en- an ieden derland" ligheid Zeg maar „ja tegen Yes Unit Gloria Wie was Jezus eigen Je wordt dood ziek als je dan neemt 'n pilsje leu IJ VZVZ ETORICA Milieubehoud kost 4 a 5 miljard per jaar, zegt industrie ff VREDE Gedicht uw premie jongeren pagina Jezus in slecht gezelschap": eenzijdige beeld KLAP VOOR BISSCHOP STRAF VOOR PASTOOR DIRECTEUR JELLINEK-KLINIEK OVER INPLANT-PIL TEGEN DRANKZUCHT; Straf Spanningen 24 ige noodzaak" zélf \w gezin-al dan niet pstellen van de It een ziektekosten costenverzekering- u alle kanten uit. een bepaald pakket vat de premie is. U gen risico variëren n (vooral in verband gelijkheden). U kunt i doen. Eerst stelt u mst, dat u maximaal aa gaat u uw eigen 3n vervolgens kijkt n pakket verzekert. r 2403 bon. ie verzekeringsadviseur lTUM: n ongefrankeerde enveloppe derland, antwoordnummer 130 In februari 1972 aanvang nieuwe en herhalings cursussen voor: (j 1.O. SCHAPPEN M.O. n Tilburg. l-ansstraat 67c. fVdam, Tel. 137526 b.g.g. 01807-2930 ïleiii 5, Tilburg. Tel. 06250-21719 6. Breda, Tel. 01600-51774 rèl de juiste woorden weten jns vergaderingen, verkoop- ren in onverwachte situaties, 3en gave, maar een techniek sids- en Carrièrevorming rsus (zonder huiswerk) voegt p elk terrein verbetert u uw lashelder uw gedachten kunt irsus, bestaande uit 16 les- heren. Ze worden in heel ,ts of direkte omgeving, voor en uw leeftijd. u voor deze kursus belang-: I om één van onze instructie— ri in rest. "De Beurs", Grote ag 14 januari in "Oranjehotel", rest. "De Hollandsche Tuin", Fr. den Hollanderlaan 37 jouw "De Pannehoef", Wilhel- Goderie", Spoorstraat 6 Rotterdam Grand", Westkoik- \anvang 20 uur toegang /rij. j it er alleen maar bij winnen. I 21, tel. (01850) 37283 30388 Zaterdag 8 januari 1972 25 De Engelse groep Yes, zaterdag 23 januari in het Bredase Turfschip, wordt door het toonaangevende muziekblad Melody Maker een van de drie beste popgroepen van dit moment genoemd. En niet alleen Melody Maker slaat de groep hoog aan. Na het binnen enkele uren uitver kochte concert in Amsterdam op 31 oktober van het vorige jaar juichte de vader landse pop-pers unaniem. De vierde elpee („Fragile") die een maand geleden uitkwam vliegt, als we de commerciële hitlijsten moeten geloven, momenteel over de toonbank. Als officiële kroon op het succes werd een Edison gezet. Na bovenstaande jubeltonen zou verdere introductie eigen lijk overbodig moeten zijn. Toch kunnen we ons moeilijk aan de indruk onttrekken dat de populariteit van Yes maar in beperkte kring erg groot is. Bosjes mensen zullen niet precies weten wat voor Vlees ze in de Turfschip- kuip hebben. Voor deze bosjes de volgende summiere in leiding. Anderhalf jaar geleden verraste Yes de popwereld met het kort achtereen uit brengen van twee albums. De critici reageerden met kreten als: „Veelbelovend, eindelijk weer iets nieuws, vakwerk". De sound hield het midden tussen de Nice en de 5th Dimension. Inspiratie uit de klassieke muziek dus, afgewisseld met erg. dynamische hard-rock. Solistisch stonden de vijf jongens hun mannetje en in het ensemble-werk klonk een groot gevoel voor timing en balans door. Omdat Yes de zaken serieus wilde aanpakken trok men zich drie maanden terug op het Engelse platteland om een bühne-act voor te bereiden. Dat die voorbereiding geen overbodige luxe was bleek uit het succes dat (vooral in de Engelse) zalen geboekt werd. Yes beschikt over een technicus, Eddy Offard, die niet alleen de elpees perfect dubt, maar er ook voor zorgt dat de groep „live"-grappen kan uithalen op het niveau van Pink Floyd. Voor wat betreft de muziek die in 't Turfschip gemaakt zal worden kunnen we het beste afgaan op de laatste elpee ..Fragile". De vijf musici zijn namelijk zeer pretentieus en hebben om verstarring te voorkomen het gehele repertoire uit de beginperiode laten vallen. Met „Fragile" heeft Yes eigenlijk de definitieve door braak naar de top gemaakt De pathetiek van zanger componist Jon Anderson is op deze plaat nog even groot als voorheen, het uitgebreide percussie-werk van William Bruford is ook even ge varieerd gebleven, Christoffel Squire bleef een solide basgitarist, maar verrassend sterk is de bijdrage van de nieuwe zanger-gitarist Stephen Howe. Alles overheersend zijn echter de activiteiten van debutant Rick Wakeman die het geluid van Yes meer dan ooit mengt met de moog. Zijn orgel-, piano-, mellotron- an harpsichoirdspel liegt er niet om. Ijle gedragen klanken ■worden onderbroken door kei harde rock. Er is een voortdurend spel tussen lyriek en agressie. Daarbij blijft de melodie centraal staan en verliest de groep zich zelden in effectbejag. Hoewel de sound volkomen anders is mag Yes toch vergeleken worden met groepen als de Moody Blues en de Beach Boys. Dit soort groepen zijn technisch tot alles in staat, experimenteren in de studio net zo lang tot ze tevreden zijn, vinden een beetje bombast niet vies en proberen in experimenten zo veel mogelijk het contact met de regelrechte rock te behouden. Reken maar van Yes. (Fragile uitgebracht op Atlantic 24.01.019, Optreden 23 jan. 't Turfschip Breda, Entree 10, MISSCHIEN wist je het al maar niemand van de leden van Pink Floyd kan ook maar één noot muziek lezen. GOLDEN Earring is nog steeds er,g populair bij de voor het grootste deel jeug dige lezers van Muziek Ex pres. Dat blijkt wel uit de door dit blad gehouden poll. In maar liefst acht categorieën (beste popgroep, beste zanger, beste bassist en dergelijke) kwam de groep (of een van de leden ervan) als eerste naar voren. In dezelfde poll kwam Fo cus als meest belovende groep uit de bus. EEN leerling vraagt aan de docent of het raam open mag. „Waarom?", wil de docent we ten. „Omdat ik van mijn moe der altijd met open raam moet slapen". „Op verreweg de meeste scholen is de confrontatie van de jonge mens meit de fundamentele levensvragen (wie is de mens, vanwaar waarheen nog altijd meer een kwestie van toeval dan van principe, en wordt de grote behoefte aan zingeving die op liet ogenblik bij vele jongeren blijkt te bestaan nauwelijks beantwoord. Waarom wordt er op de soholen niet wat vaker gesproken o-ver dit soort zaken Omdat dit niet tot betere examenresultaten bijdraagt? Of omdat de enormiteit van onze materiële verlangens een oplossing in deze richting in de weg staat Zeker is het geval, dait meer aandacht voor deze existentiële zaken naast meer aandacht voor sport, kunstzinnige en ludieke vorming nodig is, om tot een meer volwassen en meer creatief menstype te komen. Een menstype, dat hoewel behept met alle menselijke deugden -en ondeugden, in sta-ait is met zidh zelf en met anderen o-m te gaan. Een imeer volwassen mens dus, die beter dan de tegenwoordige in staat is met de spanningen en de tegenstellingen van deze tijd om te gaan. Dit laatste is een absolute voorwaarde geworden om de vrede te kunnen handhaven. UiltHoe leren we de vrede? van S. C. Derksen, uiig. Wbllters-Noordlhofif. Als hij op stap is leest hij boeken, zoals „De reis van mijn tante". Hij heeft een kop kroeshaar, die de wereldbol zou omspannen als het uitgepluisd en aan mekaar geknoopt werd. Op de bühne heeft hij een sexy ape-pakkie aan en de kleur van zijn schoenen is dan rose. Zijn artiestennaam is „Long". Toch is het een Hollandse knul. Hoe-t-ie werkelijk heet weet bijna niemand. Zijn collega's zijn Hoss, Meep en Mous en samen vormen ze de Utrechtse succes-formatie „Unit Gloria" Voor een zaal van duizend stille en van wat luidruchtige bewonderaars gedragen ze zich net zo ijzig kalm als in een spontaan gesprek achter een pilsje in een kroeg. Praat je met ze, noem ze dan geen beatgroep. Hoss zijn lange haren gaan dan overeind staan en slechts met moeite onderdrukt hij een woedende roffel op zijn brede imponerende borst. Aan het woordje beatgroep herken je de vakman, is zijn stelling. Of in dit'geval: aan dat woord ROBERT Long, de zanger van Unit Gloria, heeft een tijdje geleden besloten af te zien van een aanbod zijn carrière in Spanje voort te zetten. Hij was daartoe uitgeno digd door Tony Ronald, bekend van zijn hit „Help". Long heeft besloten bij Unit Gloria te blijven. Hij gaat in Spanje wel een aantal tv-shows maken. herken je dat het geen vakman is. Het lijkt een gezellige familie die Gloria-clan. Om hen hangt niet zo de glamour van het snobistische showleven. Het zijn gewone fijne kerels, vol gein, niet vies van een grap, maar met de pest aan lakse obers Zondagmiddag: het wordt even stil in de drukke Hulster Graanbeurs als de vier man eindredactie: hans maas bijdragen: ben jansen tori vërlind en god nam, een stuk klei en schiep de mens en de mens nam het woord en schiep de wereld en de wereld nam de mens en verwierp god SJOERD WOUDENBERG sterke Gloria-formatie binnenkomt. Het is niet de stilte van bewondering, maar veeleer van verbijstering. Tachtig procent van het etende en drinkende publiek van dat moment zijn Belgen, die zich een ongeluk schrikken door het nonchalante langharige voorkomen van de j ongens. Hoss lacht even en stelt zijn vrienden voor. De Gloria-clan bestaat uit een stelletje gezellige babbelaars, vol avontuur en glorieuze verhalen. Ze hebben duidelijk moeite met het geven van serieuze antwoorden. Ze praten over de platenwereld, hun successen, tegenslagen en aspiraties. Welke platen Gloria heeft gemaakt weet iedereen en wat de kleur van de ogen van Hoss is interesseert waarschijnlijk weinigen, evenmin als de etensvoorkeur van Meep. Daar wordt dus niet over gekletst. Het wordt een ongedwongen babbel met af en toe even tijd voor een serieus accentje, zoals de centen. Unit Gloria verdient toch wel een hap geld? Hoss en Lon-g wippen op:„Dat is erg betrekkelijk. Je moet niet vergeten, dat we een hoop kosten hebben. Er moet op de eerste plaats een hoop geld gestoken worden in apparatuur. Dat hebben we er nou onderhand wel uit, maar omdat je geen vaste werkgever hebt, draai je toch op voor allé lasten. Wat er dan overblijft is niet overdreven veel. Geen dure auto's. Geen huizen voor meelevende DE nieuwste elpee van Unit Gloria, „Ultrajec- tum", is een plaat waarop hele goeie nummers worden afgewisseld met bijgeluiden en gekke toespraakjes. Zo begint de plaat met verkeers geluiden, een carillon en een dreunende toren klok. De plaat wordt besloten met een afscheidswoordje van Robert Long. ouders of kastelen. Zo zit het er niet aan". In Nederland zijn ze aardig bekend. Hun aspiraties gaan ook naar het buitenland. België trekt wel aan. De gage is er hoger dan hier. Je kunt er ook lachen". Verder:„Verschil in mentaliteit van publiek is er niet meer. Het maakt weinig uit waar je optreedt in Nederland". Zondagnacht een uur: het optreden (in de expeditiehal van Scheerders in Vogelwaarde) is achter de rug. Het podium staat nog steeds dichtgebouwd met boxen. Voor tientallen duizenden guldens. Meep beweegt zich door de zaal. Praat wat met de meisjes, smeert de keel 'met een pilsje. In een kleedkamertje wordt wat gekletst over uitgaan, de journalistiek, de belevenissen in Italië en problemen van alle dag. Plotseling wordt de deur opengerukt. Een lichtelijk opgewonden man kijkt Long venijnig aan. Met overslaande stem roept hij hem toe:„Over een kwartier ben je hier weg, is dat begrepen". Long werpt hem een hatelijk kushandje toe. De man staat op springen. Long haalt heel nonchalant zijn schouders op. „Zeker weer zo'n' figuur die louche stickies- rokende bandleden voor zich denkt te hebben". Of misschien zijn de op dat moment aanwezige jonge dames de oorzaak van de woede. Niemand maakt er zich druk o'm. That's life. r J)e gestalte van Jezus van Nazareth heeft iets onver woestbaars. Ondanks het korte moment dat hij op het podium van de wereldgeschiedenis stond, heeft hij blijvende spo ren getrokken. Soms lijkt hij zijn tijd gehad te hebben, maar tot nu toe wist hij terug te ko men en een nieuwe schare van volgelingen op de been te bren gen. Wie was hij eigenlijk? De vraag is zo oud als onze jaar telling. Telkens wanneer de belangstelling voor hem op flakkerde, werd ze met grote n-adTuk gesteld. Wanneer men het antwoord wel meende te weten, ebde de vitaliteit uit de beweging die hij had losge slagen weg. Vandaag wordt Jezus voor Telen weer een vraag. Hij kan niet de tamme figuur zijn die een klein-burgerlijke levens beschouwing van hem heeft gemaakt. Hoe zou iemand voor hem warm lopen? Hij moet veeleer een schokkende radi caliteit hebben gehad. Majar welke? De Oostenrijkse priester Adolf Holl ziet in item een rebel die welbewust tegen de maatschappelijke orde van zijn dagen aanschopte, en wel zo hevi-g dat hij in de kortste keren het hele establishment tegeïi zich in het harnas joeg. Hij was zonder meer een agi tator die zich bij voorkeur on- der de massa's armen en de uitgestotenen bbw-oog met een gedrag dat in alle opzichten onvrede uitstraalde met de gangbare regelingen inzake fa milie en geziin, religie, maat schappelijke klassen en sociale iedere groepering op zich vrij te houden van machtsvertoon. Hij prees een leefwijze aan ontdaan van elke vorm van zelfbeveiliging door staod, geld, m-acht en familiebanden. Slechts weinigen begrepen item, en in de machteloosheid van het bruis stond hij al leen. Holl heeft deze gedachten neergelegd in een boek dat in Duitsland in grote aantallen over de toonbank gaat. De re den van dit succes is echter minder de kernschetsing van Jezus als radioale maatschap pij-criticus, dan wel db da-ar- in-deling, goederenbezit, machtsstructuur en ontwikke ling. De machtigen voelden zich door hem bedreigd, het proletariaat begroette hem als bevrijder. Maar toch was hij, volgens Holl, geen marxist avant la lettre. Hij had iets para doxaals op het oog: de combi natie van radicale ontevreden heid en het ontbreken van af gunst. Hij wilde de maat schappelijke verhoudingen niet omdraaien op cte wijze van het marx.isme door de dictatuur van het proletariaat, maar riep mee verbonden stelling dat de christenen hun ontrouw aan zijn boodschap hebben geca moufleerd door hem tot God te maken. In plaats van hem na te volgen zijn ze hem gaan vereren. Hij werd in een an dere wereld geplaatst en zo onschadelijk gemaakt. Tot overmaat van ramp viel hij in handen van een nieuwe pries terkaste die in de wierookwol- ken van de liturgie zijn eigen lijke gestalte aan het oog ont trok. Dat een katholieke priester een dergelijke stelling »ubli«- kelijk verkondigt, baart na tuurlijk opzien. En de nieuws gierigheid wordt nog meer ge prikkeld als hij door zijn bis schop op het matje wordt geroe pen en tegenstribbelt- Is zijn boek waarvan nu een Neder landse vertaling voorligt se rieuze aandacht waard? Nau welijks. Het dient zich aan als een vrucht van veel studie, maar wetenschappbldjk gezien ram melt het betoog aan alle kan ten. Eigenlijk is het de zoveel ste poging, het g eloofsgetuige- nis van de christenen te schrappen en de werkelijkheid achter hun verhaal bloot te leggen. De laatste eeuwen is het talloze malbn geprobeerd. Al deze pogingen leverden nooit iets anders op dan een Jezus-beeld dat wonderwel paste in de geestelijke wereld waarin de onderzoeker zich thuis voelt. Ieder vindt wat zijn verwachting hem doet vinden: een ethische Jezus, een politieke Jezus, een mys tieke Jezus enz. Sinds 50 jaar heeft men het failliet van dit soort pogingen ingezien. Holl schijnt het ont gaan te zijn. Wie de christelij ke traditie zo fundamenteel wantrouwt, doet eerlijker Je zus maar af te schrijven. Bovendien is db stelling dat de idee van Jezus goddelijk wezen ontsproten is aan het "erlangen hem zover mogelijk van de aa rde weg te schuiven om zo aan zijn hoge eisen te ontkomen, onhoudbaar geble ken. In de twintiger jaren bracht Max Scheler ze al te berde. Terecht werd erop ge wezen dat het tijdsbestek van één generatie wel erg weinig is om een mens tot goddelijke hoogten te verheffen, en ook dat de christenheid pas zo'n honderd jaar later de eerste vermoeidheidsverschijnselen begon te vertomen. Van be duchtheid voor de vbeleisend- heid van Jezus' boodschap is aanvankelijk weinig te mer ken. Holl is uiterst eenzijdig in zijn typering van Jezus als de visionair van de ideale mense lijke verhoudingen Ongetwij feld raakt hij de kbrn - en dat is beslist een verdienste - met te stellen dat Jezus daar stout moedige gedachten over koes terde. Het christelijke communis me van de eerste gemeente in Jerusalem blijft de beste ver werkelijking van wat hem voor ogen stond. Maar hij had niet toevallig ook nog een godsdienstige boodschap. Hij putte zijn opvallende geest kracht juist uit een ver trouwdheid met het Mysterie. Daarom achtte hij tussen men sen het onmogelijke moge lijk. Het is opvallend dat Hol! Juist het tegendeel naar voren haalt van wat de jongeren van de Jezus-movement boeit. Mo gelijk is al een waarschuwing nodig tegen het zoeken van een mystiek, die het sociale verkeer laat voor wat het is. Er kan geen waarachtige Je- zus-beweging zijn, waar de gevestigde belangen zich wel bij voelen. Drs. R- v. d. HEUVEL OSB A. Holl, Jezus in slecht ge zelschap, Ambeboek, Bilthoven. SULMON (KNP) De Italiaanse pastoor Gi- ulio Corte, die vorig jaar november zijn bisschop, Mgr. Francisco Amandio, een klap in het gezicht gaf, i is geëxcommuni ceerd. De bisschop heeft zich hierover beroepen op het kerkelijk wet boek, waarin staat, dat eenieder zie zijn bis schop beledigt, geëx- communiceert kan wor den. Aanleiding tot dit handgemeen, was een gesprek dat de bisschop met de pastoor wilde hebben over zijn voort durende afwezigheid in de parochie. (Van een onzer verslag gevers) AMSTERDAM. Alco holisten krijgen een nieuwe kans om van de drank af te komen. In de Amsterdamse Jellinek-kliniek is een me thode ontwikkeld die veel, meer succes belooft dan de tot nog gevolgde behande lingswijzen. Het ligt in de bedoeling van de directeur van de kliniek, de heer H. Krauweel, om binnen zeeir korte tijd volledige ope ning van zaken te geven ovfer de nieuwe methode en de be reikte resultaten. „Het proef stadium zijn we in elk geval al definitief voorbij," zei hij. De nieuwe methode heeft de naam „Esperai-inplant" gtekre- gen. Tot nog toe zijn er zo'n 200 personen mee behandeld. „Met zeer goede resultaten," aldus de heer Krauweel, die weigert op dit moment de oon- citete gegevens te noemen. Alcoholisten die tot nog toe behandeld worden tegen hun drankzucht, krijgen de zoge naamde „refusal-pillen". Die moeten door hen worden inge nomen; het gevolg van de re fusal in het bloed is, dat de bewuste persoon kotsmisselijk wordt wanneer hij alcohol ge bruikt. De grote moeilijkheid van de ze methode dringt zich onmid dellijk op: wanneer de drank zucht van de bewuste persoon op ben gegeven ogenblik al te groot wondt, of wanneer ver velende omstandigheden, waarin hij verkeert hem naar een vlucht in de alcohol drij ven, heeft hij de mogelijkheid zijn pilletje domweg niet in te nemen. Aan deze moeilijkheid wordt tegemoet gekomen door de „Esperai-inplant": de be wuste persoon heeft de hele dag door automatisch refusal in zijn bloed. Wanneer hij dus een borrel of pilsje pakt volgt de „straf" onontkoom baar: hij wordt doodziek. „Wij zien het als een eerste verplichting aan onze kant bij de Esperai-inplant," zegt de heer Krauweel, „om de man of vrouw die op deze wijze wordt behandeld, een geeste lijke begeleiding te geven. Vierder stellen we als voor waarde vooraf, dat de motiva tie om van de drank af te ko men heel goed moet zijn,an ders willen we br niet aan be ginnen. En bovendien dient de betrokken persoon lichamelijk volkomen gezond te zijn." De grote vrees van de heer Krauweel is, dat na het be kend worden van de Esperal- inplant „de mensen in dikkb rijen zich zullen verzamelen voor onze kliniek hier aan de Keizersgracht. Dat willen we toch echt wel vermijden. We willen geen valse hoop wek ken. We zijn er beht niet zo royaal mee. Alleen als we ze ker zijn van een goede motiva tie om de drank te laten staan, en van een goede gezondheid, zijn wij bereid via onze me thode db aanzet te geven tot een uitbouw van die goede motivatie." De Esperai-inplant bestaat hieruit, dat steriel gemaakte refusal in de buikwand wordt inigeplaatst. Die refusal wordt dan langzaam miaar zeker „op gelost", zodat er voortdurend een konstante hoeveelheid re fusal in het bkted zit. „Het voordeel is," zegt de heer Krauweel, „dat de bewuste man, hoe hiard hij ook aan een borrel of zo toe is zich geen druppel alcohol ban permitte ren. Want dan wordt hij ziek. En dan zal hij eerder de posi tieve zijden van het drank-vrij zijn kunnen ervaren. De Jielliinek-klimiek legt zo éterk de klemtoom op ebn ge bleken goede motivatie vooraf, omdat de Esperai-inplant elke vlucht in de drank finaal on mogelijk maakt. De heer Krauweel: „Dat ban ontzetten de spanningen geven, dib je ei genlijk alleen kunt opvangen .als je donders goed weet dat je de drank wilt laten staan, en ook weet waarom je dat wilt. En zelfs dan is het nog heel moeilijk. Daarom bisem we dat de behandelde personen bereid zijn eens per week of eens per veertien dagen naar onze kli niek te komen. Opdat we ze gbestelijk kunnen begeleiden. Hoe lang die mensen moeten •bomen, verschilt van persoon tot persoon. Bij sommigen ban het wel jaren duren. Het is be slist niet zo dat we met de Esperal-inplant het tovermid del hebben gbvonden om men sen zonder problemen en in een korte wip van hun drank zucht af te helpen." Bij een aantal reeds behandel de personen is de inplant na verloop van tijd vernieuwd, wanneer er gebn refusal meer werd afgescheiden. De heer Krauweel: „In alle stilte zijn we al jaren bezig. We hebben al veel ervaring opgedaan. In derdaad is het voor sommige mensen nodig dat te zeer lang behandeld worden, en nieuwe inplanten krijgen. Omdat ze zonder de dwang van de refu sal beslist terugvallen." De inplant-methode is voorna melijk ontwikkeld door dr. T. van Erp van de Jellinek-kli niek. De publikatie van de re sultaten is, aldus de heer Krauweel, onder meer tegen gehouden doordat dr. Van Erp op 24 december j.l. plotseling temidden van zijn patiënten is overleden. „Van de andere (Van onze redactie binnenland) DEN HAAG. De kosten van het milieubehoud in Nederland kunnen worden geschat op vier a vijf miljard gulden per jaar. Het Verbond van Nederlandse Ondernemingen (VNO) schrijft dit in zijn weekblad „De Nederlandse Onderneming". Het bureau milieuhygiëne van de raad van Nederlandse werk geversverbonden schat de kosten, die de industrie krijgt bij te dragen in het streven naar een schoon milieu op ruim twee mil jard gulden per jaar. Omdat ruw geschat de niet-industriële en industriële vervuilers ieder voor de helft bijdragen in de om vang van de totale milieuverontreiniging, zijn de totale kosten op het dubbele van dit bedrag te schatten, dus op vier a vijf miljard gulden per jaar. Het VNO pleit voor tijdelijke fiscale tegemoetkomingen voor die bedrijven, die de milieukosten niet kunnen dragen. De ge meenschap staat voor de keuze, welke voorkeur zij heeft voor een schoon milieu, welke voorkeur zij toont voor de groei van de materiële welvaart en de werkgelegenheid, welke voorkeur zij toont voor andere terreinen, zoals woningbouw etc. Nog te weinig is men zich in het algemeen bewust van de omvang van de offers die een schoon milieu zullen vergen. Dat komt o.m. tot uiting in de claims van politici en vakbeweging op de besteding van de toekomstige welvaartsgroei, aldus het VNO. In het artikel wordt o.a. gesteld, dat financiering van de milieukosten ten laste van de winst der ondernemingen niet mogelijk lijkt, gezien de voqrtdurende daling van de rendementen in het bedrijfsleven. Die rendementsontwikkeling is de laatste jaren steeds meer bergafwaarts gegaan. In 1968 was het rende ment op geïnvesteerd vermogen na belastingen nog 4,1%, maar in 1971 is het gedaald tot 3% en voor 1972 wordt een verdere daling tot 2,8% verwacht- Het tegengaan en terugdringen van de milieuvervuiling is een kostbare, maar ook een zeer ingewikkelde zaak, zoals blijkt uit de verschillende kostenschattingen die de laatste jaren zijn ge publiceerd. Deze schattingen lopen nl. nogal uiteen, zoals uit onderstaande opsomming blijkt. Dr. K. Biersteker, verbonden aan de Rotterdamse GG en GD, schatte in 1970 de jaarkosten voor de eerstkomende vijf jaar op 1,5 miljard gulden. Dr. ir. W. J. Beek, directeur Unilever Research Laboratorium, schat dat de jaarkosten voor milieubehoud moeten worden opge voerd van 0,8 miljard thans tot 4,2 miljard in 1980. Ir. L. Schepers, voorzitter van de Stichting Toekomstbeeld der Techniek, taxeert dat de jaarkosten zullen moeten stijgen tot 3 miljard gulden. Dr. H. M. Klouwen, regionaal inspecteur voor de Volksgezond heid, schat de jaarkosten op 1,5 miljard gulden. Hij beperkt zich in deze schatting tot het „teniet doen van de ergste vervuiling"* Minister Nelissen noemde destijds als minister van Economische Zaken een bedrag van twee miljard gulden per jaar.

Krantenbank Zeeland

de Stem | 1972 | | pagina 25