MIST BLUFT OOK VANDAAG NOG HANGEN
Utrecht
verwacht
betogers
Groot conflict
Vaticaan met
Duitse synode
WESTERSCHELDE WEL
VUILER, MAAR MINDER
ERG DAN VERWACHT
Vandaag
DAGBLAD VOOR ZUIDWEST-NEDERLAND
VPRO in
beroep
tegen
berisping
Aanvaringen op Westerschelde
Reeks kettingbotsingen in België
VREDE IN VIETNAM
MINI MISS GROOT-B
Door persleiding
Ziekenhuisinstituut
onderzoekt
kostenprobleem
Meest gedecoreerde uit de Vietnamoorlog nu kelner
editie voor
Britse koningin
uitgejouwd
Leek op preekstoel
ART. 10
SENAAT
In halfjaar 1360
illegale
gastarbeiders
verwijderd
BRIEF
BEPERKING
Weer jenever
stokerij ontdekt
Dienstweigeraars
gaan staken
Groothandelskartel
ontbonden
TIMOTHY
DAVEY NIET
NAAR
ENGELAND
TERUG
LEngeUe griep"
in Oost-Frankrijk
13e jaargang no. 17221
ZEELAND
Directeur: Dr. W. A. J. M- Harkx
Hoofdredacteur: L. Leijendekker
Hoofdkantoor: Breda, Reigerstr. 16
Telefoon 22341, Postgiro 1114111
STEM
Vrijdag 5 januari 1973
WEERBERICHT
Overwegend droog
Half tot zwaar bewolkt. Overwe
gend droog. Op veel plaatsen mist.
Zwakke oostenwind. Maximum 4,
minimum min 3 graden.
KANTOREN GOES, KLOKSTRAAT 1
HULST, STEENSTRAAT 14
TERNEUZEN, NIEUWSTRAAT 9
BERGEN OP ZOOM, ZUIVELSTRAAT 26
OOSTERHOUT, ARENDSTRAAT 14
ROOSENDAAL, MOLENSTRAAT 45
(Van onze redactie
binnenland
TERNEUZEN - BRUSSEL
Ook vandaag nog zullen
lucht- en scheepvaart en het
wegverkeer in grote delen van
West-Europa ernstige hinder
ondervinden van een hardnek
kige mist. Gisteren was de
mist om. aanleiding tot een
drietal schcepsbotsingen op de
Westerschelde met lichte ave
rij en een grote kettingbotsing
op de weg van Antwerpen
naar Brussel (zie foto hier
naast). Daarbij knalde een
Nederlandse vrachtwagen ach
terop een aantal dwars op de
weg staande wagens. De
chauffeur en zijn zoon, uit
Haarlem afkomstig, raakten
gewond. De vrachtwagen
brandde uit.
Ook op de Waalse autoweg
van Namen naar Luik was de
chaos groot. Veertig voertui
gen, waarbij zes tankwagens
en twee vrachtwagens met
personenauto's geladen, ston
den kris-kras over de weg.
Volgens de Belgische politie
werd er „veel en veel te hard
gereden". Er vielen geen do
den.
De eerste aanvaring op de
Westerschelde deed zich voor
in het Nauw van Bath tussen
twee Duitse schepen van 500
ton ieder. Dit geschiedde in
dichte mist. De schade was zo
licht dat de schepen hun reis
naar Antwerpen normaal kon
den vervolgen. Om ongeveer
17.00 uur had er een aanva
ring plaats ter hoogte van Ter-
neuzen tussen de Spanjaard
Valfragoso (5.000 ton) en het
Nederlandse tankschip Gala,
dat ter plaats voor anker
lag. De Gala werd midscheeps
geraakt en liep met zware
schade de haven van Terneu-
zen binnen. De Spanjaard kon
doorvaren. De Gala was zonder
radar de haven van Terneuzen
uitgevaren- Ongeveer gelijktij
dig had ter hoogte van Ter-
neuzen, in de buurt van Dow
Chemical een aanvaring plaats
tussen de Shell-16, een bin-
nenvaarttanker en de Engelse
boot Penelope-Everard. Ook
hier was de schade licht. Gis
teren is ook regelmatig de
veerdienst tussen Kruiningen
en Perkpolder gestremd ge
weest.
Onze weerkundige mede
werker berichtte ons gistera
vond: ons land blijft zich in
een hogcdrukgebied bevinden,
waarin zich in de hogere
luchtlagen steeds een warme
laag ophoudt. Tussen 500 en
2.000 meter hoogte ligt de
temperatuur enkele graden bo
ven normaal. Dit heeft tot ge
volg dat in de vochtige lucht
regelmatig mistbanken voor
komen. Een belangrijke veran
dering is niet te verwachten,
want de depressies trekken op
grote afstand van IJsland naar
Scandinavië, vergezeld van re
gen en wind. Ook in Rusland
ligt de temperatuur ver boven
normaal. De mistkansen blij
ven derhalve buitengewoon
groot voor heel het land. De
temperatuur ligt overwegend
boven het vriespunt.
De rijkspolitie waarschuwde
er gisteravond voor dat in be
paalde delen van ons land,
waar het wel zou vriezen,
weggedeelten plaatselijk zeer
glad konden zijn.
50.000
(Van onze redactie buitenland)
UTRECHT Acht politieke partijen, Pax Christi, het in
terkerkelijk vredesberaad en het comité Jongeren voor
Vietnam werken momenteel aan de grootste demonstratie,
die in Nederland tegen de oorlog in Vietnam is gehouden.
Deze zal zaterdag vanaf 13.00 uur in Utrecht plaatsvinden.
Er wordt rekening gehouden met zo'n 50.000 demonstranten
uit alle delen van Nederland. De acht politieke partijen zijn:
ARP, CH, CPN, D'66, KVP, PPR, PSP en PvdA.
9 De 4-jarige
Elisabeth Seal
houdt haar
kroontje vast
nadat ze in het
Imperial Hotel in
Londen gekozen
was tot „Miss
Mini United
Kingdom 1973".
Catherine French,
nog een jaartje
jonger, kijkt wat
bedroefd, ze werd
nummer 2.
LONDEN (RTR/UPI)
Ongeveer 300 demon
stranten hebben koningin
Elizabeth en prins Philip
uitgejouwd uit protest
tegen de toetreding van
Engeland tot de E.E.G.
Dat gebeurde bij de
aankomst van het konink
lijk echtpaar bij de opera
in Covent Garden om
daar een concert ter ge
legenheid van de toe
treding bij te wonen.
Er werden ook stink-
bommetjes geworpen.
Bij de aankomst van
premier Heath riepen de
demonstranten .verrader'
en „Heath aan de galg".
(Van onze correspondent)
WURZBURG Tussen het Vaticaan en de katholieke kerk
in de Bondsrepubliek is een ernstig conflict ontstaan. Het Vati
caan heeft de synode strikt verboden een regeling uit te vaar
digen, waardoor leken tijdens de mis in de kerk als predikant
mogen optreden. De synode heeft de aanbeveling tot toelating
van leken tot de preekstoel donderdag goedgekeurd met 234
tegen 22 stemmen.
(Van onze parlementaire redacteur)
DEN HAAG Door het binnenkort in gebruik nemen van
de afvalwaterleiding van West-Brabant naar de Wester
schelde zal deze zeearm weliswaar meer afvalstoffen te
verwerken krijgen dan tot nu toe het geval is, maar deze
extraverontreiniging zal niet zo erg zijn als het zich aan
vankelijk liet aanzien.
(Van een onzer
verslaggevers)
DEN HAAG/BUSSUM
De VPRO gaat in beroep te
gen de berisping die minis
ter P. Engels van CRM deze
omroep gisteren heeft gege
ven naar aanleiding van de
Barend Servet-show, die op
14 december is uitgezonden.
Volgens voorzitter drs. H.
Penders van de VPRO is de
vrijheid van meningsuiting
in het geding.
Drs. Penders wees de moti
vering, op grond waarvan mi
nister Engels zijn berisping
heeft gegeven, „met kracht en
verontwaardiging" van de
liand.
De VPRO kreeg de beris
ping „terzake van het doen
van een uitzending, waarvan
de inhoud gevaaé- oplevert
voor de openbare orde en de
goede zeden". Naar het oor
deel van de minister werd de
regerende vorstin in de Ba
rend Servetshow van 14 de
cember gemaakt „tot een
voorwerp van platvloerse ko
medie". Volgens de bewinds
man werd ernstig afbreuk ge
daan aan de koninklijke waar
digheid.
In zijn beschikking heeft de
minister ook overwogen dat in
de Servetshow scènes voor
kwamen van halfnaakte perso
nen. van wie één of meer
„zich welhaast obsceen ge
droegen". In dit kader waren
scènes geplaatst, waarin een
vrouw optrad, die de koningin
I personifiseerde, zo zegt minis
ter Engels.
In haar verweer had de
VPRO gesteld dat de bewuste
scènes een persiflage brachten,
die geen kritiek bevatte op de
I koningin of het koningshuis,
(maar zich richtte tegen de uit
eenlopende gevoelens van
eerbied en aanhankelijkheid
voor het koningshuis, die on
der het volk leven. Met name
richtte die persiflage zich ook
tegen die journalistieke bena
dering, die „het privéleven
jvan de koniging óf vulgari-
seert (zoals gebeurt in de bou-
j levardpers) óf tot een kneute
rige biedermeier-romantiek
herleidt".
Minister Engels voert aan
I dat het erom gaat hoe en in
[Welke vorm deze intenties zijn
gerealiseerd.
Het verweer van de VPRO
dat niet is gehandeld in
strijd met artikel 10 van de
omroepwet, omdat geen arti
kelen van de strafwet zijn
overtreden, wijst de minister
'van de hand. De in dat artikel
'voorkomende term ,,in strijd
imet de openbare orde" moet
j volgens de VPRO worden op-
gevat als „in strijd met de
strafwet". Dat gaat niet op,
aldus minister Engels, want
dit artikel in de omroepwet
heeft een eigen betekenis
naast de bepalingen van de
strafwet.
Tijdens deze nationale de
monstratie voor vrede in Viet
nam zullen ir. Vondeling
(voorzitter van de Tweede Ka-
STAD EN STREEK
Professor kaart
kanaalvervuiling
aan.
Pagina 3
Eén vuilnisbelt voor
Midden-Zeeland.
Pagina 5
FINANCIëN EN
ECONOMIE
We moeten altijd vlees
blijven eten.
Pagina 14
BINNEN- EN
BUITENLAND
Veerbaas op de IJssel
vertikt het langer.
Pagina 9
KUNST EN CULTUUR
Het fascisme
is nog niet dood.
Pagina 11
SPORT
Daan Schrijvers geeft
de strijd niet op.
Pagina 12
RADIO EN TELEVISIE
Belgen zien alles dubbel.
Pagina 15
mer) en ook dr. Marga Klompé
als sprekers optreden. Een
groot aantal andere organisa
ties en groeperingen heeft ad-
heasie betuigd met het doel
van de demonstratie.
Voor de organisatoren is het
stopzetten van de Amerikaanse
bombardementen boven de
20ste breedtegraad in Vietnam
niet genoeg. Het zuidelijk deel
van Noord-Vietnam wordt mo
menteel nog steeds intensief
gebombardeerd.
De Amerikaanse bombarde
menten hebben van 18 tot 29
december in Hanoi het leven
gekost aan 1.318 burgers. Het
aantal gewonden bedroeg
1.261. In geheel Noord-Viet
nam waren 4.000 burgers het
slachtoffer geworden van de
bommenregens. Volgens Hanoi
werd het belangrijkste zieken
huis van Noord-Vietnam het
Bach Mai-ziekenhuis drie
maal getroffen door Ameri
kaanse bommen.
De democraten in de Ameri
kaanse senaat hebben gisteren
met 36 tegen 11 stemmen een
resolutie van senator Edward
Kennedy aangenomen om geen
geld meer ter beschikking te
stellen voor de oorlog in Viet
nam om zo een einde aan de
oorlog te bewerkstelligen. Deze
stemming was de eerste her
nieuwde actie in het Ameri
kaanse parlement om binnen
afzienbare tijd een einde te
maken aan de oorlog in Viet
nam.
Vandaag stemmen ongeveer
300 deelnemers aan de Wereld-
zendingconferentie, die üi
Bangkok wordt gehouden, over
het voorstel dat kerkelijke lei
ders naar Hanoi zullen gaan,
wanneer de Verenigde Staten
hun bombardementen op
Noord-Vietnam zouden hervat
ten. Dit voorstel was afkomstig
van dr. R. van Veen, secreta
ris van de Nederlandse zen
dingsraad.
DEN HAAG (ANP) In het
eerste half jaar van 1972 zijn
1360 illegale werknemers, af
komstig uit landen rond de
Middellandse Zee, uit ons land
verwijderd.
Dit heeft de minister van jus
titie laten weten in antwoord
op schriftelijke vragen van het
socialistische Kamerlid mej.
Barendregt. De cijfers over het
tweede halfjaar zijn nog niet
beschikbaar.
Intern was de bom woensdaga
vond al gebarsten, toen bis
schop Wetter van het bisdom
Speyer de deelnemers het
strikte verbod van het Vati
caan meedeelde. De medede
ling veroorzaakte grote ver
warring en men sprak openlijk
van een „niet te accepteren in
greep van het Vaticaan.
De Duitse bisschoppen ver
klaarden unaniem aan hun
oorspronkelijk standpunt te
zullen vasthouden. Het besluit
zal nu door de bisschoppen
met de betrokken Romeinse
congregatie worden besproken.
In de plenaire vergadering van
donderdag ging monseigneur
Wetter uitvoeriger op het con
flict in. Hij had als rapporteur
in deze aangelegenheid via de
nuntius in de Bondsrepubliek
een brief ontvangen van de
prefect van de Vaticaanse con
gregatie voor de clerus. Kardi
naal Wright. Hierin deelde dp
kardinaal mee dat het uitvaar
digen via wetten over het toe
laten van lekenpredikanten
niet tot de competentie van lo
kale kerken behoort, zelfs niet
wanneer deze in een algemene
synode bijeengekomen is.
In synodale kringen van Würz-
burg ergerde men zich niet al
leen over dit radicale verbod,
maar ook over de ontactische
wijze, waarop het Vaticaan
deze kwestie bovendien zo
laat in het openbaar had ge
bracht- Vooral was men ver
bitterd over de pertinente eis
van kardinaal Wright, dat de
door het Duitse episcopaat
reeds in november 1970 voor
gelegde regeling" veranderd
moet worden".
De vervuilingsraad zal uit
eindelijk oplopen tot een half
miljoen inwoner-equivalenten
(dat wil zeg'gen: een veront
reiniging, die vergelijkbaar is
met het rioolwater van een
stad van 500.000 inwoners).
In 1964 werd er van uitge
gaan, dat de persleiding, die
bij Waarde op de Oosterschel-
de loost, een vervuiling van
twee miljoen inwoner-equiva
lenten zou veroorzaken. Aldus
de toenmalige prognose van de
commissie afvalwatervraag
stuk West-Brabant. De belang
rijkste „gebruiker" van de
persleiding, Shell Chemie
Moerdijk, zal aan strenge lo-
zingsvoorwaarden worden ge
bonden onder bedreiging van
intrekking van de vergun
ning.
Een en ander deelt minister
Udink (Verkeer en Water
staat) mee in antwoord op in
mei door het intussen gewezen
kamerlid Wiebenga (PSP) ge
stelde schriftelijke vragen.
Dit kamerlid had in zijn
vragen tevens de mogelijkheid
betrokken, dat de vervuiling
nog extra zal toenemen door
de aanleg van het Baalhoekka-
naal en de bochtafsnijding bij
Bath. De bewindsman be
strijdt dit echter en herinnert
er aan, dat aan deze water
staatkundige werken eerst be
gonnen zal worden als de ver
vuiling van de Westerschelde
vanaf Belgisch grondgebied
drastisch wordt ingeperkt.
Ook moet België de garantie
geven, dat langs het op Bel
gisch gebied gelegen kanaalge-
(Van onze correspondent)
ROGGEL Gistermiddag om
twee uur is in de Limburgse
gemeente Roggel bij Roermond
de zesde clandestiene jenever
stokerij binnen twee jaar door
de douane ontdekt.
Het betreft hier een clandes
tiene stokerij die bijna twea
keer zo groot is als de vorig
week uitgebrande jenf verst..:
kerij in Middelbeers.
Op het moment van de inval
werd er niet gestookt. De jene
verstokerij is zeer modern in
gericht, hij had o.a. elf grot"
gist.bakken, waarin duizenden
liters gist zaten.
De douanerecherche heeft
duizenden liters pure alcohol
van 89 procent in beslag geno
men.
DEN HAAG (ANP) Een
deel van de tewerkgestelde
dienstweigeraars in ons land
zal maandag staken uit pro
test tegen de veroordeling van
de tewerkgestelde Ate ae Jong
Deze weigerde vervangende
dienst omdat een deel van zijn
loon ten goede komt aan het
ministerie van Defensie. Dn
stakers komen maandag bijeen
in „Shaloom" in Odijk.
deelte te vestigen industrieën
slechts gezuiverd afvalwater
op het kanaal zullen lozen.
Langs het Nederlandse deel
van het Baalhoekkanaal komt
geen industrie.
(vervolg op pag 3)
(Van onze redactie
binnenland)
DEN HAAG Na een strijd,
die acht jaar heeft geduurd,
heeft de Europese Commissie
gisteren definitief een eind ge
maakt aan het groothandels
kartel van de vereniging van
groothandelaren in sanitaire
artikelen (GISA).
Het kartel, dat bindende
prijsafspraken inhield tussen
de groothandelaren, had tot ge
volg dat de prijzen van sani
taire artikelen voor de consu
ment hoger waren dan nodig
was. Prijsafspraken tussen fa
brikanten en installateurs zijn
jaren geleden al ontbonden.
LONDEN (RTR) Engeland
en Turkije zijn er niet in ge
slaagd tot een akkoord te ko
men over de kwestie van de
repatriëring van de 15-jarige
Engelse schooljongen Timothy
Davey die in 1971 in Istanboel
werd gearresteerd en in maart
1972 tot 6 jaar en drie maanden
gevangenisstraf werd veroor
deeld wegens smokkel in ver
dovende middelen.
Het Britse ministerie van
buitenlandse zaken liet donder
dag weten dat Engeland en
Turkije „ondanks langdurige
pogingen van beide partijen"
niet tot overeenstemming over
deze kwestie zijn gekomen.
UTRECHT (ANP) Het
Nationaal Ziekenhuisinstituut
zal dit jaar een belangrijk
d.ee] van zijn budget (bijna 6,4
miljoen gulden, 1,4 miljoen
meer dan in 1972) gebruiken
voor onderzoekprojecten die
gericht zijn op het probleem
van de sterk stijgende kosten
in de ziekenhuizen en op ver
hoging van de kwaliteit en
effectiviteit van het werk in
de ziekenhuizen. Het NZI fun
geert tevens als advies- en
informatiecentrum voor da
ruim 600 instellingen die bjj
de nationale ziekenhuisraad
zijn aangesloten.
SARREGUEMTNES (RTR)
In de Oostfranse plaats Sarre-
guemines zijn elf mensen ge
storven aan „Engelse griep",
sldus een officiële bekend-
making.
In het departement Moselle
ïjin 133 gri'-ppatiënten en in
Grenoble 400.
HET WEGVALLEN van enkele
grote orders heeft de Neder
landse Hardmetaalfabrieken
N.V. te Arnhem in flinke finan
ciële moeilijkheden gebracht.
Of er ontslagen zullen vallen
bij het 180 man tellende perso
neel is nog niet duidelijk.
GERARD SMITH (58) heeft
ontslag genomen als leider van
de Amerikaanse Salt-afvaardi-
ging, die met de Russen onder
handelt over de beperking van
de strategische bewapening.
(Van onze redactie
buitenland)
BRISBANE De Ame
rikaanse gepensioneerde
kolonel van de landmacht
David Hackworth, van
wie gezegd wordt dat hij
de meest-gedecoreerde
officier uit de oorlog in
Vietnam is, werkt tegen
woordig als kelner in een
café op de „goudkust"
van Quensland in Austra
lië, aldus berichtte giste
ren een krant in Bris
bane.
Volgens de Courier-
Mail vestigde de nu 42
jaar oude Hackworth zich
in oktober van het afge
lopen jaar in Australië.
Hij gaf zijn carrière in
het leger in 1971 op om
dat hij ontgoocheld was
over de oorlog.
De met 91 onderschei
dingen gedecoreerde
Hackworth zei dat hij
naar Australië was ge
komen „omdat ik van
vrede houd".
Hackworth werd vier
keer gewond in de Ko
reaanse en nog eens vier
keer in de Vietnamese
oorlog. Hij verbleef vijf-
eneenhalf jaar in Viet
nam.
Voordat Hackworth
ontslag uit de dienst ge
kregen had, beschuldigde
hij het opperbevel van
een „leugen", toen het
verklaarde dat het de
Vietnamese oorlog aan
het winnen was.
Volgens het blad open
de Vietnam de ogen van
Hackworth. „Ik geloofde
in wat ik deed. Ik dacht
dat het juist was. Maar
toen bezon ik mij op wat
waar en echt was en
kwam tot de conclusie dat
als ik soldaat bleef en
achter dergelijke onder
nemingen als Vietnam
bleef staan, ik schijnhei
lig zou zijn", aldus Hack
worth.
