Ramp Prinsenbeek vond weerklank in Amerika
DEN HAAG: BONDEN „DWINGEN" REGERING TOT LOON- EN PRIJSSTOF
Vakbeweging kraakt begrotin
Gedeelte van
Zeeuws
leer blijft
misschien zout
Vandaag
VEEL STEUN
VOOR
BEZETTERS
Bom uit Amsterdam doodt Israëlische diplomaat in Londen
Rome gekst:
Stop
OMO-eursus
DAGBLAD VOOR ZUIDWEST-NEDERLAND
SPONTANE ZENDING VAN MATERIAAL VOORHUIDTRANSPLANTATIE
dek je
Bonden geheimzinnig over verdere acties
j Directeur: Dr. W. A. J. M. Harkx
[Hoofdredacteur: L. Leijendekker
I Hoofdkantoor Breda Reigerstr. 16
[Telefoon 22341, Postgiro 1114111
STUDIE OVER
\SPIISLUIZEN
fiiepe ingreep
Ban
I SCHUNDËL (ANP) In de
lis i van maandag op dinsdag
lij" de textielfabriek N.V.
'do te Schijndei ingebroken
KVOor ruim 60.000.— aan
l^^hnien gestolen, die dins-
|j? de afnemers verzon-
hadden moeten worden.
Grootste moeite
Geen goed woord
Mortiergranaten
gevonden
in Den Bosch
112e jaargang no. 17132
editie voor
zeeland
KAN
I k'KM G'. >ES KI - IK-I RAAI 1
HULST, S1EENSIRAAT 14
TERNEUZEN, NIEUWSTRAAT 9
BERGEN OP ZOOM, ZUIVELSIRAAI 26
OOSTERHOUT, ARENDSTRAAT 14
Woensdag 20 sept. 1972
WEERBERICHT
Weinig wind
Opklaringen, maar ook hier en
daar een bui. In de ochtend plaat
selijk mist, zwakke tot matige wind
uit noord tot oost.
ROOSENDAAL, MOLENSTRAAT 45
FOON 01140-2277
OON 01140-2879
(Van een onzer verslaggevers)
BREDA Het Prinsen-
beekse ongeval van vrijdag 25
augustus heeft ook in Amerika
weerklank gevonden. Dank zij
een Amerikaans-Nederlands
echtpaar, dat op die dag juist
een familiebezoek in Neder
land beëindigde bij de familie
Malherben in Uden.
De heer Jim Lebens uit
Minnesota werkt daar bij de
Genetic Laboratories Inc.,
waarvan een van de afdelin
gen een zogenaamde huidbank
is. Toen hij en zijn uit Neder
land afkomstige vrouw in
Amerika terugkwamen, merk
ten ze dat ook daar de kranten
aandacht aan het Nederlandse
ongeval hadden besteed. Hij
voerde direct een bespreking
met de directie van de Skin-
bank (een laboratorium waar
men menselijke huid bewaart,
zoals men ook bloed bewaart
om patiënten te helpen). Men
zegde hein onmiddellijk mede
werking toe.
Contact werd opgenomen
met de heer L. Malherben, die
op zijn beurt contact opnam
met Bredase ziekenhuizen. Dr.
P- van Rosevelt, chirurg van
het Bredase Diaconessenhuis,
zei het bijzonder op prijs te
stellen, dat men de patiënten
wilde helpen. Per vliegtuig
werd diezelfde dag nog een
doos met huid naar Schiphol
gestuurd. De douane verleende
alle medewerking, zodat de
huid, die op droog ijs bewaard
blijft, diezelfde dag nog in
Breda kon zijn.
De enige patiënt echter, die
nog in aanmerking kwam voor
een huidtransplantatie, had
men inmiddels over laten
brengen naar het Academisch
Ziekenhuis in zijn woonplaats
Groningen. De ambulance
nam, met de patiënt, ook de
doos met Amerikaanse huid
mee.
Uiteraard was men in Ne
derland bijzonder enthousiast
over de spontane Amerikaanse
zending. Volgens onze infor
matie had dezelfde Ameri
kaanse firma ai eerder onder
handelingen gevoerd met een
Nederlandse arts over de ves
tiging van een sperma-bank in
Europa.
I (Van onze parlementaire re
Idacteur)
I DEN HAAG Het weste-
llijke gedeelte van de afgeslo-
■ten Oosterschelde (het toe-
Ikomstige Zeeuwse Meer) zal
■misschien zout of brak blijven.
Illinister Udink van Verkeer
leu Waterstaat oppert deze mo-
Igelijkheid in de Memorie van
•Toelichting op zijn begroting
Ivan Verkeer en Waterstaat.
I Voorwaarde is dan natuur
lijk wel dat besloten zou wor-
|4cn tot verdeling van de Oos-
Itaschelde in compartimen-
Iten.
I Deze zaak is in studie, zo
■deelt de minister mee. Er zul-
llen eventueel inlaat- en spui-
sluizen in de Oosterschelde-
Idara worden aangebracht om
pit te bereiken. De eerste
schetsplannen komen volgend
■jaar gereed.
1 Wat betreft de afsluiting
van de Oostelijke Scheldearm
[herhaalt Udink het reeds door
pijn afgetreden voorganger
Diens ingenomen standpunt,
lat het werk beslist door moet
Ijaan. Veiligheid gaat voor al
lies en het overwegen van een
■alternatieve oplossing zou tot
■onaanvaardbare vertraging in
lie beveiliging leiden, temeer
lie situaite in de Oosterschelde
[ongunstiger is geworden door
Joe afdamming van het Volke-
■hk. De afsluitingswex-ken
Neten zo snel als dat tech
nisch kan, voltooid worden,
Ndt de minister.
pi erkent overigens dat de
«voering van het Deltaplan
l*" diepe ingreep in zuidwest-
«ederland betekent, waaraan
J'1' van consequenties zijn ver-
Penden.
IN aanpassing van dit ge-
l°Ied aan de nieuwe situatie
I?? l11^ e6n 20 groot moge-
1® inzet en bundeling van
|®achten worden begeleid. Er
■«eten naast de primaire wer-
rj® (de afsluitdammenver-
jscneidene voorzieningen wor-
I getroffen, niet alleen ter-
I.Ille van en optimale water
ig, maar ook om de
gebieden zo harmo-
."hogelijk in het land-
A 'e passen.
■i»r buiten de Deltadammen
I °ct het nodige werk worden
|,7e;' teneinde te voorkomen
In» Pmmige gebi,eden zullen
iDcu wor<Ten prijsgegeven.
koppen van de eilanden
|Jc'cn beschermd worden. Zo
1 Wigend jaar een begin
■fe s gemaakt met werken
llit" kop van Goeree en in
INre jaren aam de kop van
IOor zestig mille
ruien gestolen
De huidige economische en politieke moeilijkheden
mogen ons niet uit het oog doen verliezen dat wij
leven in een bevoorrecht land. Onze welvaart is groot en
onze sociale voorzieningen behoren tot de beste in de
wereld. Ons bestuur is op nationaal, provinciaal en ge--
meentelijk niveau van een goed gehalte. De vrijheid
waarin iedere burger zich kan bewegen en uiten is een
kostbaar goed. Er is vee! om dankbaar voor te zijn."
Uit de troonrede van de koningin.
RECTIFICATIE
Op de voorpagina van onze krant van gisteren
annonceerden wij, dat op de radio-televisie-
pagina weer 3 puzzel-tekeningen voorkwa
men, die een Zegswijze, een plaatsnaam en
een STAD uitbeeldden.
De aandachtige puzzelaar zal begrepen heb
ben. dat in plaats van STAD het woord getal
had moeten staan. Overigens werden boven de
betreffende tekeningen de correcte aanduidin
gen gegeven.
(Van onze parlementaire redactie)
DEN HAAG Als het parlement geen ingrijpende
wijzigingen zal aanbrengen in de begrotingsplannen
van de regering-Biesheuvel, zal dat kabinet wel eens
gedwongen kunnen worden eind oktober een loon-
en prijsmaatregel af te kondigen, die dan per 1
januari 1973 zou moeten ingaan.
Dat is de stellige verwachting in politiek Den Haag, nu
het overlegorgaan van de drie vakcentrales heeft laten we
ten dat de begroting 1973 „op vrijwel geen enkel punt aan
de wensen van de vakbeweging tegemoet komt".
NVV, NKV en CNV hebben hun hoon ou Tweede en Eerste
Kamer gesteld. Gaan die echter akkoord met de begroting, dan
is het sluiten van een sociaal contract tussen regering en be
drijfsleven „onmogelijk".
Daarmee zou DS'70 dan tocli
nog gelijk krijgen met de stel
ling, dat de regering in deze
begroting al effectieve maatre
gelen tegen de loon- en prijs
spiraal had moeten oprv.men.
Teleurgesteld constateert de
fractie van deze partij echter,
dat die maatregelen ontbreken
en dat de regeringspolitiek
dan ook van die kant weinig
steun kan verwachten.
De begroting is immers
aldus DS'70 gebaseerd op
het sluiten van een dergelijk
sociaal contract. Mislukt dat,
en de kans is groot, dan vallen
er levensgrote gaten in de be
groting. Daar wil DS'70 niet
aan meewerken.
Dat zou kunnen betekenen,
dat het kabinet-Biesheuvel de
grootste moeite in de kamer
zal hebben om deze begroting
„er doorheen te slepen". Want
alleen de VVD steunt het ka
binetsbeleid ten volle. Hoewel
ook KVP, ARP en CHU het in
grote lijnen eens zijn met de
plannen van Biesheuvel, ma
ken de drie christelijke partij
en ten aanzien van sommige
onderdelen wel hun voorbe
houd. De linkse oppositie wijst
dat beleid, dat Biesheuvel c.s.
de komende twee maanden
denken te gaan voeren, ondub
belzinnig van de hand.
In deze record-begroting
(uitgaven 43 miljard, inkom
sten 40 miljard en een tekort
van bijna 3 miljard) wordt
een aantal belangrijke uitga
venbeperkingen en belasting
maatregelen aangekondigd, die
zo zeggen NVV, NKV en
CNV het sluiten van een
sociaaj contract in de weg
staan. Zo gaat men niet ak
koord met de bezuinigingen op
onderwijs en wetenschappen,
CRM en in de sociale verzeke
ringswetten. Voor de belas
tingplannen van dit kabinet
hebben de vakcentrales zelfs
geen goed woord over: zowel
de verhoging van de BTW (la
ge tarief met één, hoge met
twee procent) als de gedeelte
lijke inflatiecorrectie wekken
sterk verzet bij de vakbewe
ging op. Verder zijn voor
NVV, NKV en CNV onaan
vaardbaar de invoering van
een eigen risico in de zieken
fondsverzekering, de verlaging
van de rijksbijdrage aan de
AOW en de bevriezing van de
kinderbijslag voor het eerste
en het tweede kind. Verder
zijn de vakcentrales teleurge
steld over het beleid ten aan
zien van de werkloosheidsbe
strijdine
(Vervolg op pagina 17)
Uitvoerige informatie over
de miljoenennota op de pa
gina's 13, 15, 16 en 18.
Commentaren op pagina 17.
STAD EN STREEK
Mossel kwekers nog een
jaar in het ongewisse.
Pagina 3
Dienstencentrum Ter-
neuzen leeg tot subsidie
komt. Pagina 5
BINNEN- EN
BUITENLAND
VVDM-bestuur: er is een
hetze tegen ons gaande.
Pagina 17
SPORT
Frits Schür kwaad op
ploeggenoten.
Pagina 19
KLEINE STEM
Kinderen schrijven over
vrede. Pagina 20
MET COLLEGE van b. en tv.
van Rotterdam heeft opnieuw
besloten tot het sluitenvan
enkele logementen van buiten
landse werknemers. Sinds de
moeilijkheden in de Afrikaan-
derwijk begin augustus zijn er
in Rotterdam successievelijk
38 pensions gesloten.
(Van een onzer
verslaggevers
BREDA De zorg voor
de huishoudelijke dienst in
de bezette Enka-fabriek be
rust bij districtsbestuurder
Van Hilst van het NKV.
Als een ervaren huisvrouw
zorgt hij ervoor, dat de bed
den gedekt zijn, het eten
op tajel komt, de vaat
wordt gedaan en de zaak
aan kant blijft. Er wordt
enorm veel koffie gedron
ken. Niet onbegrijpelijk,
want van slapen is nog niet
zoveel gekomen. Thee en
melk gaan er ook met hon
derdfin liters per dag door.
Voor de inwendige mens
waren verder de eerste dag
nodig: 40C broden met beleg,
50 kuipjes boter, 200 liter
soep (gisteren snert) en
volop fruit. Om de vrije
tijd te doden, luisteren de
bezetters naar de radio, le
zen kranten, kijken t.v. en
kaarten veel. Maandaga
vond is er ook bingo ge
speeld. Gistermiddag zijn
de verschillende afdelingen
van het bedrijf aan een
voetbalcompetitie begon
nen. De dames ontspannen
zich in de gymnastiekzaal
van het bedrijf. Voor van
daag zijn 450 warme maal
tijden besteld. Die zullen
van buiten het bezette ter
rein worden aangevoerd.
De heer Van Hilst: „Als
het per se 'zou moeten zou
ik die ook nog wel kunnen
klaar maken, want ik ben
nog eens ooit kok geweest".
Of er ook alcohol gedron
ken wordt? „Nee", zegt hij,
„daaraan kunnen we niet
beginnen. En ik geloof ook
niet, dat een van de man
nen van zijn vrouw of kin
deren aan de poort al een
borrel of een flesje bier
heeft gekregen. Anders zou
hij mij ook wel een slok
hebben gegeven", aldus la
chend de heer Van Hilst.
Als een nauwgezette huis
vrouw houdt hij ook de ad
ministratie van diverse za
ken bij. „Wij hebben alles
precies opgeschreven, tot
en met de paperclips toe
die we van het bedrijf ge
leend hebben. O ja, en ook
nog zes blikjes leverpastei
van f 1,19 per stuk, als dat
u interesseert".
O Tussen de spijlen van de gesloten fabriekspoort door geven de heer en mevrouw Van Merode
uit Breda elkaar een hartelijke zoen. „Wat zul jij vannacht slapen,"_zegt een van zijncollega's
lachend.
Foto: JOHAN VAN GURP.
(Van een onzer verslaggevers)
BREDA/DEN HAAG/WUPPERTAL. Gesterkt door
een brede stroom adhesiebetuigingen en steuntoezeggingen
hebben de ongeveer 500 bezetters van het ENKA-bedrijf in
Breda gisteren hun actie voortgezet.
Intussen groeide ook het aantal geruchten en aanwijzingen die
erop duiden dat deze bezetting min of meer een begin van een
mogelijke reeks activiteiten is.
De meest spectaculaire steun
betuiging kwam uit West-
Duitsland waar het Glanzstoff-
bedrijf te Wuppertal/Barmen
(2000 werknemers) vanaf 12
uur werd platgelegd door 1200
stakers die op het fabriekster
rein tevens een soiidariteitsbe-
toging hielden. Een grote dub
beldeksbus met 60 Wupperta-
lers koerste daarop naar Breda
om liet nieuws en de solidari
teitsbetuigingen over te bren
gen.
De Tweede-Kamerfractie van
de PvdA en D'66 alsmede de
fractie der Democraten in de
Eerste Kamer hebben zich soli
dair verklaard met de bezet
ters. Voor de PvdA deden dat
de Kamerleden Spinks en Wiel
draaier. De D'66-fracties zon
den een telegram waarin zij
stelden dat de „bezetting on
vermijdelijk was geworden."
DEN BOSCH (ANP) Een
tiental mortiergranaten uit de
tweede wereldoorlog werd dins
dagmorgen bij graafwerkzaam
heden in Den Bosch-Noord in
een weiland aangetroffen
Het bleek onmogelijk vast te
stellen van welke oorlogvoe
rende mogendheid deze grana
ten waren. De explosieven op-
•uiiningsdienst van de Konink-
lUk" I andmaebt uit Cuïembore
heeft de granaten verwijderd.
LONDEN/AMSTERDAM
Dr. Ami Sjachori, landbouw-
attachc bij de Israëlische am
bassade in Londen is gisternior-
gen gedood door een truc-bom
die verborgen zat in een aan
hem geadresseerd paketje dat
uit Amsterdam was verzonden.
Dit is meegedeeld door het Mi
nisterie van Buitenlandse Za
ken in Londen.
Het pakje explodeerde toen
dr. Sjachori het opende en ver
wondde hem. Aanvankelijk
dacht men dat hij minder ern
stig gewond was, maar hij over
bed op weg naar het zieken
huis. Een andere functionaris
werd gewond.
De landbouw-attaché had
juist zijn termijn van vier jaar
in Londen beëindigd en zou
volgende week naar zijn vrouw
en dochter in Tel Aviv terug
keren.
Volgens ambassadekringen
was de post door veiligheids
functionarissen gecontroleerd.
Dit geschiedde al sinds de
moord op de Israëlische Olym
pische ploeg in München. Hoe
de bom onopgemerkt is geble
ven, is niet bekend.
Volgens een woordvoerder
van de Israëlische ambassade
zijn bij de post nog twee en
veloppen met explosieven ge
vonden. De herkomst van deze
enveloppen is nog niet bekend.
De envelop die aan de land
bouw-attaché het leven kostte
,lag bij een stapel post die al
was bezorgd voor de sluiting
van de ambassade wegens de
joodse feestdag „Yom Kippoer"
(grote verzoendag). Bij deze
post waren ook veel brieven
van rouwbeklag in verband met
de dood van de Israëlische deel
nemers aan de Olympische
Spelen in München.
Ook de Israëlische ambassade
in Parijs heeft dinsdag twee
enveloppen met explosieven
ontvangen, zo is uit ambassade
kringen vernomen. Er zijn daar
geen slachtoffers.
De gebeurtenissen op de Israëli
sche ambassade in Londen,
waar dinsdag een uit Amster
dam verzonden postpakketje
ontplofte, is voor de PTT aan
leiding tot het instellen van
een verscherpte waakzaamheid
bij het verzenden van postpa-
ketten naar het buitenland.
De PTT overweegt het ne
men van verdere maatregelen
t.a.v. het verzenden van posl-
paketten met buitenlandse be
stemmingen.
Een en ander kan aanleiding
geven, tot vertraging bij het
verzenden naar het buitenland.
De VVD-Kamerleden V an
Ardenne en Geurtsen daaren
tegen stelden schriftelijke vra
ger, aan de minister waarin zij
"als hun oordeel uitspreken dat
een dergelijke actie niet kan
worden getolereerd en dat de
minister een bezetting als pres
siemiddel nadrukkelijk van de
hand moet wijzen. Zij vragen
of de regering wettige midde
len heeft om de bezetting stop
te zetten.
Een ARP-woordvoerder noem
de de bezetting niet legaal hoe
wel hij er nadrukkelijk bij zei
er alle begrip voor te h,ebben
De Tweede-Kamerfractie van
de KVP wil een college van
„wijze mannen" laten bemid
delen in het conflict. Met een
initiatief wacht de fractie ech
ter liever tot de besprekingen
die vandaag en mox-gen gevoerd
worden door ENKA-directie, de
regering en de Kamei"commis-
sies van Economische Zaken en
Sociale Zaken zijn afgerond.
Woordvoerders van de KVP-
fractie, de heren P. van Zei] en
drs. M. Peijnenburg, verklaar,
den tegenover De Stem de ver
wachting te koesteren, dat de
ministers Langman (Économi
sche Zaken) n Boersma (Soc
Zaken) in hun gesprek met de
ENKA-top de nodige invloed
zullen aanwenden om de par
tijen weer rond de tafel te krij
gen.
Lukt dat niet. of gaan de par
tijen wel weer praten, maar
zonder resultaat, dan lijkt be
middeling door een college van
„wijze mannen" welhaast de
enige mogelijkheid de partijen
weer bij elkaar te krijgen voor
het verdere gesprek over de
toekomst van onder andere het
Bredase ENKA-bedrijf.
(Van onze redactie buitenland')
BREDA De prefecten van
de Romeinse congregaties voor
de geloofsleer en de geestelijk
heid, de kardinalen Seper en
Wright, hebben de bisschoppen
drs. J. Bluyssen van Den Bosch
en H. Ernst van Breda, schrif
telijk laten weten, dat de ex
perimentele catechetische cur
sus voor VWO en HAVO, zo.
als die wordt gebruikt in de
hoogste klassen van de scholen
van de Stichting „Ons Middel
baar Onderwijs in Noord-Bra
bant", onverwijld buiten ge
bruik dient te worden gesteld.
Dit heeft de persdienst van het
bisdom Breda gisteren namens
de bisschoppen van Breda en
Den Bosch meegedeeld.
In het najaar van 1971 maak
ten de twee kardinalen reeds
ernstige bezwaren tegen deze
cursus. De bisschoppen van
Den Bosch en Breda hebben
begin 1972 hun eigen vragen
en bedenkingen rond de tekst
van de cursus in een nota sa
mengevat. De schrijvers van
de cursus hebben daarop hun
bei-eidheid uitgesproken de
tekst zorgvuldig te herzien, om
zo de gerezen moeilijkheden
op te lossen. Deze herschrijving
vergt meer tijd dan aanvanke-
lij k was voox-zien. De twee Ro
meinse kardinalen menen, dat
hierop niet langer kan worden
gewacht.
De twee bisschoppen zijn in
overleg geti-eden met het
hoofdbestuur van „Ons Middel
baar Onderwijs" om zo tot een
gezamenlijk standpunt te ko
men. Hierover zal zo spoedig
mogelijk nadei-e mededeling
worden gedaan". Van het
hoofdbestuur van OMO was
gisteravond niemand voor com
mentaar bereikbaar.
DE SURINAAMSE politie is
er nog niet in geslaagd de
twee mannen op te sporen, die
op II september een gewapen
de overval pleegden op een
bijkantoor van V ervunrts*
bank in Paramaribo en daarbij
58.000 gulden (Sur. crt.) buit-
maakten.
