Toeristen-
trek naar
zonniger
streken
V
Nederlandse
zeeman (25)
doodgeschoten
Aantal werklozen
gestegen
tot boven 125.000
STAKER TEGEN
WIL EN DANK
IN LIET
GELIJK GESTELD
Hoogste
percentage
werklozen
in Zeeland
WASSERIJEN
OLIEHANDEL
DAGBLAD VOOR ZUIDWEST-NEDERLAND
Schade aan groente en fruit door slecht weer
Zeven burgers gedood na hernieuwde vijandelijkheden
andaag
in
DE STEM
De Schelde moet betalen
vakantie?
breed-nodia!
Vf °V1
Twee bedrijfstakken in de verdrukking
OMZETTEN IJS EN FRISDRANKEN BENEDEN ALLE FEIL
Boerden: Geld
voor hulp aan.
arme landen
wordt niel
gebruikt
voor wapens
WHITELAW
Vader verdrinkt
na redden
van kinderen
Onrechtvaardig
G%f/.
112e jaargang no. 17070
EDITIE VOOR
ZEELAND
Directeur: Dr. W. A. J. M. Harkx
Hoofdredacteur: L. Leijendekker
Hoofdkantoor: Breda, Reigerstr. 16
Telefoon 22341, Postgiro 1114111
STEM
Dinsdag 11 juli 1972
WEERBERICHT
Droog
Droog weer. Af en toe zon. Ma
tige wind. Maximum temperatuur
20 graden.
KANTOREN; GOES, KLOKSTRAAT 1
HULST, STEENSTRAAT 14
TERNEUZEN, NIEUWSTRAAT 9
BERGEN OP ZOOM, ZUIVELSTRAAT 26
OOSTERHOUT, ARENDSTRAAT 14
ROOSENDAAL, MOLENSTRAAT 45
(Van een onzer verslaggeefsters)
MIDDELBURG I BREDA
„Ook al zou de zon vanaf nu
bij wijze van spreken dag en
nacht gaan schijnen, dan halen
we nog niet dezelfde omzet als
vorig jaar", zegt een teleurge
stelde ijsfabrikant. Maar niet
alleen de ijsfabrikanten hebben
van het slechte weer te lijden,
ook de limonade wordt slecht
verkocht. De aanhoudende re
gen zorgde verder voor veel
schade aan aardbeien, kersen
en bonen.
„We krijgen er tranen van in
.de ogen", zegt de heer S. Mei
huizen van Campina-ijs. „Hoe
veel de omzet ten opzichte van
1971 zal dalen weten we nog
niet. Ik acht een daling van 21)
tot 30 procent niet uitgesloten."
Ook in de winkels van Jamin
wordt beduidend minder ijs
verkocht dan voorgaande jaren.
Niet alleen het slechte weer
veroorzaakt de daling van de
verkoop van frisdranken. De
accijnsverhoging die begin dit
jaar is ingevoerd is hier ook
schuldig aan. De limonade-
fabriek Liinfa verwacht een
omzetdaling van ongeveer 11
procent ten opzichte van 1971.
Volgens Delta-Breda, een groot
handel in dranken, zien de fa
brikanten en groothandels de
toekomst, vooral door een nieu
we accijnsverhoging in septem
ber, somber tegemoet.
De appels, peren en pruimen
in Zeeland hebben geen last
van de regen gehad. Zij hebben
eerder dit jaar klappen gekre
gen (vrij veel hagelschade en
bladbeschadiging door sterke
wind). In de kleinfruit-sector
in Zeeland valt de schade na
het overvloedige water nogal
mee. Onder de aardbeien treedt
weinig rot op. De frambozen
hebben op dit punt meer gele
den. In tegenstelling tot in Zee
land is er in Noord-Brabant
veel „rot" op de aardbeienvel
den. Dit was goed te merken
op de aardbeienveilingen.
Bij de Veilingvereniging Zun-
dert en omgeving deden de ex
tra goede consumptieaardbeien
maandag 1,8# tot 1,90 per
kg. Voor de rest was de prijs
1,30 tot 1,40; een stuk bene
den de prijzen uit betere tijden.
De prijs voor de industrieaard
beien lag gemiddeld iets boven
een gulden. Directeur Hoppen-
brouwers: „Dat werd tien tot
vijftien jaar geleden ook al be
taald. En de kosten zijn sinds
dien wel flink gestegen."
De kersenteelt in de Betuwe
dreigt dit jaar als gevolg van
het aanhoudende slechte weer
vrijwel geheel verloren te gaan.
Verschillende kersentelers en
pachters zijn genoodzaakt de
kersen aan de bomen te laten
hangen, aangezien het niet
meer de moeite waard is de
oogst door dure plukkers bin
nen te halen.
De hoofdassistent van de Rijks-
tuinbouwvoorlichtingsdienst in
Zeeland, de heer B. Steenber
gen, schrijft de schade in de
vollegrondgewasscn sla, an
dijvie, fijne groenten minder
toe aan de regen („groente kan
vrij veel water hebben in deze
tijd") maar aan de lage tem
peraturen. Daardoor komen de
produkten zeven tot tien dagen
tater aan de markt dan anders.
Werkelijk slecht staat het al
leen met de bonen. Die moeten
het van een droge en warme
zomer hebben. Een bijkomend
verschijnsel van de vocht is het
optreden van schimmelziekten,
die echter niet kwaadaardig
zijn en gemakkelijk te bestrij
den.
HILVERSUM (ANP) Van
de door Nederland verstrekte
gelden voor ontwikkelingshulp
wordt nimmer ook maar iets
gebruikt voor de aankoop van
wapens. Minister dr. C. Boer-
tien van ontwikkelingssamen
werking verzekerde dat met
grote stelligheid maandagmor
gen in het NOS-radioprogram-
ma „Praten met de minister"
„Ik ben daar uiterst kien op
en ik ben er een groot tegen
stander van om burgerlijke en
militaire hulp te vermengen.
Zolang ik op deze stoel zit. zal
dat ook niet gebeuren", zei de
minister.
VREES
VOOR
MASSA'
De vijandelijkheden in Ulster zijn hervat: Britse soldaten proberen de orde te herstellen.
SLACHTING IN ULSTER
DEN HAAG (ANP)
Er zijn op het ogenblik
duizenden Nederlanders
die beu van het slechte
weer in onze contreien,
alsnog een reis boeken
naar het „zonnige zui
den", dat zich uitstrekt
van Spanje, via Rliodos
en Noord-Afrika naar de
Balkanlanden.
Volgens het reisbureau
Airtour-Nespanda in Den
Haag is de boekingsgolf
in deze tijd van het jaar
nog nooit zo groot ge
weest. Met enige moeite
is men er echter in ge
slaagd op korte termijn
een duizendtal toeristen
goede accommodatie te
bieden. Directeur J. van
Rinkhuysen meent ook,
dat de late boekingen sa
menhangen met de ver
slechterde economische
toestand, waardoor velen
aanvankelijk hun vakan
tie in eigen land wilden
doorbrengen.
Ook „De Magneet" in
Alkmaar heeft op het
ogenblik vier keer zoveel
boekingen als in dezelfde
tijd, een jaar geleden.
Ook hier schrijft men de
hausse toe aan het slecli
te weer.
Maar het is een tcn-
reismarkt geldt, aldus do
dens, die voor de gehele
heer Van Tulder van de
„Magneet" die elders bij
collega's zijn voelhorens
had uitgestoken.
(Van onze redactie buitenland)
BELFAST/LONDEN/DUBLIN De spiraal van
geweld in Noord-Ier land is opnieuw in beweging ge
zet.
Vierentwintig uur van hernieuwde vijandelijkheden, die
volgden na de opzegging van het bestand door de IRA-
provisionals, hebben aan zeven burgers het leven gekost,
onder wie een 14-jarig meisje en een katholieke geestelijke,
die werd doodgeschoten toen hij een stervende de laatste
sacramenten toediende. Waarnemers vrezen een massa
slachting.
Het Britse leger-hoofdltwartier in Belfast heeft bekendge
maakt dat 1200 man versterkingen naar Noord-Ierland overge
bracht zullen worden „omdat de IRA heeft aangekondigd de
vijandelijkheden met de uiterste felheid te zullen hervatten".
Maandag kwamen in Ulster
al 600 mariniers aan. Tot hun
komst was al eerder besloten
gezien de optochten die de
protestanten woensdag willen
houden ter herdenking van de
Slag van de Boyne in 1690,
waar de katholieken verslagen
werden. Met de nieuwe troe
penzendingen meegerekend
komt de Britse legermacht in
Noord-Ierland op rond 16.800
man, aldus een legerwoord-
voerder.
De Britse staatssecretaris
voor Noord-Ierland, William
Whitelaw heeft maandag in
het lagerhuis in Londen ont
huld dat afgevaardigden van
de „IRA"-provisk>nals tijdens
een ontmoeting met hem vori
ge week vrijdag, onaanvaard
bare eisen" hebben gesteld.
Hij had met de vertegenwoor
digers van de IRA gesproken
omdat hij alle mogelijkheden
het conflict in Ulster te beëin
digen wilde onderzoeken.
Whitelaw bracht voor het La
gerhuis verslag uit over de toe
stand in Ulster nu de IRA het
bestand heeft opgezegd.
„Ik hoop dat het zelfs voor
de IRA niet te laat is zich
opnieuw te bezinnen", aldus
Whitelaw. In het gesprek met
hem hadden de IRA-leden
zich er over beklaagd dat de
Britse regering niets had ge
steld tegenover het bestand
dat de IRA op 26 juni had
afgekondigd. Ze waren vooral
verontwaardigd omdat Londen
nog geen eind had gemaakt
a>an de internering van ver
dachte katholieken.
De IRA-delegatie had vier
eisen gesteld, die door White
law onaanvaardbaar waren ge
noemd. Wel had hij toegezegd
de eisen zorgvuldig te zullen
bestuderen. De eisen van de
IRA waren:
De Britse regering dient in
het openbaar te erkennen dat
het volk van Ierland als ge
heel gerechtigd is over de toe
komst van Ierland te beslis
sen.
0 Een onmid'delijk intentie
verklaring van de Britse rege
ring dat alle Britse troepen
voor 1 januari 1975 worden
teruggetrokken van Ierse
grond.
In afwachting daarvan die
nen de Britse troepen zich on
middellijk terug te trekken uit
„gevoelige gebieden".
♦Algemeen amnestie voor al
le politieke gevangenen en
geïnterneerden in Noord Ier
land en in Engeland en voor
allen tegen wie een arrestatie
bevel is uitgevaardigd.
Het incident van zondag, dat
de opzegging van het bestand
voor IRA inluidde, is volgens
hem door de provisionals als
voorwendsel gebruikt om de
strijd te hervatten. Het inci
dent had vreedzaam geregeld
kunnen worden, aldus White
law.
(Vervolg op pagina 7.)
CALLANTSOOG (ANP)
De 43-jarige Amsterdammer K.
C. Kronenburg is maandagmid
dag in dc zee hij Callantsoog
verdronken, nadat hij met een
kennis een van zijn kinderen
en een kind van de kennis uit
zee had gered.
De beide mannen raakten na
het redden van hun kinderen
zelf in moeilijkheden. Door om
standers werden zij uit het wa
ter geholpen. Voor de heer Kro
nenburg kwam de hulp toen al
te laat.
STAD EN STREEK
Koewacht: Vissen in
troebel water- Pagina 2.
Vliegende Hollander
landde in Hulst.
Pagina 3.
FINANCIëN EN
ECONOMIE
Anti 11 iaans rood-wit-
blauw betere troef op
HAL-schepen. Pagina 6.
BINNEN- EN
BUITENLAND
Japanse terrorist zet
eigen advocaat voor
joker. Pagina 7.
Oppositieleider Den UyI
laat weinig van kabinet
heel. Pagina 9.
SPORT
Het kraakt tussen De
Pel en Tino, Pagina 11.
HOUSTON (AP) Een
Nederlandse zeeman is zondag
doodgeschoten in Houston,
Texas, toen hij op de deur van
een café bonkte dat gesloten
was.
DEN HAAG (ANP) Eind juni 1972 waren 76.600 man
nen en 14.600 vrouwen werkloos, aldus de cijfers van hel
Ministerie van Sociale Zaken.
Dit betekent bij de mannen
een daling van 1300 en bij de
vrouwen een stijging met 1200
ten opzichte van het niveau van
de vorige maand. Het aantal
mannen tewerkgesteld op aan
vullende werken verminderde
met 200 tot 2.500, het aantal
personen op sociale werkvoor
zieningsobjecten, voor zover zij
voor bemiddeling naar het vrije
bedrijf in aanmerking komen
bleef vrijwel gelijk n.l. 4.300.
Hierdoor bereikte de geregis
treerde arbeidsreserve voor
mannen en vrouwen te zamen
een niveau van 98.100 d.w.z.
een daling van 200 ten opzichte
van de vorige maand.
Voor seizoen gecorrigeerd is
de geregistreerde arbeidsreser
ve echter gestegen n.l. met
6.300 tot 125.500.
De vermindering van het niet
voor seizoen gecorrigeerde cij
fer van mannen t.o.v. de vorige
maand met 1.400 is de resul
tante van de daling in de sei
zoen-gevoelige beroepsgroepen
enerzijds en de stijging in de
niet-seizoen-gevoelige beroeps
groepen anderzijds. Belangrijke
dalingen kwamen voor bij de
bouwvakarbeiders, de losse ar
beiders, de chauffeurs en de
landarbeiders.
(Van onze correspondent)
MIDDELBURG De Koninklijke Maatschappij De Schel
de te Vlissingen moet haar werknemer D. Meijer uit Sou-
burg twee dagen loon uitbetalen.
Dat zijn de dagen dat er bij
(Van onze
parlementaire redactie)
DEN HAAG Zeeland be
zat ook in juni de twijfelachti
ge eer het hoogste werkloos
heidspercentage van Nederland
te hebben. Er kwamen vorige
maand weer 82 Zeeuwen meer
zonder werk, waardoor het to
taal aantal mannelijk werklo
zen is gestegen tot 2324. Dat is
maar liefst 3,7 procent, meer
dan de drie noordelijke provin
cies. Het aantal werkloze vrou
wen steeg met 61 tot 371.
De geregistreerde arbeidsre
serve, gecorrigeerdnaar het
seizoen, is met 300 gestegen tot
3800 (mannen) en met 100 tot
1300 (vrouwen). Het enige
lichtpuntje voor Zeeland zit
misschien in de vraag naar ar
beidskrachten. Deze is weer
wat gestegen: met 135 naar 174
(mannen) en met 153 naar 894
(vrouwen). Vergelijkt men het
aantal werkloze mannen vorige
maand met dat van een jaar
geleden, dan valt wel een stij
ging op van ruim anderhalf
duizend.
De bouw ontwikkelde zich in
Zeeland in tegenstelling tot
de metaal en het handels- en
kantoorpersoneel gunstig.
Het aantal werkloze bouwvak
kers daalde met weliswaar
slechts 50 man, maar het kan
een ontwikkeling in de goede
richting zijn. Vooral nu het mi
nisterie van Sociale Zaken voor
het eerst ook geld beschikbaar
heeft gesteld voor de bestrij
ding van de werkloosheid in
deze provincie. Het aantal
werkloze bouwvakkers be
draagt overigens nog 749 man.
De werkgelegenheid in de
metaal daarentegen neemt ver
der af. Het aantal werkloze me
taalarbeiders steeg vorige
maand met 73 tot 324 man. Dat
is vooral te wijten aldus het
ministerie van Sociale Zaken
aan de slechter gevulde order
portefeuilles van de metaalbe
drijven.
Tenslotte de verdeling van
de werkloosheid over de ver
schillende arbeidsbureaus. De
gemiddelde werkloosheid bleef
gelijk in de districten Vlissin
gen, Middelburg, Goes, Schou-
wen-Dui'veland en Tholen. Het
percentage schommelt hier tus
sen de 2 en 4 procent. Het per
centage in Oostburg en Hulst
is ook hetzelfde gebleven (4 tot
6 procent). In Terneuzen steeg
het en wel van 2-4 naar 4-6
procent.
het bedrijf, in het kader van
de moeilijkheden om de me
taal-cao niet werd gewerkt uit
protest tegen het vonnis van
de Amsterdamse rechter mr.
Stheeman die stakingsacties
in de metaal had verboden.
Ook bij De Schelde werden
de toegangspoorten door de
protesterende arbeiders bezet,
zodat ook werkwilligen niet
naar binnen konden. De heer
Meijer, die niet georganiseerd
is, kon dus niet werken of hij
wilde of niet. Evenals de sta
kers kreeg hij over de niet-
gewerkte dagen geen loon uit
betaald, met dit verschil dat
de georganisperden een uitke
ring van hun bond kregen.
De heer Meijer achtte dit
onrechtvaardig en hij spande
op z'n eentje een civiele pro
cedure aan tegen De Schelde
bij het Middelburgse Kanton
gerecht. De Middelburgse
deurwaarder M.L. van Dijke
werd hem als raadsman toege
wezen. Aan de hand van
schriftelijke stukken is de
zaak in acht zittingen door de
kantonrechter mr. A Veenho-
ven behandeld. Resultaat: de
heer Meijer werd in het gelijk
gesteld. Hij zal alsnog 94 gul
den voor de niet-gewerkte da
gen krijgen.
De zaak heeft een belangrij
ke principiële betekenis, want
er verkeren natuurlijk nog
wel meer werknemers in een
analoog geval. Het is zelfs niet
ondenkbaar dat de vakbkonden
zullen proberen hun "miljoenen
stakingsgelden via de rechter
proberen terug te krijgen.
Natuurlijk kan De Schelde
van het vonnis in cassatie
gaan, maar de gronden hier
voor zijn beperkt tot het geval
dat dit in het belang van de
rechtszekerheid is. Daartoe
moet De Schelde dan een ver
zoek bij de procurt-ur-generaal
indienen.
(ADVERTENTIE)
°O/r&o^o0lyvakami9
]ekkere bonenOCI! Van dis
e/7 Puntjes;
paruin!
krenie^ ^baktl
IHSS
DEN HAAG (ANP). Steeds minder huisvrouwen laten
dc was buitenshuis doen en ook bij instellingen als zieken
huizen, verpleeginrichtingen, bejaardentehuizen, horeca
bedrijven enz. komt het steeds meer voor dat men zelf voor
de was gaat zorgen. Deze ontwikkelingen die al jaren aan
de gang zijn, hebben de vooruitzichten voor de commerciële
wasserijen onzeker gemaakt. Dit heeft de commissie op
voering produktiviteit in een overzicht over de wasindustrie
meegedeeld.
Dc nog bestaande wasserijen vechten met het wapen van
dc prijsconcurrentie om dc slinkende markt. Dit heeft geleid
tot prijzen die vaak onvoldoende zijn voor een rendabele
produktie. Besparingen door efficiencymaatregelen wegen
doorgaans niet op tegen dc loonkostenstijgingen, waarmee
een arbeidsintensief bedrijf als de wasserij nu eenmaal te
maken heeft.
De rentabiliteit van veel bedrijven laat dan ook te wen
sen over en dit zal tenslotte tot liquidatie en daarmee tot
vernietiging van kapitaal en werkgelegenheid gaan leiden,
zo stelt de Commissie Opvoering Produktiviteit (COP).
De stichting federatie voor de wasindustrie heeft het ini
tiatief genomen tot het instellen van een structuuronder
zoek in de natwasindustrie.
DEN HAAG (ANP). De oliehandel acht het niet uit
gesloten, dat dc oliehandelaren evenals destijds de kolen-
handelaren dc ondergang tegemoet gaan. De oliehandelaren
vrezen dal dc olie vrijwel volledig zal worden vervangen
door aardgas.
Zo'n ontwikkeling zou, indien men daar onvoldoende op
voorbereid is, de bestaansmogelijkheden van een groot aan
tal handelsbedrijven kunnen aantasten.
Het verbond van handelaren in kolen cn aardolieproduk-
tcn en dc Nederlandse organisatie van oliehandelarcn wil
len een structuuronderzoek In de branche van de distribu
erende handel voor aardolicproduktcn laten houden, om zo
tijdig een heter inzicht te krijgen in het toekomstperspectief
van de oliehandel.
Doel is tc voorkomen, dat de olichandclaren van vandaag
in dezelfde benarde financiële positie komen te verkeren
als de kolenhandclarcn enige jaren geleden.
Dc Commissie Opvoering Produktiviteit van de SER liceft
dc minister van Economische Zaken geadviseerd dit onder
zoek te subsidiëren.
