gebouwen. Die moeten
scherpschutters het leven zuur
maken. Andere gebouwen moe
ten versterkte daken hebben,
zodat er altijd helicopters op
kunnen landen.
Stalen bouwelementen in vital'
gebouwen (hij spreekt vai'
..emotional buildings", waarmei
hjj ambassades, overheidskanto
ren e.d. bedoelt, gebouwen du>
die de woede van een menigte
kunnen wekken) moeten wor
den vermeden of zwaar worden
gepantserd met beton. Staal is
immers niet bestand tegen ther
mische lansen en laserstralen en
ook niet tegen springstoffen van
de nitroglycerine-familie.
Het zwaarste geschut brengt
Calvert in stelling tegen oproer
of burgeroorlog. Hjj stelt welis
waar dat dc Britten daar te
nuchter voor zijn, maar intus
sen. Belfast is ook Brits en de
onverwacht gewelddadige ont
wikkeling van enkele sociale
conflicten, vorig jaar, hebben
hem ook aan het denken gezet.
Het oproer bestrijdt Calvert met
zijn eerder genoemde stadsmo-
ten. Hq heeft een ingenieus
systeem van zeer brede boule
vards in zgn hoofd dat het on
mogelijk moet maken een heel
stadscentrum te ontregelen door
simpelweg een paar straten te
barricaderen.
Er moeten wegversperringen
zijn die het verkeer noodzaken
snelheid terug tc nemen, zodat
'ok gemotoriseerde bommen
gooiers er niet snel vandoor
kunnen (een systeem dat het
Britse leger toepast in Noord-
ferland). Op alle belangrykc
knooppunten en bij vitale ge
bieden, moeten kazernes komen
en soldaten worden gelegerd.
Ongeveer op dit punt marcheer'
brigadier Frank Kitson het ver
haal binnen. Hij wil het leger
zijn vakmensen teruggeven die
in de afgelopen decennia ver
trokken wegens de bezuinigin
gen. Vakmensen die electrische
centrales, waterleidingbedrijven,
spoorwegen, havens en belang
rijke industrieën draaiende kun
nen houden. Kitson verklaart de
Engelsen evenmin voor gek
maar - zegt hij - „als een plot
selinge daling van de levens
standaard zich zou voordoen,
dan is het niet denkbeeldig dat
al die groepen die nu ieder op
eigen terrein wat rumoeren, el
kaar zulien vinden in één mas
sale beweging tegen degene die
ze verantwoordelijk achten voor
het debacle.
Kitson's theorieën spitsen zich
toe op „psychologische opera
ties" onder de bevolking. Die
bevolking moet het leger voe
den met informatie en later hel
pen als het via de informatie
tot confrontatie komt. Een soort
verklikkersstaat dus.
De Engelsen zijn tot nu toe - op
aen enkele zeer linkse uitzonde
ring na - koud noch warm ge
worden van de theorieën der
brigadiers. Misschien omdat er
ook nog een andere manier is
om een eventuele dreiging met
geweld en oproer het hoofd te
bieden Namelijk de maatschap
pij hervormen en daardoor de
diepere oorzaken van sociale
onrust rellen en oproer wegne
men Aan die mogelijkheid heb
ben Calvert en Kitson geen aan
dacht geschonken. Maar dat is
ook hun vakgebied niet.
Het mag dan al de vraag zijn
of de weg naar Nieuw Babyion
nog open ligt voor onze gene
raties. in de betonwoestynen
van Calvert en Kitson hoeven
we ook niet te wonen als we
niet willen. Het zou trouwens
zonde zqn van Soho. Om maar
niet te spreken van Het Leidse
Plein.
