VrSit
STAFLID DR. ALBERT VAN DEN HEUVEL:
dig
dig
nd
NIKS VOOR
0
es
Betrekkingen
Rapport
Problemen
Overleden
Toppers
ZATEKDAt-BIjLAtot vmh ut BltM/8 MEI 1971
;t kadaster
"PM
'1%
Yl>
am. die U franco thuis
kwartje, aan: Cjrolsch,
'Amsterdam-groot' en
aim de kaart is verpakt
vindt over een wedstrijd
rifle van die bijzonder-
aart aangetekend in te
•yen worden beoordeeld
timmer; de hoofdprijs
flOOO.- ofditbedraft
slist geenkinder werkf.
'Bisschoppen weten niet
wat de Wereldraad is'
door JAN HOOYMAN
Eind 1964 verklaarde
het Tweede Vali-
kaans Concilie in
zjjn "Decreet over
de katholieke deelneming
aan de oecumenische be
weging", dat "de afge
scheiden kerken en ge
meenschappen, ook al heb
ben zij vanuit onze ge
loofsovertuiging tekorten,
van gewichtige betekenis
zijn in het heilsmysterie' en
dat "de Geest van Chris
tus niet weigert ze te ge
bruiken als heilsmiddelen,
die hun kracht juist ont
lenen aan de volheid van
genade en waarheid, die
aan de katholieke kerk is
toevertrouwd".
Deze officiële erkenning door
hef wereldepiscopaat samen
met de paus, van het kerk-zij n
van de andere christelijke ge
loofsgemeenschappen mar
keerde een toen reeds jaren
lange ontwikkeling in het ka
tholieke denken, waarin de
eeuwenoude vereenzelviging
van de ene, heilige en apos
tolische kerk met de Rooms-
Kafholdeke Kerk steeds meer
verflauwde. Heel duidelijk
werd die ontwikkeling onder
woorden gebracht door de be
kende Italiaanse Jezuïet Ro
berto Tucci, hoofdredacteur
van „La Civilta Cattolica", op
de vierde assemblee van de
Wereldraad van Kerken in
juli 1968 in de Zweedse stad
Uppsala. Tucci, een van de
gasten van de Wereldraad in
Uppsala, betoogde als eerste
katholiek die het woord voer
de op een assemblee van de
Wereldraad, dat de Rooms-
Kathoheke Kerk voorgoed af
stand heeft gedaan van de
vroegere opvatting als zou de
oecumene alleen maai- terug
keer naar Rome betekenen.
Verrassend voor de homder
den afgevaardigden in Uppsa
la was Tucci's opmerking, dat
tegen aansluiting van Rome
bij de Wereldraad van Ker
ken geen principiële bezwa
ren bestaan, alleen nog prak-
tisch-structuële. Voornaamste
praktische bezwaar is de
grootte van de Rooms-Katho-
lieke Kerk. Met haar 600 mil
joen leden telt zij meer gelo
vigen dan de 252 aangesloten
kerken samen. Toetreding van
Rome zou de verhoudingen
binnen de Wereldraad gron
dig wijzigen. Maar een prin
cipieel bezwaar behoeft dat
niet te zijn»
Hoe staat het momenteel met
de betrekkingen tussen Rome
en de Wereldraad van Ker
ken Een man die bij uitstek
bevoegd is daarover te oorde
len, is de Nederlander ds. dr.
Albert van den Heuvel, hoofd
van de afdeling communica
tie van het secretariaat-gene
raal van de Wereldraad van
Kerken in Genève. In zijn
sobere werkkamer in het mo
derne gebouw van de Wereld
raad heeft dit staflid deze en
enkele andere vragen beant
woord.
Ds. v/d Heuvel: „Rome en de
Wereldraad hebben momen
teel op drie niveaus contact
met elkaar. Vooreerst is er de
gemengde werkgroep, die in
het begin van de zestiger ja
ren onider kardinaal Bea is op
gericht. Verder werken de
Wereldraad en de pauselijke
commissie „Rechtvaardigheid
en Vrede" samen in een ge
zamenlijk secretariaat voor
samenlevingsvragen, ontwik
kelingswerk en vrede, de zg.
..Sodepax". In 1968 gestart,
telt deze „Sodepax" nu al een
groot aantal nationale secre
tariaten. Katholieken en an
dere christenen werken op dit
gebied zeer geëngageerd sa
men. Vooral in Afrika maakt
„Sodepax" opgang. Voor dit
gezamenlijke secretariaat is
de Jezuïet George Dunne hier
bij de Wereldraad in Genève
werkzaam
Ik noem die „Sodepax" wel
eens ons gezamenlijk succes
volle wasmiddel. Maar hoe
verheugend deze samenwer
king ook is, zij houdt natuur
lijk wel het gevaar in, even
als trouwens elk ander extra
secretariaat, dat men de vraag
naar de officiële binding
Rome-Wereldraad ontwijkt.
Kernvraag blijft is de
Rooms-Katholieke Kerk be
reid zich in de Wereldraad te
zich in de Wereldraad te
binden aan de andere chris
telijke kerken Als je twaalf
of meer van die secretaria
ten als „Sodepax" hebt, waar
blijf je dan met het eigen
lijke lidmaatschap van de
Wereldraad. Samenwerking
blijft altijd in de sfeer van de
vrijblijvendheid.
De' derde vorm van samen
werking, die overigens een
belangrijke mijlpaal mag
worden genoemd op de weg
van toenadering tussen Ro
me en de Wereldraad, is de
benoeming geweest in 1968
van negen rooms-katholieke
leden in de oudste commissie
van de Wereldraad, die voor
„Geloof en Kerkorde". In
deze commissie van 135 le
den vindt de theologische
doordenking plaats. Maar
ook het lidmaatschap van de
ze commissie bindt Rome
niet, omdat de commissie
haar eigen constituties
heeft".
Verwacht U binnen afzien
bare tijd toetreding van
Rome tot de Wereldraad
Dr. v/d H. „Toen paus
Paulus twee jaar geleden in
Genève was voor een bezoek
aan de Internationale Ar
beidsorganisatie en de gele
genheid benutte om ook een
bezoek aan de Wereldraad te
brengen, heeft hij zich dui
delijk als Petrus gepresen
teerd. De paus zei toen dat
dc tijd nog niet rijp was voor
het lidmaatschap van Rome
van de Wereldraad. Inmid
dels heeft de gemengde werk
groep Rome-Wereldraad een
rapport over deze kernvraag
opgesteld, dat momenteel in
zijn laatste stadium verkeert
maar vooralsnog geheim is.
Ds. dr. Albert van den Heu
vel (39), afgestudeerd in
1958, werd reeds in 1960
werkzaam op internationaal
gebied als directeur van het
Jeugddepartement van de
Wereldraad van Kerken.
Sinds 1968 is hij directeur
van het Departement Com
municatie op het secreta
riaat-generaal van de We
reldraad in Genève. Als zo
danig is hij ten nauwste be
trokken bij het contact van
de leden-kerken in hun taak
ten aanzien van vraagstukken
als de verhouding Oost-West,
Noord-Zuid, de verhouding
Israël en de Palestijnen en
het programma van de We
reldraad tot bestrijding van
het racisme.
Maar dat het rapport positief
staat tegenover een dergelij
ke toetreding, staat vast. Het
zal dit najaar worden aange
boden aan de bisschoppen
synode in Rome
Onmiddellijk resultaat moet
men ook van dit rapport niet
verwachten. Het onderwerp
staat niet op de agenda van
de synode. Het is meer be
doeld als een stuk voorlich
ting aan de bisschoppen. Heel
veel katholieke bisschoppen
weten niet eens wat de We
reldraad van Kerken precies
is, hoe zij gestructureerd is,
wat hij doet. ,Ze denken dat
de Wereldraad een eng win
keltje is, waar het met de
vrijheid van spreken en han
delen voor de Rooms-Katho
lieke Kerk gedaan zal zijn.
Er zal minstens vijf jaar no
dig zijn om alle bisschoppen
van de katholieke kerk te in
formeren over de Wereld
raad".
Hoe is die binding van de
kerken in de Wereldraad
Dr. v/d H. „De Wereld
raad is geen superkerk, die
juridisch gezag uitoefent over
de leden-kerken. Hij is niet
baseerd op autoriteiten,
maar op gelijkheid van de
leden-kerken. Zij blijven
hun zelfstandigheid en auto
nomie behouden. En toch is
de Wereldraad meer dan een
platform voor een vrijblijven
de ontmoeting en samenwer
king. De kerken binden zich
aan elkaar in Christus en zijn
evangelie. Zo zijn zij bijvoor
beeld gehouden aan uitspra
ken die zij gezamenlijk heb
ben gedaan. Als een kerk
zich daar niet aan houdt,
kunnen de andere kerken
haar daarover aanspreken.
Neem bijvoorbeeld de uit
spraak van de Wereldraad
over het racisme. Het initia
tief daartoe is uitgegaan van
de „zwarte" kerken. Maar 't
bindt ook de „witte" kerken.
Als zij tegen de geest van
dat besluit spreken of han
delen, kunnen de „zwarte"
kerken haar daarover aan
spreken. De Wereldraad is
dan ook veel meer een con-
testatair gebeuren dan een
instituut. Het lidmaatschap
van Rome zou 'n versterking
betekenen van dat cantesitatai-
re gebeuren, temeer omdat de
Rcoms-Katholieke Kerk zo
veel leden telt in de „zwarte"
wereld. Het zou bovendien de
veelvormigheid binnen de
Wereldraad ten goede komen.
De bezetting van ons secre
tariaat hier in Genève is nog
erg „wit", veel te „wit" in
verhouding tot de inbreng
van de zwarte kerken in de
Wereldraad.
Zou toetreding van afzon
derlijke katholieke kerk
provincies tot de Wereld
raad een opening kunnen
zijn voor het lidmaatschap
van de Rooms-Katholieke
Kerk als geheel
Dr. v/d H. „Ik zie dat niet.
Volgens mij zou toetreding
van afzonderlijke kerkpro
vincies ingaan tegen de kerk
leer van de Rooms-Katho
lieke Kerk. Zij is een wereld
kerk en als je met een we
reldorganisatie te maken
hebt, is het mijns inzien niet
juist dat een deel van die or
ganisatie lid zou worden van
de Wereldraad".
Wat zijn momenteel de
grote vraagstukken van de
kerk of van de kerken in
de Wereldraad?
Dr. v/d H. L,,Op de eerste
plaats worstelen de kerken
in het westen met de ont
moedigende gedachte, dat 't
christendom op sterven ligt.
Dat is niet alleen een gebrek
aan vertrouwen in Christus,
maar het is ook gewoon niet
waar. Kijk naar amdere de
len van de wereld. Daar is
een geweldige honger naar de
boodschap van Christus.
Op de tweede plaats kun je
in bijna alle kerken een ont
stellende „communicatie
zwakte" constateren tussen
de leiding en de basisgemeen
te. De top leeft op een ver
trouwen dat er vaak niet is.
De hele communicatiestruc
tuur in de kerkem ligt op haar
gat.
Ten derde zijn er de vragen
naar God, kerk en evangelie.
Die worden de laatste tien
jaar veel fundamenteler ge
steld dan vroeger. Er is een
omslag van de „hoe"-vragen
naar de „wat"-vragen. Vroe
ger luidden de vragen: hoe
leidt God zijn kerk en het
wereldgebeuren, hoe moet de
de kerk er uitzien; hoe moet
ik het evangelie verstaan
De mens van vandaag
vraagtwat is God Wat is
kerk Kat is evangelie De
kerken worden bevraagd in
hun eigen existentie.
En dan is er tenslotte het
grote vraagstuk van de ver
houding tussen dienst en ge
rechtigheid Dienst is niet
zo'n geweldig probleem. Als
ik geld stuur of goederen
naar mensen in noodgebie-
der, dan vindt iedereen dat
mooi en best. Maar daarmee
wordt nog geen gerechtig
heid geschapen. Die zal er
pas komen: als de betrekkin
gen tussen de bezittende en
de niet-bezittende landen
grondig worden gewijzigd.
Daarvoor moeten de kerken
modellen op tafel leggen".
7;- - v-
T fes* 3M?r J
mamrng $1
L
tÉiTÉMsSaite
SplH S' ff 1_
s i ■JHgj?:- 'j-
Kanon
in de
tuin
door BER CROUZEN
foto's Anton Werker
NIKS VOOR U?, een ka
nonnetje in de tuin? Spoed
u dan ijlings naar het
Vlaamse St.-Truiden waar
de gebroeders Brailmont u
gastvrij zullen ontvangen.
Een grote voorraad staat u
te wachten in de wei. En
wanneer u zich een weg
gebaand hebt tussen de
houwitsers, de brievenbus
sen, de lantaarns en de
ganzen is het zo klaar als
een klontje dat u in de ban
bent geraakt van de oude
tijd, toen de wereld nog te
overzien was- Toen het
licht nog geel was en de
postbode nog tijd had voor
een praatje- En toen een
kanon ook niet je van het
was, maar niet te vergelij
ken met de moordwerktui
gen van fall out en frag-
mentatiebommetjes.
Twee gewiekste broers
plukken op hun manier de
welvaartskip. Een wonder
lijk gezicht overigens: kip
pen en ganzen en herten
wandelen rustig tussen de
kanonnen door en wanneer
de lont in de loop losbarst
kijken de beesten niet eens
meer op. Je went overal
aan.
Wat zijn het voor mensen
die brood zien in kanonnen?
Krijgszuchtige lieden die
Zegevierend zit broer Brlal-
mont op de kanonnen. De gok
Is gelukt. Het Jeugdsentiment
heelt gewonnen. Kanonnen, lan
taarns en felgekleurde brieven
bussen brengen ons weer terug
naar de goede oude tijd. En zeg
eens eerlijkZo'n lantaarn Is
best handig als Je bulten woont.
Om over de kanonnen maar te
zwijgen.
hun agressie uitleven in dat
verdomde oorlogstuig? Het
valt - natuurlijk - allemaal
heel erg mee. Goedmoedig
vertellen ze hoe hun bedrijf
van scheepsmotoren niet zo
lekker ging. De laatste
twintig jaar zijn er in België
meer dan 200 bedrijven in
die branche verdwenen. Er
moest dus overgeschakeld
worden. Eerst waren het de
kolenkachels, maar na de
sluiting van de mijnen gooi
den de broers opnieuw snel
het roer om. En met succes
want de kanonnen vliegen
de pan uit, en wat nog be
langrijker is, ze worden
goed verkocht.
„Een tijd lang zijn we bang
geweest dat de hele zajak
een grote vergissing was,
maar weldra begonnen uit
heel de wereld opdrachten
binnen te bomen. De grote
vraag begon feitelijk met
een onder van 300 kanonnen
voor de restauratie van vier
oude forten aan de Sint -
Lawrence-rivier in Canada.
Thans gaan onze kanonnen
bij hcaiderden de fabriek
uit".
Meestal gaan ze naar parti
culieren. „Laatst kwam
hier een mevrouw van een
hoge militair. Haar man
was overleden. Nu kocht ze
maar twee kanonnen. Dan
had ze tenminste nog wat".
Er zitten veel oud-militadren
onder de kanonnen - vreters.
Maar dat hoeft de andere
mensen er niet van te weer
houden om ook eens wat an
ders in de tuin te zetten dan
kwijnende Venussen en
kruiende kabouters, laten
de broers ons in bedekte
termen weten. Ieder die
wat geld voor duizend gul
den hebt u al een aardig ex
emplaar - en wat ruimte
heeft zou eigenlijk best zo'n
echt mood kitscherig stuk
tuig kunnen nemen zeggen
de broers, handenwrijvend.
Geef ze eens ongelijk: Wat
als een hobby begon, levert
nu een aardige cent op, om
verder te pionieren. „Er
komen steeds meer mensen
dde van oude dingen houden,
van lantaarns die niet zo
koud zijn als de neonbui-
zen, van postbussen die in
al hun kneuterigheid toch
een tijd weerspiegelen toen
de mensen nog tijd hadden
voor een praatje".
Ze worden in Sint-Truiden
op hun wenken bediend: U
wilt een straatlantaarn voor
uw prieeltje? Uitstekend
meneer. Binnen
hebt u er een.
hem hebben?
twee-armig of
breider. Dat kan. Want er
zijn meer dan honderd mo
dellen en wie maar een blik
in de magazijnen staat, ziet
dat ex nog best wat klanten
bij mogen komen.
drie weken
Hoe wilt u
Een-armig,
nog uitge-
Of beter gezegd: De heren
zijn optimistisch: De lan
taarns en brievenbussen
zijn nu al regelrechte top
pers en dat gaait zeker nog
een poosje door. Daar moet
je rekening mee houden.
Nou en dat doe je dan als
een goede zakenman.
Of ze al last hebben van de
slechter-wordende economie?
Een wenkbrauw omhoog
Ach meneer wat denkt u, de
mensen die onze kanonnen
en lantaarns kopen, merken
daar toch niets van. Die
gaan nog op vakantie buiten
het seizoen en betalen er ook
voor. De drukste maanden
zijn juli er augustus. De ge
wone man heeft dan geen
geld. Maar zij genoeg".
Een en al rozegeur en mane
schijn dus. En zeg eens eer
lijk past dat niet bij de mooie
schijn van kanonnen in het
maanlicht, brievenbussen
van opa en de lantaarns
waaronder alleen maar over
liefde gepraat kan worden.
U ontkomt er niet aan: Wie
nu en "an wil ontsnappen
aan de razend-dolle tijd van
straaljagers en hurry-up kan
niet buiten de meneren van
Sint-Truiden.
