4
Suikerziektemodel
uit
GORKUMS RIDDER - 'T GROOTSTE ZWARTE
SCHAAP VAN NEDERLAND - MET PENSIOEN
1
e<
Duif
Apart
Rekels
J.Th.J.M. Willems
Slapen
Morgen
Walvissen
Linksehan^
Durf
1
ZATEkUA^blJLAGE VAN DE STEM/31JULI 1971
Door aan 'n proefschrift
een laatste stelling van hu
moristische aard toe te
voegen suggereert men,
veelal ten onrechte, dat het
voorafgaande geheel au se-
rieux dient te worden ge
nomen.
Dr. C. Versluys
Beter tien vogels in de
lucht dan één in de hand.
Dr. N. Postema
De instelling van een
Teleac-cursus Voetbal ver
dient de hoogste prioriteit.
Dr. J. de Pont
Terecht wijst Chorus op
het feit dat men in Neder
land voortreffelijk koffie
kan maken, maar in cafés
vrijwel nooit krijgt.
Dr. F. Hoogendijk
De onduidelijkheid in
de politiek laat aan duide
lijkheid niets te wensen
over.
Dr. W. yan Venrooy
De vakbeweging wordt
ten onrechte een beweging
genoemd.
Dr. A. van Miert
Het gebruik van wie
rook kan niet vervangen
worden door het roken van
sigaren tijdens de eredienst
Dr. J. Huijts
Alleen als huisdier ver
momd kan men zich in Ne
derland vrijelijk bewegen
in parken en plantsoenen.
Dr. Q. van der Meer
Het streven van de
vrouw naar een gelijke po
sitie in de maatschappij is
ondermijnd door haar ver
langen naar een ongelijke
plaats in de tram.
Dr. O. Schönherr
Uit het gedrag op de
weg blijkt dat het Neder
landse volk een volk is van
gelijkhebbers.
Dr. N. Schouten
Het verkopen van zoge
naamde opvoersets voor
bromfietsen dient strafbaar
te worden gesteld.
Dr. A. Pos
De goedkoopste metho
de van lawaai- en onzin-
bestrijding is het herme
tisch afsluiten van beide
uitwendige gehoorgangen.
Dr. I. van der Sluis
De voornaamste onge
wenste bijwerking van "de
pil" is de angst ervoor.
Dr. J. Torringa
Veel Nederlanders we
ten dat er goede en slechte
voetballers zijn. Zij dienen
te beseffen dat deze goed-
slecht indeling ook opgaat
voor medische specialisten.
Dr. J. Hemmel
Het is absurd dat men
op de meeste middelbare
scholen wel het liefdesle
ven van de regenworm be
handelt en de voortplan
ting van de mens buiten
beschouwing laat.
Dr. Th. Postmes
Het veelvuldig- belonen
van een kind met snoep
goed betekent maar al te
vaak een toekomstige be
straffing.
Dr. J. Dijkman
Al deze stellingen - en de il
lustraties - zijn afkomstig uit
het net verschenen bundeltje:
"Promots", een uitgave van 't
Instituut voor Sociale Weten
schappen. Aad van der Toorn
verzamelde een aantal fraaie
stellingen uit de eindeloze
reeks die bij proefschriften
worden aangboden.
GORKIJM Gorinchem, Gorkum: stad
van de martelaren, stad ook van ridder
Van Rappard, 's lands bekendste non-
conformist. Stille straatjes die uitmon
den op een niet zo fraai plein, dat nog
altijd „Groote" Markt heet. In de Wilhelmina-
fontein fonkelt het water. Ver spatten de druppels
weg, haast tol aan het grijze stadhuis, zetel van de
„grijze eminentie", zoals tegenstanders van Gor-
kums omstreden burgemeester mr. Louis, Rudolf,
Jules ridder Van Rappard noemen. Wat degenen
die zijn bloed wel kunnen drinken niet klaar kre
gen, deed de tijd Van Rappard gaat heen als
burgemeester.
Ik
ben
n
Eind deze maand luidt het
stadje aan de rivier, waar de
emoties de laatste jaren
even hoog gingen als in Coo-
lens dorp, hem uit. Daar
voor zijn drie dagen uitge
trokken. Zijn werkkamer in
het grijze huis van de ge
meente is indrukwekkend.
Tegenover zijn bureau een
doek van de Gorcumse schil
der Abraham Bloemaert (16e
eeuw): 'Willem II graaf van
Holland die recht spreekt
over een ontrouwe rentmees
ter. Van Rappard placht in
de oorlogsjaren zelfverzeker
de Teutonen door middel van
dat schilderij wat rechtsbe
ginselen bij te brengen. Ach
ter zijn stoel met het enigs
zins verschoten Gorkumse
wapen ,De Kruisiging van
Petrus', eveneens van Bloe
maert. Op zijn kolossale
schrijftafel die een vracht
paperassen torst de vader
landse driekleur.
Van Rappard, grijs ris een
duif, felle ogen achter grote
brilleglazen, agressieve kin,
spreekt. „Ben tijdens de va
kantie van mijn ouders (in
Overveen) geboren. Vader
was toen griffier van het
kantongerecht in Purmer-
end. In 1910 verhuisden we
naar Tiel, waar ik het gym
nasium bezocht. In '25 ben
ik natuurlijk in Utrecht
rechten gaan studeren". Zes
jaar later is de dan vijfen
twintigjarige Van Rappard
klaar met die studie. Hij
wordt advocaat in Nijmegen,
overigens niet voor lang
want in '32 ruilt hij de ad
vocatuur voor het burge
meestersambt. Zoelen, een
vlek onder de rook van Tiel,
wordt zijn eerste stand
plaats. Een boze boer fulmi
neert al na een paar maan
den Van Rappard-bewind
„We hebben je met 118 paar
den ingehaald; ik wou dat
we je er met 500 weer uit
konden krijgen". Medio sep
tember 1939 wordt mr. Louis
ridder van Rappard eerste
burger van Gorinchem, dan
nog een suffend vestingstad
je dat deel uitmaakt van de
.onneembare' Hollandse wa
terlinie. De laatste jaren zijn
voor de militante Van Rap
pard, telg uit een oud re
gentengeslacht („Wij, Van
Rappards, hebben al vier
eeuwen deel aan het open
baar bestuur") de moeilijk
ste van zijn hele carrière
geweest. Hij komt in conflict
met elf raadsleden die het
vertikken om hun ongenoe
gen over de e van be
sturen van Van Rappard on
der stoelen of banken te ste
ken. Het elftal neemt ont
slag Gorkum is schier onbe
stuurbaar. Er wordt ge
schreven en gewreven dat de
stukken eraf vliegen. Een
minister en een commissaris
van de koningin komen er
aan te pas, maar ridder Van
Rappard die er geen mo
ment over piekert om 't har
nas uit te trekken blijft zit
ten waar hij zit. „Wij bur
gemeesters zijn ook scheids
rechters en die hebben het
recht om een vent het veld
uit te sturen. Dat heb ik ook
gedaan", zegt hij, terwijl hij
zijn bril in de hand neemt.
„Ik ben voorstander van een
duidelijk gezag en daar ont
breekt het op dit ogenblik in
dit land aan. Geen wonder
dan ook dat men het al heeft
over autorariteiten. De ont
wikkeling van het bestuur,
zoals die zich in Nederland
voltrekt is rampzalig. We
gaan naar een robotsfeer
toe; eigenlijk weet men niet
meer door wie men gere
geerd wordt. Het oude sy
steem was veel herkenbaar
der, óók de fouten die ge
maakt werden. Fouten wor
den nu door een anonieme
bureaucratie gemaakt. De
elite houdt zich in de anoni
miteit schuil".
vol
strekt
geren moeten af van de ge
dachte dat hen strikjes in
het haar gevlochten zullen
worden door de po1'tie". Na
1 augustus dieper de poli
tiek in? „We zullen de bood
schap van Nederlands Appel
(,Voor fatsoen') blijven
ronddragen. Wij zijn bij de
verkiezingen de enigen ge
weest die werkelijk politieke
vragen hebben geraakt; wij
wensen een regering die re
geert, óók op het gebied van
de ethiek. Ondanks het feit
dat we eigenlijk door de
pers zijn doodgezwegen (al
leen als je gestenigd wordt
zoals in Eindhoven
haal je de krant) kregen we
in ieder vlek van Nederland
medestanders. We verzamel
den tienduizenden mensen
op onze lijst. Als men mij 'n
faire kans had gegeven zou
den het er veel meer zijn ge
worden". De monarchie? „Ik
ben een monarchist in hart
en nieren. Je kunt dit land
wel afschrijven als er geen
vorstenhuis i et zijn arbitrai
re functie meer is. Onder 'n
andere naam duren de
Hoekse en Kabeljauwse
twisten onverminderd voort.
Er is een ontwikkeling aan
de gang van stilzwijgende
eliminering. Ik ben er ove
rigens van overtuigd dat ne
gentig procent van ons volk
voor het vorstenhuis is. Als
de mannen het niet zijn, zijn
de vrouwen het wel".
apart mens'
door
PIET
DE BONT
Kritiek op de hogere over
heid dus? Van Rappard:
„We leven in een land waar
de overheid zich wat de kwa
liteit van het bestaan betreft
zeer vergaande dingen toe
eigent. U mag niet bij uw
baas weg wanneer u wilt en
wat u wilt. Voor mij, doorge-
foerneerde liberaal, is de be
tutteling onaanvaardbaar.
Maar op het terrein van de
ethiek, van het normatieve
beleid, faalt diezelfde over
heid volkomen. Aan de kwa
liteit van de beschaving
wordt geen aandacht ge
schonken. Eén van de be
langrijkste delen van haar
taak radio en televisie
geeft zij over aan onverant
woordelijke lieden die een
staat in de staat vormen en
die verder reikende bedoelin
gen hebben. Ik ben echt niet
voor censuur, maar kwaaie
rekels die het hiet willen af
leren moet het afgeleerd wor
den. Radio en televisie in dit
land passen een censuur toe
die veel ingrijpender is dan
die waarover zij zelf kla
gen". Over fatsoensnormen:
„We hollen naar beneden.
De vervlakking van het
normbesef is ontstellend en
lang niet alleen op het ter
rein van de seks. Helaas
stelt niemand zich de vraag
of dat ook niet komt door de
overheid die alles maar over
haar kant laat gaan. Bij de
jongste verkiezingen hebben
bijna alle partijen de kern
vraag waar het om gaat: 't
afweren van gevaren voor de
gemeenschap, gemist". Over
seks in het bijzonder: „Na
tuurlijk zijn er hier in Gor
kum seksboetieks. Als de
justitie niet flink genoeg is
om in te grijpen kan ik wei
nig doen. De oververhitting
des vlezes die zich openbaart
is onvoorstelbaar. We leven
in een maatschappij die in
het kwade het kwade niet
meer ziet. Die afschuwelijke
NVSH: een vereniging tot
bevordering van de publieke
ontucht. De moorden waar
over je de laatste tijd zoveel
leest zouden er niet zijn ge
weest als de ouders hun ver
antwoordelijkheid wat beter
kenden. Door het popfestival
in Rotterdam zijn hier in
Gorcum veertig gezinnen
naar de knoppen gegaan. Als
je als overheid een dieren
tuin maakt met seks en ver
dovende middelen hoe 'wil je
dan dat een kind van vijf
tien stevig in de schoenen
staat? De jeugd komt wel te
rug, maar dan in de knop ge-,
broken. Het compromis op 't
gebied van abortus is een
zeer bedenkelijke zaak. De
baas in eigen buik is toch
krankzinnig. Het is een pre
mie op de ontucht. Euthana
sie is de volgende stap".
Het rode boekje voor scho
lieren. „Een levensgevaar
lijk boekje. Overigens ben ik
van mening dat er geen con
flict is tussen ons ouderen
en de jeugd, maar van een
tussen vijftien- tot achttien
jarigen en twintig- tot vijf
entwintigjarigen. De eerste
groep wordt gemanipuleerd
door vuurrode leraren. De
studentenrevolte is mislukt
en wel dank zij de behoud
zucht van de Franse arbei
ders. De studentenopstand is
echt voorbij, ook hier. Me
neer Regtien maakt al deel
uit van het establishment.
Met de jeugd heb ik geen
moeite. Ik zeg haar wel dat
ik ziek word van haar aan
doenlijke sentimentaliteit die
zich veelal uit in de inacti
viteit van de jeugd. De jon-
Het establishment? „Het es
tablishment wordt niet al
leen bepaald door de twee
honderd van Mertens, maar
ook door Mertens en de zij
nen zelf". Over Luns: „Luns
is werkelijk een voortreffe
lijke vent. Hij heeft wel te
laat met de vuist op tafel ge
slagen". Over zichzelf: „Als
ik mijn mond had gehouden
zou ik twintig jaar geleden
al Kamerlid voor de VVD
zijn geweest. Maar ik
moet getuigen. Ik ben een
volstrekt apart mens die niet
thuishoort in het establish
ment; men geeft mij altijd
in een vals imago weer. Ik
ben veel vooruitstrevender
dan velen die zich voor
vooruitstrevend uitgeven.
Kijk maar eens naar wat er
hier in Gorkum tot staind is
gekomen. Maar ik blijf vech
ten. Mijn doodssnik zal nog
een kreet van getuigenis
zijn, verdomme nog aan
toe". Mr. Louis, Rudolf, Ju
les, ridder van Rappard,
.ridder in de orde van de
kraaiende haan' (plaatselij
ke carnavalsvereniging), ,het
grootste swerte schaop van
Nederland' (Nijmeegse car
navalsvereniging, slotvoogd
van Loevestein, imker en
fruitkweker (eenentwintig
hectare) is zondag 1 augus
tus burgemeester van Gorin
chem af. Hij blijft voorlppig
nog in het stadje wonen. Te
midden van vriend en vij
and.
Suikerziekte is een ziekte
die veroorzaakt wordt
door het niet goed func
tioneren van de menselij
ke stofwisseling. Dat is
geen nieuws, reeds lang
wordt deze ziekte onder
zocht en dit onderzoek
heeft zeer elementaire ge
gevens opgeleverd over 't
functioneren van het
menselijk lichaam. Al dit
jnderzoek heeft echter
nog steeds geen antwoord
gebracht op de vraag
waardoor suikerziekte
wordt veroorzaakt.
Een geijkte manier om de
oorzaak van een ziekte te
zoeken ligt in de opstelling
van een model. Men kent de
gevolgen (morfologisch en
chemisch) van een aandoe
ning en probeert dan uit te
zoeken welke factoren deze
gevolgen kunen doen ont
staan. Een van de gevolgen
van suikerziekte is de be
schadiging van insuliné-pro-
ducerende cellen in een be-
oaalde speekselklier. Deze
beschadiging veroorzaakt de
hoge concentratie suiker in
het bloed en maakt de insu
line - injecties noodzakelijk.
Een Duitse onderzoekgroep
heeft nu ontdekt dat 'n be
paald virus of beter een
variatie op een bekend virus
in staat is om deze ceben
ernstig te beschadigen. Het
impliceert natuurlijk niet dat
dit virus ook de suikerziekte
veroorzaakt, maar door het
effect van het virus is de
mogelijkheid niet uitgeslo
ten dat dit zo is.
Onderzoekingen in het Max
Plackinstituut voor gedrags-
fysiologie heeft duidelijk ge
maakt dat het 24-uur ritme
waarin wij leven absoluut
niet noodzakelijk het beste
is. Personen die afgesloten
van licht en zonder klok
hun eigen ritme konden be
palen kozen over het alge
meen een langere dag dan
ze in de buitenwereld ge
daan zouden hebben, gemid
deld duurde de dag bij deze
mensen 25 uur in plaats van
12 uur. Duitse deskundigen
concluderen uit dit onderzoek
dat het dag- en nachtritme
dat we op aarde kennen als
een maat optreedt die de ei
gen-ritmen van de verschil
lende mensen dwingt om in
gelijk ritme te lopen. Een
van de gevolgen hiervan zou
zijn dat bij mensen die van
nature een langere dag wil
len dan de aarde biedt la
ter wakker worden dan de
zon opkomt en later inslapen
dan de zon ondergaat. Een
bekend verschijnsel in onze
cultuur.
Sport is een voortzetting
van de politiek met ande
re middellen.
(stelling bij proefschrift
van J. van der Baan,
Utrecht).
Wanneer de regering een be
leid zou volgen dat gericht is^
op het treffen van voorzie
ningen ten dienste van 7,5
miljoen auto's in 2000, wordt
daarmee een maatschappe
lijk proces bevorderd dat
zich aanpast aan de progno
se.
(stelling bij bovenge
noemd proefschrift)
Boeken over de wereld van
morgen vallen over het al
gemeen in twee categoriën;
of het zijn science fiction
boeken die in wezen elke
band met de realiteit missen
(Fiction) of het zijn futurolo
gische verhandelingen die
niet alleen vrij droog zijn,
maar bovendien alleen over
de nabije toekomst hande
len. Het boek De Wereld Van
Morgen uit de serie „De
wereld waarin wij leven"
vormt <-en uitzondering op
onze wereld geschilderd op
deze regel. In dit 124 bladzij
den tellende werk is de toe
komstige ontwikkeling van
onze werekd geschilderd op
een zeer leesbare wijze, voor
een betrekkelijk lange ter
mijn en uitgaande van de
bestaande en realiseerbare
mogelijkheden. Bij de'mees
te geschetste ontwikkelingen
gaat de auteur uit van een
bestaande situatie; het toe
komstig verkeer wordt bij
voorbeeld aan de hand van
de momenteel reeds be
staande mogelijkheden en de
huizenbouw van de toekomst
is gebaseerd op reeds be
staande plannen en projec
ten. Een reëel boek dus, een
boek dat uitgaat van reëele
mogelijkheden (al doen de
wat fantastische tekeningen
soms anders vermoeden).
Helaas ook een eenzijdig
boek want de technische mo
gelijkheden die de huidige
ontwikkeling mogelijk maakt
wordt min of meer kritiek
loos als groots beschouwd,
de gevaren die deze ontwik
kelingen (bijvoorbeeld de ex
ploitatie van de zeebodem
en de mechanisering van de
oogst) komen in dit boek van
uitgeverij Gaade niet ter
sprake.
„De Wereld van morgen is
verschenen in een wat rom
melige serie waarin men
ook nog De Bewegende Aar
de de Trek der Dieren, De
Grote Woestijnen, het zwak
kere boek De Grote Handels
wegen en de onmogelijke
uitgave Zo Is De Natuur (in
125 pagina's) aantreft.
De Wereld van Morgen door
K. K. Goldstein uitgeverij
Gaade.
Het medisch centrum dat
tijdens de Olympische spe
len over de gezondheid van
de spelers waakt zal een
uitgebreide electronische ap
paratuur krijgen om de con
ditie te testen. Iedere deel
nemer kan in dit centrum
nauwkeurig op de hoogte
worden gesteld van zijn pres
tatievermogen.
Op grond van biologische
overwegingen is het niet
mogelijk een maximum toe
laatbaar alkoholpromillage
vast te stellen voor bestuur
ders van motorrijtuigen.
(Stelling bij proefschrift
van F. Stecher - Ras
mussen, Utrecht)
Een levendig geloofsbesef
van het eeuwige leven is de
diepste grond van het onge
huwd zijn van priesters en
kloosterlingen. De mode
zucht van ontkoppeling van
priesterschap en celibaat
hangt samen met een ver
duistering van dit besef,
(stelling bij een proef
schrift van J. Schokken-
broek, Utrecht).
DOOR TE intensieve jacht is
de walvis een bedreigde soort
géwordén. Van de grauwe
walvis waren er ongeveer 100
jaar geleden nog zeker 30.000,
nu waarschijnlijk nog maar
ongeveer 6000. Van de blauwe
vinvis waren er zo'n 30 jaar
geleden nog zeker 100.000 en
op het ogenblik waarschijn
lijk nog maar 1000. Volgens
de Verenigde Naties over
schrijdt het vangaantal van
zeker 4 soorten de geboorten-
aanwas. Er bestaa' weliswaar
een aantal voorschriften maar
de jacht op deze zee-zoogdie
ren gaat nauwelijks vermin
derd door en het handelt bij
deze jacht om grote aantallen.
f uchtvervuiling blijft actueel en met name de vervuiling door
het (benzine-) autoverkeer vraagt steeds meer de aandacht.
Als logisch gevolg daarvan worden de meettechnieken om de
schadelijke componenten in uitlaatgassen op te sporen piet de
dag nauwkeuriger. Op de foto het Shell-aparaat.
ZAt li\ÜAGBIJL7|
w
„Ik lieb er gen
zei de man.
ren bij de hui
een nieuwe
maanden drai
een lek gemaal
gen, het zit me
En de man koe
gen huis om v
lende af te zijn
begon het verh
lijk pas.
Want de man me
méér factoren zl
klussenellende
dan onwillige hui:
als lieden die b
middellijk te ko:
het „vergeten", i
den die de repars
uitvoeren, waarna
er niets van deugt
die simpelweg zeg
voor zo'n rotklusj
nen komen opdrav
„Doe die dingen
zélf" zei de omgev
man. En hij sprak
niet, want ik heb
se handen." En
duurde voort.
Men kan de man i
haaltje naar belii|
vangen door Janser'
Jan'sma en Jubberc
er zijn talloze men:
derland die worst
het klussen-proble
morgen aan het o:
gint moeder de
over, en elke avond
constateerd worde:
lek mog niet gedac
raam nóg niet ge
is.
En als het gebeurt
komen de jeremia
de rekening, die v
zo hoog uitvalt als
verwacht. Want in 1
de man maar een
gewerkt, en dan is
drag vaon f.32,50 to
bar. Wie heeft er j
Beide partijen, dac
Want natuurlijk is i
om voor een kwart
zo'n bedrag neer ti
tellen. Maar van d
kamt vergeet de klai
reparateur eerst
kijken, de zaak he
nomen, en vervolgd
is gekomen voor h
lijke werk. En als ei
sen de vijftien en tw
den uurloon wordt
zijn die twee en dj
een halve gulden w
maal verantwoord.
Een moeilijke ze
waarvan de oorz;
simpel zit in het fei
in Nederland in
meer in een situa
waarin sommige
enorm veel geld
in vergelijking metj
Men kon met een
inkomen een halve
leden een dienstme:
den" van een fractil
inkomen maar
gelukkigvoorbi]
veel mensen moet:
delijk nog aan wei
In Amerika, waar
wikkeling zich a
eerder voordeed, w
al enkele tientallen
leden al normaal d
hun eigen huis ond
Hier komt deze
ling nu pas goed
steeds meer mensei
dekt hebben dat ze
kunnen schildereij
plafond kunnen wi
ven ook het „grote:
aan.
Nou moet ik eerst
gen van die „lint
heid" want ik heb
indruk dat dit
meer met gemakzi
met onvermogen i
heeft. Laten we
dat niemand ter wei
met een voortreffel:
van metselen of 1
bouwde talent om e
Pijp te vernieuw;
werk moet geleerd
en als men da;
reid is zal blijken
met die onhandig
meevalt. Natuurlij
nigeen af en toe
vaststellen dat-het|
maar die vloeken
slist niet luider zij
over reparateurs d:
Jaten gaan of reke:
te hoog uitvallen,
nieuw argument
méér aan het onde;
het eigen huis te g
Sinds kort immer:
normale kosten nie
trekbaar voor de
gen het goude:
dat Witteveen de
meer van een ve
van het keukeninte
taalde (de belastin
wist daar wel een
zijn voorbij. In d
van de reparateu: