ooy
Medisch grensverkeer
moeilijk
G.S.: plannen
zijn slechts
voorlopig
Adviseurs
ver mi
Werkende jongeren hebben
weilid kritiek
Wat mankeert
Zeeuwsch-
Vlaanderen
(9)
„WE ZEILEN GEEN MIDDEL
LATEN OM PROLOOG
ONBEPROEFD
TE WERKEN"
l
idering
punten
lucht
nhoekse
:ev
ZIEKENFONDS BETAALT ALLEEN
IN NOODGEVALLEN
coirimèü«a£i*
Studiedag
melkvee
houderij
jaar
Industriegroep Midden-Zeeland:
stad
streek
igen
Ziekenhuizen op reddingsvlot?
VERKAVELING
DE POEL
Hengstdijk
Priesters naar
bijeenkomsten
over kerk
en missie
NOOD
DIRECTEUR LEVENSSCHOLEN
AANPAK
Goes
Dinsdag 16 januari 19/.:
bijgedragen). De
ziek werd goe'd
rr paste qua ka-
ij het stuk. Ten-
ord van waarde-
drie leden van de
een belangrijk
iramatische span-
hun goede spel
B.P-
correspondent)
JRG De Raad
:litverontreinlging
raat aan het ge-
ijk bestuursor-
drie instanties die
ïtreiniging in Zee-
idviseren een aan-
en „uit de vaart"
n daarvoor een
re meetpunten in
aanderen in te
nderen van die
past in het kader
elijk meetnet, dat
werking treedt,
etnet worden een
punten overbodig,
i voornamelijk in
md liggen, en
,ntal nieuwe pun-
ingericht, hoofdza-
Ïeeuwsch-Vlaande-
;tpunten die ver
en tot de punten
De overige twee
ie zich met het
jhouden, de Ge-
ist voor Dieren
tuut voor Plante-
g Onderzoek, hoe-
eetnetten niet te
t vervallen en in-
meetpunten werkt
raad niet kosten-
zodat men nog
225.000 rekening
correspondent)
JHOEK Het
willige brandweer
inhoek onder lei-
immandant J. Ha-
beroepen op een
jaar 1972.
ling van hun com-
kte het korps uit
voor een brand
door ontploffing
jfles op de kern-
Borssele, op 27
ns brand in een
gplaats in de
op 5 september
bedrijfsbrand in
izijn Seven Days
hoek. Op 7 sep-
ens het omvallen
stikstof beladen
de Europaweg te
op 6 december
begin van brand
jmeester van Hor-
te 's-heerenhoek.
provinciale brand-
jden te Wolp-
i 27 mei behaalde
vierde plaats. Als
traden toe Sj.
adspirant, P. Traas
os als brandwacht
loning als brand-
;de klas, P. de
^aree en R. Franse
n cursus voor
wacht. De heren
i C. de Koning vol-
irsus voor brand
klas terwijl de
Vos en P. Traas
'oor brandwacht 2e
n. Tevens volgt
Franse een cursus
diening van pers-
tuur. Met de com-
het korps 17 le-
De huishoud-
nses Beatrix te
is voornemens om
de deelname een
s geven voor begin-
evorderden. Deze
ehouden worden in
school te Kruinin-
ke maandagavond
ir tot 21.30 uur. De
s bestaat uit veer
iet cursusgeld be-
deelneemsters van
6 gulden voor ou-
tig gulden voor de
iS.
De afdeling
omstreken van
indse Bond voor
rouwen houdt een
1 op woensdag 17
ons dorpshuis te
Hierbij zal onder
en de cabaretgroep
roolse plattelands-
nder leiding van
Renes van Geer
rogramma Vroeger
Er staat een belangrijk stuk welzijnszorg in Zeeuwsch-
Vlaanderen op het spel. Het gaat om de ziekenhuisvoorzienin
gen in deze Nederland geïsoleerde regio. Zoals bekend wij
zen provinciale plannen in de richting van „bevriezing" van de
ziekenhuizen in Hulst en Oostburg, en de min of meer gefor
ceerde uitbouw van een streekziekenhuis in de kanaalzone
Tegen het plan is veel aan te voeren vooral omdat het
geweld doet aan de historisch gegroeide situatie, maar ook
omdat het (gezien de toekomstverwachtingen) Zeeuwsch-
Vlaanderen op den duur feitelijk geen kwaliteitsziekenhuis kan
bezorgen. Alleen „medisch grensverkeer" tussen Zeeuwsch-
Vlaanderen en België kan in die trieste situatie iets verbeteren.
Voorlopig echter verhinderen wettelijke bepalingen de vrije
ontwikkeling van zulk grensverkeer.
Een aantal Zeeuwsch-Vlaamse gemeentebesturen heeft
zich intussen over de eigen ziekenhuisproblematiek uitgelaten.
Bovenaan in de verklaringen van deze besturen leest men
steeds: „De Zeeuwsch-Vlaamse ziekenhuizen zullen tot samen
werking en gezamenlijke planning moeten komen!".
Dat klinkt, alsof die ziekenhuizen, bij het vooruitzicht van hun
bevriezing of hun naderende ondergang, nu pas de handen
ineen slaan, en te zamen op het reddingsvlot van de samen
werking klauteren.
Daarmee doet men die ziekenhuizen en hun besturen onrecht.
De samenwerking tussen de ziekenhuizen in Zeeuwsch-VIaan
deren dateert al van lange tijd voor het zogenaamde concept-
proefplan Ziekenhuisvoorzieningen Zeeland ter tafel kwam. De
samenwerking, zelfs in statutair opzicht, krijgt ook nu steeds
duidelijker vorm, en heeft daarmee in op een historische ont
wikkeling.
Intussen vermeldt het concept-proefplan Ziekenhuisvoorzienin
gen Zeeland niets over deze samenwerking. Dat is te wijten
aan het feit, dat de werkgroep die het heeft samengesteld, de
Zeeuwsch-Vlaamse situatie niet ter plaatse heeft bestudeerd
een schandelijke zaak.
Bij gebrek aan voldoende eigen informatie, spreken nu nota
bene Zeeuwsch-Vlaamse gemeentebesturen zich over het zie
kenhuisprobleem uit, aan de hand van het proefplan, waardoor
zij letterlijk en figuurlijk de ruiten van hun eigen ziekenhuizen
in diggelen gooien.
(Van een onzer verslaggevers)
MIDDELBURG De voor
de stemmingsvergadering van
de ruilverkaveling „De Poel-
Heinkenszand" opgemaakte
plannen zijn slechts „voorlo
pig". Uit de praktijk bij ande
re ruilverkavelingen is geble
ken dat bij de uitvoering
meestal afwijking van dat
plan als gevolg van gewijzigde
feitelijke omstandigheden of
veranderde inzichten nodig of
gewenst is. Dit antwoordt het
college van GS op vragen van
de Statenlenden C. Balkenende
P.G. van den Bosse, drs.
W.R.V. Dusarduyn, ir. W.
Landheer, A. Maljaars en P.S.
Dekker over de te volgen be
leidslijn in deze ruilverkave
ling.
GS stellen dat het definitie
ve plan meestal zal afwijken
van het voorlopige, echter zon
der dat doel en strekking van
de ruilverkaveling worden
aangetast. Verder zegt het col
lege geen taak te hebben bij
het uitvoeren van een ruilver
kaveling, behalve als het gaat
om wegen, waterlopen en
landschapsplan.
Gedeputeerde Staten zijn
overigens wel van mening dat
higrijpende wijziging van het
destijds aanvaarde plan recht-
onzekerheid doet ontstaan
voor de toenmalige stemge
rechtigden.
(Van een onzer verslaggevers)
MIDDELBURG Het con
sulentschap voor de akker-
bouw en de rundveehouderij
houdt op dinsdag 23 januari in
het City-theater te Middelburg
de jaarlijkse provinciale stu
diedag voor de melkveehoude
rij, De studiemiddag begint
om tien uur met een openings
woord door de heer L. M.
Moermond, voorzitter van de
stichting voor de rundveever-
betering in Zeeland.
Drs. A. G. Leenders, mede
werker van het directoraat
economie en landbouwstruc
tuur van de EEG-commissie te
Brussel, zal na hem het per
spectief van de melkveehoude
rij in Nederland binnen de
EEG belichten. Vervolgens
komt prof. dr. ir. R. D. Poli
tiek, hoogleraar in de veeteelt
wetenschappen aan de land
bouwhogeschool in Wagenin-
gen aan het woord. Hij zal
spreken over „produktiviteit
en fokdoel".
De laatste inleiding wordt
gehouden na de lunchpauze.
Ir. G. J. Wisselink, hoofd van
het LEI-detachement bij het
proefstation voor de rundvee
houderij in Wagetóngen zal
dan spreken over de bedrijfs-
aanpassing in de Zeeuwse
melkveehouderij
De studiedag wordt besloten
met een discussie. In het fo
rum dat de vragen zal beant
woorden, zitten naast de drie
inleiders de heren Moermond
en dr. J. Tesink, directeur van
de stichting gezondheidsdienst
voor dieren in Zeeland.
Konstanz 264 min 1, Rhein-
felden 163 min 6, Straatsburg
125 min 15, Plittersdorf 278
min 39, Maxau 333 min l,i
Plochingen 133 plus 5, Mann-i
heim 149 plus 3, Steinbach 122
onv, Mainz 176 plus 1, Bingen
73 min 1, Kaub 93 min 4,
Trier 238 min 8, Keulen 50
min 4, Ruhrort 212 min 3,
Lobith 826 min 7, Pannerdense
kop 807 min 8, Nijmegen 634
min 7, IJsselkop 784 min 7,
Eefde IJssel 318 min 2, De
venter 200 min 4, Monsin 5488
Phis 10. Borgharen 3892 plus
22. Belfeld 1088 min 1, Grave
benden de sluis 502 onv.
Kaarten Aan de prijs-
kaarting, gehouden in café De
Waal, hebben 24 personen
deelgenomen. Uitslag win
naarsronde: 1 H. de Kort-P.
Boeykens, 2 Th. Hiel-Th. La-
feber, 3 J. Pauwels-J. Her
mans, 4 R. de Kort-A. Baart, 5
H. van Waterschoot-V.
v.d.Bergen. Verliezersronde: 1
Th. van Immerseel-P. van As-
sche, 2 J. Collet en C. de
Kort.
hoogwater
Morgen, woensdag 17 jan:
Bergen op Zoom1.55
14.25;
Hansweert 1.12 en 13.48;
Terneuzen 0.36 en 13.12;
Vlissingen 0.07 en 12.39;
Wemeldinge 1.45 en 14.15.
(Van een onzer redac
teuren)
MIDDELBURG
Men verlangt, zowel bij
de artsen ails bij het
Ziekenfonds Zeeuwsch-
Vlaanderen, naar een
voudige procedures voor
„medisch grensver
keer".
De landelijke instan
ties zeggen hierover ech
ter: „Daarvoor zullen of
wel de EEG-bepalingen
moeten worden veran
derd, ofwel er zal een
wijziging van de zieken
fondswet nodig zijn -
en dat is een zaak van
zeer lange adem. Inpas
sing in de Benelux-ver-
dragen zou ook mogelijk
zijn, maar aldus een
Haagse woordvoerder --
„de Benelux is zelf aan
kunstmatige beademing
toe als deze patiënt
tenminste nog in leven
is".
Extra probleem in het
geheel is, dat de instan
ties die de rijfasoverheid
en de Nationale Zieken
fondsdaad met betrek
king tot de Zeeuwsch-
Vlaamse situatie zouden
kunnen adviseren, ver
weg zitten. In Amstel
veen, wiaar de Nationale
Ziekenfondsraad zetelt,
kent men het Zeeuwsch-
Vlaamse probleem niet
van nabij. De geweste
lijke inspecteur van de
ziekenfondsraad voor
Zeeland bevindt zich in
Weert, en de accontants-
dienst (die uit de boe
ken zou kunnen lezen
hoe de feitelijke situatie
in het medisch grensver
keer op dit moment is)
zit in Velzen (N-H). Dat
alles is weinig hoopge
vend.
Tot overmaat van
ramp zijn de provinciale
Instanties te Middelburg
mentaal niet op de
Zeeuiwsch-Vlaamse situ
atie ingespeeld. De pro
vinciale werkgroep die
het ocncept-proefplam
ziekenhuisvoorzieningen
Zeeland heeft voor
bereid, heeft zich bij
voorbeeld nooit in
Zeeuwsch-Vlaanderen
vertoond. Niettemin stelt
diezelfde werkgroep
„bevriezing" van de zie
kenhuizen in Hulst en
Oostburg voor, zo con
cludeert bij voorbeeld
de geneesheer-directeur
van het St.-Lidwinazie-
kenhuis in Hulst, dokter
J. van Kaimthout niet
zonder bitterheid.
De mensen die zich
om de regionale gezond
heidszorg in Zeeuwsch-
Vlaanderen bekomme
ren, vechten dus alleen.
Het was hun dan ook
een hart onder de riem,
dat zaterdag jongstleden
een achttien mans dele
gatie uit Provinciale
Staten zich ter plaatse is
komen oriënteren
(Van een onzer verslaggevers)
MIDDELBURG/AMSTELVEEN/TERNEUZEN. De
bepalingen van de ziekenfondswet laten niet toe dat Ne
derlandse fondspatiënten voor rekening van hun zieken
fonds in het bui.enland verpleegd worden. Een uitzonde
ring wordt gemaakt in die gevallen waar het gaat om be
handelingen (zoals ingewikkelde hartoperaties) die niet
in Nederlandse academische ziekenhuizen kunnen worden
gegeven.
BREDA In het bisdom
Breda worden naar aanleiding
van het 150-jarig bestaan van
de pauselijke missiewerken
vijf bijeenkomsten over kerk
en missie belegd. De Diocesa
ne Raad voor missie- en «nt
wikkelingswerk heeft hiervoor
uitnodigingen gestuurd naar
die priesters die in het bis
dom werkzaam zijn en naar
de op verlof zijnde missiona
rissen.
De bijeenkomsten vinden
plaats; op 24 januari in Sluis
kil (in het ziekenhuis), op 25
januari in Kapelle (café-rest.
De Caisson), op 29 januari in
Roosendaal (missiehuis St.-Jo-
seph, Boerhaavelaan) op 30 ja
nuari in Bergen op Zoom (ju
venaat Antwerpsestraatweg)
en op 31 januari in Breda
(Mater Den-klooster).
Alle bijeenkomsten begin
nen 's middags orn drie uur.
In Sluiskil en Kapelle zal rec
tor J. Schoenmakers, nationaal
directeur van de Missiewerken
een inleiding verzorgen, in
Roosendaal, Bergen op Zoom
en Breda zal aalmoezenier Th.
Boers, nationaal secretaris van
de Missiewerken, dit doen.
Niettemin is de praktijk dat
met name vanuit Zeeuwsch-
Vlaanderen, jaarlijks enkele
tientallen patiënten, voor re
kening van hel Ziekenfonds
Zeeuwsch-Vlaanderen, in Bel
gische ziekenhuizen worden
verpleegd, en een enkele maal
zelfs in een sanatorium. Dat
gebeurt, aldus een woordvoer
der van het ziekenfonds
Zeeuwsch-Vlaanderen, doordat
men gebruik kan maken vanj
de bepalingen in de EEG-ver-
dragen.
„Wij zouden het van harte
toejuichen, als de Nederlandse
wetgeving, ofwel de EEG-be-
palingen, zodanig werden ver
anderd, dat ziekenfondspatiën
ten uit Zeeuwsch-Vlaanderen,
zonder al te veel administra
tieve rompslomp, naar Belgi
sche ziekenhuizen zouden
kunnen worden verwezen", al
dus een woordvoerder van het
Zeeuwsch-Vlaamse zieken
fonds. „Economisch is dat aan
trekkelijk, omdat men in Bel
gië lagere tarieven heeft, en
omdat de vervoerskosten lager
zijn, maar vooral de sociale
kant aan de zaak is van be
lang, waarbij u maar aan het
probleem van het ziekenbe
zoek hoeft te denken", aldus
de woordvoerder van het zie-
kenfondsbestuur.
tingen in Brugge en Eeklo,
waarheen Zeeuwsch-Vlaamse
artsen vrij geregeld patiënten
verwijzen, zijn in de zin van
de wet niet „erkend".
De kwestie is van groot be
lang voor de toekomstige zie
kenhuisplanning in Zeeuwsch-
Vlaanderen. De haalbaarheid
van een geregeld en open
„grensverkeer" tussen de
Zeeuwsch-Vlaamse en Belgi
sche ziekenhuizen, en daarmee: j
van een regionale aanpak van1
het Zeeuwse ziekenhuisvraag-
stuk, valt of staat er mee.
De Nationale Ziekenfonds-,
raad is van mening, dat het:
wettelijk niet mogelijk is, om'
patiënten die in Nederlandse,!
academische ziekenhuizen;
kunnen worden geholpen,1
maar bij voorbeeld de univer
siteitskliniek van Gent te ver
wijzen althans voor zover
het om fomdspatiënten gaat.
Particulier verzekerden schep
pen, wat dit betreft, geen pro
bleem, aldus de Nationale Zie
kenfondsraad, omdat hun po
lisvoorwaarden ruimer zijn ge
steld. De ziekenfondsen in ons
land werken binnen de beper
king voor deze .instellingen
geldende wet, die spreekt over
vergoeding van kosten voor
verpleging' in erkende inrich
tingen op Nederlands grondge
bied. De universiteitskliniek
van Gent. evenals de inrieh-
Een wetswijziging zal nodig,
zijn, om vergoeding van ver- j
plegingskosten in buitenlandse)
ziekenhuizen voor rekening
van Nederlandse ziekenfondsen
te kunnen brengen. „Maar dan
zou men zich, gezien de geïso-'
leerde ligging van het gebied,
tot Zeeuwsch-Vlaanderen moe
ten beperken, en dat is voor
de wetgever een moeilijkheid,
aldus de Ziekenfondsraad.
Voor noodgevallen (bij
voorbeeld wanneer een zieke
uit Zeeuwsch-Vlaanderen in
verband met de snellere ver
binding naar Gent in plaats
van naar Rotterdam wordt ge
bracht) zal geen enkel zieken
fonds bezwaar maken tegen
vergoeding. De EEG-verdragen
maken het dan, via een inge
wikkelde formulierenwinkel,
mogelijk, dat de kosten wor
den vergoed. Een technisch
probleem, aldus de woordvoer
der van het Zeeuwsch-Vlaam
se Ziekenfonds, .dat overigens
een stijging signaleert in de
„emigratie" van zieken uit
Zeeuwsch-Vlaanderen naar
Belgische ziekenhuizen, is dat
de vergoedingssystemen van
de fondsen in Nederland en
België, niet aan elkaar gelijk
ziin. In België kent men bij
voorbeeld de zogenaamde „op
leg", zijnde een soort eigen
risico voor de patiënt, dat
overigens niét hoog is.
Kerk in gebruik De her
bouwde kerk van de christe
lijke gereformeerde gemeente
aan de Bergweg 43a in Goes
wordt vrijdagavond 19 januari
om halfacht in gebruik geno
men. Dit zal gebeuren tijdens
een officiële bijeenkomst in de
kerk.
Voorlichting De school
raad Openbaar Lager Onder
wijs in Goes houdt op 23 ja
nuari in het Wilhelminahuis te
Wilhelminadorp een openbare
voorlichtingsvergadering.
De heer H.C. van de Vreug
de zal hier spreken over het
betrekken van de ouders bij
het gebeuren in en om het
basis- en kleuteronderwijs.
Verder staat op het program
ma een film, getiteld; „Van
wie is die school?"
(Van een onzer verslaggevers)
HULST „Er is een duide
lijk verschil van de werkende
jongeren hier met die in ande
re gebieden. Hier zijn de jon
geren nog tamelijk traditioneel
ingesteld. Ze zijn minder kri
tisch en volgzaam, maar er is
doch wel sprake van een door
braak. Je merkt nu al een
duidelijk verschil tussen de
werkende jongeren in Hulst
en Terneuzen. Dat is een ge
volg van de invloed van bui
tenaf. De „dorpsgemeenschap
pen" van weleer worden lang
zaam uit hun isolement ge
haald."
Aan het woord is Gerard
Maas, directeur vam de levens
scholen iin Hulst en Temeuzen.
Door ziijm functie wordt, hÜ
dagelijks geconfronteerd met
de problemen, die de ontwik
keling van Oost'-Zeeuwsch-
Vlaanderen of de stagne
rende ontwikkeling: dat is
maar hoe je het bekijken wil
voornamelijk voor de jon
geren met zich meebrengt.
Van de ruim 350 leerlingen,
die de levensschool bezoeken
zijn er niaar schatting twintig
werkeloos. Een veel groter
aantal is werkzaam in een
sector, waarvoor men niet is
opgeleid. De frustraties, die
dit ban opleveren wordt voor
de betrokken jongeren voor
een belangrijk deel gecompen
seerd. door een hoger loon.
Maar op den dluur wreekt zddh
Maar er zijn .alternatieven,
De heer Maas is va
nin-g, dat er voor de we
jongeren in Oast-Zeeuwsoh-
Vlaanderen en de Kanaalzone
einig ontplooiing,smo:ge-
lem zijn. Die zouden er
komen met de vesti-
nieuwe
zo
de levensschooldirec-
teur. Een van de meest voor
de hand liggende, is de aanleg
van een vaste oeververbin
ding, waardoor Zeeuwsch-
Vlaanderen uit zijn isolement
wordt gehaald. „Je moet eens
kijken wat voor opleidingsmo
gelijkheden er dan binnen ons
bereik komen. De mobiliteit
wordt dan juist onder die jon
geren waarschijnlijk een stuk
groter. Het is voor ze nu geen
probleem om van Hulst naar
zou het dat dan wel zijn om
van Hjuls;t naar Goes te gaan",
zo meent hij.
Een tweede alternatief is.
Het scheppen van mogelijkhe
den o,m zich meer op B elgië te
kunnen richten. In veel geval
len blijkt die landsgrens lang
zo denkbeeldig niet te zijn, als
velen wel willen doen gelo
ven. Dat ondervindt met name
de levensschool staf. Belgische
diploma's zijn in Nederland
niet geldig. Waarom niet?
Zijn de werkende jongeren
op de levensschool zich be
wust van de geweldige proble
men die er op hun gebied
liggen. De heer Maas meent
van wel. „Ze interesseren er
zich alleen op een andere ma
nier voor clan je zou verwach
ten. Ze hebben andere raak
vlakken, maar er wordt over
gesproken. Het is niet zo, dat
het ze absoluut koud laat."
Overigens is Gerard Maas er
niet vain overtuigd, dat indus
trialisatie van Zeeuwsch-
Vlaanderen een oplossing zal
brengen voor alle problemen,
die er liggen. „De ene wil
industrie, omdat hij brood op
Gerard Maas.
de plank wil zien. Maar als je
tot industrialisatie besluit, dan
kom je weer ,a,an de vraag in
welke mate? Ik heb daarover
geen uitgesproken standpunt.
De geïsoleerdheid van dit ge
bied is de belangrijkste kwaal.
Daar moeten we van af' al
dus zijn betoog.
Hij is tevens van mening,
Jat er in Zeeuwsch-Vlaiande-
ren onvoldoende opleidingsmo
gelijkheden zijn. „Een jongen
uit Nieuw-Namen die bakker
of metselaar wil worden moet
per se naar Terneuzen. Daar
door is de drempel die ze over
moeten groter dian in andere
gebieden." En ook diat schept
probleen. De situatie is er het
afgelopen jaar niet op verbe
terd. Veel bedrijven hebben
hun opleidingsfaciliteiten
voorlopig afgeschaft. Waardoor
weer een belangrijke categorie
werkende jongeren niet vol
doende aan zijn trekken komt.
Juist in de sector van de jon
geren, is de werkloosheid in
Zeeuwsch-Vlaanderen erg
groot.
Niet alleen o.p het terrein
van de werkgelegenheid is
Zeeuwsch-Vlaanderen voor
jongeren een probleemgebied.
„Als je ze mef andere waar
den in aanraking wil brengen,
dan moet je naar Gent in Bel
gië. Als hier 43 weken Blue
Movie draait in de bioscoop,
dan is de keuze van bioscoop
bezoek ook alweer erg be
perkt. Het is opvallend dat
bijna de helft van de werken
de jongeren op deze levens
school zijn ontspanning in Bel
gië zoekt". aldus Gerard
Maas.
Een teken aan de wand mis
schien? Hij heeft zo op het
gebied van de werkende jeugd
zijn specifieke wensen. De
heer Maas staat een zo goed
mogelijke integratie van be
roepsopleidingen met het vor-
mingswerk voor. Hij zou graag
zien dat er een zo spoe
dig mogelijk intensief overleg
komt. De eerste stappen daar
toe zijn in Middelburg al ge
zet. Beroepsopleiding en vor
ming zijn twee niet van elkaar
los te denken grootheden en
toch zijn ze ondergebracht in
verschillende instituties, die
vaak niet helemaal op elkaar
zijn ingespeeld. De werkende
jongeren missen daardoor
soms een belangrijk stuk mo
tivering voor hun vormings
werk en de mogelijkheden die
er op bepaalde terreinen vaak
zijn worden door die desinte
gratie op dit moment nog niet
helemaal benut.
Speciale zorgen baren de 15-
jarigen, die volgend jaar twee
dagen verplicht naar school
zullen moeten. Gerard Maas
vreest dat het een sociale
„rest-groep" wordt, die in een
moeilijke positie zal komen.
Mogelijk dat het met een ver
dergaande integratie op de le
vensschool voorkomen kan
worden. Nu al werkt men in
groepen samen met jongeren
van verschillend opleidingsni
veau. De resultaten zijn zeer
bevredigend. Zeeuwsch-Vlaan
deren werkt aan een nieuwe
generatie.
(Van onze kunstredactie)
EINDHOVEN - BREDA
Met een eerste Informatieve
voorstelling is toneelwerk
groep Proloog dit weekend be
gonnen aan een solidariteits
actie in de strijd rond zijn
bedreigde bestaan. In het jon-
geren-cenrum De Effenaar te
Eindhoven zei directeur R'ck
Hancké tegen enkele honder
den, vooral jongere, aanwezi
gen: „Deze voor Proloog re
presentatieve voorstelling van
Breken en Bouwen is een fase
in ons gevecht, dat de moeite
van het doorzetten waard is.
Met is van belang dat onze
problemen door het publiek
ter discussie gesteld worden,
omdat het publiek ons betaalt
en niet de subsidiënten; subsi
die is geld van het publiek".
Zaterdag a.s. volgt er een
soortgelijke voorstelling van
Proloog in het Mickery-theater
te Amsterdam, omdat het pro
bleem Proloog een landelijke
zaak is geworden.
De discussie, na Breken en
Bouwen (waarover eerder
uitvoerig in De Stem is ge
schreven) spitste zich vooral
toe naar de wijze waarop Pro
loog de maatschappij-kritiek
hanteert bij de jeugd. 'Voor
een goed begrip van het pro
bleem volgj hier de alinea
over de externe spanningen,
die in het artikel over Proloog
in De Stem van zaterdag 11
januari wegviel, waardoor al
leen de interne spanningen aan
bod kwamen:
Drs. R. Ploum, docent te
Breda, over zijn ervaringen:
„Hoewel ik in het verleden
discussies tussen Proloog en
leerlingen op peil heb meege
maakt, was er de laatste keer
gee- sprake meer van een
open debat na de voorstelling.
De spelers wilden de leerlin
gen hun visie opdrukken; we
werden afgebroken en voor
schut gezet, omdat we het niet
met hen eens waren. Ze hebben
recht op hun eigen mening,
maar in de gesprekken met de
jeugd zitten ze op het verkeer
de spoor. Het is te dictrinair.
En directeur Meerkamp van
Embden van de stichting Cul
tuurspreiding Zeeland: „Ir een
gesprei: tussen twee leden van
de industriegroep Midden-Zee
land, twee leden van de ZVU
en de heren 't Mannetje en
Hancké van Proloog in Goes,
bleken er scherpe tegenstellin
gen te bestaan. De industrie
groep had gevraagd n.a.v. een
voorstelling eens te komen
praten onder het motto: Trap
niet veel maar kom eens kij
ken wat er werkelijk gebeurt.
Er ontstond wel enig begrip,
maar de meeste tegenstellin
gen bleven overeind". In
Nijmegen moest een project
op straffe van weigering
veranderd worden, omdat de
firma Dofobelman zich te per
soonlijk aangevallen voelde.
Objectief gezien zeggen die
beide laatste voorbeelden niets
ten nadele van Proloog je
zou zelfs kunnen zeggen: inte
gendeel. Maar je vraagt je
toch af of de groep niet bezig
is met een ontactische tactiek,
waarbij links voor de zoveel
ste maal rechts in de kaart
speelt en uiteindelijk weinig
of niets bereikt. Bovendien,
wat de discussies op de scho
len betreft moet ik denken
aan een citaat van Gerard
Buschman. dat ik dezer dagen
las in het tijdschrift „Jeugd en
Cultuur": opgedragen aan
allen, die leven en werken in
het besef, dat dwangvrije
communicatie alleen in
dwangvrijheid kan ingeoefend
worden: die weigeren met
macht menselijke vrijheid tot
het goede te dwingen" Tot
zover dit weggevallen deel.
Tijdens de discussie, die tot
in de nacht voortduurde,
kwam dit probleem ook tel
kens aar. de orde. Er werd o.a.
opgemerkt, dat leraren on
school ook indoctrineren elke
dag. Proloog is er primair om
de aangeboden maatschappij
kritiek te verduidelijken,
maar de discussie moet op de
eerste plaats gevoerd worden
tussen docenten en leerlingen.
Maar er is te weinig plaats in
het onderwijs om leerlingen
dat te leren en ze zo weerbaaT
te maken.
„We zijn wel progressief"
aldus Hancké, „maar we in
doctrineren niet. Daarvoor ont
breken ons zelfs de middelen
bij het onderwijs". Gewezen
wérd op het grote belang, dat
Proloog hecht aan contacten
met het onderwij skader, zodat
dit met name de produkties
van Proloog op de scholen zelf
begeleidt. Niet in de geest zo
als de afgelopen week in Zie-
rikzee gebeurde, waar de con
rector van de voren in alle
Klassen ging zeggen: „Jullie
zijn gewaarschuwd; ze zijn
nogal links en rood; laat je
niet overdonderen".
Vrij algemeen was de op
vatting in de zaal: de solidari-
teits-actie moet niet gevoerd
worden met een heilige ver
ontwaardiging over eventueel
intrekken van subsidie. Het
gaat om wezenlijker zaken
het tegenover elkaar staan van
twee ideologieën. In zijn stuk
ken ontmaskert Proloog de
heersende macht en daarom
wordt het door die macht de
nek omgedraaid. Proloog wijst
vele punten aan, waarbij een
wezenlijke democratie ont
breekt in onze samenleving.
De dreiging om de subsidie in
te trekken door de heersende
macht illustreert dit. Tegeno
ver macht kun je alleen maar
macht stellen.
Rick Hancké vertelde me
n.a.v. het gesprek met de in
dustrie-groep Midden-Zeeland:
„Er werd ons gezegd: we zul
len geen middel onbeproefd
iate-n om jullie tegen te wer
ken" Heeft Proloog m.i. wat
de discussies op de scholen be
treft, de schijn nog wat tegen
zich, in ieder geval onder
streept een dergelijke uit
spraak op zijn minst de schijn
van waarheid, die de genoem
de uitsoraken over macht en
nek-omdraaien oproepen.
Tijdens deze samenkomst
werden er talrijke handteke
ningen gezet voor de solidari-
teits-actie Proloog en affiches
met „Handen af van Proloog"
(met een paar honderd namen
uit toneel- en vormingswerk
wereld) gretig meegenomen
Het is overigens te hopen, dat
bij de komende protest-voor
stellingen ook het minder vrij
blijvende publiek aan bod
komt: namelijk het ond-erwijs-
kader, ouders en leerlingen.
Dit is op de eerste plaats het
publiek, waarom het gaat en
vooral deze confrontatie is in
alle openheid nodig.
HENK EGBERS
