Was
u op
school
TV.
Voedsel onder de zuidpool
ijpi
vrij
uit
Gevraagd aan
prominente Nederlanders
m Plankton
Poëzie
Man of vrouw?
J.Th.J.M. Willems
ZATERDAGBIJLAGE VAN DE STEM/12 JUNI 1971
door Dick Dijs
og een paar we
ken en de grote uittocht naar
't zuiden gaat 'weer beginnen.
Vele tienduizenden auto's met
naar vakantie hunkerende
Nederlanders aan boord gaan
dan op weg naar hun ho
pelijk zonnig en plezierig va
kantie-oord. Velen hunner
zullen over de traditionele
routes zuidwaarts rijden, an
deren zoeken mogelijk een
minder drukke en minder
snelle weg naar hun bestem
ming. Aan beide categorieën
kan de hierbij gepubliceerde
kaart goede diensten bewij
zen. Kijken we allereerst naar
de routes naar Zuid-Frankrijk
en Spanje. Hier heeft de va
kantieganger verschillende
snelle routes tot zijn beschik
king. De geijkte route dusver
was die via Laon, Soissons
en Parijs. Nu de autoweg Ant-
werpen-Gent gereed is, is er
'n nieuwe en gunstiger route
ontstaan en wel van Antwer
pen naar Gent en dan via
Kortrijk en Lille. Helaas is
de verbinding tussen Gent en
Lille nog verre van ideaal,
maar in Lille begint dan toch
de grote autosnelweg naar
Marseille. Op deze route moet
echter zesmaal tol worden be
taald. Wie op weg naar de
Eivièra de drukte in Marseille
wil vermijden, doet er ver
standig aan de autosnelweg
te verlaten bij de afrit Salon
Ongetelde aantallen Neder
landers zullen deze zomer ge
bruik maken van de Franse
snelweg richting Marseille
om de Costa Brava te berei
ken. De kaart laat zien dat
er een zeer gunstig alterna
tieve route is via Limoges en
Toulouse, een weg die door
een fraai landschap voert en
die ook door caravans bere
den kan worden. Op de Fran
se autosnelwegen zijn geen
snelheidsbeperkingen. Buiten
deze snelwegen mag niet snel
ler worden gereden dan 110
km., maar bij inhalen mag de
teller tijdelijk tot 130 km. op
lopen. Éen ander alternatieve
route is de weg Basel, Bern,
Lausanne, Valence. In kilo
meters is deze route langer,
maar desondanks zal er vaak
tijdwinst worden geboekt.
Duitsland is voor het interna
tionale verkeer een belangrij
ke draaischijf. Men verwacht
dat dit jaar 35 miljoen toeris
ten Duitsland zullen aandoen
op weg naar andere bestem
mingen. De Duitse automo
bielclub heeft berekeningen
gemaakt op welke dagen een
topdrukte op de Autobahnen
moet worden verwacht. Deze
data zijn in de kaart opgeno
men bij stippellijnen. 3 en 4
juli zullen hoogtijdagen op de
Autobahnen zijn, want dan
breekt de vakantiestroom in
het Ruhrgebied en in Noord
rijnland los. Via Karlsruhe en
Ulm heeft men een goede ver
binding met München, maar
men kan ook via Frankfort
en Neurenberg naar het zui
den reizen, een rustiger en
mooi route.
Nu in Zwitserland de auto
snelweg Basel-Bern gereed is,
kan men via Bern naar de
grote St.-Bernliardtunnel rij1
den en vandaar via Aosta aan
sluiting vinden op het Ita
liaanse snelwegennet. Een
voordeel is dat men zodoende
de drukke St.-Gothardpas ver
mijdt. De kaart laat tevens
zien welke wegen over de Al
pen geschikt zijn voor cara
vans en welke passen afgera
den moeten worden voor wa
gens met aanhangers.
Bij verschillende grensposten
kan het bijzonder druk zijn
waardoor lange wachttijden
ontstaan. Het kan aanbeve
ling verdienen bij Basel een
kleinere grensovergang bui
ten de stad te kiezen, evenals
bij Salzburg. Bij de grensover
gang via de Brennerpas be
staat de mogelijkheid dat de
wachttijden tot 4 uur optre
den en tussen Lienz (0) en
Udine (I) komen bij de Plöc-
kenpas wachttijden tot 2 uur
voor.
De kaart vermeldt verder een
aantal belangrijke autoveer
diensten met indicatie van de
vaartijden alsmede de ver
schillende oktaangehaltes van
d' benzine in de diverse lan
den.
VERKLARING
DE KAART
Weldra worden de eindrapporten uitgereikt. En in heel
ivat huiskamers zullen die dagen harde woorden vallen,
omdat de cijfers van dochter- of zoonlief aan de
matige, de lage of zelfs de héél lage kant zijn. Heel wat
vaders van zittenblijvers zullen een blik in de verre
toekomst werpen en met sombere stem voorspellen
.,Van jou zal later wel niks terechtkomen
Is zo'n verwijt nou wel terecht
Kun je er staat op maken dat slechte rapportcijfers een
weinig geslaagde maatschappelijke carrière
voorspellen
Een rondvraag onder prominente, in hun vak uitstekend
geslaagde Nederlanders, kan op dit punt leerzaam zijn.
Succes-auteur Simon Car-
miggelt ij voorbeeld werd
op school tot de mislukkelin
gen gerekend. Op de lagere
school al moest hij worden
.bijgelest'. In de tweede klas
van de handelsdagschool
bleef hij maar liefst twee
keer zitten. Toen werd hij
van school gestuurd. Zijn va
der (vertegenwoordiger van
een conservenfabriek) voor
spelde hem een weinig roos
kleurige toekomst. Sommige
leraren waren krasser in hun
bewoordingen. Carmiggelt
herinnert zich: „Zij voor
spelden vi.ak mijn misluk
king en op grond van mijn
prestaties hadden zij daar
ook wel grondige redenen
voor". De jeugdige Simon
had een enorme hekel aan
wiskunde en handelsrekenen.
Wim Kan was op school ook
geen ster. Hij zat drie jaar
op het gymnasium, maar
kwam niet verder dan de
tweede klas. „Ik bleef in de
eerste klas al zitten. Het
j»ar daarop ging ik naar de
tweede klas, bleef toen weer
zitten en ging vervolgens
naar de zogenaamde ,scha-
kelschool'. Maar dat werd
ook geen succes". Daarna
•volgde de ministerszoon drie
jaar lang de toneelschool.
Demissionair minister van
Buitenlandse Zaken Joseph
funs had een enorme hekel
aan huiswerk en dat gaf
thuis nogal eens moeilijkhe
den. Maar zijn vader (kunst
schilderende hoogleraar in
Delft) stelde hem nooit een
Mislukte maatschappelijke
carrière in het vooruitzicht.
Daar was ook geen reden
voor, want de jeugdige Jo
seph kwam over het alge-
Meen met goede rapporten
thuis. „Mijn gemiddelde va
rieerde van 7+ tot 8. Che-
Mie was mijn slechtste vak.
Dat vond ik moeilijk en ook
weinig nuttig. In aardrijks-
tainde en geschiedenis was
ik vrij goed", zo vertelt des
gevraagd de populairste Ne
derlander ons. In de Neder
landse regering geldt Luns
als kampioen-zittenblijver.
Ex-Unilever-bestuurder, ex-
Minister van Defensie, lid
wan de Eerste Kamer en
voorzitter van de Centrale
Kamer van Handelsbevorde
ring, Sidney James van den
bergli ging op school steeds
Met de hakken over de
sloot. Hij moest zelfs de
tweede klas van het gymna
sium overdoen. Daarna wer
den zijn rapportcijfers wat
beter
Godfried Bomans (letterkun
dige) was een matige leer-
hng. Hij deed examen gym
nasium na de vierde klas te
hebben gedoubleerd. „Mijn
leraren sloegen me steeds
Met zorg gade, maar ik was
net punt waarop dreigemen
ten nog hielpen, al gepas
seerd. Mijn gemiddelde cij
fers? Allemaal zesjes!"
broek zat", zegt de freule.
Rabbijn Jacobus Soetendorp
behoorde beslist tot de uit
blinkers. Hij zegt daarover:
„Ik moest wel, want toen
mijn vader stierf, was ik
dertien en toen moest ik (o.
a. door het geven van bijles
sen) zorgen voor ons gezin
met vier kinderen. Als ik
toen niet tot de besten had
behoord, had ik mijn studie
nooit kunnen voortzetten. Ik
haalde een gemiddelde van
acht".
Cornelis Verolme ten slotte
rekent zich ook tot de uit
blinkers van zijn school.
„Maar ik was wel zo klein
van stuk, dat de directeur
Cornelis Verolme; „kleine
uitblinker
van de school mijn ouders
adviseerde mij nog een jaar
extra op school te houden,
want zo'n ventje kon je toch
niet die harde maatschappij
insturen!". Kleine Cornelis
(zoon van een landbouwer
koopman) zorgde getrouw
voor goede cijfers: acht was
zijn gemiddelde. Hij hield
van praktisch onderwijs en
verzuimde nog wei eens (zo
wel op de ambachtsschool
als op de hogere technische
school) als hij dacht toch
niets te kunnen leren.
Waaraan danken zij naar
eigen denken hun succes
Simon Carmiggelt: „Weet ik
niet. Waarschijnlijk beschrijf
ik op een voor veel mensen
begrijpelijke wijze door veel
mensen herkenbare proble-
matiekjes".
Wim Kan: „Aan doorzet
tingsvermogen op die (zeer
weinige) terreinen die mijn
belangstelling hebben acht
uur per dag werken aan een
liedje bijvoorbeeld".
Joseph Luns: „Aan het feit
dat mijn werkkring juist die
sektoren bestrijkt waar ik se
dert mijn jeugd de grootste
belangstelling voor had (di
plomatie en politiek) en
waarin ik mij steeds het
meest verdiept heb. En ui
teraard aan een dosis ge
luk".
Godfried Bomans:' „Aan
twee dingen die op school
het struikelblok bleken te
zijn: oorspronkelijkheid en
verbeeldingskracht".
De freule: „Aan dr. Tilanus
Sr. die me voordroeg voor
het Noodparlement en aan
de CH-kiezers die mij steeds
op een verkiesbare plaats
brachten".
i 1 Snelle verbindingen naar!
hel- 2uiden en terug.
ii Alternahieve hoofdroute naar
-de Middellandse Zee (Deze route is-In km
langer dan via België en Frankrijk maar leverf
vaak LijdwinsL terwijl ook de tolgelden op de
Franse autosnel we gen- prakHsch geheel
worden voorkomenj.
nuiiitiiiiumiiiiiiiiii Zeer goed he berijden hrajecl" voor caravans
£1 Bergpassen, ongeschikt voor caravans
3jutren3ijuijtt Dagen met tepdrnkte in bef- vakantie-
verneer op de Duitse ,'Autobahnen'.
i.r» i: Autotransport per trein
>-4 Tunnel
Autoveerdiensf*
•n»H*M Autoveerdienst- per luchhkussenboot-
Franse wegen waar niet- sneller gereden
-mag. worden dan 110 km per uur.
Alleen óm in he halen mag de snelheid
tel* 130 km bedragen.
f super,
normaal
IDE KAART M'AAKMÊÉNAANSPRAAK C
Het zuidpoolgebied is lang
beschouwd als een waarde
loze brok jjs, maar het be
gint er meer en meer naar uit
se zien dat deze opvatting
;nige correctie behoeft. Vol
gens dr. El Sayed, oceano-
giaaf aan de A M uni
versiteit in Texas, is het mo
gelijk dat onder deze enorme
ijslaag de laatste grote, on
aangesproken voedselreser
ves van onze wereld liggen.
rijder:; een onderzoek in dit
gebied heeft dr. El Sayed
17000 vierkante 'lilometer
plantaardig plankton gevon
den en aan de hand van deze
vondst meent hij tè kunnen
concluderen dat het water
onder de poolkappen dus ken
nelijk niet zo waardeloos is
als men lang heeft vermoed.
■Hllli
llifiiaii
n»
'■lasiisi
Oe Freule zïttenblijfster
'onkvrouwe mr. Christine
"ïttewaal van Stoetwegen
oehoorde ook eenmaal tot de
sutenblijvers: zij moest de 5e
van t gym herhalen. „En dat
•erwijl mijn moeder me altijd
Met het huiswerk achter de
De ontdekking van dr. El
Sayed is van groot belang
omdat 12% van alle zeeën
door ijs wordt bedekt d.w.z.
dat 7% van het totale aard
oppervlak door de mens nog
helemaal niet is beroerd.
Voigens de Amerikaanse
oceanograaf produceert de
zuidpool elk jaar ongeveer
300 miljoen garnaal (die eens
de honger stilden van de gro
te baleinwalvissen) en in de
toekomst zou de mens in de
ze garnalen een belangrijke
Dron van voedsel kunnen vin
den, volgens dr. El Sayed.
Volgens hem is de hoeveel-
tie-d vis die onder het zuid-
poolijs rondzwemt vijf maal
zo groot als de wereldvangst
op het ogenblik en daaruit
concludeert hij dat de mens
daar best een deel van kan
opeisen. Gelukkig zijn er
ook nog deskundigen die van
mening zijn dat de mens nu
ver genoeg is gegaan en dat
aen verdere exploitatie de
roofbouw, die we al uitvoe
ren, helemaal ontoelaatbaar
zal maken.
r\raadIoze hulp voor slechthorenden. Met een nieuw stereofonisch toestel kunnen slechtho-
rende kinderen voortaan vrij rondlopen zonder hinder te ondervinden van zware appa
ratuur. Een centrale microfoon en een aantal koptelefoons zijn draadloos met elkaar verhonden
en vergemakkelijken het contact tussen de leraar en leerlingen.
Een bloemlezing van klas
sieke Arabische poëzie is on
langs in Jeruzalem in He-
oreeuwse vertaling versche
nen. Het is eer onderdeel van
een programma van de He-
oreeuwse universiteit om let-
;erkundige en historische wer
ken uit het Arabisch in het
Hebreeuws en uit het He
breeuws in het Arabisch te
vertalen. Doel is o.a. het be
sef te verlevendigen van de
grote culturele uitwisseling
iie er vroeger is geweest tus
sen Joden en Arabieren.
Onbekend maakt onbemind.
Dat geldt voor veel minder-
aeidsgroepen en dat geldt ze-
ter voor de verschillende vor
men van afwijkend sexueel
gedrag. Homosexuelen, trans-
veste mensen en transsexu-
slen wordt over het algemeen
oeschouwd als afwijkingen
iie de maatscht ppij eigenlijk
ciet kan tolereren, maar die
men in het gunstige geval
iuldt als ze zich heel rustig
louden.
Binnen dez^ groep neemt de
Sranssexuele mens een bij
zondere plaats in omdat zijn
pf haar situatie eigenlijk nog
iotaal onbekend is bij het gro
te publiek. De maatschappij
neeft nog geen tijd gehad om
ie transsexuele mens te ver-
pordeien want deze groep
neeft zich nog niet of nau
welijks als zodanig gemani
festeerd. Om deze veroorde
ling voor te zijn heeft dr.
D. de Vaal een (wetenschap
pelijk) boekje geschreven
waarin de problematiek van
ieze mensen, van de mannen
iie er uitzien als man maar
zich helemaal vrouw voelen
;n de vrouwen die uiterlijk
nelemaal vrouw zijn, maar
weien en voelen dat ze eigen
lijk man zijn uitvoerig wordt
behandeld. Aan de hand van
aen aantal voorbeelden be
handelt dr. De Vaal de ver
schillende problemen die met
deze variatie samenhangen
m afgezien van het feit dat
de schrijftrant af en toe wat
arg saai is worden de ver
schillende aspecten van deze
:ranssexualiteit bijzonder dui
delijk uit de doeken gedaan.
Man of vrouw Het diiema
van de transsexuele mens.
Dr. O. M. de Vaal weten-
;chappelijke uitgeverij Am
sterdam.
Het cariëspreventieve effect
van tandenpoetsen is onvol
doende onderzocht.
(Stelling bij proefschrift van
J. Stoppelaar, Utrecht)
Ter gelegenheid van het 150-
iarig bestaan van de facul-
ler der diergeneeskunde zal
ie Rijksuniversiteit Utrecht
3 hoogleraren een ere-docto-
caat verlenen. Prof. A. Frens
rit Wageningen, prof. L. Kot
ier uit München en prof. M.
Vanaeplassche uit Gent zijn
ie gelukkigen die hun status
met deze onderscheidingen
verder kunnen opvijzelen.
Engelse ingenieurs hebben
aen nieuw laser-apparaat ont
wikkeld dat allerlei soorten
materiaal kan snijden. De
mijstraat kan op een vijfdui-
sendste worden ingesteld en
dikke staalplaten kunnen met
een snelheid van 6 meter per
minuut worden doorgesneden.
Het onderscheidt zich van de
tot nu toe gebruikte appara
ten door de geringe omvang
(2,7 meter) en het econo
misch gebruik.
De Vrije Universiteit start
binnenkort met een multi-dis-
ziplinair milieuonderzoek in
het hart van Holland. So-
piaal-geografen, fysisch-geo-
grafen, biologen en chemici
zullen binnen net kader van
een instituut voor milieu
vraagstukken (in oprichting)
nagaan wat de structuur en
functie van dit gebied i? en
ep welke wijze het beheerd
moet worden.
Gezien de grote intr'nsieke
radioactiviteit van erts-slak-
sen moet haar toepassing in
de woning- 'en wegenbouw
worden ontraden.
(Stelling bij het proefschrift
van R. Meijer, Utrecht)
Het is aanvechtbaar dat 'bij
net inrichten van lahoratoria
vooral op de wetenschappe-
ijke apparatuur wordt be
zuinigd.
(Stelling bij proefschrift van
R. Meijer, Utrecht).
Het Nederlands genootschap
voor internationale zaken
gaat ir samenwerking met de
stichting der Nederlandse
universiteiten en hogescholen
voor internationale samen
werking een vijfde post-
academiale leergang voor
buitenlandse betrekkingen
rgamseren.
De poging om door middel
van een randacht opeisende
stelling in de publiciteit te
komen is te vergelijken met
de poging van een kind om
door middel van het roepen
van een aantal vieze woor
den de aandacht van de on
derwijzer te trekken. De
eerstgenoemde gewoonte zal
gemakkelijk verdwijnen, wan
neer de journalisten het ef
fectief werkende opvoedings
middel negeren, van de op
voeders overnemen.
(stelling bij proefschrift
van P. de Ruyter,
VU, Amsterdam).