ret
BEKLAAGDEN-
BANK
Vriendelijk dornip aïs'één^m^
[pleegden
£L
a't Friesland:
]MEDISCH CONTACT:
-~IlFfRH^VEr
ÏÏSS&
m i
I
a
huisarts
TIEN BEZWAREN
2
3
4
5
7
8
9
10
Groep
Pleegd
wthanasr C
IEF
TEDA
Zaterdagbijlage van 3 februari 1972
1 artsen fiu]p
Postma 4
'is hii*?MUËSÊt£i.ï«
haar
moeder
leuthan.
afse^et
well^et^oAê!
lijden
<U
|wolcl>
- - artsen
-"moed(
<3
o
[«Euthanasie han i
öu'ddei irr.^i^
sterven
it,otiasieBk.-.^^
euthanasie legaliserenggct J:
f 45,-
f COVERS N.V.
Emoties
Onmenselijk?
To
emingsbedrijf.
luizen, labora-
kmaatschappij
CETECO
4000 medewerkers,
>ral op de markt van
den die in ontwikke-
e economie sterk in
fabricage van blik-
Met 250 man is dit
isschien dé kans op
wü, kan en kent,
aliteit heeft, is uiter
waard. Voor een
organisatietalent en
;en attractieve uit-
iscinerend land. De
vlederiands contract,
leien daaraan ver-
el dat men ieder jaar
iUREAU
'ELD
BOVEN
JE)H
Tra,
üit
t
Woensdag dient in Leeuwarden de zaak tegen
ihet artsen-echtpaar Postma uit Noordwolde.
De populaire huisarts is getuige; zijn vrouw
staat terecht, omdat ze in november '71 haar
zeer zieke en pijn lijdende moeder met een
injectie uit dat lijden hielp.
Het wetboek van strafrecht zegt; hij die een
ander op zijn uitdrukkelijk en ernstig verlan
gen van het leven berooft, wordt gestraft met
een gevangenisstraf van ten hoogste twaalf
jaar. Nu is het een publiek geheim dat veel
meer artsen in ons land euthanasie bedrijven.
18 Artsen uit het noorden hebben dat uit
sympathie met het echtpaar Postma zelfs uit
drukkelijk verklaard. Er is in Leeuwarden dan
ook lang geaarzeld of wel tot yervolging zou
worden overgegaan. Toen de zaak uitlekte,
was er evenwel geen weg terug. Maar in feite
staat woensdag niet zo zeer mevrouw Postma,
maar de euthanasie zelf terecht. Redacteur
Jos Aiders geeft de verschillende standpunten
Iwet krijgygachte aood
,e
[HEERENVEEN
51 Heer
bbi
tl
a-a
- w w.m w-w w - ,w m-w i
gepast.
xjai blijkt uit e"
fven. aan he* ttsed
Postman- -en i
'r wA> uioet me
9 februari
arden terechtsti
- r^at zij op baar oude, on-
geneeslijk zieke moeder op
haar verzoek. .MiOi-ï-n 1
a o a a a a a i
...O.....
a aaaaaa-a aa I
w (Van On,. NP"
^den hje]
onze ver
ooit enth
P&st op
Wet
schrt
ber
PS
H O
=f
P
a 00 a a 00 i
t 0 o a e 0
0 0 0 0 0 0 1
>0 0 0 0 0 0
I 0 0 0 0 0 0
0 0 0 0 0 0 r
10.0 0 0 0 0
0 0 0 0 *0
I 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0!
m m m m 0 -0 a 0 0 0 0 0 0 0 0
1000000000000000,
00000000000 - -
100000000001
[achter
ooruitzicht: nog sterkere
landse fabrieken van alle
ren wakkere
Geen verkoopleider, geen
in de fase daarvoor op
an zaken regelt. Schakel-
,imikt wordt daarom op
man me» praktijkdiploma
de commercie koos.
enstman die naar binnen
i zich tot zakendoen voelt
ijkheden, ook in de toe-
is ervaren, doch vooral
teamwerker. Leeftijd
BUREAU
fELD
HOVEN
ÏDIGE KASTELEN
EDERLAND
ennep en Hofdijk
nen 1236 bladz., 36 kleuren-
gen van kastelen,
verschijnt eind maart.
roor 3 delen
ostbus 307 - Den Haag
(070) - 63 56 13
uw vervoersproblemen
,-oorraad leverbaar bij.
196, Bergen op Zoom
>1640 - 33910.
IS HET LEVEN TOT AAN
HET BITTERE EIND HEILIG
Tekst:
JOS AHLERS
Het probleem van de euthanasie, is het probleem van de toegenomen medische macht. Als
er in Nederland over euthanasie gesproken wordt, dan gaat het om mensen, die zonder de
macht van de hedendaagse wetenschap al lang dood zouden zijn.
Do Nijmeegse moraal-theoloog
<k Paul Sporken zegt het in
zijn boek „Voorlopige diagnose"
z0: „Euthanasie is zonder zon
nar meer identiek met zelf
moord of moord. Bij euthanasie
8aat het over een situatie, waar-
lrl de dood met zekerheid bin
nen afzienbare tijd zal komen
™s gevolg van een ziekte,
waarvan het laatste stadium is
angebroken, of als gevolg van
to ernstige verwondingen, dat
levenseinde betekenen.
tlr-i nasie ®aa* over een opzet
telijke verkorting van het ster-
oi^??0065, De levensbeëindi-
8 g heeft eerder betrekking op
tl be/"iding van een ontluis-
v. l'jden, dat aan die dood
voorafgaat".
tiluJk.r!*en v'ndf dat de ethische
em V Ievensbehoud niet als
JL te norm gezien moet
!,n' Er komt volgens hem
rmd* m,e.n^ waarop zich een
liilr*re^ aandient, name-
dond n aan.vaarding van de
verand t Plicht om te leven
SJ~" 'n een plicht om te
de hul"' ?at gel(^t ^an °°k voor
men, f men aan zii" mede-
m!ns verplicht is.
schp0°n mackt van de medi-
moment tnschap kan er een
kan ,n, omen' waarop men
arend n van een mensont-
Buskes arvenf"rekken. Dominee
gelovie Jrf eens van een
die hem h V t0t de colleÊa.
verzoek-i ^andelde- zei: "Nu
niet ]a_ 'e dringend God
lopen" V00r de voeten te
weMot vraag of het leven
heilig mnet" ur®1 blttere einde
emoties h^ bll3ven, laaien de
en onder l.°u °P;,0nder artsen
eens toen de' wScbleek weer
•■Komt u radio in
leraars an^ w 1 wat luis"
n bet woord liet. De
categorie, die zonder meer zegt:
„de Here heeft gegeven en al
leen de Herê mag weer nemen"
maakt zich wel erg gemakke
lijk van een groot probleem af.
De medische macht bemoeit zich
met het leven, daar kan nie
mand om heen.
In „Op Leeftijd" werden al
lerlei reacties afgedrukt. Een
36-jarige huisvrouw stelde:
„Natuurlijk moet je die men
sen blijven verplegen, wat wilt
U dan? Een soort slachthuis
maken, waar ze dan maar wor
den afgemaakt?".
Een 31-jarige secretaresse:
„Ik ben bang dat als je daar
aan gaat beginnen, je gewoon
van kwaad tot erger komt". Een
32-jarige technicus: „Ja, eerst
de ouden van dagen, dan de
mongooltjes en achterlijke kin
deren, dan de invaliden en blin
den en zo en de gevangenisboe
ven. Ik walg van zo'n menta
liteit".
Nu is het ook bijna niet te
doen om je in zo'n situatie in
te leven, als je er niet zelf mee
te maken krijgt. Een 43-jarige
verpleegster: „Ik dacht een
paar jaar geleden nog: het leven
is heilig en de dokter heeft als
taak te zorgen dat dat, onge
acht de omstandigheden, zolang
mogelijk tegen de dood wordt
verdedigd. Nü vind ik dat je
een leven niet onnodig mag
rekken".
Voorstanders van euthanasie
zeggen dat het zinloos en on
menselijk is een lijden, dat geen
uitkomst biedt, te verlengen.
Tegenstanders zeggen dat de
eerbied voor het leven nimmer
een kunstmatige beëindiging
van dat leven kan toestaan.
Wie in deze discussie met de
wandaden van het Nazi-regiem
komt aanzetten, maakt evenwel
een onzindelijke vergelijking.
Toen ging het om beslissingen
over groepen in het vermeende
belang van een staat. Nu gaat
het om persoonlijke beslissin
gen. Dr. Sporken: „Een sys
tematisch toepassen van eutha
nasie bij ongeneeslijk zieken,
krankzinnigen of personen, die
voor de gemeenschap een last
zijn, is ethisch volkomen on-
aanvaai'dbaar, omdat dit on
miskenbaar de grondslagen van
de menselijke samenleving aan
tast en afbreekt. De euthanasie
die zonder toestemming of lie
ver: die je niet op uitdrukke
lijke vraag van de patiënt wordt
uitgevoerd, is een vergrijp te
gen het levensrecht van de
mens".
Euthanasie korrrt overigens
veel meer voor, dan we denken,
maar daarbij moet er wel on
derscheid gemaakt worden tus
sen passieve en actieve eutha
nasie. Neem het geval van een
patiënt die ongeneeslijk kanker
heeft en daar een longontste
king bij krijgt. Is het dan „on
menselijk" om geen antibiotica
toe te dienen, waardoor de long
ontsteking zou genezen? Als
dat niet gebeurt, overlijdt de
patiënt waarschijnlijk en ont
snapt op die manier aan een
langdurig uiterst smartelijk lij
den. Nog duidelijker: het toe
dienen van middelen ter be
strijding van vreselijke pijnen
kan de dood versnellen. Is dat
onmenselijk? Dr. Leering van
„Regina Pacis" in Arnhem:
„Passieve euthanasie wordt in
verpleegtehuizen toegepast. De
artsen handelen nu veelal naar
de gedachte: ik doe geen hero-
ische daden meer, als daar geen
levensrendement van te ver
wachten is. Dan laat ik de pa
tiënt rustig sterven. Maar ge
dwongen door alelrlei heilige
huisjes moet de patiënt dan wel
zo doodgaan, dat de arts daar
geen verwijten over gemaakt
kunnen worden".
Paus Pius XII heeft in 1958
al gezegd dat het toegelaten is
met instemming van de zieke,
met mate pijnstillende middelen
te gebruiken, ook als zij de dood
zouden verhaasten.
De meningen lopen veel ster
ker uiteen over actieve eutha
nasie en over een dergelijk ge
val moet de rechtbank van
Leeuwarden zich woensdag bui
gen. Het verst gaat in ons land
prof. J. van den Berg uit Lei
den: „Indien menselijk leven
zinloos is geworden of zal zijn,
heeft de arts niet alleen het
recht om verdere pogingen tot
levensverlenging te staken,
maar zelfs het recht en de plicht
om dit leven te beëindigen door
een dodende injectie".
Dr. Leering: „Ik acht actieve
euthanasie nu nog onaanvaard
baar. Ik zie wel gebeuren dat
het in de toekomst niet alleen
getolereerd, maar ook gewaar
deerd zal worden".
Dr. Sporken: „Ik ben ervan
overtuigd dat in uitzonderlijke
gevallen actieve euthanasie met
medeweten van de betrokken
persoon ethisch te verdedigen
is, als het laatste wat een mens
in een zeer persoonlijke relatie
voor zijn medemens kan doen.
Daarbij dienen wij er ons ter
dege van bewust te blijven dat
wij door deze zeer individuele
beslissingen nolens volens mee
werken aan de opbouw of af
braak van het ethos van onze
samenleving".
Tenslotte de in Brandpunt
uitgesproken mening van jus-
titie-minister Van Agt: „Ik kan
mij gevallen voorstellen, waarin
de situatie van een patiënt zo
uitzichtloos is, het lijden zo he
vig en het verzoek zo welge
meend en zo uitdrukkelijk, dat
het een daad van medemense
lijkheid kan zijn mensen te hel
pen het ontluisterde leven te
verlaten".
De vooruitgang van de me
dische wetenschap heeft
nieuwe problemen opge
roepen op het grensgebied
tussen leven en dood. De
meest vitale functies van
het menseljjk lichaam kun
nen tegenwoordig door in
genieuze apparaten worden
overgenomen. Zo is er de
„pacemaker" voor het hart,
een instrument dat het hart
weer in beweging brengt,
nadat het heeft opgehou
den te kloppen. Wordt die
„pacemaker" uitgeschakeld
dan stopt het hart weer.
Leeft zo'n patiënt? Wordt
hü gedood als de „pace
maker" wordt weggeno
men? Pleegt hjj zelfmoord
als hp het ding uit het raam
gooit?
Kunstlongen, kunstnieren,
transplantaties van vitale
organen, antibiotica, intra
veneuze voeding, dit alles
heeft het dubbele gevolg
dat het leven wordt ver
lengd èn het sterven.
De toegenomen discussie
over euthanasie (vooral
sinds het tv-programma
Tenzij een wonder ge
beurt") is een direct gevolg
van de toeneming van de
medische macht.
Maar de discussie is op veel
beperkter schaal al veel
langer gaande. Reeds in
1938 gaf de Euthanasia
Society of America een
brochure uit met 10 argu
menten tegen euthanasie.
Euthanasie is moord.
Antwoord: moord is een mis
daad, het gewelddadig doden
met voorbedachte rade. Eutha
nasie is een weldadige dood, 'n
daad van barmhartigheid. Door
legalisatie van de euthanasie
met inachtneming van de voor
gestelde procedure is het geen
moord meer.
Euthanasie is in strjjd met
het zesde gebod: Gü zult niet
doden.
Antw.: Zij die oorlog en dood
straf rechtvaardigen, zoals de
christelijke kerk de eeuwen
door heeft gedaan, kunnen
euthanasie niet veroordelen op
grond van dit gebod.
Het lijden is een onderdeel
van Gods plan voor het heil
van de ziel van de mens en
wordt daarom aanvaard.
Antw Als dit zo is, zou de
arts het lijden niet mogen ver
lichten met pijnstillende midde
len.
Alleen de Almachtige bepaalt
het ogenblik waarop het leven
moet eindigen.
Antw.: Dan zou het onjuist
zijn dat de martelaar zijn leven
geeft voor het geloof.
Het legaliseren van de eutha
nasie zou het moreel van een
volk ondermanen.
Antw.: Het verzoek om zijn
leven de doen beëindigen en
het bekende op te geven voor
het grote onbekende, vraagt al
tijd moed en vastberadenheid.
Een patiënt met ondragelijke
p|jn zou een impulsief, niet
weloverwogen verzoek tot eu
thanasie kunnen doen-
Antw.: Het is altijd mogelijk
dat de patiënt zijn verzoek in
trekt. Onmiddellijk handelen is
bij de gelegaliseerde euthanasie
niet mogelijk.
Een ongeneesiük verklaarde
patiënt zou toch kunnen her
stellen. Een arts kan zich ver
gissen.
Antw.: Een arts kan zich ook
vergissen bij het stellen van
een indicatie tot een operatie.
De patiënt dient vertrouwen te
hebben in zijn dokter.
Bij legalisatie van euthanasie
zouden de erfgenamen van een
welgestelde invalide dit middel
kunnen gebruiken om de dood
van de patiënt te verhaasten.
Antw De voorzorgen bij een
wettelijk geregelde euthanasie
dienen goed te zijn. Het schrif
telijk verzoek van de patiënt
zal door een commissie van ju
risten en medici zorgvuldig
moeten worden onderzocht.
De medische ethiek verbiedt
de arts om leven te vernietigen.
Antw.: Op de regel zijn uit
zonderingen, namelijk de me
disch geïndiceerde abortus.
Sommige artsen passen reeds
in het geheim de euthanasie
naar hun eigen inzicht in som
mige gevallen toe.
Antw.: Als euthanasie wette
lijk wordt toegestaan, zijn er
meer waarborgen tegen mis
bruik. Het delen van de ver
antwoordelijkheid met anderen
is verre te prefereren boven
het eigenmachtig beslissen van
de individuele arts.
