Jerestaureerd klooster
[EEMKUNDIGE
KRING SAS VAN
GENT
EN1ET STIJGENDE BELANGSTELLING
If
>usnu
halve!
f
odorex
eodorant
imen van 7.90'
«5.90
69
69
K
1,05
IJDEN
Zeeuwen minder
dan gorilla's?
1
bXi
I
W. COLSENEXPO IS
EEN VOLLEDIG
SUCCES GEWORDEN
Kant en Klare;
kunsthars volpasta
JACHT STRANDT OP STREKDAM
Al „vangen" ze geen vuil uit de lucht:
GROENGORDELS ZIJN NUTTIG
wordt historisch museum
ÜNTERPROGRAMMA
ILLIANCE FRANCAISE
ACTIEGROEP OOSTERSCHELDE
III»
AFWASAUTOMAAT?
stad
plat lopen"
lir
Profiteer van deze
voordelige aanbieding.
Verkrijgbaar in de geuren:
Bouquet, Fleuri of Delice.
GOED NIEUWS
GEWELDIGE KOOPJES
KIPPESOEP
TOMATEN
PUREE
0SSET0NG 99
KAAS 500 gr. O GO
WASAUTOMAAT?
GASFORNUIS?
gerard de lange
Westdorpe
Jubilarissen bij
Wit-Gele Kruis
in Westdorpe
gerard de lange
T entoonstelling
Jan Ribbeling
in Sas van Gent
Handboogschieting
in Westdorpe
ST-NIC0LAAS BcURS
«ÜRF* X. 'U
^jerdag 30 september 1971
>r abonnementsgeld
eigenlijk uit de tijd
list niet meer nodig
:opere betaalwijzen
aande bon invult en
urt naar „de Stem,
nmer 112, Breda",
rover meer van ons
ihngstelling voor de stand van de heemkundige kring op de Expo Sas.
Wij moderniseren ons warenhuis
en maakten een extra ingang via
de achterzijde. Extra service voor
U. Daarom nog gemakkelijker
winkelen. Wij starten met
Bij aankoop van 7,50
aan boodschappen
heerlijke IJSCAKE
van 2,50 voor
,UNOX"
van 98
5 blikjes
100 gram gekookte
FRICO" iets belegen
'verpakt
27 HULST
(Van onze correspondent)
TERNEUZEN De afdeling
buwsch-Vlaanderen van de Alli-
«te Francaise opent het wintersei
"m op woensdag 6 oktober met een
'•ordracht in hotel Rotterdam in
terneuzen. door James Oilievier,
'mponist, dichter, komediespeler en
'Molker. Hij zal dan een „Tour de
Aant" verzorgen, na een succesvolle
tournee door Amerika.
fa januari zal Claude Roudil een
sing geven over Vivarais. over het
s»4schap, de monumenten en alle
"istieke en toeristische aantrekke-
Itneden van deze landstreek.
J'ater A. M. Carré geeft op 28
tbruari een lezing over stervens-
Wsen en levensmogelijkheden
j'Wr de hedendaagse mens. In maart
'eedt in het Zuidlandtheater in
«neuzen een toneel groep (experi
menteel toneel) uit Aix-de-Provenee
en tenslotte komt Max-Pol Fou-
jift, professor aan de Amerikaanse
juversiteit in Parijs (American
Hversity Center) de sluitingsa-
ond op maandag 10 april verzor-
,en.
Evenals de vorige jaren zullen de
oen van de Alliance Frangaise ge
urende het winterseizoen in de ge-
worden gesteld in de ko-
'yke opera te Gent gratis een
rlü hij te wonen, die door
maarde Franse gezelschappen
h'®,worden gespeeld. Het bestuur
iiaii- gezien het aantal voor-
i togen, dat de vorige jaren acht
1oe& uit te breiden tot tien. De
mn!? di.e belangstelling hebben,
len aan bestuur meede-
ADVERTENTIE)
Eerst prijs vragen
«ij Europa's goedkoopste
speciaalzaak
(Van een onzer verslaggevers)
BREDA-ZIERIKZEE De Aktie-
groep Oosterschelde Open heeft eeu
telegram aan Prins Bernhard ver
zonden, waarvan de inhoud luidt:
Zijn Zeeuwen minder dan gorilla's,
Peehiney dicht Oosterschelde open,
Zeeland vecht door. Volgens de heer
H. De Leeuw, secretaris van de
actiegroep wil men met dit telegram
protesteren tegen de ipening van de
aiuminiumfabriek Peehiney te Vlis-
singen, die morgen door prins Bern
hard wordt verricht. De heer de
Leeuw: „Wij vinden het prachtig
dat prins Bernhard in zijn functie
van voorzitter van het World Lii'e
Found de gorilla's voor uitsterven
wil behoeden, maar diezelfde prins
Bernhard komt een giffabriek ope
nen die een gevaar voor het leefkli
maat van de mensen betekent. Van
daar onze vraag: zijn Zeeuwen min
der dan gorilla's"?
De opening van Peehiney door
prins Bernhard is overigens niet het
enige waarover de actiegroep zich
de laatste tijd heeft opgewonden. De
recente verklaring van de minister
van Verkeer en Waterstaat W. Drees
dat over de afsluiting van de Oos
terschelde geen discussie meer mo
gelijk is, heeft zo mogelijk nog
meer ontstemming in het comité te
weeg gebracht. De heer De Leeuw!
"Deze verklaring betekende voor
ons een ijskoude douche. De heer
Drees had een maand voor de ver
kiezingen, tijdens een verkiezings
bijeenkomst in Zierikzee nog verkl
aard, dat hij er voor zou zorgen dat
er binnen drie maanden na de kabi
netsformatie een gesprek over de
Oosterschelde zou plaatsvinden. Wij
hebben foto-copiën van krantearti
kelen, waarin deze uitspraak van de
minister wordt aangehaald. Wij heb
ben de bewindsman een protestbrief
gestuurd, maar we hebben hierop
nog steeds niets gehoord. Zoals we
echter in ons telegram aan Bernhard
al hebben vermeld; we vechten
door. Er is gen enkele reden waar
om wij de moed zouden opgeyen,
integendeel. We hebben in de afge
lopen maanden een groot aantal aan
meldingen gehad van nieuwr leden.
Ons totale ledenaantal schommelt nu
al rond de tweeduizend. Er zijn
blijkbaar steeds meer mensen die
beginnen te beseffen dat de afslui
ting van de Oosterschelde fjmest
(ADVERTENTIE)
Eerst prijs vragen
bij Europa's goedkoopste
speciaalzaak
Karnemelkstraat 6
Breda
tel. 01600-31948
Rotterdam I
Den Haag f
Utrecht
Breda
Schieting De handboogmaat
schappij „St. Sebastiaan" heeft een
schieting georganiseerd op twee
staande wippen. Er waren ook veel
Belgische schutters.
Uitslag le wip: le hoogvogel Polly
van Waes, Westdorpe; 2e hoogvogel
Alb. Goethals, Westdorpe; zijvogels:
Everaert, Zelzate (B.), A. Hermans.
Zuiddorpe, Demuijnck, Zuiddorpe en
Eug. Verhelst, Westdorpe; kallen: De
la Ruelle, Overslag, A. van Poele,
Koewacht, Th. van Waes, Westdorpe
en A. Goethals, Westdorpe.
Uitslag 2e wip: le hoogvogel De
Smet, Overslag; 2e hoogvogel Eve
raert, Zelzaete (B.); zijvogels M. de
Cock, Zuiddorpe, M. Haemans, West
dorpe, R. Blok, Graauw- en J. Fop-
ma, Sluiskil; kallen: R. van Nieu-
wenhuijzen, Overslag, Th. van Waes,
Westdorpe, Rudi Steyaert, Graauw
en R. Beghijn, Terneuzen.
(Van eeri onzer verslaggevers)
SAS VAN GENT Sinds de
heemkundige kring Sas van Gent
tweeëneenhalf jaar geleden werd
opgericht mag zij zich in een nog
altijd groeiende belangstelling van
donateurs verheugen. Begonnen met
150 begunstigers telt de stichting op
het ogenblik bijna 370 donateurs en
bijna elke dag komen er nieuwe bij.
Tijdens de Expo Sas lieten zich 38
mensen als donateur inschrijven.
Een ontwikkeling die de voorzitter
van de Sasse heemkundige kring,
waarin opgenomen de vereniging
Oud Westdorpe, dokter Frank Puv-
laert uiteraard veel deugd doet.
„Heemkunde, ik vind het. eigen
lijk een beetje naar woord, het doet
je al gauw aan de Duitse bezetting
denken, is de mooiste hobby die je
maar bedenken kunt", zegt dokter
Puylaert. „Hoewel we pas sinds
maart 1969 bestaan, hebben we al
een kostelijke verzameling van his
torische gegevens over Sas van
Gent. Er bestaat enorm veel docu
mentatiemateriaal over deze stad.
die eens model stond voor de ves
tingbouw in heel Europa. Het is
bedroevend dat er zo weinig van do
oorspronkelijke bebouwing van Sas
van Gent bewaard is gebleven".
„Vooral de aanleg van het kanaal
Gent - Terneuzen in 1828 heeft Sas
van Gent als historische vesting de
das omgedaan. Eigenlijk zijn alleen
nog de watermolen, eens een gebas-
tioneerde getijmolen, en de Molen
berg min of meer gespaard geble
ven".
Dankzij een team van enthousiaste
en vakkundige bestuursleden be
schikt de heemkundige kring over
een uitgebreid archief, waaruit een
schat van verhalen te putten is.
Deze historische feiten worden op
losse bladen gedrukt aan de dona-
teurs toegezonden en kunnen gebun
deld tot een bijzonder interessante
geschiedschrijving over Sas van
Gent ingebonden worden. Dokter
Puylaert: „Deze service aan onze
donateurs blijkt bijzonder m dn
smaak te vallen. Meer dan eens is
een bepaalde uitgave totaal uitver
kocht".
Grote steunpilaren van de Sasse
heemkundige kring zijn secretaris
Eugène Sarneel, loco-gemeentesecre
taris Rob Slock, de heer Martens en
Robert de la Ruelle. Verder verricht
de heéi" Seraerens- uit Zelzate -arbeid
van onschatbare waarde voor de
kring.
De heemkundige kring is buiten
gewoon in haar „sas" met het be
sluit van de gemeenteraad om het
oude klooster aan de Westkade te
bestemmen tot een soort historisch
museum. Een subsidie tot tachtig
procent van de restauratiekosten is
inmiddels toegezegd.
Na de restauratie van het oude
pand, die verscheidene tonnen zal
vergen, beschikt de heemkundige
kring er over een vergaderkamer
en, wat uniek is voor Zeeland, over
een bidprentjescentrale. Een broer
van dokter Puylaert zal er zijn ver
zameling van honderdduizend bid
prentjes kunnen exposeren.
Voorts ligt het in de bedoeling om
in het oude klooster een permanente
tentoonstelling in te richten van al
lerlei wetenswaardigheden over de
Sasse industrieën door de jaren
heen. Volgend jaar is het honderd
jaar geleden dat Sas van Gent haar
eerste industrie binnen de poorten
kreeg, namelijk de Centrale Suiker
Maatschappij.
Voor de intrede van de industrie
in Sas van Gent had deze plaats het
allerminst breed. Zij had de bijnaam
van „Sas van ellende". Er is een tijd
geweest dat Sas van Gent niet min
der dan 15 verschillende industrieën
rijk was, waaronder een blauwsell'a-
briek, een tapijtweverij, een kurkfa-
briek en enkele textielfabrieken.
De heemkundige kring stelt zich
niet alleen ten doel zoveel mogelijk
uit het verleden van Sas van Gent
te verzamelen, maar ook om heden
daagse gebeurtenissen en ontwikke
lingen voor komende geslachten te
bewaren in de vorm van publikati es,
foto^s en dergelijke.
(ADVERTENTIE)
(Van onze correspondent)
WESTDORPE Twee bestuursle
den van de plaatselijke afdeling van
het Wit Gele Kruis de heren E. de
Martelaere en P. van Bambost z!jn
in de bloemetjes gezet omdat z'j
gedurende 25 jaar deel van het be
stuur uitmaken.
Nadat de voorzitter woorden van
waardering tot de jubilarissen had
gesproken, werd hun een geschenk
aangeboden. Na het officiële gedeel
te volgde een gezellig samenzijn.
(ADVERTENTIE)
Eerst prij's vragen
bij Europa's goedkoopste
speciaalzaak
Karnemelkstraat 6
Breda
tel. 01600-31948
Rotterdam I
Den Haag
Utrecht
Breda
(Van onze correspondent)
SAS VAN GENT In een geheel
bezette amusementstent van de Expo
in Sas van Gent trad dinsdagavond
de Zangeres zonder Naam op. Het
publiek was zo enthousiast dat zij
een staande ovatie kreeg.
Tevens trad het show- en dansor-
kest „De Actiefclub" op. Laat op de
avond sprak waarnemend burge
meester W. Colsen zijn waardering
uit over alle middenstanders die de
ze expo tot iets groots hebben ge
maakt. De heer Colsen zei: „blijkens
het dagblad De Stem heb ik me
tijdens de expositie diverse malen
minder formeel laten zien. Dat
klopt. Ik heb dit gedaan niet alleen
omdat ik het als een plicht voelde,
maar vooral omdat ik aanvoelde dat
als gevolg van een wel opmerkelijke
eensgezinde inspanning van de Sas
se middenstand deze op het punt
staat uit te groeien tot een werkelij
ke manifestatie".
„Ik heb mogen constateren dat
deze Expo eeen volledig succes is
geworden", aldus de heer Colsen.
Tevens maakte hij bekend dat er
bezoekers uit omliggende plaatsen
hem hadden meegedeeld dat deze
Expo een geweldige indruk op hen
had gemaakt, en dat het te vergelij
ken was met andere, succesvolle ex-
po's. Voorts sprak hij zijn oprechte
dank uit voor de organisatie zelf.
Hierna bedankte de heer Remery
waarnemend burgemeester Colsen
voor zijn spontane toespraak en gaf
te kennen dat de belangstelling van
de gemeentelijke overheid hen bij
zonder goed gedaan had. Deze vijf
dagen heeft de expo zowel voor de
standhouders als het amusement
zo'n tienduizend bezoekers gehad,
iets wat niemand van de midden
standers had durven denken.
(Van onze correspondente)
SAS VAN GENT Zaterdagmid
dag om drie uur vindt in Galerie
Uilenspiegel te Sas van Gent de
officiële opening plaats van een ex
positie van schilderijen van Dirk
Jan Ribbeling uit Amsterdam. De
expositie zal van 2 tot 30 oktober
dagelijks geopend zijn van 14 tot 18
uur en op vrijdag van 14 tot 21 uur.
De opening geschiedt door de heer
Ribbeling persoonlijk.
(ADVERTENTIE)
DOE-HET-ZELVERS ATTENTIE!
Wat slecht te repareren lijkt
lukt met PORION, de in Zwitserland
ontwikkelde universele kunsthars
VUL/STOP/PLAMUUR-MASSA.
Gebruiksgereed, geen verlies van.
resten, onbeperkt houdbaar. On
misbaar bij elk karwei. Hecht op al
les; op hout, steen, beton, metaal,
tegels, glas, noem maar op, en zowel
op droge als vochtige ondergrond.
Onschadelij k voor de handen. Krimpt
niet, zet niet uit, scheurt niet. «hw
In emmertjes van 1 kg f8.55,2 kg
f 15.30,5 kgf29.95, bij dhz-, verf-, ijzer
waren- en bouwmaterialenhandel.
(Van een onzer verslaggevers)
WESTDORPE De handboog
schuttersvereniging „Sint Sebasti
aan" uit Westdorpe organiseerde
wedstrijden op de twee staande
wippen in de Molenstraat. Er waren
76 deelnemers.
Op wip 1 werd de hoogvogel ge
schoten door P. van Waes uit West
dorpe- De verdere uitslag luidt:
tweede hoofdvogel: Alb. Goethals,
Gilze-Rijen; De vier zij vogels wer
den afgeschoten door E. Verhelst,
Westdorpe; P. Everaert, Zeltzate
(B); A. Hermans, Zuiddorpe, en A.
de Munck, Zuiddorpe, terwijl de
vier kallen winst opleverden voor
A. de la Ruelle, Overslag; A. van
Poecke, Koewacht; Th. van Waes.
Westdorpe en A. Goethals, Gilze-
Rijen.
De twee hoogvogels van wip 2
gingen naar R. de Smet, Overslag en
P. Everaert, Zeltzate (B);. De vier
zijvogels waren voor M. de Cock,
Zuiddorpe; M. Haemers, Westdorpe;
R. de Block, Graauw en J. Fopma,
Sluiskil. De vier kallen werden
neergehaald door R. van Nieuwen-
huizen, Overslag; Th. van Waes,
Westdorpe; R- Bergheijn, Terneuzen
en R. Steijaert, Graauw.
(Van een onzer verslaggevers)
DELFT Dat groengordels vui
le lucht vangen en daardoor de
luchtverontreiniging bestrijden is
een fictie. Maar daarnaast blijken
er nog voldoende milieuhygiëni
sche redenen te zijn om toch tot
aanplant van groengordels over te
gaan. Dat valt te concluderen uit
een artikel in het tijdschrift
„Bouw", van de hand van ir. L.J.
Brasser, hoofd van de afdeling
buitenlucht van het Instituut voor
Gezondheidstechnisch TNO.
Die andere redenen liggen voor
een belangrijk deel in het estheti
sche vlak. Zo is het bijvoorbeeld
nodig, aldus ir. Brasser, een duide
lijke scheiding te hebben tussen
industrieterreinen en woonwijken.
Bij een zekere breedte wordt daar
door overlast voor de dichtstbijwo-
nenden voorkomen. Bovendien is
een terrein van enige breedte uit
stekend bruikbaar om met behulp
van groengordels de industrie aan
het oog te onttrekken- Tevens,
schrijft ir. Brasser, is het nuttig
een grensgebied tussen industrie
en woongebied zodanig in te rich
ten, dat er weerstanden bij de
bevolking zullen ontstaan waimeer
tegen alle oorspronkelijke plannen
in uitbreiding van het industriege
bied over het grensgebied wordt
overwogen. „Dat dit een reëel ge
vaar is, is de laatste tijd meerma
len gebleken. Een groengordel is
dan een vooruitgeschoven verdedi
gingslijn van een woongebied".
Maar er zijn toch ook nog ande
re dan „schoonheidsoverwegingen"
die voor de aanleg van groenzones
pleiten. Gebleken is namelijk, dat
door het plaatsen van „obstakels"
luchtwervelingen ontstaan, die con
centraties van luchtverontreiniging
sneller verdunnen. In dat verband
zijn boomgroepen ideale „obsta
kels" veel beter dan een heel bos.
„Een goede toestand wordt be
reikt". aldus ir. Brasser, „indien
boomgroepen en -gordels worden
aangeplant, liefst van hoogopgaand
geboomte, afgewisseld met vlak
terrein, zoals speelweiden, sport
velden e.d. Een zo sterk mogelijk
gevarieerd recreatieterrein heeft
dan ook een goede uitwerking op
de verdunning van luchtverontrei
niging". In dit verband vindt hij
een bos veel minder nuttig. Welis
waar neemt in een bos de concen
tratie van vervuilde lucht sterk af,
en ook nog wel in een strook
erachter, maar daarna komt die
concentratie toch weer terug. An
dere „nadelen" van een bos zijn
nog, dat de bomen gedurende de
helft van het jaar bladerloos zijn,
dat de keuze van boomsoorten
vanwege het optreden van ver
schillende verontreinigingen sterk
beperkt kan zijn en dat de wer
king in de beginperiode nog klei
ner zal zijn omdat er vrij veel
jaren nodig zijn een bos over het
grootste deel van zijn oppervlakte
tien meter hoog is.
Een vermindering van concentra
ties van luchtverontreiniging
wordt, net als door een bos, ook in
de hand gewerkt door bomen die
wat verder uit elkaar staan. Dat
betekent, volgens ir. Brasser, dat
in straten waar bomen staan de
verontreiniging minder zal zijn.
Bomen en plantsoenen in straten
helpen dus een woonwijk zichzelf
te reinigen. Daarom is een derge
lijke verspreide aanplant beter dan
een park op een overblijvend stuk
grond bij een steenwoestijn. Langs
snelwegen bepleit ir. Brasser de
aanleg van lange, smalle parken
van enkele honderden meters
breed. Voor recreatieve doeleinden
is het nuttig ruim opgezette be
groeide gebieden te bezitten in de
omgeving van woon- en industrie
wijken- „De eerder besproken
groengordels", schrijft hij, „kun
nen hieraan voldoen. Het is echter
niet nodig overal een park met
gazons (bespoten met onkruidbe
strijdingsmiddelen) en netjes aan
geplante bosjes (bespoten met in
secticiden) afgewisseld met een
vijver (chemisch geschoond, dus
zonder kikkers) aan te leggen. Een
min of meer aan de natuur overge
laten terrein met wat houtopslag,
braamstruiken, een restant sloot
met waterplanten en kikkers
brengt de mens dichter bij de na
tuur".
(ADVERTENTIE)
BKfcDA-Noord nP|||%#
Biesdonkweg (Hoge Vucht) Toeg. 50 ct.
Do. 7 o kt., vr. 8 okt. ze. 9 okt., zo. 10 okt.
19.00-22.00. 15.00-22.00, 15.00-22.00, 13.00-22.00
(Van onze correspondent)
TERNEUZEN Een aantal sport
vissers die gisteren hun vrije dag of
een snipperdag wilden benutten met
een dagje vissen op de Westerschal-
de, en daarvoor aan boord waren
gegaan van het ongeveer 40 ton
metende jacht „Seahors" van de ei
genaar, kapitein J. Smit uit Terneu
zen, kwamen bedrogen uit. Reeds
spoedig nadat het jacht gistermorgen
omstreeks elf uur de haven van
Terneuzen had verlaten liep het
misleid en verhinderd door de mist,
vast op een strekdam tussen Ter
neuzen en de Griete en kwam
muurvast te zitten. Sleepboothulp
werd door de kapitein (oud Schel -
deloods) geweigerd omdat het jacht
geen schade had opgelopen en hij
zijn scheepje met hoogwater 's
avonds om 10 uur weer vlot kon
krijgen.