„De kinderen kunnen
met ons, niet praten"
Bedr ij f sapostolaat
kiest voor
democratisering
ZUID-AFRIKA MOET WEG UIT NAMIBIË
Wat is dat onbegrijpelijk
HEROïNE-ONDERZOEK
Internationaal gerechtshof stelt Pretoria in ongelijk
Wapenvondst in
Philadelphia
Lid Syndicaat
kon neerschieten
voorkomen
voor 5.000,-
0 «g
trk
ilaris.
binnenland
buitenland
VREEMD
,HET IS NODIG TE KIEZEN"
Beschuit met aardbeien
lekker met lekker.
VERSTOPPING?
CARTERS
Werksituatie
papier
oor uw pen
Humor in de kerk
(not
i in
nne
3ank. We hebben
een meisje met
it een paar jaar
udt van gevarieerd
de type-kunst een
ze het op ons
ir zin hebben.
's biedt de Amro
etoeslag, een
een spaarregeling
bel of kom eens
e van de Amsterdam-
jstraat 26, Bergen op
>33.
Dinsdag 22 juni 1971
(Van een onzer redacteuren)
TILBURG. Een tengere
vrouw. Niet onaantrekkelijk met
haar 48 jaren en grijzend, goed
verzorgd haar. Levendige ogen,
goedlachs, spits en niet zonder
verwondering over alles wat er
om haar heen gebeurt. Moeder
van drie tien/twenners, twee
jongens en een meisje. Haar man
heeft niet slecht geboerd. Is nu
afdelingschef in een bedrijf dat
medisch-technische apparaten
ontwikkelt en vervaardigt.
„We hebben geen geldzorgen. Bin.
nen redelijke grenzen kan eigenlijk
alles. Nee, toen we trouwden, ik was
toen 25, hadden we nog nooit kun
nen denken dat wij het zo goed zou
den krijgen. Dzt was in die sobere
jaren zo vlak na de oorlog. Piet,
m'n man, en ik zijn arbeiderskin
deren. De angst van de vooroorlogse
crisistijd zijn we niet kwijt geraakt.
Die speelt mee in onze houding
tegenover deze tijd. De kinderen
begrijpen dat niet. Je kunt er nau
welijks met ze over praten."
Ze kijkt door het grote raam naar
buiten. Staat wat abrupt op. Keuri
ge nette eengezinshuizen, met vrien
delijke tuintjes, in een typische
welvaatsstaat. Haar handen wrijven
wat nerveus over elkaar. Handen die
gewend zijn te werken, veel zelf te
doen. Goed verzorgde handen. Dat
wel. Ze loopt naar de boekenkast.
Pakt er dr. De Jong's „Voorspel"
uit, het boek waarin hij het con
servatieve vooroorlogse 'Nederland
zo kenmerkend beschrijft. „Kent u
het Nou, dan weet u precies waar
om wij, mijn man en ik het allemaal
niet zo goed meer kunnen bijbenen.
Hy toch nog beter dan ik. Hij moet
nu eenmaal in deze maatschappe
lijke situatie werken. Maar we voe
len ons onzeker, verloren. Kunnen
nogal eens niet goed met de kin
deren van gedachten wisselen.
Hebben dan het gevoel dat wij uit
de tijd zijn. Nu, al en we zijn nog
geen vijftig."
Ze vertelt hoe het gezinnetje
langzaaim maar zeker tot een zekere
ewstand is gekomen. Haar man stu
deerde 's avonds .In zijn bedrijf erwd
hy gewaardeerd. Zij was - en is -
zuinig. Enfin, zo gaait dat. Na zo'n
20 jaar behoort men dan tot de
gegoede burgers. In deze tijd wel
„Onze oudste zoon is onderwijzer.
Onze Marie heeft HBS gehad en zit
op een kantoor. De jongste, Karei,
zit op heit gymnasium. Zal wel gaan
studeren We hebben een goed gezin
netje. Zeker als ik het onze vergelijk
met heel wat andere families. Maar
toch, er ontbreekt iets aan. Ik denk
daarover veel na. Misschien kan dat
„Iets" het best worden omschreven
met „intimiteit", met „beslotenheid"
mat „zekerheid".
2?
2?
boek voor ons. Spelletjes, thuis wat
handwerken, rustig in de kamer
zitten lezen, praten over allerlei
gebeurtenissen, ooik alledaagse, is
er byna niet bij."
Bij mij thuis, vroeger, was het
beslist niet allemaal koek en ei.
Maar we konden met elkaar praten.
Vader was - en is nog steeds - een
overtuigd socialist. Dat bracht een
gemeenschappelijk ideaal in huis.
Goed of verkeerd, dat doet er niet
toe. We hadden iets om voor te le
ven, te werken, over te praten, het
met elkaar oneens over te zijn. Wij
lazen de gedenkschriften van Troel
stra, Viegen, noemt u maar op. Die
stonden in vaders kast. Je bewoog
Je in een kring van gelijkgezinden.
Zegt dan, wat onithutst: „Gek dat ik
soms naar die tijd terugverlang.
Nee, geen jeugdtrauma. Gewoon
heimwee naar dat stuk geborgen
heid. Ook naar die zorgen, naar die
merkwaardige armoede. Waren we
misschien geestelijk veel meer be
trokken bij alles dan nu het geval
is Wij hadden toen het gevoel dat
we zelf aan al die zaken iets konden
doen. Leefden met elkaar. Nu is
dat niet meer zo. Je kunt dat zo
slecht onder woorden brengen." Ze
zegt soms het gevoel te hebben dat
's Avonds was je meestal thuis.
Deed spelletjes, las „de" krant -
natuurlijk Het Volk - had zorgen
over de wereldsituatie, over de op
komst van Hitier en ook al waren er
soms heftige discussies tussen mijn
broers en vader - ik hield ook mijn
mond niet - ergens was je het met
ekaar eens. Wij waren een gezin.
In lief en leed. Veel leed, want va
der was jaren zonder werk. Moeder
moest rondkomen van 15,steun
per week. Dat maakte ons opstandig.
Nog steeds word ik razend als ik
aan die tijid denk, aam het gezemel
van de politici, aan „het kwartje
van Romme."
Ze onderstreept haar betoog met
enkele simpele gebaren. Schenkt
thee in, presenteert een koekje.
ze met z'n vijven geen echt gezin
vormen. Eikaars zorgen deelt men
niet. Eikaars problemen kent men
nauwelijks, eikaars gedachten
„Piet en ik houden vaak onze mon
den, omdat onze menigen en opvat
tingen niet begrepen worden, ook
als ouderwets worden afgedaan. In
het gunstigste geval zeggen ze dat.
Meestal niet. Ik heb enkele malen
geprobeerd de kinderen eens te ver
tellen, waarom wij zijn, zoals we
zijn. Onze jeugd-achtergronden te
schetsen. Er is geen begrip."
Ze la-at er geen twijfel over be
staan dat men over het algemeen
in haar gezin best met elkaar kan
opschieten. „Maar er is zo weinig
diepgang. Een heel stuk leven van
onze kinderen blijft een gesloten
Wij vinden zelf, Piet en ik, dat we
helemaal niet ouderwets zijn. Dat
we maatschappelijk bewogen men
sen zijn. Wij vinden bepaald niet
dat onze maatschappelijke structuur
nu het einde is. IntegendeelMaar
we zijn geen hemelbestormers zon
der meer. En dat valt niet goed. Wij
proberen redelijk te blijven, ook met
onze kritiek op vele zaken. Dat ne
men de kinderen niet. Dan worden
xe boos, of - wat misschien nog wel
verdrietiger ls - halen de schouders
op.
Henk, onze oudste - de onderwij
zer - heeft ons onlangs verweten
dat wij zo arrivé zijn. Ons huisje,
onze auto, ons inboedeltje. Dat, zo
zei hij, is het midldelpunit van onze
wereld. Wij praten wel over Viet
nam, over de armoede, over het
racisme, hebben er mooie theorieën
over. „Ma-ar jullie doen niets
Daarover heb i-k nagedacht. Mis
schien is wat hij zei wel de kern
van de zaak. Wij weten te goed, of
menen te weten, dat we de ellende
in de wereld niet kunnen veran
deren. Zij, de jongeren, hebben nog
steeds het heerlijke gevoel dat ze
Iets kunnen doen. Hier gaapt de
kloof. We hebben geen gemeen
schappelijk ideaal meer, geen ge
meenschappelijk uitgangspunt. Wij,
de generatie van mensen die jong
uit de oorlog kwamen en samen uit
de na-oorlogse chaos weer wat orde
schiepen, willen nu genieten van
wat we bereikt hebben. Bereikt
vooral in de persoonlijke sfeer. De
Jongeren, ook mijn kinderen, vinden
dat er niets is bereikt.
Weet u wat vreemd is Opa, mijn
vader, kan veel en veel beter met de
kinderen praten dan wij. Hij heeft
merkwaardig genoeg hun enthou
siasme, hun hervormingsdrang. Van
dat nieuwe socialisme moet hij niets
hebben. Hij is nog even politiek
radikaal als vroeger. En dat begrij
pen de kinderen."
Ze lacht. „Weet u, Piet en ik laten
de kinderen heel vry, ook in het
sekuele. Wij weten dat onze dochter
en onze zonen op dat gebied doen
waaraan ze lichamelijk behoefte
hebben. Wa hebben ze proberen te
vertellen dat naar onze menin-g de
geslachtsdaad ook grote geestelijke
invloed kan hebben. Nou, dat heb
ben ze voor kennisgeving aange
nomen. Vader zegt openlijk dat hij
van al die nieuwlichterij op dat -
en ander - gebied niets moet heb
ben. Zwijnerij noemt hij het. Toen
onze Marie in mini verscheen heeft
hij haar de mantel uitgeveegd. Ze
gaf hem een zoen en lachtte. Maar
met opa kan ze praten over heel
veel zaken. Evenals de jongens.
Met ons niet. Wat is dat onbegrij
pelijk
JACQUES LEV1J
Een slaperige Amerikaanse soldaat in Long Binh knapt een uiltje terwijl
hij zit te wachten op zijn heroïne-onderzoek: alle militairen die Vietnam
verlaten worden eerst onderzocht op gebruik van verdovende middelen om
in geval van een positief resultaat een ontwenningskuur van één week te
ondergaan.
BOTTERDAM (KNP) „Onze
keus gaat uit naar een vergaande,
fundamentele en allesomvattende de
mocratisering van het bedrijfsleven
met name van de menselijke arbeids
verhoudingen op het bedrijf".. Zo
luidt de conclusie van een zojuist ver
schenen rapport over de democrati
sering van het bedrijfsleven. Dit rap
port is geschreven en gepubliceerd
door een studiegroep van bedrijfs-
(Van onze redactie buitenland)
DEN HAAG/PRETOKIA. Zuid-
Afrika moet zich uit Namibië (Zuid
west-Afrika) terugtrekken. Deze con
clusie heeft het Internationaal Ge
rechtshof gisteren in Den Haag uit-
fesproken. De uitslag is tot stand ge
komen met 13 stemmen voor en 2
tegen.
De Veiligheidsraad had het hof in
augustus vorig jaar om dit advies
verzocht. De vraag was, wat voor de
andere staten de rechtsgevolgen zyn
van Zuid-Afrika's voortgezette aan
wezigheid in Namibië. Dit gebied is
een voormalige Duitse kolonie, die na
een grensincident in 1915 door het
Zuidafrikaanse leger werd veroverd,
en na de eerste wereldoorlog (in
1920) door de Volkenbond aan Zuid-
Afrika in mandaat werd gegeven. Na
de oprichting van de Verenigde Na
ties in 1945 weigerde Zuid-Afrika het
gebied onder te brengen bij de z.g.
trustschapsgebieden van de V.N.
In 1966 verklaarde de VN-assem-
blée het Volkenibandsmandaat voor
beëindigd, nadat het Internationaal
Gerechtshof in juli van dat jaar een
uitspraak had ontweken over de
vraag of Zuid-Afrika zijn mandaats
verplichtingen had geschonden.
Op initiatief van Finland vroeg de
Veiligheidsraad vorig jaar om het ad
vies, dat het Gerechtshof nu heeft
gegeven. Finland wilde het hof hier
mee de kans geven zich te rehabili
teren, voor de blamage, die het ont
wijken van een uitspraak in 1966 in
de ogen van vele VN-leden was ge
weest.
Lid-staten van de Verenigde Naties
zijn verplicht de onwettigheid te er
kennen van Zuid-Afrika's aanwezig
heid in Namibië en de ongeldigheid
van zijn optreden met betrekking tot
dat gebied, zo besloot het hof met elf
tegen vier stemmen. De staten zijn
ook verplicht zich te onthouden van
handelingen, met name van contac
ten met de Zuidafrikaanse regering,
die erkenning zouden inhouden van
het regime van Zuid-Afrika in Na
mibië.
,,Dit is helaas wat wij hadden ver
wacht", zei de Zuidafrikaanse advo
caat De Villiers direct na de zitting
van het hof. Het was zijn eerste in
druk dat enkele van de belangrijkste
conclusies in dit advies volledig in
strijd zijn met fundamentele conclu
sies uit het arrest van het hof in 1966.
Zuid-Afrika ontkent de rechtsgel
digheid van de aanspraken die de
Verenigde Naties op Namibië maken
en beschuldigt de Afro-Aziatische
landen ervan dat zij er slechts op uit
zijn de politieke positie van Zuid-
Afrika te verzwakken.
In januari van dit jaar spitste het
geschil zich toe. Zuid-Afrika wilde
(ADVERTENTIE)
Fruit'taartje.
Beschuit met aardbeien. Lekker vlug gemaakt.
Als toetje of zomaar tussendoor.
Een gezonde traktatie die ook uw figuur ontziet;
Zo'n brosse beschuit met frisse aardbeien
is een lekkere zomergewoontel
een andere samenstelling van het hof
omdat het vond dat drie rechters niet
objectief tegenover de zaak stonden.
Dit verzoek werd afgewezen. Ook het
Zuidafrikaanse voorstel een rechter
ad hoe te benoemen. Het hof ging
ook niet in op het voorstel van Zuid
afrikaanse zijde het volk van Namibië
zelf door een referendum over zijn
toekomst te laten beslissen.
De uitspraak van het hof komt op
een moment dat Pretoria tracht de
wereldopinie in verband met de
kwestie Zuidwest-Afrika tot beda
ren te brengen door opnieuw verslag
gevers tot het gebied toe te laten.
Een tiental journalisten heeft ver
leden week een achtdaags bezoek ge
bracht aan enkele gebieden, waar
PHILADELPHIA (AFP). De po
litie heeft in twee woningen in de
Amerikaanse stad Philadelphia een
groot wapenarsenaal ontdekt.
De wapens geweren, mitrailleurs,
mortieren, munitie en explosieven
behoorden toe aan 'n zekere George
Fassnacht, een 35-jarige oud-politie
man en daarna lid van de Ameri
kaanse geefaime dienst, de CIA.
Het is niet bekend waar Fassnacht
zich op het ogenblik bevindt. Vol
gens zijn vrouw zou hy in Europa
zijn. Zij had hem de laatste keer in
Singapore gezien.
De federale recherche heeft de wa
penbuit naar een opslagplaats van het
leger overgebracht. Bij het transport
heeft men veiligheidshalve twaalf
huizen in de buurt laten ontruimen.
vroeger nooit iemand werd toegela
ten. Ongeveer de helft van de zwarte
bevolking van Zuidwest-Afrika
woont in Ovamboland. Dat is een
vlak, 40.000 vierkante kilometer groot
zondoorstoofd gebied langs de noord
grens met Portugees Angola De jour
nalisten kregen grote nieuwe zieken
huizen, scholen en andere faciliteiten
te zien. Vrijwel alles was de laatste
jaren gebouwd. Verder werden zij
voorgesteld aan woordvoerders van
de Ovambo's, die de beschuldigingen
van de Verenigde Naties tegenspra
ken, dat de zwarten in het gebied on
derdrukt en geterroriseerd zouden
worden.
Het Internationale Gerechtshof
heeft er bij zijn uitspraak echter geen
twijfel over laten bestaan, dat de
apartheidspolitiek die Zuid-Afrika
in Namibië voert, de fundamentele
mensenrechten negeert en een fla
grante schending betekent van doei
en beginselen van het V.N.-handvest,
(ADVERTENTIE)
Wellicht is uw galtoevoer onvol
doende - en die is onontbeerlijk
voor een goede spijsvertering en het
regelmatig functioneren van uw
ingewanden. Te weinig gal brengt
de werking ervan in de war. U gaat
zich loom en onprettig voelen en
wordt daardoor humeurig'. Doe de
kuur met zachte Carters Pilletjes.
Zij wekken de gal op en zorgen voor
een goede toevoer ervan in de dar
men. U voelt z'ich dan weer prettig,
opgelucht en in een beter humeur.
PILLETJES
Import Benelux: N.V.Odo) Company Amsterdam
aalmoezeniers en dient als „discus
siestuk en als handreiking voor ver
der beraad, meningsvorming en ac
tie".
De bedrijfsaalmoezeniers hebben
hun mening over de democratiserin
van het bedrijfsleven geformuleerd,
omdat zij naar hun zeggen midden
in dit proces staan. „Wij kunnen ons
niet aan het democratiseringsproces
in de bedrijven blijven onttrekken, al
zouden we het willen. Het is nodig
te kiezen", aldus het rapport, samen
gesteld door aalmoezeniers uit Euro
poort, Eindhoven. 'Helmond en Rot
terdam.
Het rapport ontleedt de huidige si'
tuatie in het bedrijfsleven met als
kernpunt, dat „hij die de produktie-
middel-en of het geld bezit de macht
heeft en kan beslissen". I-n deze ge
daehtengang is de ondernemer de
man die de macht heeft en de beslis
singen neemt, waarnaar alle arbei
ders van hoog tot laag zich te schik
ken hebben, meent het rapport. Uit
drukkelijk wordt in dit verband met
de ex-NW-voorzitter Kloos vastge
steld dat „de grondgedachte van het
corporatisme, waarvan onze PBO een
afgietsel is namelijk het scheppen
van samenwerkings- en bestuurlijke
verbanden van kapitaal en arbeid, op
een misverstand berust". De enige
manier waarop de arbeider tegen
woordig zijn stem kan laten horen is
via de politieke kanalen en de vak
bonden. „Maar", aldus de bedrijfs
aalmoezeniers, „tegenover overheid
en partijen en vakbonden voelt die
zelfde werknemer zich opnieuw in
de kou staan. Ook daar voelt hij ei
genlijk geen inspraak te hebben"
Daarom dringen de bedrijfsaalmoe
zeniers in hun rapport aan op „daad
werkelijke democratisering, waardoor
inspraak als reëel ervaren wordt".
Zulk een daadwerkelijke democrati
sering moet worden nagestreefd in
de finaciële- en in de beleidssfeer.
Concreet dringt het rapport aan op
meer financiële openheid, minder on.
gelijke inkomens, meebeslissen bij
doelstellingen, personeelsbeleid en
werkverdeling en op volledige demo
cratisering van het economische be
leid. „Zonder vergaande openheid
toch geloof opeisen in de goede trouw
van de leiding is patriarchaal machts
misbruik, dus onredelijk", zo menen
de bedrijfsaalmoezeniers die het de
mocratiserin,gsrapport hebben opge
steld.
Het rapport zegt te weten dat som
mige schrijvers menen dat vooral
politici,_ studenten, vakbondsleiders,
en ethici de democratisering voor
staan, maar niet de arbeiders zelf.
Vanuit hun dagelijkse werk tekenen
de bedrijfsaalmoezeniers protest aan
tegen deze beweringen. Volgens hen
is er wel een zekere apathie bij de
arbeiders, maar het merendeel heeft
kritiek op de werksituatie en wenst
daarin verandering.
Brieven voor aeze rubriek moeien met vol
ledige naam en adres worden ondertekend. Bij
publicatie zullen deze vermeld worden. Slechts
bij hoge uitzondering zal van deze regel wor
den afgeweken. Naam en adres zijn dan bij
de redactie bekend. Publicatie van brieven
(verkort of onverkort) betekent niet dat de
redactie het in alle gevallen eens is met in
houd, c.q. strekking.
In dit blad van vrijdag 18 Juni
trof ik een artikel aan dat onder het
kopje: „Op zoek naiar mensen, die
meer dan brood alleen willen" mijn
bijzondere aandacht trok, mede om
dat u o.m. de vraag werd gesteld
door de nieuwe priester A. Damen:
„Waarom wordt er bijna nooit gela
chen in de kerk?".
Verschillende antwoorden kunnen
hier gegeven worden. Als eerste zou
ik willen stellen: het te behandelen
onderwerp van de pjeek biedt
er bijv. geen aanleiding toe. Ten
tweede ligt hier de mogelijkheid,
dat de predikant zich niet humoris
tisch weet ingesteld.
Intuïtief moet de predikant aan
voelen of nu op dit ogenblik 'n
grap kan geplaatst worden. De voor
bereiding mag kort zijn, recht op
het luisterend publiek toe. Spontaan
gebracht zij dan de uitdrukking,
liefst in duidelijk verstaanbare en
ook te aanvaarden taal.
En laat de predikant hier niet op
voortborduren, want dan loopt hij
gevaar het contact met de menigte
te verliezen en gaat meteen het
wezenlijke van zijn woordspeling of
vrolijke opmerking verloren. Ik
sprak daarjuist van „te aanvaarden
taal".
In de St.-Laurentiusparochie te
Ginneken heb ik zelf gedurende 24
Jaar de preekstoel beklommen en bij
diverse gelegenheden als het pas
gaf met het bijltj-e van de humor
gehakt. De anekdote, zoals b.v. om-
treniPrde koffiekom, die de predikant
op de rand van het spreekgestoelte
plaatste om zo de aandacht te trek
ken, maig niet op mijn saldo gezet
worden. Dit verhaal is elders in
Nederland ontstaan- Maar goed en
wel! De priester A. Damen voor
stander van humoristisch optreden
gebruikt uitdrukkingen en ter
men, die geen prettige sfeer schep
pen. Zo lees ik in het interview,
woordelijk aangehaald: „De mensen
vreten het niet meer, dat ze van
bovenaf gezegd krijgen, wat ze moe
ten doem". En neem nu het volgen
de, wat ik daar lees: „De pastoraal
is altijd een erg kleltsviak ge
weest".
De diocesane pastorale raad krijgt
meteen 'n veeg uit de pan, zoals er
wordt opgemerkt: „Daar loopt juist
geen hond meer warm voor, het
spreekt niet aan". Genoeg hierover.
Humor weet ik te waarderen, ook
wel in interviews, maar 'n bittere
toon dient niet de overhand te heb
ben. Zo loopt men zijn doel voorbij,
ook bij 'n preek in de kerk. Overi
gens heb ik grote waardering voor
hetgeen ons daar wordt gegeven in
deze zin: „De eenzaamheid van tal
loze mensen heeft Albert Damen zo
aangegrepen, dat je het als een rode
draad door zijn leven en toekomstig
priesterschap ziet lopen".
BREDA
E. DOENS
pastoor emeritus
AMSTERDAM (ANP). Voor een
bedrag van 5000 gulden kon de direc
teur van een uitzendbureau in Am
sterdam voorkomen door leden van
een „syndicaat" te worden neerge
schoten. Dit bedrag zou hij hebben
moeten betalen aan de 20-jarige R.
W. C. uit Amsterdam, die tegen de
directeur had gezegd lid te zijn van
deze clan. De jongeman is aangehou
den, zo heeft de Amsterdamse politie
gisteren meegedeeld.
Vrijdagmiddag stapte C. het kan
toor van de directeur van het uit
zendbureau in Amsterdam-West bin
nen en vertelde hem dat hij door een
syndicaat neergeschoten zou worden.
C. kon dit echter voorkomen als lid
van dit syndicaat. Er moest wel iets
tegenover staan: 5000 gulden. Afge
sproken werd, dat de directeur
's avonds laat alvast honderd gulden
op een afgesproken plaats zou bren
gen. Bij overhandiging van het geld
werd C. aangehouden.
De directeur was na het bezoek van
C. 's middags direct met 8 getypte
vellen der anderhalf uur durende
bandopname naar de politie gegaan.
De man had namelijk een bandrecor
der in zijn werkkamer verborgen
sinds hij vorig jaar door drie jonge
lui was overvallen.
Na aanhouding bleek de politie dat
C., die bekend heeft, donderdagmor
gen pas was vrijgelaten na het uit
zitten van een straf in de jeugdge
vangenis in Zutphen. In deze zelfde
gevangenis zitten ook degenen die de
directeur vorig jaar hadden overval
len. De politie vermoedt dat er een
relatie bestaat tussen C. en de jonge
lui, die hun straf nog uitzitten.