Als Dick Bos
naar China wil,
dan gaat ie
vru
uit
Geestelijke vader Alfred Mazure
in
voetbalsnaam
door
jan wintraecken
VROUWEN ZIJN WAKKER
EN MANNEN MOETEN
WAKKER WORDEN
Geen vrouw
Voorhoede
Schuldig
Verpest
Verdwenen
Moeilijkheid
Genoeg
Verbod
Twee keren
Ander werk
Afstoten
DE STEM ZATERDAG 20 ME11972
t~\ E Belgische witte voet
je/ balduivels gaan uit lief
de tot de wereldbeker
om te beginnen de IJslanders
afdrogen en daarna trekken
ze voor een tiendaagse zuur-
stofkuur naar het Zwitserse
hooggebergte alvorens in de
halve finale om de Europese
beker in het Astrid-park te
gen de Duitsers op te rukken.
Toupet-drager Georgske Hey-
lens, die een sportzaak uit
baat, zal de bergbeklimmers
uitrustingen leveren. Zware
schoenen, sokken van geite
wol, jaeger-ondergoed, korte
leren broek, wollen wambuis,
hoed met veertje. Het idee
om hoog in de bergen zuur
stof te gaan pompen is van
Pol van Himst en het voor
stel om ook de Duitsers maar
in het Astrid-park op te wach
ten trouwens ook. In het Hei-
zelstadion gaat wel dubbel
zoveel volk maar het is er
niet gezellig en zonder am
biance kunnen de Witte Dui
vels niet winnen. De Heizei
zou wel veel meer geld op
brengen maar bonds-boss Re
ne Hoste die over die dingen
gaat, heeft gez,egd dat er niet
om geld maar om de beker
wordt geknokt.
OE het in voetbals-
naam mogelijk is dat de
Belgen als ze Witte Dui
vels zijn telkens weer toppres
taties leveren, zoals die 21
tegen Italië? Wel, dat is heel
eenvoudig. Ze spelen dan uit
rechtstreekse vaderlandsliefde
boven hun macht. Want of
schoon elders bij professionele
voetballers de club- en geld-
liefde de verknochtheid aan
het vaderland geheel ver
drongen hebben, zijn de Bel
gen op dat stuk heerlijk con
servatief. Op de keper be
schouwd kun je België natuur
lijk moeilijk een vaderland
noemen. Dat weet Pol van
Himst ook, maar hij weet niet
dat juist daar de bron ligt
van de vaderlandsminnende
kracht. Heb je zoals wij, Ne
derlanders, wel een vader- of
moederland, dan wen je er
aan en kan je het op den
duur gestolen worden. Heb je
er zoals de Belgen geen, dan
ben je er gek van.
7^v E witte duivels doen
J alsof en weten dan niet
meer van ophouden. Ze
ker deze keer niet omdat ze
vlak voor de wedstrijd ook
nog een hand en een glimlach
kregen van prinses Paola van
wie ik persoonlijk nu wel eens
wilde zeggen, dat ze haar
schoonheid gestolen moet
hebben maar toen toch al zo
verleidelijk was dat Onze Lie
ve Heer voor de eerste en
enige keer van zijn leven een
oogje dichtkneep. Kijk uit,
Paola was natuurlijk naar het
veld gekomen om de Italia
nen te begroeten. Domenghini
en zo. Maar in feite was ze
het geheime wapen der Bel
gen die op dit soort momen
ten zo'n meisje als hun per
soonlijke eigendom zien waar
voor gevochten dient te wor
den.
Dat geschiedde en daar had
den de door roze balletten af
gezwakte Italianen niet van
terug. Ze werden op het vlieg
veld van Milaan volkomen te
recht raak met tomaten be
kogeld. Gigi Rivatot voor kort
nog onderkoning van Sardi
nië, stond in het middelpunt
van deze belangstelling, maar
hield het hoofd koel. Nadat
hij een voltreffer op zijn neus
had weggewist, riep hij:
graag peper en zout."
rWEE dagen na de wed
strijd stondtrainer -
coach Raymond Goet-
hals weer in zijn eeuwige
trainingspak voor zijn man
nen. Hij begon met: „Ik zij
de gelukkigste manskerel van
den aardbolen zette toen
uiteen dat IJsland een bar ei
land is en de taktiek daarop
afgestemd moet worden en na
tuurlijk ook op de afwezigheid
van Wilfried van Moer, die
voor Paola en vaderland een
kuitbeen brak. Over de a.s.
strijd tegen Duitsland wens
te Goethals nog niet te praten.
Het enige wat er uit kwam,
was: „Ik heb vroeger eenste
gen die Duitse patjakkers
gespeeld en kreeg daarbij een
trek op mijnen voet waarvan
ik nog lang geweten heb."
E Belgen geven zich te-
J genover Duitsland ove
rigens weinig kans.
Doch dat drukt de moed niet,
want wie had gedacht dat ze
de Italianen de baas konden?
Hier wordt intussen wel vrij
algemeen aangenomen dat de
Witte Duivels in november te
Luik de vloer zullen aanvegen
met Cruyff, Keizer en die an
dere Hollanders. In de Brus
selse Heizei zou Nederland
een kans maken. Maar in de
zwarte leemkuil van Sclessin
gaat Nederland voor de bijl.
Het Waalse wonderpubliek
wil Oranjebloed zien. De vol
keren van Luik, Herstal, Se-
raing en Ougrée kijken naar
voetbal met de messen tussen
de tanden, die ze er ook niet
uitnemen als ze aan een zwa
re van de Weduwe trekken.
Het Nederlandse Waterloo
komt in Luik te liggen.
"Beste kerel, wil je alsjeblieft zelf je schoenen
poetsen". Het is natuurlijk erg leuk, dat steeds
meer vrouwen zich bewust worden van hun onder
geschoven, afhankelijke positie- het is veel belang
rijker dat de man onderhand eens wakker wordt en
de onredelijkheid van zijn superieure doen en la
ten ten onzichte van de vrouw inziet. Het is de
hoogste tijd dat de man evrouwcipeert,.
Het hoofd van Alfred
Mazure geestelijke
vader van stripheld
Dick Bos gelijkt op een
biljartbal. Hij zegt:
„Ik zie er uit als 87, maar
ik ben 57".
Mazure maakt het uit
stekend. Dank u.
En Dick Bos zit ook weer
in de lift.
De goede man weet van
zichzelf dat hij niet
bestaat, maar heeft er
gelukkig geen last van.
Dick Bos. Een naam die ei
genlijk geen uitleg behoeft.
Generaties lang van vader op
zoon geëerd, maar plotseling
verdwenen nadat in 1965 het
laatste deeltje verscheen.
Dick Bos. de particuliere de
tective, die zonder revolver en
zonder knuppel zijn tegen
standers stuk voor stuk neer
legt, die altijd opkomt voor
het recht, zijn jasje recht
trekt en toeslaat, zijn handen
ontdoet van de in het gevecht
opgelopen stofjes en dan ver
trekt zonder dankbetuigingen
te accepteren. Een sexloze
stripheld, die staaltjes van
verdedigingskunst laat zien,
die maar weinig mensen hem
in de praktijk nadoen.
Dick Bos is dit jaar weer
gekeerd op de Nederlandse
boekenmarkt. De verzamel-
boeken van de Arbeiderspers
hebben gezorgd voor een Bos-
revival. De held beleeft zijn
wederopstanding. Karei An
kerman: „Van de eerste serie
drukten we er 10.000, van de
tweede 12.000 exemplaren. In
de laatste anderhalve maand
verkochten we er 5000. Eind
van dit jaar verschijnt de der
de serie." Niet alleen dat is
kenmerkend voor de her
nieuwde belangstelling voor
de goedgeklede en keurig ge
knipte rechtenhandhaver,
maar ook, dat de AVRO be
zig is Dick Bos-verhalen om
te smeden tot haalbare hoor
spelen. Buitenslands is de
BBC geïnteresseerd in de
kleurenfilmpjes, die Dick Bos-
boekjes moeten omgoochelen
tot 6 minuten hyperkort tv-ge-
not-
Hoe komt het dat Bos na de
verkregen bekendheid nim-
„Ik vraag geen gunst voor
mijn sexe. Het enige wat ik
vraag van onze broeders is dat
ze hun voet van onze nek
afnemen."
Deze voor de man vernieti
gende uitspraak is van Sarah
Moore Grimke, dateert uit
1838, maar heeft nog niets
aan wrangheid en actualiteit
verloren.
We leven nog steeds in een
mannenmaatschappij, waarin-
de privileges voor de mannen
er duimendik opliggen.
Mannen, die dit niet willen
zien, moeten wel over een
schaamteloze zelfgenoeg
zaamheid beschik
ken. Vrouwen, die het niet
zien, hebben het hoofd met
het struisvogelverenhoedje of
diep in het zand gestoken óf
moedeloos en machteloos te
gen de brede, sterke, veilige
mannenborst aangelegd-
Er is nog maar een hele
kleine voorhoede van vrou
wen, die onder de mannen-
voet vandaan gekomen is.
Een andere, ook kleine maar
gelukkig snel groeiende groep
vrouwen wordt er zich steeds
meer van bewust dat de man
nenmaatschappij hen „nek
krampen" bezorgt.
De rest is zozeer vastge
roest in het schijnbaar welge-
borduurde cultuurpatroon,
dat zij zich zonder mopperen
laat discrimineren, veront-
achtzamen en onderbetalen, -
terwijl zij tussen alle stoffelij-
de vrouw in haar rol van huissloof, gezinsslaaf, onderhorige, en lijfeigene
ke weelde, die listig om haar
heen is opgestapeld, genoe
gen neemt met de rol van
huissloof, gezinsslaaf, onder
horige en lijfeigene: menson
waardige posities, waarvan de
man zich eeuwen geleden al
verontwaardigd heeft ver
lost.
Overdreven?
Dan eerst maar eens enke
le vrouwen aan het woord ge
laten, die zich bewust werden
van hun ongelijkwaardige si
tuatie en daarvan verslag de
den in een „bewustwordings
nummer" van de actiegroep
Man Vrouw Maatschappij.
„Jarenlang had ik me
schuldig gevoeld en gedacht
dat ik gek was. Ik had toch
alles: een lieve man, gezonde
kinderen, een huis en nog niet
tevreden? Nu ontdekte ik dat
het begrijpelijk is dat iemand
niet tevreden is, die wel
HEEFT wat ze wil maar niet
IS wat ze wil.
Ik wilde niet alleen de vrouw
zijn van.en de moeder van
ik wilde geen afgeleid le
ven leiden, maar een eigen le
ven hebben. Een eigen iden
titeit".
„Je gaat je realiseren wat
het leven werkelijk voor je
betekent, wat je er mee doet,
wat je er van maakt. Dikwijls
is de oogst niet zo groot. Je
komt tot de overtuiging dat
je toch maar een vrouw bent
en in deze maatschappij veel
al genoegen moet nemen met
een tweede plaats-"
„Ik zei nu dat de vrouwen
zijn verpest in die zin, dat
ze de mening van mannen
belangrijker vinden dan hun
eigen mening, dat ze vaak
zelfs totaal afgeleerd hebben
er een te hebben."
„Na een aantal jaren, toen
ik mijn handen, niet meer zo
vol had met luiers en baby
verzorging begon ik me te re
aliseren hoe deze tijd als
huisvrouw mijn persoonlijk
heid had beïnvloed. Ik was
mijn zelfvertrouwen en con
centratievermogen kwijt.
Ik voelde me geïsoleerd in
huis. Ik dacht dat mijn ken
nis en ervaring in mijn vroe
gere vak voorgoed verdwenen
waren".
„Hoe meer ik me bewust
word van net feit dat vrou
wen met een ondergeschikte
plaats genoegen moeten ne
men, hoe wanhopiger ik word
als ik zie wat voor negatieve
invloed dat heeft op hun per
soonlijkheid?"
Tot zover een aantal bewust-
geworden vrouwen, van wie
er één haar sexegenoten op
roept tot een strijd „die er
uiteindelijk op gericht zal zijn
de mannenmaatschappij een
deel van zijn macht te ont
nemen." Ze voegt er aan
toe: „En welke individuele
man heeft zich dat tot nog
toe laten welgevallen? Laat
staan 'n hele maatschappij."
Daar zit inderdaad de moei
lijkheid. Het is natuurlijk
noodzakelijk en verheugend -
dat steeds meer vrouwen zich
bewust worden van hun on
dergeschoven positie en er
iets aan trachten te doen-
Belangrijker is echter dat de
man eindelijk wakker wordt
en de onredelijkheid van zijn
superieure doen en laten ten
opzichte van de vrouw inziet.
Het wordt werkelijk hoog tijd,
dat de man evrouwcipeert.
Voor de man, die dit nieuwe
woord nog niet direct begrijpt
volgen hier enkele overwegin
gen, die tot evrouwcipatie van
de man kunnen leiden:
poets zelf Uw schoenen;
vraag op zondagavond
aan Uw vrouw en kinde
ren of zij lievers iets an
ders Willen zien dan
sport in beeld". Zegt de
meerderheid van Uw
huisgenoten „ja" laat
„sport in beeld" dan
schieten;
probeer in te stemmen
met de gedachte, dat het
heel normaal is wanneer
Uw directe chef 'n vrouw
is;
0 ga akkoord met de op
merking, dat het idioot is
dat de vrouw, wanneer
zij trouwt, de naam van
de man moet aannemen;
sta niet toe, dat Uw
vrouw, wanneer U thuis
bent, alleen de afwas
doet;
betaal, als u werkgever
bent, vrouwen evenveel
als mannen wanneer ze
hetzelfde werk doen; be
taal ook niet onder het
minimumloon;
9 verlang, wanneer U een
huwelijksadvertentie zet,
niet dat de vrouw, die U
zoekt, jonger is dan U
zelf bent;
Q wanneer U op visite gaat
protesteer dan wanneer
men mannen bij mannen
en vrouwen bij vrouwen
wil zetten. Mannen willen
dat vaak omdat zij vrou
wen niet als gelijkwaardi
ge gesprekspartners be
schouwen.
Dat lijkt me, om te begin
nen, wel genoeg. Wanneer Uw
mannengeest in deze richting
een tijdje werkzaam is ge
weest, zullen we het nog eens
hebben over het feit, dat de
woorden emancipatie en e-
vrouwcipatie eigenlijk niet in
de Nederlandse taal thuis ho
ren. Man en vrouw zouden
eigenlijk gewoon samen moe
ten emensiperen, dat wil zeg
gen: mens worden.
Tekst: Frans de Ligt
Foto: Anton Werker
mer zijn populariteit is kwijt
geraakt? Alfred Mazure for
muleert het zo tijdens een
bliksembezoek aan Nederland:
„Dick Bos heeft geen verle
den, geen vrouw, geen kinde
ren, geen geldnood. Als hij nu
naar China wil, doet hij dat.
Ik heb hem bewust zonder
achtergrond getekend. Ieder
een kan van hem maken wat
hij wil. Je kunt hem je voor
stellen zoals het je zint. Dick
Bos weet van zichzelf dat hij
niet bestaat, maar hij heeft
er geen last van. Hij weet niet
wat sex is. Dick Bos is gebo
ren uit een ei."
Maar voordat Dick Bos be
kendheid had, moest Alfred
Mazure heel wat doen. Via 't
weekblad De Prins kwam hij
op het idee van de kleine
boekjes. Na lang zoeken was
er een uitgever, die het wel
aandurfde. Eén boekje per
maand. Na drie maanden lagen
er tienduizend onverkochte
boekjes in Nederland. Alfred
Mazure lacht er achteraf har
telijk om. „Als men niet weet,
dat het te koop is, kan men
moeilijk verwachten, dat het
gekocht wordt. Dus deelden
allerlei mannen de boekjes
uit bij scholen. Gratis- De jon
gens lazen ze en toen ze in be
slag werden genomen, de le
raren. In één maand sprong de
oplage naar 40.000 stuks en 'n
jaar later waren er al 150.000
verkocht."
Dat kwam ook door alle ne
gatieve propaganda, die Dick
Bos herhaaldelijk (het was
toen 1941) op de voorpagina's
deed verschijnen. De „beken
de" kinderboekenschrijver
Daalder stelde in het blad
„Onze kinderen en hun toe
komst" (tijdschrift voor er-
Varingsopvoedkunde) dat er
„een verbod van overheids
wege moest komen, zoals bij
pornografie." Mazure: „Het
ergste wat Dick Bos uitroept
is: „Verdraaid en vervloekt."
Die aangewreven schadelijk
heid voor de geestelijke volks
gezondheid verhoogde de om
zet. Wie zou niet graag iets
willen lezen om te controleren
of het schadelijk was voor
zijn zieleheil? Boven de
150.000 kwam men niet uit,
omdat het papier schaars be-
gop te w.orden. Het succes
van de blote-hand-vechter was
toen al onomstotelijk.
Hoewel Mazure zelf een
kanttekening maakt: „Het
vechten was niet goed in de
allereerste boekjes. Hij sloeg
er maar op los. Schoot zelfs
een keer, maar dat heeft hij
gelukkig nooit meer gedaan.
Later bracht ik judo en jiu
jitsu erin. Maurice van Nieu-
wenhuijzen, de Haagse judole
raar, stond model
Van Nieuwenhuijzen zegt nu:
„Het was zo erg met die po
pulariteit, dat ik me in arren
moede maar voorstelde als
Dick Bos."
Na de tweede wereldoorlog
steeg de ster van de stoere
stripheld langzaam maar ze
ker. Tegen de jaren '60 begon
het licht te doven. Alfred Ma
zure, die inmiddels in Enge
land was gaan wonen, teken
de de stripboekjes, tot '65-
Stopte toen definitief Hii had
veel te veel ander werk gekre
gen. Illustreren, schrijven
voor weekbladen, het schrij
ven en tekenen van strips
voor Engelse kranten (onder
andere Sherazad, de vrouwe
lijke detective, binnenkort op
de Nederlandse markt), het
schrijven van avonturenro
mans en thrillers.
Als je hem nu vraagt of hij
weer met Dick Bos wil door
gaan, houdt hij een slag om
de arm. „Als ik er tijd voor
zou hebben misschien wel."
Een kwart-eeuw Dick Bos -
strips tekenen vindt hij eigen
lijk welletjes. Zijn andere
werk is hem net zo lief.
Het maken van Bos-teken-
films, zoals op proef voor de
BBC? „Dat kun je alleen
maar doen als je je helemaal
vrijmaakt. Alles wat je hebt
afstoot. En als dan na een
jaar blijkt, dat de BBC wel
genoeg films heeft gehad, dan
moet je weer opnieuw begin
nen met datgene waar je zo
abrupt mee hebt gebroken."
Alfred Mazure is ijdel ge
noeg om trots te zijn op zijn
levenskrachtige stripfiguur,
die op eigen houtje de Hol
landse markt weer in de houd
greep schijnt te nemen. Hij
zegt: „Een tijd geleden ben ik
benaderd door de universi
teitsbibliotheek van Amster
dam om de tekeningen van de
eerste Dick Bos-verhalen af te
staan- Nu liggen daar 13.000
tekeningen opgeslagen, vlak
bij het werk van P. C. Hooft
en Jacob Cats."
Tekst:
Herman Moscoviter
Tekeningen: Alfred Ma
zure, de vader van Dick
Bos
Uw voet
vanm
nek af
nemen
Zoo dat ding hebben we
n,et noodig. Nu kunnen we
belet praten.
Bos' bekendheid werd zo
groot, dat Mazure bezoek
kreeg van twee heren, die
-voorstelden het boekje bij Ull-
stein uit te geven en van Dick
Bos een SS-er te maken. Hij
zei nee en twee maanden later
werd de strip in het bezette
Nederland verboden.
Maurice van Nieuwenhuijzen:
„Ik moest worpen en grepen
voordoen. Soms tientallen ke
ren. Dan had ik de vrouw van
Alfred in een heupworp en
dan riep hij plotseling: ho.
stop. Hij wilde precies de
stand van de voeten weten
voor een tekeningetje. Maar
dat kon niet. Dus moest je die
worp keer op keer herhalen.
Als ik nog zo'n leerling had
gehad, zou ik van beroep zijn
veranderd.
Mazure: „Nee hoor. Hij was
een grote fan van mij. En
op den duur werd Dick Bos
langzamerhand helemal
Maurice van Nieuwenhuijzen"
Dat ging zover, dat Van Nieu
wenhuijzen op scholen demon
straties moest geven. Wanneer
hij op straat in zijn woon
plaats een Bos-aanbidder te
gen kwam kon het gebeuren
dat die opeens riep: „Hallo
Dick Bos." Ex-judoleraar
De vader van Dick Bos, Alfred Mazure, en drie tekeningen waarin Dick even laat zien dat er
met hem niet te spotten valt.