MEER GELD VOOR
HERSTEL OUDE
STADSWIJKEN
NYJ solidair met
Audet- redacties
BBK-Zeeland
tegen plan voor
uitleencentrum
Oud-premier Cals
overleden
DE STEM
DAGBLAD VOOR ZUIDWEST-NEDERLAND
Miljoenen vanavond de lucht in
Student snel
gepakt
na overval
Actie in
Utrecht
tegen
plastic
vuilnissak
Gezegend
nieuwjaar
Voorlopig
niet kouder
NEDERLANDER
MAAKT DRUK
GEBRUIK VAN
ZIJN AUTO
andaag
1972 JAAR VAN
DE HUMOR
Brabant pleit
niet voor open
Oosterschelde
STRUCTUUR VERANDEREN
EDITIE VOOR
ZEELAND
AAP STICHT
BRAND
commentaar
1971-1972
WONINGTEKORT
Inschrijfgeld
rijexamens
.3,50 omhoog
Korle stakingen in
Amsterdam
Blue Moviein
V.S. in
beslas: genomen
BONTMANTELS
VERMEULEN
11 le jaargang no. 16907
Directeur: Dr. W. A. J. M. Harkx
Hoofdredacteur: L. Leijendekker
Hoofdkantoor: Breda, Reigerstr. 16
Telefoon 22341, Postgiro 1114111
KANTOREN GOES, KLOKSTRAAT 1
Vrijdag 31 december 1971
WEERBERICHT
Bewolkt
Veel bewolking. Nu en dan regen
Tijdelijk nog harde wind. Tempera
tuur om het vriespunt.
ROOSENDAAL, /WOLENSTRAAT 4t
HULST, STEENSTRAAT 14 TERNEUZEN, NIEUWSTRAAT 9 BERGEN OP ZOOM, ZUIVELSTRAAT 26 OOSTERHOUT, ARENDSTRAAT 14
DEN HAAG. De aap van de
familie Soeratno in de Haagse
Jan Camphuisstraat heeft brand
gesticht door een petroleumka
chel om te gooien.
De aap verloor het leven, een
hond raakte gewond, de drie kin
deren Debo (12), Dono (10) en
Wamo (9) konden zich in veilig
heid stellen. Vader en moeder
Soeratno waren niet thuis, toen
hun etagewoning in brand raak
te. De brandweer schat de brand
en waterschade op 30.000,
DEN HAAG (ANP) „Bij onze
voorbereidingen rekenden we op
geringere verkoop, gezien de terug
lopende conjunctuur. Maar tot onze
verbazing is er meer verkocht dan
in 1970. De nabestellingen waren
vooral in de afgelopen twee weken
groot". Dat verklaarde gistermidag
de heer P. A. de Bruin, directeur
van de Eerste Nederlandse Kunst
vuurwerkfabriek v/h J. N. Schuur-
mans uit Leeuwarden. Een exact
bedrag van de totale uitgaven in
Nederland aan vuurwerk kon hij
niet geven, „maar aangenomen dat
in 1970 circa 13 miljoen gulden
werd besteed aan vuurwerk, ligt
dat bedrag voor 1971 weer een aan
tal procenten hoger".
Bij de grossiers in Nederland was
met name vraag naar het duurdere
vuurwerk. Het kwalitatief goede
Chinese vuurwerk beheerst zoals
ieder jaar vrijwel de gehele markt.
Op het ogenblik is het decoratieve
vuurwerk, zoals het vonkenspel, erg
in trek. Maar ook de fonteinen, de
Chinese minirotjes en de vuurpijlen
doen het erg goed, aldus de heer
De Bruin.
Tevredenheid heerst ook bij een
andere grote vuurwerkfabriek in
ons land, de Koninklijke Neder
landse Kunstvuurwerk- en Munitie
fabriek A. J. Kat v/h Loeff in Lei
den. Stafmedewerker K. Chr.
Hoekstein: „De verkopen liggen
aanmerkelijk hoger dan het vorig
jaar. Maar een totale Nederlandse
omzet valt erg moeilijk te becijfe
ren".
Nederland telt zo'n 25 importeurs
van vuurwerk, waarvan die in
Leeuwarden en Leiden wel de
grootste zijn. Op het ogenblik is er
een flinke prijzenslag aan de gang.
„We kunnen echter een behoorlijk
toontje meeblazen", aldus de heer
Hoekstein, die ook weer enkele
nieuwe Chinese artikelen, zoals
„grondbommetjes" uit China heeft
ontvangen. Bij de voorkeur naar
vuurwerk met zowel knal-, licht-
als geluidseffecten doet 't vuurwerk
van Nederlandse makelij, zoals gil
lende keukenmeiden, rotjes, zeven
klappers en helsirenis, het ook
goed.
üen complete oorlog, hongers-
nood, rampen, milieuvervuiling,
stijgende kosten van levensonder-
Houd, inflatie en toenemende werk
loosheid: dit is in korte trekken het
beeld van 1971. Geen opwekkend
beeld.
Ook de naaste toekomst ziet er
niet zo heel rooskleurig uit. De eco
nomie stagneert. Talrijke bedrijven
zullen het in 1972 erg moeilijk krij
gen, zeker als de looneisen niet ge
matigd worden.
Heel wat mensen worden de span
ningen van deze roerige tijd te veel.
Zij trekken zich *erug op zichzelf.
Ze zoeken het maar uit, is hun pa
rool. Weer anderen hebben van het
onwrikbaar geloof in het eigen gelijk
een burcht gemaakt van waaruit zij
andersdenkenden heftig bestrijden,
zonder echter ooit werkelijk naar die
ander te luisteren.
De vlucht uit de eigen verantwoor
delijkheid en het niet meer willen
(of kunnen) luisteren naar elkaar lei
den tot een verarming en verkilling
van het geestelijk klimaat. De men
sen groeien uit elkaar en vervreem
den van elkaar, terwijl juist saam
horigheid geboden is om een oplos
sing te kunnen vinden voor de grote
problemen van deze tijd.
„Verbeter de wereld, begin bij
jezelf". Nog steeds heeft deze
spreuk niets aan betekenis ingeboet.
Als we er allemaal een beetje naar
zouden proberen te leven, zou 1972
een gelukkig jaar kunnen worden.
UTRECHT (ANP) Een 25-jari-
ge student uit Amstelveen, die don
derdagmiddag het postkantoor in
Wilnis (bij Mijdrecht) overviel, is
nog geen drie kwartier na de overval
door de politie gepakt. De dader, A.
S. M. N„ drong om kwart voor twaalf
het postkantoortje binnen waar op
dat moment alleen de kantoorhouder
was. Zwaaiend met een bedriegelijk
echt lijkend speelgoedpistool dwong
de overvaller hem ƒ800 af te geven.
Daarna ging hij er snel met een auto
vandoor.
Dank zij het feit dat de kantoor
houder meteen de politie alarmeerde
en bovendien een nauwkeurig signa
lement van de dader en zijn auto
kon geven, zat de politie N. al gauw
op de hielen. Op het Amstel in
dustrieterrein bij Amstelveen werd
hij door de politie klem gereden.
Naar de rijkspolitie in Mijdrecht
donderdagavond meedeelde heelt de
sludent inmiddels bekend in de week
voor Kerstmis nog drie postkantoren
te hebben overvallen: op één dag be
loofde hij de postkantoren in Noor
don bij Nieuwkoop (buit f 1400)
on Loosdrecht (buit 2000). Een
overval op het postkantoor in Rjjn-
saterwoude bij Leiden mislukte. Bij
zijn acties gebruikte de student
evenals donderdag huurauto's De
politie sluit de mogelijkheid niet uit
dat N. nog meer overvallen heeft ge
pleegd.
(Van onze parlementaire
redactie)
DEN HAAG De gemeen
ten kunnen per 1 januari meer
geld van de regering krijgen
voor herstel van oude stads
en buurtwijken.
Staatssecretaris Buck (Volks
huisvesting) heeft in eeu brief aan
de gemeenten gezegd dat de rege
ring daarmee tegemoet komt aan
het groeiend inzicht dat in bepaal
de gevallen verbetering van oude
wjjken te verkiezen is boven alge
hele afbraak.
Ook de jaarlijkse bijdragen voor
te bouwen huur- en eigen woningen
zullen per 1 januari worden ver
hoogd. Zo heeft minister Udink van
Volkshuisvesting en Ruimtelijke Or
dening besloten. Het betreft de jaar
lijkse aanpassing. Aanleiding was de
stijging van de stichtings- en exploi
tatiekosten van woningen.
In de tabellen is een verschuiving
toegepast ten gunste van kleine wo
ningen. Dit in verband met de
voortgaande gezinsverdunning en de
verhoudingsgewijs hoge stichtings-
kosten van kleine woningen. Tevens
Is een aantal gemeenten uit de
tweede klas ingedeeld in de eerste
klas, hetgeen een verhoging van de
subsidiebedragen tot gevolg heeft.
De bijdragen voor experimentele
woningen en het onderhoud van wo
ningwetwoningen zijn eveneens ver
hoogd.
Intussen schrijft de directeurge-
neraal van de Volkshuisvesting en
Bouwnijverheid, mr. W. Schouten in
het jaarverslag van zijn dienst, dat
tussen medio 1947 en einde 1970 het
aantal woningen in Nederland is ge
stegen van ruim 2 miljoen tot bijna
3,8 miljoen. Een stijging van 82 pet.
De Nederlandse bevolking groeide in
deze periode van 9,6 milj. tot 13,1
miljoen, een stijging van 37 pét.
Ondanks de sterke toename van de
woningbouw bijna 2 miljoen
nieuwe woningen in 25 jaar
heerst er nog steeds een woningte
kort, waarover terecht onbehagen
heerst. Mr. W. A. Schouten schrijft
in zijn overzicht over de bouwacti
viteiten van vorig jaar: „Het wil
niet van wijs beleid getuigen, wan
neer men de rug zou toewenden aan
dit onbehagen, dat op veel uiteenlo
pende wijzen tot uitdrukking ge
bracht wordt".
Ook al hebben de woningzoeken
den daaraan weinig, toch behoort
Nederland in Europa tot de koplo
pers, niet alleen met het gemiddelde
woonoppervlak, maar ook met het
aantal gebouwde woningen.
DEN HAAG (ANP) De inschrijf
gelden voor de rijexamens gaan per
3 januari met f 3,50 omhoog. Een
(volledig) examen voor het rijbewijs
BE (auto) zal voortaan f 27,75 kosten.
De prijsverhoging ié vastgesteld
door de minister van Verkeer en
AVaterstaat, zo heeft het Centraal
Bureau Rijvaardigheidsbewijzen
meegedeeld.
De commissie van overleg autorij
scholen heeft de rijschoolhouders
geadviseerd de prijzen per 1 januari
met 75 cent per uur te verhogen.
Deze verhoging is een gevolg van
de directe kostenstijgingen, aldus
deelt de BOVAG mee. Er bestaat
geen vaste prijs voor autorijlessen.
Ik heb vannacht gedroomd,
O Heer
dat alle mensen lachten,
en onbeslommerd, onbezorgd,
de nieuwe dag verwachten.
Ik heb vannacht gedroomd,
O Heer
dat veten bleven rusten,
en dat mijn buurman vol berouw
zijn vrouw weer teder kuste.
Ik heb vannacht gedroomd,
O Heer
dat alle journalisten,
de waarheid schreven in
hun krant,
en niet meer dan ze wisten.
Ik heb vannacht gedroomd,
O Heer
dat op de drukste straten,
de auto's stopten voor een kind
om het veilig door te laten.
Ik heb vannacht gedroomd,
O Heer
dat Rus en Yankee samen,
hun wapens wierpen in een kuil
en zongen ChristusAmen.
Ik heb vannacht gedroomd,
O Heer
dat alle mensen lachten,
maar Gij sprak toen ik
wakker werd
dat komtnog even wachten.
(Lied uit een
jongerendienst).
9 Op vier plaatsen in Utrecht heb
ben de vuilnisophalers gistermorgen
gezelschap gekregen van enkele le
den van de actiegroep „Emmer op de
stoep", die protesteren tegen het ver
plichte gebruik van plastic vuilnis
zakken vanaf januari. In stencils die
werden rondgedeeld, wordt gesteld
dat de plastic vuilniszak schadelijk is
voor het milieu omdat het plastic
moeilijk afbreekbaar is. De actiegroep
heeft becijferd dat per jaar in Utrecht
tien miljoen zakken vol afval zullen
worden weggegooid. Alles komt te
recht op de grote stortplaats van de
gemeente Utrecht in Linsclioten.
De actiegroep wil dat de Utrechters
na januari gewoon gebruik blijven
maken van de vuilnisbakken.
DE BH.T Er blijft tijdens
dc jaarwisseling wel een vrij
krachtige en koude noordoosten
wind aanwezig, maar koudere
lucht wordt cr niet aangevoerd.
Dc temperatuur blijft hierbij
vrij dicht rond hetvriespunt
schommelen. Een zwak front
kan vandaag plaatselijk wat
lichte sneeuw brengen, maar
dat zal van weinig betekenis
zijn. Ons land ligt even op de
grens tussen wat zachtere lucht
die via de Alpen naar het
noordwesten komt en de koude
re lucht uit Scandinavië. Voor
vorst van meer dan tien graden
moeten wij nog steeds naar Fin
land en Rusland, zodat de eerst
komende dagen geen belangrij
ke temperatuurdaling is te ver
wachten.
BIJ DE LEIDSE vuurwerkfabriek A.
J. Kat n.v. is een partij vuurwerk ge
stolen, waarbij ook soorten die vol
gens de politie levensgevaarlijk zijn
indien niet de nodige voorzichtigheid
in acht wordt genomen.
HET MINISTERIE van CRM heeft
toestemming verleend voor een lo
kale tv-uitzending op maandag 3
januari in Dronten (Oostelijk Flevo
land).
(Van een onzer verslaggevers)
DEN BOSCH G.S. van Noord-
Bra nt zien geen aanleiding om
aan te dringen op stopzetting van de
afsluiting van de Oosterschelde. Zij
schrijven dat in antwoord op vragen
van het PAK-statenlid A. Brug
man.
G.S. verwijzen daarbij naar het
standpunt van de provincie Zeeland,
„welke directer is betrokken bij de
afsluiting van de Oosterschelde dan
onze provincie". Zeeland vindt, dat
de afsluiting onvertraagd moet door
gaan, o.a. omdat daarmee een grote,
re veiligheid wordt bereikt dan met
dijkverhoging. „Wij hebben vertrou
wen", zo schrijven G.S., „dat aan de
hand van de resultaten van de in
uitvoering zijnde milieu-onderzoe
kingen bevorderd zal worden, dat in
de af te sluiten Oosterschelde een
goed milieu tot stand wordt ge
bracht".
AMSTERDAM (ANP) Het dagelijks bestuur van de Nederlandse
Vereniging van Journalisten (NVJ) deelt, naar uit een uitgegeven
verklaring blijkt, de diepe verontwaardiging van hoofdredacties, re
dactieraad en redactiecommissies van de bij de n.v. Audet aangesloten
bladen (De Gelderlander-Pers te Nijmegen, De Limburger te Maas
tricht en Roermond, De Stem te Breda, De Nieuwe Krant te Arnhem
en De Vrije Zeeuw te Terneuzen) over de door enkele groot-aandeel-
liouders beraamde overval op genoemd concern.
Het bestuur heeft er met grote
instemming kennis van genomen,
dat ook directie en commissarissen
alsmede de ondernemingsraden van
de n.v. Audet het belang van de
kranten als geestelijk produkt in
hun verklaringen onomwonden voor
opgesteld hebben.
Het DB van de NVJ kan zich dan
ook volledig scharen achter de in
houd van deze verklaringen.
De ongehoorde en tot nu toe volle
dig anoniem gehouden overval ver
sterkt het NVJ-bestuur in zijn me
ning, dat een snelle verandering van
de structuur van de dagbladonderne
mingen in/ Nederland meer dan ooit
noodzakelijk is, aldus de verklaring.
Spoedige verplichte invoering van
hoofdredactie- en redactiestatuten is
daartoe een voorwaarde. Het bestuur
zal zich op korte termijn beraden
over mogelijkheden om alle perso-
neelsgroeperingen in de dagbladon
dernemingen reële medezeggenschap
te verzekeren langs de weg van
aandelenbezit in hun eigen onderne
mingen.
Het NVJ-bestuur doet, in navol
ging van de hoofdredacties, redactie
raad en redactiecommissie van de
Audetbladen een dringend beroep
op alle aandeelhouders van de n.v.
Audet, zich niet te lenen voor ach
terbakse praktijken, die de ver
scheidenheid van meningsuiting in
ernstig gevaar brengen.
Het NVJ-bestuur verklaart, dat
het de acties, die directie, commissa
rissen en personeelsleden van de
Audet-bladen zullen ondernemen om
deze overval af te slaan, zal steu
nen.
Hedenmiddag zullen onze kan
toren na 4.00 uur gesloten zijn.
De Directie.
AMSTERDAM (ANP) Het
werk bij het Amsterdams Havenbe
drijf n.v. in de hoofdstad heeft don
derdag overdag gestagneerd, als ge
volg van een korte staking van een
deel van het personeel. Het ging om
75 specialisten (kraandrijvers en
controleurs), die verontrust waren
door verschuivingen in het perso
neelsbestand. Toen zij het werk
neerlegden, waren automatisch ruim
300 werknemers tot nietsdoen ge
dwongen.
INBREKERS hebben een deel van de
morfinevoorraad van het rooms-ka-
tholiek ziekenhuis in Dordrecht weg
gehaald.
(Van een onzer verslaggevers)
MIDDELBURG De Beroepsvereniging van Beeldende Kunste
naars (BBK) afdeling Zeeland, beschouwt het door een commissie van
de Zeeuwse culturele raad ontwikkelde plan voor een uitleencentrum
voor beeldende kunst, als „te particulier" van opzet. De BBK-Zeeland
wijst het plan daarom van de hand. Op deze wijze reageert de „Werk
groep Zeeland" van BBK op onze publikatie van 28 december, waarin
bijzonderheden over het plan voor een uitleencentrum werden mede
gedeeld. Woordvoerder voor de kunstenaars is de Middelburger Volkert
van der Willigen: Hij verklaart: „Uit de toon van het artikel over het
„uitleencentrum voor beeldende kunst in Zeeland" blijkt, dat het ge
hele plan reeds in een ver gevorderd stadium verkeert. Een en ander
is onjuist, gezien de omstandigheid dat sinds enkele dagen wederom
vragenlijsten naar de kunstenaars zijn gestuurd. Op aandringen van de
vertegenwoordigers van de BBK in de sectie beeldende kunst van de
Zeeuwse culturele raad is intussen verzocht een openbare vergadering
te beleggen".
(Zie ook pag 5).
(Van onze pari. redactie)
DEN HAAG Mr. J. M. L. T.
Cals, oud-minister-president, mi
nister van Staat, katholiek politi
cus, is donderdagavond, 57 jaar
oud, in een ziekenhuis in Wasse
naar overleden.
Mr. Cals, ontwerper van de mam
moetwet, maakte in 1948 op 34-jarige
leeftijd zijn entree in de landelijke
politiek. Hij werd gekozen tot lid
van de Tweede Kamer. Twee jaar
later volgde benoeming tot staats
secretaris van Onderwijs, kunsten en
Wetenschappen.
Op 2 september 1952 beëdigde de
koningin mr. Cals als minister van
Onderwijs in het derde kabinet-
Drees. Hij blêef op onderwijs in de
daarop volgende kabinetten Beel
en de Quay tot september 1963,
maar maakte geen deel uit van het
kabinet -Marijnen, dat bijna twee
jaar viel op onderlinge onenigheid
over de omroepproblematiek.
Mr. Cals werd in april 1965 minis-
DEN HAAG (ANP) De Neder
lander maakt een veel drukker ge
bruik van zijn auto dan de meeste
andere Europeanen. Hij rijdt er meer
en soms aanzienlijk meer mee dan
de inwoners van de grote Europese
landen, zo blijkt uit een vergelij
kend overzicht, dat de ESSO-Duits-
land heeft samengesteld. In dit over
zicht worden de automobilisten van
Engeland, Frankrijk, Duitsland, Italië
en Zweden met elkaar vergeleken
en van deze Europeanen leggen de
Fransen gemiddeld het minst en de
Nederlandse autobezitters het groot
ste aantal kilometers per jaar af.
Het gemiddelde aantal kilometers
per jaar per personenauto bedraagt
in Nederland 18.000.
AMSTERDAM (ANP) Volgens
Wim Verstappen en Pim de la Parra,
resp. regisseur en producer van de
film „Blue Movie", is hun film in
Amerika op grond van een gerechte
lijk bevel in beslag genomen.
Scorpio n.v., de produktiemaat-
schappij van de sexfilm, die de afge
lopen dertien weken in 23 Neder
landse steden anderhalf miljoen be
zoekers trok, onderzoekt momenteel
mogelijkheden om tegen de inbe
slagneming in beroep te gaan. Vol
gens de advocaat van Pim de la Par
ra en Wim Verstappen, zou de zaak
voor het Califomische hooggerechts
hof vrijwel zeker door Scorpio ge
wonnen worden.
„Blue Movie" zal binnenkort ook
in Engeland, Japan, Zweden en
Frankrijk worden uitgebracht.
ter-president in het door hem ge
formeerde kabinet Cals-Vondeling
dat steunde op KVP, PvdA en ARP
Anderhalf jaar later in „De nach
van Schmelzer" kwam een einde aai
deze „rooms-rode" samenwerking
(Zie ook pagina 13.)
STAD EN STREEK
Ossenisse ontketent bouwactie.
Pagina 2
Op de grens van oud en nieuw.
Pagina 3
Don Kozakken weer naar Zee
land. Pagina 5
Aardenburg maakt ernst met
jeugdbeleid. Pagina 7
FINANCIëN EN ECONOMIE
Witteveen gedeeltelijk vrijge
sproken. Pagina 11
BINNEN- EN BUITENLAND
Ontvoerder Duitse miljonair in
Mexico. Pagina 13
IJzeren monster zoog leven weg
uit de Moerdijk. Pagina 15
KUNST EN CULTUUR
Kunstenaar zonder wierook.
Pagina 16
SPORT
Schaatser Herman Kuipers snel
in Eindhoven. Pagina 17
OUDEJAARSKRANT
'Nederlanders beginnen 1972
goed.
ZANDVOORT (ANP) Het „Na
tionaal 1-april genootschap" heeft
1972 uitgeroepen tot het „jaar van
de humor". „Volgens ons kan juist
de humor de kloven en tegenstellin
gen, die onze planeet teisteren, over
bruggen en de mensheid tot meer
begrip en verdraagzaamheid tot
elkaar brengen", aldus voorzitter
Cees de Lange.
(ADVERTENTIE)
500
vindt U in onze speciaalzaak.
PELTERIJENHUIS
Vismarktstraat 17 -19
BREDA Tel. 01600-35230