iooi je deur open Nieuwe grondwet voor kerk dreigt alle hoop de bodem in te slaan Poolse leiders en kerk eindelijk rond de tafel Mijmering wl) nu V. Roemeense opstandigheid tem WIJ CHRISTIAN MORGENSTERN jongeren pagina |it ook goed. Het lA.Q.Waar ^tie ook bijhoren, gen wij. jat het goed werken En dat je met ant opgaat in deze de chemie. lieformulier aan hg: pderland) N.V. t Je kunt ook eerst oestel 241. RECHT l.v., ZATERDAG 8 MEI 1971 e ist 9 IN een maatschappij, waarin dorpjes veranderen in steden, kleine bedrijven veranderen in grote ondernemingen, horizontaal wonen verandert in verticaal wonen, vervreemden de mensen van elkaar. De onpersoonlijke sfeer van de buitenwereld maakt dat men steeds meer de veilige beslotenheid van de eigen woon- en leefruimte zoekt. Deze neiging heeft nog andere oorzaken (als: automatisering, gezinsindividualisering en het sterk gescheiden houden van arbeid - vrije tijd en van openbaar leven en privéleven) en stuurt ons na*- volledig isolement. Anno 1971: mensen in kastjes. Om dit isolement enigszins tegen te gaan heeft de aktiegroep Paarse Deur een plan opgesteld. Iedereen die mee wil werken verft zijn voordeur paars met al speciaal herkenningsteken een groot geel sleutelgat in het midden. Dit betekent dat je als „vreemde" rustig aan een paarse deur kunt aanbellen want de afspraak is: iemand met zo'n deur is bereid mensen te ontvangen. De aktiegroep laat iedereen de (Van een surveillerende leraar, geknipt uit De Bison, schoolblad van de St.-Jozef Mavo. Breda) Stil op mijn stoel en turen Het wordt een lange dag Niet denken aan de uren die ik langzaam komen zie en gaan. Gebogen jongenshoofden stilte om me heen examenkoorts, examenspanning Zo schuiven we naar klokke een. Een deur wordt geopend gulzig geniet ik van het gepiep een lopend mens verschijntverdwijnt weer ploft de stilte neer en diep. Ik vul maar weer mijn houten pijp met snippers baai, zo zonnerijp elk trekje is een rukje in de tijd zou de eecwigheid ook zo eentonig zijn? Er komt, na lang getuur, weer hoop het eind nadert traag wij mogen gaan, het is voorbij tot volgend jaar, en dan weer graag A. REGUEB vrijheid het plan naar eigen goeddunken in praktijk te brengen, maar zij is" wel van mening, dat de volgende ideeën het plan meer kans van slagen geven. Mensen, die een paarse voordeur hebben, zijn niet verplicht iemand te ontvangen. Als er iemand aanbel die je om welke reden dan ook niet binnen wilt laten, zeg je gewoon nee. Dat is voldoende, wanl er zijn zoveel redenen voor weigering, die niet uitgesproken kunnen worden. Er is in Nederland een vastgeroest idee over beleefdheid,-dat niet veel meer met eerlijkheid te maken heeft. Als er veel paarse deuren zijn en een „vreemde" moet bij tien ervan aanbellen, voor hij gelegen komt, dan is dat erg weinig! Onze bedoeling is: geen weerstanden en geen omhaal bij het weigeren. Nogmaals: een paarse deur geeft geen verplichtingen. Voor de mensen, die geen buitendeur hebben, heeft de actiegroep stickers laten maken, waar naam en aantal keer bellen op vermeld kunnen worden. De stickers zijn paars met een geel sleutelgat in het midden en dragen het opschrift: „zoveel huizen, zoveel cellen mensen die zich afsluiten met hun eigen sleutels paarse deuren, open deuren vrij om je te ontvangen vrij om je te weigeren valse vriendelijkheid is geen vriendelijkheid" Het is de bedoeling zo'n sticker op de buitendeur t,e plakken. Stickers zijn verkrijgbaar bij A. van Leeuwen, Soerabajastraat 13 bisA, Utrecht voor twee kwartjes per tien (verzendkosten ook betalen). Als de aktie bevalt, kan men zich meer vrijheden gaan veroorloven, zoals eten en overnachten. Men komt in ieder geval met meer mensen in kontakt. Binnen een straal van 500 meter van onze woning leven vaak duizenden onbekenden. ONZE oproep aan de redacties ran schoolbladen hun contactorganen op te sturen, is redelijk beantwoord. De afgelopen weken werden er een stuk of veertig schoolkranten op het WIJNU-bureel gedeponeerd. Alles hij elkaar natuurlijk veel te weinig om een volledige schets te maken van de situatie waarin de Zuidwest-Vaderlandse sehoolbladpevs verkeert en tevens veel te veel om allemaal in dit rubriekje aan bod te laten komen. Maar gelukkig waren we toch al niet van plan op deze pagina alle schoolbladen naast elkaar te leggen en dan te vertellen wie het beste blad maakt. Een dergelijke werkwijze zou alleen maar een zinloze competitie aanmoedigen. Een schoolblad hoeft immers niet beter of slechter dan een ander schoolblad te zijn, maar moet gewoon een functie binnen de eigen school vervullen. Nu wil het natuurlijk wel eens voorkomen dat in het blad de JUIST voor de mensen die bij het zien van dit plaatje zeggen: „Alweer Boontje komt om zijn loontje. Nc moeten ze niet blijven zeuren met die koffie-aktie", drukken we deze tekening af. Misschien dat er toch weer wat luiden door bewogen worden om van biet op riet over te stappen. Degenen die woensdag niet in de kolommen van dit dagblad gesnuffeld hebben en niet genoeg informatie aan dit portret van Juan Valdez hebben, moeten maar even bij een wereldwinkel binnenstappen als ze nog exacter geïnformeerd willen worden over de uitbuitingspraktijken van het kapitalistische systeem. #0^ .jvj - Wie dezer dagen toevallig het Duitstalige Roemeense tijdschrift Neue Literatur in handen zou krijgen kan zich een ietwat globaal maar toch duidelijk verrassend inzicht vormen van de opstandige denkwijze van een strikt-communistisch-opgevoedc jeugd. Het blad dat fungeert als orgaan van de Schrijversbond van de socialistische republiek Roemenië heeft van zijn jongste uitgave een „speciaal nummer voor scholieren" gemaakt om 15- tot 18-jarigen eens zonder angst te laten uitweiden over de problemen waarmee zij in hun situatie kampen. Ze hadden de keus hun ingezonden stukken te ondertekenen of anoniem te blijven. Het resultaat was 128 pagina's, ritselend van de veelsoortige „ontploffingstheorieën". Vooropgesteld moet wel worden dat de redact'euren van Neue Literatur bij de keuze van de thema's waarschijnlijk toch nogal wat onder tafel hebben weggemoffeld. 57 leerlingen van een duidelijk in het communistisch systeem passend lyceum lieten bijvoorbeeld de wens horen „scheppingsblije mensen te worden en geen geestelijke schroothopen". Vermindering van de leerstof was volgens hen „beslist noodzakelijk". Verder schreven zij: „Er worden ons te weinig mogelijkheden geboden ons tot persoonlijkheden te ontwikkelen. horizon breder is dan de eigen school, of dat maniertjes gebruikt worden die uniek zijn en aanbevelenswaardig voor andere redacties om te volgen. En wat betreft deze laatste dingen kan WIJNU natuurlijk wel een communicatiesteentje bijdragen. De dingen die voor meer mensen interessant zijn zullen we op deze jongerenpagina publiceren. Dat zal overigens niet altijd in dit rubriekje „Uit de jongerenpers" gebeuren. Als bijvoorbeeld blijkt dat zeer veel schoolbladen over een en hetzelfde onderwerp geschreven hebben en WIJNU heeft dat onderwerp nog niet aangeroerd dan zullen wij uiteraard de grotere ruimte die nog naast deze twee kolommetjes bestaat aanspreken. Iets dergelijks is in het verleden al eens gebeurd met een algemeen verhaal over Wereldwinkels, een onderwerp waar blijkens de schoolbladen veel jongeren nader over geïnformeerd wilden worden. Uit de eerste stapel schoolbladen die ons bereikt heeft is ais voorlopige conclusie te trekken dat de opzet van de krantjes in de meeste gevallen hetzelfde is. De volgende rubrieken kom je bijna altijd tegen: Popcorner, Wist je al Puzzel, Van de redactietafel. Voorts ontbreken al sinds jaar en dag de romantische gedichtjes niet. Een verschil met een jaar of tien geleden is wel dat er tegenwoordig nauwelijks nog inleidingen van directeuren of rectoren in staan, maar dat er daarentegen keihard tegen alle schoolmistanden geschopt wordt. Opvallend was ook dat vooral technische scholen hun bladen uiterlijk steeds piekfijn verzorgd hadden, in tegenstelling tot middelbare scholen die vaker volstaan met snel in elkaar getimmerde stencils (uitgezonderd dan weer de bladen van de middelbare meisjesscholen die vaak een goede make up hebben). Mogen we dit inleidend gezwam besluiten met een hernieuwde oproep aan de redacties van schoolbladen om de hele bliksemse boel op te sturen en overgaan tot de (wan)orde van dit rubriekje •j; Uit FETISJ, van de Nassau Scholengemeenschap. Breda) Jullie vochten en vochten tot jullie erbij neervielen Als ik vragen mag Waarom? Je kreeg je medaille van je generaal Als ik vragen mag Waarom? Dan geef je als antwoord: Ik deed het voor de vrede voor het vaderland. Bert van Lingen BESTE MARTIN Je was er nog al gauw bij om mij terug te schrijven. Het gaat nog een geregelde correspondentie worden, moet je opletten. Zeg, dat was een geestige opmerking van je moeder. Ik hoor het haar zeggen. Dat kon ze vroeger op school al zo lekker zo even zo'n droog zinnetje er plotseling doorheen. Je schrijft dat je toch wel eens terug wilt komen op die stelling van mij, dat wijouderenuit een andere wereld zouden stammen. Dat geloof je niet zo erg. Je meent, dat wanneer jij over de veertig bent, je ook zult menen dat de jongeren van dan, zich jouw jeugdwereld niet zullen kunnen indenken Nu weet ik natuurlijk niet wat er de komende twintig, dertig jaar nog zal veranderen, maar toch betwijfel ik of het verschil tussen jouw jeugd en je leven over goed twintig jaar, even groot zal zijn als dat bij ons het geval is geweest. Ik meen dat wij een heel wat diepere gespletenheid meedragen dan jullie straks zullen moeten. Verschil tussen generaties is er altijd, dat ben ik met je eens. Evolutie, niet? De onweerstaanbare gang van de mensheid naar de voleinding. Vraag me nu volgende keer niet hoe of waar of wanneer die voleinding komt, want daar kan ik je geen antwoord op geven. Mijn denkbeelden daarover?' O, jongen, die zijn zo warrig en tegenstrijdig, dat ik je daar niet gauw mee zal vermoeien. Maar om op de wereld van onze jeugd terug te komen; weet je, ik was twaalf toen de oorlog uitbrak en ik was zeventien toen er vrede kwam (nou ja, vrede). En nu mag ik er persoonlijk zonder veel kleerscheuren en avon turen vanaf zijn gekomen, dat neemt niet weg dat ik en mijn leeftijdgenoten vijf van de meest ontvankelijkste jaren in een sfeer hebben moeten leven die toch wel iets heeft achtergelaten, dacht ik. Het zijn jaren geweest die zich eigenlijk alleen maar op school en in de huiskamer hebben afgespeeld. Daarbuiten lag de wereld die de waanzin nabij leek. Ik herinner mij nog de enkele keren dat ik door een verduisterde stad heb gelopen. Ik zie nog de straten in de binnenstad als kokers vol zwarte verlorenheid met hier en daar een blauw- gloeiende spijker van een verduisteringslamp. Er klonken wat spijkerlaarzen en onzichtbare stemmen. Je liep langs mensen die even vreemd en verloren leken als jezelf. En de avonden thuis. De huiskamer was met verduiste ringsgordijnen hermetisch afgeslote van de buitenwereld. Het hele gezin was geconcentreerd rond de tafel, waarboven de enige lamp brandde (zuinig met stroom). In die kamer maakte je je huiswerk en las en leerde over de wereld die wel ergens om je heen moest liggen, maar die van je weggedreven leek Je zat op een eilandje in een oerduistere oceaan waar een storm woedde, waarvan je de oorzaak en bedoeling niet begreep. De grenzen van je werkelijk bestaan kon je met je handen aanraken. Er was geen televisie en de radio was een mysterieus ding geworden. Vind je dat geen verschil met jouw jeugd? Jullie kennen geen grenzen, geen aardrijkskundige en nog een heleboel andere niet. Voor jullie is Brabant gewoon een deel van de wereld. Je lift er vandaan, naar Parijs, naar Lissabon, naar Tunis, jullie stappen in een straalvliegtuig en enkele uren latèr zwerf je in Joegoslavië of Turkije. En je komt weer terug in je eigen plaats en je hebt andere jongelui ontmoet, jongens en meisjes uit Zweden, uit Engeland, Amerika Azië. Voor jullie is er een werkelijke wereld. Voor ons, in onze jeugd waren er alleen maar grenzen en beperkingen, beperkingen en grenzenEn dat niet eens door de oorlog alleen. Er waren beperkingen in het contact met anderen, in het lezen van boekenkranten, er waren grenzen voor je gedachten die je niet mocht overschrijden op straffe van, ja, zelfs van de eeuwige verdoemenis". Ik meen wel eens, misschien niet helemaal zuiver, dat wij ons lieten maken (voor een deel) en dat jullie jezelf maken (voor een deel). Maar dat is een erg moeilijke bewering natuurlijk, want ook jullie zijn in grote mate afhankelijk van de omgeving en de situaties waarin je- verkeert. Maar het geweldige van jullie generatie vind ik, dat jullie je niet zomaar neerlegt bij al die situaties en, zonder er dan misschien al te veel tegen te kunnen doen, er in elk geval tegen ageert en soms nog met werkelijk resultaat ook. Ik zou het eigenlijk niet tegen jou moeten zeggen, maar soms heb ik de neiging me tegen mijn voorhoofd te slaan en te zeggen: hoe hebben wij vroeger toch zo stom kunnen zijn om dat allemaal zo voetstoots te nemen wat ze ons als waarheid vertelden. Maar ja, ook onze opvoeders waren kinderen van hun tijd. Je moet toch eens een keer langs komen, Martin. Wat is nu een reisje naar Amsterdam? Doe de groeten aan mijn oude geboorte streek en steek maar een kaars voor mij op in die Maria-kapel van jullie. Dat deden wij vroeger nog weieens, wanneer wij vreesden niet over te gaan ophet Lyceum(zoals dat ene jaar toen ik te voet naar dat Maria kapelletje bij de Moerdijkbrug liep. Ik ging over met een taak voor algebra en meetkunde). Zei je nog iets over een andere wereld? Het beste, joh, en de groeten thuis. Oudoe! BERNARD. BOLOGNA (KNP) Het enkele malen omgewerkte ontwerp voor een nieuwe grondwet voor de katho lieke kerk, dat kardinaal Felici als voorzitter van de commissie voor het kerkelijk recht, aan de bisschop pen ter beoordeling heeft toegezon den. slaat alle hoop op een vernieu wing van het kerkelijk recht de bodem in. Het ontwerp fixeert de hiërarchische pyramide op een ma nier, die zelfs volkomen vreemd is aan de traditie. De tekst van het ontwerp is weliswaar versierd met allerlei citaten uit het tweede Vati caanse concilie, maar tegenover deze bedriegelijke ornamentiek staat een ontmaskerend woordgebruik. Dit is de conclusie van een uitge breid onderzoek, dat verricht is door het „Italiaanse KASKI", het Institu te per le Scienze Religiose. Met computers heeft dit instituut de tekst van het ontwerp vergeleken met de documenten van het Vati caans concilie. Prof. dr. Giuseppe Alberigo, hoogleraar in de kerkge schiedenis aan de universiteit van Bologna, vat in het jongste nummer van het Zwitserse tijdschrift „Orien- tieruhg" de resultaten van deze stu die samen. Met ongewone scherpte verwijt prof. Alberigo aan de samenstellers van het ontwerp, dat zij in absolute willekeur met de teksten van het Vaticaans concilie zijn omgespron gen. Zij hebben zich alle vrijheid voorbehouden of het nu ging om documenten van het kerkelijke leer gezag, van het tweede Vaticaanse concilie of om alles wat er oo,it in de kerk geweest is, zo zegt hij. Het gaat werkelijk aldus prof. Alberigo om een „aanmatigende, onbeperkte vrijheid, waarin de re dacteuren naarmate het hun uit kwam het tweede Vaticaanse concilie citeren, maar b.v ook het eerste Vaticaanse concilie afschrijven, ver der eenvoudigweg paragrafen uit het oude kerkelijke recht herhalen of naargelang eigen goeddunken en zonder enige bronvermelding nieu we paragrafen formuleerden". De bedoeling van de nieuwe grondwet was, zo vervolgt de Bolog- nese hoogleraar, dat zij een steun zou zijn voor de verdere doorwer king van het tweede Vaticaanse con cilie. Maar bet is duidelijk, dat de conciliaire inzichten inzake het we zen der kerk, de hiërarchie van waarheden en het primaat van Christus door het ontwerp volledig worden genegeerd. Met name in het hoofdstuk over de verhouding kerk en wereld stelt het de kerk weer voor als een „macht onder de mach ten", die recht laat gelden op voor delen en privileges. Uitdrukkelijk is er sprake van een aangeboren recht op materiële goederen, zodat al dus Alberigo men tevergeefs zoekt naar de geest van het evange lie en naar het streven een kerk der armen te zijn. Het ontwerp-grond- wet is een poging om het tweede Vaticaanse concilie ongedaan te ma ken, het betekent een verstening, die de hele dynamiek van de kerk en de oecumenische beweging onmo gelijk zou maken. Tot slot komt Alberigo tot de conclusie dat de bisschoppen, wan neer het tweede Vaticaanse concilie hun tenminste nog iets zegt, het werkstuk van kardinaal Felici niet alleen moeten afwijzen, maar boven dien moeten ontkennen dat een der gelijk ontwerp op dit moment enige zin heeft. In zijn commentaar zegt het tijd schrift „Orientierung" dat het ont werp blijkbaar niet in de aanstaan de bisschoppensynode in collegiale discussie mag komen, omdat kardi naal Felici het aan alle hissdhoppen individueel ter beoordeling heeft toegezonden. Het blad vraagt zich af wat Felici in zijn schild voert. Prof. Alberigo en Orientierung staan niet alleen in hun kritiek. Dertig Duitse kerkjuristen, katholie ken en protestanten, hebben na ge zamenlijke bestudering van het ont werp geconstateerd, dat dit „een diepgrijpende splijting van het kerkbegrip" introduceert. De Duitsp kerkjuristen verwijten kardinaal Fe lici c.s. dat zij alleen maar vanuit de scholastieke traditie kunen denken Britse weekbladen hebben het ontwerp een „uitgesproken provoca tie" genoemd en een poging tot her stel van het pauselijke absolutis me. De Amerikaanse kerkjurist Willi am Bassett, hoogleraar aan de ka tholieke universiteit van Washington verklaart, dat dit ontwerp van kar dinaal Felici „een crisis in de kerk kan veroorzaken, waarbij het con flict over de geboortenregeling een grap lijkt". De bekende Zwitsers-Duitse theo loog Hans Kühn eist ook openbare discussie in de kerk over dit ont werp, waarvan hij zegt dat het is opgesteld in „absolutistische geest". eindredactie jan landman VATICAANSTAD Voior het eerst sedert het einde van de laatste wereldoorlog hebben hoge Poolse en Vatikaanse autoriteiten in Rome vergadierd over de be trekkingen tussen kerk en staat in het communistische Polen. Het overleg heeft geduurd van 27 tot 30 april, maai- het werd afgelo pen week pas bekend. Bijzonder heden zijn niet bekendgemaakt Het overleg wordt later voortge zet. Zeer kort nadat hij in Polen aan de macht kwam heeft partij leider Edward Gierek, de opvol ger van Gomoelka, laten weten dat hij streefde naar een normaal maken van de betrekkingen met de r.k. kerk. Een dergelijke ver klaring werd ook afgegeven door de Poolse premier, Jaroszewicz. Er zouden, werd toen ver klaard, aan de kerk bezittingen worden teruggegeven die in het voormalige Duitse gebied stonden dat na de oorlog bij Polen was gevoegd. Het meest spectaculaire teken van verbeterde betrekkingen is geweest dar kardinaal Wyszynski en premier Pjotr Jaroszewicz vo rige maand drie uur met elkaar hebben geconfereerd. Het was de eerste bijeenkomst van die aard in meer dan tien jaar. Volgens kerkelijke zegslie den hebben de kardinaal en de premier toen de mogelijkheid van en pauselijk bezoek aan Po len en de netelige kwestie van toestemming van de .staat voor het bouwen van meer kerken be sproken. Voorlopig lijkt er echter op beide punten weinig be reikt. tiet Vatikaan heeft deze week n.l. het bericht ontkent volgens hetwelk paus Paulus in augustus naar Polen zou vliegen om daar het voormalige Duitse concentra tiekamp te Auschwitz te bezoe ken. Dat dit wel zo zou zijn, had gestaan in het conservatieve Ro meinse blad II Tempo, dat voorts vermeldde dat Warschau en het Vatikaan op het punt stonden di plomatieke betrekkingen te gaan openen. Het hoofd van de Vatikaanste- delijke persdienst, Allessandrini, zei woensdag dat de berichten in II Tempo „absoluut onjuist" wa ren. Evenals deze week hebben de Poolse bisschoppen er in een communiqué over geklaagd dat de plaatselijke autoriteiten in hun land nog steeds de verzoeken negeren om kerken te mogen bouwen in nieuwe stadswij ken. door dr. corn, verhoeven Snuffelend in een encyclopedie stiet ik toevallig op de naam Chris tian Morgenstern. „Duits dichter" staat achter die naam. Hij werd 100 jaar geledenop 6 mei 1871in Mün- chen geboren en stierf op 31 maart 1914 in Merano. Zijn bundel „Galgen- lieder" die in 1905 verscheen en later met andere soortgelijke poëzie werd aangevuld, bracht hem een grote roem als dichter en werd op enorm grote schaal verspreid. De poëzie van Morgenstern heeft zoals dat dan heet, een sterk wijs gerige inslag. Wie bovendien ver neemt dat de dichter de anthroposo- fische beginselen was toegedaan, zal allicht geneigd zijn te denken dat de poëzie van Morgenstern regelrecht de duizelingwekkende diepten van het bestaan in gaat. Maar dat is een ver gissing. Op het eerste oog maken zijn gedichten een humoristische indruk. Maar zijn humor is van een soort waarvan ik althans geleidelijk begin te rillen van verwondering en ver vreemding. Morgenstern was uiterst bekwaam in het parodiëren, maar daarnaast kon hij zo vernuftig met ideeën en woorden spelen, dat de lezer als het ware telkens door een vloer van vanzelf sprekendheden heen zakt. Een enkele keer laat hij een gedicht oningevuld en volstaat hij met een titel en het schema van het metrum. Of hij vult een schema in met onverstaanbare woorden. Maar dikwijls ook verknipt hij de woorden of gebruikt ze verkeerd op een ma nier, die de verwondering over een woord gaande maakt. Ik acht mij niet in staat hier een vers van Morgenstern te vertalen, noch hem te plaatsen in de geschiede nis van de wereldliteratuur. Maar als sommige kenmerken van zijn poëzie honderd jaar na zijn geboorte de in druk wekken al overbekend en wei nig origineel te zijn, komt dat door de gretige navolging die het werk van Morgenstern gevonden heeft. Nog lang na de tweede wereldoorlog werd hij ook in Nederland telkens weer ontdekt en een humoristische trant van gedichten die toen veel ingang vond, bleek voor een groot deel door hem geïnspireerd te zijn. Trijntje Fop, Daan Zonderland en Cees Buddingh', om maar enkele namen te noemen, zijn stevig bij Morgenstern in de leer geioeest. Voor wie ook deze namen vergeten is, citeer ik hier een vers van Daan Zonderland dat in stijl op werk van Morgenstern lijkt: Een kangoe roeide door een vaart Waar een kroko dilde, Toen een zwartgebaarde bok Van de kade gilde: „Waarheen is mijn lief gevlucht? Waar is mijn Mathilde?" Doch de kangoe roeide voort En de kroko dilde. Behalve gedichten schreef Morgen stern dagboeken, commentaren op zijn gedichten, spreuken en invallen. Om nog iets van hem zelf aan te halen, volgt hieronder een poging iets te vertellen uit een reeks van zoge naamde reclameteksten voor een krant uit het jaar 2407. De tekst zal wel eerder actueel zijn. „Kunstkoppen Iedereen is gek als hij nu niet een kunstkop aan schaft. De kunstkop wordt over het eigen hoofd heen gezet en biedt, in vergelijking daarmee, de volgende voordelen: a. hij beschermt tegen regen, wind, zon, stof, kortom tegen alle ellende van buiten af, die het natuurlijke hoofd alsmaar teistert en het afhoudt van zijn eigenlijke taak, het naden ken; b. hij versterkt de werking van de natuurlijke zintuigen. Men hoort met zijn kunstoren ongeveer honderd maal meer en beter dan met zijn na tuurlijke oren, men ziet met zijn ogenapparaat even scherp als met een prismakijker, men ruikt met de k.k. subtieler en met de k.k. genuan ceerder dan met zijn voorganger. Maar men hoeft al die mogelijkheden niet te gebruiken. Men kan de appa raten namelijk instellen zoals men wil, dus ook op „uit". De op „uit" in gestelde k.k. garandeert ons een vol komen ongestoord innerlijk leven. Gesloten kamers, kluizenaarscellen, eenzame bossen etc. zijn uoortaan overbodig. Temidden van de dichtste menigte kan men zich volkomen iso leren. De k.k. wordt op maat ge maakt en is gemakkelijk te dragen. Tegen aanraking door onbevoegden is hij door een eigen batterij bevei ligd. Omdat hij geen haardek nodig heeft, is het schedeldak gereserveerd voor advertenties. Wie slim is en vrij kan vooroordelen, haalt er de kosten van eenk.k. gemakkelijk uit, als hij de juiste firma vindt. Wat zeg ik: op deze manier is met de kunstkop veel gemakkelijker geld te verdienen dan met de echte." CORN. VERHOEVEN.

Krantenbank Zeeland

de Stem | 1971 | | pagina 7