Antwerpen: stad van containers,
Rubens, mensapen en diamanten
Korte tips
Voorkempen en Kalmthout:
paradijzen naast de deur
de stem
Planckendaelterug naar de natuur
Het
lelijkste
land
ter wereld
HET
WONDER
VAN
RONQUIERESl
Pn de polder
DE STEM
diamantindustrie
havenroute
Men kijkt er zo gemak
kelijk overheen, over de
mooie plekjes vlak naast de
deur. Dat geldt zeker ook
voor de prachtige Voor
kempen (tussen Antwerpen
en Brecht) en de Kalmt-
houtse heide, een uniek
natuurreservaat dat zich
zelfs uitstrekt tot over de
Nederlandse grens, maar op
Belgisch grondgebied toe!
op zijn interessantst is.
De Voorkempen omvatten
■te rijk met landgoederen,
kastelen en bossen geze
gende gemeenten Schoten,
Wijnegem, Schilde, Sint-
Job, in 't Goor en 's-Gra-
venwezel. De enige smet
die kleeft op deze streek is
dat veel te weinigen mogen
profiteren van veei teveel
natuurgebied. Makelaars
verkavelen oude landgoede
ren tot villawijken.
Door de VVV Voorkem
pen (Stadhuis Schoten, tel.
93-525781) zijn vijf prach
tige wandelroutes uitgezet.
De routes staan bijeen in
een gratis te verkrijgen
boekje. Het 16-de eeuwse
Kasteel van Schoten is toe
gankelijk voor het publiek.
Elk weekend exposities.
De Kalmthoutse Heide is
het meest omstreden na
tuurreservaat van België.
Herhaaldelijk worden er
aanslagen gepleegd maar de
verdedigers slagen er beter
in het wilde natuurgoed te
behouden. Het is nu be
schermd. Wandelroutes
kronkelen zich over de zan
derige of moerassige vlak
ten, vol vliegdennen, ber
ken en vennen. Men kan er
uren rondwandelen met al
leen vogels als gezelschap.
Desondanks is het een druk
bezocht reservaat.
Essen ligt vlak in de
buurt. Na de wandeling op
de heide is het aan te be
velen een bezoek te bren
gen aan de 18e eeuwse
Kiekenhoeve (leuk karrén-
museum) waar men in de
weekeinden kan genieten
van een verwarmende
„heksendrank". Vanuit de
Kiekenhoeve worden ook
huifkartochten over de hei
de georganiseerd. Inlichtin
gen Stadhuis Essen.
Het schilderachtige en gastvrije kasteel van Schoten.
AUTOROUTES Taxandria-
route. ANWB. Grensover
schrijdend. Begint ten zuiden
van Breda (Ulvenhout) en
komt tot de abdij van Averbo-
de (Zichem is vlakbij). Gaat
door prachtige landschappen
en mooie dorpen. Is 's zater
dags lekker rustig. Route
kaartjes bij alle VVV- en
ANWB-karutoren.
Hageland-Haspengouw-
route. (VVV-Tienen Stadhuis,
tel. 016 81007 of VW-Diest.
Grote Markt 1 tel. 013—32121)
Tamelijk ver (startpunten
Diest of Tienen maar na-ar be
lieven in te korten. Voert o.m.
langs Tienen, Zoutleeuw.
Diest, Averbode. gcherpenheu-
vel, Zichem en Hooga-arden
Routebeschrijvijn-g vol leuke
tips verkrijgbaar bij WV's.
PARKEN. RECREATIE
OORDEN E.D. Boudewün-
park. St. Michiels West-Vlaan-
deren. Vijvers, sportvelden en
-hallen, minigolf, kinderspeel
tuinen, visvijver, restaurant.
St. Michiels 1-igt dicht onder
Brugge.
DONKERMEER. Gemeente
Overmere Oost-Vlaanderen
Het visrijkste meer van Bel
gië. Natuurreservaat en die
renpark. Mogelijkheden voor
vissen, zwemmen varen. Pa
ling is de specialiteit van het
bijbehorende restaurant. Ligt
temidden van pittoreske dor
pen Berlare, Uitbergen en
Overmere. Tussen Gent en
Dendermorade.
KELCHTERIIOEF. Houtha
len, Belgisch Limburg. 400
hectaren bos met wandeldre
ven vijvers, heidelandschap
pen rondom een prachtige a ti
dy hoeve met uitstekend en
niet duur restaurant. Speel
tuin, vis- en roeivijvers, golf
links, camping, caravanning,
jeugdherberg. Aparte attractie
(voor vader en zoons) het
Provinciaal automuseum met
de wereldbefaa-mde collectie
van de heer Mahy uit Gent.
BOKRIJK. Genk. Belgisch
Limburg. Provinciaal domein.
Openluchtmuseum (hoeven,
schuren, molens, een oude
Kempische dorpskern en een
complete 12-de eeuwse Ro
maanse kerk) met recreatie
parken, rozentuin, vijvers,
speeltuin-en en restaurants.
Het hele jaar open.
BOBBEJAANLAND. Licht-
aard. Provincie Antwerpen.
Kermisachtig recreaitiepa-rk.
Fijn voor kind-eren. Doorlo
pend shows, onder andere
door Bobbejaan (Schoepen)
zelf met Josee, Zeer commer
cieel maar niet duur. Ook
goed op minder zonnige da
gen.
ADRESSEN.
Dienst voor Toerisme, Suiker-
rui 19, Antwerpen 32.01.03)
(31.09.95); Toeristische Fede
ratie van Brabant, Sint Jans-
(31.09.95); Toeristische Feder
atie van Brabant, Sint J-ains-
straat 4, Brussel. Tel. 13.07.50;
Westtoerisme (West-Vlaande
ren), Vlamingstraat 55, 8000
Brugge-1. Tel. 050-37.344; Fe
deratie voor Toerisme Oost-
Vlaanderen, Kon. Maria-Hen-
drikapl-ein 24, B 9000 Gent.
Tel. 09.22.16.37; Toeristische
Federatie Provincie Antwer
pen, Schoenmarkt 2, Antwer
pen. Tel. 03-33.71.87. Plaatse
lijke VW's zijn in België
doorgaans bereikbaar op de
stadhuizen.
Alle inlichtingen verstrekt
ook het goed belette Belygisch
Verkeersbureau, Leidseplein 7,
Amsterdam. Tel. 020-251251.
Bezoekers zijn er welkom.
Sinds de Francophonen, de NAVO en de EEG
Brussel hebben ingepikt, is Antwerpen Zuid-Neder
lands enige metropool. Een wereldstad die net dat
tikkeltje provincialisme in zich heeft om ook een
aangename, menselijke stad te kunnen zijn. Dat
heeft Antwerpen gemeen met andere populaire
Noordeuropese hoofdsteden als Amsterdam en
Kopenhagen.
Antwerpen is een stad van contrasten, een kaleidoskoop.
Een stad met middeleeuwse stegen, negentiende-eeuwse
boulevards en een supersnelverkeersring.
Een stad vol ou-de kerken,
Rubens, diamanten, eethuizen
en café's. Een stad waar men
senapen geboren worden en
leeuwen brullen in de scha
duw van het Centraal station,
een stad ook met een zich tot
de Nederlandse grens uitstrek
kende snoer van dampende,
stampende en soms stinkende
haven-activiteiten. Containers,
gashouders, olietanks, fa
briekscomplexen, sluizen en
zeeschepen. En daar tussenin,
als in een science-fiction-film
van de Apenplaneet, een een
zame kerktoren, alles wat
overgebleven is van Lillo, een
Scheldedorp dat moest plaats
maken voor een zich achter
wereldbekende initialen ver
schuilende en geld verdiende
gigant.
Antwerpen is voor de door-
snee-Nederlander geen onbe
kende stad. De Lievevrouwe
toren en de Boerentoren zijn
bekende herkenningspunten.
De theaters trekken jaarlijks
duizenden Nederlanders. Het
nachtleven eveneens. Het Ru
benshuis hoort net zo goed tot
je opvoeding als het Rijksmu
seum in Amsterdam en de Vo
gelmarkt eigenlijk ook.
Voor degenen d-ie Antwer
pen al zo dikwijls hebben ge
zien, hebben we toch een paar
tips waar we wat extra aan-
dacht, aan geven:
ae diamant-industrie
de ha-venroute
de dierentuin (Zoo).
Antwerpen is 's werelds
oudste centrum van de dia
mantnijverheid. Wat in Neder
land misschien niet zo bekend
is: wat dit betreft is Antwer
pen belangrijker dan Amster
dam Een paar cijfers geven
dat duidelijk aan. Antwerpen
produceert 60 procent van de
wereld-produktie aan sierdda-
mant, verhand-elt dit fascine
rende glinsterende goed op
maar liefst 4 diamantbeurzen
en er vinden 16.000 mensen
werkgelegenheid in deze tak
van nijverheid.
De diamant-wijk vindt men
aan de centrumzijde van de
Middenstatie. Indrukwekkend
ziet de wij-k er niet uit. Dat
ligt een beetje besloten in de
aard van de diamantairs. Zij
timmeren niet aan de weg.
Toch zijn er bedrijven die met
mate „pottenkijkers" ontvan
gen.
Het bewerken van diamant
is een handwerk gebleven dat
naas* natuurlijk talent ook een
grote bedrevenheid en een
maximum a-an toewijding
vraagt. Diamantslijpers te zien
werken aan hun kleine preci-
sie-draaibanken is dan ook
een ervaring die haast niet
meer van deze tijd is. Des te
verheugender is het te zien
dat er kennelijk nog altijd
voldoende jongeren zich tot
dit moeilijke vak voelen aan
getrokken. Overigens is alleen
het feest voor het oog d-at de
toonzalen bieden, al een bezoek
aan een diamantslijperij waard.
Zo'n bezoek kan men uit
sluitend na afspraak brengen.
Men wende zich tot de Dienst
voor Toerisme, Suikerrui 19,
Antwerpen. Tel. 32.22.84
Geen afspraken hoeft men
te maken als men de Zoo wil
bezoeken. Met zijn entree
prijzen van 90 frank per vol
wassene en 50 of 60 frank per
kin-d tot 12 jaar, lijkt de Zoo
een dure grap. Maar daar staal
tegenover dat men er voor
al met kinderen gemakke
lijk een volle vakantiedag kan
stukslaan zonder dat men zich
een ogenblik hoeft te verve
len.
De Antwerpse Zoo is nog
een van de weinige Europese
dierentuinen die in het hart
van een stad zijn gelegen.
Vlak naast de Middenstatie
aan het Astri-dplein betreedt
men het buitengewoon mooi
aangelegde complex. Het doet
romantisch, belle apoche-ach-
tig a-an maar men is er weten
schappelijk up to d-ate. De
verzameling bevat verschillen
de unieke elementen (zoals de
eerste in gevangenschap gebo
ren baby-gorilla die inmiddels
al weer een forse kleuter aan
het worden is).
Het dolfinarium is bij kin
deren altijd raak, maar fasci
nerend is het nieuwe nacht
dierenverblijf, waar men in
duistere ruimten alle mogelij
ke soorten nachtdieren gelei
delijk aan een ander da-g-en-
nacht schema aangewend, zo
dat zij overdag denken dat het
nacht is. Als wij de nacht
ingaan, ga-at in hun verblijven
het licht langzaam feller bran
den en kruipen zij in hun
holen voor hun welverdiende
dag-rust.
Tenslotte de havenroute. Er
is moed en optimisme voor
nodig om vandaag de d-ag toe
risten te verwijzen naar de
industriegebieden langs de
Schelde. Toch doet de dienst
voor Toerisme te Antwerpen
dat. Sterker nog, men ver
wacht heel wat van die rou
te
Niet zonder scepsis begon
nen wij er aan. Ma-ar het moet
gezegd worden dat we al
gauw geboeid ra-akten d-oor
ongelooflijke veelzijdigheid
van activiteiten die d-aar wor
den ontplooid en de giganti
sche schaal waarop dat plaats
vindt. Iedereen weet wel hOe
een fabriek er uit ziet, maar
ze bij elkaar te zien op zo'n
geweldige oppervlakte geeft
pas echt een beeld van wat
het zeggen wil: industriële ex
pansie!!!
Antwerpen zou niet in Bel
gië liggen als er ook in het
havengebied niet voldoende
café's waren om van tijd tot
tijd te kunnen „aanleggen".
Vooral het tegen de Neder
landse grens aanleunende
Zandvliet biedt met zijn
„Martinushoeve" de toerist
rust, drank en goed voedsel.
Vlakbij, onder de rook van de
BASF, maar niettemin net
als Zandvliet nog gehuld in
landelijke rust rust ligt Beren-
drecht met zijn rei-gerkolonie.
Toch maar eens doen, die Ha
venroute. Kaartje en richting-
bordjes voorkomen dat men
verdwaalt.
Ai%verpen is een stad vol musea. De Dienst voor Toerisme
heeft er bergen informatie over. Toch een paar tips: HET
STEEN. Oud kasteel (met grappig standbeeld van folklorefi-
guur „Lange Wapper") dat het Nationaal Scheepvaartmuseum
herbergt. Het Steen heeft een van de interessantste verzamelin
gen op dit gebied in de Lage Landen. Daarom ook ve-or Neder
landers van groot belang. Kosteloos. Open elke dag, behalve
maandag, van 10 tot 17 u.
VLEESHUIS. Laat-gotis'che hal van het Vleeshouwersgilde,
gebouwd in de 16e eeuw en goed gerestaureerd. Het bevat ar
cheologische, historische en kunstnijverheidscollecties. Vooral
degene die meer wil weten van de plaatselijke geschiedenis,
mag het Vleeshuis niet overslaan. Entree gratis. Elke dag open
van 10 tot 17 uur, behalve 's maandags.
Voor wie geen auto heeft,
betekent het reizen in België
geen enkel probleem zolang
hij zich tot de grote steden en
de regionale centra beperkt.
Via Roosendaal zijn steden als
Antwerpen en Brussel recht
streeks elk uur met sneltrei
nen bereikbaar. De treinen
naar GentBrugge, en de kust
rijden op z'n minst om het
uur, meestal echter elk half
uur. Wie het mooie stadje Lier
wil bezichtigen vindt im Ant
werpen twee keer per uur een
trein derwaarts. Aarschot en
Diest hebben wel een vrij fre
quente, maar ook nogal onre
gelmatige verbinding, wat de
intervallen betreft, met Ant.
werpen en Brussel. Maar men
kan dan ook van de groene
spoorbus gebruik maken en
die rijdt veel meer. Voor een
bezoek aan de abdijen van
Tongerlo en Averbode is men
geheel op de rode buurtspoor-
bus aangewezen. Averbode is
het best van Diest uit bereik
baar, met lijn 1199, die er een
klein half uur over doet. Maar
er zijn slechts enkele verbin
dingen, waarvan we die van
11.06 en 13.48 (beiden alleen
op werkdagen) en 14.06 (al
leen zondags) hebben aangete
kend. Men kan dan om 15.28
en 16.58 op werkdagen weer
terug. Op zondagen moet men
tot 19.24 geduld oefenen. Ton
gerlo is het gemakkelijkst be
reikbaar via Herenthals, dat
een onregelmatige uurdieust
per trein van Antwerpen af
heeft. De bus van Herenthals
naar Tongerlo-abdij vertrekt
om 10.50, 12.35 en 14.35. Terug
om 13.40 en 15.57. Bovendien
gaan er enkele directe bussen
van Turnhout naar Tongerlo,
maar die komen niet voor de
Abdij, zodat men nog een stief
kwartiertje moet lopen.
In planckendaele steken de struisvogels zelden de kop in het zand.
Planckendael zou men een dependance van de Antwerpse Zoo kunnen noemen. Het is er minder
spectaculair maar „liever". Aardige dieren, die vooral op kinderen grote aantrekkingskracht uitoefe
nen- Veel jonge, dit voorjaar geboren, dieren ook. Men treft er veulens, dwerggeiten, lama's, kame
len en nog een heleboel andere dieren aan. Bij de vogels zijn de struisvogels en kraanvogels degenen
die de aandacht trachten te trekken die ook uit zou moeten gaan naar de talrijke (inheemse) water
vogels en roofvogels. Daarnaast is Planckendael een rijke tuin van groen, bloemen en gazons. Het
reservaat ligt aan de weg Mechelen-Leuven in de gemeente Muizen.
Van tweeën één: óf wij
moeten ons haasten België nog
te zien voor het helemaal ver
kaveld is en volgebouwd met
veel te grote villa's en veel ti
lange straten;
óf: de Belgen moeten ziek
haasten met het kracht van
wet geven van hun op papier
gezette goede bedoelingen,
groen- en streekplannen.
De keus is uiteindelijk aan
de Belgen en er zijn gelukkig
.eikenen genoeg die er op wij.
zen dat onze dierbare neven
en buren op het punt staan dj
bakens te verzetten. Steeds
feller klinken de protesten te-
gen de liefdeloze verkavelin.
gen in de Netevallei, waarbij
honderden eiken sneuvelen en j
de eens zo pittoreske rivier
wordt rechtgetrokken tot een
mini-kanaal. Op de grote re.
clameborden van wegenbou
wers en makelaars (die stuk.
jes van in snippers gescheurde
landgoedereu aanbieden) komt
men steeds vaker de kreet
„Groenvreters!" tegen. „Belgij
is het lelijkste land van de
wereld. Het is vernield door
lintbebouwing en grondspecu-
latie", zegt planoloog Walter
Cogge uit Antwerpen.
De reeds lichtelijk verhol,
landste maar desondanks sym.
Talloze Nederlanders, t08'1
heel wat gewend op het S8'
bied van de waterbouw, hel'
ben zich al vergaapt aan »8
enorme scheepslift van K<®'
quieres, waar zoals de Bel' j
gen zeggen „de schepen aa" I
de ro' gaan".
De lift bevindt zich in I18'
kanaal Brussel-Charleroi 81
moet ter plaatse een niveajj'
verschil van maar liefst
meter overbruggen. De lift
een soort sluis, twee reusacW'
ge metalen bakken, waarin »8
schepen worden verzamel»
waarna de heleboel langs ram
omhoog wordt getrokken.^
klinkt simpel, maar het 1
bezoekers een flink spek'
pathieke België-promotor in
Amsterdam, Stephan Luyckx,
hoor je zoiets niet zeggen. Ali
h-et aan hem. ligt, is België h»t
mooiste land van de wereld.
Het gekke met België is, dat
beiden Cogge en Luyckx -
gelijk hebben. België IS lelijk
dat constateer je elke keer alt
je er komt. Maar er is nog eet
ander België, een België sol
kunstschatten, kastelen, kathi-
dreien, juwelen van steden et
pastorale valleien. Het lelijke
en het schone België horen bij I
elkaar, vloeien in elkaar omr
en vormen samen een hutspot
vol genoegensverbazing, ver
rukking en bewondering.
Vooral op Nederlanders oe
fent België een grote aantrek
kingskracht uit. Ook op Ne
derlanders die er nooit ge
weest zijn of die het slechte I
kennen als „een stuk slechft
weg tussen Breda en Lille",
De Belgen op hun beurt hou-;
den van Ned-erland. Op hunt
eigen manier dan („Weet jtl
hoe de grotten van Hav, zijn'
ontstaan? Nee? Wel: daal
heeft ooit een Hollander ce*.
gulden verloren").
Geen twee buurlanden i«|
Europa hebben zulke voorn-
den vooroordelen ten opzicht11
van elkaar als de Benelux-
partners Nederland en Belgii,
En dat zegt eigenlijk allo,
„Was sich liebt, neckt stel",
nietwaar? Het zou overigen
onzin zijn te beweren dat Ne
derland em (Nederlands sprt-
kend) België één pot nat zijl
Dat is' niet zo. Er zijn een
heleboel dingen in België
waar Nederlanders niets va
begrijpen, zoals bijvoorbetli
de taalstrijd en het onbedreig
de voortbestaan van een Ant
werps café waar nazi-herinne
ringen aan de muren ha
gen.
Omgekeerd snappen Belgen
niets van onze periodieke uit
barstingen van collectieve
woede over zaken als een An-
gola-koffiereclame in het Ben-
fica-stadion. Alleen al het feit
dit iemand voor de t.v.
serieus uitlegt waarom men de
voetbaluitzending toch maar
liet doorgaan, doet een Belg
zich in zijn patat verslikken.
Er zijn zóveel verschillen da'
het meer dan de moeite waard
is op stap te gaan in België
Te trachten Belg met de Bel
gen te zijn is nutteloos. Pro
beer daarom ook nooit op dt
„atvel zulle-toer" te gaan uw'
dat irriteert de Belg. Niet ton
onrechte, Frans is ook niet W>'
lig want dat verdriet hen.
Niet alleen omdat hij heel
goed Nederlands verstaat
die taal zijn voorkeur
maar ook omdat het hem pij»
doet in de oren heit Frans i>
steenkoolachtig te horen spre
ken. Frans is tenslotte zij»
tweede moedertaal.
Nederlander met de
zijn, is voldoende. Men zal
merken: het is lekkerder dn»
voldoende!
W. K0CK
Wordt Finland in
kantie-advertenties a;
geprezen als „het la
van de duizend merei
veel dichterbij kunt
zonder paspoort naar Y
„land van de duizend p<|
ders". Jiet zullen er
geen duizend zijn, m:
I schien net als bij de di
I zendpoöt uit uw tuin ee
stuk of honderd, maar
,>Zak van Zuid-Bevelanc
is er niet minder unit
om. Het Bevelandscha
ten zuiden van Goes
melt van de poldertjc
Geen Fries, Noordhc
lands of Zuidhollands po
derlandschap kan hit
aan tippen.
ïn de rijwielbewaa
mts naast het station i'
»es kunt u (zolang de bi
lfm^A°orraad strekt te
0! 100-41 r 0) een fiets hurei
n aan gaat u op weg vod
een route van dertig rusti-d
If mstieke kilometertjes Mi
7 ru« naar het station staar1
e gaat u linksaf, parallel aa
e spoorbaan en de eerste i"
j>verweg .gaatu over. i
°lgt dan een brede asfaltweg
_asseert een voorrangskruisinh
tussen de schitteren*
-gelegde Goese nieuwbouv
fSl poot park door ovel
sen -klinkerweg. Vlak over dl
poorbaan hebt u overigenj
„ff, Goese karakteristieker
ff?' f?eide aan uw linker-
allereerst een vreemd»
toren: een voormalig»
xeS^'- die nu tot een
im's d5 rond Pt'SSelmee-
mi«Verbouwd' Dan een ho-
Kat^ li1"01 "harken" in top-
Ierse I "W1P" waaraan da
im^e.(naTaak) „vogels" wor-
Ien bevestigd voor de in ziin
ji °p Zuid-Bevel and, voor-
^agschietingen'; Unieke hand"
SeTeirirM- f8 kIinkerweg aan
(IOC 'm draait, heeft u
■Wer ai oivoord-e -enige zij-
ïaat f plantsoen bi-nnen-
rrijwel me?Sen' zit dan al
>n wotT m ln "De Poel"
als de klei^i die zich net
later w"?1'8- polderB die u
poor w!m k°mt' kenmerkt
er> een into mei|doornheggeri
Tj 'ftens vogelleven. SS
Inks eil knmtalie splitsingen
F'a een m. an tenslotte
Wisch Zem 88 eeuweno-ud-e,
|et s?oeten?ieUPn^' ub°erderij
provinnfii °akhuis, aan
pravennjlH r7eg Goes *s
(et fietsnal1"' gaat rechtsaf
liaduct ondt-T D"'ect na 't
V rechtsaf rtrhï- eg gaat
pbtskerke lellting 's Heer
|lemtjeh'van ^Sch^KU ,dorPs-
fzoals men n abbekerke"
kerke noemn^ S ?eer Abts-
F«v wt 8taat de Ned
Ndjaigd?' f8n Yan de minst
veertiende-eeuwse
