gen >5 %0RH^ VROUWEN ALLEEN BIJ JUNIOREN ALS SCHEIDSRECHTER Budgetbaas van Nixon als vos in kippenhok Positie westerse schrijvers in Rusland nog niet duidelijk Klachten over foltering van gevangenen in Indonesië Amerikaans congres zoekt schild voor getergde journalisten ÈJSlfDE sdosan Buitenechtelijke geborenen TUTTI-FRUTTI-GEZICHT KUNST WERKEN VAN BRILLEN fpeïi Westduitse justitie: Bormann is dood [DER vrouw mode reniging 't Bulgaarse loofde nabij VPOUW I sMes", peilingen Zwijgprivilege wm 10 Dinsdag 6 maart 1973 11 rnd ook het een en an- an aan gehad. Maandag 'het weer gebruiken. .1 Heijnen, haar man en rsoneel gaan door in het agochtendsop. Ze gaan met carnaval. „Het zal waar worden. Voor mij ;ut er af". de Kaai, westelijke rand t.-Willebrord, staan deze lagochtend al vroeg es mensen te praten. Ze het hele drama met de schiedenis uit de doe- doen. In de bungalow het vrijstaand huis waar detpartij zich heeft afge- zit de familié Wijnings Jan Wijnings is een van het overleden slacht- Tussen drie uur en hoorde hij aan het :amerraam tikken. „Ik dat ze Kaat dood gescho- ïebben", hoorde hij z'n r zeggen. Wijnings zei: je gek!" Al gauw wist pter. In het huis trof hij uster levenloos aan. Z'n zwaar door kogels ge- bleef bij bewustzijn, jiuw Wijnings: „Z'n neus, jpen en z'n gebit waren Hij had een snee over ofd". Iskleding die de heer c» n aantrekken. TTERDAM (ANP) De rdamse journalist Rene n (28) hoopt zijn Bul- e verloofde Julia over (oede week op Schiphol •welkomen. vertelde maandagmiddag ij nu een paspoort heelt gen en vermoedelijk vol- week dinsdag op het uig naar Nederland zal en. ds zijn uitwijzing uit rije begin december René de vrouw met wie il trouwen niet meer ge- terwijl het lange tijd on- was of dat ooit nog wei ebeuren. ;in januari hoorde hij van Nederlandse ministerie Buitenlandse Zaken dat van de Bulgaarse autori- het land mocht veriaten- dacht toen dat zij n°& iet einde van die maand (m zou zijn, maar vergis- :h in de duur van lure om alle formaliteit orde te maken. r snel en elfektief een eind aan. nerken dat de Pedosan pleister ssing is. waarop u zo lang neoi IRA BV, AMSTERDAM I In de serie vrouwen in mannelijke sporten deze ^eer aandacht voor de «ouwelijke scheidsrech ters. Hoewel niet ieder een zal toegeven, dat de scheidsrechter een sport beoefent, zal iedereen moeten erkennen, dat hetgeen de scheidsrech ter doet in nauw contact staat met de sport. Bovendien blijken de problemen, waarmee de vrouwen te maken krij gen, grotendeels over een te komen met die waarvoor vrouwen ko men te staan, als ze zich aan „typisch" mannelij ke sporten wagen. eindredactie: rieja van aart Zelfs wedstrijden voor A- junioren mogen in een aantal gevallen niet door vrouwen worden geleid. Dit ondanks he. feit dat bijvoorbeeld be stuursleden van afdelingen van de KNVB en voorzitters van aanstellingscommissies voor scheidsrechters toege ven. dat er vrouwen zijn, die beslist wel de capaciteiten hebben voor het leiden van herenwedstrijden in de hoge re klassen. Het landelijk be stuur van de KNVB vertelde in de toekomst wel degelijk mogelijkheden te zien voor de vrouwen in de wereld van scheidsrechters. Volgens de bond is van de kant van de vrouwen trouwens nog niet met klem gevraagd he renwedstrijden te mogen flui ten. Hier ligt een van de belangrijkste oorzaken van het feit, dat de vrouwen het tot nu toe niet ver hebben gebracht in de wereld van scheidsrechters. Mejuffrouw L. Borburgh, die scheidsrech ter is, zegt bijvoorbeeld er voorlopig beslist nog geen behoefte aan te hebben om heren wedstrijden te fluiten. Ze ziet het scheidsrechter zijn als een leuke bezigheid en wil niet kost wat kost de top behalen. Zo denken vol gens haar ook de andere vrouwelijke scheidsrechters, waar zij mee optrekt, er over. Mejuffrouw Borburgh vol tooide rond oktober van het afgelopen jaar haar opleiding en sindsdien fluit ze elke zaterdagmorgen (als het weer het tenminste toelaat) juniorenwedstrijden. „Nu gaat het wel lekker", zegt ze, „maar in het begin was het nog al eens akelig. Toen kwam er bijvoorbeeld, voor de wedstrijd een jongetje naar me toe, dat vroeg, of ik wel wist wat buitenspel is. Ook de leiders van de junio ren hebben vaak aanmerkin gen. Zo van: dit moet je zo doen, of d-at kun je zo niet doen. Dit leverde vooral pro blemen op, omdat de leiders meestal optreden als grens rechters. Maar als ik weet, dat ik gelijk heb, hou ik natuurlijk altijd wel voet bij stuk. Nu accepteren de jongens Het aantal buitenechte- hjk geborenen is op het I ®®ent gemiddeld even als in de twintiger I laren. Dit blijkt uit cijfers i fan het Centraal Bureau voor de Statistiek. Het kleinste aantal geregistreerd in I 0 Het bedroeg toen 12 op de 1000. De meeste buitenechtelijke kinderen werden geboren in het bevrijdingsjaar 1940. Het aantal nam snel af tot in de zestiger jaren- Daarna begon het weer vrij snel te stijgen. Vorig jaar wer den 19 op de 1000 kinde ren buitenechtelijk gebo ren. Vrouwen mogen scheidsrechter worden van de voetbal wereld. Ze worden in advertenties zelfs speciaal gevraagd deel te nemen aan de opleiding. Aan de vrouwen worden dezelfde eisen gesteld als aan de mannen en ze krijgen precies dezelfde opleiding. Maar hebben ze eenmaal de opleiding achter de rug, dan worden ze naar de junioren wedstrijden gestuurd, omdat ze geen herenwedstrijden mogen fluiten. 0 Tip van Harriet Hubbard Ayer voor het opmaken van de ogen: 1. Midden op het ooglid een verticale streep oogschaduw in de kleur Mimosa (geel) of Reseda (rose): 2. aan de neus- kant een streep Iris (lichtblauw)3. ook aan de buitenkant en lichtjes onder het oog oogscha duw in de kleur Iris, 4. voor de wimpers de Maxi Mascara Super Long in de kleur bruin. ons veel beter en het is zelfs zo- dat er wel eens speciaal om vrouwelijke scheidsrech ters wordt gevraagd". Waar om er speciaal om hen wordt gevraagd is haar ook niet helemaal duidelijk. „Het kan inderdaad wel zo zijn", zegt ze, „dat wij een betere greep op de jongens hebben". Deze mening verkondigden ook bestuursleden van de KNVB in Noord-Brabant en Zee land, Hoewel er nog niet veel vrouwen zijn, die deelnemen aan de seheidsrechterscursus stijgt de belangstelling de laatste tijd snel. Volgens het hoofdbestuur van de KNVB is het enorme tekort aan scheidsrechters hiervan de reden. In Noord-Brabant zou den er zeker niet meer dan 40 vrouwelijke scheidsrech ters zijn en in Zeeland wor den zelfs de cijfers 5 of 6 op in totaal 340 scheidsrechters genoemd. Onder de vrouwen, die scheidsrechter zijn, bevinden zich huisvrouwen en meisjes van 18 jaar. Velen beginnen er mee, omdat hun man ook scheidsrechter is. Anderen zien, zoals bijvoorbeeld me juffrouw Borburgh in Breda, een advertentie in de krant. Mejuffrouw Borburgh, die 21 jaar is, is samen met drie andere jonge vrouwen aan de opleiding begonnen. Alle vier voetballen ze bij de vereni ging Groen Wit in Breda. „Dat voetballen", zegt de scheidsrechter, „is er de oor zaak van. dat ik geen wed strijden van A-junioren kan fluiten. Die voetballen name lijk altijd op zondagmorgen net als wij met ons dames team. Ik heb ook een keer een dameswedstrijd gefloten. Ik heb daar geen problemen mee gehad". Toch blijken er veel vrou welijke voetballers te zijn, die geen vrouw als scheids rechter willen. Tenminste, tot die conclusie kwamen de afdelingen Zeeland en Noord-Brabant van de KNVB. Een speciale reden hiervoor kunnen ze niet ge ven. Nu staat in de richtlij nen voor scheidsrechters in Zeeland dan ook, dat de wedstrijden damesvoetbal bij voorkeur door mannen moe ten worden geleid. De mannelijke scheids rechters blijken welwillend tegenover de vrouwelijke collega's te staan. Mejuf frouw Borburgh: „De ver houding met de mannelijke collega's heeft nooit proble men opgeleverd. Nu is het wel zo, dat ik vrij weinig contact met ze heb. Ik ben wel aangesloten bij de vere niging, die hier voor scheids rechters is, maar ik ben nog noodt naar een avond van de vereniging geweest. Ik mijd deze avonden niet bewust en ik zal er in de toekomst beslist wel eens heen gaan. Ik heb het echter nog ge woon te druk, aangezien ik behalve aan voetbal, ook aan handbal doe". Niet iedere vrouw heeft een eigen manier van opma ken, gebaseerd op de eigen huid en de vorm van het gezicht. Velen volgen de „ontwerpen" van de verschil lende schoonheidsinstituten. Olivier, stylist van het huis Harriet Hubbard Ayer ont wierp voor deze laatste groep vrouwen voor de ko mende zomer de make-up Tutti Frutti. Het instituut noemt de cre atie guitig, fruitig, jong en fris in een combinatie van raffinement en goede smaak. Tot de Tutti-Frutti make up hoort een frisse teint, die wordt verkregen door een Brillen kunnen kunstwerken zijn. Dit blijkt uit een aantal modellen van Silhouette. De brillen op d.e foto's ma ken deel uit van een kleine, exclusieve collectie, die de naam Silhouette Futura kreeg. De modellen zijn met de hand gemaakt en meestal ontworpen door Dora Dem- mel. Hoewel, de serie zeer ex clusief en klein is, is het niet uitgesloten, dat in de toe komst van deze modellen zal worden uitgegaan bij het vervaardigen van een grote serie. Vastomlijnde plannen voor het op grote schaal ge bruik maken van de ontwer pen bestaan op het ogenblik nog niet. perzikkleurige, vloeibare crè me. Tot hoog op de jukbeen deren wordt de Wonder Rou ge voor Rozen aangebracht. De ogen krijgen verticale accenten. Er kan met ver schillende kleuren worden gecombineerd. Hierbij gaat men uit van de kleur van de ogen of van de kleding. Een lichte tint (bijvoor beeld rose) wordt in het midden aangebracht als een verticale streep, waardoor het oog groter lijkt. Een wat donkerder tint (bijvoorbeeld blauw) wordt opzij tot iets buiten en onder de buitenste ooghoek aangebracht. Ook de oogschaduw Mimosa (geel) kan als streep in het midden worden gebruikt. Bij deze oogmake-up wordt Maxi Mas cara Super Long in een bruine kleur voor de wim pers gebruikt. Een glanzend-roze mond krijgt men met de automati sche lippenstift in de kleur Azalea. In de huls van de lippenstift zit een penseeltje ingebouwd. Draait men aan de hqls, dan komt automa tisch (de lippencrème op het penseeltje. Deze lippenstift kan men zelf bijvullen. De kleur van de nagels kan worden aangepast aan die van de oogleden. Harriet Hubbard Ayer heeft onder andere lak in de kleuren blauw en geel. Half maart komen deze op de markt. (Van onze correspondent) ASHINGTON Boy Lawrence Ash, de man die voor Ui „"t Nixon begrotingsbeslissingen moet nemen, was aJn recente benoeming president van „Litton Indu- h'j Cen veelzijdige industriële reus, die onder meer hi !J™achil»es, onderzeeboten, vrachtschepen en elektro- I i'sehe aPparatuur maakt. l !"0n frdustries heeft veel verdiend aan de defensie- I del raclen' l11aar in de afgelopen paar jaar zakten de aan- I „f,0P ",eurs van 105 tot 10 dollar per aandeel. Volgens m'gen is de benoeming van Ash, die niet het fiat van i ïn s.enaat behoeft, te vergelijken met de toelating van de I s "i liet kippenhok. ■dat J«es, een bedrijf lis iHt multimiljonair maak- tr to een grote kans ten on- Ivan a. gaan- Het lijfsbehoud |!ekonnpM0nderneming is direet ltr3cten a a?n defensiecon- It'ett b is bovendien be- ItaVf.it schandalige zaken- I zijn tQe hij bezig was I Wiijt i?-anen te vergaren. I'snvno j Hitton Industries 'tand? uwerkte hij voor de Mansche Howard Hughes, ordt beschouwd als een soort menselijke computer die iedere truc kent die door op defensiecontracten beluste be drijven wordt toegepast om de hand op overheidsgelden te kunnen leggen. Litton Industries eist op dit moment' een half miljard dol lar van de Amerikaanse mari ne boven de oorspronkelijke kostenramingen voor de leve ring van een aantal schepen, onder meer kern-onderzeebo ten. Admiraal Hyman Rickover be schuldigde Litton van „een on juiste voorstelling van zaken, zo geen fraude." Optimisten zeggen dat Nixon zeer handig heeft gekozen door Ash tot begrotings-cerbe- rus te benoemen- Aangezien de belangenconflicten zo voor de hand liggen, denken zij, dat Ash zich weinig ten gunste van Litton kan veroorlo ven. Bovendien weet Ash hoe de rollen in de spel om defen siecontracten worden gespeeld en is hij de aangewezen man om aan misbruiken paal en perk te stellen. Wat Ash bij Hughes Aircraft leerde van defensiecontracten bracht hij met Charles Thorn ton vanaf 1953 in praktijk. Zij richtten samen Litton Indus tries op. Vijftig investeerders die elk 29.000 dollar in de on derneming staken zagen de marktwaarde van hun investe ring binnen acht jaar groeien tot 4.200.000 dollar. Als presi dent van Litton trok Ash in onderhandelingen met de fede rale regering steeds aan het langste eind. De benoeming van Roy Ash doet een beetje denken aan Franklin Roosevelts benoe ming van Joseph P. Kennedy, een Wall Street boekanier, tot opperhoofd van de „Securities and Exchange Commission die als voornaamste taak had schandalige beurspraktijken te bestrijden. Roosevelt werd onder vuur ge nomen vanwege zijn benoe ming, maar hij verdedigde zich met de opmerking dat ie mand die zijn fortuin had ge maakt met het manipuleren van Wall Street en die alle trucs en kunstgrepen beheer ste, de aangewezen man was om orde op zaken te stellen. (Van onze redactie buitenland) MOSKOU Ook na het Russische besluit toe te treden tot de universele conventie in zake auteursrechten is de toe komstige positie van wester se schrijvers in de Sovjet- Unie nog niet duidelijk. De Sovjet Russische minister van cultuur, Jekaterina Furzeva, wilde op een persconferentie geen antwoord op een vraag daarover geven. Het Russische -standpunt zou begin deze maand op een persconferentie in Moskou worden bekendge maakt. Tot nu toe is ook het besluit tot toetreding in de Sovjet- Unie nog niet openbaar ge maakt. Minister Furzeva kon digde echter aan dat dit even eens spoedig zal gebeuren. ,De rechtspositie van wester se auteurs in de Sovjet unie is tot nu toe niet gewaar borgd. Buitenlandse werken worden daar naar goeddunken in druk overgenomen. Ook voor de kwestie van het hono rarium bestaat er geen vaste rechtspositie. Westerse schrijvers krijgen voor het pu bliceren van hun werken, voor bijdragen in Russische kranten of voor Vertalingen bedragen in roebels die niet converteer baar zijn. Heinrich Böll, de meest ge lezen schrijver uit de West- duitse bondsrepubliek, heeft evenals andere auteurs een roebel-rekening in de Sovjet- Unie. Hij kan praktisch alleen bij -reizen in de Sovjet-Unie daarvan gebruik maken. Ook Russische auteurs wier werken in het westen werden gepubliceerd, zijn tot nu toe aangewezen op de van geval tot geval verschillende beslis singen van het Russische mi nisterie van cultuur. Zo heeft Alexander Solzjenitsyn een deel van zijn Nobelprijs ge kregen in valuta-certificaten, terwijl het restant tot nu toe nog niet tot zijn beschikking staat. (Van onze redactie buitenland) DJAKARTA Een veertienjarige Indonesische jon gen van Nederlandse afkomst, Ronald van Blijenburgh is mishandeld door vier politiemannen die hem wilden laten bekennen dat hij het brein achter een gevangenisopstand en lid van de verboden Indonesische Communistische Partij (PKI) was, zo meldde het Indonesische dagblad Berita Buana. Volgens het blad is de jon gen geslagen, geschopt, met si garettenpeuken gebrand en met elektriciteit gefolterd. Dat gebeurde vier dagen na de opstand van 560 gevangenen in het hoofdbureau van politie in Djakarta, Toen zijn moeder Ronald twee weken later mocht bezoeken hinkte de jon gen en het overal op zijn li chaam wonden zien. De moe der had Ronald in september naar het politiebureau ge bracht omdat hij aan morfine was verslaafd. In een open brief, die door het katholieke dagblad Kompas werd gepubliceerd, vraagt me vrouw Van Blijenburgh: „Kan een jongen van 14 jaar 560 gevangenen mobiliseren"? Ook trekt ze de logica in twijfel van de beschuldiging dat haar zoon lid van de PKI zou zijn. „Ronald was pas zeven ten tijde van de 30-september be weging". (De staatsgreep van 1965). Een woordvoerder van de politie van Djakarta deelde mee dat de politie onderzoekt of de verwondingen van Ronald door politiemannen zijn toege bracht of dat hij die opliep tijdens het gevangenisoproer. De opstand zou in Ronalds ka mer zijn begonnen. Volgens de woordvoerder wordt de jongen niet beschuldigd van het lid maatschap van de PKI, maar waren er wel kreten als „leve de PKI", gehoord van de re bellerende gevangenen. Het gevangenisoproer was gericht tegen de trage procedures en de overbevolking in de gevan genis. Vorige week stierf een In donesische vrouw van Chinese afkomst, Marta Wibawa, in de gevangenis, naar wordt gezegd als gevolg van mishandeling door de politie. Volgens de politiewoordvoerder is tijdens het onderzoek van deze zaak een politieman geschorst en worden enkele anderen onder vraagd. BERLIJN (UPI) De Westduitse justitiële autoritei ten hebben hun speurtocht naar Martin Bormann, Hitiers plaatsvervanger, beëindigd met een verklaring dat een eind vorig jaar in Berlijn ge vonden skelet dat van Bor mann is. „De jacht op Bormann is voorbij", zei de officier van justitie in Frankfort Wilhelm Metzner die belast was met het onderzoek. Hij gaf echter toe dat Simon Wiesenthal, hoofd van het joodse documentatie centrum in Wenen, sceptisch staat tegenover het bewijsma teriaal. Metzner zei de bevindingen te aanvaarden van het West- Berlijnse instituut voor Ge rechtelijke geneeskunde dat een skelet dat bij toeval op 8 december door gravende werk lieden hij de muur was ge vonden. van Bormann was. Het instituut verklaarde dat er geen twijfel over de identiteit bestaat. Metzner voegde er echter aan toe flat Bormann door een rechtbank pas dood zou worden verklaard nadat het laatste restje bewijs zou zijn verschaft. Het instituut voor gerechte lijke geneeskunde had in zijn rapport gesteld dat het skelet was geïdentificeerd als dat van Bormann door de tanden, afmetingen, schedelvorm en een sleutelbeen dat hij bij een val van een paard in 1939 had gebroken. Na de oorlog hadden belang rijke nazi's getuigd dat zij het lijk van Bormann in Ber lijn hadden zien liggen en dat hij vermoedelijk zelfmoord had gepleegd. Bormann had men het laatst in werkelijkheid in leven ge zien toen hij de bunker verliet waar Hitier zich op 30 april 1945 van het leven had be roofd. Sedertdien werd hij volgens onbevestigde berich ten gesignaleerd in alle moge lijke landen en gebieden, van Rusland tot Latijns-Ameri- ica. WASHINGTON In het Amerikaanse congres worden serieuze pogingen aangewend om een journalistiek privi lege, de bescherming van vertrouwelijke nieuwsbronnen, bij de wet vast te leggen. Een aantal Amerikaanse journa listen is in de afgelopen maanden gegijzeld omdat zij, na als getuigen te zijn gedagvaard, weigerden de identiteit van hun bronnen te onthullen. Het dagvaarden van journa listen werd algemeen beschouwd als een onderdeel van de koude oorlog die de Nixon-regering in de herfst van 1970 tegen de pers is begonnen. Het door de Nixonbenoemin- gen reactionair geworden hooggerechtshof verklaarde in juni van het vorig jaar dat het grondwetsartikel, dat de pers vrijheid in Amerika garan deert, de journalist geen recht verschaft over in vertrouwen gewonnen informaties tegeno ver justiële autoriteiten te zwijgen. De plicht tot onthul ling zou echter belangrijke nieuwsbronnen kunnen doen opdrogen. De regering zelf is niet geneigd slecht nieuws omttrent zichzelf openbaar te maken: dat nieuws lekt ge woonlijk uit via vertrouwelijke bronnen. Ruim 90 leden van het huis van afgevaardigden en 17 se natoren hebben hun naam ge hecht aan wetsontwerpen, die de journalisten een schild wil len verschaffen tegen de hun vijandig gezinde regering. Zij streven naar een statuut waar in het zwijgprivilege is vastge legd. Op de eerste maandag van februari zijn door de sub commissie van justitie van het huis van afgevaardigden hoorzittingen begonnen, waar in alle aspekten van de kwes tie worden belicht. Op 20 fe bruari worden door een se naatscommissie die zich met grondrechten bezighoudt en die onder leiding staat van se nator Sam. Ervin, soortgelijke hoorzittingen aangevangen. Hoe groot de kans is op een wettelijk geregeld zwijgprivi lege is nog niet te zeggen, maar het moment waarop de kwestie in het congres aan de orde komt is vrij gunstig. Me nig senator en afgevaardigde is verstoord over de ongeluk kige betrekkingen tussen het congres en het Witte Huis, die niet in het minst zijn bevor derd door een hoge mate van arrogantie van de kant van de president. In een aantal uit zonderlijk belangrijke beslis singen zoals de recente ter- reurbombardementen op Noord-Vietnam werden zelfs de veteranen in het con gres niet gekend. En met be trekking tot een aantal beste dingsprogramma's heeft de president ten opzichte van het congres een zeer paternalisti sche houding ingenomen die allesbehalve wordt gewaar deerd. Het ministerie van justitie pro beert de kwestie van het gijze len van zwijgende journalisten te devalueren met opmerkin gen, dat de pers de slag al heeft gewonnen, Gezegd wordt dat geen enkele openbare aan klager nu de moed heeft een journalist te dagvaarden, ge zien het lawaai dat daarmee gepaard zou gaan. In haar oor log tegen de pers kiest de Nixonregering de strategie van drie stappen vooruit, twee ach teruit. Wanneer er op hevig verzet wordt gestoten worden er concessies gedaan, veran dert de gallige toon en houdt Nixon. na een periode van vier maanden ongenaakbaar te zijn geweest, snel een persconfe rentie.

Krantenbank Zeeland

de Stem | 1973 | | pagina 11