Duizend keer Van twaalf tot twee breed Hobby Archief Cadeautjes Q Baan? door jan wïntraecken PUZZELEN PRIJSWINNAARS ZO INSTUREN STRAAT Maandag over een week, om precies twaalf uur, komt de KRO-televisie op bezoek bij de KRO-radio. Dat mag in de zeventiger jaren van de twintigste eeuw een uit zonderlijke zaak heten, want de radio is al vele ma len doodverklaard en de tv evenzovele malen tot ko ning uitgeroepen. Uitzonderlijk maar terecht. Want de teevee viert maandag 19 maart de duizendste uitzen- ding mee van een radiopro gramma dat op weg is alle re cords op het terrein van popu lariteit te breken: Van Twaalf tot Twee, KRO's pauzepro gramma dat aanvankelijk drie, nu vijf keer per week wordt uitgezonden. Van Twaalf tot Twee is een bijzonder programma. Door de grote inbreng met name van het publiek dat dagelijks in de KRO-studio aanwezig is. Vrou wen vooral, die in groepsver band uitjes maken naar Hil versum om daar presentatoren Ted de Braak en Hans van Willigenburg, het KRO-Huis- orkest onder leiding van Jo Budie, maar vooral Kees Schil- peroort als spelleider van „Raden Maar" aan het werk te zien. En paar feiten over duizend uitzendingen: zo'n honderdduizend mensen woonden het programma bij in de KRO-kantine werden honderd vijftigduizend kop pen koffie voor de bezoekers geschonken het Huisorkest, met z'n merkwaardige repertoire van „verknipte" opera- en ope rettestukken, vulde 433 uur en 20 minuten. ongeveer tweehonderd ge luiden werden in het spel letje „Raden Maar" versle ten: op één van de in de uit zendingen niet geraden ge luiden kwamen twee hon derd zeventig duizend op lossingen binnen. de luistercijfers van Van Twaalf tot Twee blijven stijgen. Vier miljoen mensen horen elke dag een stuk van het programma, de gemid delde luisterdichtheid gaat naar de drie miljoen en dat is op dat moment twee derde van alle luisteraars naar alle radiozenders (in clusief zenders als Veronica, Noordzee en Luxemburg) samen. Maandag over een week kunt u het voor één keer behalve hóren, ook zién. En als u goed kijkt zult u in het Utrechtse congresgebouw ook Anneke Jansen zien: onder de miljoe nen Van Twaalf tot Twee-fans de Super-Fan Zonder Concur rentie. Tekst: Erik Annema Foto's: Theo Sanders „Die mensen van de radio" zegt Anneke Jansen", die staan de hele dag voor je klaar. Dat vergeten Je meesten". Tot die meesten behoort Anneke Jansen in het geheel niet. In Hilversum is men op het gebied van fans wel het een en ander gewend, maar de Rotterdamse hulp in de huis houding slaat alle radio- en te levisiefanatici in dit land met aanzienlijke lengte. Wat betreft toewijding, maar ook met be trekking tot geïnvesteerd geld en geïnvesteerde tijd. t 1- J^lppppi Jg gg!ppj!| ffr ïïil.' 1 1 vb V vyf „Nou èn" zegt Anneke Jansen, „ik ben nou eenmaal gek op Van Twaalf Tot Twee. Da's mijn hobby. Ik vraag me altijd af waarom mensen het niet gek vinden als je sigarenbandjes verzamelt, of schelpen, maar vreemd opkijken als je je be zighoudt met een radioprogram ma". Toen Van Twaalf tot Twee indertijd voor de honderdste keer de lucht in ging was Anneke Jansen present, en toen ze eenmaal voor de microfoon een zelfgemaakt versje had voorgedragen was ze verkocht. Van Twaalf tot Twee heeft ze sinds die dag geen keer over geslagen. „Dat ging nogal makkelijk, want ik werkte bij mijn vader in de groentenzaak. De klanten begrepen al gauw dat ze tussen de middag niet bij me terecht konden, want ik begon van alles te noteren. Welke gasten er kwamen, wat het Huisorkest speelde, wie er in Raden Maar aan de lijn kwam. Vorig jaar moest mijn vader vanwege zijn hart uitscheiden met de zaak. Toen heb ik net zo lang gezocht tot ik ergens een baan in de huishouding vond, waar ik van twaalf tot twee naar de radio kon luisteren. Want ophouden is er niet bij ik ga net zo lang door als de KRO". Dee-jay Henk Bouwman is de man die voor de geluiden Ted de Braak, die afwisselend met Hans van Willigenburg voor "Raden Maar" zorgt. "Van Twaalf tot Twee" presenteert. Het resultaat van Anneke's activiteiten is een dikke stapel boeken, waarin de meest uiteen lopende en bizarre bijzonderhe- 0 Anneke Jansen, gewapend met haar notitieboek, in studio 2 van de KRO. den over „haar" radioprogram ma genoteerd staan. De mensen van Van Twaalf tot Twee kwa men daar snel achter, en als men statistische gegevens nodig had ging er een telefoontje naar Rotterdam. Met als gevolg dat Anneke sinds jaren uit haar eigen „administratie" turven van jaarboeken samenstelt, boordevol informatie, die naar de KRO verhuizen. Bpeken die met zilverpapier zijn versierd; en waarin de aloude poëzie albumplaatjes voor kleurige accenten zorgen. Albums die nog ontroerender worden door de geheel eigen fonetische spel ling, die de Rotterdamse hob- byiste er met betrekking tot buitenlandse namen en titels op nahoudt. Daar blijft het niet bij. Anneke: „U bedoelt die ca deautjes?? Nou. dat vind ik ge woon leuk. Het gaat me echt niet om een bedankje, maar alle medewerkers aan Van Twaalf tot Twee krijgen van mij met Sinterklaas een presentje. En ik houd alle jubilea bij. Als er iemand voor de zoveelste keer meewerkt dan ga ik naar Hil versum met een cadeautje. Soms hebben ze zelf helemaal niet in de gaten dat er een jubileum is. Dat vind ik het leukste". Sinds jaar en dag steekt Anneke Jansen al haar vrije dagen en haar volledige vakan tie in Van Twaalf tot Twee. Ze heeft er een paar honderd re tourtjes naar Hilversum opzit ten. In de KRO-studio is ze al tijd welkom, en haar favoriete plaatsje tussen de leden van het Huisorkest wordt onmiddellijk vrijgemaakt. „Ja" zegt Anneke, „ik zou hier best een baan willen heb ben, maar het is me nooit aan geboden. Toen ik geen werk had heb ik er wel aan gedacht, maar ik durfde het niet te vra gen. Iets met muziek of zo, dat zou ik heerlijk vinden". Na een pauze: „Maar het hóéft niet hoor, ik blijf toch fan. Gewoon omdat het een heerlijk ontspanningsprogram ma is, en omdat er allemaal fijne mensen aan meedoen". Anneke Jansen, 29 jaar, hulp in de huishouding. Tijdrovende hobby een radioprogramma. Geen psycholoog die zich met het volgens deskundigen zo nijpende vrijetijdsprobleem heeft beziggehouden zal ooit op de gedachte zijn gekomen. rs e Vereniging van Neder- landse Papieren Zakken- fabrikanten viert deze maand haar zestig jarig be staan. De vereniging staat daar niet of nauwelyks bij stil. De produktie van zakken moet doorgaan, daarom géén feeste lijkheden. De zak neemt echter zo'n belangrijke plaats in ons leven in dat een zestigjarig jubileum een mooie aanleiding is voor een Ode aan de Zak. Onderschat hem niet, de zak. Op het eerste gezicht zou je het niet denken, maar zonder de zak waren we nergens. In een zakloze wereld zou je bonbons in de hand over straat moeten vervoeren, en dat wordt een plakkerige aangelegenheid. Je zou met je voordeelverpakking waspoeder nergens meer blij ven, de dropfabrikanten konden wel inpakken en brood zou niet langer dan één dag vers blijven. De zak is zelfs goed voor het momenteel puik in de markt liggende produkt „nostalgie". Of zijn we ze soms vergeten, die grauwpapieren puntzakjes waar alles in ging, van groene zeep tot een half pond koffie? En wie herinnert zich niet. dat hij ooit eens kandij heeft lopen snoepen uit zo'n puntje? Het is eigenlijk verbazingwek kend dat er nog geen nationaal monument voor de zak is opge richt. Een land als het onze kan gewoonweg niet zonder. En voor de zakkenfabrikanten zou den we de Orde van de ver dienstelijke Zak moeten instel len, in brons, zilver en goud papier. OUDER DAN 60 De zak in zijn oervorm is al oud. Zo oud, dat zelfs de direk- teur van H. D. Burgers Pa pierwaren Industrie B.V. te Apeldoorn, de heer M. F. Bax. geen jaartal kan noemen. En hij is toch drs. in de economie. „Maar", zegt hij verontschuldi gend, „ik werk hier pas twaalf jaar. De zak moet in ieder geval ouder zijn dan zestig jaar, van wege het jubileum". Zoiets kun je alleen maar beamen. De heer Bax wil het nu toch zelf ook wel weten en roept daartoe de hulp in van zijn adjunct-direkteur, de heer Drie heren die hun leven in dienst van de papieren zak ge steld hebben. In het midden direkteur drs. M. F. Bax van de Papierwaren Industrie H. D. Burgers B.V. te Apeldoorn, met aan zijn linkerzijde (op de foto rechtsadjunct-directeur G. P. Th. Nijsten en aan zijn rechter zijde (links op de foto) "trait d'unionG. J. Langenkamp, die als sinds 16 maart 1929 bij <le firma werkt. Ode aan Tekst: Michel Thomassen Foto: Henk van 't Veen G. P. Th. Nijsen, die al twin tig jaar bij het bedrijf werkt. Uitkomst kan ook hij niet bren gen. „In zijn oervorm?", her haalt hij de vraag. „Dat is de spitse zak, die werd vroeger met de hand gemaakt. Ik vermoed dat die zak ongeveer in 1850 ontstond, in ieder geval in de tweede helft van de negentiende eeuw, want in die tijd is ook de eerste papieren zakken-in- dustrie in Nederland ontstaan". GERENOMMEERD H. D. Burgers B.V. is, geluk kig, een gerenommeerde firma, die het hier niet bij laat zitten. De direktie heeft haar hoop ge vestigd op de kennis van G. J. Langenkamp, volgens de heer Bax „de trait d'union tussen het kantoor en de orderafdeling van de fabriek", die al sinds 16 maart 1929 bij de B.V., toen nog N.V., werkt. De heer Lan genkamp, die er allerminst als een verbindingsstreepje uit ziet, weet zich wel te herinne ren dat de oude meneer Bur gers, die het bedrijf in 1896 stichtte, nog zelf met de hand zakjes plakte, maar verder komt ook hij niet. En aangezien de encyclopaedic ons wel 'alles vertelt over wat er tussen „Zakaderbreuk" en „Zakzwam- men" ligt, maar niets over het ontstaan van de spitse zak, zul len we er wel nooit achter ko men. ZAKJE MET 'N ZAKJE De papierenzakkenfabricage is een lucratieve aangelegen heid, al zit er de, laatste jaren een vervelende daling in de winst. De concurrentie is groot, maar aan de andere kant kun je een papieren zak slechts één maal gebruiken. „Theoretisch", huivert de heer Bax, „is het mogelijk hem meermalen te ge bruiken, maar in de praktijk gebeurt dat niet meer". Bij het, eertijds zo goedlo pende produkt, kolenzakjes was dat anders. De H.H. Kolenhan delaren hieven statiegeld op hun dubbelwandige zakken (dat is gewoon een zakje met een ander zakje erin geplakt). De consumenten, hoofdzakelijk flatbewoners, die geen mud ko len in hun achtertuintje konden laten storten, pasten er wel voor om de zakjes weg te gooien. In theorie zouden ook de pa pieren zakken, die als hoofd kussen in lijk kisten fungeren, meerdere malen gebruikt kun nen worden. Maar dat idee is zo sinister, dat de heer Bax, die toch al niets van lijkkisten of de papieren zakken waarin slachtoffers van nare ongeluk ken verzameld worden, moet hebben, er niet verder op wil ingaan. GEEN LID Als de heer Langenkamp dan nog begint te vertellen over de zak, die men in ziekenhuizen gebruikt om kleding van ver keersslachtoffers en opererend personeel in op te bergen, kucht hij bedenkelijk. „De meeste van die zakken", verklaart hij, „worden gemaakt door fabrie ken, die zich toeleggen op de grote zakken. Cementzakken en dergelijke. En die zijn niet bij de vereniging aangesloten". De oorzaak daarvan vindt men daarin, dat de grote zakken niet bij de detailhandel terecht komen, maar uitsluitend bij de industrie. Meestal zijn het dan ook nog vier-, vijf- of zeswan- dige zakken, en die hebben met de dagelijkse papieren ver- bruikszak niet veel meer van doen. TROTS In een fabriek waar men bonbonzakjes, vleeszakjes, broodzakken, gewone pakpa pieren zakken, geparaffineerde zakken, zakken met een cello faan venstertje, boodschappen- zakken en wat dies meer zij produceert, kun je niet om de vraag heen wat de zak in het leven van een direkteur bete kent. De heer Bax begint voorzich tig: „Ach, we hoeven er niet lyrisch over te worden", en ver volgt dan enthousiast: „Maar we zijn er toch wel trots op als we tegen elkaar kunnen zeggen: Dat is nou een leuk zakje ge worden. Daarbij is dan ook de bedrukking van groot belang. We maken, en de meeste fa brieken van papieren zakken doen dat, ook rollen verpak kingspapier; cadeauverpak- kingspapier, zoals Sinterklaas papier en Kerstpapier. Daarin zijn we zo'n beetje te vergelij ken met de modeontwerpers: De dessins voor het volgende jaar liggen nu al klaar". PER KILO Een probleempje, dat de con sument niet interesseert, maar waar de zakkenjongens van wakker liggen, is, dat in Neder land de zakjes niet per stuk, doch per gewicht verkocht wor den. Persoonlijk vindt de heer Bax dat maar zo zo. Hij juicht het overigens toe dat de kleine, veel gevraagde bonbonzakjes op die regel een uitzondering vor men, maar er blijven nog ge noeg zakken over. „Dat is aan de concurrentie te wijten", doet hij uit de doeken „en aan de handelsgewoonte zoals die hier gegroeid is". De heer Langenkamp springt er even op in: „Het grammen- gewicht van het gebruikte pa pier is erg belangrijk", verze kert hij met een deskundige knik: „Zwaarder papier is per kilo niet duurder, maar per dui zend zakken wel". Bij nareke ning blijkt hier geen speld tus sen te krijgen te zijn. Ook bij H. D. Burgers B.V. volgt men de markt, en dat be tekent dat de direktie moet toe geven dat de papieren zak waar men zo verknocht aan is, ter rein verliest. Meneer Langen kamp wil er nog niet zo direkt aan: „Ja, ja", protesteert hij, „Maar in bijvoorbeeld de papie ren draagzakken is nu al weer meer vraag dan twee jaar ge leden". Econoom Bax is meer realis tisch ingesteld. „Ho, ho", pro testeert hij op zijn beurt. „In bepaalde opzichten wel ja, maar in het algemeen gesproken niet". „PLASTIK" Burgers B.V. heeft zich der halve ook geworpen op het fa briceren van poli-ethyleen zak ken en draagtassen, in de volks mond bekend als „plastik zak". Er zijn een paar machines aan geschaft die dit artikel op on navolgbare wijze produceren. Honderd broodzakken, uitge voerd in poli-ethyleen, met op druk, spuit zo'n machientje er per minuut uit. En hoewel je in het huis van de gehangene niet over de strop spreekt, willen we toch wel even weten hoe dat nou precies zit met het oog op de milieuverontreiniging. De heer Langenkamp springt er bovenop: „Al ons eigen afval, zowel papier als poli-ethyleen", verkondigt hij met gepaste trots, „wordt weer gebruikt. Recycling heet dat. Daarnaast is de poli-ethyleen zoals wij die gebruiken op zich niet veront reinigend. Het kan verbrand worden zonder dat er giftige of anderszins gevaarlijke gassen vrij komen". Maar aangezien dat niet he lemaal is wat je „niet milieu verontreinigend" kunt noemen, moet direkteur Bax nadere uit leg geven op de vraag hoe het nou precies zit als je zo'n zak in het bos gooit. Verteert ie dan? „Nee", moet hij toegeven. „Maar mijns inziens is dat een kwestie van opvoeding. De ge bruiker moet die zakken niet daar deponeren waar ze niet horen. Of wij ooit de zelfver nietigende poli-ethyleen gaan gebruiken, die oplost als ze aan het zonlicht wordt blootgesteld is nog niet te zeggen". VOORDELEN Dat materiaal is nog in ont wikkeling, en bovendien vraagt de B.V. Burgers zich af hoe dat dan moet met de opslag. Alle loodsen hebben grote ramen en het gevaar dat de voorraad op gelost is voordat zij verwerkt is lijkt groot. „Op dat gebied heeft papier toch wel voorde len", merkt de heer Bax pein zend op. j LS je Nederland Johi, f± Cruyff, Ard Schenk en Simon Vinkenoog ont- neemt, blijft er scherp spor. tief gezien niets overeind, Dan zijn we uitverkocht, vint Tom Okker zeilt ook zo best niet meer. In het spor(iete vormen wij een onderontwik, keld volk met hier en <jMr een piek. We moeten zelfs no/ bewijzen dat we de Belgen voetbaltechnisch de baas 2ijt want dat treurige oranjekla. rige resultaat-voetbal w, Antwerpen heeft niemand o- vertulgd en keuzeheer R»j. mond Goethals met gerecht. vaardigde hoop in de afzon, dering gejaagd, waar hij «j al maanden broeit op Kt plan "om d'n Ollander u surpriseren". De successen van Feyenoori en Ajax hebben ons over ein blind paard getild en nu den ken we dat er in Lubbers eei wereldkampioen en in korjbol nog toekomst zit. Als sport- natie komt België, zij het dn ook niet letterlijk, beter he- slagen ten ijs. Wat bij oni veelal woorden en dromen zijn, dat hebben de Belgen il in daden omgezet. En ze wei. ken vooral in de breedte. ONDER de zweep van h Vlaamse radio-sport journalist Piet Tlietjs (geen familie van die zoel- houterige televisie-boy) et met de hulp van alle sport verenigingen en veel burge- meesters trimt het gehele Vlaamse volk zich in famili aal verband op naar presta ties die met medailjes en di ploma's worden gehonoreerd. Vermaard is de familie Loop over 1000 m. Pa rent 400 tn, dochter Godelieve draaft 211 ra-, zoon Jerome pakt 300 m, en de laatste 100 m. zijniniil geval dan voor maman Ha len zij het binnen een bepaal de tijd dan krijgen ze een dm een minister getekende diplo ma in viervoud. Springt it familie later genoeg meten hoog, werpt zij de diverse voorwerpen als daar zijn ko gels, speren, discussen of werpschijven, ver genoeg uej dan blijft het diploma's rege nen en geraakt zij uiteinde lijk aan de fel begeerde me dailjes die aan kettingen moor ook als broche gedragen ka nen worden. r~v IT werk aan de bredt basis moest op den duur wel vruchten af werpen. Als in heel het Vim- derenland jonge moeders «il de startblokken schieten, na ders in de slaapkamers aio» de fosbury-flop instuderen en nauwelijks aan de borst voeding onttrokken kinderen ingezet worden op de 100 m horden, dan kan succes «iel j uitblijven. De resultaten lie gen er dan ook niet om. U- dy Merckx is als het wareI kind van deze inspanningw en zijn grootheid behoeft ei ker niet na zijn recente oner- I winning in de Omloopvtnhii volk, niet meer bezongen, - hooguit nog nuchter beschre ven te worden. Ook Raymond Ceulemans is de vrucht t het werk in de breedte en ai» I de basis. Wat Eddy Mercti betekent voor de wereld 0" wielen met 28 spaken, dat h Raymond Ceulemans in M rijk der drie ballen: twee mil- te en een rode. pv AARMEE is de Belffi- sche koek nog geens zins op. Want wie kent Gaston 8"' lants niet, de hardloper «at wereldformaat met zo W benen en een zo diepe bot»' kast dat een spotvogel hem klokkeluider van de Notrehs- me kon noemen? En wie ken- Roelants opvolger Milleke P'- temans niet, die wereldrecordi uit zijn knieën schudt Milleke Puttemans, nog steeds tuinier bij de Leuviw intercommunale viaterl"' dingsmaatschappij, is in tomisch-fysiologische zin m' zekerheid de meest volmaak te loopmachine die ooit bestaan. Perfect tot in dl eng aanliggende oortjes en spitse neus onder een dynamisch, wat wijkend voorhoofd. AT het ook anders W' J bewijst de gewichtM fer Serge Reeding, man van wereldformaat van groot gewicht. Er aarde maar een persoon een ietsje meer trekt, en werpt, maar Serge ook omdat het Hier een we!' I P betreft, reeds een rev ai gekocht. Serge Reeding, bonk spieren en vet met kracht van een os, is gens een echte goeie die zich zelfs eens door denten liet ontvoeren. sff I foi'l aenien tiet omvoeren. kwam aan het daglicht I Serge elke dag 8 pond I bief moet eten en bang het donker. De studenten I voerden hem zijn vlees en r ten 's nachts een lichtje branden. De Zweedse brieken hebben vijj gens uitgerust me nieuw antiblokkei systeem, afkomstig Duitse Teves-fabrie 50 wagens zullen lang onder alle de omstandigheden ingezet waarbij hef we remsysteem tot] finesses zal worden Met dit nieuwe rems| wil Volvo bevorderen gemiddelde automobili 1 een redelijke snelheid e1} geluk kan vermijden i| gladde wegen en zond de wielen blokkeren, automobilist weet (of althans weten) dat sturij geblokkeerde wielen eel peloze zaak is. Zelfs zei varen rijders hebben opt gladde wegdekken de ga moeite een remmanoeuiL te voeren zonder dat d<] len blokkeren. Het zij wielen die verandering! weeg brengen in de krl Op de verticale bi van het hek dienen den van drie letter worden ingevuld, di kaar steeds met een 1 overlappen. Wannee de drie letterige woo hebt ingevuld, dienei horizontale balken te den volgemaakt mei hulp van de (per balk geven letters. Bij juist vulling ontstaan dan namen van negen be pen. 1e prijs: J. Bogers, Fatimastraat 10, Breda Mevr. L. Cuelenare, Rijksweg W. 76A, Schoondijke (Zld.) REDACTIE hE STEM. REIGERSTRAAT 16 BREDA ^OONPIAATS voor dinsdagmidda '«'.OO uur. ufï op de enveloppe In ui -„ ^"bovenhoek „Weekenc °uzzelM DE STEM ZATERDAG 10 MAART 1973

Krantenbank Zeeland

de Stem | 1973 | | pagina 22