VP verdeeld over advies aan koningin
Linkse drie: socialistische formateur
Bonden wapenen
zich voor lange
stakingsacties
Vandaag
Reimerswaal
in een groot
gewest
B. op Zoom
JUIST TROUWE KERKLEDEN
VOORSTANDERS VAN HARDE
AFSCHRIKKEVGSPOIITIEK
Zuidvruchten
DAGBLAD VOOR ZUIDWEST-NEDERLAND
Personeel
bezet eigen
bedrijf
jesfruikeld
Gigantische
brand in Arnhem
INDICATIEVE STRUCTUURSCHETS
VAN BINNENLANDSE ZAKEN
Fransen brengen
Russisch schip na
aanvaring op
80.-
jgX
Lassersbaas
rijdt in op
staker bij
Scheldepoort
tfJIMER
REËLE KANS
Koningin
consulteert
GESPREKKEN MET AKZO EN
BROUWERIJEN VASTGELOPEN
Kardinaal Alfrink in Londen:
|3e jaargang no. 17299
PITIE VOOR
mand
eur: Dr. W. A. J. M. Harkx
^redacteur: L Leijendekker
jotdkantoor: Breda, Reigerstr. 16
Lgfoon 22341, Postgiro 1114111
STEM
Vrijdag 6 april 1973
weerbericht
Later buien
Wisselend bewolkt met in da
middag en avond buiten, mogelijk
met hagel of onweer. Tot krachtig
en aan de zee tot harad of storm
achtig toenemende wind uit zuid
west tot west.
&OREN: GOES, KLOKSTRAAT 1 HULST, STEENSTRAAT 14
TERNEUZEN, NIEUWSTRAAT 9 BERGEN OP ZOOM, ZUIVELSTRAAT 26 OOSTERHOUT, ARENDSTRAAT 14
ROOSENDAAL, MOLENSTRAAT 45
«m
kraag en manchetten va
mermantel zijn
kontrasterende kleur,
or het lijkt of u
el ook omgekeerd kunt
i/ollen jersey.
tVP-FRACTIE IN PANIEK
(Van onze parlementaire redactie)
J DEN HAAG De stap van mr. J. A. W Burger, die
listeren het formatiebijltje er bij neer heeft gelegd (of all
lays; de verjaardag van mr. B. W. Biesheuvel), heeft de
pVP-fractie en ook de partijtop in de grootste paniek ge
racht. Er is grote verdeeldheid over het vandaag door
Jiactiechef mr. Frans Andriessen uit te brengen advies aan
fe koningin.
achtergrond van deze situatie, die gisteravond leidde tot koorts-
(chtig beraad tussen fractie en de grote partijcoryfeeën, is de
piristen-democratische samenwerking, die op springen leek te
taan, maar waaraan de rechtervleugel ineens weer grote waarde
tekent. Een deel van de fractie heeft er een „ruk naar rechts"
(tor over om weer op één lijn te komen met de CHU.
In de linkervleugel, gistera-
ad uitgedund doordat zeker
ree linkse fractieleden in
rnburg verbleven, is men
ig steeds voorstander van
n progressief kabinet, des-
ds zonder eigen deeüne-
ring daarin. De progressieve
'?'ers zouden opteren voor
advies van het staatshoofd
it kan leiden tot het aanwij-
i van opnieuw een socialis
me formateur van het for-
it Burger.
Ook in de AltP-fractie be
lde men zich gisteravond
deze kwestie met nage-
dezélfde strijd als inzet,
e progressieve leden van de
SP-fractie vinden, ook dat er
in socialistische formateur
oet komen.
Voor de progressieve drie ls
vraag nauwelijks een punt.
■adieieidsr drs. Joop den
yl Meld ©steravond voor
ogelajfc dat mr. Burger op-
mr door de koningin zal
orden gevraagd een focma-
sopdracht te vervullen, maar
ui met ruimere strekking
m de vorige, namelijk de
irming van „en kataimet". Bet
ook mogelijk dat de kandi-
at-premier een dergelijke
dracht nu zelf zal krijgen.
commentaar
j'X-formateur Burger heeft
J duidelijk te kennen ge
ven dat hij zijn opdracht niet
I politieke overwegingen
«ft teruggegeven. Het was
gewetensbeslissing, zei
Wet andere woorden: hij ge
lde er niet meer in. Ook al
hij nog enkele confessio-
'en hebben meegekregen
n nog zou de constructie te
fflstmatig geworden zijn om
garantie te kunnen geven
w een gezond en geloof-
Wdig beleid.
Burger heeft alles beproefd
h de pat-stelling van 29 no-
atber vorig jaar ongedaan te
aken en een brug te slaan
sen twee kampen die pro-
ammatisch meer met elkaar
maken hebben dan de ruzie-
htige schijn soms doet ver-
wden.
Gebrek aan durf, te weinig
wil en overschatting
,n traditionele uitgangspun-
-n hebben Burger doen strui-
■'-n- En ook: de aarzeling
"i de confessionele partijen
te erkennen dat Neder-
"d sociaal en economisch al-
uit het slop kan worden
shaald als de christen-demo-
aten en de PvdA gezamenlijk
een gedurfde aanpak van
s problemen bereid zijn.
het N.K.V. sprak donder-
'grniddag onmiddellijk zijn
We teleurstelling uit over
II falen van de kabinetsfor-
steur. Dit geluid achten wij
,-! juiste afspiegeling van
In bredere kring wordt
!'oe!d.
Jn nu Een programkabi-
Naar onze mening zou
fii 61 niet meer dan een nood-
P'ossing kunnen zijn. De
'eblemen die zich de laatste
'aanden hebben aangediend
te fundamenteel dan dat
v'a een pragmatische aan-
5k kunnen worden opgelost,
"s zitten wel in het slop.
Den Uyl zei er van over
tuigd te zijn, dat Burger op
recht heeft gezegd niet meer
voor een formatie-opdracht te
voelen, „maar", zo voegde hij
er aan toe, „Burger is ook een
mam die zijn verantwoorde
lijkheden kant als een beroep
op hem gedaan wordt". Den
Uyl verklaarde desgevraagd
dat hij en Burger „op hetzelf
de spoor" zaten maar, „ik was
optimistischer dan Burger.
Men moet niet vergeten dat
Burger een vrije enge op
dracht had".
Ook Burger zelf verklaarde
dat er „geen controverse" was
tussen hem en Den Uyl.
Volgens Den Uyl fa er nog
steeds een reële kans op de
totstandkoming van een pro
gressief kabinet Dat blijkt uit
het feit, zei hij, dat de KVP
ons zakelijk wil beoordelen.
Al moet ik toegeven dat mijn
geloof in de goede wil van de
KVP wel op de proef gesteld
wordt. Den Uyl zei ook, dat
uit Burgers eindverslag aan de
koningin een beetje te proe
ven was dat Burger de kansen
voor Kabinet-Den Uyl nog
niet uitgesloten acht
Zowel Den Uyl als mr. Hans
van Mierlo (D'66) verklaarde
gisteravond dat Burger al
met een been over de eind
streep was. Bet zooi er nu nog
slechts om gaan dat andere
been ook zo ver te krijgen.
Daartoe moet Burger door
middel van een ruimere op
dracht de gelegenheid worden
gegeven.
Volgons Van Mierlo misit
Burger de laatsite lettergreep
om de rebus op te lossen. Bed
den wilden een nieuwe op
dracht aan Burger niet bij
voorbaat uitsluiten.
PPR-fractieledder Bas de
Gaay Fortman was minder
duidelijk in zijn reactie. Hij
zei al leen dat er de komende
dagen een strijd zal worden
geleverd over een „links" of
een „rechts" bewind. Bas de
Gaay Fortman noemde het de
tragiek van dit moment dat er
in de Kamer een meerderheid
ls voor een progressief be
wind, maar dat die meerder
heid er tot nu toe niet is
uitgekomen. Hij verweet de
KVP dat ze in de besprekin
gen met Burger, uitgerekend
met een aantal programmati
sche bezwaren kwam, die niet
eens zijn ontleend aan het ei
gen program maar zijn over
genomen van de WD en
DS'70. De Gaay Fortman
noemde speciaal de collegegel
den een uitvloeisel van het
profijtbeginsel.
(zie ook pag. 13)
(Van onze parlementaire
redactie)
DEN HAAG. Koningin Ju
liana heeft gisteravond op pa
leis Soestdijk al gesproken met
de heren: M. de Niet (voorzit
ter Eerste Kamer), A. Vonde
ling (voorzitter Tweede Ka
mer), A. de Block (waarne
mend vice-president Baad van
State.
Voor vanmorgen zijn uitge
nodigd: de heren Den Uyl
(PvdA) en Andriessen (KVP).
Voor zaterdag zijn uitgeno
digd: Wiegel (WD), Aantjes
(ARP), De Gaay Fortman
(PPR), Tilanus (CHU) en Bak
ker (CPN).
Maandag zal de koningin
ontvangen: Van Mierlo (D'66),
Berger (DS'70), Abma (SGP),
Koekoek (BP), Jongeling
(GPV), Van der Lek (PSP) en
Beuker (RKNP).
-= - S - - s -M-
(Van onze redactie binnenland)
DRIEBERGEN De drie industriebonden starten van
daag een landelijke inzamelingsactie om de stakingskas op
peil te houden en om stakingsacties zeer lang te kunnen
volhouden.
De industriebonden hebben
de indruk dat de werkgevers
de vakbeweging (de bespre
kingen met de brouwerijen en
Akzo liepen vast) dwingen tot
een uitputtingsslag. De sta
kingskassen zijn nog lang niet
leeg (er is bovendien steun
toegezegd van Duitse zijde),
maar de industriebonden wil
len zich nu reeds voorzien van
voldoende financiële middelen
om de „strijd ook na deze
zomer te kunnen volhouden",
zo werd op een persconferen
tie gezegd.
De industriebonden hebben
gisteren, nadat de besprekin
gen over een cao bij de bier
brouwerijen opnieuw waren
vastgelopen op de bijna tradi
tionele geschilpunten (uitbrei
ding werkingssfeer, totale
loonsom en maximering in de
prijscompensatie) hun ultima
tums aan Hedneken en Breda-
Oranjeboom de deur uitge
daan.
Verwacht wordt dat begin vol
gende week acties bij beide
brouwerijen beginnen.
Ook voor het Akzo-concern
worden voorbereidingen ge
troffen voor acties, nadat de
besprekingen gisteren even
eens waren vastgelopen. Van
middag vergaderen in Drie
bergen de vertegenwoordigers
van de aetiecomité's van de
vakbonden bij de tientallen
vestigingen van Akzo in het
hele land. In die besprekin
gen zal in grote lijnen een
actieplan worden udgestippeld,
dat daarna ter beoordeling van
de ledenvergaderingen zal
worden voorgelegd,. De leden
zullen oo' een beslissing moe
ten nemen over het stellen
van ultimatums.
„We voelen ons belazerd
door Akzo", zei de eerste on
derhandelaar van de industrie
bonden, de heer Drabbe.
„Waarom ze ons uitgenodigd
hebben is totaal een raadsel,
want in hun voorstellen was
niets terug te vinden van onze
uitgangspunten".
Akzo vindt dat de verlan
gens van de bondien te ver
gaan.
(Van een onzer verslaggevers)
VLISSINGEN De gemoe
deren van de stakende werk
nemers van De Schelde in
Vlissingen zijn gisteren enorm
verhit nadat een lassersbaas
bij de Mteldepoort een staker
omver had gereden. Aanvan
kelijk was men van mening
dat een dergelijke daad een
afstraffing verdiende. Na het
ingrijpen van vakbondsleiders
en nadat de lassersbaas de ge
wonde staker zijn excuses had
aangeboden verdwenen gelei
delijk de spanningen.
Het incident gebeurde gister
ochtend bij de Scheldepoort,
waar stakers de werkwilligen
wel even lieten stoppen maar
hen verder niets in de weg
legden. De 33-jarige niet-sta-
kende lassersbaas J.O. uit Ar-
nemuiden stopte echter niet.
Hij kwam langzaam aanrijden
toen de 25-jarige staker W.P.
uit Vlissingen voor de auto
ging staan om de man te laten
stoppen- De lassersbaas reed
door en de staker werd door
de auto geschept. Hij liep
hierbij een gekneusde arm en
een aantal ontvellingen op.
In burger geklede politie
agenten, die bij dit incident
aanwezig waren, maakten te
gen de lassersbaas een proces
verbaal op. Als verklaring
voor het doorrijden gaf de las
sersbaas te kennen :„Ik dacht
dat hij wel opzij zou gaan."
„En ik dacht dat hij wel zou
stoppen", was de reactie van de
gewonde staker.
STAD EN STREEK
Zoufelancle krijgt er een
vakantiepark bij.
Pagina 3
School in IJzendijke
geopend. Pagina 5
FINANCIëN EN
ECONOMIE
Boltini waarschuwt de
Tweede Kamer.
Pagina 11
BINNEN- EN
BUITENLAND
Mr. Scholten: ,,'t Is
helemaal geen mooie
villa". Pagina 13
KUNST EN CULTUUR
Bioscopen verdwijnen,
bezoekers nemen toe.
Pagina 15
SPORT
Supporter van Real
Madrid: Een eer.
Pagina 17
Sterk deelnemersveld bij
Omloop van de
Braakman. Pagina 21
(Van onze redactie
binnenland)
BEEK EN DONK De on
geveer 400 personeelsleden
Van Thiel United, een schroef-
boutenfabriek in Beek en
Donk, hebben donderdagmid
dag hun bedrijf bezet.
Zij gingen tot deze spontane
actie over nadat bekend was
geworden dat de directie van
Van Thiel United van plan is
vandaag surséance van beta
ling aan te vragen. Terwijl
donderdagmiddag vrachtauto's
van de Nederlandse Kabelfa-
brieken bezig waren materi-
aalvoorraden weg te halen. De
werknemers beschouwden dit
als „diefstal". Ze willen hun
bedrijf bezet houden tot sursé
ance van betaling is verleend,
een bewindvoerder is be
noemd en duidelijkheid is ont
staan omtrent de sociale ver
plichtingen die de directie te
genover het personeel heeft.
f) Overstromingen van de ri
vier de Mississippi maakten
van dit kerkje een geïsoleerd
eilandje temidden van het wa
ter. In het gebouw zijn mensen
ondergebracht, die door de
overstroming in West Alton
dakloos zijn geworden. Men
verwacht dat het water hoger
zal stijgen dan de tot nog toe
hoogste stand, die in lSii werd
bereikt.
(Van een onzer verslaggevers)
ARNHEM. Voor miljoenen
schade werd gisteravond aan
gericht tijdens een felle uit
slaande brand die in het Arn
hemse Spijkerkwartier vijf win
kels en vijf bovenwoningen in
de as legde.
Met praktisch al het mate
rieel bestreed de Arnhemse
brandweer de vuurzee die ont
stond in de verfgroothandel
Willekes aan de Spijkerlaan
waar voor een miljoen aan
brandbare verfmaterialen ver
loren ging. De vlammen grepen
snel om zich heen en drongen
naar de bovengelegen wonin
gen.
(Van een onzer verslaggevers)
DEN HAAG Bergen op Zoom zou hoofdplaats moeten
worden van een groot gewest, dat behalve de regio's Ber
gen op Zoom en Roosendaal ook St. Philipsland, Tholen en
dat deel van Zuid-Beveland zou moeten omvatten waar
het industrie- en havengebied Reimerswaal is gepland.
Het Kanaal door Zuid-Beve
land zou de grens vormen van
dit gewest met een nieuw ge
west Walcheren resterend
deel Zuid-Beveland - Noord-
Beveland. Voorts bestaan er
plannen voor een gewest
Zeeuwsch-Vlaanderen.
Dit blijkt uit de indicatieve
structuurschets voor de be
stuurlijke indeling van ons
land, die zal worden opgeno
men in de memorie van ant
woord van minister Geertsema
van Binnenlandse Zaken aan i
de Tweede Kamer inzake dej
gewestvorming in Nederland, j
Deze memorie verschijnt nog!
dit voorjaar. Deze plannen;
wijken ingrijpend af van die,;
welke de provincies Noord-
Brabant en Zeeland onlangs
over de gewestvorming ter
kennis van minister Geertse
ma hebben gebracht.
Brabant sprak zich uit voor
één groot gewest West-Bra
bant, waarin de samenwer-
kmgsinstitutem van de regio's
Breda, Bergen op Zoom, Roos
endaal en het land van Heus-
den en Altena zouden moeten
opgaan, terwijl Zeeland één
groot ge,west Zeeland voorstel
de. hoewel men daar de nood
zaak van gewestvorming niet
inzag.
Overigens pleitten enkele
statenleden bij de behandeling
van deze zaak in provinciale
staten van Zeeland voor een
apart gewest Zeeuwsch-Vlaan
deren-
Wat Bergen op Zoom betreft
haakt de minister in op de
visie, die het provinciaal be
stuur enkele jaren geleden in
het streekplan West-Brabant
heeft ontvouwd. Daarin wordt
aan Bergen op Zoom een be
langrijke rol toebedeeld in
verband met de Reimerswaal-
plannen. Ook de provinciale
nota „Samenwerkingsverban
den" van december 1970 sprak
over een mogelijk gewestelij
ke functie van Bergen op
Zoom.
Die Redmerswaalplannen
zo is ons gebleken vindt
men op Binnenlandse Zaken
belangrijk. Het standpunt van
Binnenlandse Zaken hierover
sluit geheel aan bij de gedach
ten die zijn neergelegd in het
in 1971 verschenen paarse
boekje van de Rijks Planologi
sche Commissie waarin de
RPC zich vóór vervroegde uit
voering van Reimerswaal uit
spreekt. Zoals bekend is in
(Van onze correspondent).
LONDEN „Volgens de
bevindingen van het Canadees
Instituut voor Vredesonder
zoek verdedigen juist de trou
we kerkleden van bepaalde
christelijke confessies de har
de lijn van de afschrikkings-
politiek. Er is geen statistisch
bewijs te leveren, dat sinds
dien Pacem in Terris veel
hieraan heeft gewijzigd. Hoe
wel men dergelijke steekproe
ven en analyses niet mag ge
neraliseren, wil het mij voor
komen, dat we hierin veel
herkennen van de werkelijk
heid om ons heen".
Aldus kardinaal Alfrink,
gisteravond in Londen, waar hij
als internationaal voorzitter
van de Pax Christi Beweging
sprak op een bijeenkomst, die
de Engelse afdeling der Pax
Christi Beweging had georga
niseerd.
Kardinaal Alfrink beant
woordde hiermee zelf de
vraag, die hij aan het begin
van zijn inleiding had gesteld,
namelijk of de zo zeer toege
juichte encycliek Pacem in
Terris, welke Paus Joannes
XXIII tien jaar geleden, op 11
april 1963, publiceerde, in en
buiten de kerk veel heeft ver
anderd in de houding tan aan
zien van het vredesvraag
stuk.
In alle eerlijkheid meende
kardinaal Alfrink te moeten
constateren, dat „in feite sinds
het verschijnen van Pacem in
Terris bijzonder weninig ver
anderd is in de houding van
de christenen ten aanzien van
deze fundamentele proble
men. Dat betekent, dat we de
ze periode van tóen jaar niet
benut hebben, geen gebruik
hebben gemaakt van de ons
gegeven pauze om orde op za
ken te stellen". De kardinaal
noemt dit „een zeer ernstig
tekort van ons christenen in
deze tijd".
(Vervolg op pag. 13).
westelijk Brabant de samen
stelling van de regio's Bergen
op Zoom en Roosendaal in
vergevorderd stadium geko
men. Voor St.-Philipsland,
Tholen en Reimerswaal is de
mogelijkheid geopend om tot
dit streekgewest toe te treden,
maar daarvan is nog geen ge
bruik gemaakt.
Als er een groot gewest
Bergen op Zoom tot stand
mocht komen de indicatieve
schets van Binnenlandse Za
ken is niet meer dan „een
soort handleiding" zit er
tussen Brabant en Zeeland een
stevige grenswijziging in de
lucht, omdat het niet wense
lijk wordt geacht, dat er een
provinciale grens dwars door
een gewest loopt.
„Het is ondoenlijk dat één
deel van zo'n gewest Bergen
op Zoom in Den Bosch praat
en een ander deel in Middel
burg", aldus een zegsman.
(Van onze redactie
buitenland)
BREST Twe-. Franse ma
rineschepen brengen het Sov
jet-vrachtschip „Juzenny
Burg" op naar Brest, dat ver
moedelijk in aanvaring is ge
weest met de Franse kotter
„Dany Gerard" die donderdag
ter hoogte van de Bretonse
kust is verdwenen.
De „Danny Gerard" had zes
man aan boord, van wie tot
nog toe niemand is gevon
den.
Nadat van hefschroefvlieg-
tuigen uit genomen foto's had
den aangetoond dat de „Juzen
ny Burg" sporen van een aan
varing vertoonde zond de
Franse marine twee schepen.
Franse marinemannen zijn aan
boord van het Sovjet-schip ge
gaan en hebben de kapitein
verzocht naar Brest te va
ren.
(ADVERTENTIE)
0*
7 flesje vanillevla - 7 flesje choco-
lidevla - 50 gr. walnoten 50 gr.
hazelnoten - boter - suiker -1 eet!,
rum of cognac.
Noten-domino-vla.
Hak afzonderlijk walnoten en hazel
noten en rooster ze, ook weer af
zonderlijk in een iets vette koeke-
pan, waarbij u ze met suiker be
strooit en dit af en toe omschept
Voeg de rum of cognac en de
hazelnoten toe aan de chocolade
vla, de walnoten aan de vanillevla.
Zet een vlaschaal klaar en giet nu
tegelijk uit twee kannen de twee
soorten vla in de schaal, ieder van
een kant, zodat u een gele en een
bruine helft krijgt
Smulpapen kunnen een boekje met
leuke Zuidvruchten-recepten aan
vragen bij antwoordnummer 3242,
Amsterdam (geen postzegel nodig).
Gedroogde
