„SHUTTLE" VERVANGT DURE WEGWERPRAKET Aanval op groei psychose van gemeenten vaart hollenkampEE In nabije toekomst een ruimtevliegtuig Vangrails Moerdijkbrag t jCTICOMITÉ >ELF BELAN( 'V-KIOSK [(HAL TADHUIS van fer Unie Ruimtetransport Kunstmanen repareren Tussenfase Veel groter „ALLE PLANNEN KUNNEN WORDEN GEHALVEERD'. PROGNOSE TROOSTELOOS GEVECHT AFSCHEIDSRECEPTIE 45-JARIG JUBILEUM GEMEENTE SAS VAN GENT Voorbereidingsbesluit tteum •recteur EHB( Veel ballro dansci Donderdag 16 maart 1972 WASHINGTON „Ik heb vandaag beslist, dat de Verenigde Staten onmiddellijk moeten beginnen met de ontwikkeling van een volkomen nieuw type ruimtetransportsysteem, dat opgezet is om de in de jaren zeventig bedwongen ruimte te veranderen in vertrouwd terrein,' gemakkelijk toegankelijk voor de mens in de jaren '80 en '90." Met deze woorden begon de historische verklaring van pre sident Nixon, waannee hij het startsein gaf voor de ontwikkeling van de spaceshuttle, het ruimte vliegtuig. Nixon's woorden kunnen nu al historisch worden genoemd, omdat de ontwikkeling die zij inleidden voor de ruimtevaart van de toekomst van verder reikende betekenis zal blijken dan het op zichzelf indruk wekkende ApoUo-programma, dat op 25 mei 1961 door presi dent Kennedy werd aangekon digd. Ondanks al zijn gunstige ef fecten met name voor- de Amerikaanse economie heeft Apollo veel kritiek ontmoet. Het programma is te incidenteel en te kostbaar van opzet om op den diuur volge houden te kunnen worden. Met elke bemande maanvlucht gaat een reusachtige en uiterst kostbare draagraket verloren, terwijl dat kleine deel van het ruimteschip, dat op aarde te rugkeert niet eens een tweede keer kan worden gebruikt. Het is zo iets als een jumbo-jet op de schoorthioop gooien na één vlucht van Amsterdam naar New York. De spaceshuttle daarentegen die overigens zal opereren in banen om de aarde zal minstens honderdmaal op nieuw kunnen worden ingezet. Bij zijn terugkeer uit de ruim te zal hij als een normaal vliegtuig op een baan landen en binnen tien dagen opnieuw geschikt zijn voor gebruik. Het spaeeshuttle-project zal. uitgesmeerd over een periode van zes jaar, een investering van 5,5 miljard dollar vergen. Tot en met de eerste maanlan ding kostte Apollo 20 miljard dollar. De kosten om een kilo nuttige last in een baan om de aarde te brengen zullen tot een bijna onvoorstelbaar laag niveau dalen: Voor Explorer-i. Amerika's eerste kunstmaan bedroegen die kosten liefst honderdduizend dollar. Nu is het vergelijkbare bedrag 1400 dollar en als de spaceshuttle eenmaal in gebruik is zal het nog maar 200 dollar zijn. Het grote voordeel van de spa ceshuttle is, dat het toestel uit eindelijk alle draagraketten dus ook die voor de lance ring van onbemande kunstma nen. zoals weer- en communi catiesatellieten overbodig zal maken. Het ruimtevliegtuig kan in principe alle voorkomende ruimtetransportkarweien aan: het aanbrengen van kunst manen voor uiteenlopende doeleinden in banen om de aarde; het in een baan brengen van interplanetaire toestellen, die vanuit een parkeerbaan om de aarde op eigen kracht ver der vliegen naar de maan, Mars, Vernis of een andere planeet; het brengen van onder houdsmonteurs naar defect ge raakte satellieten en het terug brengen van satellieten voor gecompliceerde reparaties op aarde; het uitvoeren van weten schappelijk of eoonomisch be langrijke missies (bestudering van de aardse hulpbronnen, het milieu, bestudering van het weer, opsporen van viseon- centraües); het lanceren van bouwele menten voor ruimtestations, die in een baan worden ge monteerd; het snel uitvoeren van red dingsacties wanneer astronau ten in nood verkeren. De voordelen zijn duidelijk: De wegwerpraket zal tot het verleden behoren. Satellieten zullen eenvoudig kunnen wor den meegenomen door de pilo ten van de shuttle om in de gewenste baan „buiten de deur" te worden gezet. Boven dien zullen die kunstmanen veel eenvoudiger kunnen zijn, omdat ze door de bemanning van de shuttle zullen kunnen worden gericht en in bedrijf gesteld. Hetzelfde geldt voor onbeman de verkenners van de planeten die vanuit een parkeerbaan om de aarde naar hun verre reis doel vliegen. Kostbare kunstmanen, zoads de grote weer- en communicatie satellieten, vallen nu nog wel eens uit doordat een simpel onderdeeltje het laat afweten. Gevolg: er moet een nieuwe satelliet ter vervanging wor den gelanceerd, in het tijdperk van de spaceshuttle zal dat niet meer nodig zijn. Kunst manen zullen in hun baan worden gerepareerd door tech nici van de betreffende fabriek of door speciaal voor montage werk opgeleide astronauten. In het uiterste geval kan de hele kunstmaan worden terugge bracht naar de aarde om aan een grondig onderzoek te wor den onderworpen. De shuttle zal een comfortabel lijnvliegtuig zijn. De overbe lastingen bij start en landing zullen zo laag zijn, dat de pas sagiers nooit meer dan drie maal hun eigen gewicht te „verduren" krijgen, tegen zes- of zevenmaal bij de huidige techniek. Bijgevolg zullen ook personen met een wat minder optimale conditie, zoals pure geleerden en technici kunnen worden meegenomen. Dat maakt het uitvoeren van speci ale missies in een baan om de aarde mogelijk. De shuttle fungeert daarbij als „ruimtestation". Vandaaruit zal men maar delfstoffen kun nen speuren, bronnen van luchtverontreiniging op kun nen zoeken, foto's kunnen ma ken ter verbetering van de be staande kaarten, om ma-ar en kele voorbeelden te noemen. Br wordt op dit moment in Amerika gedacht aan uitklap bare bemanningsverblijven, ondergebracht in de vracht ruimte van de shuttle, die in wendig 'n doorsnee heeft van 5 meter, bij een lengte van twin tig meter. Eenmaal in de ruim te zullen de geweldige deuren van de vrachtruimte open gaan, waarna het cylindervor- mige bemanningsverblijf (capa citeit 6 tot 12 man) naar bui ten klapt, zodat de mensen aan boord een vrij uitzicht hebben natar alle kanten. „Gas, water en elektriciteit" voor het verblijf zullen worden ge leverd door de shuittle-appara- tuur. Het belang van ruimtestations voor permanente observatie van de aarde wordt steeds dui delijker. Dergelijke gigantische kosmische steden zullen in mootjes door de shuttle n-aar boven kunnen worden ge bracht. En als het station een maal v-olcxp in bedrijf is kan de shuttle zorgen voor bevoorra ding en aan- en afvoer van be manningen. Dank zij de gestandariseerde koppelapparatuur, die nu dooi de VS en de Sovjet-Unie ge zamenlijk wordt ontwikkeld, zal de shuttle ook kunnen worden gebruikt voor het red den van zowel Amerikaanse als Russische ruimtevaarders. Hoe ziet de shuttle er uit In zijn uiteindelijke vorm zal hij bestaan uit twee soortgelijke toestellen, beide lijkend op een wat gedrongen Concorde. Bij de (vertiteale) start heeft het ene toestel het andere als „last" op de rug. Beide shutt les hebben twee astronauten aam boord. De onderste shuttle brengt zijn partner op een hoogte van zo'n zeventig kilometer. Daar wor den beide toestellen geschei den. De bovenste shuttle start zijn motoren om aan de reeds be reikte snelheid nog zoveel vaart toe te voegen, dat hij met een snelheid van acht ki lometer per seconde in eer baan om de aarde komt. De draagshuttle keert intussen, bestuurd door zijn tweekoppi ge bemanning, in glijvlucht te rug naar de aarde om op een normaal vliegveld te landen Het hitteschild, dat telkens op nieuw de wrijvingshitte bij de terugkeer moet verwerken, zal vele malen opnreuw kunnen worden gebruikt; de shuttle zelf minstens honderd keer. De hier beschreven procedure is de ideale. Intussen heeft d-e NASA besloten, dat er een tus senfase zal zijn, om technische en financiële moeilijkheden te voorkomen De eerste fase houdt in, dat d® shuttil-e, die in een baain om de aarde moet komen, zijn eerste zet krijgt van een ouderwetse raket op vaste of vloeibare brandstof. Eind februari wordt over de soort brandstof beslist. Een raket op vloeibare brand stof zal na gebruik aan para chutes neerkomen op zee en dus ook opnieuw gebruikt kunnen worden. De nu op het papier staande „baa-nshuttl-e" heeft het for maat van een DC-9 en is dus onvergelijkbaar veel groter dan de huidige Apollo. Nor m-aal zal de bemanning van dit deltanvleugeüge ruimtevliegtuig bestaan uit twee piloten en twee passagiers, maar eventu eel zullen twaalf passagiers meekunnen. Dat hangt ervan af of de laadruimte al dan niet ter beschikking moet zijn voor het vervoer van nieuwe satel lieten en dergelijke. De nutti ge last kan dertig ton wegen. De nodige stuwkracht wordt geleverd door drie reusachtige raketmotoren, werkend op de energierijke combinatie vloei bare waterstof vloeibare zuur stof. Nog deze zomer zal de NASA een keuze maken uit de pro jecten, die door een drietal in7 dustrie-combinaties zijn inge zonden. Op datzelfde moment zal de ontwikkeling van de spaceshuttle beginnen die in 1978 moet worden afgesloten met de eerste operationele vlucht van een ruimtevlieg- tuig. De ruimtevaart wordt volwassen. P.L.L. SMOLDERS BREDA In verband met het aanbrengen van geleide (rail-)constructie op de Moer- dijkbrug zal het verkeer uit beide richtingen slechts een rijstrook ter beschikking krij gen op deze brug van maan dag t.m. vrijdag (werkdagen) tussen 815.30 uur. Filevor ming zal ontstaan bij het plaatsen van de geleidenbeba- kening van 8830 uur en het verwijderen daarvan om streeks 1515.30 uur, aange zien dan het verkeer achter een beveiligingsauto van rijks waterstaat moet blijven, die ongeveer 5 km per uur rijdt. Duur der werkzaamheden: van 20 maart tot ongeveer 1 juli 1972 Verkeersmaatrege len: snelheidsbeperking 9070 km per uur; algemeen inhaal- verbod; rijstrook-signale ring. Tevens moet rekening wor den gehouden dat gedurende dezelfde tijden i.v.m. asfalt werkzaamheden op deze auto weg tussen Moerdijkbrug en Breda op bepaalde gedeelten ook slechts een rijstrook voor het verkeer ter beschikking is. Dit heeft meestal geen filevor ming tot gevolg. Er gelden een snelheidsbeperking tot 70 km per uur en een algemeen i-n- haalverbod. pom ijeróag 16 maart 1972 (Van een onzer verslaggevers) EINDHOVEN Je kunt straffeloos alle gemeentelijke uitbreidingsplannen in Nederland halveren of ze uitsmeren over de komende vijftig jaar. Aldus een op het eerste gezicht verrassende uitspraak van ir. Th. Scharten, gemeenteraadslid te Best, die onlangs de aan dacht trok met een artikel in het tijdschrift Beta. Hij vestigde de aandacht op de zijns inziens absurde gedach- tengang van vele gemeentebe sturen: ter verkrijging van een behoorlijk voorzieningenni veau voorwaarde voor een goed leefmilieu dient men arbeidsintensieve industrie aan te trekken. Die zorgt immers voor voldoende mensen, die nodig zijn om de voorzienin gen '-endabel te maken. Door het vergrote aantal inwo ners heeft de beoogde vvel- zijnsverhoging echter sterk aan waarde ingeboet. Maar geen nood: er worden weder om plannen gemaakt voor nog meer en vooral ook grotere voorzieningen, die helaas maar op één manier te verwezenlij ken zijn: door het aantrekken van nieuwe, arbeidsintensieve industrie, etc. etc. De gevolgen, zegt de heer Scharten, zijn dat op veie plaatsen volstrekt het omge keerde wordt bereikt van het oorspronkelijke nagestreefde, een massaal stuk on-welzijn. „Deze vicieuze cirkel bevesti gen en continueren we door de groeiplannen die we tóch maar blijven maken. Zolang de leef baarheid afhankelijk is van de groei van de economische be drijvigheid zal de welvaart boven het welzijn gesteld blij ven". Ir. Scharten wijst op de CBS- prognoses over de groei van de bevolking van Nederland voor het jaar 2000. die steeds moeten worden herzien: van 20 miljoen naar 19, van 19 naar 18 en naar het schijnt nu zelfs naar 17 miljoen. Op basis van deze prognose zou Neder land in 1980 15 miljoen inwo ners tellen. „Maar als we de prognoses van alle gemeenten voor het jaar 1980 bij elkaar optellen zouden we in 1980 moeten rekenen op 30 miljoen inwoners", aldus Scharten. En dat is allemaal gebaseerd op de door hem aangevallen be stuurlijke financieel-economi- sche filosofie, „die zelf tot de conclusie leidt dat zij niet houdbaar is. Het kan gewoon niet. Het is te idioot dat voor zieningen, bijvoorbeeld een overdekt zwembad, afhanke lijk zijn van het aantal inwo ners. Daarnaast vinden politie ke partijen dat de mensen al lerlei dingen moeten wensen. Een cultureel centrum of zo iets. Als mensen wisten wel ke welzijnsprijs ze daarvoor moeten betalen, bijvoorbeeld: éérst moet de bevolking ver dubbelen. want anders ontbre ken de financiële middelen en de goedkeuring, dan zouden ze zich wel bedenken. Er wordt de mensen te ver staan gegeven dat die dingen er hóren te zijn. En dat uit breiding noodzakelijk is. Maar bij welzijn gaat het erom dat de mensen bezig moeten kun nen zijn en zich aanwezig moeten voelen. Dat is niet het geval in woonakkers. die in korte tijd uit de grond worden gestampt. Daar is. als gevolg van de manier van werken bouwen identiteitsverlies S die troosteloze wijken blifeS voorzieningen achter schien duurt het wel 20 voordat zo'n „buurt" is. wijk eeti» Er is niets in zo'n wijk dat van kindsbeen af kent, er ié, niets. Maar als je doet vrat ie zou moeten doen: op asj plaatsen in het land bouw, en dan vertraagd, dan kom in conflict met onze econoni sche filosofie. De filosofie v» planbureau's, van adviesbu reau's, die een verkeerd bert» hanteren van de term Li zijn". Zoals het nu gaat kan men re- kenen op een gevecht om aan. tallen inwoners. Daar zit ook nog een stuk onrechtvaardig, heid in. want de gemeente di, niet vroeg genoeg begint m, mensen te vangen is straks doemd in ouderwetse staat blijven. Want de vuistregels: bij zóveel duizend mensen mag je SM een zwembad, een sporthal of zoiets gaan denken zijn kei hard. Begrijp mij goed, een pt_ alternatief voor de bestuurders heb ik op dit moment niet, maar we kunnen wél die prog noses halveren", aldus de heer Scharten. „En meer gaan let. ten op de kwaliteit van de sa menleving". „Het is krankzinnig dat de bur- gemeester van de grootste ge meente ook het grootste salaris krijgt. En het is belachelijk dat het inschrijven van at twintigduizendste inwoner feestelijk wordt gevierd. Je zou er tranen om moeten la ten. Het zijn uitvloeisels vaa een op hol geslagen systeem". JAN HAÏÏÏF Na een leven vol liefderijke toewijding aan zijn gezin ontviel heden, na een kortstondige ziekte, gesterkt door het H. Sacrament der zieken, mijn lieve man en onze lieve vader, behuwd- en groot vader, de heer ALBINUS ALPHONSUS ROCTUS echtgenoot van Apolonia Joos in de leeftijd van 79 jaar. Wij bevelen onze dierbare overledene in uw ge beden aan. Kloosterzande: A. Roetus-Joos Kloosterzande: A. Roctus B. Roctus-Ongenae en kinderen Kloosterzande: C. Roctus J. Roctus-Sameel en kinderen Bergen op Zoom: M. Roctus-van Damme J. van Damme en kinderen Axel: A. Roctus R. Roctus-De Schepper en kinderen Familie Roctus Familie Joos. Kloosterzande, 15 maart 1972. Cloosterstraat 95. De uitvaartdienst zal gehouden worden op vrij dag 17 maart a.s. in de parochiekerk van de H. Martinus te Groenendijk te 10.00 uur. Eucharistieviering donderdagavond om 7 uur in voornoemde kerk. De overledene ligt opgebaard in de rouwkapel van huize St.-Antonius te Groenendijk. Bijeenkomst aldaar te 9.45 uur. Zij, die bij vergetelheid geen kennisgeving heb ben ontvangen, gelieven deze als zodanig te be schouwen. DANKBETUIGING Daar het ons onmogelijk is allen persoonlijk te bedanken, betuigen wij langs deze weg aan allen die de dag van onze gouden bruiloft met hun felicitaties, bloemen en geschenken tot een onvergetelijke hebben gemaakt, mede na mens onze kinderen onze hartelijke dank. J. B. Ruben L. J. Ruben - v. d. Have Terneuzen, maart 1972. tevens In verband met overname van Café-restaurant Verbeek -v. Loenhoud per 20 maart a.s. nodigen wij u uit voor een afscheidsreceptie op vrijdag 17 maart, vanaf 19.30 uur. Café-Restaurant „VERBEEK", Ovezande Fam. B. Verbeek-Vermue Mevr. Verbeek Fam. W. Verbeek-Knuit Thuiswerk gevraagd door particulier. Brieven onder no. SK 23228 R bureau v. d. blad. Winkeliers en consumenten vinden elkaar feilloos in deze krant. De burgemeester van Sas van Gent maakt be kend, dat de gemeenteraad in zijn openbare ver gadering van 9 maart 1972 heeft verklaard, dat met ingang van 17 maart 1972 wordt voorbereid een herziening van het bestemmingsplan in on derdelen van de in het plan „West" begrepen gronden, voor het gebied dat op de bij dit besluit behorende kaart is aangegeven en dat wordt beperkt tot het terrein dat gelegen is tussen de bebouwing aan de Coehoornstraat, Papegeulestraat, Stuart- straat en het Frederik Hendrikplantsoen en dat aanvankelijk bestemd was tot speelplaats. Het raadsbesluit ligt met de daarbij behorende tekening vanaf heden ter gemeentesecretarie voor een ieder ter inzage. Sas van Gent, 15 maart 1972. De burgemeester voornoemd, wnd. W. H. M. Colsen. breng in uw omzet onze lezers helpen u, die vaart er in te brengen Adres: hollenkamp. 1/-» no nt-Anv nvt in Vnr con lA/nn nVrt vtnl/ Je staat er stoer op, in zo'n Yours Western pak van poolvaste, fijngeribde corduroy. Laat de boeven maar komen! Lekkere prairie-kleuren: aubergine, zand, bleu, steenrood, RAF en nog veel meer. Maten 116 t/m 176. Maat 116 t/ml22 kleine stijging per maat k een onzer verslaggevers) .UIS De plaatselijke V in Sluis zal - indien de i van die gemeente vana- 1 een desbetreffend voor- 1 van b. en w. goedkeurt - lenkort kunnen beschikken eigen balie in de hal het Belfort. it betreft voornamelijk verkoop van kaarten de bezichtiging van stad- en toren, iomenteel worden de werk lieden voor de VVV ge- uitgevoerd door gemeen- ibtenaren. De bedoeling d - om het secretarie- ineel voor het grootste B van de WV-werkzaam- te ontlasten - een infor- 'ice de kiosk bemand. De mvoor dit project worden op 4000, waarvan de de helft voor haar Ë?I wd nemen. De ande moet de gemeente Western pak voor praïrietje spelen. Helanca in blue denim-effect.Twee opgestikte rommelzakken en niks-verliezen-mouwzak met rits. Op de rug en achterzak opzienbarend sheriff-ster-insigne. m f\ Maten 116 t/m 140. /t - Maatll6 TU* Voor warme woestijn-dagen bijpassend short, ook met zo'n ster. Maat 116 I kleine stijgingen per maat. reen onzer verslaggevers) NERDAM Gp 24 w herdenkt Ir. R.H. van ,elen, directeur van de !er ünie te Rotterdam het hii 25 jaar werkzaam dit bedrijf. Ter gelegen- L''1" jubileum recipi- IJ 24 maart 's middags bl' dr>e in het Hilton (lil> de Maasstad. Krevelen werd ib-Hfn er 1919 i" Rot" !«gersb.erS geboren fderHi? .52 et doorlopen »e hiS *JBS de tech- I va> Seich°ol te Delft in hij J*cIleikunde. Daarna ttr0n: 'far werkzaam bij (te van mIn Den Kaag en afju" 19« tot 1946 op «hoven bii Philips in Weréla in intl'ede in de »a;ereld deed hii ir» En nou is er voor al die jongens met maatll6t/m 170 zo'n poolvaste corduroy broek. Met skai riem, met vleugelzakken. Kleuren: zand en donkerbruin. Maat 116/122 15.- kleine stijging per maat t— I rtncl CA „I* /UaaI, 1I n i ,4-r»n ..1,4- ,%n ?dfeed *1 in 1946 ^rttdtUL bii de in Sas v [1 in 1947 i 'a fusie in Inlandse coöperatie "nie ».5-la^en tot de Sui- --ccwur oi] ae "febrioi ®ndse beetwortel fcv,» jn Sas van Gent, Na ril In .i947 directeur »s fusie in 1966 van tSrIand; '116 Mm UC UUI- i''°teUr va* ^ij technisch Me hem u F maatsehap- L%drJv,tn Kl'evelen. die w in zii„ 4 woont, heeft Eindstraat/hoek Houtmarkt, Breda m Ziirr r7 wuum, best»»J j^eeuwse peri actie, in vervuld. iode het (Van ee: SAS dag zuil BO-weds trict Zee den. De het socia Sas van Stijfsel- Aanvang (Van c BERGE Ruim tac cursisten dansinstit gen op 2 da, Root en Tilb Zeeuws-B letterlijk beste bee petitie, di ren wo blijkt bij slaan. Ber Waalwijk, de vierde i Begin n vijfde en petitieavoi strijd be\ de Engels de quick-s Het k avonden: Hoofdkl - M. Hoi Rullens - 3. P. Kooi Bergen o mermans Waalwijk,] v.d. Vlu| klas: 1 Schoonen bergen - wijk, 3. Oerleman; A. de G[ Steenbergs L. Schr, Tweede kl J. Gijzen I ser - A. d Zoom. 3. Wijnants I N. UitterhJ sten - D. Zoom. De Kuijpers - bergen, 2. Cuypers beek - I. gen, 4. Bergmans mons - C. gen.

Krantenbank Zeeland

de Stem | 1972 | | pagina 4