„BEJAARDEEEN AFSCHUWELIJK WOORD"
Eén op
de tien
Trakteer-taartje.
„Dat ik het
nu beroerd
vind, nee
dat niet"
JHR. VAN RIEMSDIJK NIEUWE MAN AAN TOP
Pleidooi voor behandelingscentra
voor „overspannen mensen
SER-rapport over
economie verdeeld
Verhaal over
verkrachting
bleek smoes
buitenland
Welzijn voor
de ouderen
een illusie
THE BEST THERE IS...
Beschuit met aardbeien
lekker met lekker.
Volop werk
Rechtshalf
Tweederde geneest
Op 9 juli zal onenigheid blijken
tussen vakcentrales en werkgevers
Lonen en prijzen
Remmen lonen niet los
Breda
Dinsdag 29 juni 1971
In de trein komt de conducteur de
kaartjes knippen; een jongen met
een braaf, blozend gezicht. Ik grijp
mijn tas om het mijne op te diepen.
„Doe maar kal'm aan hoor, omaatje",
zegt de jongen. Het ligt op het
puntje van mijn tong om te zeggen.
Ik wist niat dat we familie van elk
aar wiaren. Maar bedenk bijtijds
hou hij zou schrikken van mijn
onvermijdelijk schampere
toon.
Dat zegt de letterkundige Annie
Romijn-Verschoor in het blad „Op
leeftijd van de Nederlandse Federa
tie voor Bejaardenzorg. In hetzelfde
blad zegt de 82-jarige Sarah Bergs-
ma-Wolff: „Bejaard wil ik nooit
worden. Nooit. Ik verdom het. Be
jaarde. ik vind 't 'n afschuwelijk
woord".
De bedoeling van de hier volgen
de bijdrage is wat meer voorlichting
te geven over de groep medemensen
die we met het etiket bejaard en
dank voor de bewezen diensten
vaak zeer generaliserend kwalifice
ren als sociaal geïsoleerd, financieel
gedupeerd, onbekwaam en psycholo
gisch vervreemd.
De enige Nederlandse bijzonder
hoogleraar in de gerontologie tu
trecht) prof. dr. J. Th. R. Schreuder
zegt daarentegen: Bejaarden zijn
een bevolkingsgroep waartegen in
hoge mate gediscrimineerd wordt op
grond van één uitwendig kenmerk,
namelijk de geboortedatum. En dat
geldt dan voor hun financiën, hun
woningen en al hun rechten.
Een stelling van oud-staatssecreta
ris C. EgasWe zullen duidelijk
moeten maken dat oudere mensen
geen oude zakken en nutteloze ope-
ters zijn, maar volwaardige en ge
waardeerde medeburgers. Anders is
het welzijn voor de oudere een illu
sie.
Tussen 30 en 40 jaar wordt een
soort maximale vitaliteit bereikt, die
daarna geleidelijk terugloop, maar
tot op zeer hoge leeftijd voor het
grootste deel behouden kan blijven.
Ook psychisch blijft de mens tot op
zeer hoge leeftijd volwaardig, zodat
bij het ouder worden slecht gradue
le vermindering van mogelijkheden
optreedt en er geen principiële ver
schillen per leeftijd zijn.
Het pensioenrecht heeft sociaal-
psychologisch de oude mensen gede
classeerd, een declassering die de
laatste tijd rond het vijftigste jaar
een aanvang neemt. Mannen, die 65
jaar worden hebben in ons land
evenwel gemiddeld nog 14 jaar te
leven, vrouwen nog 16 jaar.
In het begin van onze jaartelling -
dus bijna 2000 jaar geleden - w:.s de
gemiddelde levensduur voor de man
32 en voor de vrouw 31. Het opmer
kelijke is dat die levensduur rond
1850 nog maar nauwelijks gestegen
was, in Nederland werd een man
toen gemiddeld 36,2 en een vrouw
38,5.
Sinds 1900 is de totale Nederland
se bevolking 2%maal zo groot ge
worden, terwijl de „bejaarde" be
volking ruim 4 maal zo groot werd.
Pas-geborenen mochten er in 1900
niet op' rekenen ouder te worden
dan 56 of 57 jaar. Nu is de gemid
delde levensverwachting voor een
pas geboren-jongen 71,7 en voor een
meisje 75,9 jaar.
Op 31 december 1968 telde ons
land 12,8 miljoen inwoners. Daaron
der waren er 1.280.000, ofwel pre
cies- 10 procent 65 jaar en ouder.
Rond de eeuwwisseling bedroeg dit
percentage 6 en in 1930 nog niet
veel meer: 6,2. Na de laatste oorlog
volgde een snelle stijging: in 1947
7,5%, in 1960 8,7% en in 1968 was
dus precies 1 op elke 10 inwoners
„bejaard". Momenteel is het percen
tage overigens al weer gestegen tot
10,2, in 1980 zullen we boven de
11% uitkomen en rond het jaar 2000
zal het 11,6 zijn. De landen als
Duitsland, Frankrijk, België, Enge
land en vooral Zweden en Oosten
rijk is het percentage bejaarden
overigens nog aanzienlijk groter dan
bij ons.
Toen het geboortecijfer in Neder
land in '68 tot een ongekende laagte
daalde (er werden toen minder dan
18 baby's per 1000 inwoners per
jaar geboren) en we opeens dat
percentage 10 achter de bejaarden
zagen opduiken, kregen we plotse
ling aandacht voor de vergrijzing
van onze bevolking.
Het vreemde is dat we, als we
over het „bejaardenprobleem" spre
ken, de bejaarden als een uitzonder
lijke categorie mensen beschouwen,
terwijl het gaat om een hoogst nor
male zaak. Een eeuw geleden be
reikte weliswaar slechts éénvierde
van onze bevolking de ouderdom,
maar nu bereikt slechts éénvierde
de ouderdom niet.
-y".
,-V :V A;*
V
Zo'n boodschappenlijstje is tegenwoordig niets
bijzonders. En waarom ook? Condooms
kopen is een normale zaak. Dat vinden steeds
meer mensen, zowel mannen als vrouwen.
Een gelukkige ontwikkeling, want gezinsplan
ning is in ons drukke landje geen overbodige
luxe. Het Durex condoom
is een van de betrouwbaarste
en makkelijkste
voorbehoedmiddelen.
tv.-:, s.'BB
Overal te koop, in winkels en
automaten, waar en wanneer u maar wilt.
Durex is niet storend in het gebruik en
volkomen veilig, ook op langere termijn.
Daarom adviseren veel huisartsen het gebruik
van condooms. Zeven van de tien verkochte
condooms zijn
Durex-condooms.
Dat zegt genoeg.
Durex. een wereldbekend merk
van de London Rubber Company.
Beschuit met aardbeien. Lekkervlug gemaakt.
Als toetje of zomaar tussendoor.
Een gezonde traktatie die ook uw figuur ontziet.
Zo'n brosse beschuit met frisse aardbeien
een lekkere zomergewoonte!
(ADVERTENTIE)
EINDHOVEN Achteloos leunt hij tegen het „dievenalarm",
een klein apparaat dat met zijn hels lawaai inbrekers op de vlucht
moet jagen. Als twee goed van de tongriem gesneden heren in
smetteloos zomerkostuum precies hebben verteld hoe het allemaal
werkt, neemt hij het woord. Jhr. H(enk) A. C. van Riemsdijk, de
nieuwe man aan de top van Philips, houdt zün eerste persconfe
rentie.
Plaats van de handeling de ergens op de zoveelste verdieping van een
immens fabrieksgebouw in Eindhoven gelegen Ela-studio, waar het concern
v.i.p.'s (keizers, koningen, presidenten) en minder belangrijke gasten de
laatste nieuwtjes op elektro-akoestisch gebied laten zien.
Geen grote woorden, geen „state
of the union" maar doodgewoon
een praatje met veertig persbroe
ders die uit alle hoeken van het
land zijn gekomen om de 61-jarige
Van Riemsdijk tot opmerkelijke
uitspraken te verleiden. Maar de
nieuwe president kent het klappen
van de zweep. Hij is immers zelf
journalist geweest (Alknuaarse Cou
rant Algemeen Handelsblad AVRO)
en met listige vraagjes uit de zaal
weet hjj wel raad.
Zo krijgt de journalist die wat
meer wil horen over de familie
relaties. - J!br. Van Riemsdijk is de
man van „Jetje" Philips, de dochter
van gromdleigger Anton van het
concern die altijd heeft gezegd
„Ze had een jongen moeten zijn" -
de kous op de kop. „Straks", zegt
de nieuwe baas lachend, maar dat
„straks" komt niet.
En tegen de Brabantse dagblad
schrijver die wel eens wil weten
hoe Van Riemsdijk - de ex-jour
nalist - denkt over de huidige
situatie in de dagbladwereld „Daar
geef ik geen antwoord op". Even
stilte. Dan zegt de man die in het
begin van de jaren dertig de kran
ten de kra-niten liet en bij Philips een
carrière begon (aanvansalaris 85
gulden per maand) die hem naar de
top zou brengen „Een subsidierege
ling ,nee, dat zie ik niet zo".
Twee uurtjes Van Riemsdijk
beginnen met handjes schudden,
een „tas" koffie en een hartig hapje
en dat alles onder het niets ont
gaande oog van perschef Martinot.
Van Riemsdijk dist een brokje
Van Riemsdijk-geschiedenis op. „Va
der was directeur - hoofdredacteur
van de Oprechte Haarlemsche Cou
rant (nu Haarlems Dagblad) 's lands
oudste krant. In zijn vrije tijd
schreef hij toneelstukken die in
menige schouwburg zijn opgevoerd.
De ouderlijke woning stond in Aer-
denhowt, precies voor een tramhalte.
Dat betekende dusaltijd rennen
om de tram naar school te halen.
Na de kranten en de radio - de
AVRO betaalde voor mijn reporta
ges veel beter dan de dagbladen -
werd het Philipsafdeling verster
kers en cinema".
In 1938 verhuist Van Riemsdijk
naar Amerika. Weg bij Philips, niet
omdat hij er de aard niet heeft maar
omdat hij wil trouewn met „het
meisje Philips". Per se geen brui
loft in Eindlho.ven.
Een jaartjevlater is het paar in de
lichtstad terug. De dan 28-jarige
Henk van Riemsdijk aanvaardt een
functie bij PhSlips-Nederland, de
verkooporganisatie voor Nederland,
waarvan hij jaren later de hoofd
directeur wordt.
Aan die periode bewaart de man
die nu leiding geeft aan honderd
duizenden de beste herinneringen.
„Ik weet nog heel goed dat we
in Amsterdam op de Nieuwendijk
winkel in, winkel uit gingen. Licht
verkopen, etalageverlichting. Prach
tige tijd. was dat".
Op 1 oktober 1968 wordt Van
Riemsdijk in de Raad van Bestuur
opgenomen, het „college van bur
gemeester en wethouders van
Philips". Een kleine drie jaar later
neemt hij de teugels van zijn
zwager Frits Philips over. Van
Riemsdijk daarover„Ik zou het
helemaal niet erg gevonden hebben
als men mij op Philips-Nederland
had laten zitten, maar dat ik het nu
beroerd vind om president te zün.
nee, dat niet".
Over de toekomst van de onder
neming is hij ondanks alles niet
pessimistisch „We zitten in een erg
diep dal maar ik ben er absoluut
van Overtuigd dat we er doorheen
komen. Er zijn nog voldoende groei
mogelijkheden. Martinot zei laatst
tegen me als je over Europa vliegt
zie je dat er op het gebied van de
verlichting nog volop werk aan de
winkel is. Dat is ook zo. We zullen
wèl moeten stroomlijnen".
Van Riemsdijk is een bereisde
Roel. Voor hem zijn er nog maar
twee witte plekken op de aadbol
Zuid- en Midden-Afrika. In oktober
wordt die leemte opgevuld.
De nieuwe president-directeur
van Philips heeft zijn hart aan de
sport verpand. Voetballen, tennissen
schaatsen, golfhij heeft er bekers
Jhr. ff. A. C. van Pdemsdijk
van journalist tot Philipspresident.
en medailles mee verdiend, maar
daarover vertelt hij niet niet veel.
Wel wil hij wat kwijt over zijn
activiteiten bij de (koninklijke)
H.F.C. in Haarlem, waar hij drie
seizoenen in het „eerste" gespeeld
heeft, als rechtshalf. („Die man kun
je ook onmogelijk links opstellen"
grapt een journalist).
Toen zowel als nu aanvallen en
verdedigen gaan hem goed af. De
heimelijke vrees van de P.S.V.-lei-
ding dat de nieuwe president die
zo goed met het leer overweg kan
zich een beetje veel met de eigen
club zal gaan bemoeien, neemt hij
deze middag definitief weg. „Ik zal
me er absoluut niet mee bezighou
den; P.S.V. heeft een uitstekende
manager". Sport is de grote liefde
van Philips' nieuwe topman. De po
litiek is dat zeker niet. Dat is wel
duidelijk.
„Ik heb slechts bepaalde belang
stelling voor politiek. Overigens wil
ik wel verklaren dat de invloed die
onze onderneming op de politiek
in dit land heeft, schromelijk over
dreven wordt. Natuurlijkje kent
bepaalde mensen. Dat is alles".
Duidelijk is ook dat jhr. Henk
van Riemsdijk niet - zoals zijn
voorganger - via morele herbe
wapening de wereld wil verbeteren.
Hij ziet dat niet zo. Als de twee
uurtjes Van Riemsdijk om zijn
loeit het dievenalaim. Een technicus
wil even demonstreren dat „ie het
doet".
Een nieuw takje aan de Philips-
stam.
Als het aan de nieuwe president
directeur ligt komen er nog vele bij.
PIET DE BONT
(Van onze redactie binnenland)
UTRECHT Voor het over
grote deel van de „overspannen"
mensen bestaan op het ogenblik
geen behandelingscentra. Toch is
via wetenschappelijk onderzoek
de laatste jaren naar voren geko
men, dat 15 tot 40 procent van de
Nederlanders psychische moeilijk
heden heeft. Dr. B. H. de Groot,
verbonden aan de psychiatrische
afdeling van het Academisch zie
kenhuis in Utrecht trekt in Ruim
Zicht hef oficieel orgaan van
het Nederlands Katholiek Vak
verbond de conclusie, dat in
schakeling van de herstellingsoor
den in de geïnstitutionaliseerde
gezondheidszorg dringend nood
zakelijk is.
Hij is al enige jaren bij het werk
van herstellingsoorden van het NKV
betrokken: Sonnehaert, Mutsaert-
soord en Ariënshof, oorden, die al
enkele jaren geleden omgeschakeld
zijn van rusthuizen naar behande
lingscentra voor mensen met - lich
tere - psychische moeilijkheden.
Volgens dr. De Groot bestaat er
geen alternatief voor het stuk ge
zondheidszorg, zoals dat door de
NKV-herstellingsoorden wordt be
dreven. Uit zijn onderzoek kwam
vast te staan, dat twee derde van de
686 patiënten die in 1969 in de
NKV-herstellingsoorden zijn behan
deld, daar baat bij heeft gehad. Die
oorden openen dus nieuwe mogelijk
heden tot bestrijding van wat volks
ziekte nummer één wordt genoemd-
Daarom concludeert dr. De Groot,
dat zowel in de medische wereld als
bij de overheid op korte termijn een
actieve belangstelling voor de her
stellingsoorden moet worden bevor
derd. Hij stelt, dat huisartsen meest
al niet weten wat ze moeten doen
met patiënten met lichtere psychi
sche klachten. Het bezwaar nu van
het afzijdig blijven van medici en
overheid is daarom, dat de gezond
heidszorg onvoldoende functioneert
voor deze mensen met psychische
klachten en dat de zorg die er wel
is, zich aan de waarneming van de
overheid onttrekt. Daardoor bestaat
het gevaar van een dilettantisme en
onjuiste aanpak. Hij meent daarom,
dat in een actief welzijnsbeleid de
mogelijkheden, die de herstellings
oorden kunnen bieden, niet mogen
ontbreken. Tenslotte wijzend op de
actuele discussie over het toene
mend ziekteverzuim in het bedrijfs
leven, zegt dr. De Groot: „Ik ben er
zeker van. dat onder de mensen, die
nu thuis blijven met vage klachten,
er velen zijn, die de kans moeten
krijgen voor een stukje werkelijke
genezing in de herstellingsoorden.
TWEE INWONERS van Sittard
zijn gistermorgen om het leven ge
komen bij een gecompliceerd ver
keersongeluk in Horn. Een vracht
wagen kwam in botsing met een
personenauto. Twee andere persone
nauto's raakten daarna bij de hot
sing betrokken.
(Van onze parlement, redactie)
DEN HAAG Vakcentrales en
werkgeversorganisaties zijn het
volslagen oneens over de wijze,
waarop de overheidsuitgaven zich
het volgend jaar zullen moeten
ontwikkelen. Die verdeeldheid
van opvatting zal zeer duidelijk
tot uitdrukking komen in het half
jaarlijkse rapport over de econo
mische toestand, dat de Sociaal-
Economische Raad op 9 juli zal
vaststellen.
Uiterste pogingen tijdens de voor
bereiding om de standpunten tot el
kaar te brengen, zijn mislukt en geen
der partijen heeft de illusie, dat men
tijdens de behandeling van het rap
port in de voltallige S.E.R. de tegen
stellingen zal kunnen overbruggen.
Het voorjaarsrapport van de SER
verschijnt door die verzoeningspo
gingen al veel later dan gebruikelijk
is. Ook SER-voorzitter De Pous is er
niet in geslaagd een compromis te
bereiken, hoewel het overbruggen
van tegenstellingen zijn sterke punt
is. De vakcentrales houden onver
kort vast aan uitvoering van het
actieprogram, dat de overheidsuitga
ven wil doen stijgen ten behoeve
van imt treffen van collectieve
voorzieningen. Zij zijn bereid daar
voor genoegen te nemen met een
belastingverhoging. De werkgevers
organisaties willen de overheid niet
meer ruimte geven dan die, welke
(ADVERTENTIE)
wordt geschapen door de progressie
in de belastingtarieven. Liever zou
men nog zien, dat de overheidsuit
gaven daaronder zouden blijven.
Overigens zal de SER -waarschijn
lijk wel een redelijke eensgezind
heid tonen. Dat staat dan met name
op het advies de loon- en prijsmaat
regelen in te trekken. Eerder had de
raad er al blijk van gegeven, dat
lonen en prijzen op dezelfde wijze
moeten worden behandeld. In krin
gen van het bedrijfsleven heeft men
de indruk, dat de overheid wel be
reid zal zijn de loonmaatregel terug
te nemen, maar de prijzenbeschik-
king, al dan niet gewijzigd, zal laten
voortbestaan.
Werkgevers en vakcentrales zijn
het er overigens wel over eens. dat
na intrekking van de loonmaatregel
de remmen niet losgegooid moeten
worden. Loonexplosies moeten wor
den voorkomen, opdat men in 1972
niet voor nog grotere moeilijkheden
komt te staan. Het achterblijven van
de reële loonsverhoging bij de pro-
duktivi-teitsstijging blijft dan ook
het devies. Dit motto zaJ vooral
gelden op wat langere termijn, want
voor dit jaar zijn vrijwel alle cao's
al afgesloten, althans de belangriik-
ste en omvangrijkste, zodat daar:n
geen wijziging meer komt als de
loonmatigingsbesluiten door de nieu
we regering worden teruggeno
men.
Brieven voor deze rubriek moeren mef vol
ledige naam en adres worden ondertekend. Bij
publicatie zullen deze vermeld worden. Slechts
bij hoge uitzondering zal van deze regel wor
den afgeweken. Naam en adres zijn dan bij
de redactie bekend. Publicatie van brieven
(verkort of onverkort) betekent niet dat de
redactie het in alle gevallen eens is met in
houd, e.g. strekking.
Als ex-Bredanaiar die deze stad
nog steeds een warm hart toedraagt
begin ik me zorgen te maken. Als
de kreet „Agge mar leut hebt" niet
meer in, maar over Breda gebezigd
wordt lijkt deze zorg gerechtvaardigd.
NOORDWIJKERHOUT
H. VERDEIJEN
(Van onze redactie binnenland)
AMSTERDAM Het blijkt, dat
het 17-jarig meisje, dat vorige week
bij de Amsterdamse politie aangifte
deed van ontvoering en verkrachting,
een valse aangifte heeft gedaan. Zij
wilde daarmee haar ouders haar late
thuiskomst verklaren. Tegen haar is
proces-verbaal opgemaakt.
De jongedame vertelde de politie
de vorige week, dat zij in de Jan
Evertsenstraat door drie mannen in
een auto was gesleurd, waarna zij
in de omgeving van een zwembad
in Zwanenburg door een van de man
nen was verkracht. Zij gaf een
nauwkeurig signalement en de poli
tie geloofde het verhaal.
Na publicatie in kranten van de
lotgevallen van het „slachtoffer"
belde een man de Amsterdamse po
litie op met de mededeling, dat hij
een kennis had gesproken, die hem
verteld had: „Wat in de krant staat
is flauwekul. Ik ben met die meid
uitgeweest".
De jongeman die üeze verklaring
had afgelegd werd gevonden. Het
meisje hield haar relaas nog vol,
maar viel tenslotte door de mand.
De signalementen, die zij had opge
geven, bleken van bestaande perso
nen te zijn, die toevallig het café
hadden bezocht, waar het slachtoffer
met de jongeman de avond van de
late thuiskomst had doorgebracht.
Zij hadden nergens iets mee te ma
ken.
