Wie 100 wil worden moet trouwen en niet roken Eén op „Het gezicht van een volkeren- moordenaar Auto op aardgas aantrekkelijk Lemon Dry OrangeDry ok uw peioos ts sckep CONCENTRATIEKAMP-COMMANDANT STANGL NS-Vakantie- dagtochten Rijbewijs van kortere duur dan vijf jaar Boerenprotest op vergadering ruilverkaveling Samen op reis? Neem een 2-pluskaart! ROBIJN MOGELIJKHEDEN IN NIEUWE WET: Drink'swat ongewonere! jstianen n.v. binnenland buitenland Veruit meeste bejaarden wonen gewoon zelfstandig ADMINISTRATIEF IN ONGENADE voordelig uit met NS voordelig uit met NS heetman Rechtsbescherming Overheid stimuleert de inflatie 1 it café „Het Witte een heeft. - 34852 (3 lijnen) IVEN ling, longen ïeven kan nemen en naast ende werkzaamheden wil wenden woensdag, don- 12.00 uur. Eventueel ook mische afspraak, afdeling bweg 2, Breda. Telefoon in tewerkgesteld als de hoogspannings- le buitenlucht te wer- nen. bben voor dit werk 8.30—17.00 uur wen- uislaan 173 te Breda, icitaties in behande- ntact opnemen: aar B&D 4 jaar geleden trots op was, research volkomen achterhaald. Er» ijn door de massa-produktie in onze n met 17.000 werknemers ongeloof- 9- heeft deDNJ72die unieke versnellings laag toerental de boorkracht 2'/i X at lage toerental (en die extra boor- ft u nodig voor het zware werk; voor tail en harde steen, voor hout- en draa>en. Het hoge toerental gebruikt en in hout, voor zagen, poetsen en >or het dubbele toerental presteert uw •ér. slijt hij minder en blijven uw boren P. oude boormachine voor z'n trouwe htdek het intense plezier van werken J-machine van Black Decker. gereedschap T 19. BREDA ERGEN OP ZOOM. OSENDAAL. Woensdag 30 juni 1971 ALS U GRAAG 100 wilt worden dan moet u in elk geval gaan trou wen, de stad verlaten en ophouden met roken. Gehuwden worden name lijk vijf jaar ouder dan ongehuwden, buiten wonen scheelt ook vijf jaar, terwijl degene die twee pakjes siga retten per dag rookt zijn leven ge middeld twaalf jaar bekort. Dat bleek uit een tabel van enkele genetische en milieu-invloeden op de gemiddelde levensduur, die in ,,0p Leeftijd" werd afgedrukt bij een artikel van de bioloog drs. D. L. Knook. Een pakje sigaretten per dag kost volgens die tabel zeven jaar van uw leven en een te zwaar gewicht hakt er ook flink in: 25% te zwaar kost 3,6 jaar, 45% te zwaar 6,6 jaar en 57% te zwaar zelfs 15,1 jaar- Honderd jaar worden is voor de meesten van ons niet weggelegd. Toch leven er in de Verenigde Sta ten momenteel ruim 12.000 mensen van 100 jaar en ouder. De maximale levensduur wordt in het algemeen op 110 tot 115 jaar geschat. De hoogste officieel gecontroleerde leef tijd werd bereikt door Pierre Jou- bert, die in 1914 in Quebec overleed, toen hij 113 jaar en 100 dagen oud was. Onlangs is er in Engeland nog iemand op 109-jarige leeftijd overle den. In de Sowjet-Unie schijnt het be reiken van een veel hogere leeftijd mogelijk te zijn, al dient men zich te realiseren dat in tal van gebieden een eeuw geleden nog geen geboor teregisters bestonden- In 1956 gaven de Russische poste rijen een postzegel uit ter ere van Mahmud Aivazof, die volgens de autoriteiten de leeftijd van 148 jaar bereikt had. Volgens een persagen- schap in Moskou is Shirali Musli- mof, die op 20 mei van dit jaar zijn 164e verjaardag vierde, thans de oudste man ter wereld. Hij woont in de bergen van Azerbeidsjan, in het oosten van Trans-Kaukasië. Hij is - aldus het persagentschap - veel in de buitenlucht en werkt enkele uren per dag in zijn boomgaard. t Dank zij de verbetering van de medische.. voorzienisgen en de hy giënische omstandigheden is de ge middelde levensduur groter gewor den. Daarentegen zijn er hedendaag se invloeden die juist een sterk nadelig effect hebben. Denken we maar eens aan het verkeer en aan het onder grote stress leven. Drs. Knook zegt in zijn artikel dat de gemiddelde levensduur nog wel zal toenemen, maar iets spectaculairs verwacht hij niet. Het uitbannen van de gevreesde hart-,vaat- en nierziekten zou volgens een Ameri kaans onderzoek de gemiddelde leeftijd met 7,5 jaar doen toenemen en het overwinnen van kanker zou er nog eens 1,5 jaar bij doen. Een gemiddelde levensduur in de buurt van de 80 jaar zou met de orthodoxe geneeskunst het maxi- maal haalbaar zijn. Ongeveer 50% van onze bejaarden zijn vrouwen. Bij de geboorte bestaat een - welis waar gering - vrouwenoverschot en bovendien wordt de vrouw gemid deld drie tot vier jaar ouder dan de man. Het aantal ..overblijvende" vrouwen wordt nog vergroot doordat vrouwen vaak met een man trouwen die enkele jaren ouder is. Uit een onderzoek in de V. S. blijkt evenwel dat ook hier verandering in zit. In de V- S. huwt bijna iedereen: na het dertigste le vensjaar is 3% van de vrouwen en 4% van de mannen niet gehuwd of niet gehuwd geweest. Men huwt ook steeds meer op ongeveer dezelf de leeftijd eh het verschil in leeftijd tussen mannen en vrouwen waarop gehuwd wordt, wordt ook steeds kleiner. Vrouwen en mannen overlijden ook binnen een steeds nauwer wordende leeftijdsmarge. Uit dit alles wordt geconcludeerd dat het aantal alleenstaanden onder bejaar den zal afnemen en ook dat steeds meer bejaarden een zelfzandige huis houding zullen blijven voeren. Wat dit betreft zijn er trouwens ook grote misverstanden. Heel wat mensen denken bij het woord „be jaarden" meteen aan bejaardente huizen, terwijl veruit de meeste be jaarden gewoon zelfstandig wonen. Slechts 8% van de Nederlandse be jaarden (ongeveer 100.000) woont in een bejaarden- of verzorgingstehuis. Bij de hoogbejaarden (boven de 80) ligt dat anders: 1 op de 3 hoogbe jaarden woont in een tehuis. In de groep van 65 tot 70 is het echter maar 1 op de 20- Overigens ontbreken tal van nadere gegevens over de groep Nederlan ders boven de 65 zonder meer. (Van onze redactie buitenland). „TIJDENS HET VOORLEZEN VAN HET VONNIS heb ik steeds het gezicht van Stangl bestudeerd. Geen enkele keer, behalve toen hij „levenslang" hoorde, gaf hij blijk van enig gevoel. Zo zou hij, denk ik, ook wel in Sobibor en Treblinka zijn geweest. Gevoelloos, zonder enig mededogen, door niets of niemand te ontroeren. Hij zat er bij, alsof hij de bruiloft van vreemde mensen bijwoonde. Ik ga een boek over hem schrijven: Het gezicht van 'n volkerenmoordenaar." Aldus nazi-jager Simon Wiesenthal over de ex-commandant van het concentratiekamp Treblinka, Franz Paul Stangl, aan het eind van het eind vorig jaar afgesloten proces, waarin „de laatste grote oorlogsmisdadiger" schuldig werd bevonden aan moord op 400.000 mensen. FRANZ PAUL STRANFL Niets op mijn geweten Franz Stangl is nu, 63 jaar oud, overleden. Vier jaar geleden, in het voorjaar van 1967, was er al een eind gekomen aan de vrij heidsroes, waarin Stangl vluchtte, tot Brazilië toe, voor zijn rech ters. Niet voor zijn geweten, al thans, dat beweerde hij zelf tij dens zijn proces vorig jaar in Düsseldorf: „Ik heb toch nooit ie mand iets misdaan? Ik heb niets op mijn geweten". Hij had het vijfentwintig jaar lang tegen zich zelf gezegd. Toen, na de augustus-opstand in 1943, in het concentratiekamp Tre blinka, het kamp m>et de grond gelijk werd gemaakt, verdween kampcommandant Stangl naar Ita lië en nog later naar Zuid-Slavië om de partizanen te bestrijden. Hij overleefde daar de strijd. Aan het eind van de oorlog werd Stangl in Oostenrijk (waar hij op 26 maart 1908 was geboren en 23 jaar iater bij de politie kwam) door de Amerikanen gearresteerd als ge wezen SS-officier. Maar niemand wist iets van zijn rol in de vernie tigingskampen Sobibor en TreDim- ka. Op 30 mei 1948 ontsnapte hij uit de gevangenis van Linz en klopte in Rome aan bij het Rode Kruis, dat hem niets vermoedend hulp bood. Later kreeg hij eveneens in Rome een uitreis pas van een Oostenrijkse bisschop, waarna hij via Syrië met zijn ge zin naar Brazilië uitweek. Hii ves tigde zich daar in Sao Pauln Bijna twintig jaar ging het „goed". Maar begin 1967 klopte de schoonzoon van Stangl aan bij Si mon Wiesenthal en verried met zijn schoonvader een van de groot ste misdadigers uit het rijk van Hitier voor 7060 dollar... één (dol lar) cent voor ieder lijk uit. bet vernietigingskamp Treblinka, zoals de man zijn eis had geformeerd. Snel daarna werd Stangl door Brazilië uitgeleverd. Terug in Duitsland moet hij gezegd hebben'. „Ik ben blij weer eens Duits 1e horen spreken en het heerlijke Duitse landschap weer te kunnen zien." Alleen een man die meer dan twintig jaar lang niets anders heefit gedaan dan zichzelf en ande ren wijsmaken dat hij „niets op zijn geweten heeft" schijnt ertoe te kunnen komen zoiets navrants te zeggen. Stangt, in zijn nazi-jaren De „beul van Treblinka", dóe een van de „grootste vaklieden" is genoemd wat betreft het vernieti- ,gen van gevangenen in de nazi kampen, begon zijn carrière na de „Anschluss", toen hij lid van de Gestapo in het Oostenrijkse Linz werd. In 1940 kreeg hij een benoe ming op het bureau voor euthana sie in Berlijn. In 1941 werd hij commandant van „Slot Hartheim", een euthana- sie-imstituut en regelrechte school voor massamoordenaars. Over deze periode werd in 1947 in Wenen een aanklacht ingediend tegen Stangl wegens euthanasiemoorden: hij werd beschuldigd van het do den van 18.000 geesteszieken. Tij dens het proces in Düsseldorf vo rig jaar zei Stangl zelf: „Ik denk dat in het jaar dat ik daar (slot Hartheim) was, tussen de 24.000 en 28.000 mensen werden ver moord." Maar hij had zich daar volgens zijn zeggen alleen met administratieve zaken beziggehou den. In 1942 werd hij overgeplaatst naar Sobibor in Polen, na Ausch witz waarschijnlijk het gruwelijk ste vernietigingskamp van de na zi's, waar 1,6 miljoen joden onder wie 34.000 Nederlanders in de gaskamers ziin vermoord. Stangl bleef maar kort in Sobi bor, in augustus 1942 volgde zijn overplaatsing naar Treblinka, een concentratiekamp 120 km ten noordoosten van Warschau. Daar zijn in totaal 700.000 gevangenen om heit leven gebracht. Alleen al in de periode (nog geen jaar) dat Stangl er de leiding heeft gehad, zijn er 400.000 joden vermoord. Op 8 augustus 1943 kwamen de geVan- genen in Treblinka in opstand, waarbij ongeveer honderd mensen konden ontsnappen. Stangl, die een verschrikkelijke perfectionist was en zwaar onderscheiden was voor zijn werk daar als „de beste kamp leider die het grootste aandeel in de actie heeft", viel door dit, door de opstand bewezen, gebrek aan orde en tuchthandhaving in onge nade bij zijn superieuren. Misschien heeft dit hem nog wel zijn ruim twintig jaar vrijheid be zorgd, want na Treblinka werd Stangl ingezet in Italië en Zuid- Slavië, waarmee hij de grote klap in 1945 in Duitsland misliep. Het proces in Düsseldorf vorig laar heeft zeven maanden geduurd. Toen eenmaal bewezen was dat Stangl als commandant in Treblin ka volledig verantwoordelijk is ge weest voor 400.000 moorden in dat kamp, was het spoedig bekeken. Het Landesgericht veroordeelde hem op 22 december 1970 tot le venslange gevangenisstraf. Hij heeft niet eens meer de kans gekregen tegen dit vonnis in be roep te gaan. r M wt i'k nL een dag onbeperkt reizen door Nederland. 2 personen f 30.- 3 personen f 35.- 4 personen f 40.- 5 personen ƒ45.- Zaterdag en zondag onbeperkt geldig. Maandag t/m donderdag van 9 uur 's morgens af, vrijdag niet. Neem een pasfoto mee (Van onze redactie binnenland) DEN HAAG De regering zal het gebruik van aardgas bevorderen als uit verdere experimenten blijkt, dat dit economisch niet onaantrekkelijk en milieuhygiënisch aanvaardbaar is. In dit stadium is echter nog niet te voorzien, hoe dat zal gebeuren. Dit zegt minister Nelissen in antwoord op vragen van het Tweede Kamerlid Wieringa (PvdA). '4 l Aardgas geeft een schonere verbranding, minder vuile uitlaatgassen, min der motorslijtage en een zuiniger brandstofgebruik. Tegenover die voordelen wordt als belangrijk nadeel genoemd, dat bij vloeibaar aardgas een klein percentage van de voorraad moet verdampen om de temperatuur laag te houden, als de motor niet wordt gebruikt. Dit werkt explosiegevaar in par keergarages in de hand. Met de verdamping, het vervoer en het bewaren van aardgas zijn nog te weining proeven genomen om iets te kunnen zeggen over een rendabele en voor de volksgezondheid verantwoorde toepassing, concludeert de demissionaire minister van Economische Zaken. Hij voegt daaraan toe, dat op het ogenblik het geschikt maken van een motor voor aardgas als brandstof, waarbij de motor in staat blijft afwis selend op aardgas of ben one te lopen, nog een vrij kostbare zaak is, n.L voor een personenauto met benzinemotor rond de ƒ1300, (ADVERTENTIE) Een dagje naar Scheveningen of de Efteling, naar Volendam of Avifauna, naar Giethoorn of Texel. Keuze uit 30 mogelijkheden. Alle informatie in de brochure Vakantiedag- tochten op de stations. (ADVERTENTIE steen van de maand juli "Een bloeddruppel uit het hart van moeder aarde" noemen de oosterlingen deze zeld zaamste aller edelstenen. Met zijn prachtige, diep rode kleur en mysterieuze gloed een romantisch en letterlijk vorstelijk geschenk. sieraden met robijn van af 128.- edelsteenkundige f.g.a. diamantexpert g.i.a. LIJNBAAN 92 filiaal: oostzeedijk 155-157. rotterdam (Van onze parlement, redactie) DEN HAAG In een wetswij ziging, die waarschijnlijk eind dit jaar bij het parlement zal worden ingediend, zal de mogelijkheid worden geopend een rijbewijs van een kortere looptijd dan vijf jaar, n.l. van een tot en met vier jaar, te verstrekken aan automobilisten en motorrijders .als de gezond heidstoestand van de betrokkenen daartoe aanleiding geeft. Deze maatregel zal in de eerste plaats gelden voor personen van 60 jaar en ouder, di ebij het behalen of verlengen van een rijbewijs toch reeds, ook onder de huidige rege ling, onderworpen worden aan een medisch onderzoek. Ook jon geren met een „kwaal" kunnen echter een rijbewijs met een be perktere looptijd krijgen. (Van onze redactie binnenland) TUBBERGEN, In tegenstelling tot het grote ruilverkavelingsobject in het Zeeuwsch-Vlaamse Stoppeldijk, dat vorige week met succes werd bekroond, hebben schreeuwende boe ren in Tubbergen een stemmingsver gadering aldaar onmogelijk gemaakt. Zij maakten constant zoveel lawaai, dat burgemeester Schepers van Tub bergen uiteindelijk besloot deze wet telijk voorgeschreven vergadering waarvoor 3300 stemgerechtigden wa ren uitgenodigd tot nader order uit te stellen. Een groep ontevreden boeren pro testeerde onder meer tegen het tijd stip, waarop de stemming werd ge houden, n.l. van tien uur 's morgens tot twee uur 's middags. De actie groep, die een uur lang 'n daverend tumult ontketende, eiste in dit ver band aanpassing van de ruilverkave- lingswet, waarin staat dat niet-stem- mers worden geacht voor te stemmen. Een normaal werkende boer kan zich in deze tijd overdag niet vrij maken, was het standpunt van de actiegroep. De ruilverkaveling Tubbergen, die al enkele jaren is voorbereid, omvat ruim tienduizend hectaren. De kos ten zijn begroot op 41 miljoen. Het rijk verleent 29 miljoen subsidie. TWEE JONGEMANNEN, 17 en 19 jaar oud, zijn uit het hoofdbureau van politie via het dak /an een laag gebouwtje ontsnapt. Zjj waren aan gehouden, verdacht van diefstal met braak. IN HET POOLSE Kielce zijn Jozef Zakrzewski en zijn zoon Czeslaw ter dood veroordeeld wegens het plegen van moord op acht mensen. Een an dere zoon van Zakrzewski kreeg 25 jaar. IN HET ZWEEDSE Malkoeping zijn bij een brand in een inrichting voor geesteszieken vijf personen om het leven gekomen. Door deze maatregel wil men voorkomen, dat personen waarvan te vrezen valt dat ze fysiek niet in staat zullen blijven een motorrijtuig te besturen, toch hun volle vijf jaren kunnen „uitdien-en''. Ander zijds is het denkbaar, dat iemand van boven de zestig, die thans op medische gronden geen rijbewijs kan krijgen' omdat men aan een periode van vijf jaar vastzit,.,ptraks wel in aanmerking komt. omdat men een rijbewijs met kortere looptijd kan geven en de betrokkene dus vaker aan een controle kan onder werpen. Na afloop van de verstre ken termijn kan opnieuw verlenging volgen voor een beperktere >eriode van de normale tijdsduur van vijf jaar. Die maatregel geldt ook voor personen beneden de zestig. fn de wetswijziging zal voorts de gebruikers van een motorvoertuig grotere rechtsbescherming worden geboden in de gevallen waarin een rijbewijs (bijvoorbeeld bij een aan rijding) meteen wordt ingenomen door een opsporingsambtenaar, in afwachting van de berechting of an dere beoordeling van betrokkene. Hoewel stellig niet wordt aange nomen, d»at de opsporingsambtenaren grote willekeur aan de dag leggen, is de situatie toch wel zo,dat het a-an die ambtenaren wordt overgelaten of er aanleiding is tot bet innemen van het rijbewijs. Straiks zullen er scherpere criteria voor het innemen worden vastgesteld, waardoor men discussies over de rechtmatigheid van de beslaglegging op het rijbe wijs hoopt te voorkomen. Brieven voor deze rubriek moeten met vol ledige naam en adres worden ondertekend. Bij publicatie zullen deze vermeld worden. Slechts bij hoge uitzondering zal van deze regel wor den afgeweken. Naam en adres zijn dan bij de redactie bekend. Publicatie van brieven (verkort of onverkort) betekent niet dat de redactie het in alle gevallen eens ft met in houd, c.q. strekking. De schandelijke verhoging van de telefoontarieven door de PTT met niet minder dan 150 procent is een fraaie gangmaker voor het bedrijfs leven en de werknemers om nu maar fors verder te gaan met het opdrijven van prijzen en lonen en op die manier de inflatie te stimule ren. Het is onbegrijpelijk, dat een de missionair kabinet zioh hiertoe heeft geleend en dat nog wel op zó korte termijn, dat zonder meer het woord „onfatsoenlijk" op zijn plaats is. De PTT mag zich dan ook wel haasten, om vóór de bewuste ingangsdatum alle abonnees per rondschrijven op de hoogte te brengen van wat een gesprek hen gaat kosten na die da tum. Want dat is toch wel het min ste wat kan worden verlangd. Voor de bejaarden is dit een nieu we tegenvaller. Voor de meeste van hen is een telefoon geenszins luxe, maar dringende noodzaak om con tact te kunnen houden met familie, dokter, verzorgers, enz. Van de PTT kan enig sociaal denken niet worden verwacht, maar de toch zo beleefde overheid had hieraan wel eens aan dacht m-ogen bestedien. De Spoorwe gen mogen dan met hun 65-plus kaarten voornamelijk het eigen be lang voor ogen hebben gehad, een feit is, dat zij daarmee bij veel landgenoten eern enorme goodwill hebben verkregen. ROOSENDAAL A. DE VRIES EEN AMERIKAANSE diplomaat is in de Sahara, vermoedelijk aan een zonnesteek, overleden, nadat zijn autb het had begeven. Zijn vrouw, zijn 15- jarige zoon en nog een mede-inzitten den werden gered door een woestijn- wacht. (ADVERTENTIE

Krantenbank Zeeland

de Stem | 1971 | | pagina 1