WÊM
SI CHIPS
SPECULAAS Oft
SPAGHETTI 9M)
UP Of COLA 9»
PANTIES |59
PIHDAKAAS109
UDDELBARE RIJKSSCHOLEN IN
IELGIË EXPERIMENTEREN
«os-actie in
lochum ten einde
S3 ¥101111 !§f FI
heerlijke
malse
Magie
2 literflessen nu
katholiek onderwijs kijkt kat uit de boom
HOLLANDS FESTIVAL IN BRUSSEL
SCHONE REUZEN
GRATIS 7.50
GRATIS 15.-
adverteren
adverteren
in deze krant
binnenland
'SPAAR VOOR GRATIS^
FEESTPAKKETTEN.,
100 zegels geven recht op
feestpakket A
200 zegels geven recht op
feestpakket B
EXTRA DEZE WEEK
SUPER!
2 pakken ilt 4L24
mm 3ü«H^|i
GRATIS
FEESTPAKKETZEGELS
deze week bij VéGé
SUPER!
SUPER
extra groot pak 500 gram nu
blik Hill
SUPER
pak 250 gram UU P
[SUPER
super;
Bij f5,- aan boodschappen heeft u recht op 1 gratis f eestpakket-zeg el.
Verzet
Eenvormigheid
Middelscholen
5 koffie I
h 00„ce„tea?-lkmOader' Waar'
,'S nu ies va" eyaniet.
i 0e het I0/ '1 "Pgebaggerd,
is voor I' vernietigi moet
t de instanties nog een
i*uTTt'die ontsiasen
Bij eTe
gratis
étisg 16 september 1971
snaarV.aart
Dit pakket bestaat uit een fles
van de bekende Pedro Orneila
sherry (medium dry), een
literblik overheerlijke halve
perziken op siroop en een
literblik feestelijke fruitcocktail
eveneens op siroop. En dat alles
gratis bij VéGé.
Dit pakket bestaat uit een fles
beroemde Martini Vermouth
(keuze uit rood of wit), een fles
heerlijke Pedro Orneila sherry
medium dry en een fles fijne
advocaat. Allemaal geheel gratis
bij VéGé - dat is de moeite
waard.
gemalen pak 260 gram
familiezak,
potato
of paprika
KIPï.250
keuze uit groente-,
kippe-, tomaten-
of erwtensoap
met versterkt
ct kruisje en broekje nu jmsLF*&
DUAL
een belangrijk
onderdeel
voor een gezond en
modern zakenbeleid
VOOR PLATEN EN HI-FI-APPARATUUR NAAR
GARRARD Dinsdagsmiddags gesloten
n een stenen olifant, één
(Van onze Belgische
correspondent)
BRUSSEL Enkele
Vken geleden is in 102
jjscholen in Vlaanderen ge-
(fimethet zgn. vernieuwd
Lundair onderwijs. Aldus
L voortgebouwd op expe-
Leaten, die sinds één of
jaar in een twintigtal
ia:llse scholen aan de gang
met de bedoeling het se-
onderwijs te hervor-
Lji jn de richting van een
,Jer doorgedreven dexnocra-
Jering.
Ijilele schaarse uitzonderingen
H Ie na gesproken kijkt het vrij
Lindeels katholiek) onderwijs
'ilat nog uit de boom. Woordvoer-
r, van net vrij onderwijs verwij-
jt minister van nationale opvoe-
ij dat hij veel te voortvarend te
en zij scharen zich ook
)t zonder voorbehoud achter zijn
leldoel. Natuurlijk, zeggen ze,
t het nderwijs verder gedemo-
liiseerd. Maar dit mag geen doel
■lichzelf zijn, veeleer een middel.
Jtóoel van het onderwijs is en
|ll, zonder sociale discriminatie in
imaie mate gevormde en ge
lolde jongelui ter beschikking te
i van de gemeenschap. En ter-
i vrezen zij, dat de „demoerati-
Lf zoals ze door de minister
I nationale opvoeding wordt na-
eetd, zal uitmonden in een ni-
naar beneden-
[raditioneel verloopt het ondier-
i in België via drie cycli: zes
(primair) onderwijs, zes
Ir middelbaar (secundair) onder-
li on nadien het hoger onderwijs,
|iio niet van universitair niveau,
is er vanzelfsprekend het
nlonderwijs (de Nederlandse
scholen) en het buitengewoon
nijs voor lichamelijk een gees-
illèandicapten.
takken: klassieke richting en moder
ne richting. Bij de eerste lag de
klemtoon op oude talen, bij de
tweede op wiskunde, wetenschappen
en levende talen. Ze werden nog
verder opgesplitst in Grieks-Latijn,
Latijn-wiskunde, wetenschappen a
(wiskunde), wetenschappen b (wis
kunde en toegepaste wetenschap
pen) en economie. Wie in deze alge
meen-vormende humaniora voor
zichzelf geen finaliteit zag, kon na-
cien terecht in het universitair of
het niet universitair hoger onder
wijs. In de praktijk, alweer op
grond van de traditie, bleven de
meeste wegen open voor diegenen,
die de klassieke richting van de hu
maniora hadden gevolgd. Wie voor
arts wilde studeren stapte recht
streeks van de Grieks-Latijnse de
universiteit binnen, terwijl de bezit
ter van een diploma „wetenschappe
lijke humaniora" eerst nog een om
schakelingsjaar „Latijn" dienden te
volgen.
Daarentegen rees terecht verzet,
zodat nu theoretisch de universiteits
poorten openstaan voor allen die,
na secundaire studies, slagen in een
zgn. maturiteitsproef. Deze formule
is ondoelmatig gebleken. De toeloop
naar de universiteiten is er sterk
door vergroot maar de kwaliteit is
er niet door verbeterd, zodanig dat
de eerste jaars colleges zwaar over
belast zijn en er veel mislukkingen
worden genoteerd.
Het vernieuwd secundair onder
wijs waarmee na de zomervakantie
in ruim 100 Vlaamse rijksscholen
is gestart, wil, door een bredere
waaier van keuzemogelijkheden, de
jonge mensen de gelegenheid bieden
om hun intellectuele gaven a fonds te
ontwikkelen en hen anderzijds een
nagenoeg gelijke startmogelijkheid
waarborgen in het universitair on
derwijs. Daartoe wordt de huimanio-
racyclus, tot dusver verdeeld in drie
jaar lagere en Jrie jaar hogere
graad, verdeeld drie fasen vain
ieder twee jaar: een observatieperio
de, een oriëntatieperiode en een spe
cialiseringsperiode. Die specialise
ring kan vier richtingen uitgaan:
algemeen secundair, technisch se
cundair, beroepssecundair en kunst-
secundair.
Sinclair onderwijs was tot
jaren opgesplitst in
aonderwijs, voor de meeste
"ïffl bedoeld als eindpunt,
p alleszins de weg openhoudend
t hoger technisch onderwijs
ft ingenieur) en de humani-
I herverdeeld in twee grote
Het inbouwen van de observatieja
ren schept de mogelijkheid, de rich
tingkeuze uit te stellen. Inderdaad is
men het erover eens, dat een 12-
jarige meestal nog veel te onrijp is
orrf met kennis van zaken een pre
cieze richting (talen, wiskunde,
techniek, kunst) te kiezen. Het eer
ste observatiejaar voorziet 33 lestij
den per week, onderverdeeld in 2
lestijden godsdienst of moraal, 3 li
chamelijke opvoeding, 6 moedertaal,
5 tweede taal, 5 wiskunde, 5 biolo
gie, 1 aardrijkskunde, 2 algemene
technologie, 3 maatschappelijke op
voeding, 2 handvaardigheid, 1 plasti
sche opvoeding en 1 muzikale op
voeding.
In het tweede observatiejaar zijn
tien vakken, verdeeld over 23 lestij
den, nog gemeenschappelijk, maar
worden er al „fundamentele" en
„bijzondere opties" ingelast, zoals
oude talen, wetenschappen, kunst,
techniek, bijzondere technische op
leiding, bijzondere kunstopleiding-
Alle leerlingen moeten ofwel twee
fundamentele opties kiezen, ofwel
een fundamentele optie plus een bij
zondere optie. Aldus zijn drie com
binaties mogelijk: oude talen plus
wetenschappen, wetenschappen puls
techniek, wetenschappen plus
kunst.
„Dit brengt met zich mee", aldus
een toelichting van de minister, „dat
het onderscheid tussen deze studie
richtingen slechts betrekking heeft
op vijf wekelijkse lesperiodes, zodat
de overschakeling met een geringe
inspanning mogelijk is. Hieruit mo
ge ten overvloede blijken dat bij het
bepalen van de inhoud van de stu
die duidelijk werd gestreefd naar
een zo groot mogelijke eenvormig
heid in de opleiding".
Deze nagestreefde eenvormigheid
is het echter juist, die de minister
wordt verweten door zijn tegenstre
vers in het rijks- en het katholiek
vrij onderwijs. Ze vinden dat de
„waaier van mogelijkheden" die de
minister beweert open te trekken in
feite sleohts een oogverblinding is
en dat de jongelui in zijn systeem
nog minder de gelegenheid zullen
krijgen om hun persoonlijke gaven
en bekwaamheden te exploiteren,
dan in het huidige systeem. Het
gevolg daarvan zal zijn voorspel
len zij dat de studieresultaten
nog minder bevredigend zullen wor
den, zodat het globale peil van het
onderwijs in het secundaire en daar
door ook in het universitaire onder
wijs verder zal dalen.
Wordt dit systeem veralgemeend,
dan rijzen in een heleboel secundai
re onderwijsinrichtingen ook ernsti
ge problemen van praktisch-mate-
riële aard. Door het uitstellen van
de keuze van de studierichting moe
die soholen nieuwe leerkrachten
aanwerven en ook de behuizing ver
anderen. De minister is zich hiervan
bewust en heeft de oprichting van
„middenscholen" voor de tweejarige
observatieperiode in het vooruitzicht
gesteld. Deze „middenscholen" zou
den hun leerlingen dan later door
sturen naar andere inrichtingen voor
de oriënterings- en specialiseringsfa
se.
Tegenstanders spreken in dit ver
band al van schoolfabrieken en
voorspellen, dat de rijksscholen, die
het systeem van het ministerie van
nationale opvoeding toepassen, bin
nen weinige lijd kwalitatief duide
lijk beneden het niveau zullen lig
gen van de vrije scholen, die het
houden bij het selectieve systeem.
een weldoordachte
beslissing
passend in dit gezonde en
moderne zakenbeleid
Plaatselijke-, regionale-, semi-provinciale-
kommunikatie.
Dat is allemaal mogelijk via uw
verkoop-boodschap in DE STEM. Kostbaar
't Is maar net wat u kostbaar noemt! Als u een uitgave
van ca. een halve cent per bereikt gezin niet
te duur vindt, zijn wij dat helemaal met u eens.
Het zijn uiteraard slechts gissingen
en hypotheses, maar de aarzeling van
vele directeurs van rijksscholen om
de minister in zijn experimenten te
volgen, is toch veelbetekend.
9 De Nederlandse ambassadeur in België mr. C. J. van Schelle heeft in Brussel-Hilton een Hollands festival ge
opend, waar tegen een achtergrond van typisch Nederlandse decors Hollandse gastronomische specialiteiten worden
gepresenteerd.
'hn onze correspondent)
donder het Nederlandse
drinkwater ook maar eni-
(l'de te berokkenen is liet
'iftige water uit de afvalvij-
de Ruhrstad Boclium de
weken door ons land ge-
®j- Gisteren beëindigden pipeli-
van het Westduitse leger
Oo> actie, waardoor het giftige
r'a Duitslands grootste
[Inliet riviertje de Emscher,
"j Duisburg geleid werd-
Ói'jette 'leta zijn tocht naar
- '*e rivier voort en dank
"ri-gehaui ®aatregelen was het
tit®,- gering om schade
I iu -aannchten- Niet allien
!he grote tanks met
ita werd' het a-"Setasl' maar
j - "et vijverwater na-
er vl grote boeveelheden
;,,jmcnSd voordat het in
Boclium en Reek-
gepompt. Onmid-
iS^en
ii'-et wl ke' 'aatste water uV.
Serri'ee alZOge-" begonnen de
t di» 7;j n"m km lange
r"1 hadti,. ongeveer een maand
n aangelegd, weer af
""'«rat i„ ,m 1S echter nog
i hevindeV. - drooggelegde
i,itn Vaténnu "°g enkele
d- S. behalve de bewa-
vat, hp( 00,e" v<»r het
nog c>'aniet had aange
ven §ePn definitieve schuldi-
's Werelds grootste vliegtuig de Lockheed Galaxy produceerde vroeger
enorme rookwolken bij de start. De motoren zijn nu echter uitgerust met
een nieuw type verbrandingskamerdat voor volkomen schone uitlaatgassen
zorgt.
