ZONNEKIJKERS NIET TEVREDEN OVER TIMING
Kans
uitstel
op
20 FOOT CM A Ml:
Skylab
„Mag ik morgen
terugkomen?"
VROU
BIJ JUN
ALS SC
PLANTENLEVEN
RIJKER
DAN VERMOED
VVDM kanaliseert ongenoegen van dienstplichtigen
Bedosan
Buitenechte
geborenen
vog
NEERGESCHOTEN WILLEBRORDER
VROEG KASTELEINSVROUW
BEEMSTERBOER: DEFENSIE HOUDT ONS DE HAND BOVEN HET HOOFD
l/RGülv.
Veldslag met
gewonden in
Purmerend
binnenland
buitenland
11 JÊMtrnm
23 DAGEN
SCHADE
ONDERMIJNEN
BLUNDERS
GEPRIKT
BANG
MOEILIJK
Hereniging
niet Bulgaarse
verloofde nabij
Dinsdag 6 maart 1973
10
(Van onze correspondent in Washington)
WASHINGTON Skylab, het vlaggeschip van de
Amerikaanse ruimtevaartdienst NASA, gaat 400 mil
joen dollar meer kosten dan experts zeven jaar ge
leden dachten.
Het is bovendien lang niet uitgesloten dat het ruimte
vaartlaboratorium niet op 14 mei in een baan om de aarde
zal worden gebracht, maar dat de lancering nog eens 14
dagen zal moeten worden uitgesteld.
Dinsdag 6 maart 1973
Deze mannen hebben 56 dagen doorgebracht in een Skulab
voor het ondergaan van medische proeven. Het zijn v!.n.r. Ro-
ber L. Grippen, de commandant: de arts dr. William, E. Thorn
ton en Karol J. Bobko.
(Van een onzer verslaggevers)
ST.-WILLEBRORD Als
St.-Willebrord op maandagoch
tend ontwaakt van het carna
valsweekeinde wordt in veel
cafés aan de lege Dorpsstraat-
vol-confetti gespoeld, geboend
en gedweild. Zo ook .in De
Sleutel van P. Heijncn-Roks.
Kastelein Heijnen haalt met
krachtige hand de bierglazen
door de spoelbak, z'n vrouw
Mien is druk tussen de em
mers sop. Maar ze hebben er
het hoofd niet bij. Mevrouw C.
Heeren-Wijnings, slachtoffer
van de Willebrordse moord, en
haar (ook ernstig door kogels
getroffen) man waren vaste
bezoekers van De Sleutel.
Vrijwel elke zaterdag- en zon
dagavond waren ze er. Meestal
met een kennissenclubje van
I zes.
De lancering zou oorspronke
lijk op 30 april plaatsvinden.
Het Skylab is uiterlijk het in
drukwekkendste ruimteschip
dat rond de aarde zal koersen.
Het wordt in de ruimte, op een
hoogte van 432 kilometer bo
ven het aardoppervlak, aaneen
gesleuteld in een constructie
met een lengte van 40 meter.
De woonruimte voor de drie
bemanningsleden van het Sky
lab is te vergelijken met een
flat waarin zich drie slaapka
mers bevinden. Op heldere
avonden is het Skylab zicht
baar met het blote oog als een
heldere, bewegende ster. Ne
gentig procent van de wereld
bevolking zal het gevaarte in
de ruimte kunnen zien.
De bemanningen van het Sky
lab zullen met een telescoop
die rond 300 miljoen gulden
kost ongehinderd door de aard
atmosfeer de zon bestuderen.
Met een batterij instrumenten
zall ook de aarde zorgvuldig
worden bekeken. Volgens som
mige critici zal de studie van
de aarde teveel kostbare tijd
van de zonnestudie gaan kosten.
Beide studies kunnen niet si
multaan plaatsvinden.
De eerste bemanning van het
Skylab zal 28 dagen aan boord
blijven en in die tijd geduren
de 105 uur de zon bezien. De
eerste bemanning zal de aarde,
voornamelijk de Verenigde
Staten, bekijken tijdens 15 van
de 204 omlopen die Skylab
rond de aarde zal maken ge
durende die eerste twee dagen.
Een aantal astronomen is niet
bijzonder gelukkig met de ti
ming van de Skylab-lancering.
Skylab zal van mei tot mei in
omloop zijn. Volgens zonne-
kundigen het slechtste moment
in dit decennium om de zon te
bestuderen. Een van de voor
naamste mysteries van de zon
is de vraag wat de oorzaak is
van zonnevlekken. Maar in de
elfjarige zonneivlek-cyclus ko
men slechts in de actieve twee
of drie jaar grote zonnevlek
ken voor. Tijdens de aanwe
zigheid van Skylab in de
ruimte is zonnevlek-activiteit
niet waarschijnlijk.
Het uitstel van de lancering
met twee weken heeft de aard-
studie vanaf het Skylab al
schade bezorgd. De eerste Sky-
lab-ploeg zou gedetailleerde
foto's van Amerikaans akker
land nemen tijdens de eerste
vier kritische weken van het
groeiproces. Het eerste uitstel
betekent dat een goed stuk van
de eerste periode wordt gemist
en als de lancering nog eens
met twee weken wordt uitge
steld wordt het inzaaien in de
gehele Verenigde Staten ge
mist.
De eerste en de tweede Sky-
lab-bemanningen blijven elk
28 dagen aan boord, de derde
voor een periode van 56 dagen.
Mogelijk zal die laatste perior
de'tot 70 dagen worden gerekt.
0 Astronaut Joseph P. Kerwin is aan het kokkerellen in het
Amerikaanse ruimtelaboratorium Skylabtijdens een vlucht-
simulatie op de ruimtevaartbasis in Houston.
(Van onze redactie buiten
land)
MOSKOU Lach en de
geranium grijnst mee. Bang?
De bloem siddert ook.
Sovjet-Russische geleerden
menen dat gewone bloemen
menselijke emoties zoals
vreugde, angst, pijn en ver
voering kunnen „voelen". Zij
geloven dat hun onderzoek
zal bijdragen tot de bestude
ring van de oorsprong van
het menselijke zenuwstelsel
en het werken van de men
selijke hersencellen.
„Geleerden hebben al her
haaldelijk vermoedens geuit
Over de gevoeligheid van
planten", zo schrijft de psy
choloog V. M. Poesjkin in
het Sovjet-Russische blad
„Socialistische industrie".
„Bij onze experimenten
gebruikten wij hypnose voor
het opwekken en doen op
houden van menselijke emo
ties en we hebben daarbij
stellig bevestigende ant
woorden gekregen op de
vraag of planten emotioneel
reageren".
Poesjkin zegt dat een hyp
notiseur een meisje, Tanja
genaamd, in trance bracht en
haar dingen vertelde die tot
gevoelens van vreugde en
verdriet leidden.
Een ecnephalograaf, die
aan haar hand en aan een
blad van een geranium was
bevestigd .noteerde gelijk
soortige emoties in de plant",
aldus Poesjkin.
„Je bent erg mooi, Tanja",
zei de hypnotiseur. Tanja
glimlachte. De geranium ont
vouwde bloembladen. „Het is
verschrikkelijk koud, Tanja.
Het sneeuwt buiten". Tanja
huiverde. De geranium begon
te verschrompelen.
„Wanneer de levende plan-
tencel reageert op processen
in het menselijke zenuwstel
sel. moet er enige overeen
komst bestaan tussen de pro
cessen die zich in plantencel-
len voordoen en die van de
zenuwcellen", aldus Poesj
kin.
Ondanks de resultaten van
het onderzoek meent hij dat
deze nog geen ontdekking
genoemd kunnen worden.
Hij vindt het veiliger, te
spreken van een hypothe
se.
„Aangenomen kan worden
dat de menselijke geest, het
waarnemingsvermogen. het
denkproces en het geheugen
alle fundamentele specialisa
ties zijn van de manier
waarop de plantencel indruk
ken verwerkt".
Een dergelijke conclusie
maakt het volgens Poesjkin
mogelijk het ontstaan van
het zenuwstelsel te ontraad
selen. De reacties van plan-
tencellen kunnen tot beter
begrip leiden van de wer
king van menselijke hersen
cellen, meent hij.
(Van een onzer
verslaggevers)
UTRECHT „Afgezien
van de conservatieve poli
tieke top, houdt men ons op
het Ministerie van Defensie
wel de hand hoven het
hoofd. De ambtenaren daar
zien ook wel in, dat we re
delijke dingen voorstaan".
Aldus de voorzitter van de
VVDM (vereniging voor dienst
plichtige militairen) Kees
Beemsterboer.
De 26-jarige politicoloog voegt
er aan toe, dat die soepelheid
op het ministerie ook wel te
danken is aan het feit, dat
„men zich daar heel goed van
bewust is dat wij een stuk on
genoegen kanaliseren, dat bij
de dienstplichtigen aanwezig
is. En dat is een uitermate nut
tige functie."
De VVDM heeft de laatste tijd
nogal wat met tegenwind te
kampen. Zo zei het kamerlid
Keja (VVD) onlangs, dat „de
vereniging zich op sleeptouw
laat nemen door de linkse par
tijen" en volgens KVP-defen-
siespecialist overste I. P. Stori-
mans maakt „de VVDM elk
leuk overleg kapot". Beemster
boer daarover: „dat hoor je
wel vaker. Maar het zijn ge
woon onbewezen stellingen,
die niet waargemaakt wor
den".
Toch blijven die „negatieve"
opmerkingen niet in het lucht
ledige hangen. Beemsterboer
„De buitenwacht denkt inder
daad wel eens dat we kruidje-
roer-me-niets zijn, er alleen
maar op uit het leger te onder
mijnen en de beleidsfouten aan
de kaak te stellen".
De grootste weerstand roept de
VVDM bij de hogere leger
machten op. Vooral sinds mi
nister De Koster het georgani
seerd overleg met de VVDM
verbrak naar aanleiding van
de groetweiger-dag, is men
van die kant begonnen de
VVDM tegen te werken. Dat
varieert van kleine pesterijtjes,
zoals het uiteensturen van een
groepje vergaderende VVDM-
ers, tot- het zwaardere werk
als het overplaatsen van „lasti-
ge"jongens en het voor de
krijgsraad sleuren van solda
ten, die er volgens de legerlei
ding in publikaties blijk van
hebben gegeven een wat over
dreven opvatting van de vrij
heid van meningsuiting te heb
ben".
Beemsterboer; „Die tegenwer
king is gedeeltelijk een camou
flage, die een aantal gemaakte
beleidsblunders moet verdoe
zelen. Neem bijv. die kwestie
van de lange haren. Minister
Den Toom is indertijd naar
aanleiding van de kwestie
Wehrman bijna in één dag
overstag gegaan. De ene dag
waren lange haren verboden,
de volgende dag mocht het.
Dat besluit is plotseling in de
top genomen, zonder enig
overleg of inspraak met lagere
regionen. En zo is het met
meer dingen gegaan. Er wordt
onverwachts iets doorgevoerd
en het kader, dat er niet op
voorbereid is, moet zich er
maar bij aanpassen. Dat is na
tuurlijk vragen om moeilijkhe
den. En wat is er dan makke
lijker om naar de VVDM te
wijzen en te zeggen dat die
vereniging de schuld van alles
Daar komt volgens Beemster-
is
boer bovendien bij. dat de „ge
neraals de pest hebben aan al
les wat te soepel is. Ze willen
dat het apparaat goed geolied
is, dat er geen stront aan de
knikker komt. Alles moet blij
ven zoals het is, met zo min
mogelijk veranderingen. Neem
nu zo'n groetplicht- Voor een
beroeps hoort die franje er bij,
het geeft de verbondenheid
weer en dient als symbool van
de strakke hiërarchische struc
tuur. Van dat groten moet je
dus afblijven".
langstelling te staan. En dat
laatste uit zich op allerlei ma
nieren. Ik woon bijvoorbeeld
in een dorp in Noord-Holland,
en daar word ik wel eens be
groet met „raddraaier", het is
bedoeld als grapje, maar
toch.
„De legerleiding is bovendien
zo bang voor veranderingen
omdat men bang is dat wan
neer men één ding verandert,
dat het begin is van tien ande
re wijzigingen. Een soort do
minotheorie dus".
Toch kan de VVDM-voorzitter
zich wel indenken dat het wat
lastig is als bijv. bij een para
de driftig op zoek gegaan moet
worden naar jongens met „kor
te haren", die er ook verder
keurig verzorgd uitzien". En
ook heeft Beemsterboer wel
begrip voor de onrust in de
militaire gelederen, wanneer
een AFCENT-generaal weigert
zich naar Den Haag te laten
rijden door een langharige,
Nederlandse chauffeur", zoals
onlangs gebeurde.
Niet alleen van buitenai ko
men de moeilijkheden op de
VVDM af, ook in de vereni
ging zelf zit het op het ogen
blik wat moeilijk. Beemster
boer: „We hebben moeite om
voldoende gekwalificeerde
hoofdbestuursleden te vinden.
Dat kan een tijdelijke zaak
zijn en dan hoeven we ons
verder niet bezorgd te maken.
Maar het kan ook zijn, dat
men er meer tegen op gaat
zien 12-14 uur per dag te wer
ken en dan bovendien nog zo
sterk in de minder leuke-be-
Dat het tussen de ambtenaren
van het ministerie en de leger
leiding niet allemaal botertje
tot de ton is, illustreert Beem
sterboer ook aan de hand van
een opmerking van een defen
sie-ambtenaar. „Over ons rap
port diensttijdverkoring zei
die man, dat er uitstekende
dingen instonden, maar dat de
generaals er ongetwijfeld op
tegen zouden zijn vanwege
„paraatheidsredenen". En wan
neer daar na drie maanden
doorheen geprikt was, zouden
de heren ongetwijfeld weer
met 100 andere argumenten
komen"-
Een van de punten, die de
VVDM de komende tijd ons
wil verwezenlijken is een ver
andering van het militaire
straf- en tuchtrecht. Beemster
boer kan daar uit eigen erva
ring over praten, want hij is
door de krijgsraad dat von
nis is bevestigd door het Hoog
Militair Gerechtshof ver
oordeeld tot een maand Nieu-
wersluis voor zijn aandeel in
de organisatie van de groet
weiger-dag. De VVDM-voor
zitter over zijn krijgsraader
varingen: „Het was een angsti
ge zaak". Militairen oordelen
niet onbevangen over je. Daar
om moet het burgerlijk ele
ment bij de krijgsraad ver
sterkt worden. Dan krijg je
ook wel met bezadigde, con
servatieve mensen te maken,
maar dat Is Iets heel anders
dan een conservatieve militair.
Die heeft zo'n eng denkkader.
0 Een delegatie van het VVDM.bestuur -
Meijer, Van de Wiel, Boom en Beemsterboer
het Ministerie van Defensie.
v.l.n.r. de heren
op de stoep van
Mien Heijnen-Roks kreeg de
boodschap vanochtend om acht
uur aan haar bovenraam.
„Kaat is doodgeschoten en Nil
is zwaar gewond", riep ie
mand. Er was gebeurd waar
voor Kaat en Nil Heeren, zo
weet Mien Heijnen, stik bang
waren. Zo bang dat Heeren de
laatste tijd in het café binnen
naar het toilet ging en niet
meer, zoals gewoonte was,
buiten de (donkere) muur op
zocht. Zo bang ook dat me
vrouw Heijnen Nil Heeren en
z'n vrouw gewoonlijk met de
auto naar huis bracht.
Ook zondagnacht, om goed
twee uur, heeft Mien Heijnen
haar twee goede kennissen uit
het café naar hun huis in de
Kaaistraat gereden. „Nil zei
bij het uitstappen nog: Mag ik
morgen weer komen Mien?
We hebben daar nog gekheid
over gemaakt. Ik zei: dat zien
we morgen dan wel weer".
Over de stille Willebrordse
Kaai klonk een hard houdoe
van de kasteleinsvrouw. „Ik
heb er geen levend wezen ge
zien".
Op het podium in de feest
hal achter het café ligt een
hoop carnavalskleren. Me
vrouw Heeren heeft daar zon
dagavond ook het een en au-
der van aan gehad. Maandaj
zou ze het weer gebruiken.
Mien Heijnen, haar man en
het personeel gaan door in het
maandagochtendsop. Ze gaan
door met carnaval. „Het zal
wel zwaar worden. Voor mij
is de leut er af".
Op de Kaai, westelijke ranj I
van St.-Willebrord, staan deze
maandagochtend al vroeg
groepjes mensen te praten. 2e
weten het hele drama met de
voorgeschiedenis uit de doe
ken te doen. In de bungalow
naast het vrijstaand huis waar
de schietpartij zich heeft afge
speeld zit de familié Wijnings
bijeen. Jan Wijnings is een
broer van het overleden slacht
offer. Tussen drie uur en
halfvier hoorde hij aan het
slaapkamerraam tikken. „Hj I
denk dat ze Kaat dood gescho.
ten hebben", hoorde hij z'j I
zwager zeggen. Wijnings zei: I
„Ben je gek!" Al gauw wist
hij beter. In het huis trof hij I
z'n zuster levenloos aan. Z'n
zwager, zwaar door kogels ge- I
troffen, bleef bij bewustzijn. I
Mevrouw Wijnings: „Z'n neus, I
z'n lippen en z'n gebit waren
kapot. Hij had een snee over
z'n hoofd".
In de serie vrouwen in
mannelijke sporten deze
keer aandacht voor de
vrouwelijke scheidsrech
ters. Hoewel niet ieder
een zal toegeven, dat de
scheidsrechter een sport
beoefent, zal iedereen
moeten erkennen, dat
hetgeen de scheidsrech
ter doet in nauw contact
staat met de sport.
Bovendien blijken de
problemen, waarmee de
vrouwen te maken krij
gen, grotendeels over
een te komen met die
waarvoor vrouwen ko
men te staan, als ze zich
aan „typisch" mannelij
ke sporten wagen.
J
g
V
h
s
V
Vi
v<
v<
b<
h<
h(
re
st
in
m
de
va
de
de
ni'
re
tei
be
he
tot
gei
scl
L.
ter
VO(
bel
hei
0 Mien HeijnenRolcs bij de carnavalskleding die de heer en
mevrouw Heeren maandag weer zouden aantrekken.
PURMEREND (ANP) Bij
een „veldslag" op de Koe
markt in Purmerend zijn on
geveer dertig cafébezoekers
gewond geraakt. Van de zeven
die zich in het ziekenhuis
moesten laten behandelen
werden er twee opgenomen.
Een met een hersenschudding
en een met diepe vleeswonden
aan hoofd en gezicht. De ver
wondingen van de anderen va
rieerden van een ontwrichte
schouder tot hersenschuddin
gen en snijwonden.
De politie van Purmerend,
geassisteerd door talrijke
agenten van korpsen uit Wa
terland, arresteerde in totaal
zes personen, allen Zaandam
mers, ze werden ingesloten
wegens openlijke geweldple
ging.
Al verscheidene weken heb
ben zich moeilijkheden voor
gedaan op de Koemarkt in
Purmerend. Een groot aantal
marktcafés is omgebouwd tot
bar met nachtvergunning. Dit
blijkt op honderden jongeren
uit de verre omtrek (Amster
dam, Zaanstreek, Alkmaar en
Hoorn) aantrekkingskracht uit
te oefenen. Na een aantal klei
ne vechtpartijen in voorgaande
weken was het deze keer „goed
raak", toen vier dronken
Zaandammers zich bemoeiden
met een meisje, dat daar niet
van gediend was. Eerst stond
de politie machteloos, maar
toen ze versterking had gekre
gen, kon ze met harde hand
ingrijpen-
De aangehouden knapen ble
ken In het bezit te zijn van
twee messen, een hakmes en
een vleesvork.
Inmiddels is er een bespre
king geweest tussen de top
van de politie, het gemeente
bestuur en de betrokken bar-
exploitanten om te zien wat
gedaan kan worden om exces
sen als deze te voorkomen.
Een oplossing is nog niet ge
vonden.
I
ROTTERDAM (ANP) - Df
Rotterdamse journalist Reni
Jansen (28) hoopt zijn Bul
gaarse verloofde Julia ȕe'
een goede week op Schiplw
te verwelkomen.
Hij vertelde maandagmiddag
dat zij nu een paspoort heeft
gekregen en vermoedelijk vol- j
gende week dinsdag op htj
vliegtuig naar Nederland
stappen.
Sinds zijn uitwijzing uit ji
Bulgarije begin december
heeft René de vrouw met wie jj
hij wil trouwen niet meer ge- f
zien, terwijl het lange tijd on
zeker was of dat ooit nog wel
zou gebeuren.
Begin januari hoorde hij v®
het Nederlandse ministerie I
van Buitenlandse Zaken dat I
Julia van de Bulgaarse autori
teiten het land mocht verlaten-
René dacht toen dat zij nog I
voor het einde van die maai» 1
bij hem zou zijn, maar vergif
te zich in de duur van de
procedure om alle formahtö'
ten in orde te maken.
(ADVERTENTIE)
Maak er snel en effektief een eind am-
U zult merken dat de Pedosanpleislej!
de oplossing is, waarop u zo lang heal
gewacht.
UNICURA BV, AMSTERDAM
Het aantal buitenechte
lijk geborenen is op het
moment gemiddeld even
hoog als in de twintiger
Jaren. Dit blijkt uit cijfers
tan het Centraal Bureau
voor de Statistiek.
Hst kleinste aantal
geregistreerd in
-o. Het bedroeg toen 12
op
buitf
were
bevr
aanti
de
bego
te st
den
ren
ren.
(Van onze corresp
WASHINGTON - Roy Lawrei
esjcleut Nixon begrotingsbesliss
st recente benoeming presi
schr" een veelzijdige industriël
nic„u nes' onderzeeboten,
e apparatuur maakt,
cont t0n '"dnstries heeft veel ve
d racten, maar in de afgelopen
Son -°p de beurs van 105 tot 10 do
de lgen 's de benoeming van A
Vos i«n?at te vergelijken
'In het kippenhok.
^att°AsJriciust;ries. een bedrijf soorl
'o lonrvf mu1timiljonair maak- iede:
der tp een §rote kans ten on- defe
van de Sa3n' Het ]ijfsbehoud driji
SekoDDpM°ndernerning is direct hanc
tracten a „a?n defensiecon- kuni
ticht v= is bovendien be- Litto
ftoktiikp11 scllandalige zaken- morr
zijn mm toe hii bezig was lar i
Voor<jat "°®nen te vergaren, ne
aanvopi-a Litton Industries kosti
'eSenda„;e A^kte hij voor de ring
^s!i WnrHf 'u Howard Hughes. onde
rat beschouwd als een ten.
■0H00*É00M
