Aan de orde was
de vraag:
we zijn we
zelf?
wer ernstig
mngetast
"De pil helpt niet
tegen de honger
PAX CHRISTI VOETTOCHT 1971
voor oecumene
als Wereldraad
naar Utrecht komt
Hollandscheveld-gemeente zit in isolement
IEWELD NEEMT TOE
I
PINKSTERGEMEENTEN DISTANTIëREN ZICH VAN EXCESSEN:
Paul Ehrlich:
Amerika's
leidende
onheilsprofeet
Mé
PLAN PROF. DR. FIOLET:
jongeren
pagina
ienst
Verwarming
VERWARMIN<
IS' ZWEMBADEN
ij mui
KERN
THEMA
„BALEN"
«DE
„LADY JACKSON" BOOS
TEGEN NEDERLANDER:
ANDERE KOERS
TITANIC
30 oktober 1971
aar modem bedrijf
ale voorzieningen
r of afstandsvergoeding
rijfskleding
Philips' artikelen
Bruyn", Korte Nieuwstrat
Illlllllllllliniiifllllllllllllllllllllllllllllllllll!!
U al lang van centrale
ming
nu de knoop door en vraag
nd prijsopgave.
os draait U de thermostaal»
huis wordt warm.
ïlijker kan het niet.
voor een afspraak.
(Van een onzer redacteuren)
BREDA/den BOSCH Een
wonderlijke ervaring: op don
derdagmiddag op de steenvlakte
(oor de Bossche Brabanthallen
hvintig jongens en meisjes te
ontmoeten die even tevoren van
eikaars bestaan niet afwisten en
ip zondagmiddag op datzelfde
errein afscheid te moeten ne
men van dezelfde twintig, maar
lan van een groep waar binnen
ien bijna onwezenlijk hechte
vriendschap is ontstaan. Won-
Wijk, want in krap vier dagen
eren, zou je zeggen, twintig
mensen elkaar niet gauw ken-
ien, ook niet als je gedurende
korte periode met elkaar
moet optrekken.
Het is nu de vijfde keer ge-
reest, dat ik de Pax Christi Voet-
jcht Den Bosch heb meegelopen
n ik moet bekennen dat ik mij er
Ike keer weer over verbaas, hoe
at bij deze vier dagen durende
[beurtenis toch allemaal wèl
jan.
I Het komt natuurlijk omdat je al
tijd geïsoleerd leeft, met el-
laar optrekt, praat, lacht, eet, bij
ten boer in het hooi slaapt. Het
lomt omdat je volkomen op elkaar
langewezen bent.
En het komt ook omdat je door
mstandigheden als het ware ge-
EN
straat 39a
06-347
Boulevari
Tel. 011764
dwongen wordt je in het gesprek
voor de ander geheel open te stel
len, wat een plezierge ervaring is.
Het is een verademing na de be
slommeringen van alledag. Een
verademing overigens niet in de
zin van „uitrusten", want zowel
geestelijk als lichamelijk leef je op
een top. Je moet er wat voor doen
en na afloop ben je bekaf.
Toch verklaart dü volgens mij
niet alles. De hele verklarende
structuur en opbouw ten spijt, is
het mij elk jaar op die zondagmid
dag weer even wonderlijk te moe
de.
Dit jaar waren het opnieuw bij
na vierduizend eindexamenkandi
daten van middelbare scholen,
waarbij het allemaal weer kon.
Opgedeeld in groepen van circa
twintig man, de „kapittels", heb
ben zij met hun gespreksleiders in
de omgeving van Den Bosch gelo
pen en gepraat en hebben zij in de
avonduren de spanning van de dag
wat weggewist met wat feestelijke
uitbundigheid.
Uit het hele land komen ze, elk
jaar. Het ligt voor de hand, dat
verreweg het merendeel katholieke
scholen bezoekt. De Bossche Voet
tocht is in oorsprong een katholie
ke aangelegenheid. Gelukkig is er
dit jaar een aantal jongens en
meisjes meegeweest, dat niet van
katholieken huize was.
Ook enkele gespreksleiders wa
ren niet katholiek. De voettocht
doet daar zijn voordeel mee. Het
bevordert de gesprekken.
Die gesprekken zijn het 'wezen
van de voettocht. Veel meer dan
de massale slotvieringen op zater
dagavond in de Sint-Jan en op
zondagmorgen in de Brabanthallen.
Die vieringen, waar de buiten
staander getuige van kan zijn, ho
ren er wel bij, maar vormen in
feite niet meer dan een besluit. De
echte voettocht is voorbij als het
laatste gesprek verloren gaat in de
zingende massa die in de Sint-Jan
binnenstroomt.
Je kunt je afvragen, hoe het
komt dat de belangstelling voor de
Pax Christi Voettocht niet afneemt
na al die jaren. Wie zich opgeeft
weet gewoonlijk niet wat hem of
haar te wachten staat. Er wordt
vooraf op de scholen door de leer
krachten w,el het een en ander
over verteld, maar dit kan slechts
een globale indruk geven. En wat
de zojuist teruggekeerde trekkers
aan him medeleerlingen op school
aan enthousiaste verhalen vertellen
kan gewoonlijk samengevat wor
den met: „Je lacht je er rot".
Waar het in werkelijkheid om
gaat (de gesprekken en de sfeer)
blijkt moeilijk na te vertellen.
Je kunt wel zeggen, dat hier
sprake is van een selecte groep
jongeren, maar verder dan dat het
hier middelbare scholieren betreft
die vlak voor hun eindexamen
staat, gaat de selectie toch niet.
Er wordt dit jaar met medewer
king van de Nijmeegse universiteit
en de pedagogische afdeling van
de leergangen in Tilburg een on
derzoek uitgevoerd naar de effecti
viteit van de voettocht. Over enke
le maanden zal dat onderzoek zijn
afgerond.
Het gespreksthema „Je mag best
gezien worden" is nogal aangesla
gen. Er is dan ook, althans in ons
kapittel, veel gesproken over de
eigen persoon en hoe die eigen
persoon zijn weg in de wereld van
de toekomst zou kunnen vinden.
Het was opvallend dat onderwer
pen als ontwikkelingshulp, Viet
nam, revolutie e.d. veel minder
aangeroerd zijn dan in andere ja
ren. Dat werd ook in de hand
gewerkt door de in het routeboek
je uitgewerkte gespreksstof. Enke
le passages daaruit: „Of ze> (de
wereldleiders) gelijk hebben of
niet, dat doet er niet toe, want /er
is meer te doen dan aan de grote
wereldproblemen te denken. Het
gaat om jouzelf, om jouw toekomst,
om jouw hoop. We moeten gevoelig
worden voor de situatie in de we
reld, maar de wereld dat is ook je
vriend, je bar, je school, je fuif
van overmorgen en je eindexamen,
en je ouders...".
„Wie gevochten heeft met zich
zelf, kan anderen vrede geven.
Wie durft te dromen, kan het ver
langen van een ander verstaan".
Min of meer geïnspireerd door
deze en soortgelijke gespreksstof,
liep er. in zekere zin een rode
draad door de gesprekken: het
probleem dood-leven. Het mens
zijn in de wereld, het geloof in de
mens, al of niet met behulp van
een God, het geloof in de eigen
persoonlijkheid en daarnaast de
zin of de onzin van de dood. Het
al of niet bestaan van een hierna
maals dook telkens in de gedach-
tenwisseling op. Er zijn natuurlijk
ook wel geheel andere onderwer
pen aan de orde geweest, maar de
meeste trekkers kwamen toch
steeds weer .terug op: „dood-leven-
hiernamaals".
Dat was verrassend. Niet alleen
ik, maar ook andere gesprekslei
ders hebben de ervaring, dat in de
drie voorgaande jaren de jongelui
dit soort zaken nauwelijks het be
spreken waard vonden.
Opvallend was, dat men zich
meer „afvroeg". Er werd veel min
der beweerd, veel minder afgewe
zen. Enkele passages uit wat in
ons kapittel besproken is, zullen
dat duidelijker kunnen maken.
„Is een ideaal of een hierna
maals niet iets als een verzinsel,
dat je steeds anders interpreteert
in de historie, iets dat je voor
jezelf schept om iets te hebben om
voor te leven?"
„Wie niet in iets hogers gelooft,
zou die niet vooral in zichzelf
moeten geloven?".
„Ik loop niet met God in mijn'
zak; ik loop met het moment van
nu".
„Alles wat je niet kunt verkla
ren noem je wel eens God, maar
de wetenschap verklaart steeds
meer; zou er daarom niet steeds-
minder-God zijn?"
„Vriendschap en liefde is niet te
verklaren. Is het met God dan
misschien ook zo?"
Tiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiimiiiiiniiiiiiiii
„Wie in het leven een dreun
naar beneden krijgt, kan een ander
die ook zoiets te incasseren krijgt,
heel goed begrijpen en zo iets voor
die ander betekenen".
„Waarom kan ik hier bij de
PAX mezelf zijn en op school
niet?"
„Bij ons op school moet je altijd
balen hebben van je huiswerk. Dat
verwachten je klasgenoten van je.
Ook al vinid je het opgegeven
werk vaak interessant. Dus daar
kan ik mezelf niet zijn. Maar toch
wil ik dat wel graag".
„Je wordt geboren. Daar heb je
niet om gevraagd. Toch ben je
verplicht te werken en te eten om
in leven te blijven. En dan ga je
dood. Hoe moet ik dat nu zien?"
„Wij zijn op school niet opgeleid
om onze vrije tijd goed te beste
den".
Vragen, vragen. Bijna alles vra
genderwijs.
Soms, in een kring bij elkaar
zittend, viel er tussen de vragen
en de uitwerking ervan, eenstilte,
als een dal van gedachten tussen
bergen van woorden. Het ervaren
van zulke stiltemomenten, waarin
memand iets zegt, maar ook niets
hóeft te zeggen, waarin iedereen
alleen maar zichzelf is, is mis
schien het meest indrukwekkende
van de voettocht.
Zo'n stilte kun je voelen tot in
je uiterste atomen.
Onder woorden te brengen is zij
niet. HEIN SLUIJTER
-,—s een onderzoek van twee
™wndenten van de Washington
.«Baar de problemen, waarmee
Amerikaanse leger te kampen
r '1 schrijven bevelhebbende offi-
f "tn het geweld toe aan rassen-
pWingen, drugmisbruik en „regel-
F™ frustraties van mannen, die
tetn Bonient dat deze oorlog zin-
r® schijnt door sergeanten worden
PMsterd".
bevelvoerend officier in
I,',BraSS, een van de grootste
EL» s 'n Amerika en de thuis-
,.van de 82ste elite luchtlan-
fcL» e' bevestigde tegenover
ïfel Lilt ersJagSevers van The Posd
bun eigen militaire uit-
hebben vernietigd en ge-
(Van onze correspondent)
WASHINGTON. In Vietnam is het lichamelijk geweld van Ame-
|«aanse soldaten tegen hun officieren en onder elkaar zo toe-
i dat in veel eenheden te velde iedere nacht de vuurwapens
fanaten van de soldaten worden afgenomen. Het Pentagon heeft
'gegeven dat er gedurende de eerste zeven maanden van dit jaar
HO gewelddaden hebben plaatsgehad vergeleken met 271 over het
[He vorige jaar.
en schadelijke veranderingen te
weeggebracht".
De legerleiders overwegen reeds
welke stappen er nodig zijn om het
moreel en de discipline te herstel
len. Volgens de chefstaf van het
leger, generaal Westmoreland, moet
het eerste doel een groter professio
nalisme zijn. Dit past goed in
Nixons plannen om het oproepen
van dienstplichtigen in juli 1973 te
beëindigen en vanaf dat moment
uitsluitend op een vrijwilligersleger
te steunen. Maar een dergelijke ont
wikkeling die door een overweldi
gende meerderheid van de door de
twee verslaggevers geïnterviewde
hoge officieren betreurd wordt, ver
eist tevens een aanzienlijke verbete
ring van de toestanden in het le
ger.
Dat is Westmorelands tweede
hoofddoel. Zijn derde en laatste is
een versterking van de publieke
steun voor het leger. Hij vindt dat
de anti-oorlogshouding die zich in
Amerika heeft gevormd, zeer ge
vaarlijk is geworden. Er is reeds
begonnen met acties om het image
van het leger zowel naar buiten
als binnen het leger zelf te ver
beteren.
Legereenheden en legerhulpmid-
delen worden ingezet om mensen in
arme gebieden te helpen een beter
leven op te bouwen. Het is een deel
van het programma dat is opgesteld
om het leger in vredestijd een wat
constructievere rol te geven en om
het publiek te doordringen van het
geloof dat „het leger meer is dan
moorden en vermoord worden".
De Wall Street Journal beweert
een exemplaar te bezitten van een
brochure die generaal Westmoreland
onder hoge officieren heeft laten
verspreiden. Volgens de krant stelt
de generaal o.m. voor om de solda
ten toe te staan tijdens diensturen
civiele cursussen en beroepsoplei
dingen te volgen, om militairen die
in het leger een carrière maken aan
te moedigen een eigen woning te
bezitten, en daartoe ook faciliteiten
te bieden. Dit alles zou natuurlijk
een hoop geld kosten. Bij het con
gres rust de beslissing of dat geld er
moet komen.
(Copyright De Stem-
The Guardian)
liJ®0!®?1 van het leger is, voor-
f1» S r!f| ernstig aangetast
tel iM» l 'a§e achting die
Itvob VL Publiek geniet als
rtr8em, J?e "^gebreid gepubli-
PtairfLT i?n In My-Lai. van de
«er» ofrZaken te§Sn CalleY
VhS7 "ff'cieren, de officiële
"evel »nLVa-n de Keneraal die het
HplS m Weat Point en de
%e» :„L maaVegelen tegen de
l'e snul». Publiek schandaal over
P en
v de meeste dienstja-
WtaamvetL demonstratie door
JMeranen die tegen de oor-
->uk L !ePr°testeerd en hun
lei'kaan» traPtreden van het
"aanse congres gooiden.
rirJ£ ^en' die een belang
voren van si .gesPeeld in het
,°?e»hartis "ietnamoorl-og zijn
fd 'au dp°»56lveesi over bet ef-
iïDS6 staat '°S op de Ameri-
Alfred p. zijn strijdkrachten
en JoW bjdens de Ken-
Ij defendaren onderminis'
was, belast met
.-'igenheden. Tegen
5:s' Zei hi[lrr^P0ndeiitenvan The
"Pure rami °°i dat Vietnam
5» eri de atVi- ji geweest voor het
land op
verdeeld
zelf ernstige
een
en
PROF. FIOLET
UTRECHT (ANP) „Wij zitten
in Nederland met de oecumene in
een impasse, maar wij willen probe
ren, nu het centraal comité van de
Wereldraad van Kerken (in aug.
'72) in Utrecht bijeenkomt, daar
aan voor Nederland een plan te
koppelen om de oecumene nieuwe
gestalte te geven. Dit heeft de
roomskatholieke secretaris van de
Nederlandse Raad van Kerken, prof.
H. A. M. Fiolet, deze week ver
klaard. De oecumenische beweging
moet bij die gelegenheid a. h. w.
een nieuwe „kick" krijgen.
Prof. Fiolet vindt dat in Neder
land op oecumenisch gebied een an
ti-stroomversnelling aan de gang is.
Hij wijt dait aan de worsteling die
j de kerken op '-het moment voeren
over een eigen identiteit.
„Toch zuilen wij samen weer ge
stalte moeten geven aan de oecume
ne", aldus prof. Fiolet. Alle plaatse
lijke raden van kerken in Nederland
en de ongeveer 60 oecumenische ac
tiegroepen krijgen van hem het ver
zoek om, tijdens de bijeenkomst van
het centraal comité van de Wereld
raad in augustus volgend jaar in
Utrecht, vertegenwoordigers te zen
den naar een speciale dag op 19
augustus in Utrecht over de Neder
landse oecumenische situatie.
Begin volgend jaar zal naar de
plaatselijke radien van kerken en
naar de oecumenische actiegroepen
een discussiestuk worden gezonden
waarin de vraag aan de orde komt
hoe de oecumene in ons land wer
kelijk gestalte kan krijgen.
rrrsr"s-tnc
(Van onze correspondent)
ROME Lady Jackson, econo-
miste en synodespecialiste over
de gerechtigheid in de wereld,
verloor gisteren op een perscon
ferentie ten Vaticane haar Britse
kalmte, en sloeg een paar keer
met haar vuist op tafel, toen de
Nederlandse zielzorger en Septua
gint-voorman Joost Reuten en
twee journalisten haar naar haar
mening over de geboortenrege-
lingsencycliek „Humanae Vitae"
vroegen.
Pater Reuten polste haar ook
over zijn stellingen dat de ency
cliek een der voornaamste hin
derpalen voor de ontwikkeling
van de derde wereld is, de gewe
tens verdrukt en door tal van
priesters en bisschoppen wordt
veroordeeld.
I
De lady zeer elegant, een bui
tengewoon scherp debater doch
ditmaal snibbig en nerveus als
gevolg van vermoeidheid viel
tegen de Nederlander uit: „Ver
reweg de meeste mensen in de
ontwikkelingslanden zijn niet ka
tholiek en kunnen door „Huma
nae Vitae" dus niet in gewetens
nood raken. Laten wij over dit
onderwerp ophouden. Het funda
mentele probleem is de slechte
verdeling van de rijkdommen der
aarde. U moest zich eens in ge--
weten afvragen of u daaraan
evenveel aandacht besteedt als
aan de encycliek. Zo niet, onder
zoek dan eens uw geweten waar
om u dat niet doet. U kon uw
gaven beter besteden aan het bij
dragen tot de oplossing van het
ernstigste vraagstuk dan aan het
afvragen van een thema dat ver
deeldheid binnen de kerk zaait".
Een Amerikaanse journalist, die
het voor pater Reuten opnam, en
een Italiaanse collega, die de pil
aansneed, kregen ook de wind
van voren. Lady Jackson verweet
him een „humanae vitae-com-
plex".
De wereld zou er heel wat beter
voor staan als zoveel dames van
de lekkerlevende middenklassen
in plaats van propaganda te ma
ken voor de pil opkwamen voor
een rechtvaardiger verdeling van
geld en goederen.
De vestiging van een 250 miljoen
Afrikanen en Aziaten in de Vere
nigde Staten en Australië zou tot
een aanzienlijk betere benutting
van de grond leiden. Tijdens
mijn reizen door de ontwikke
lingslanden is mij steeds weer de
vraag gesteld waarom de witte
blanke man er zo op gebrand
schijnt dat er minder Aziaten,
Zuidamerikanen en Afrikanen
komen. Als men een landloze
boer de pil aanbiedt, spuwt hij je
in je oog".
(Van een onzer verslaggevers)
BREDA-DEN HAAG De
broederschap van Pinkstergemeen
ten heeft zich gedistianteerd van
de gemeente in Hollandscheveld,
waar dezer dagen een kind is
overleden, omdat de ouders wei
gerden het voor een blinde darm
ontsteking medisch te laten be
handelen. De ouders deden dit
vanuit hun religieuze overtuiging,
dat ziekte overeenkomstig de wil
van God is, waarbij de mens niet
mag ingrijpen.
Deze overtuiging leeft nog in
een religieuze groepering te Hol
landscheveld, maar zeker niet in
de Broederschap van Pinksterge
meenten. De gemeente in Holland
scheveld (om precies te zijn in het
gehucht „Elim") was oorspronke
lijk een pinkstergemeente, maar
is nu 'n zeer geïsoleerde groep chris
tenen, die al lang geen enkele
relatie met de Pinkstergemeenten
meer onderhoudt.
De Broederschap rekent deze ge
meente helemaal niet meer tot
haar gemeenschap, al respecteert
zij haar wel als „Gemeente des
Heren", maar men heeft zich in
Hollandscheveld zelf geïsoleerd.
Daarom betreurt de Broederschap,
zo liet zij ons weten, dat in ver
band met het jongste sterfgeval
en opnieuw, toen deze week een
ziektegeval in die bewuste ge
meente tijdig werd ontdekt en een
kind, dat aan geelzucht leedt, door
de politie aan medische hulp werd
geholpen de naam van de Pink
stergemeente op onaangename wij
ze in het nieuws is gekomen.
Na bekend worden van dit laat
ste geelzucht geval liet ds.
H. Ch. Sleebos, predikant van de
Pinkstergemeente in Breda, mede
namens de andere pinkstergemeen
ten in West-Brabant ons weten
volledig achter het standpunt van
de Broederschap te staan. (De Broe
derschap omvat ongeveer 50 pink
stergemeenten in Nederland en Bel
gië).
Algemeen secretaris van de
Broederschap, de heer A. van Po
len stelt in zijn verklaring verder
nog dat de Pinkstergemeenten,
ofschoon zij geloven „dat God
machtig is te doen boven bidden
en denken", medische hulp hele
maal niet afwijzen. Integendeel,
tot de kring' van de Broederschap
behoren ook asrtsen en verpleeg
sters. De nood, aldus de verkla
ring, „van kleine, geïsoleerde groe
pen als in het geval van Holland
scheveld is, dat zij de correctie
van de gemeenschap met andere
christenen missen, waardoor het
vaak tot excessen komt en als
gevolg daarvan tot onherstelbaar
leed."
(Van een onzer redacteuren)
Paul Ehrlich predikt de revolutie
en hij verlustigt zich erin. Niemand
twijfelt eraan dat hij de politiek
meest explosieve en controversiële
Amerikaanse professor in de biolo
gie is en niemand die de „biologische
tijdbom" heeft gelezen twijfelt eraan
dat hij zeer goede "redenen heeft voor
zijn pessimisme ten aanzien van de
toekomst der mensheid. Maar het
meest verontrustende aan hem is niet
de welsprekendheid en precisie die
hij in zijn analyse en voorspelling
van de milieucatastrofe legt, maar de
loutere drijfkracht en doelbewuste
dwang waarmee hij zijn academische
conclusies in een politieke campagne
heeft omgezet.
In volle vlucht tijdens een tournee
van lezingen door Europa kijkt hij
je met harde ogen aan en zegt hij:
„Als de mensen van een eilandeco
nomie (Gr.-Brittannië) de noodzaak
van geboortenbeperking niet snap
pen dan zullen we snel moeten we
zen. Bouw 'n muur rond Gr.-Brittan-
nië en jullie zullen van de honger
omkomen. Bouw een muur rond Eu
ropa en alle systemen storten in".
Die muren, betoogt hij, zijn al
bezig op te rijzen door de uitputting
van hulpbronnen en de bevolkings
groei. „Wat is de zin van landbouw
systemen die gericht zijn op winsten
op de korte termijn en op de lang
zame verwoesting van het vermogen
om gewassen te verbouwen?" De
groene revolutie is dan misschien
moreel gerechtvaardigd, maar waar
schijnlijk waarborgt ze dat een veel
grotere wereldbevolking een klein
beetje later van de honger omkomt.
We dringen de ontwikkelingslanden
praktijken op waarvan we in de
Verenigde Staten nu al kunnen zien
dat ze rampzalig zijn.
Zijn bezoek aan Europa hangt los
jes samen met de publikatie van zijn
nieuwste boek: „Hoe te overleven
een plan om ruimteschip aarde te
redden". Het kostte hem 15 jaar om
erover na te denken en drie weken
om het te schrijven. Er mag mis
schien twijfelbestaan over de tijd
schaal van de zelfverwoesting der-
westerse wereld en de instorting
van alle levenssystemen op deze
planeet, maar er bestaat geen twijfel
over het massale verwoestingspoten-
v tieel van de koers die de wereld
gaat.
Het boek bevat een plan om die
koers te wijzigen door een massale
inkrimping van de consumptie en
door de verwerping van alle praktij
ken die de toekomstige levensvat
baarheid van de aarde bedreigen,
de toekomstige levensvatbaarheid
van de aarde bedreigen.
„Indien een systeem niet voor een
onbepaalde periode staande kan
worden opgezet". Industriëlen en
worden opgezet". Industrieëlen en
voorstanders van expansie zullen
professor Ehrlich wel als volkomen
subversief beschouwen. Dat is dan
maar zo en hij is er trots op. Voor
ons lijkt hij meer op een heiland.
Misschien is hij wel te vroeg naar
Europa komen. Wij zitten nog niet
zo diep in de trechter der verwoes
ting als de V.S., nooh zijn wij al
zover ten onder gegaan in de lucht
vervuiling en het zedeloze vuilnis
van de overvloed. Hij beschouwt
bijvoorbeeld Groot-Brittanniës
avances aan ,de EEG als een mani
festatie van 'precies dezelfde politie
ke en materialistische hebzucht die
de VS in de crisis heeft gestort en
het westen volkomen blind heeft
gemaakt voor de genzen die aan
onze planeet gesteld zijn.
„Wat gaat er met jullie Engelse
visserij gebeuren?" vraagt hij. „En
wat gebeurt er als de jacht op
mineralen oververhit raakt?" of, in
alle ernst: „Wat gebeurt er met
Europa als de grote klap komt en
het op zijn eigen hulpbronnen wordt
teruggeworpen?
Vandaar Ehrlichs actie in de V.S.
voor ZPG (Zero-Population-Growth
bevolkingsgroei: nihil) een organisa
tie die ten doel heeft de regering
ervan te overtuigen dat wijzelf
(verbeter de wereld, begin bij je
zelf) met bevolkingscontrole moeten
beginnen in plaats van alleen maar
druk uit te oefenen op de ontwikke
lingslanden. De organisatie groeit
snel en Paul Ehrlich voert zijn actie
een razende tournee met ronduit
propagandistische lezingen, als een
geobsedeerde.
Voor zijn vervoer gebruikt hij een
privé-vliegtuig en doorgaans ver
blijft hij in Hilton-hotels. Eigenaar
dig, zou je zeggen, voor een man die
zo zeer het aannemen van praktijken
is toegewijd die volledig billijk en
ecologisch zuiver zijn. Hij heeft een
antwoord klaar. „Als je op de Tita
nic zit", zegt hij, „waarom zou je
dan op het tussendek reizen?". In
derdaad.