ORANJE VRIJSTAAT IS DOOD
Kaboutervolk gaat
nu paniek zaaien
Liever vandaag
dan morgen.
Proces tegen
ontvoerders
Bensdorp
begonnen
binnenland
buitenland
NIEUW LEVEN
UNIVERSITEIT
papier
raor uw pen
Wegenbelasting
De drie verdachten in
vals-geldaffaire naar
Engeland uitgeleid
Franse Pax Christi
dringt bij regering op
ontwapening aan
1 december 1971
t-5
(Van onze correspondent)
AMSTERDAM In de winter van 1970 waren Amsterdam en
Nederland getuigen van de geboorte van een nieuwe "natie het
gaboutervolk, ludiek verenigd onder de paddestoel van Oranje
Vrijstaat. Ex-provokopstuk Roel van Duyn werd zijn ambassadeur.
De volwassen politici meesmuilden vroljjk over het naïeve taal
gebruik van de Kabouters (het agressief klinkende klootjesvolk
au Provo werd vervangen door het goedmoedige begrip 7,trollen")
en over het volkslied van ,,De uil die in de olmen zat", maar toen
Oranje Vrijstaat meedeed aan de gemeenteraadsverkiezingen,
jehrokken ze zich mooi een aap. Alleen in Amsterdam al kregen
je Kabouters 40.000 stemmers achter zich aan, hetgeen hun in één
i vijf raadszetels opleverde.
Het is nog geen twee jaar later. Opeens komt de volgende mededeling
i ambassadeur Roel van Duyn de natie verrassen: „In de zomer van
Ml is de Oranje Vrijstaat uiteengevallen. Gebrek aan spectaculaire
Mcessen en onderlinge meningsverschillen hebben er toe geleid dat
st aan de zuigkracht van de oude maatschappij onvoldoende weerstand
ton worden geboden."
Wïj praten, met hem en zijn
-verwart Bart Edel in een van
katouteiwinkels waar de ge-
vrengdéloos erbij liggen. Aller-
Ue afgang van de Oranje Vrij-
t te wijten valt. Van Duyn be-
'i mystiek te murmelen over het
aamital kabouters dat in
t is geweest om meit bloemen
dl dieren te praten (zelf blijkt Mj
zijn „panies dialgboek" zeer
ihtba-re gesprekken te voeren
meer een bruine beuk).
liem duidelijk wordt dat dit
ooid een alledaagse veralaglge-
1 niet kan bevredigen, wil hij
wat meer kwijt. „Oranje
staat?', zegt hij in vereniging
Bart Edel, „was een poging
een massale tegencultuur te
ormen. De opzet was niet fout,
ar onze acties konden niet de
'e, concrete veranderingen be-
l waarop we hoopten. Daar
om raakten er ye-el kabouters te
leurgesteld. Kijk, veranderingen
voltrekkern zich in golven- Het is
moeilijk om continu tegen de bier
kaai te vechten. Als een belofte
niet meteen wordt ingelost, knap
pen dte mensen af. Oranje Vrijstaat
is teveel image geweest en te wei
nig werkelijkheid. Het was -alle
maal te amateuristisch. Ik geef toe
dat wijzelf tekort zijn g-esehoten.
We hadden onze verwachtingen te
hoog gesteld. Anderszijds zijn de
kiezers en het volk van Oranje
Vrijstaat tegenover ons ook tekort
geschoten. Wij hebben kennelijk
als een katalysator gewerkt. We
hebben het geweten van de men
sen verlost. Wij hebben ze de kans
gegeven om te redeneren: laat ons
op de kabouters stemmen, dan zijn
we er zélf van af. De beweging is
doodgegaan omdat ze dachten: we
hebben nu vijf vertegenwoordigers
in de gemeenteraad - h-et zit ver
der wel igoed. O-nee cultuur is ook
niet -geschikt voor een voortdurende
strijd. Die past niet in de manier
van leven van de mensen. Zelf
verkeer ik in een bijzondere posi
tie om-dat ik kan leven v-an mijn
boeken. Maar in het algemeen is
het moeilijk om een full-time re
volutionair te zijn".
De vraag is: wat nu? Hij wordt
precies zo gesteld op de voorpagi
na van het nieuwe maandblad „De
paniekzaaier" dat de kabouterge-
da-chte a raiaon van een gutden per
exemplaar in een opla-a-g van
15.000 nieuw leven moet inblazen.
Roei van Duyn geeft er zelf het
volgende antwoord o-p: „Zie, een
zaaier -ging uit om te zaaien (Ma
theus 4). Nu is het de paniekza-aier
die uitga-at om in de harten van
kabouters, ex-k-abouters en anti-
kabouters het zaad v-an de bevrij
dende paniek te zaaien. Het einde
van onze westerse cultuur is in
zicht- On-s resten nog vijf, mis
schien nog tien jaren om voor het
te laat is ingrijpende veranderin
gen in de aard van onze samenle
ving door te voeren. Zo niet, d-an
zullen milieuverontreindlging, hon
ger, overbevolking, del-fstoffente-
korten en oorloig in een serie van
katasteofes de wereld wegvagen.
De baib-oiuters hebben er hun laat
ste hoop op gevestigd dat in deze
jaren die de laatste van w-ellvaart
en betrekkelijke rust voor de rijke
l-andfen zullen zijn, een massale en
tijdige paniek de m-ensien zal door
dringen. Daarom is het zaad van
een heilzame, witte paniek dat de
kabouters zaaien". --
Het is een -doodernstige gedachte,
m-aa-r niet bijster origineel. Zelfs
Alverm-am (is in kabouter-jargon
gelijk aan anti-kabouter) Prins
Claus heeft zich herhaaldelijk voor
de televisie en in redevoeringen
aldus uitgelaten. Geen krant, gee-n
uitzending van radio of tv, geen
weekblad en zelfs geen familie
tijdschrift die zich niet breed heeft
uitgemeten over het milieubederf.
„Ma-ar al dat gepraat en geschrijf
helpt niets," zegt vervolgens Roel
van Duyn. „Je moet van onder af
a-ain beginnen, bij de basis. Je moet
elk individu afzonderlijk er van
weten te -overtuigen d-at hij verant
woordelijk is voor h-et milieu. Je
moet ga-an praten met de arbeiders
zoals wij kabouters zijn gaan. pra
ten bij Philips Duph-ar - en we
hebben een hele lijst van chemi
sche bedrijven in petto. Je moet ze
duidelijk maken hoe het anders
kan, hoe er andere produktieme-
thoden en produkten denkbaar zijn
dan -d-e huidige",.
Kunnen we van de kabouters
nog politieke activiteiten verwach
ten na het fiasco van de Oranje
Vrijstaat...? Zullen ze de „trollen"
onder de politici o-pnieuw de stui
pen op het lijf jagen? In ons ge
sprek doet Roel van Duyn op die
glimlachende manier van hem erg
onzeker. Het kan best zijn dat hij
nog terugkeert in de gemeente
raad, zegt hij. Kabouters hebben
nu eenmaal een roulatie-systeem.
De volgende verkiezingen? Ach,
hij vindt de PSP vo-o-r iedereen die
kabouter heeft gestemd, eigenlijk
best een goed alternatief. In zijn
boek „Panies dagboek" - dat naast
beschouwingen over maatschappij
structuren en wat dies meer zij
ook verrukkelijke prozapassages
bevat - is hij duidelijker- „Het zal
n-iet zoveel verschil uitmaken",
schrijft hij, „of de topposities van
de politieke miaéhf door links of
rechts, door Kabouter-s of gevestig
de machtshebbers worden ingeno
men zol-ang -de men-sen buiten de
machtsposities passief afwachten.
De problemen wa-ar we nu in be
slissende strijd mee verwikkeld
zijn, hebben zo'n omvang dat ze
ook door een hiërarchisch systeem
waarbij alle verantwoordelijkheid
aan de top is -getrokken, eenvoudig
niet opgelost kunnen worden. Juist
dit inzicht brengt met zich mee
Roe! van Duyn (rechts) en Bart Edel:
Niet alle Kabouters kunmen met bloemen en dieren praten."
slechts een der instrumenten, z'ijn.
In oprichting is een „paniese uni
versiteit" met voorlopige pro
grammapunten ond-er meer cursus
sen in katastrofologie, de preven
tieve ecologie, de geschiedenis van
de autoritaire persoonlijkheid en
dergelijke, het stoken van onrust
op middelbare en andere scholen
en het voeren van binnen- en bui
tenparlementaire acties om de
heersende wetenschapsopvattingen
te ondermijnen. Oranje Vrijstaats
doo-d. Geen bezoek, geen bloemen.
M-aar het Kabouterdiom leeft. Al
leen is het volkslied over de uil in
de olmen vervangen door „Zou het
erg zijn lieve opa, als de wind niet
meer w-aait.
dat Kabouters, zo lang de mensen
aan de basis niet uit hun onver
schilligheid ontwaken, niet naar de
to-pposities in de gev-estigde struk-
tuur van de politieke macht humk-
ren".
Het ziet er naar uit dat de vijf
Kabouterzetels in de Amsterdamse
raad bij ontstentenis van het steoi-
menlokkertje d-at Oranje Vrijstaat
kortstondig was, wel aan een an
dere pohtike partij zullen toeval
len. De nieuwe Roel van Duyn wil
zich nu liever bezig houden met
het va-n onder af aan oplbouwen
van -een doelbewuste tegencultuur.
Letterlijk:„Nu is toet onze tijd. om
panisch e,en levensvatbare tegen
cultuur te creëren," Daarbij zal het
maandblad „De Fainiekzaaier"
(ADVERTENTIE)
Wat gaan we doen
met onze wasmiddelen?
i
Er is ecu groot rumoer ontstaan rond
onze wasmiddelen. Kranten schrijven zus,
aktiegroepen roepen so. En langzamerhand
weet niemand meer hoe goed of slecht of
bar of boos zijn eigen wasmiddel is.
Wij willen hieronder eens alle feiten op
een rijtje zetten. Eens kijken wat er deugt,
eens kijken wat er niet deugt. Om dan eens
te sien hoe we, met ons allen, uit de
zotgen kunnen komen.
Latenwebeginnen bij betbegin.
Onze zorgen zijn niet van vandaag of
gisteren. "We hebben ze eerder gehad.
We hebben er meer gehad.
Eerst was het de biologische af breek
baarheid. We hebben als fabrikanten
de hoofden bij elkaar gestoken en besloten
alleen nog biologisch afbreekbare
produkten te maken. Dat betekent al een
stap in de goede richting. Sindsdien staat ei
als garantie en herkenningsteken 42SSk
dit symbooltje op al onze pakken: Vggg
Toen dook het tweede probleem op:
de enzymen. Enzymen zouden gevaarlijk zijn.
Onze eigen wetenschapsmensen waren
het hier niet mee eens, maar de beweringen
hielden aan. Tot onlangs officiële
rapporten van vooraanstaande autoriteiten
definitief aantoonden dat enzymen in
wasmiddelen ongevaarlijk zijn. En nu staan
we dan ineens midden in het derde
probleem: de fosfaten.
zijn fosfaten!
Fosfaten zijn een natuurprodukt.
Aan fosfaten op zichzelf is niets griezeligs,
engs of gevaarlijks. Fosfaten zijn nodig hij
alle groeiprocessen in de natuur. Ons eten
bevat fosfaten, de grond bevat fosfaten.
Zonder fosfaten is zelfs geen leven mogelijk.
- W&arom zitten er fosfaten
in wasmiddelen?
Fosfaten hebben nog andere eigen
schappen dan alleen het bevorderen van de
groei. Ze zitten in wasmiddelen omdat:
1. ze de kalk in het water
onschadelijk maken;
2. ze de vuildeeltjes vasthouden.
Om deze twee redenen voegen
wasmiddelenfabrikanten fosfaten toe aan
htm produkten.
Hoekomthetdatergezegd wordt
dat fosfaten het milieu "vervuilen"?
In feite is dit onjuist. Fosfaten vervuilen
niets. Alleenals er teveel zijn in
de natuur, dan wordt er iets verstoord.
Er vindt dan a.h.w. een „overbemesting"
plaats. De natuurlijke plantengroei in
hetwater breidt zich snel uit, algen en wieren
gaan woekeren en gebruiken na het
afsterven, door rotting, méér zuurstof.
Daardoor wordt het andere leven in sloot
en plas door zuurstofgebrek bedreigd.
Hier en daar in Nederland, waar stilstaand
water is, naderen wij een dergelijke situatie.
Wit gebeurt er als we de fosfaten
weglaten uitonzewasmiddelen?
Dat zijn 3 dingen:
1. ons wasgoed wordt minder schoon
en minder fris. Uit een oogpunt van
hygiëne doen we een stap terug;
2. vele vlekken die nu verwijderd worden,
blijven dan nog zichtbaar;
3. de levensduur van onze wasmachines
wordt door kalkaanslag aanzienlijk bekort.
(Vooral in hard-watergebieden en
daaronder valt het grootste gedeelte
van Nederland.)
Dan maar wat minder wit...
Goed. Stel dat we zeggen: laten we als
Nederlanders nu eens de handen ineenslaan
en al deze nadelen gewoon accepteren.
Laten we zeggen dat dit de tol is die we
voor ons milieu moeten betalen.
Geen fosfaten meer in ons wasmiddel en in
sloot en plas vaart het leven er wel bij.
Is dat zo? Helaasnee. Want van al die
fosfaten die de mens in onze natuur
doet belanden, komt maar één-derde uit
onze wasmiddelen. De rest komt uit
kunstmest en uit onze eigen ontlasting.
En als we even helemaal strikt nationaal gaan
rekenen, dan is het wasmiddelenaandeel
zelfs aanzienlijk lager. Via de Rijn stromen
namelijk bij Lobith meer fosfaten ons
land binnen, dan er in Nederland zelf in het
water terecht komen, van welke
herkomst dan ook.
Als we alleen in onze wasmiddelen de
fosfaten aanpakken, zou het resultaat daar
van nauwelijks merkbaar zijn.
Wat moeten we dan?
Sommige huisvrouwen zeggen:
zachte zeep gebruiken. Dat lijkt een
logische redenering. Maar helaas is het geen
oplossing. Want ook zachte zeep belast
ons milieu. Weliswaar bevat zachte zeep
geen fosfaten, en in zacht-waterstreken,
waar het kalkgehalte lager ligt, lijkt deze
zeepsoort dus een zinnige oplossing te zijn.
Maar dan moeten we ook niet uit het
oog verliezen, dat zachte zeep geen was
middel is dat afgestemd is op de
automatische wasbehandeling in moderne
wasmachines.
Gezamenlijk kunnen we
wèlwatdoen. Dit:
Wij wasmiddelenfabrikanten hebben
voor onszelf het probleem van de
milieuhygiëne tot probleem nr. 1 gemaakt.
Dat betekent dat in al onze laboratoria
over de gehele wereld absolute voorrang is
gegeven aan het zoeken naar een effectief
vervangingsmiddel voor fosfaten,
een middel dat aan alle eisen voldoet,
vooral ten aanzien van veiligheid voor milieu,
gebruiker, wasmachine en textiel.
Zoiets kost nu eenmaal tijd.
En dit:
We dienen terdege te beseffen dat de
enig afdoende oplossing voor ons
waterverontreinigingsprobleem ligt in een
perfect functionerend net van water
zuiveringsinstallaties, ook als er straks geen
fosfaten meer in de wasmiddelen zouden
zitten. Dit is een taak voor de overheid.
Maar ook die overheid zijn wij allemaal.
Endit:
U,wij en de overheid moeten doorgaan
met het probleem te stellen.
Doorgaan gezamenlijk naar een oplossing
toe te werken. Doorgaan met aktie-voeren,
wat ons betreft.
Maar wèl realistisch. Schijnoplossingen
zijn geen oplossingen. Laten we ons voor een
goede was nauwkeurig houden aan de
wasvoorschtiften op elk pak. En verder
Iedereen die denkt dat hij een waardevolle
overweging heeft, moet het ons schrijven.
Moet met ons komen praten.
Moet met ons in discussie gaan. We moeten
er allemaal in leven, in dat milieu van ons.
Wasmiddelenfabrikanten evenzeer als elke
andere Nederlander. We hebben er
allemaal belang bij dat het weer recht komt.
Liever vandaag nog dan morgen.
Brieven voor oeze ruDriek nwfllw RWf VóK
ledige naam en adres worden ondertekend. Bij
publicatie zullen deze vermeld worden. Slecht»
bij hoge uitzondering zal van deze regel wor
den afgeweken. Naam en adres zijn dan bl|
de redactie bekend. Publicatie van brieven
(verkort of onverkort) betekent niet dat de
redactie het in alle gevallen eene ie mo* iff
houd, c.q. strekking.
Aangezien ondergetekende tot (ie
categorie van autobezitters behoort,
met aito. lusten en lasten van dien,
heeft hij normale, interesse in de
t.v.-gesprekken, radio-uitzendingen en
verhalen in de krant hierover. Men
zoekt het links- -en rechts en in alle
hoeken en gaten, maar, volgens mij,
is de oplossing veel eenvoudiger.
Men heeft bijvoorbeeld de mond vol
over zwartkijkers. W-anneer die alle
maal zouden betalen w-as het tekort
zo aangevuld. Welnu: mien gooit met
een overgangsperiode van zo'n drie
tot zes maanden het hele plan we
genbelasting overboord. In. plaats
daarvan verhoogt men die benzine
prijs zodat uit de meerprijs het ont
stane g-at kan worden aangevuld.
Op -de huidige manier kan. iedereen
zwart rij-den. Maar omdat iedere
auto brandstof updig heeft moet er
getankt worden en betaalt iedere
automobilist op deze manier auto
matisch wegen-belasting.
OOSTERHOUT
C. M-ATON
AMSTERDAM (ANP) De 3 Engel
sen die vorige week op verdenking
van medeplichtigheid aan het in om
loop brengen van een grote partij
valse Engelse vijfpondsbiljetten
werden aangehouden zijn in vrijheid
gesteld.
Het onderzoek heeft, aldus een
recherchewoordvoerder, geen vol
doende gromden voor eien vervolging
opgeleverd. Het drietal is inmiddels
tot ongewenste vreamdieliing ver
klaard en maiar Engeland uitgeleid.
U kunt ons bereiken via de N.VZ, de vereniging van alle Nederlandse wasmiddelenfabrikanten.
Adres: Scheveningseweg 62,DenHaag.Tel.070-S5.12.00
RENNES (KNP) De president
van de Franse Pax Christi-bewe-
glng, kardinaal Gonyon van Rennes,
heeft verklaard, dat de regering van
Frankrijk onder permanente druk
moet worden gezet om zich positief
op te stellen ten aanzien van de
ontwapening. De kardinaal legde
zijn verklaring af in een interview
in het dagblad „France Ouest".
Deze verklaring ondersteunt de
actie van de Franse Pax Christi-
beweging, die van 6 tot 13 december
in Frankrijk een vredesweek orga
niseert.
Een van de concrete eisen is, dat
Frankrijk zijn wapenleveranties
stopzet aan landen, die in oorlog
zijn of rassendiscriminatie plegen.
(Van onze redactie
buitenland)
WENEN Op beschuldiging van
de ontvoering van de zoon van de
Nederlandse chocoladefamilie Bens
dorp, zijn gisteren voor de recht
bank te Wenen de Oostenrijker
Adalbert Bilek en de Wtstduitser
Peter Doerschl verschenen. Men
verwacht, dat het proces vier dagen
zal duren.
Het tweetal wordt ervan beschul
digd, dat zij Michael Bensdorp (25)
twintig uur hebben vastgehouden,
terwijl zij kriskras door Oostenrijk
trokken. Zij hadidien Bensd-orp sr.
een losgeld van 250.000 shilling
(35.000 gulden) gevraagd. Op 3 ja
nuari werd het geld aan de twee
overhandigd en werd Michael vrij
gelaten. Het duo vluchtte, maar
werd kort daarop gearresteerd.
Beide beklaagden, die al een
strafblad hebben, zeiden niet schul
dig te zijn aan de ontvoering. Zij
hadden naar hun zeggen wel het
plan in te breken in de dure huizen
in de Doebling-wijk in Wenen.
Doerschl zat al boven op een muur,
toen Michael Bensdorp eraan kwam.
Zij waren bang dat de jongeman
hen zou aangeven bij de politie en
„zonder veel geweld te gebruiken",
namen zij Michael mee. Toen zij
hoorden wie hij was, eisten zij een
losgeld.
