Synode: vruchtbaar overleg nog niet begonne
UIT HET DAGBOEK
VAN
EEN SNUFFELAAR
Britse ziekenhuizen
verweren zich
Nederlan
enige
melkboer
van EEG
tJFr *-■■■:.«-■
binnenland
buitenland
i—
Eindeloze reeks
Identiteitscrisis
Nog beginnen
PATIëNTEN ALS PROEFKONIJNEN
Symposium over
voeden in Nederlaii
VET
EIWITTEN
(Van onze speciale verslagge
ver)
ROME Enige jaren voor het
concilie merkte een Amerikaans bu
reau voor bedrijfsanalyse op dat de
katholieke kerk een van de best
georganiseerde instellingen ter we
reld genoemd kon worden; op één
lijn met reusachtige ondernemingen
als General Motors en de Chase
Manhattan Bank. Wie de gang van
zaken op de synode beziet moet
vaststellen dat van deze gestroom
lijnde doelmatigheid weinig over is.
Het valt zelfs te vrezen dat de
aanpak van de problemen goede re
sultaten ten zeerste bemoeilijkt.
Wat gebeurt er?
Men besluit enige dringende
vraagstukken aan te snijden die w<ijd
en zijd onbehagen wekken. Men laat
enige werkstukken opstellen maar
belast diaar commissies mee, buiten
de officieel voor deze zaken in hel
leven geroepen instanties om.
Niet de internationale theologen
commissie schrijft een rapport over
het priesterschap maar een kleine,
niet in de materie gespecialiseerde
groep bisschoppen die alleen in de
laatste fase een beroep doet op theo
logen en andere deskundigen al he
lemaal buiten het werk houdt. Niet
de internationale commissie Justitia
et Pax krijgt de opdracht over ge
rechtigheid in de wereld van advies
te dienen, maar slechts enkele vol
gens onduidelijke maatstaven uit
haar midden gekozen leden.
De werkstukken worden rondge
stuurd en gepresenteerd als discus
sienota's, die bij de beraadslagingen
als uitgangspunten worden genomen.
Van alle kanten stuiten ze op kri
tiek. De vergadering begint en de
discussienota's schijnen vergeten.
Voor ieder onderdeel wordt een in
leiding gehouden die aanmerkelijk
verschilt van de inhoud van ge
noemde werkstukken. Als de bis
schoppen het woord krijgen lezen de
meeste van hen de teksten voor die
zij naar aanleiding van de discussie
nota's hebben opgesteld. Zij kunnen
ook moeilijk anders, want zij moe
ten spreken in naam van de bis
schoppenconferenties die zij verte
genwoordigen en die hebben zich
over de toegestuurde teksten bera
den en niet over de nieuwe inleidin
gen. Slechts een kleine minderheid
slaagt erin, in de geest van het thuis
gevoerde overleg op de veranderde
probleemstelling in te haken.
Een aanzienlijk aantal bisschop
pen heeft bezwaar tegen de gekozen
methode volgens welke eerst de
leerstellige aspecten van het pries-
tervraagstuk afgehandeld worden en
daarna de praktische aan de orde
komen. Indringend betogen zij dat
leerstellige overwegingen vanuit de
feitelijke situaties ontwikkeld moe
ten worden wil iets adrem gezegd
worden. Zij doen allerlei voorstellen
van orde, maar eerst moet ieder
een aan de beurt zijn geweest. Een
eindeloze reeks monologen is het
gevolg die onvermijdelijk in herha
lingen vallen. Gewend aan het scho
lastieke denkpatroon met zijn klare
scheiding van theorie en praktijk
geeft de meerderheid van de spre
kers te kennen meer duidelijkheid te
wensen over de vraag wat de pries
ter is. Er wordt niet nagegaan of de
meerderheid van de vergadering het
met deze benadering eens is. De bis
schoppen worden verzocht zich in
kleine groepen over de leerstellige
aspecten te gaan beraden. De vele
voorstellen van orde krijgen geen
respons. Zelfs wordt een volgens het
reglement ingediend voorstel al me
teen een commissie op te richten die
zich ter zake kan verdiepen, niet in
stemming gebracht.. Zonder duidelij
ke richtvragen begeven de leden
zich in de naar talen ingedeelde
groepen. Zij hebben twee dagen om
tot iets te komen.
De groepen zijn echter nog tame
lijk groot, meerdere boven de twin
tig leden, zodat al heel wat van de
tijd verstreken is voor iedereen iets
heeft gezegd. Onderling contact tus
sen de groepen ontbreekt. De ene
groep spreekt over dit onderwerp,
de andere over dat. Bijna overal
wordt spoedig duidelijk dat de sy
node geen wezenlijke verdieping
van de leer kan aanbrengen. Men
moet wel terugvallen op wat vroe
ger is gezegd. Maar dat bleek niet
in staat de huidige identiteitscrisis
onder de priesters te voorkomen. De
meeste verslagen van de besprekin
gen geven aan dat gevoelen uiting,
maar, onmachtig in korte tijd en
zonder de hulp van deskundigen de
zaken op een nieuwe wijze te ver
woorden, herhaalt men de oude stel
lingen: het priesterschap is een sa
crament, de wijding geeft een merk
teken op grond waarvan de priester
een heilige volmacht heeft, er is een
wezenlijk verschil tussen het alge
meen en het bijzonder priesterschap.
Wat de heilsbetekenis van deze uit
spraken is, blijft opgezegd. In hun
korte zakelijkheid zijn ze aanzien
lijk armer dan de documenten van
het concilie. Nog steeds wordt geen
beslissing voorgesteld over aan het
werk te zetten deskundigen, die
wellicht iets inhoudsvoller kunnen
formuleren.
Intussen komen de praktische vra
gen aan de orde, weer volgt een
marathon van monologen. Zonder de
mogelijkheid van gedachtenwisse-
ling worden vierkant tegengestelde
standpunten uiteengezet, leder heeft
maar enkele minuten. HIJ moet zich
beperken tot één punt. In de meeste
gevallen is dat de al dan niet aanwe
zige wenselijkheid, gehuwde man
nen tot de wijding toe te laten.
De andere vragen blijven liggen,
de crisis lijkt teruggebracht tot de
schaarste aan priesters. Ongetwijfeld
is dat een ernstig probleem maar
het verlicht nauwelijks de priesters
die in het werk staan en naar hun
plaats zoeken. Al vier dagen spreekt
men nauwelijks over iets anders.
Nieuwe gezichtspunten blijven uit,
de discussie is nog niet begonnen.
Al deze standpuntbepalingen had
den tevoren rondgestuurd
zijn. Dan had men de mogelijk
gehad meteen van gedachten te
selen. Nu gaat de tijd voorbij
het luisteren naar veelal gei»
dende uiteenzettingen. Om er
doorheen te komen, vergadert
twee keer per dag, in totaal1
zeven uur met als nadeel dat er
spontaan onderling contact nr
lijks iets komt, en nog minder
men op informele wijze
kundigen spreekt.
Hier openbaart zich een groot -
schil tussen de synode en het
lie. Vaak is gezegd dat het coè
gegroeid is in de wandelgangen
niet in de aula. Commissiever'
ringen, talrijke informele ge{.
ken, ruime inschakeling van tïr
gen en andere deskundigen:
inzichten zijn erdoor verruimj
vele gedachten vloeiden samen,
gebeurde iets. Er kon iets oa!'
worden. De synode moet aan i
baar overleg nog beginnen.
Drs. R. V. D. KEUVEL 0,S)
(Van een onzer verslaggevers)
SCHIEDAM Het kwartaal-
overzicht van de Centrale Meld
en Regelkamer van Rijnmond
met een variatie op een weekblad
rubriek zou men dat het dagboek
van een snuffelaar kunnen noe-
men is eigenlijk één brok ellen
de, Het geeft overig Nederland
een wat dieper inzicht in de om
standigheden waarin de Rijnmon-
ders vrijwel van dag tot dag moe
ten leven. De smog-periodes zijn
daar de (weinig feestelijke) hoog
tepunten in, maar de overige da
gen mogen er ook zijn.
Htt jongste kwartaaloverzicht
over april, mei en juni bevat een
stukje vervolgverhaal en wel over
het opstarten van het Gulf-ethy-
leencomplex, wat wederom tot
honderden klachten leidde. Het
volgend chronologisch overzicht
vraagt nauwelijks nog commen
taar.
8-4-71: Een compressor van het
ethyleen-coimplex raaikte defect,
waardoor de fabriek gedeeltelijk
uit bedrijf moest worden genomen.
16-4-71: Het wederom in be
drijf nemen van de fabriek had
lawaaitelachten uit Brielle, Rozen
burg, Zwartewaal, Maassluis en
Maasland tot gevolg.
17-4-71: In de avond omstreeks
23.00 uur werd het lawaai enigs
zins minder, ten koste echter van
een meer roetende fakkel.
18-4-71: Om ongeveer 6.00 uw
barstte 'n stroomleiding, hetgeen
tot gevolg had, dat weer meer gas
naar de fakkel afgevoerd moest
worden, waarover klachten over
lawaai en lichthinder bij de
CMiRK binnenkwamen.
14-5-71: Na een betrekkelijk
„rustige" periode van ca. 14 da
gen trad wederom een storing op.
Lawaaiklaclhten bleven dan ook
niet uit.
30-5-71: Door een storing in de
stoomvoorziening van het ethy-
leen-complex waren weer moei
lijkheden onsttaan. Het licht van
de fakkel was zelfs tot in Ouwer-
kerk (Zeeland) op 37 km afstand
te zien. Ook uit andere veraf ge
legen plaatsen kwamen meldin
gen bij de CMRK binnen.
31-5-71: Om 1.00 uur wend mel
ding gedaan aan de CMRK, dat
de ethyieen-fabriek uit bedrijf
werd genomen.
1/2/3-6-71: Hoewel het ethyleen-
complex uiiit bedrijf was, bleven
lawaaikiachten binnenkomen, dat
veroorzaakt werd door het afla
ten van stoom in de buitenlucht.
Dit hield verband met „decoking"-
werkzaamheden van de fornuizen.
9-6-71: Met het opnieuw in be
drijf stellen van het ethyleen-
complex werd begonnen.
10-6-71: Nog steeds werd veel
hinder ondervonden van lawaai en
licht van de grote vlam.
20-6-71: Door het uitvallen van
de etlhyleen-compressor kwamen
er weer klachten over lawaai en
roet.
21-6-71: Lawaai- en roetklachten
bleven bij de CMRK binnenko
men.
Het voorafgaande had direct be
trekking op de „start-up" van het
ethyleen-complex. Verder zijn er
dit kwartaal klachten binnenge
komen over de volgende voorval
len:
21-4-71: Bij het slopen van de
geëxplodeerde asfalttanks met
snijbranders raakten de olieresten
regelmatig in brand, hetgeen nog
al wat rookwolken veroorzaakte.
Alle beschikbare blusmiddelen wa
ren aanwezig, maar dat kon niet
verhinderen dat de olie soms in
brand raakte.
19-5-71: Klachten kwamen bin
nen uit Maassluis over 2 explo
sies, die men had gehoord. Bij na
der onderzoek bleek een bedrijfs
storing te hebben plaatsgevonden
in een fornuis van de smeerolie-
fabriek, waarbij een brandje was
ontstaan.
12-6-71: Er kwamen klachten bij
de CMRK over een sterk roetende
fakkel. Door moeilijkheden met
een veiligheidsklep in de asfalt-
fabriek moest deze uit bedrijf
worden genomen. Dit was de oor
zaak van de roetende fakkel.
In dit kwartaal heeft dit be
drijf voor veel hinder gezorgld
door lawaai, roet en licht. Niet al
leen op de genoemde data is hin
der ondervonden; ook tijdens de
tussenliggende dagen bleven de
klachten bij de CRMK binnenko
men. Alleen een 10-daagse periode
voorafgegaan aan 14 mei, was be
trekkelijk rustig.
Van de zijde van de Gulf is
ons meegedeeld, dat men een
grondfalkkel gaat bouwen, die de
geluidshinder van de nu bestaande
fakkel grotendeels zou moeten op
heffen.
(Van onze correspondent)
LONDEN. De laatste dagen zijn
zeven Londense ziekenhuizen ge
noemd, waarin mensen als proefko
nijnen worden gebruikt, naar de
overtuiging van 2 artsen die rea
geerden op Amerikaanse berichten
van dezelfde aard. Een stroom van
ontkenningen is op deze Britse pu-
blikaties gevolgd.
Eerst verklaarde dr. Maurice
Pappworrth, dat hij wist van
on-ethische experimenten in
twee ziekenhuizen. Vervolgens gaf
dr. John MacRae een opsomming
van vijf ziekenhuizen, waar „ontoe
laatbare dingen gebeuren".
Dr. MacRae (53) zei dat hij
ernstige bezwaren had tegen behan
delingen, die verscheidene patiënten
van hem hadden ondergaan. Eén van
zijn patiënten was een 28-jarige arts
uit de Soedan, die door dr. MacRae
naar het University College Hospital
was verwezen wegens migraine. De
jonge dokter werd onderworpen aan
experimenten, waardoor hij tijdelijk
blind en daarna tijdelijk doof werd.
Een 60-jarige patiënte was in een
ander ziekenhuis ertoe overgehaald,
een operatie te ondergaan, die dr.
MacRae als „ongerechtvaardigde in
greep" beschreef. Ook gaf deze huis-
arts het voorbeeld van een baby
waarmee naar zijn inzicht on-ethisch
was gehandeld.
„Ik ben mijn vertrouwen in de me
dische autoriteiten hier te lande
kwijt", zei dr. MacRae. Hij beperkte
zich tot ervaringen van zijn eigen
patiënten. „Ik ben bereid", zei hij,
„uitvoerige verklaringen af te leg
gen voor de Algemene Geneeskundi
ge Raad (een overheidslichaam) en
voor de Ethische Commissie van het
Brits Verbond van Doktoren".
Een woordvoerder van het kinder
ziekenhuis te Westminster ant
woordde scherp: „Mijn eerste in
druk is, dat dr. MacRae een hoop
onzin vertelt. Wij hebben een ethi
sche subcommissie, die klinische
proeven verbiedt als niet volstrekt
vaststaat, dat elke on-ethische han
delwijze wordt vermeden".
In het St.-Thomas-ziekenhuis te
Lambeth, eveneens in de hoofdstad,
werd verklaard: „Wij houden ons
bij de controle op medische proeven
aan de richtlijnen van het ministerie
van gezondheid". Het is vier jaar
geleden, dat de overheid na een
soortgelijke openbare controverse
adviezen gaf voor een streng toe
zicht bij medische research.
(Van een onzer verslaggever::
UTRECHT Nederland de
en enige melkboer van de
Maar ook niet meer dan dat,
andere voedsel-„attributen"
we in de toekomst moeten het
uit andere landen. Van de
strekte velden in Frankriji
Duitsland koolzaad en zonnet
men, van Zuid-Europa's meest r.
te berghellingen olijfolie.
Dat toekomstperspectief woii
pengeklapt" op een symposium
derdag a.s. in Utrecht onder dt
„Het voeden van Nederland, n
in de toekomst".
Een van de inleiders daar zal
dr. ir. M. Dols, ou,d-adviseur bij'
ministerie van Landbouw en ïi
rij. Van hem de uitspraak: „0:
de eiwitbehoefte van de groè
wereldbevolking te voorzien t
nodig met alle beschikbare mid
de produktie aan dierlijke er
te verhogen. Vlees, melk en
komen het eerst in aanmei
Daarnaast vis".
Volgens prof. Dols is het niet
sloten dat in de toekomst de
selvoorziening in Nederland
zal steunen op produkten die
zijn voortgebracht dan op die
eigen landbouw en veehouderij.
In het verlengde daarvan ligt
uitspraak: „De ontwikkelde b
zullen bereid moeten zijn rad
werken aan het tot stand koi»0
de ontwikkelingslanden van
trieën voor de be- en verwerking
Inheemse grondstoffen, die tot
toe werden geëxporteerd, maar ei
eens aan de vestiging van br
dustrieën, die voor de verdere
wikkeling van de landbouw
baar zijn.
„De vrees voor het vet
medisch anachronisme te
aldus zal prof dr. J., Boldingh I-
lever) vandaag poneren. Del-
die hun patiënten aanraden
vet te eten, beperken, volgens -
de enige mogelijkheid om de s
stelling van het voedimgsvet in.
stige zin te beïnvloeden.
„Al wordt de raad minder
eten in de medische praktijk
veelvuldig gehoord, er is toch otj
duidelijk een doorbraak naar t
we inzichten op het gebied
voeding waar te nemen. De ver
ging van boter door margarine
voor kort door prijsoverwegi
bepaald, zal stellig verder doo:
ten tengevolge van de moderne;
dische inzichten. En na de
genvoeding, waarmee een
gezet, zullen er ook andere mei
dukten worden ontwikkeld,
het melkvet door linólzuurhoft
oliën is vervangen.
Het laat zich voorspellen dal -
voorbeeld bij schoolmelkvefl"
king spoedig tot zogenaamdeJ
milk" zal worden overgegaan
prof. Boldingh.
Dr. C. Engel, directeur van het';
traal instituut voor voedingsw-
zoek TNO, verwacht niet ver
de visserij als middel om
toekomst te komen tot een "0»
eiwitproduktie. Het ongunstig
spectief voor dit „hoogst
voedingsprodukt" ziet hij ,,e'w' j
produceerd met op koolwateiSr
gegroeide gist. „Met de totale -
lijkse produktie van 1590 nul-
ton ruwe petroleum is het me?
23 miljoen ton gisteiwit te P1'0
ren. De totale jaarbehoefte aan 1
in de jaren 1980-1985 wordt
op 120 a 150 miljoen ton.
Voor Nederland kan de onWj
ling van gisteiwitten uit a3'"'
uitermate belangrijk worden
we hier beschikken over een
concentratie van olieraffjnage'"
citeit en een grote agrarische- -
delingsindustrie", aldus dr.