Streng bewaakte koningin Elizabeth opent „Londense brug"
Compromis bezweert
breuk in de
SER
Europa stelt zich tegenover VS harder op
Zó
spaart u
amro bank
FORMATIE
Spaarrente bij Yan Lanschot
aanzienlijk hoger.
tot
SAMEN BOUWEN
HOOGTIJD
HOGER PERSONEEL MAG RAAD GEVEN
commentaar
Bikkelhard gevecht
Onvergeeflijke fout
STAKINGEN
BREIDEN
ZICH UIT
Italië staakt door
binnenland
buitenland
ARRESTATIES
GELDROOF
V. D.
»onsumptietent
ire stands
svereniging
inge en omg»
(bij dezelfde gunstige voorwaarden)
F.van Lanschot
ZATERDAG 17 MAART 1973
Deze week is duidelijk geworden, dat de grote werkgevers
organisaties in Nederland aansturen op een keiharde kracht
meting met de vakbeweging.
Wat begonnen is als een CAO-conflicf in de metaal en
textiel is nu geworden een bikkelhard gevecht tot het bittere
einde naar het zich laat aanzien rond de vraag hoe het sociaal
beleid in Nederland bepaald zal worden: langs democratische
weg dat wil zeggen in goed overleg tussen parlement, regering
en werkgevers- en werknemersorganisaties dan wel langs bui
tenparlementaire weg: „Door het dictaat van de vakbeweging".
Dit laatste dreigt volgens de werkgevers te gebeuren.
Tot nu toe zijn de werkgevers opmerkelijk eensgezind. Was
kortgeleden nog een prikactie voldoende om hen of een aantal
hunner tot consessies te bewegen, nu heeft het er alle schijn van
dat de werkgevers zelfs bij zeer langdurige stakingen niet door
de knieën zullen gaan. Toegeven, zo is hun redenering, heeft
geen enkele zin meer; als wij vandaag tegemoetkomen aan ver
langens van de vakbeweging komt die morgen weer met nieu-
we eisen.
Deze felle opstelling is de onvermijdelijke reactie op de harde
lijn van Groenevelt, het gevolg van de grote vertrouwenskloof
tussen werkgevers- en werknemersorganisaties die is ontstaan
doordat vakbondsbestuurders (als ter Heide) die geloofden in
goed overleg, voor een deel plaats hebben moeten maken voor
vakbondsleiders die doelbewust het conflict hanteren als middel
tot sociale vooruitgang. Dat wantrouwen aan werkgeverszijde
is extra versterkt door het feit dat Groenevelt c.s. uitgerekend
bij de Hoogovens met hun stakingsacties zijn begonnen, bij de
Hoogovens waar een voorbeeldig sociaal beleid wordt gevoerd.
Als dat dan de waardering is van de vakbeweging dan hoeft
het niet meer van ons, zeggen de werkgevers.
Het is duidelijk: Groenevelt moet hangen. Terecht? Toen de
JA harde lijn van de vakbeweging zich begon af te tekenen
heeft deze krant bij herhaling gewaarschuwd voor de gevolgen
ervan. Te zelfder tijd echter hebben wij geconstateerd, dat die
harde lijn wel moest komen: door het ontbreken van wezenlijke
belangstelling van de kant van de werkgevers voor meer
rechtvaardige inkomensverhoudingen, voor het vacuüm, dat een
door partijpolitieke twisten verscheurd parlement deed ontstaan,
door de sociale zig-zag koers van het kabinet. Parlementaire pas
siviteit leidt tot buitenparlementaire activiteit. De tijd was rijp,
rijp gemaakt voor een Groenevelt.
In het huidige conflict is geen van de partijen vrij van schuld.
Dat houdt in dat al diegenen, zowel aan werkgeverskant als bij
de vakbeweging, die de strijd tot het bittere einde willen voort
zetten, naar onze mening ongelijk hebben. Niet alleen ongelijk.
Zij begaan een onvergeeflijke fout door een conflict te willen,
dat onze zwakke economie zeer ernstige schade zal toebrengen
en het sociale klimaat in Nederland voor lange tijd grondig zal
bederven.
Wij pleiten hier niet voor een of ander vis-noch-vlees-com-
promis. Wij pleiten voor redelijkheid, aan beide kanten. Met wat
goede wil kan in Nederland een goed sociaal beleid worden
gevoerd. Om dat te bereiken is het noodzakelijk dat van de on
derhandelingstafel zowel diegenen worden verwijderd, die me
nen, dat er in Nederland eigenlijk niets meer fëVensen valt als
lieden die beweren dat ons land op een achternamiddag in een
sociaal paradijs veranderd kan worden. Dan is er weer plaats
voor redelijkheid, verdraagzaamheid en onderling vertrouwen.
DEN HAAG (ANP) De
Haagse recherche heeft in sa
menwerking met de pas opge
richte overvalcentrade van de
Amsterdamse politie, drie men
sen gearresteerd in verband
met de roof van 320.000 gulden
uit een bestelbusje van V. en
D. Van het geld is een ton te
ruggevonden.
Het busje waarmee de roof
werd gespeeld was in Amster
dam gestolen door de verdach
ten, die het eerder hadden ge
huurd en toen de sleutels had
den laten namaken. Het on
derzoek concentreerde zich
toen op Amsterdam. Na uitge
breid onderzoek werd besloten
een inval te doen in de woning
yan de 21-jarige student J.C.S.
Amsterdam. Deze werd
thuis aangetroffen en gearres
teerd. In een kast werd een
Plastic zak gevonden met
100.000 gulden erin.
(ADVERTENTIE)
VASTENAKTIE
Giro 5650, Utrecht
Centr. Ralffelsen-BoerenleenbanJc,
Eindhoven
DRIEBERGEN (ANP) Het
aantal bedrijven waar gestaakt
wordt is gisteren op 22 geko
men. In totaal werken in deze
22 bedrijven ongeveer 19 500
mensen. Ruim twee maal zo
veel als er donderdag bij sta
kingen waren betrokken.
Het stakingsparool is onder
meer gegeven bij de NDSM
(3000 werknemers) en de ADM
(1500) in Amsterdam, Klip
Duyvendijk in Lekkerkerk
(130) en voor verschillende af
delingen van de Schelde (3600)
in Vlissingen. De staking bij
de Schelde in Terneuzen (100)
is beëindigd, evenals die by
Danlon in Emmen (1000) en
Kores (110) in Amsterdam.
Andere bedrijven waar de
industriebonden hun leden het
fiat voor een staking hebben
gegeven zijn Meijerink Textiel
(230) in Winterswijk. De Ka-
belf abrieken in Delft (2000) en
DAF in Born (3200).
ROME (DPA-RTR) De
ontwrichting van het Italiaan
se weg- en railtransport naar
en van het buitenland door de
maandag begonnen staking
van de douane-ambtenaren
wordt met de dag groter. De
uitvoer van Italië naar Frank
rijk, Zwitserland, Oostenrijk
en Zuidslavië ligt geheel stil,
De staking treft ook het lucht
en scheepvaartransport
LONDEN (UPI) Koningin
Elizabeth heeft gisteren, onder
buitengewoon strenge veilig
heidsmaatregelen, de nieuwe
London Bridge geopend. De
Engelse vorstin kwam per boot
de Theems af, onder escorte
van een helikopter en verschei
dene patrouilleboten van de ri
vierpolitie. Op de daken van de
gebouwen op de oever stonden
scherpschutters en vele honder
den politiemannen in uniform
en in burger hielden de dui
zenden belangstellenden in het
oog. De autoriteiten hadden la
ten weten dat geparkeerde
auto's die er verdacht uitzagen,
zouden worden opengebroken,
Deze zeer strenge veilig
heidsmaatregelen waren ge
troffen naar aanleiding van de
bomaanslagen waardoor de
Britse hoofdstad een week te
voren was opgeschrikt.
De plechtigheid werd opge
luisterd door militairen die wa
ren uitgedost als middeleeuwse
piekeniers en musketiers. De
„lord mayor" van de city
het centrum van Londen was
met zijn naaste medewerkers
naar de nieuwe brug gekomen
om de koningin het met parels
bezette zwaard aan te bieden
dat haar een vrijgeleide waar
borgt dn zijn kleine ambtsge
bied.
De nieuwe London Bridge die
vijf miljoen pond (ongeveer 35
miljoen gulden) heeft gekost,
is in de plaats gekomen van
een brug uit 1831 die verkocht
is aan een Californische olie
maatschappij. Deze oude brug
overspant nu een zijarm van de
Colorado bij het meer van Ha-
vasu in de staat Arizona.
De nieuwe overspanning van
de Theems is de derde iin ver
loop van 800 jaar. Daarvoor wa
ren er houten bruggen. Een
daarvan was in 1014 een sleu-
telpunt in de strijd tussen ko
ning Ethelred en de Denen.
FOTO BOVEN:
0 Koningin Elizabeth onder
houdt zich met een groepje en
thousiaste kinderen na de offi
ciële opening van London
Bridge".
(Van onze parlementaire redactie)
DEN HAAG Een compromis van de kroonleden
heeft precies op tijd een dreigende breuk binnen de
Sociaal-Economische Raad kunnen voorkomen. De
raad had slechts een uurtje nodig om dat voorstel
van kroonlid Bosman unaniem te aanvaarden. Wat
wel betekent, dat de Nederlandse Centrale van Hoger
Personeel (NCHP) voorlopig géén volwaardige zetel
in dit sociaal-economische adviescollege krijgt, maar
wel via SER-commissies en zelfs in de plenaire raads
vergadering haar stem mag laten horen.
Zowel werkgevers als vakcentrales willen het aan voorzit
ter drs. J. de Pous overlaten wanneer de centrale op zijn
raadgevende stoel mag gaan zitten.
Een maand geleden dreigden
de drie vakcentrales uit de
SER weg te lopen, als de
meerderheid akkoord zou gaan
met het voorstel van kroonlid
Bosman het aantal leden van
de SER met drie uit te brei
den tot 48 en de Centrale voor
Hoger Personeel daarvan een
zetel te geven. Dat zou dan
een zetel moeten zijn die
gezien de uitbreiding van de
raad anders aan een verte
genwoordiger van de drie vak
centrales zou zijn toegevallen.
Bosman stelde ook voor de
andere twee zetels te verdelen
tussen de kroonleden en de
industriële werkgevers. De
landbouworganisaties zouden
dan hun derde zetel niet aan
de werkgevers behoeven af te
staan
Omdat toekomstig NVV-
voorzitter Wim Kok onwel
werd, schorste drs. De Pous
nbouwtcntoonstelling
li 1973 Kamperland
Ie verpachting van alleen-
le-artikelen, ijs, fruit, vis
rerkrijgbaar bij het secre-
[ntoonstelling, Landbouw-
}0-5010).
oekend: dat terugbetaald
5 die is ingehouden van
ende de jaren 1950 t.rn.
ndt plaats aan de hand
der telers, waarop
de
deze terugbetaling kan
mei 1973 ten kantore
(Van onze sociaal-
economische medewerker)
Tilburg west-Europa
Mat een hardere lijn volgen
'en aanzien van de Verenigde
Staten in de tumulteuze valu
taspeculaties. De recente
Maatregelen om een aantal va
lutakoersen van EG-landen te
taten zweven moeten de Vere-
Mple Staten dwingen tot een
Mtensivering van haar optre-
n tegenover dollarspeculan-
Europese politici laten
pen moment voorbij gaan met
•e beweren dat de „optimale
.Mussing" is nagestreefd. Het
s langzaam duidelijk gewor-
en dat de machtsverhoudin-
jen op financieel-economisch
errein in de kapitalistische
ereld verschuiven ten gunste
«Mi het EG-blok en Japan.
de Amerikanen hierop
uilen antwoorden zal spoedig
jU'uelijl; worden. In elk geval
hben zij weinig mogelijkhe-
r," "m een harde actie tegen
°Pa te ondernemen.
Het is wel begrijpelijk dat
,?n aantal Europese naties
„t-Duitsland, Frankrijk,
Remarken en de Benelux-
niet langer bereid
Jn grote verliezen te lijden
°r steeds maar dollars uit
t ..marLt te nemen tegen be-
'"«van de eigen harde va-
va j 'n circulatie brengen
n deze eigen valuta brengt
vele nieuwe inflatiegevaren
met zich mee die de stabiiise-
ringspolitiek van menige Eu
ropese regering kunnen aan
tasten.
De Westduitsers hebben
naar hun opvatting het uiter
ste gedaan wat van hun in
deze omstandigheden verwacht
kon worden. Door de devalua
tie van de dollar was de West-
duitse industrie reeds in een
ongunstiger positie komen te
verkeren, terwijl de revaluatie
van drie procent nog eens een
extra offer is. AI met al ver
wachten de Westduitse con
junctuurinstituten, dat de ge
nomen maatregel om de mark
met andere valuta ten opzichte
van dollar te laten zweven de
enige mogelijkheid is om de
geïmporteerde inflatie buiten
de deur te houden. Dit heeft
de Westduitse regering
evenals elke andere Westeuro-
pese regering nodig om ten
opzichte van de vakbonden
een gematigd loonbeleid te
kunnen afdwingen. Immers el
ke nieuwe inflatie-impuls, die
het gevolgd is van nieuwe li
quiditeitencreatie, welke ont
staat als dollars tegen eigen
valuta worden ingewisseld,
kan leiden tot nieuwe loonei
sen. Uiteindelijk kan een sta
biel» economische ontwikke
ling hierdoor in gevaar wor
den gebracht.
De recente maatregelen
zwevende koersen van zes van
de negen EG-landen heb
ben een aantal belangrijke ge
volgen. In de eerste plaats
wordt de totstandkoming van
een monetaire Europese een
heid opnieuw op de proef ge
steld. Het feit dat de valuta
van Groot-Brittannië, Ierland
en Italië blijven zweven
niet alleen tegenover de dollar
maar ook tegenover de valuta
van de andere zes EG-partners
getuigt van weinig solidari
teit. Vervolgens wordt het
voor de Europese landbouwpo
litiek een moeilijke zaak om
nog te komen tot reëele com
pensaties. Het gemeenschappe
lijk prijspeil is in de Europese
landbouwpolitiek een hachelij
ke zaak geworden. Men kan
bij de monetaire compensaties
immers niet langer meer van
de dollar uitgaan. Een moge
lijkheid zou zijn een of andere
koers de spilkoers te
vinden om zo te komen tot
vaste compensaties tussen de
zes landen wier onderlinge va
luta niet zweven doch waar
van de koers maximaal een
marge van 2,25 procent naar
boven en beneden kan verto
nen. Deze koersmarge brengt
voor de landbouwhandel grote
risico's met zich mee.
Men kan zich afvragen waar
nu de dollarkoers moet liggen
om tot stabiele verhoudingen
op monetair terrein te komen.
Het zal dié koers moeten zijn
althans in de Amerikaanse
opvatting die er toe kan
leiden de betalingsbalans
tekorten van de V.S. weg te
werken. Daarbij kan van de
EG-landen niet verwacht wor
den dat zij de koersen van
hun valuta te veel laten oplo
pen. Immers hierdoor wordt
hun concurrentiepositie ten
opzichte van die van de V.S.
op de wereldmarkt aanzienlijk
verslechterd. Men zou van de
Verenigde Staten kunnen ei
sen dat zij hun eigen dollar-
stroom indammen en de circu
lerende dollarvoorraden in Eu
ropa terugkopen. Dit is een
moeilijke zaak omdat de Ame
rikanen geen voldoende voor
raden van Europese en Japan
se valuta hebben. Bovendien
is de goudvoorraad van de
Verenigde Staten te klein (on
geveer 10-12 miljard dollar)
om de circulerende dollars te
rug te nemen.
Wellicht zouden de Europese
regeringen een negatieve rente
op buitenlandse deposito's
kunnen instellen om zodoende
de speculanten af te schrik
ken. Deze rente zou dan zeer
hoog moeten zijn om het korte
termijn-speculatievoordeel te
niet te doen. De komende da
gen zal blijken hoe men de
nieuwe economische machts
verhoudingen tussen Amerika,
Japan en de Europese Ge
meenschap gaat taxeren.
DRS. A. A. WENTÏNK.
toen de vergadering en kon
een breuk op dat moment
worden voorkomen. De afgelo
pen maand heeft het overleg
orgaan van NVT, NKV en
CNV echter bij herhaling la
ten weten, dat de vakcentrales
de SER de rug zouden toeke
ren, als de NCHP als volwaar
dig werknemerslid zou worden
toegelaten
Bosman kwam gisteren met
een compromis-voorstel op ta
fel, dat voor iedereen aan
vaardbaar was: de NCHP mag
meespreken in de meeste
SER-commissies (wat nu ei
genlijk ook al gebeurt) terwijl
voorzitter De Pous zal bepa
len, wanneer een vertegen
woordiger van de NCHP op de
plenaire zitting zijn mondje
mag roeren.
Het gaat hier en dat stel
de werknemersvertegenwoor
diger Spit (NKV) toch wel
erg nadrukkelijk om een
zuiver raadgevende stem in
bepaalde gevallen. Er zal vol
gens Pit spaarzaam gebruik
van gemaakt moeten worden.
Werkgeversvoorzitter mr. Van
Boven verzette zich daartegen:
„Niet spaarzaam, ook niet te
weelderig, maar doelmatig en
redelijk".
De NCHP zelf verklaarde na
de vergadering in alle juichto
nen dat de centrale nu einde
lijk is erkend als „vierde vak
centrale" in Nederland.
„Wij zijn nu de enige repre
sentatieve organisatie van het
hoger personeel en we kunnen
nu net zoals de drie andere
vakcentrales gaan opereren.
We hadden natuurlijk liever
een zetel gehad, maar we zijn
nu toch ook wel blij met de
erkenning: we kunnen nu vol
ledig meespelen", aldus een
vertegenwoordiger van de cen
trale.
De centrale denkt zelf in alle
commissies van de SER te
gaan deelnemen en ook bij
elke plenaire vergadering haar
standpunt in te brengen. Dat
is overigens niet in overeen
stemming met wat de SER
precies besloten heeft, name
lijk dat de NCHP alleen een
raadgevende stem in de ple
naire vergadering heeft, als
daar rechtstreekse belangen
van het hoger personeel ter
sprake komen. Tenslotte liet
de NCHP weten zich te zullen
keren tegen elke polarisatie:
de centrale hoopt het contact
met de andere organisaties
van midden- en hoger perso
neel (waaronder de NKV
bond Unie-BLHP) te verbete
ren, maar zij is er niet op uit
die organisaties te dwingen
zich bij de centrale aan te
sluiten.
(ADVERTENTIE)
Bij de Amro Bank hebt u de
keus uit tien verschillende
spaarvormen. Van een
spaarboekje met 4% rente tot
een spaarrekening met een
vaste looptijd van 5 jaar,die nu
zelfs een gegarandeerde rente
biedt van maar liefst
Laat u bij de Amro Bank vrij
blijvend adviseren over de voor
u meest geschikte spaarvorm.
BONN en Praag bereiden langs
diplomatieke weg hervatting
van hun overleg over een ver
drag voor. De dialoog werd af
gebroken omdat met het niet
eens kon worden over de po
sitie van het verdrag van Mün-
chen uit 1938.
(vervolg van pagina 1>
Waarnemend fractievoorzit
ter Tjerk Westerterp zei giste
ren, dat voor de fractie nog
"steeds geldt, dat een kabinet
dat buiten medewerking van
Andriessëri om tot stand komt
niet „gedoogd" zal worden.
Hij weigerde echter deze
„banvloek" ook uit te spreken
over een kabinet-Den Uyl met
NKV'ers (geen fractieleden
zijnde). „Die zaak is thans
niet aan de orde", meende
hij.
In kringen van de formateur
werd gisteren ten stelligste
ontkend dat deze zou overwe
gen opnieuw het „inbrekers-
pak" aan te trekken, zoals hij
dat enige weken terug bij de
ARP deed door Boersma en
De Gaay Fortman sr buiten
medeweten van Biesheuvel te
polsen. Er werd aan herinnerd,
dat de koningin dinsdag haar
vakantie in Lech zal onderbre
ken (wat overigens niet veel
zegt, want deze week is het
staatshoofd ook naar Neder
land gekomen om „alleen
maar" een tussentijdse stand
van zaken te vernemen.)
Door echter zoveel nadruk
te leggen op de terugkeer van
de vorstin werd wel gesugge
reerd dat Burger zou overwe
gen het bijltje er bij neer te
leggen. Dit kan echter ook een
opzettelijk verspreid gerucht
zijn om de confessionelen als
nog op de knieën te dwin
gen.
ARP-fractiechef Aantjes zei
gisteren in een toelichting op
de brief aan burger, dat hij
„niet optimistischer" was ge
worden. maar dat het nog
geen zin heeft aan alternatie
ven te gaan werken zolang de
formateur bezig is.
Er zit vogelgekweel in de
lucht. Ze zeggen dat je er jong
van wordt, als je maar lang
genoeg blijft luisteren.
Volgens mij word je daar
juist oud van.
Het studentenprotest is ook
niet meer wat het geweest is.
Hadden ze hun pa's ook maar
mee moeten brengen. Die
moeten tenslotte betalen.
Koepelgevangenen:
in a name?
What's
Minister De Koster: Er is
geen sprake van discriminatie
in het leger. Tenminste, niet
van progressieve officieren.
Tenminste, niet van officie
ren.
Hartpatiënten: ruziemakende
artsen hun Fie-vet geven.
Confessionelen: confessie is
iets anders dan concessie.
En intussen is dan het enige
echte eerste kievitsei van dit
jaar gevonden. De gelukkige
vinder was de 69-jarige O.
van der Duim uit het Friese,
en inderdaad: zeer frisse,
Sttens. Samen met zijn vriend
M. Faber, die liefst 72 is, was
hij deze week aan het eieren
zoeken geslagen.
Het ei is ditmaal heelhuids
aangeboden aan de commissa
ris der koningin. Hendrikje,
wiens ei, zoals bekend, gebro
ken was bij het „nemen" van
een sloot, heeft z'n laatste tra
nen inmiddels ingeslikt, samen
met z'n laatste flik.
(Voor wie deze kolom
slechts te hooi en te gras leest,
om dit frisse, Friese weide
beeld te gebruiken, Hendrikje
had van de commissaris der
koningin een doos flikken ge
kregen als troostprijs),
Doordraver van de week
lijkt ons allemaal mr. jonk
heer De. Bra uw, die het deze
week in de kamercommissie
welke met de heer Fievet
praatte over de problemen in
de hartchirurgie, wel zeer van
de bonte maakte. Terwijl Fie
vet en zijn hartpatiëntenvere
niging al, naar hij zei, 30 brie
ven en 30 telegrammen had
gestuurd naar het ministerie
waarvan De Brauw tot de zo
mer van vorig jaar bewinds
man was, vroeg dezelfde ex-
bewindsman: Waarom hebt u
nooit met het ministerie ge
sproken?
Er was nooit antwoord geko
men op die 30 brieven en
telegrammen.
Maar ja, de minister had
toen ook weinig tijd, hij was
net bezig aan dat ingenieuze
stuk wetgeving dat onder de
naam 1000 gulden-wet al
maanden lang de hele univer
sitaire wereld hartkloppingen
bezorgt.
Laat Burger er dan maar
wat langer over doen, als hij
dan ook maar met echte mi
nisters op de proppen komt.
Ik wens u een prettig week
einde en extra veel dank aan
m'n Etten-Leurse vriendin
voor haar bemoedigende woor
den. Veel liefs.
MERIJN
(ADVERTENTIE)
bankiers
-Hertogenbosch, Amsterdam, Breda, Den Haag, Eindhoven, Roosendaal, Tilburg, Vught.
Spaaragentschappen over heel Nederland.
