Strip
Woudrichem verwacht
veel van restauratie
mm
KIJK& VERGELIJK
m.%
„Blauw" water geeft geen
garantie voor kwaliteit
PRINS
CLAUS
OPENT
ACTIE
- VOOR
HERSTEL
F.van Lanschot
binnenland
buitenland
ijrt met al die
tten. En dan
luggen.
dvooreen
u zeker van een
muggen. Hoe u
bruiken staat
Rectificatie
Alle christenen onder de paus
3<£ndijk
Ttijfe eens wat Van Lanschot n biedt bij bet sparen t
S U zult zien, bij Van Lanschot
.behoudt u een zeer grote vrijheid over nw geld
terwijl u toch een hoge rente maakt.
Ook u kont daarvan profiteren l Waér u ook woont)
Want storten en opnemen kunt n
aan de kas van onze kantoren en spaaragentschappen,
^maar gaat ook héél eenvoudig per giro.
opzegtermijn
direct beschikbaar
inleg vanaf
rente
f 100,—
594%
63496
7 96
734%
794%
srzande. Tel. 4131
Hulst. Tel. 35241
Voor méér rente van nw geld
Affiliaties:
ZOMEDE MËÊR DAN 40 SPAARAGENTSCHAPPEN
Nieuwe kans
voor Amerikaans
super-viiegtuig
SLUITING MEER
VAN LUGANO ZET
SEIN OP ROOD
Nieuwe langspeelplaat:
Een reisje langs de Rijn
met John Woodhouse
Nu voor fl5A-bij alle
goede platenzaken!
Generaal Moczar
uit
Poolse partijtop
papier
/oor uw pen
Chr. Volkspartij
Willem Duys
Merijn (4)
Verkeerd geadresseerd
m
VRIJDAG 14 MEI 1971
ze
r
„Waar Maas en Waal tezamen spoelt
i Woudrichem: bedreigd stuk verleden.
„Waar Maas en Waal te za-
men spoelt en Gorkum rijst van
ver". Van af de stenen wal in
Woudrichem kun je het alle
maal zien wat Hendrik Tollens
zo'n 150 jaar geleden neer
schreef. Een kalme Maas mondt
uit in een brede, druk bevaren
Waal. Gorkum rijst van ver
en het deftige slot Loevestein
houdt het oude vestingstadje -
eenmaal de hoofdplaats van
het Land van Altena - op vei
lige afstand.
Woudrichem is heel oud en be
waart op de vierhonderd vierkan
te meter waarbinnen de wallen het
eeuwenlang besloten hielden een
heleboel zichtbare historie. Van
daar dat Heemschut er vandaag
zijn 60-jarig bestaan gaat vieren,
samen met prins Claus.
In 1590 verkocht de weduwe van
die graaf van Hoorne - de man, die
samen met de graaf van. Eigmond
door de Spaanse Philips V een
kopje kleiner was gemaakt - Woud
richem en het Land van Altena
voor 300.000 Rijnlandse guldens aan
de Staten van Holland. Het had
toen al een rumoerig stukje ge
schiedenis achter de rug. Vanzelf
sprekend. Sinds rond 1300 de Maas
zijn monding naar het noorden ver
plaatst had, lag Woudrichem
prachtig voor het heffen van tol
gelden, werd hef een geliefde cen
trumplaats en werd het ook
uitziekend geschikt om mikpunt
te zijn voor de vijanden van links
en rechts.
Die vijanden: De Gorkummers
en de Geldersen en later die Span
jaarden. Hoewel het juist door de
Hollandse bevrijders in 1572 werd
platgebrand. De tactiek van de
verschroeide aardeals de Spaanse
vijand de Waal zou bereiken en de
Geuzen zouden moeten wijiken voor
die overmacht, dan zou die in edik
geval geen sterk steunpunt in han-
Een paar weken voor zijn dood
in 1584 bezocht prins Willem van
Oranje de weer op de Spanjaarden
veroverde stad om aanwijzingen
te geven over de moderne vesting
bouw, waarvan in de laatste we
reldoorlog de Duitsers op hun
terugtocht nog last genoeg hebben
gehad, De enige doorgaande weg
(die eeuwenoude situatie is pas
zo'n 20 jaar anders) liep door Woud
richem. Het was niet voor niets
een marktplaats. Maar voor de
Duitse tanks waren de poorten
juist tien centimeter te smal
Als anekdotes rollen de brok
stukken historie uit de mond van
dokter M. A. Egberts, die tien
tallen jaren huisarts was in het
Ije dat door de vervui
ling van het water de oude stiel
heaüt moeten opgeven. Hij weet er
nog alles van, hoe in dat vierkant
van vierhonderd meter 1500
mensen waren opeengepakt in
nauwelijks meer dan krotten. Nu
wonen er nog maar 700 mensen
binnen de wallen. De overige
1900 Woerikommers konden .buiten'
gaan wonen toen de o,ude bepa
ling verviel dat vanwege de lands
verdediging buiten de veste geen
stenen buizen mochten worden
gebouwd.
Er zijn overigens nog problemen
genoeg voor Woudrichem, maar
vandaag zijn het vooral de histori
sche waarop de aandacht zal val
len. Prins Clans luidt de Heem
schut-actie in voor het herstel van
het oude stadje. Een landelijk re-
staiuratie-bulpfonds wil men in het
leven roepen, dat in een aanbeve-
lingscomité krachtige steun vindt
bij klinlkende namen als die van
de minister van cultuur en de com
missaris van de koningin in Bra
bant.
Zoals in het nabije Beusden (de
landdag van de Bond Heemschut
wordt daar vanmiddag voortgezet)
al duidelijk te zien is, valt er van
de restauratie van Woudrichem
heel veel te verwachten. Trouwens
er is al een en ander prachtig her
steld, ook al voordat het in 1956
zijn 600-jarige bestaan als stad
vierde. Van de Hoogstraat met zijn
prachtige oude raadhuis en de vele
kostelijke geveltjes wil 'men een
stuk beschermd stadsgebied maken.
De waterpoort en de rijkswal zijn
nog goed intact. De laat-gotische
kruiskerk met de krachtige toren
is goed gerestaureerd. Maar
valt er noig heel wat op
(de oude stad kende veel
plekken, die later lelijk en wel
zijn opgevuld) en te herstellen.
Als straks de jachthaven klaar
is zal de groeiende toeristenstroom
nog meer reden vinden om Woud
richem te bezoeken en er dan een
stukje verleden aantreffen dat door
stadssaneringen elders steeds zeld
zamer dreigt te worden. Overigens
wordt de zeldzaamheid van het
landschap rond Woudrichem niet al
leen bedreigd door de vervuiling
van de rivieren. Ook ruilverkave
lingen kunnen - hoe nodig die soms
ook zijn - een landschap verwoes
ten. Ook daarover kan dokter Eg
berts een boekje opendoen. Hij
is niet voor niets een actieve voor
zitter van de stichting .Schoon Land
van Heusden en Altena'. „Een ge
bied dat jarenlang achtergebleven
is, gaat men nu door de ruilverka
veling onbewoonbaar maken. Het
wordt een cultuursteppe," fulmi
neert de dokter. Welke koninklijke
hoogheid zal straks de actie in
luiden voor de restauratie van het
JAN HÜSKEN
(Van een onzer verslaggevers)
TILBURG In tegenstelling tot
hetgeen hierover werd gemeld in de
publikatie in onze editie van giste
ren zal de opvoering van de opera
Aïda niet plaatshebben in het Til-
burgs ijsstadion maar in de sporthal
bij het gemeentelijk sportpark in
Tilburg.
(ADVERTENTIE)
STOCKHOLM (KNP) De
Zweedse (Lutherse) Kerk moet zich
op concrete wijze laten inglijden in
de katholieke hiërarchie, want zon
der samenwerking met rooms-katlio-
lieken heeft de kerk geen toekomst
meer.
Dit zei in Stockholm ds. Hans C.
Cavallin, secretaris-generaal van de
Zweedse „Liga voor Christelijke
Eenheid". Deze liga streeft een een
heid van christelijk kerken na onder
de paus.
Volgens ds. Cavallin lijdit de Lu
therse kerk onder steedis aanhouden
de desintegratie en verliest zij aan
innerlijke substantie. De liga staat
op het standpunt dat de betekenis
van de sacramenten in de protes
tantse kerkelijke ontwikkeling sterk
is verwaarloosd.
Tot de liga behoren naast luthera
nen ook andere protestanten en ver
der katholieken en orthodoxen.
pt niet alleen een
it. Hij koopt er ook
ige monteurs, mo-
ize ervaring. Daar-
ste reparatietijden
erwetse opvatting
ikent dat Renault-
zijn maar zich ook
Dpdefabriektegen
lECTYL-ML.
2 weken
f 1.000,—
3 maanden
f 1.000,—
f 100,—
6 maanden
f 1.000,—
f 250,—
i 1 jaar vast
rente jaarlijks
fl.OOO,—
2 jaar vast
rente jaarlijks
f 1.000,
3,4,of5jaarvast
rente jaarlijks
f 1.000,—
178
's-HERTOGENBOSCH, Hoge Steenweg 27-31, Tel. (i9410022321. Postgiro 1117570.
EINDHOVEN, Keizersgracht 17, Limburglaan 20A, Tel. (040) 27442,-Postgiro 1130570.
TILBURG, Stationsstraat 17, Tel. (04250) 38745, Postgiro 1140570.
VUGHT, Van Voorst tot Voorststraat 1, Tel. (04100) 34775, Postgiro 1104500.
Amsterdam: Vermeer &Co
Den Haag: Staal Co
Roosendaal: J.Luykx
(Van een onzer verslaggevers)
ARNHEM. Zwemwater in het
buitenland kan voor de mens min
stens net zo gevaarlijk zijn als be
paalde, plekken in het Veluwe-Rand-
meer. De sluiting van het Meer van
Lugano voor zwemmers heeft het
sein voor buitenlands zwemwater dui
delijk op rood gezet. Het sprookje
van de blauwe en reine Middellandse
Zee bijvoorbeeld is definitief uit.
Een man die dat kan weten is ir.
M. Clement, een van de deskundigen
die namens Provinciale Waterstaat
van Gelderland de kwaliteit van het
water iin het Veluwe-Randmeer
scherp in de gaten houdt. „Ik stop
mijn teen niet zomaar in het water,
als ik op vakantie ben," zegt hij.
„Want dat kan gevaarlijk zijn. Ook
op vakantie hoor je milieubewust te
zijn. In alle warme landen moet je
oppassen."
Blauw water zegt, volgens ir. Cle
ment, niks over de kwaliteit en zui
verheid. „Een rioollozing kan heel
helder zijn. Kijk maar naar zwem
baden met chloorwater. Daar kun je
altijd de bodem zien. Ook 's avonds.
En dan zit er echt veel amomiak in
op drukke dagen. Dat komt door de
urine van mensen. De volgende mor
gen is dat weer weggenomen door dat
chloor."
WASHINGTON (RTR/AFP/DPA)
Nu het Amerikaanse Huis van
Afgevaardigden bij verrassing heeft
besloten het al gestaakte werk voort
te laten zetten aan wat de trots van
de Amerikaanse luchtvaart zou moe
ten worden, het supersonische ver
keersvliegtuig van Boeing, lijken de
kansen op realisering van het al zo
goed als afgeschreven project weer
wat groter.
President Nixo-n heeft de afge
vaardigden met heit besluit geluk
gewenst. Hij nodigde de senaat uit
hun voorbeeld te volgen. De Presi
dent herhaalde zijn belofte dat het
vliegtuig niet eerder in produktie
wordt genomen dan nadat elke vrees
over schade aan het leefmilieu is
weggenomen. Hij sprak van een
groots besluit in het belang van
duizenden werknemers, het techno
logische leiderschap der Verenigde
Staten en de vooruitgang van de
beschaving.
Boeing toonde zich niet erg geest
driftig. De directie herinnerde eraan
dat zij al vijfduizend man, die aan
het project werkten, heeft ontslagen.
Mocht het Congres definitief tot her
vatting van het werk besluiten dan
achtte Boeing de opstelling van een
Ir. Clement, 15 jaar ervaring als
„waterdeskundige", gaat dit jaar naar
een klein plaatsje aan de Costa Bra-
va in Spanje op vakantie. Hij heeft
zich voorgenomen om met de auto
riteiten te praten over de waterver
ontreiniging daar. Zijn ervaring van
vorig jaar: „Je hebt daai; een leuk
haventje. Maar onder de trap zie je
vies water vandaan komen. Zo de zee
in. Zonder enige vorm van zuivering.
Een stukje verderop krioelt het van
de mensen in het water. Vakantie
gangers."
„Het is een plaatsje met tussen de
2000 en 3000 inwoners. Maar in de
zomer groeit dat aantal door de va
kantiegangers tot 20.000. En dat zegt
mij genoeg."
Volgens ir. Clement is het raad
zaam om overal uit te kijken. „Je
moet even je ogen open doen, voor
dat je een duik in het water neemt
Loop eens een paar honderd meter
naar links en naar rechts op zo'n
strand en kijk of je ergens vuil water
de zee ziet ingaan. Als het water een
gek kleurtje heeft of behoorlijk in
beroering is, dan is het echt het beste
om uit de buurt te blijven. Het is
overdreven om dan kilometers ver
derop te gaan Genoeg veiligheid vind
je al enkele honderden meters van
zo'n plek verwijderd."
Ze hebben in Spanje weliswaar
nauwelijks zuiveringsinstallaties,
maar het zeewater heeft gelukkig een
groot zelfreinigend vermogen. Daar
kun je op vertrouwen.
(ADVERTENTIE)
Ir. Clement gelooft dat over maag
klachten klagende vakantiegangers in
warme landen vaak verkeerd rede
neren, als ze de oorzaak van hun
kwaal bij het eten zoeken. „Het kan
net zo goed komen van bepaalde
bacteriën in het water. Daar kun je
verder ontstekingen van krijgen in
neus en oren." Wat ir. Clement zich
tegenwoordig in het buitenland even
eens afvraagt is: „Waar halen die lui
hun drinkwater vandaan?"
WARSCHAU (AFP) In de lei
ding van de Communistische Partij
in Polen lijkt opnieuw een machtig
man op een zijspoor te zijn gema
noeuvreerd, Nog geen half jaar na de
val van partijleider Wladislaw Go-
moelka gaan er nu geruchten dat
generaal Mieczyslaw Moczar, de
sterke man naast Gomoelka's opvo-
ger Edward Gierek, praktisch van
het politieke toneel in Polen is ver
dwenen.
De generaal is al sind-s een maand
niet meer in het openbaar versche
nen en al heet het dan officieel dat
hij ziek is, waarnemers geloven dat
Moczar alleen nog op papier de
funk ties van hoofd van het leger en
de veiligheidsdienst bezit. Het ge
zaghebbende Franse blad Le Monde
meent zelfs te weten dat generaal
Moczar op 11 april al officdieël vam
zijn funkties is ontheven. Aan de
vooravond van een bijeenkomst van
het politieke bureau van de partij
zou partijleider Gierek hem toen in
het bijzijn van premier Jaorszewicz
van een en ander op de hoogte
hebben gebracht.
Hoewel vooralsnog geen officiële
bekendmaking van de affaire wordt
verwacht is het wel duidelijk dat de
„afgang" van generaal Moczar al meer
dan een maand geleden is begonnen.
De leider van de Partizanen is op 9
april voor de laatste keer in het open
baar gezien.
Hij bevond zich toen met andere
autoriteiten op het vliegveld van
Warschau om partijleider Gierek en
zijn delegatie te verwelkomen die
terugkeerden van het 24s-te partij-
oomgres in Moskou.
Brieven voor deze rubriek moeten met vol
ledige naam en adres worden ondertekend. Bij
publicatie zullen deze vermeld worden. Slecht»
bij hoge uitzondering zal van deze regel wor
den afgeweken. Naam en adres zijn dan bij
de redactie bekend. Publicatie van brieven
(verkort of onverkort) betekent niet dat de
redactie het in alle gevallen eens is mal
houd, c.q. strekking.
Uw artikel „De Nederlandse
kiezer raakt op drift" van zaterdag
1 mei. U wekt de indruk als zou de
teleurstellende verkiezingsuitslag
voor de christelijke partijen in
hoofdzaak te wijten zijn aan de
deconfessionalisering. Ik daCht dat
er ook nog een andere oorzaak was,
namelijk de houding van de KRO,
het NKV, de Volkskrant en het
rooms-katholieke opinieblad „De
Nieuwe Linie". Zij allen waren
meer pleitbezorger voor de progres
sieve partijen, dat voor de 3 christe
lijke partijen, en dan te weten hoe
deze progressieve partijen over abor
tus denken, om maar een enkel
punt te noemen. Dit alles betreur ik,
da-ar ik van mening ben dat in de 3
christelijke partijen onze Christelij
ke levenshouding het best gewaar
borgd is. Verheugend is wel dat de
3 christelijke partijen elkaar gevon
den hebben. Ik hoop dat zij tot de
vorming van een nieuwe Christelijke
democratische volkspartij zullen
overgaan.
'a-GRAVENHAGE.
L.B.M OVERHAUS.
De lector in het strafrecht mr. F.
Frenkel meent, dat tegen de heer
Willem Duys een strafvervolging zal
moeten worden ingesteld, o-mdat er
sprake is van „uitlokking of aanzet
ting" tot een strafbaar feit. Genoem
de rechtsgeleerde lector zou er goed
aan doen zijn strafr-echtskennis weer
eens op te frissen en art. 48 en 49
van het wetboek van strafrecht
weer eens grondig door te. nemen.
Mogelijk komt hij dan tot de con
clusie, dat er inderdaad een moge
lijkheid tot strafvervolging in zit,
weliswaar niet tegen Willem Duys,
maar tegen de overheid, oftewel re
gering en Staten-Generaal, wegens
het opzettelijk gelegenheid geven
tot het plegen van een misdrijf. Het
(voorwaardelijk) opzet kan dan be
wezen worden d.m.v. de vele geval
len van recidive, gepleegd door dit
soort niet-gecastreerde psychopaten,
die door onverantwoordelijke half
zachte psychiaters op onze kinderen
worden losgelaten, bij wijze van hu
maan experiment.
Wat betreft de psychiater Roelofs,
die de heer Duys beschuldigt, de
volksgezondheid in gevaar te bren
gen door een stukje seksuele opvoe
ding van 30 jaar geleden te brengen,
wil ik op-merken dat de heer Duys
niet pretendeert seksuele opvoeding
te brengen, maar een zo groot moge
lijke veiligheid eist voor onschuldi
ge kinderen. Nu steeds blijkt, dat de
overheid op dit punt faalt, reageert
de heer Duys op basis van een
stukje oud Germaans recht van 2000'
jaar -geleden.
BERGEN OP ZOOM
P. BROUWER.
De heer Duys reageerde op basis
van (begrijpelijke) emoties. Wie
zich door zijn gezond verstand laat
leiden zal het publiek niet via de tv
opwekken eigen rechter te gaan
spelen, (redactie).
Goed zo mevr Schoonen in Etten,
een lekker fris stukje, geen geleu
ter. Waarom zou je op alle slakken
zout leggen? Ik vind „Merijn" vaak
kostelijk en grijp er, net als u, het
eerst naar. Eigenlijk sta ik een beet
je op voet van oorlog met hem,
maar aangezien je ook je tegenstan
ders moet lief hebben, stap ik daar
maar over heen, naar het voorbeeld
van dat fantastische vrouwtje bij
Willem Duys, die zo iets in grote
stijl, doet, wat het navolgen, op elk
gebied, voor honderd procent waard
is.
BREDA. M. ELZAR—GROOT.
Naar aanleiding van de open brief
van pater v. d. Boogaard uit Hyder
abad in West-Pakistan in de Stem
van 6 mei j.l. aan Prins Bernhard
met betrekking tot het voorgenomen
nationale geschenk in geld dat aan
de prins op zijn 60ste verjaardag zal
worden aangeboden en bestemd is
voor een nieuw olifantenhuis in Ar-
tis, wil ik gaarne enig commentaar
geven.
De pater roept ons op als landge
noten daartegen fel te protesteren
omdat er nog zoveel armoede en
ellende is in de wereld en noemt dit
geschenk a-sociaal.
Deze open brief heeft mij ver
baasd, om niet te zeggen, geïrri
teerd.
Er wordt nogal eens gesuggereerd
dat de armoe en ellende in de min
der ontwikkelde landen min of meer
de schuld van de Nederlanders is.
Wat doen die regeringen nu aller
eerst zelf tegen de armoede en
ellende in hun land?
Mogelijk dat er wel iets tegen
genoemde toestanden wordt gedaan,
doch opzienbarend zijn de resultaten
daar van tot op heden, voor zover
mij bekend, helaas niet.
BREDA. K. DE ROO.
Geachte inzender gaat voorbij aan
het feit dat de ontwikkelingslanden
behalve technische hulp ook behoef
te hebben aan financiële steun. Die
krijgen ze ook wel maar aan rente
e.d. vloeit dan minstens evenveel
terug naar de „rijke" landen. En
wat de kritiek op de regeringen van
arme landen betreft: Als er dan een
echte hervormer opstaat presi
dent Allende bijvoorbeeld van Chili
wordt hij door rijke landen (i.e.
Amerika) hard tegengewerkt (Redac
tie).
