N.M.P. STAAT
OP SPRINGEN
Militairen controleren alles; van ziekenhuizen, hotels
en fabrieken tot universiteiten en boerencommunes....
Zouteloze
humor in
Knokke-
Heist
Bestuur beschouwt Ie Pas niet
meer als fractievoorzitter
Studentenstop
mogelijk inzet
kort geding
Rus bij gevluchte soon
binnenland
buitenland
NORMAN WEBSTER
VIJFTIG PROCENT
LOF
IVO DE WIJS EN
DRS. P. „REDDEN"
HET FESTIVAL
DWANG
Engeland staakt
raketprogram
Zaterdag 31 juli 1971
De Chinezen noemen het hun
bevrijdingsleger van het volk. Het
moet wel de meest opmerkelijke
gewapende strijdkracht ter wereld
zijn. Geen gouden galons, geen
sierlijke epauletten, geen medail
les, geen tekenen van rang. De
man die de leiding heeft over de
gezamenlijke chefs van staven
draagt hetzelfde slobberige ge
kreukte uniform als de gewone
soldaat.
China's bevrijdingsleger, drie miljoen goedgetrainde,
gedisciplineerde „vaklui".
VOLKSLEGER ZIT OVERAL
Als je hier woont zie je solda
ten in fabrieken aan draaiban
ken staan, modder in karren
scheppen waar men dammen in
de rivier aanlegt je kan hen
zelfs in snoepgoedwinkels ach
ter de toonbank zien staan
Militairen staan aan het hoofd
van staal- en textielfabrieken,
steenkoolmijnen en spoorwegen,
universiteiten, centrale rege
ringsministeries, warenhuizen,
ziekenhuizen, hotels, de grote
brug bij Nanking en de onder
grondse in Peking. In veel boe
rencommunes en op scholen wer
ken ze achter de schermen
Zoals wel duidelijk zal zijn oe
fent het Chinese leger een invoed
uit die veel verder gaat dan die
van een gevechtsapparaat van drie
miljoen man. In feite heeft het
overal en op elk gebied in het land
de macht in handen.
Het is de grootste macht die
voor samenhang en discipline in
China zorgt een rol die het
leger tijdens de culturele revolutie
aan zich getrokken heeft. En het
leger vertoont ook geen tekenen
dat het die rol zal laten varen
De dominerende invloed van het
leger is twee jaar geleden op het
negende nationale partijcongres
bevestigd. Vijftig procent van de
mensen, die voor het nieuwe poli
bureau van de partij gekozen wer
den, bestond uit militairen. Sinds
toen is de stafchef Hoeang Yoeng-
Sjeng aan het nationale politieke
front als een komeet omhoog ge
schoten. Als militair in hart en
nieren en voorstander van strenge
discipline, werd hij in maart 1968
benoemd tot chef van de staf.
In de Chinese hiërarchief is Hoe
ang van de tiende naar de vijfde
plaats geklommen en staat nu nog
maar achter voorzitter Mao, vice-
voorzitter Lin Piao, premier Tsioe
en -Lai en Kang Sjeng.
Hoeang is 65, een veteraan van
het rode leger, maar hij ziet er
ongeveer 15 jaar jonger is. Hij is
direct verantwoordelijk aan de
hoogste soldaat in het land, Lin
Piao, die minister van defensie en
Mao's opvolger is. En zijn uniform?
Het bestaat uit een olijfgroene pet
en wijde tuniek en broek. De enige
onderscheidingen zijn een rode
ster op de pet, twee rode insignes
op de kraag en een Mao-speldje en
een rood speldje met de leus „dien
het volk" op de linkerborst.
De term bevrijdingsleger van
het volk omvat ook de veel kleine
re luchtmacht en de marine. Hun
uniformen zijn identiek, de lucht
macht heeft een groene pet en tu
niek en donkerblauwe broek. De
marine draagt eën lichtblauwe.
Rangen en onderscheidingen
werden in 1965 tegelijk met de
uniformen Russische stijl afge
schaft. Alle Chinese militairen
werden „commandanten" of „strij
ders". Je kunt hen maar op een
manier van elkaar onderscheiden
de zakken op hun uniform. Een
officier heeft er vier op zijn uni
form en de knopen zijn niet te
zien: een strijder heeft twee zak
ken waarvan de knopen wel te
zien zijn.
De afschaffing van rangen en
tekens na een experiment van tien
jaar betekenen alleen maar een
terugkeer naar de gewoonten van
het rode leger. Het is een leger dat
zichzelf vond tijdens de jaren van
guerrillastrijd tegen Tsjang Kai-
Sjek en de Japanners, waarin het
belangrijkste winstpunt het vermo
gen bleek om zich „als vissen in
het water" tussen de Chinese be
volking te voelen.
Het is zeker een leger met wei
nig pretenties. De kampen worden
omgeven door rijstvelden en _ak-
kers,^ waarop groenten verbouwd
worden en als je langs zo'n kamp
komt zal je zien, dat soldaten men
selijke mest op het land werpen.
varkensstallen schoonmaken en
buiten de kazerne hun eigen kle
ren met de hand wassen.
Ze werken in kleine fabrieken
waarin het voedsel bewerkt wordt,
en waar ze cement, bakstenen,
kunstmest, medicijnen e.d. fabrice
ren. In de medische verzorging van
de boerenbevolking hebben ze de
laatste jaren vooraan gelopen. Zp
hebben nieuwe medicijnen od
zichzelf uitgeprobeerd.
Het leger en de soldaten worden
in de pers regelmatig om bun
voorbeeldige deugden geprezen.
Deze deugden omvatten zuiverheid
van hart en in de politiek: be
scheidenheid en dienstbetoon aan
het volk. De meest vooraanstaande
held was onlangs Hoeng-Hai: die
een nieuw soort varkensvoedsel
ontwikkeld had.
Deze nauwe band tussen het
leger en het volk is de kern van
de Chinese militaire strategie. Die
strategie is hoofdzakelijk defensief
een leger uit het volk dat sa
menwerkt met de Chinese militie
en de Chinese grote massa om elke
vijand te laten verdrinken in de
zee van de oorlog van het volk.
De militaire tactiek legt de na
druk op het bevechten van de
vijand op korte afstand om het ef
fect van die superieure wapens zo
klein mogelijk te houden. Een
hoofdartikel in het Dagblad van
het Bevrijdingsleger van december
1969, toen het land zich fysiek en
geestelijk voorbereidde op een mo
gelijke Russische aanval, was hier
over betrekkelijk duidelijk.
„We moeten hard oefenen en
vaardigheid verkrijgen in het
vechten van man tot man en het
vechten in de nacht en het vechten
binnen 200 meter", stond er te
lezen. Waarnemers hier zeggen,
dat de Chinezen het materiaal voor
die gevechtstactiek hebben zoals
goede kleine anti-tankwapens.
Waar het zwaardere uitrustig be
treft heeft China niets dat tegen
dat van de Russen, die in 1960 de
wapenleveranties aan Peking ge
staakt hebben op kan.
De laatste maanden zijn er ech
ter tekenen te bespeuren die erop
wijzen dat er nieuwe pogingen on
dernomen worden. De marine
krijgt grotere oorlogsschepen en de
luchtmacht nieuwe vliegtuigen,
met nam een gevechtsvliegtuig van
Chinese makelij. Maar geen van
beide onderdelen vormen een of
fensieve bedreiging.
Op het gebied van kernwapens
en raketten is wat vooruitgang ge
boekt, hoewel die langzamer was
dan verwacht. Geschat wordt dat
tegen 1975. China een respectabel
aantal raketten voor middelgrote
afstanden kan hebben, waarmee
steden in Rusland, 't Verre Oosten
en elders in Azië beschoten kun
nen worden.
Zelfs als die er zijn zal de Chi
nese strategie een defensieve zijn.
In de afgelopen twee decennia
heeft China maar een paar keer
toegeslagen de bezetting van
Tibet, de aanval op Korea en het
verdrijven van Indiase strijdkrach
ten uit de Himalaya.
Volgens het Chinese militair
denken zijn mensen belangrijker
dan wapens. Aan dit idee, waarop
Mao alles baseert, is wel eens ge
twijfeld. De meest vooraanstaande
persoon, die dit idee in twijfel
heeft getrokken, was Peng Teh-
Hoeai, die meer „professionalisme"
en minder politiek in het leger
wilde en die dicht bij de wapens-
leverende Russen stond. Peng is in
1959 ontslagen en als minister van
defensie opgevolgd door een van
de briljante commandanten van
het rode leger, Lin Pao.
Lin was een man wiens trouw
aan Mao buiten kijf stond en hij
begon onmiddellijk aan een pro
gramma om het leger ideologisch
op peil te brengen om hen te laten
zien welke weg ze moesten in
slaan. Voor de soldaten publiceerde
nii een verzameling citaten van
Mao in een zakboekje met rode
omslag. Op die manier is het klei
ne rode boekje, dat de nationale
bijbel zou worden, in het leven
gekomen
Lin slaagde in zijn politieke taak
en verzekerde op die manier Mao
van de zo belangrijke steun die de
voorzitter nodig had om ten strijde
te kunnen trekken tegen zijn
machtige rivalen in de partij. In
augustus 1966. aan het begin van
de rode gardefase van de culturele
revolutie, werd Lin Mao's „nauwste
vriend in het leger". De strijd
bracht krachten los >die sterker
waren dan zelfs Mao had gedacht,
en er kwam een tijd dat China ern
stig ontwricht was en op sommige
plaatsen een bloedige strijd tussen
kleine elkaar beconcurrerende par
tijtjes ontstond. Het leger kreeg de
opdracht een actieve rol te spelen
in het herstellen van de normale
toestand in het land. Dat deed het
ook; en nam bezit van kantoren en
instellingen over het gehele land.
De militairen bleken een mati
gende invloed uit te oefenen en
pakten de tierende rode garde
vaak hard aan. Hoeang Yoeng-
Sjeng, toen commandant van de
militaire streek rond Kanton, han
delde met opvallende vastberaden
heid.
Dus oefent het leger controle uit,
een tijdelijke controle die wei
even kan duren. Dit is in China
niet zo'n opvallende zaak als wel
zou kunnen lijken. Daar bestaat de
scherpe scheidslijn tussen militair
en burger zoals wij die kennen
niet. Bijna alle vooraanstaande
communistische leiders zijn eens
soldaat geweest in de jaren voor
de overwinning in China. En mili-,
tairen hebben vaak lang in de
administratieve sector geweest.
Soldaten hebben ook vaak effectief
de macht in grensstreken en gebie
den met niet-Chinese minderheden
waar onrust heerste, behouden. Ze
gebruiken geweld waar dit noodza
kelijk is zoals in Tibet maar
proberen ook minderheden te be
keren en daar vrede mee te sluiten
door goede daden en intensief poli
tiek werk. Het behoort allemaal
tot het werk van een leger van het
volk.
HEIST Tranen met tuiten re
gende het buiten, terwijl in het
schouwburgje Kavelingen van
Knokke-Heist de finale ging van
het 7e Humorfestival. Het was een
passend decor, want de humor was
over het algemeen ver zoek. In liet
land der blinde humor was tenslot
te éénoog Ivo de Wijs koning, die
met zijn ploegmakkers drs. P. Pie-
ter Nieuwint, Aggie Terlingen en
Richard Fritschy er opgewekt een
eind aan maakte. De brijachtige
inhoud van deze finale, redelijk
goed ingezet met een viertal lied
jes gezongen door André van den
Heuvel, was de uitverkoren oogst
van zes dagen „humor". In de
„voorronden' 'waren mannen als de
slecht zingende Dimitri van Toren
en de pingelende Jules de Corte al
afgegaan. Het enige verweer, dat
de humoristen hadden, waren sne
ren op de pers, die in groten
getale aanwezig niet zn mals
had geoordeeld.
Vijf ploegen de formule, die
vorig jaar voor het eerst werd
gehanteerd hebben de afgelopen
week de slag om de humor gestre
den. Ook al kondigde de BRT-
omroepster de beide programma's
die de Vlaamse tv de tweede helft
van augustus zaluitzenden, aan
met de bewering, dat er honderden
definities te geven zijl)'van humor,
het werd niet erg duidelijk welke
tormule Knokke-Heist nu hanteert.
Ho finale leek doorgaans meer op
een saai songfestival dan op een
feest vol humor.
De ploeg André van den Heuvel
Ernst van Altena stelde heftig
teleur en men vroeg zich in Vlaan
deren af: is dat nu die Van Altena,
waarvoor je tot op dat moment
bijna een knieval zou doen? Maar
bij een tweede optreden revan
cheerde de ploeg zich, althans bij
de pers; bij het publiek kwam het
allemaal niet zo over. Dat publiek
en de pers kregen namelijk een
vinger in de zouteloze pap door
stemrecht. Maar die pers heeft het
niet au serieux genomen, vonden
de artiesten en hebben maar een
slag geslagen.
Nee, serieuze humor, ben je mal.
Zo in de trant van het liedje
„Bloemen"; zoet gevooisd op een
muziekske, dat naar plagiaat riek
te. Daar stond Leen Persyn voor;
het meisje „dat zo graag op blote
voeten loopt, plastische kunsten
studeerde, maar toch meer tijd
doorbracht met toneel, zang en
turnfeesten". Ze was met ploeglei
der Willem Vermandcre doorge
drongen tot de finale.
Willem is een rasechte Vlaming,
die een innerlijke taalstrijd bij me
opriep; de vriendelijke rode baard
man sprak, geloof ik, Vlaams van
het zuiverste water. Aan hem
merkte je, dat de jeugdbeweging
in Vlaanderen nog niet dood is.
Hem wordt een geluid toegedicht,
dat aan de Dubliners doet denken
en de liedjes heten dan folk-songs.
Kampvuurliedjes. waarvan het
jeugdsentiment druipt.
Maar het publiek lust dat, want
hij was de eerste die de zaal Het
ontdooien. En geklaptv dat ze heb
ben en zingen van sjokke-sjok. Hij
was ook de eerste, die de „strijd"
met de pers aanbond en het liedje
„Mijn Velo", dat de krantemen
sen hadden uitverkoren, negeerde
en inruilde voor ene Magdalena;
de zuivere toon was dan ook af en
toe ver zoek.
Ook Elly u weet wel van
Kikkert (Zuidervelt) vond dat
het tijd werd dat de pers wensjes
zou mogen doen en zong daarom
van een „Ster". Maar haar ster
viel al na het eerste couplet. Toch
zong ze met Kikkert alleraardigste
liedjes; zelfs een liele litanie van
Maria en dat vond de zaal best
mooi. Maar dat mocht niet, want
„zo grappig was het niet, hoor",
vermaande Elly. Dat zul je toch
naar je hoofd krijgen op een hn-
morfestival. Maar Elly „n Kikkert
hadden het ook moeilijk. Je laat
deze beide vriendelijke mensen,
die echt wat in hun mars hadden
in de ploeg van ons aller Dimitri,
toch niet optreden na Les Turlu-
pins. Wat deze dame en heer
brachten, heette mime, maar het
kwam niet verder dan een slecht
stukje kermisvariété; banaal on
voldoende. Ploegleider Dimitri van
Toren moest bovendien zelf onder
vinden, dat grammofoonplaten ma
ken in studio's, die je stem opfok
ken (hij is aan zijn vierde lp toe)
iets anders is dan in de leeuwe-
kuil van het publiek zingen, in
Heist althans stond er wel een
groot vraagteken achter zijn vedet
teschap in Vlaanderen.
Dan was er nog de ploeg Jan de
Wilde - Hugo Raspoet, die in de
Glory-Halleluja-stijl dramatisch
zongen over het zonlicht. Ironie is
het sterkste wapen van deze club.
Vooral het drietal Lamp, Lazerus
en Crhis wisten daar wat van,
terwijl de opzet van „Het regent"
door Delia Bosiere de mist inging
bij het publiek omdat de ironie te
geavanceerd gebracht werd. Wat is
het toch allemaal moeilijk, die hu
mor
Echt gelachen werd voor liet
eerst bij de finale van de finale,
toen de ploeg Ivo de Wijs, in
goede samenwerking met drs. P.
de zaal wat opjutte. Nu is humor
niet identiek met een vette lach of
lol. maar het was soms wel ver
kwikkend na al het moeilijke ge
doe vooraf. De humor is wat stu
dentikoos, de kritische noten in
een liedje als „De wortels van het
kwaad" wat nadrukkelijk non-con
formistisch, maar de ploeg houdt
als geheel een belofte in. Verruk
kelijk was de persiflage op de
smartlap a la Corry en de Rekels,
Drs. P. werd in de conference (de
enige van de hele avond!) soms
nog moeilijk wanneer het niet
meer leuk is, maar zijn liedjes
blijven knotsgek met zijn gebar
sten stem, die niet altijd verstaan
baar is.
Het begin van de finale werd
ingezet met „De Ballade van de
nog niet verwekte dochter" (Ernst
van Altena) en „Jimmy Newman"
(Tom Paxton) door André van den
Heuvel; liedjes gekozen door de
pers. Het publiek koos: „Ik heb
het goed" en „Natuurlijk hou ik
van je". Juist in deze beide pu-
blieksliedjes kwam Van den Heu
vel als acteur het beste uit de
muziek. Hij zingt nu ook bijna
doorlopend zuiver, wat al een hele
winst is. Met humor hadden deze
liedjes weinig van doen, maar een
kniesoor die daar nu nog op let.
Als er ook een bekroning gegeven
was voor de beste muzikale arran
gementen en begeleiding, dan had
deze ongetwijfeld ten deel moeten
vallen aan de musici, die Van den
Heuvel ondersteunden.
Het meest humoristische van de
ze avond was waarschijnlijk wel
het moment, dat André van den
Heuvel met een benauwd gezicht
kwam zeggen, dat ze nog niet kon
gen beginnen omdat er eerst nog
een stekker van de basgitaar ge
repareerd moest worden. Even la
ter kwam de BRT-omroepster dit
ook nog eens vertellen, maar nie
mand wist de situatie geestig op te
vangen. Het was ine de humor
wel.
HENK EGBERS
x (Van onze parlementaire redactie)
DEN HAAG De Nederlandse Middenstands Partij, die sinds haar
oprichting getroffen wordt door een reeks van interne conflicten, staat
thans op barsten. Aanleiding is dat het hoofdbestuur van deze partij,
die bij de jongste Kamerverkiezingen onverwacht met twee zetels uit
de bus kwam, een motie heeft aangenomen, waarin de huidige fractie
voorzitter van de NMP in de Tweede Kamer, de heer A. W. te Pas,
wordt verzocht zijn functie ter beschikking te stellen.
Volgens het hoofdbestuur heeft de
heer Te Pas zich het fractievoorzit
terschap eigenmachtig toegeëigend,
zonder overleg te plegen, met zijn
fractiegenoot, de heer Jac. de Jong
uit Vorden en ook zonder het hoofd
bestuur van deze partij daarin te
kennen. Het hoofdbestuur, waarvan
de heer Jac. de Jong zelf voorzitter
is, distatieert zich volledig van de
heer Te Pas en wil hem niet meer
beschouwen als vertegenwoordiger
van de NMP.
Aanleiding tot de motie van wan
trouwen is het optreden van de heer
Te Pas in het parlement, dat tot nog
toe heeft geleid tot een reeks dave
rende lachsalvo's en het feit dat de
heer Te Pas in een advies aan de ko
ningin de socialist Den Uyl had voor
gedragen tot informateur.
Het hoofdbestuur van de NMP wil
dat het fractievoorzitterschap wordt
overgedragen aan de heer Jac. de
Jong, die zelf na een conflict in de
partij tot Tweede Kamerlid werd
aangewezen. De heer De Jong kwam
destijds in de plaats van de Amster
dammer Dessing, die tweede op de
lijst stond. Lijsttrekker bij de ver
kiezingen was de heer Te Pas, de heer
De Jong stond op de derde plaats.
Volgens de heer De Jong zal de
heer A. te Pas niet bereid zijn de con
sequenties te trekken uit de motie van
het hoofdbestuur. Doet hij dat wel
dan zal volgens de regel van het spel
de heer Dessing weer in aanmerking
moeten komen voor het Kamerlid
maatschap.
Nu de gemoederen zo hoog zijn op
gelaaid in de Middenstandspartij
heeft de heer Dessing besloten aan
Kamervoorzitter Van Thiel een brief
te schrijven, waarin hij schrijft- des
tijds onder dwang zijn zetel beschik
baar te hebben gesteld. De heer De
Jong: „Van dwang van mijn zijde kan
geen sprake zijn, de heer Te Pas en
diens schoonzoon Kamping hebben
zelf druk uitgeoefend op de heer Des
sing zijn zetel prijs te geven". De
heer De Jong beschuldigt de heer
Dessing van chantagemethoden. „Des
sing probeert mij met deze brief de
Kamer uit te werken, maar ik wijk
niet voor zulke praktijken".
LONDEN (RTR) De Britse re
gering heeft besloten tot stopzetting
van het „Black Arrow"-programma
voor de ontwikkeling van draagra-
ketten omdat het een onevenredig
groot deel van de beschikbare mid
delen opslokt.
Later dit jaar zal van de basis
Woomera in Australië nog een X3-
satelliet worden gelanceerd met be
hulp van zo'n raket, dan is het afge
lopen. Engeland gaat zich dan toe
leggen op de ontwikkeling van kunst
manen.
Het besluit, door minister Corfield
in het parlement meegedeeld, heeft
teleurstelling teweeggebracht in de
Britse ruimtevaartindustrie.
(Van een onzer verslaggevers)
AMSTERDAM De algemene stu
denten vereniging Amsterdam (AS-
VA) overweegt in kort geding op te
komen tegen de beslissing van het
bestuur der medische faculteit van
de Amsterdamse universiteit een stu
dentenstop in te stellen. Komend
studiejaar zullen volgens deze beslis
sing, niet meer dan 280 eerste jaars
en 225 tweede jaars-studenten wor
den toegelaten. Minister De Brauw
(Wetenschapsbeleid en Wetenschap
pelijk Onderwijs) had de Amsterdam
se medische faculteit 425 eerste en
250 tweedejaars toegedacht.
Als advocaat en procureur in het
■eventuele kort geding zal optreden
mr. M. G. Rood uit Amsterdam.
„De hoogleraren die zich inzetten
voor een studentenstop bij genees
kunde spelen daardoor niet alleen
met de belangen van de aankomen
de studenten, maar ook met die van
het Nederlandse volk", aldus het
ASVA-tjestuur en de actiegroep van
medische studenten in een commen
taar op de faculteitsbeslissing. „Zij
kiezen de weg van de minste weer
stand door zich neer te leggen bij het
chronisch heersende gebrek aan mid
delen, mensen en geld in de artsen
opleiding en door zich in te zetten
voor beperking van het aantal me
dische studenten op een moment dat
van alle kanten het nijpend tekort
aan artsen weer wordt benadrukt".
Commentaar van dr. A. van den
Hof, faculteitssecretaris: „Als wij een
student inschrijven, garanderen wij
daarmee dat wij hem binnen een
aanvaardbare periode opleiden tot
bekwaam arts. Wanneer het aantal
studenten dat de minister voorschrijft
wordt toegelaten, zien wij de moge
lijkheid tot die garantie niet".
De Russische tolk Mikail Jakoesjindie twee weken geleden vluchtte
tijdens een bezoek van een Russische atletiekploeg, wandelt hier met zijn
vader door een straat in de Zweedse hoofdstad Stockholm. Jakoesjin sr. is
naar Stockholm gevlogen om zijn zoon over te halen weer naar Moskou terug
te kerenwaar hij een vrouw en een kind heeft.
