[erika probeert van tijd te profiteren
teeds meer druk op Thieu
obert van S.
psychische
iservatie
BONN EENS MET
BERLIJN-AKKOORD
1970
I )e^e|UH
ik zie het donker in
0'®
1 september
komt de zon weer op
Frankrijk
weer eens
dwars
Oppositie werkt mee
Indonesië wil
22.000
gevangenen
laten gaan
Combinatie
NDU, PC en
Arbeiderspers
vergt offers
Rijkswegen in
10°/o drukker
binnenland
buitenland
)GDIT J AAR VOOR KRIJGSRAAD ARNHEM
li
TEVREDEN
HERSTELD
Politie-onderzoek
naar
herkomst bericht
Maar»
fmissen
Monetaire conferentie
op 15 september
Dollar-crisis
SAMEN
NIET GELUKKIG
WEIGERING
Interpol speurt
naar identiteit
onbekende man
Tweede bekentenis
moord ds. Diephuis
26 augustus 1971
17
Mn onzer verslaggevers)
„.©I/BRUGGE De 22-ja-
Eenstplichtige militair Robert
uit Amstelveen, die ervan
J.» wordt in de nacht van 2
Le| jl, in het Belgische Knok-
politieagenten te hebben
schoten en twee andere ern-
hebben verwond, bevindt
«omenteel in een kliniek voor
Whische observatie van zes
'«ruim twee weken komt hij
naar het huis van bewaring
hem. HÜ zal daarna nog een
"1 keren worden verhoord vóór
je loop van september zal
|h besloten wanneer hij zich
de krijgsraad te Arnhem zal
m verantwoorden. Dat zal
shijnlijk in oktober of novem-
(beuren. Het is in ieder geval
(doeling, dat de zaak nog dit
gorkomt.
lert van S. zal tenminste ten
worden gelegd: doodslag op
It en Paul Dumarey, mishan-
fmet ernstig lichamelijk Iet-
In de politiemannen André
[out en Rigobert de Vooght,
diefstallen in de Elias Beeck-
serne te Ede en in de leger-
flïittenberg te Garderen en
jntal autodiefstallen in Bei-
i Nederland. Het staat nog
;t welke auditeur-militair de
fa voordragen, mr. J. Bekke-
mr. J. van den Berkhof.
jllels zijn de achtergronden
Jiiramatlsche schietpartij in
jte Knokke, waarbij Van S.
'iel hele magazijn (30 patro-
a een Uzi-geweer op de vier
armer, leegschoot, nog niet
al uit 4e verf gekomen. Van
steeds heter is gaan mee-
aan het onderzoek, heeft
verklaard, dat hij in opperste pa
niek gehandeld heeft.
Men helt steeds meer over naar
de overtuiging, dat Van S. „een
eenzame figuur was, die door een
hele constellatie van omstandighe
den tot zijn tragische daden kwam".
Auditeur-militair mr. Van den
Berkhof hoopt en verwacht, dat het
psychiatrisch rapport, dat na de
[Van S.: in psychische
Robert
observatie.
De Knokse politiemannen A.
Maenhout (r.) en R. de Vooght (l.),
die tijdens de schietpartij werden
gewond. De eerste is hersteld, de
tweede kan straks waarschijnlijk al
leen bureauwerk verrichten.
psychische observatie van Van S.
als afsluiting van het gerechtelijk
vooronderzoek zal worden opge
steld, nog wat meer duidelijkheid
zal verschaffen.
Er zijn volgens mr. Van den
Berkhof tijdens het uitgebreide en
gedegen onderzoek in ieder geval
geen aanwijzingen gevonden, dat
Robert van S. deel uitmaakte van
een internationaal wapensmokkel-
of spionagecomplot.
De Belgische justitie is volgens
de procureur des konings te Brug
ge, mr. Jean Vossen, tevreden over
de inbreng, die van Belgische zijde
bij het onderzoek geleverd kon wor
den. „De samenwerking is heel goed
en nuttig geweest", aldus de heer
Vossen. De Belgische justitie (die
geen waarnemers naar het proces
zal sturen, „want we hebben meer
dan voldoende vertrouwen in de
Nederlandse justitie") en politie
zullen ook alle mogelijke medewer
king bieden bij de terechtzitting.
Indien dat gewenst wordt zullen de
getuigen beschikbaar worden ge
houden voor de krijgsraad.
Van de twee politiemannen, die
hij de schietpartij werden gewond,
is de heer Maenhout geheel her
steld. Dat geldt in zekere zin ook
voor de heer De Vooght. Hij kan
straks waarschijnlijk alleen maar
bureauwerk doen bij de politie,
omdat zijn linkerhand is verminkt.
(Van onze redactie buitenland)
SAIGON De Amerikaanse ambassade in Saigon zet presi
dent Ngoeyen van Thieu steeds sterker onder druk om hem
ertoe te bewegen terug te komen op zijn besluit zijn kandida
tuur voor de presidentsverkiezingen te handhaven. Thieu is de
enige kandidaat.
De Amerikaanse ambassadeur, Ellsworth Bunker bracht gisteren tot
tweemaal toe een bezoek aan het kabinet van Thieu. De Zuidvietna-
mese president maakte bekend dat hij pas volgende week officieel zijn
besluit om zich kandidaat te stellen zal bekendmaken.
De Amerikaanse ambassade pro
beert van de tijd tot de bekendma
king te profiteren om Thieu tot ande
re gedachten te brengen. Zij gokt
daarbij op het feit dat drie van de
elf generaals die Thieu voor de vor
ming van zijn besluit heeft geraad
pleegd, zich gereserveerd hebben op
gesteld ten aanzien van zijn stand
punt. Het is in het verleden al vaker
voorgekomen dat de Verenigde Sta
ten een flink stuk invloed konden
uitoefenen via de kringen van het
Zuidvietnamese leger.
Thieu heeft gistermorgen na een
onderhoud van een uur met Bunker
in hotel „Majestic" een toespraak ge
houden voor honderd gedelegeerden
van het provinciale kiesvolk. Hij
(Van onze RTV-redactie)
HILVERSUM Een rijksrecher
cheur is gistermiddag bij de staf van
de radio-actualiteitenrubriek „Hier
en Nu" van de NCRV begonnen met
een onderzoek naar de herkomst van
een maandag door Paul Hollaar om
geroepen bericht.
In dat bericht werd meegedeeld
dat tijdens de reis van koningin Ju
liana en prins Bernhard naar Indo
nesië het paleis Soestdijk extra be.
waakt zou worden en de woonoor
den van de Molukkers in het bij
zonder gecontroleerd zouden worden.
De rechercheur, die volgens een
woordvoerder van „Hier en Nu" de
juistheid van het bericht bevestigde,
heeft alleen gesproken met drs.
Henk Glimmerveen, hoofd radio van
de rubriek. Hij zal vandaag terugko
men om een gesprek te hebben met
Paul Hollaar.
Volgens de woordvoerder is aan
de rechercheur de herkomst van het
bericht niet bekendgemaakt. Deze
heeft wel gezinspeeld op gijzeling
van de heer Glimmerveen. Maandag
middag is een strikt vertrouwelijke
opdracht inzake het toezicht op de
Molukkers op de politie-telexen ver
schenen.
i voeren een doei-
industrialisatiepolitiek.
recht aan. Zonder veel
pi gehakketak. De resul-
politiek er worden
I guldens aan premies ge-
pfo zichtbaar voor ieder
phnge moeite neemt eens
u te kijken in de Belgische
Ncies. Nederland speelt
faantrekken van de voor de
jgenheid van grote delen
•provincie zo broodnodige
F"een s°ort paniekvoetbal.
pn die daarvoor na veel ge-
gemarchandeer einde-
pbus zijn gekomen, worden
P® dag op de andere weer
T water gezet. Daarbij ont-
f Kennelijk het besef dat
Iptiepolitiek en de daarbij
'nanciële overheids-
len van lange adem zijn.
j z° langzamerhand wel
j at de manier waarop
rnet name de Brabantse
Jyheidsbelangen belieft
L.t i6" sdFikbarend negatief
KL Ij aardoor in de zware
Trestnid mef onze
[Zuiderburen duidelijk in
plagen positie. Dat is,
L dat onder ogen zien,
een kwestie van premie-
H6t is, misschien veel
[^een zaak van mentali-
van sfeer waarin met
gegadigden kan worden
lA en van improvisatie-
I ze zuiderburen en re-
■ïkloverij bij pns.
la't "r9S® neemt het aantal
plukte ondanks alle -
Ll, Pogingen een
[gelegenheid, o.a. in de
te scheppen. Een
Jke ontwikkeling, om-
,1975 in Midden-
'0.000 nieuwe ar-
meer dan nu nodig
e o6n ,W6rk te verschaf-
It ni u'e kwam de pre-
I ^aag als een onbe-
Vh e beslissing. Ten-
L iAar, van overtuigd is
let oi I 'ndustrialisatie-
CL definitief ge-
l Br»7.en dat dan ze9gen.
rderen tntSe Werknemers
I kunnen er zich dan
ktor
gen
Nker
(Van onze financiële redactie)
WASHINGTON/LONDEN Ter
wijl de dollar op de Europese wissel
markten steeds minder opbrengt,
schijnen de kansen op een internatio
nale conferentie voor vaststelling van
waardeveranderingen van de belang
rijkste valuta steeds belangrijker te
worden.
Uit kringen van het Internationaal
Monetair Fonds weten Britse finan
ciële deskundigen te melden, dat de
monetaire conferentie vermoedelijk
op 15 september in Londen wordt
gehouden. Twee dagen daarvoor komt
in Brussel, volgens plan, de EEG-mi-
nisterraad bijeen om de geschillen
over de pariteiten te regelen. Tenzij
het Benelux-voorstel om op 3 en 4
septëmber, vervroegd dus, te verga
deren, ook door Frankrijk geaccep
teerd zou worden. Het ziet er niet
naar uit.
(Van onze financiële redactie)
PARIJS Frankrijk heeft gewei
gerd de vergadering van de EEG-
ministers van financiën over mone
taire zaken, die op 13 september is
bepaald, te vervroegen. De Benelux
had voorgesteld om dit overleg reeds
op 3 en 4 september te houden. De
Westduitse minister van financiën,
Kari Schiller, had wel oren naar dit
plan.
De Franse regeringswoordvoerder,
Leo Hamon, liet, na een kabinetsver
gadering in Parijs weten, dat „de
conferentiedatum van 13 september
de deelnemers van het overleg in
staat stelt de problemen te overden
ken en het nodige overleg te plegen".
Hij voegde daaraan toe: „Een prema
ture bijeenkomst zou een ongelukkig
effect kunnen hebben als door ge
brek aan voorbereiding misverstan
den ontstaan, die tot onenigheid kun
nen leiden".
op gaan voorbereiden straks in
België, al pendelend, hun brood te
moeten gaan verdienen. Vaak dan
ook nog in van oorsprong Neder
landse bedrijven.
(Van onze redactie buitenland)
BONN De regering in Bonn heeft gisteren de raamovereenkomst
van de grote vier over Berlijn goedgekeurd en zich bereid verklaard
tot onderhandelingen met Oost-Duitsland. Voorwaarde voor dit laat
ste is wel dat de overeenkomst moet zijn ondertekend. En dat zou
al op 2 september gebeuren.
Deze officiële houding van Bonn
resulteerde uit een kabinetsbijeen
komst onder leiding van bondskanse
lier Willy Brandt en werd vertolkt
door regeringswoordvoerder Conrad
Ahlers.
Het standpunt van de bondsrege
ring komt in het kort hierop neer:
de regering stelt vast dat de belan
gen van de bondsrepubliek en van
Berlijn zijn gewaarborgd. Ze ver
wacht van de regeling voor Berlijn,
waaraan nog succesvolle onderhande
lingen met de DDR moeten worden
toegevoegd, een wezenlijke bijdrage
tot de ontspanning in Midden-Euro
pa. Verder begroet zij de overeen
komst van de grote vier als een be
vestiging van haar eigen op vrede en
normalisering gerichte politiek.
Volgens Conrad Ahlers zal minis
ter van buitenlandse zaken Walter
Scheel de ambassadeurs van de wes
terse grote drie mondeling van het
standpunt van zijn regering op de
hoogte brengen. Het standpunt van
Bonn kan volgens hem formeel wor
den gezien als een opdracht aan
staatssecretaris Egon Bahr onderhan
delingen met de DDR op te nemen
over de technische details van het
akkoord.
De Westduitse oppositie CDÜ/CSU
heeft de regering-Brandt aangeboden
ook bij de volgende fases van de re
geling voor Berlijn met haar samen
te werken. In een in Bonn uitgege
ven verklaring zeggen deze partijen
nog geen definitief oordeel te willen
geven over het uiteindelijke resul
taat van het bereikte akkoord. Wel
zou zijn gebleken dat de bezorgdheid
die door de oppositie in de bondsdag
herhaaldelijk is geuit over een op
lossing voor de kwestie-Berlijn „ge
grond" is geweest. Oppositieleider
Rainier Barzel voegde er aan toe:
„Wij stellen vast dat de punten van
bezorgdheid voor een goed deel
dankzij de consequente houding van
de westerse drie en ondanks de toe
gevendheid van de bondsregering
nu erkenning hebben gevonden".
BRANDT
eens
(Van onze redactie binnenland)
DEN HAAG De intensiteit van
het autoverkeer op de rijkswegen is
in 1970 belangrijk sterker gestegen
dan het jaar daarvoor, namelijk met
10 pet. Uit de regelmatige verkeers
tellingen van de rijkswaterstaat
blijkt dat de indexcijfers voor het
werkdagverkeer 100- in 1960, 211 in
1969 en 232 in 1970 zijn.
Dit betekent dat de drukte op onze
autowegen thans bijna 2,5 maal zo
groot is als tien jaar geleden. Het
opmerkelijke van deze cijfers is
voorts, dat het personenautoverkeer
vorig jaar een stijging te zien gaf
van 14 pet. (van 231 in 1969 tot 263
in 1970), terwijl het vrachtautover
keer over 1969 en 1970 stabiel bleef
(index 164 in 1970, te vergelijken
met 164 in 1969 en 100 in 1960).
sprak daar over technische en poli
tieke organisatie van de verkiezings
campagne.
Zoals bekend zijn de Verenigde
Staten niet bijster gelukkig met deze
verkiezingen, waarvan de uitslag nu
al vaststaat. Bij gebrek aan andere
kandidaten zal Thieu opnieuw presi
dent worden. De andere kandidaten,
de „grote Minh" en vice-president
Ky hebben zich teruggetrokken om
dat volgens hen de verkiezingen niet
van doen hebben met democratische
volksraadpleging. Maar zoals uit het
overleg van Bunker met Thieu blijkt,
heeft Amerika nog niet alle hoop op
gegeven om Thieu tot andere ge
dachten te brengen.. Zo zou er een
permanente open lijn zijn tussen am
bassadeur Bunker en Henry Kissin
ger, de voornaamste adviseur van
president Nixon op het gebied van
de buitenlandse politiek.
In de omgeving van president
Thieu stelt men Intussen, dat Ky zijn
kandidatuur niet kan intrekken, om
dat deze officieel is vastgelegd. Daar
om zou Ky ook gezegd hebben dat hij
„weigert aan de verkiezingen mee te
doen".
THIEU
druk
GRONINGEN Op het Groningse
politiebureau logeert sinds enige
weken een 44-jarige man die zegt
dat hij de Groninger Jan de Breuk
is. De politie heeft echter alle rede
nen om er aan te twijfelen dat de
man inderdaat zo heet. In de
verhalen die hij vertelt zouden al
lerlei onwaarheden zitten. Interpol
is al ingeschakeld om mee te helpen
de ware identiteit van de man op te
sporen. De onbekende, die zegt Jan
de Breuk te heten, kwam onlangs
liftend naar Groningen. Hij vertelde
in vloeiend Duits dat hij betonwer
ker is en dat hij zijn identiteitspa
pieren kwam halen. Op het Gronin
ger Stadhuis zijn echter geen gege
vens van een De Breuk, die op 17
mei 1927 geboren zou moeten zijn.
Interpol gaat op het ogenblik na of
het juist is wat de man zegt, name
lijk dat hij een paar jaar geleden in
het Duitse Hagen ^aan het hoofd is
geopereerd. Bij de Groninger politie
is na de publikatie van foto's van
Jan de Breuk een x-eactie binnenge
komen van iemand uit Amersfoort.
Die meende de onbekende uit En
schede te kennen. Daar woonde hij
onder de naam Hagen. Opvallend is
dat de man zelf aan de politie heeft
opgegeven dat hij woonde in de
Duitse plaats met die naam.
(Van onze redactie buitenland)
DJAKARTA De Indonesische
regering streeft er naar voor het ein
de van dit jaar 22.000 politieke ge
vangenen vrij te laten. Volgens de
meest recente cijfers, waarover de
Indonesische regering beschikt, zijn
er nu nog 45.000 politieke gevange
nen. Eind december zullen er dus
nog 23.000 in kampen en gevangenis
sen verblijven.
Minister van buitenlandse zaken,
Adam Malik, heeft dit gisteren tij
dens een gesprek met verslaggevers
bekendgemaakt. De regering-Soehar-
to is van plan op de duur alle poli
tieke gevangenen vrij te laten. Malik
voegde daar nog aan toe dat de men
sen die op het gevangenen-eiland
Boeroe zitten niet permanent verban
nen zijn.
Malik verklaarde ook dat de Zuid-
molukkers, die terug willen keren
„naar Indonesië, geen hoop mogen
hebben op zelfbestuur. Zij zullen
geen voorrechten krijgen boven an
dere bevolkingsgroepen". Indonesië
wil doorgaan met de repatriëring van
Ambonezen naar dat land.
AMSTERDAM (ANP) „De sa
menwerking tussen NDU, Perscom
binatie en de Arbeiderspers zullen
aanzienlijke financiële offers vragen,
zowel in de vermogenssfeer als ten
behoeve van de afvloeiingskosten van
het personeel. Een overheidsbijdrage
daarin zal zoals ook door de
staatscommissie Rooy in haar inte-
rimrapport is bepleit onmisbaar
zijn".
Dit staat in een gisteren uitgegeven
verklaring van de directies van de
N.V. De Arbeiderspers te Rotterdam,
de Nederlandse Dagblad Unie N.V.
te Rotterdam en de Perscombinatie
N.V. in Amsterdam aan het perso
neel.
De N.V. de Arbeiderspers en de
Perscombinatie N.V. hebben aan het
personeel van de beide ondernemin
gen meegedeeld, dat de fusie tussen
deze N.V.'s ook invloed zal hebben
op de in Rotterdam verschijnende
edities van het Rotterdams Parool
en de Amsterdamse en de landelijke
edities van Het Vrije Volk. Deze
edities zullen in een nader te bepalen
reorganisatie worden gebracht, zo
heet het in een communiqué.
Tussen het Algemeen Dagblad en
Het Vrije Volk in Rotterdam zal
een commerciële samenwerking wor
den aangegaan.
Voor de meerderheid van het
grafisch personeel van Het Vrije
Volk zal plaatsingsmogelijkheid zijn
bü het Rotterdamse bedrijf van de
Nederlandse Dagbladunie. Over de
consequenties van een en ander zal
het overleg met de vakorganisaties
worden voortgezet.
De technische en commerciële sa
menwerking, die tussen de NDU en
de Telegraaf bestaat in de N.V. Uni-
tel, kan in de nieuwe regeling niet
worden ingepast. Deze samenwer-,
king zal door de NDU worden be
ëindigd.
Intussen blijkt het dagelijks be
stuur van de Nederlandse Vereni
ging van Journalisten van mening
dat blij de aankondiging van de sa
menwerking van de bij de NDU,
Perscombinatie en Arbeiderpers be
trokken bladen, geen eensluidende
mededelingen zijn gedaan over ga
rantie inzake het behoud van de
identiteit van de betrokken bladen.
De NVJ zegt dit na gesproken te
hebben met de redactiecommissies
van de betrokken bladen. Voor het
verkrijgen van de noodzakelijke in
stemming van deze redacties acht
de NVJ het een absolute voorwaarde
dat alsnog schriftelijk ondubbelzin
nige garanties gegeven worden.
C/ v
Waar harde munten rollen, kès-
koppen wonen, de lauwheid zege
viert, tienduizenden buitenlandse
werknemers de vuile baantjes krij
gen, gelukkig nog zuilen bestaan,
kranten fuseren, winsten tot normale
proporties worden teruggebracht, ont
slagen vallen, het volkorenbrood
niet meer is wat het geweest is, daar,
in en door dat land stroomt een ri-
vier.
En ze noemden hem Rijn, wat ner
gens op sloeg. In dat land dron
ken honderdduizenden mensen wa
ter dat uit de rivier kwam. Gezui
verd, zo sterk gezuiverd dat het
drinkwater naar chloor smaakte en
drinkers water gingen halen in aan
palende zuidelijke provincies, waar
de inwoners geen Rijn-water dron
ken.
Want dat zuiveren was nodig. Een
liter ongezuiverd Rijn-water beteken
de zo ongeveer de dood. Want in dat
Rijn-water loosden honderden fabrie
ken hun rotzooi en ze deden dat
zonder blikken of blozen. Vergiften,
chloren, koolwaterstoffen, dat en
meer rotzooi stroomde door dat land
in een rivier die Rijn heet.
En de deskundigen zeiden dat de
ellende die de inwoners van dat land
in de zeventiger jaren beleefden, nog
slechts het begin was. De onheils
profeten voorspelden dat die rivier
in het jaar 2.000 kokend het land
in zou stromen. Er totaal geen plan
ten in en rond zouden groeien, vis
totaal zou zijn verdwenen.
En wat deden de inwoners van dat
land, dat nog tientallen van derge
lijke vuilstromen teldeZe schudden
het hoofd, zeiden „gut, gut" en „nou
nou" en keken verder naar Willem
Duys.
Begrijpt u wel?
Wij graven gewoon een kuil voor
onszelf.
Genoeg pessimisme voor het twee
de gedeelte van deze week, die zo
veel plezierigs in zich herbergt.
Want dat Amerika's ogen over de
operette-democratie in Zuid-Vietnam
nu eindelijk opengaan, is geen kwaad
teken. Men kan zich alleen afvragen
waarom dat anderhalf miljoen dode
Aziaten, 50.000 dode Amerikanen, on
metelijk veel leed voor de burgerbe
volking en honderden miljarden
toen nog sterke) dollars heeft moe
ten kosten.
(Nix)Onbenul waarschijnlijk.
Het Algemeen Vrije Volksvaderland
Handelsparool-NRC.
Waarmee maar gezegd wil wezen,
dat het nog allemaal geen koek en
ei is. U zijt gegroet.
MER1JN
GRONINGEN (ANP) Ook de
tweede verdachte van de moord op
de 84-jarige emeritus-predikant W.
P. Diephuis in Ten Boer, de 21-jari-
ge L. E., heeft een volledige beken
tenis afgelegd.
De uitlevering van beide ver
dachten is aangevraagd. Eerder had
een vriend van E. reeds bekend, vol
gens de politie.
DE GESTOLEN ambtsketenen van
de Utrechtse burgemeester zijn te
recht. Gisteren zijn ze opgevist uit
het Amsterdam-Rijnkanaal.
(ADVERTENTIE)