IK VOEL NIET ZO VEEL VOOR
DAT SUFFRAGETTE-ACHTIGE
Vaderdag in ieder
gezin weer anders
Synode wil
erkenning
politieke
bezwaren
„We hebben het ver gebracht sinds Boston-Oost
Eerste promovenda in Tilburg
Vroeger
op het land
Bril telt mee
STE
Gesprekken
Bonensalade
Pruikgebruik
voor haar
en hem
Synode vraagt
nieuwe studie
over abortus
De Kennedy Vrouwen
door
PEARL S. BUCK
en
aren
vrouw
mode
OP DE KORREL
REACTIES
DIENSTWEIGERING
FF
I St.
per maand
per maand
per maand
per maand
j per maand
zaken van ge-
ig Saiomé du Bols
weg Groede. Te huur
/ANS, staanplaatsen
iw tent of caravan,
onze folders, telef.
58.
tie aan zee. Tel. 04937-
ur: nette kampeerwagen
vlak bij zee, t aparte
Staanplaats - Nieuw-
A. Commelin, Draaibrug
Lardenburg. Tel. 01177-
lur 4 pers. Bluebird Ca
rnet nieuwe voortent
le camping „De Paarde-
Kortgene (N.Bev.).
10 juli en na 7 aug. G.
Kortgene. Na 6 uur.
129.
itïe op boerderij met po-
viswater aanwezig. 13 km
Tijmegen en omg. B.o.?Z.
L640-33294.
cantie diversen
sta-caravans zijn reeds
I voor het seizoen 1972
cht. U kunt hem dus ook
stellen. Oude prijs???
n VerWé sta-caravan zit
aeds allemaal ingebouwd,
voordeliger uit snapt
de VerWé sta-caravan
aok zeer goed. kunt
aog die andere kopen.
S. Bovenstraat 53, Hoe-
Dubbeldaks trekkersten-
anaf 1 72.50, bungalowten-
ranaf 398,- alle soorten
eerartikelen en tuinmeu-
tevens diverse inruilca-
5 vanaf ƒ1800,-. Financie-
en verhuur tel. 01659-
rans: De Reu - Astral - A
Ine - Beverley - Dlgue -
ros - Wilier by tour - en
iravans en van Weeghel
jewagens. Verstegen Ca-
icentrum Hoeven. Achter
of 31. Tel. 01659-669 (1
van ingang bosbad Hoe-
Inruil - financ. - garan-
sevice - etc.
Lessen
utorijlessen voor 47,50,
lg- en losse lessen 8,50
'iischoolcombinatie „De
■ale" Breda: Haagdijk
el. 30168.
Landbouw
oop mestkuikens en kal-
bn wit of brons. G. A.
Kalverstraat 22 Made,
626-2543
we aardappelen te koop
f.J. van Kampen-Courtin,
istraat 3, Walsoorden.
Huisdieren
uw honden zelf met een
tondeuse. Vraagt folder
'reya, Nwe. Jonkerstraat
Amsterdam, tel. 020-66193
witte, grijze en zwarte
gpoedeltjes, chow-chows,
rs, goudspaniels, pekinees-
pinchertjes en diverse
ïondjes, De dierenvriend
erhoutsestraat 124, Roo-
ial.
oop 3 creme en 2 blaauwe
ra katertjes met stam
en inenting. Tel. 010-
1.
Diversen
46 jr. zr. goed milieu,
correspondentievriendin,
jd-nationaliteit of huids-
niet belangrijk. Postbus
)0 Brugge nr. I België.
of kat haaruitval? Lavita
aal tegen haaruitval,
na vaste vacht, geen ha
meer op kleren, tapijten
Lavita werkt als verjon-
ikuur. Verkrijgbaar via
nzaken. Gratis folder. Ge-
abor, Ottostr. 5, Venlo, tel.
-20213
rijk
izond en
cenbeleid
Donderdag 17 juni 1971
1raMMM
(Van onze onderwijsredacteur)
DELFT Marie-Louise ten
Horn (27) geeft eerlijk toe het
eigenlijk helemaal niet zo leuk
te vinden dat zij de eerste vrouw
is die aan de Tilburgse Hoge
school haar doctorsgraad be
haalde. ,.Ik hoorde dat eind
maart. Nou, ik stond er van te
kijken. Sen er niet enthousiast
over. Het is zo suffragette-ach-
tig. En daarvoor voel ik niet
veel".
Ze is juist klaar met haar acht
weken oude dochtertje Wieteke,
als we haar royale flat in een van
de nieuwe Delftse wijken binnen
stappen. Een kleine, donkere
vrouw, levendig en gaarne bereid
wat over de achtergronden van
haar proefschrift te vertellen. Ze is
er in haar Tilburgse studententijd
al aan begonnen. „Ik las toen over
Vlekfee, de suikerfabrikant uit
Oud-Gastel. Ik studeerde sociologie
en prof. Van den Eerenbee'mt
maakte me opmerkzaam op het
feit dat er bij ons in Brabant heel
wat interessante figuren zijn ge
weest die sociaal grote invloed
hebben gehad".
Ze lacht, onderstreept vaak haar
zinnen met sierlijke handgebaren.
„Ik zeg „bij ons in Brabant".
Dat meen ik. Ik en mijn man
zijn en blijven Brabanders. Ik kom
uit Roosendaal. Ben een van Nis
pen. Mijn man is socioloog. Hij
werkt aan de Technische Hoge
school. Bij de bedrijfspsychologie.
Maar als we terug zouden kunnen
naar Brabant..!" Enfin, Marie-Loui-
se besloot haar doctoraalstudie te
wijden aan Jan van Besouw, de
linnenwever die omstreeks de
eeuwwisseling in Goirie zijn be
drijf had. Ze had pech. Prof. Ver-
berne had veel over Besouw ver
zameld. Dat materiaal bleek te zijn
vernietigd nadat de hoogleraar was
overleden. Besouws tweede vrouw,
ze was veel jonger dan haar man,
had heel veel weggegooid, toen zij
even voordat Marie-Louise con
tact met haar kreeg in een
bejaarden-tehuis ging wonen.
Marie-Louise vond nog wat op
de fabriek in Goirie nu een
tapijtweverij en voerde vele
gesprekken met mensen die Be
souw hadden gekend. Bovendien
kwamen er notulenboeken van Be
souws bedrijf boven water. Prof.
Van den Eerenbeemt von de docto-
■aalarbeid goed, en merkte langs zijn
neus op dat er „wel wat meer in
zat". Marie-Louise werd bij helm
voor halve dagen medewerk
ster. Toen vond een kleinzoon van
de Goirlese fabrikant een groot
aantal briefkopieën van zijn groot
vader. Die ontdekking gaf voor de
jonge doctoranda de doorslag. Ze
besloot materiaal te gaan verzame
len. Toen ze eenmaal getrouwd was,
haar man ontmoette ze als studen
te in Tilburg, ging ze dat allemaal
uitwerken. Het werd zo goed dat
de Stichting Zuidelijk Historisch
Contact voorzitter prof. Van den
Eerenbeemt besloot het wenk
uit te geven. „Weet men wel dat
van Besouw in zijn tijd voor zijn
arbeiders de tien u-ren-dag invoer
de, zonder verlies van loon? Inte
gendeel, de lonen gingen meteen
nog omhoog oo-k. Dat hij een vak
bond hielp oprichten? Dat hij al in
1909 een CAO afsloot?
Ze vindt dat er veel en veel te
weinig wordt geprobeerd studie te
maken van de sociale geschiedenis
van Brabant. „Ik heb geen breed
of groot sociaal werk geschreven.
Ik heb wel een stukje geleverd
van de hele ingewikkelde sociale
legpuzzel van Brabant. Weet u wat
ik zo heerlijk heb gevonden? Dat
ik al jverkende een beeld kreeg
van deze man. Ik ben hem als
mens gaan zien. Ook omdat zijn
oudste dochter ze woont in Den
Haag mij over hem veel kon
vertellen.
Marie - Louise heeft zich be
perkt. „Ik kon niet diep ingaan
op allerlei achtergronden. Bijvoor
beeld, op de betekenis van de in
terconfessionele vakbond Unitas,
die van 1900 tot 1912 heeft be
staan, en toen door de bisschoppen
is verboden".
Ze merkt op dat in Brabant te
weinig bekend is van -allerlei za
ken die rond de eeuwwisseling
speelden, zoals het loonsysteem, de
verhouding werkgever-werknemer,
de reden van bedrijfsstichtingen in
die tijd. Van belangrijke figuren
als de dominicaan pater Rijken. Of
ze verder ga-at st-uderen? Ze aar
zelt. „Ik zal me voorlopig wel met
Wieteke moeten bemoeien. Maar ik
zou graag wat lesge-ven, enkele
uren maar.
Dan, nog eens terugkomend op
het begin van het gesprek: „Ik
hoop op een rustige promotie. Ik
houd niet van veel drukte. Daarom
was ik wat verbouwereerd over dat
„eerste vrouw die in Tilburg pro
moveert". Gek eigenlijk, in 44 jaar
geen enkele vrouw die daar doctor
is geworden
JAC. LEVIJ
r p
Als mannen uit elkaar5
J gaan, zeggen ze „tot ziens"; J
J als vrouwen uit elkaar J
j gaan, blijven ze nog een J
hele tijd staan praten. t
Fliegende Blatter
1 grote pot of blik bruine bo-
t nen, 2 a 3 groene paprika's, 250 g J
J tomaten, 1 ui, 4 eetlepels olie,
t De ui schoonmaken, wassen en
kleinsnijden. De paprika's van
J steeltjes, zaad en zaadlijsten ont-
doen, wassen en in kleine stukjes
snijden. De ui in de olie fruiten, J
J de stukjes paprika toevoegen en t
t 10 minuten laten meesmoren. J
J De bruine bonen met het kook- t
t vocht toevoegen. De augurken J
J kleinsnijden. Het mengsel op t
t smaak afmaken met de azijn, de J
J suiker, peper, zout en aroma en
laten afkoelen. De tomaten was-
sen, in kleine stukjes snijden en J
J met de kleingesneden augurken
door de bonen mengen. Deze sa- J
J lade is het lekkerst als u hem
f enkele uren op een koele plaats J
J laat staan. De salade opdienen op e
t de gewassen en kleingesneden J
andijvie.
i
Na een jarenlange verkooperva
ring in haar pruikenwinkel heeft
Rie Jurgens een boekje geschreven
met tips, waarschuwingen en raad
gevingen over pruikgebruik. Het
boekje berust uitsluitend op deze
ervaring, want ze heeft, zoals ze zelf
in haar voorwoord schrijft, geen let
ter gelezen over hetgeen kappers en
vakverwante personen over pruiken
hebben geschreven. Er komt dan
ook geen enkele vakterm in het
schrijft ze, „één woord verkeerd en
boekje voor. „Ik kijk wel uit",
ik krijg de hele meute op m'n nek."
Rie Jurgens geeft raadgevingen
over het kopen van een pruik, het
onderhoud hiervan en van het eigen
haar en over het opzetten van een
pruik, gedeeltelijke pruik, chignon
of wrong.
Aan de pruiken voor vrouwen
wordt de meeste aandacht besteed.
Toch heeft ze nog een speciaal
hoofdstuk gewijd aan kunstpruiken,
-baarden en -knevels voor heren.
Ze kondigt zelfs de komst van valse
wenkbrauwen aan.
Het blijft voor de vrouw ook niet
alleen bij de pruik. De kunstwim
pers worden eveneens onder de
loep genomen.
Voor het nawoord is tenslotte nog
een vraag en antwoord-hoofdstuk
ingelast. Dat Rie Jurgens niet zo
erg gelooft in de gelijkberechtiging
van de vrouw blijkt wel uit haar
antwoord op de vragen: „Ik wil
graag een pruik maar mijn echtge
noot is er tegen" en „Ik wil graag
een pruik maar mijn vrouw is er
tegen." De vrouw raadt ze aan onop
vallend te beginnen en stiekem door
te douwen. Tegen de man zegt ze:
„Wat krijgen we nou? U bent toch
de baas! Meteen twee kopen."
Het boekje van Rie Jurgens heeft
de titel: Pruikgebruik voor haar en
hem" en het is verschenen bij Unie
boek n.v. Bussum en kost 5,90.
RIEJA VAN AART.
Via de radio wordt ons soms, op
een zalvend toontje, gevraagd of
we nog weten hoe het vroeger
was. Een domme STER-vraag,
want vroeger is voor iedereen an
ders geweest. Voor een vijftiger
van nu betekent 't Colijn, de ouwe
Aalberse of Slotemaker de Bruine
en een half miljoen werklozen,
voor een veertiger indiaantje spe
len met de moffen, voor een derti
ger vruchteloze discussies over de
woningnood en voor een twintiger
is er geen vroeger. Beneden die
leeftijdsgrens heeft 't stellen van
de vraag „Weet u nog hoe het
vroeger was" geen enkele zin,
want die generatie heeft nog niet
voldoende koopkracht, 't Gaat
tenslotte alleen maar om de omzet
van knakworstjes of zo-iets.
Voor de ontwerper van deze re
clamespot staat vroeger gelijk met
iets geweldig kneuterigs, een soort
eindeloos verguldavondtje. Je moet
wel stokoud zijn om daar zo'n idee
over te hebben. Vroeger: dat was
ook de tering, het hongerloon, de
twaalf-urige werkdag, de alcohol,
het opzitten-en-pootjes-geven.
Weet zo'n STER-retje veel! Zo'n
man denkt ook dat je meer vliegen
met stroop dan met azijn vangt.
Dus begint-ie voor een ander pro-
dukt met een wervend muziekje
ter ondersteuning van z'n begin-
claus: „Op het land waar het leven
goed is...".
Ook al zo'n verderfelijk cliché.
Dat moet zo'n copywriter eens vra
gen aan de meisjes en jongens die,
weer of geen weer, 's morgens en
's avonds, via onveilige wegen
naar de stad moeten fietsen om
een beetje kennis op te doen. Aan
familieleden die lange busritten
moeten doorstaan om in stedelijke
ziekenhuizen verpleegde verwan
ten bezoeken. Of hij zou de statis
tieken eens moeten raadplegen om
te leren dat er altijd nog meer
trek van het land naar de stad is
dan omgekeerd. Eén ding moeten
we deze reclamejongen toegeven:
op het land zijn ze evenzeer ge
dwongen met margarine genoegen
te nemen als in de stad. Zo goed is
het leven er blijkbaar ook weer
niet. En in dat opzicht is er ook
niets met vroeger veranderd.
JOOP BARTMAN
Reacties op Vrouw en Mode zjjn
te allen tijde welkom. Het adres is
Reigerstraat 16 in Breda.
Al treiteren we vader het hele jaar lang, al laten we hem het hele jaar
de vuilnisbak buiten zetten en kolen scheppen en banden oppompen en de
kraan repareren één dag in het jaar heeft hij de gelegenheid te onder
vinden dat we veel van hem houden. In ieder geval kunnen we hem dan
tonen dat we eigenlijk van hem horen te houden. Want dat hoort. Het is
niet alleen een bijbels gebod, het is ook een heilige plicht die de krant
en etherreclame ons oplegt. Toch is vaderdag in ieder gezin anders. Een
aantal „bekende" Zuidnederlanders vertelde ons hun opvatting over
vaderdag.
Burgemeester L. J. M. van de
Laar van Bergen op Zoom: „Wij
doen thuis nooit aan vaderdag. We
vieren mijn verjaardag, Sinterklaas
en Kerstmis. Ik heb niets te klagen.
Waaróm vraagt u me daarnaar? Is
het gauw vaderdag dan? Ziet u
wel, dat weet ik niet eens. Het leuk
ste cadeau dat ik zou willen heb
ben? Daar heb ik helemaal niet
over nagedacht. Als burgervader,
ja, zou ik best wat verwend willen
worden. Ik zou bijvoorbeeld graag
zien dat de restauratie van het Mar
kiezenhof en de Grote Kerk binnen
het jaar klaar zouden zijn. Maar dat
is natuurlijk onmogelijk
Ruud Smit directeur van het
Instituut Jeugd en Jongeren op het
pastoraal centrum van het bisdom
Breda: „Vaderdag is wel een beetje
een symptoom van onze maatschap
pij, n.l. om die draaiende te houden.
Het is een uitvinding van de mid
denstand. Het is begonnen met moe
derdag en daarna is er waarschijn
lijk gedacht: met die goeie oude
vader moeten we toch ook wat doen.
Dan komen de stropdassen- en siga
renfabrikanten ook aan hun trek
ken. Ach, het hoeft natuurlijk niet
met grote cadeaus gepaard te gaan.
In een leuk gezin kan het een leuk
spelletje zijn. Maar dat spelletje is
dan wel begonnen, dank zij de re
clame."
N. Valk, directeur sigarenfabriek
in Roosendaal: „Ja, wij vieren thuis
vaderdag, het is een prachtige dag
Ook voor de fabriek: tegen vader
dag is er altijd een piek in de ver
koop. Nee, ze geven mij thuis nooit
sigaren. Ze weten wel dat ze me
daar niet blij mee maken. Wat ik
wel krijg? Dat varieert van after
shave tot gewoon privé-benodigd-
heden.
Schaatsenrijder Piet den Dunnen
uit Hooge-Zwaluwe: Ja, ik vier wel
vaderdag. We geven meestal iets
dat hij nodig heeft: iets voor de tuin
of zo. Er zijn drie kinderen thuis en
meestal geven we iets apart.
We geven hem alleen maar een
cadeautje. Echt verwennen de hele
dag door, dat doen we niet, hoor.
E. S.
Burgemeester Van de Laar:
.-niet over nagedacht
Piet den Dunnen:
iets voor de tuin
eindredactie
els smit
(Van een onzer verslaggeefsters)
BREDA. De bril, vroeger het
'vmbool der wijsheid, spreekt in
aze dagen steeds meer niee in de
mode. Tegenwoordig dient de zon
nebril meer als verfraaiing van het
uiterlijk schoon dan als functioneel
zonneweringsmiddel. Pierre Cardin
heeft een exclusieve collectie bril
monturen op de markt gebracht.
Kenmerkend voor de collectie die
een firma in Breda al in huis heeft,
is de a-symmetrie. Zo is er bijvoor
beeld een montuur met twee onge
lijke helften het ene rond en het
andere vierkant. Ook zijn er brillen
die als het ware opgerold kunnen
worden in de collectie. De meest
opvallende monturen zijn de enor
me vlindermodellen. Deze montu
ren beslaan bijna het gehele gezicht.
Het is dan ook bijna niet mogelijk
met zo een bril op chagerijnig te
kijken. De brillen variëren in prijs
van 36 tot 66 gulden. Men moet er
dus wel iets voor over hebben om
er deze zomer exclusief uit te zien.
ROELFIEN SANE.
DRIEBERGEN (ANP) De Her
vormde Synode heeft zich met 29
stemmen voor en 13 tegen achter
een voorstel geplaatst tot wijziging
van de wet gewetensbezwaren mili
taire dienst. Het voorstel gaat uit
van het interkerkelijk vredesberaad
en beoogt de gronden voor dienst
weigering uit te breiden.
Volgens de bestaande wet komen
alleen onoverkomelijke gewetensbe
zwaren in aanmerking tegen deelna
me aan „elk" oorlogsgeweld. In het
door de Hervormde Synode gesteun
de voorstel gaat het erom dat gewe
tensbezwaren worden erkend tegen
bepaalde wapens (b.v. atoomwa
pens), tegen bepaalde legers )bv. in
NATO-verband) en tegen bepaalde
oorlogen (bv. de oorlogvoering in
Vietnam).
Dit houdt in dat gewetenbezwa-
ren een politiek karakter kunnen
hebben. De beperking van de gewe
tensbezwaren in de huidige wet tot
iemands „godsdienstige of zedelijke
overtuiging" is daarom in het nieuw-
we voorstel ook vervallen, omdat dit
dient om zedelijke en politieke be
zwaren van elkaar te scheiden. De
raad voor overheid en samenleving
stelde in zijn advies aan de synode
dat een dergelijke scheiding tussen
ethiek en politiek voor de kerk
onaanvaardbaar moet zijn.
DRIEBERGEN (ANP) De Her
vormde Synode heeft met overgrote
meerderheid het rapport over abor
tus provocatus en het pastoraat af
gewezen. Het stuk was opgesteld
door de hervormde raad van kerk
en gezin. „Abortus wordt in dit
rapport een minder gewenste metho
de genoemd, en niet een kwaad", zei
mevrouw C. de Ruyter-de Zeeuw
uit Rotterdam. „Wat voor mensop
vatting schuilt er achter dit rap
port?"
„De kerk moet geen koploper zijn
in allerlei ontwikkelingen", zei prof.
drs. G.C. Niftrik. „De kerk moet de
moed hebben tegen de stroom op te
roeien". Er staan volgens hem goede
dingen in het rapport (waaruit niets
mocht worden gepubliceerd) „maar
de tendens is om de cultuur en de
tijdgeest te accepteren, en dan de
ontwikkelingen van uit de kerk pas
toraat te begeleiden".
De synode heeft op voorstel van
de secretaris-generaal, ds. F.H.
Landsman, besloten opdracht te ge
ven tot een nieuwe studie over ab
ortus provocatus.
Het aantal legale abortus-ingrepen
neemt in Engeland nog steeds toe,
zo meldde gisteren het KNP. Onlangs
heeft het Engelse centrale bureau
voor de statistiek cijfers gepubli
ceerd over het aantal legale abortus
ingrepen in Engeland en Wales ge
durende de laatste drie maanden
van 1970. Bijna 23.000 vrouwen en
meisjes hebben gedurende die perio
de een abortus ondergaan. Opval
lend was dat meer dan 500 van deze
vrouwen en meisjes jonger dan 16
jaar waren. De helft pan de vrou
wen bij wie een abortus werd uitge
voerd was ongehuwd, de andere
helft gehuwd of weduwe.
Op een avond in het voorjaar
waren Joseph en Rose zich aan het
verkleden voor het diner. „We heb
ben het toch een heel eind gebracht
sinds Boston-Oost", zei Joseph Ken
nedy. En Rose glimlachte teder, als
of ze van elke stap op de ladder
genoten had.
Ze bevonden zich in Windsor
Castle, in een suite die eens be
woond was geweest door koningin
Victoria, en zouden die avond dine
ren met koning George en koningin
Elizabeth. Joseph Kennedy had alle
records gebroken. Hij was een Ier,
rooms-katholiek, de zoon van een
immigrant en de eerste van zijn slag
die de Verenigde Staten vertegen
woordigde. Toch bleef hij die hij
altijd geweest was, een ongeremd,
briljant, nuchter en onstuimig mens.
Hij werd begeleid door zijn mooie,
welopgevoede vrouw en omringd
door zijn woelige kinderschaar. En
geland was verrukt van hen alle
maal, en met die aanvaarding door
het Engelse publ iek had Rose meer
te maken dan iemand weet.
De vele dolle streken van de vro
lijke jonge Kennedy's zouden niet
aanvaard zijn, noch de weigering
van de ambassadeur om in de ge
bruikelijke kniebroek en zwartzij
den kousen te verschijnen toen hij
aan het hof zijn geloofsbrieven
overhandigde hij was in rok
als de klassiek-mooie vrouw aan
zijn zijde er niet geweest was. Rose
was niet conventioneel. Ze kon net
zo afhankelijk handelen als iedere
andere vrouw, als ze dat wilde, en
dat deed ze ook maar ze wist
wanneer ze zich conventioneel moest
gedragen.
Toen ze hijvoorbeeld met de ko
ningin sprak, en dat is op zijn minst
éen keer een half uur lang gebeurd,
besprak ze met haar gebruikelijke
tact en intuïtief begrip voor iemand
anders persoonlijkheid met haar ko
ninklijke gastvrouw de vrouwelijke
plichten die beiden hadden, het huis
en de kinderen; en op een vraag
van de koningin onthulde ze dat ze
met een gezin met negen kinderen
wel gedwongen was een lijst bij te
houden van de kinderziekten en in
entingen die ieder van hen had ge
had.
Dit intuïtieve begrip trad nooit
méér op de voorgrond dan in Rose
Kennedy's verhouding tot de trotse,
gevoelige, bekwame man die haar
echtgenoot was. In het publiek pro
beerde ze nooit de eerste viool te
spelen. Maar er waren ogenblikken
dat hij haar kracht en haar troost
nodig had en die gaf ze vanuit een
vol en liefhebbend hart. Want die zo
overheersende man, zo vol zelfver
trouwen, kon zich nu en dan wanho
pig gekwetst voelen.
Een redevoering tijdens een lunch
aan de Harvard-universiteit, ter ere
van president Roosevelt, werd zon
der geestdrift ontvangen; zijn zoon
Joe, al drie jaar lid van het tweede
rugby-team van Harvard kreeg geen
kans in zijn laatste jaar de kleuren
van zijn universiteit te verdedigen;
en de grootste krenking van alle: de
ambassadeur heeft nooit een eredoc
toraat van Harvard, zijn eigen alma
mater, ontvangen hoewel hij dat wel
van andere universiteiten kreeg. De
ze krenkingen, .die voor een dermate
geslaagd man toch van weinig be
lang leken, wondden hem niettemin
diep en hij weigerde Harvard ver
der iedere financiële steun. Hij gaf
zelfs geen geld meer aan de medi
sche faculteit van Harvard voor re
search op het gebied van geestelijke
retardatie.
In zulke ogenblikken stond Rose
onwrikbaar aan zijn zijde zonder
hem zijn recht op een beslissing te
betwisten en steunde hem met haar
onwankelbaar geloof in de man die
hij was. Ze gaf hem meer dan haar
liefde. Ze had zoveel respect voor
hem dat ze hem vrij liet zijn eigen
beslissingen te nemen en er aan vast
te houden, wat de gevolgen ook
mochten zijn. Kracht en troost
dat zijn de kenmerkende uitingen
van haar karakter, de kern van haar
vrouw-zijn.
De jaren in Engeland waren ge
lukkige jaren, ondanks de voorbo
den van een naderende oorlog. Ze
was, met haar man en acht van haar
kinderen, uitgenodigd voor de paus
wijding van Pius XII, en Ted, de
jongste, ontving bij die gelegenheid
zijn eerste communie.
Toen viel Hitier Polen binnen.
Opnieuw werd Rose Kennedy, als
vrouw eij moeder, met de tragedie
geconfronteerd. Haar oudste zoon,
Joe, had de leeftijd om in militaire
dienst te worden opgeroepen als de
Verenigde Staten mochten besluiten
zich bij de Europese naties in de
strijd tegen Duitsland aan te sluiten.
Ze steunde haar man van ganser
harte toen hij zijn campagne begon
om Amerika buiten de oorlog te
houden.
Joseph Kennedy werd scherp aan
gevallen wegens zijn pacifistische
opvattingen. Trouw aan de Kenne-
dy-traditie bleef hij zijn aanvallers
negeren. Maar bij de aanhangers
van de New Deal begon hij uit de
gratie te raken.
In 1940 werd hij gedwongen af
stand te doen van zijn functie als
ambassadeur aan het Engelse hof,
nadat hij een onomwonden verkla
ring had afgelegd waarin hij stelde
dat we Engeland niet moesten steu
nen, dat Amerika's kracht te gronde
zou gaan wanneer we ten strijde
trokkèn om Brittannië te hulp te
komen.
Zijn kruistocht voor neutraliteit
eindigde op 7 december 1941 toen
de Japanse luchtmacht Pearl Harbor
bombardeerde. In juli had Rose
Kennedy's oudste zoon zich voor de
marine gemeld en nu volgde hij een
opleiding tot piloot.
Een vrouw voelt zich nooit zo
eenzaam als tijdens een oorlog. Het
doet er niet toe dat ze éen vrouw
uit miljoenen is. Ze is eenzaam. Het
is haar eigen zoon die ze nu moet
blootstellen aan de mogelijkheid van
dood of verminking, haar zoon, de
vrucht van haar schoot, het kind dat
ze zijn hele jeugd gekoesterd heeft
opdat hij eens een man zou worden.
Rose Kennedy moest nu de moge
lijkheid van de dood in haar gezin
onder ogen zien, de dood van haar
oudste zoon, het krachtige, jeugdige
evenbeeld van zijn vader en toch
een jonge man met een eigen me
ning, die onafhankelijk het besluit
had genomen in militaire dienst te
gaan.
(Wordt vervolgd)
Bij koning George en koningin Mary op Buckingham-Palace. Een lange weg van het Ierse New Rose via Boston-
