We hebben
op de pof
geleefd
Thomassen: drie wegen uit de impasse
55
59
55
49
l
59
|25
185
?75
55
55
74
220
KOOP OOK MET OPEN OGEN!
20:
PRIJS-SLAG
PROF. DR. TH. STEYERS VREEST STIJGING
VAN WERKLOOSHEID TOT 4 a 5 PROCENT
PSI1S5LAGKLANTEN
ZITTEN GDED.-MET
GM9THANDELSPRIJS!
prijs-slagklanten kopen met open ogen
zij vergelijken prijs en kwaliteit en zien
duidelijk de enorme voordelen van de
massa verkoop in de prijsslag
I 911 KNAKWORST
395
28
ic
449
Sean Lemass overleden
Met minder dan f200.-
een belang in miljoenenconcerns!
r|il
binnenland
DRIE OORZAKEN
MENTALITEIT
LANGE ADEM
INFLATIE
Dutch
Internationals
Fund
D.I.F. is daarom: goed om mee te beginnen en het
beste om mee door te gaan.
Samenwerking
VERGELIJKT U MAAR!!!
KARVAN CÉVITAM SIROOP
KOFFIE
MELK
AARDBEIEN
I SHERRY
SARDINES
THEEZAKJES
SCHIJFJES
PERZIKEN
BOTERHAM
KORRELS
VOORDELIGE DIEPVRIES ARTIKELEN
SPINAZIE
VISSTICKS
GOULASH
SOEP
I# SPEKKIES
basterd"!.'^
SUIKER \f
f
WASMIDDEL
SPERZIE
BONEN.
KUIKEN-
POTEN
CLUB BIER
THEE-
BISKWIE
BABY
VOEDING
HONDENVOER
VRIES VERS VLEES
2 HAM
BURGERS
ROSBIEF
GEHAKT
papier
/oor uw pen
Vergrijsd priesterbestand
Bouwstaking II
WOENSDAG 12 MEI 1971
(Van een onzer redacteuren)
TILBURG De Nederlandse
economie zit in de knoei. Wij
leven sinds enige jaren boven
onze stand. Allemaal: overheid,
bedrijfsleven, en werknemers.
Een voorbeeldVan mei 1970
tot nu, het afgelopen jaar dus,
leende ons land maar liefst vijf
miljard uit het buitenland. Dat
wil zeggen: we hebben dood
gemoedereerd op de pof ge
leefd. Een onhoudbare situatie.
Als de Amerikanen op dit mo
ment orde op monetaire zaken zou
den gaan stellen, en hun dollars
terug zouden gaan kopen, krijgt de
economie van Nederland een forse
klap. Er zal dan conjuncturele
werkloosheid ontstaan. Trouwens,
ook als de dollars niet plotseling
naar de V.S. gaan terugstromen,
tiet het er voor de werkgelegen
heid op wat langere termijn in
Nederland niet zo best uit. Een
flinke werkloosheid lijkt onvermij-
[lelijk. Zo'n vier tot vijf procent
van de werknemers zal er de dupe
van worden.
Dat zal dan een gevolg zijn van
de manier waarop onze economie
reilt en zeilt. Structurele werkloos
heid dus. „Het wordt beslist geen
crisis zoals in de jaren dertig,
maar het zal wel een heel nare
geschiedenis worden. Ik vind op
het ogenblik de economische toe
stand van ons land heel bedenke
lijk. Ook al, omdat we eigenlijk
best weten wat er onmiddellijk
zou moeten gebeuren. Ma-ar dat is
politiek niet te v-erkopen. We wil
len de lasten van de noodzakelijke
maatregelen niet zelf dragen, maar
steeds op andere groepen afwente
len. Dus gebeurt -er niets. Totdat,
zoals prof. Zijlstra in zijn jaarver
slag van de Nederlandse Bank
zegt, de wal het schip gaat keren.
Hij bedoelt: tot er vrij massaal
werkloosheid gaat ontstaan. Dan
komen er maatregelen. De politici
kunnen er dan niet meer onderuit.
Maar dat kan nog wel enige jaren
1 duren".
Prof. Stev-ers wijst -er op dat er
j sinds 1965 een investeringsgroei is
geweest die te hoo-g is op-gelopen.
I Er zijn, om het anders te zeggen,
heel veel arbeidsplaatsen gescha
pen. Er moesten buitenlandse ar
beiders komen om een deel van
die plaatsen te bezetten. De ar
beidsmarkt was en is n-og steeds
heel krap. De laatste maanden
echter beginnen die investeringen
terug te lopen. De oorzaken daar
van zullen jaren blijven bestaan.
„Ik zie er drie, die met elkaar
verband houden".
1) Door de sterk gestegen lonen
zijn de winsten gedaald. Het loon-
aandeel in het nationale inkomen
PROF. DR. TH. A. Stevers,
doceert aan de Tilburgse Hoge
school de leer der openbare fi
nanciën. Hij is directeur van
het Fiscaal Instituut en be
stuurslid van het Economisch
Instituut van deze hogeschool.
Hij is een van de erkende Ne
derlandse deskundigen op het
gebied van de overheidsfinan
ciën. In een vraaggesprek met
een onzet rebacteuren geeft hij
zijn wat pessimistische visie op
de economische toestand waarin
ons land op het ogenblik ver
keert.
PROF. DR. TH. STEVERS
is hoger dan ooit tevoren in ons
land. Invester-in-gen brengen daar
door steeds minder op.
2) De ondernemingen zijn steeds
meer verplicht vreemd kapitaal
aan te trekken. Hun winsten wor
den immers geringer. Ze kunnen
niet alles meer uit eigen middelen
investeren. Ook ons fiscale sys
teem is da-ar wat schuldig aan.
Maar daardoor worden hun vaste
(rente)lasten steeds groter. De on
dernemingen worden door deze
gan-g van zaken veel kwetsbaar
der.
3) Er is minder geld voor inves
teringen beschikbaar, omdat de
overheid zoveel nodig beeft. Ook,
omdat de mensen steeds meer geld
uitgaven (particuliere bestedin
gen).
Die hele situatie uit zich, onder
andere, in een tekort op de beta-
linsbalans, twee miljard gulden.
Prof. Stevers acht de psychologi
sche factoren die tot de naar een
economische crisis drijvende over
verhitting hebben geleid, niet ge
ring.
„Op het ogenblik gedragen over
heid en beroepsbevolking zich an
ders dan voor 1965. Na de oorlog
stimuleerde de overheid sterke ex
pansie in bepaalde sectoren. Het
onderwijs bijvoorbeeld. Maar veel
al vond ze daarvoor binnen het
eigen budget compensatie. De oor
logsschade-uitkering werd afge
handeld, de rampschade (Zeeland)
liep -af, de defensieuitgaven daal
den van 20 procent naar 13 procent
van de staatsuitgaven. Er was dus
ruimte binnen de rijksbegroting
zelf".
Bovendien leefde de generatie
van de dertiger jaren nog onder de
angst voor nieuwe werkloosheid.
Die generatie was bereid met wat
minder genoegen te nemen. Er was
minder druk op de overheid, aller
lei zaken te doen.
„Welnu, er komt zo langzamer
hand een generatie aan bod die
van die vooroorlogse crisis aan der-
lijve niets heeft gevoeld. Haar le
den zijn agressiever. Bovendien
moet de overheid steeds meer uit
geven. Onze wegen zijn barstens
vol, ons milieu wordt steeds vuiler.
Dait moet opgelost worden. Er is
geld voor nodig. Maar binnen de
rijksbegrotingen zit nauwelijks
nog wat speelruimte".
De mensen zijn gewend aan for
se loonstijgingen. Twintig jaiar
lang was er nauwelijks werkeloos
heid. Prijzen stijgen, looneisen
worden hoger. „Het lijkt mij heel
moeilijk die aangewende mentali
teit vrijwillig en op bas-is van het
gezonde v-erstan-d terug te dringen.
Ik zie dat namelijk allemaal in het
licht van de sociologische tegen
stelling tussen kpitaal en arbeid.
De overheid moet meer geld heb
ben, de werknemers willen meer
geld verdienen, we geven geza
menlijk meer uit dan we eigenlijk
kunnen. De particuliere investerin
gen gaan dan teruglopen. Er ko
men minder arbeidsplaatsen bij.
Werkloosheid is de uitkomst".
Prof. Stevers zegt dat die ont
wikkeling zal voortduren. „Er is
dus iets mis met de structuur van
onze maatschappij. Ma-ar het kan
lang duren voor het publ. dat aan
den lijve gaat voelen". Er is im
mers nog steeds spanning op de
arbeidsmarkt. Er werken in Ne
derland nog tienduizenden buiten
landers. De toevloed van nieuwe
arbeidskrachten wordt minder, om
dat we de leerplichtige leeftijd
gaan verhogen. Ook omdat de be
volkingsgroei vermindert. Dus de
vermindering van het aantal ar
beidsplaatsen zal zich nog niet on
middellijk doen gevoelen.
„Wat ik als econoom nu het
liefst zou doen? De particuliere
investeringen direct met een mil
jard gulden terugdringen. Ze z'jn
nu tien miljard, exclusief woning
bouw en voorraadvorming, op een
nationaal inkomen van zo'n hon
derd miljard. Terugdraaien en dan
weer gewoon laten meegroeien. Ik
zou ook de overheidsbestedingen
in bepaalde sectoren terug willen
schroeven. Daaraan is niet te ont
komen. Verder zou ik proberen de
particul'ere consumptie te vermin
deren. Maar ik weet niet hoe. We
hebben er geen mogelijkheden
voor. Dat kan eigenlijk alleen
maar door een matiging van de
looneisen. Nou, daaraan geloof ik
niet. De vakbeweging kan dat niet
doen. De politici menen dat zij liet
ook niet kunnen doen. We zouden
collectieve arbeidsovereenkomsten
moeten afsluiten met een negatie
ve Ioontrend. Niet te verkopen op
dit moment! Toch zou dat voor de
toekomst van onze welvaart bet
beste zijn".
De inflatie en de hoge marginale
belastingtarieven verhogen de con
sumptiedrang. Het is niet interes
sant te sparen. Obli-gatiebezit, bij
voorbeeld. levert vaak varlies
op.
„Een vicieuze cirkel", zegt prof.
Stevers. „We zouden w-eer, evenal3
vlak na de oorlog, bereid moeten
zijn hard te werken, de buikriem
aan te ha-len. Ma-ar dat zijn we
niet. Welnu, na 1945 waren we dat
wel. We bouwden een pro-duktie-
apparaat op, leefden sober en kre
gen Marshall-hulp. Nu is die kans
er niet. Dat maakt d-e situatie zo
ernstig. De politici zien onze eco
nomische moeilijkheden teveel als
een gevolg van conjuncturele o-ver-
besteding. Maar ze zijn veel fun
damenteler. Ze zijn sterk structu
reel. Door de valutacrisis kan con
juncturele werkloosheid gaan op
treden. Door de overbesteding op
langere duur echter structurele
werkloosheid".
Hij buigt zich voorover. „Weet
u, we weten allemaal best dat er
iets aan de structuur van de maat
schappij veranderd moet worden.
Maar wat? Medebeslissingsrecht en
w'nstdeling? Misschien helpen die
ons op weg. Maar hoe we het ook
wenden en keren, er komt ook
daardoor niet meer geld voor be
stedingen beschikbaar. We zouden
nu de tering naar de nering moe
ten zetten, om straks niet in, de
narigheid te komen. Gelooft u dat
dat politiek te verkopen is...?!"
JAC. LEVIJ.
(ADVERTENTIE)
(Van een onzer verslaggevers)
VLISSINGEN Burgemeester
W- Thomassen van Rotterdam, die
wag worden beschouwd als een van
"c PvdA-mensen van hef eerste uur,
z'et in het politieke labyrinth van
Nederland anno 1971, minstens drie
wegen die naar buiten voeren zon-
Ser dat DS '70 daarbij als helpende
Padvinder moet optreden. De ene
•""gelijkheid is, dat de confessione-
'en met hun 74 zetels in het parle-
went een minderheidsregering vor
ken, die - gezien de te verwachten
'wlementaire steun van de Midden-
'Mds Partij, de SGP, en wellicht
"°g anderen, de hamvraag zou kun-
)m opwerpen: „Wie stemt ons
weg?''.
Een tweede mogelijkheid, door
"k- Thomassen aangeduid als een
wevet van onvermogen voor de de-
wocratie, is de vorming van een
^ikenkabinet, of anders een herop-
recten van het kabinet - De Jong.
oor de PvdA ziet mr. Thomassen
j e® regeringszetels klaarstaan als
fractie van de PvdA zich samen
wet de KVP en AR zou kunnen
ffl-den in een zakenkabinet op een
Progressieve formule, waarbij het
Kernprogram Steenkamp waardevol-
)a ,an<freikingen kan bieden. Een
rS j „noodoplossing", zo karakte-
iseerde burgemeester Thomassen
"eze constructie.
Ik alle door hem genoemde 'moge
lijkheden om liet land weer een
regering te geven, blijft DS '70 om
de hoek van de deur wachten. „Het
lijkt me leuk een lange neus tegen
DS '70 te kunnen trekken", aldus
mr. Thomassen.
„Ik ben van mening dait deze par
tij, met haiar socialistische komaf,
zich niet gelukkig zal voelen als zij
in een conservatief gezelschap zo-u
(ADVERTENTIE)
Een verstandige belegging! Ook
u kunt door aankoop van
aandelen Dutch Internationals
Fund reeds met zo'n klein
bedrag profiteren van de
voortdurende groei van de grote
internationale concerns:
AKZO, Hoogovens,
Koninklijke Olie, Philips en
Unilever. De spreiding over
deze vijf vermindert uw risico.
Vraag nadere inlichtingen bij uw bank en bij commissionairs in
effecten of rechtstreeks bij D.I.F., Postbus 853, Amsterdam.
aanmonsteren. Overigens moet DS
'70 zich eerst/ maar eens in een
vierjarige parlementsperiode tegeno
ver de kiezer waarmaken".
Mr. Thomassen sprak gisteren in
een vergadering van het Vrouwen
contact in de PvdA van het gewest
Zeeland over problemen in de bin
nenlandse politiek- Uit de vergade
ring kwamen vragen als: „Zou u
voorstander zijn van een progressie
ve volkspartij?". Mr. Thomassen
meende: „In Europees kader maakt
de Nederlandse politiek, door haar
versnippering, de indruk van een
rariteitenkabinet. Grotere partijfor-
moties zouden, wat dit betreft, wel
een verbetering zijn. Toch zo-u ik
tegen een progressieve volkspartij
zijn, als deze niet een duidelijk
socialistisch programma zou voeren,
'overeenkomstig de intenties in de
nationale socialistisch beweging,
waarin zo'n partij volledig thuis zou
moeten horen."
Mr.Thomassen zei het n-og altijd
te betreuren dat een KVP-progr-am-
ma met een duidelijk Steenkamp-
stempel voor de PvdA onaanvaard
baar is gebleken. Hij vond de Steen
kamp-visie een basis voor een beter
soort samenwerking dan in die tijd
dat KVP en PvdA samen in de
regering zaten, aan den volke wem
gedemonstreerd.
fles
normale prijs
grote pot
I WEENER POLKA'S
normale prijs
groot blik
normale prijs
1/4 blik„GR0K0"
op lichte siroop
normale prijs
grote fles
.AMONTILLADO"
normale prijs
dubbel blik
30m.m.
normale prijs
GROOT FORMAAT
LCHATHÉ"
normale prijs |j(K]
1/4 blik
op lichte siroop
normale prijs Jè&]
familie baal
melk of puur
normale prijs
450 gramspak
normale prijs
m panklare
„ESKIMO"
normale prijs \pg\
blik „UNOX"
normale prijs
grote zak
49 41 heerlijke
normale .prijs \j^\
500 gramsbaai
normale prijs
I kilobaai
U..KWAK"
normale prijs
300 gramspak
dubbele
normale prijs
500 gram
op schaal
normale prijs
pils of oud bruin
in de prijs-slag
3 pakken
OVENVERSE
potje „HEINZ"
11 MENU'S
ritsblik „HONDO"
weer zo'n
voordelige partij
OP SCHAAL
500 gram
BOTERMALSE
bij ons
500 gram
HALF OM HALF
per pak
JAC. HERMANS
N.V.
DUBLIN (Reuter) Sean Le
mass, premier van de Ierse repu
bliek van 1959 tot 1967, is gisteren
na een langdurige zieke in de leef
tijd van 70 jaar overleden.
Lamass heeft een grote roil ge
speeld in Ierlands strijd om onaf
hankelijkheid van Engeland. Als
jongen van 15 jaar stond hij reeds
gewapend met een geweer op het
dak van het hoofdpostkantoor in de
Ierse hoofdstad tijdens de Paas-op-
stand van 1916.
Merkwaardig is het, dat toen Le
mass in 1959 zijn politieke leidsman
Eamonnde Valeria als premier op
volgde, hij bewegingen leidde tot
het aanga-an van nauwere betrekkin
gen met Enigeland.
Als eerste minister heeft Sean Le
mass de Bxrits-Ierse vrijhandelover
eenkomst gesloten, die beide landen
economisch dichter bij elkaar
bra-c-ht.
Hij zag de overeenkomst als es
sentieel voor de republiek Ierland,
wilde het lid worden van de EEG.
Brieven «oor deze rubriek moeien met vol
ledige naam en adres worden ondertekend. Bij
publicatie zullen deze vermeld worden. Slechts
bij hoge uitzondering zal van deze regel wor
den afgeweken. Naam en adres zijn dan bij
de redactie bekend. Publicatie van brieven
(verkort of onverkort) betekent niet dat de
redactie het in alle gevallen eens is m«t
houd, c.q. strekking.
In De Stem van woensdag 5 mei
heeft een verslaggever zijn visie
neergelegd op een toekomstbeeld
van de priesterarbeid (in 't Bredase
is dit zonder meer alarmerend ge
noemd aan de hand van cijfers).
Mijnerzijds wil ik daar graag enige
kanttekeningen bij plaatsen, omdat
ik moeite heb om te aanvaarden,
zoals De Stem schrijft, dat „over
zo'n twintig jaar het bisdom Breda
bijna geen priesters meer zal hab-
ben". Als men tot norm neemt voor
het jaar 1990 wat zich van 1965 tot
1970 heeft voltrokken in de priester
opleiding, dan is die conclusie ge
wettigd: in Nederland te weinig
priesterwijdingend. Maar nu dringt
zich de vraag op of men dat toe
komstbeeld zo moet zien voor de
Nederlandse kerkprovincie en min
of meer voor de hele wereldkerk.
Op zichzelf betekent het mis
schien niet zoveel dat b.v. het bis
dom Gent - aan het Bredase gren
zend - in dit jaar 15 seculiere pries
ters zal inschrijven. Het is tenmin
ste hoopgevend voor het blijven
voortbestaan van het groot-semina
rie bij onze zuiderburen. De Til
burgse priesteropleiding zal ons dit
jaar 1971' één celibatair priester-
candidaat aanbieden. Mógelijk kan
ook voor het priestertekort in Ne
derland enige oplossing te vinden
zijn bijv. in de 688 groot-seminaris
ten in Polen. En kan het katholieke
Ierland-historisch traditiegetrouw ook
nog bijdragen om het te kort hier
in Nederland aan te vullen Een
televisiereportage heeft onlahgs be
moedigende cijfers verstrekt over de
klein- en groot seminarie bezetting
in Joego-Slavië. Vanuit oost en west
kan hulp komen, als deze in Neder
land nodig zal zijn.
Het kan nog nuttig zijn in ver
band met priesterlijke arbeid hier
even aan te stippen, menig vergrijsd
veldwerker best in staat blijkt om
de pastores enige hulpverlening aan
te bieden. Uit hoofde van een bis
schoppelijke opdracht tot geregeld
contact met de 88 emiriti van het
bisdom ben ik vrij goed op de
hoogte van wat er reilt en zeilt in
vele parochies van het bisdom. Zo
staat menig vergrijsde pastoor of
rector veelvuldig aan het ziekbed
en of begeleidt hij de bejaarden,
terwijl zeer velen zich mede inzet
ten tot assistentie op de weekeinden
in de parochiekerken. Een en ander
in overweging nemend, meen ik te
mogen twijfelen aan datgene wat De
Stem verslaggever poneert, in over
eenstemming met die adviescommis
sie, dat wij met het oog op de
toekomst er aan zuilen moeten om
gehuwde priesters in de zielzorg te
plaatsen.
Mag ik dit eenvoudig betoog be
sluiten met de bijbelse spreuk: Deus
providebitGod draagt zorg, ook
voor de kerk.
BREDA
E. DOENS, emeritus pastoor.
In deze rubriek stond op 6 mei
een artikel van de beer L.G. Roekx.
Hij schrijft halverwege (het stak is
te lang om er helemaal op in te
gaan) „Het woord loon, dat is toch
nauwelijks meer op zijn plaats, la
ten wij het liever presentiegeld noe
men etc". Verder „De werkgever
kan nog maar nauwelijks zijn sociaL
le verplichtingen en belastingen
meer opbrengen".
Laten we met het laatste begin
nen, Wanneer een werkgever iets
wil produceren maakt hij vooraf een
calculatie van al wat met het pro-
dukt samenhangt: werkplaats, kan
toor, werknemers, en sociale lasten,
belastingen, risico, zijn eigen inko
men en de winst. Wat dius inhoudt,
dat niet de werkgever dé sociale
lasten betaalt, maar de consument.
Wat dait presentiegeld betreft zou ik
willen vragen, hoe is het mogelijk
indien de werknemers niet werken,
dat vele werkgevers in kapitale wo
ningen van f 100.000,- en meer wo
nen, dat hun auto's nooit goed ge
noeg zijn en dat er jaarlijks vele
miljonairs bijkomen in ons land? Dit
is mogelijk door de steeds beter
geperfectioneerde machines, daar
door hoeft de werknemer nu een
maal gelukkig niet zoals voor de
oorlog doorlopend in het zweet des
aanschijns te werken om toch een
goede produktie te behalen, terwijl
door incalculering van indien moge
lijk alle voorziene en onvoorziene
kosten, da werkgever zich veilig
stelt voor zijn loon plus winst op
het eindprodukt.
„Bouwvakkers, fabriekswerkne
mers of kantoormensen kunnen al
leen meer verdienen wanneer er ef
ficiënter gewerkt wordt", volgens de
heer Rockx. Dat kan, vroeger regel
de een werkgever zijn produktie,
administratie, toezicht op het werk
etc. etc. zelf. Tegenwoordig hebben
vele werkgevers voor alle onderde
den een staf van leidinggevend per
soneel, in vele gevallen zo erg dat
een bedrijf een waterhoofd heeft,
wat tooh allemaal door d'e werkne
mers die het produkt maken ver
diend moet worden. Ondanks dat d'e
werkgevers zo slecht verdienen,
heeft iedere gemeente tegenwoordig
een wijk, die de „goudkust" ge
noemd wordt. Ga daar eens wande
len, kijk dan naar de huizen, schat
ze op hun waarde en hoeveel er zijn
met een dubbele garage.
RAAMSDONKVEER.
JAN H. OOMEN, voorzitter
Raamsdonksveer v.d. Kath. Bond v.
Werknemers in de
Bouwnijverheid.