Buiten
de
(s~) perken
Love Story: handigheid!
w
BULGARIJE: TROUW AAN SOVJET-UNIE
OOK ZAKELIJK
IS CHINA
VRIENDELIJKER
Schei
VA RA
van d
Reclassering en
de zorg voor
de psychisch
gestoorde t.b.r.
kunst
cultuur
Gesprek
op
gang?
Tomaten
gaan
stinken
Velpon
lijmt
niet alles
Geen verrassingen verwacht op partijcongres in Sofia
Straal toestellen
uit Amerika
naar China?
Minder joden in
Sovjet-Unie
dan verwacht
m mm pe hm mmr&,
wim m mump mi. hl
1 wsmnnpE/i nm bom.
Kinderbescherming
houdt
landelijke actie
DINSDAG 20 APRIL 1971
,.Warm eu Koud" heette het laatste
stuk, dat de Nederlandse Comedie
uitbracht. Warm en koud zullen de
kritieken zijn. Warm en koud was het
lot van die Nederlandse Comedie, die
nu na eenentwintig speeljaren, waar
van de laatste achttien in de hoofd
stedelijke Stadsschouwburg, uiteen
valt. Het was ongebruikelijk maar
zeer begrijpelijk dat na de première
Ellen Vogel, vanaf de oprichting bij
deze groep, in bewogen woorden
dank bracht aan Guus Oster en Han
Bentz van den Berg, die destijds met
Johan de Meester de Nederlandse
Comedie hebben opgericht, en die er
al die eenentwintig jaren het warm
maar vooral ook het koud hebben
moeten verantwoorden. Waarbij die
koude periode eigenlijk alleen de
laatste paar minder gelukkige jaren
gold, en de Tomaten voor de dien-
vries zorgden.
Jammer: wat we aan de Neder
landse Comedie hadden, wisten we;
wat de nieuwe troonpretendenten er
van zullen maken is onzeker (voor
sommigen zelfs een vaststaande on
zekerheid!). En ook in die laatste,
zo aangevochten seizoenen, heeft de
Nederlandse Comedie toch voor
prachtige opvoeringen gezorgd. Men
denke aan Vrijdag, van Hugo Claus.
Aan Eva Bonheur van Heijermans.
Of in het luchtige: Hotel het Paradijs.
Dat vergeten gemeenteraden en To
maten wat makkelijk. Zoals ze de
moed vergeten, waarmee in 1950 een
aantal topspelers zich losmaakten uit
hun veilige tehuis bij het Amster
dams Toneel Gezelschap (van Dal-
sum) en zonder subsidie „op hun
eigen" begonnen. Drie jaar met drie
endertig premières, die opvallend ge
noeg waren om hen in 1953 de Stads
schouwburg toe te wijzen. En daar
zitten ze dan nu in hun 18e jaar met
184 premières. Totaal dus 21 jaar met
217 premières. Alleen al naar aantal
een indrukwekkende prestatie. Maar
ook artistiek!
Des te jammerder dat hun af-
scheidsstuk, hoewel van hoog gehalte,
geen uitschieter heeft kunnen worden
in de trant van „Vrijdag". Want
„Warm en Koud", een door Hugo
Claus bewerkt stuk van Fernand
Crommelynck uit 1932, draagt wel
erg de sporen van dat jaartal. Van
die hele periode trouwens, waarin
veel „praat-toneel" vol symbolische
toespelingen in de mode was. Mis
schien heeft Hugo Claus, vanuit zijn
Belgische opvoeding, een andere af
finiteit tot dit stuk gehad dan het
Nederlandse heeft. Misschien heeft
hij zich verkeken op de „eeuwig
heidswaarde" van de wrange ironie,
die inderdaad kenmerkend is voor
Crommelynck (en die de zaal op
diverse momenten dan ook in een
smakelijke lach bracht). Waarschijn
lijker echter lijkt (althans voor mij)
dat niet de „bewerker Claus", maar
„regisseur Claus" zich heeft verke
ken. Want als regisseur is Claus een
uitbundige geweldenaar, die verliefd
is op theater als middel, als techniek,
als truck. De figuren „ontstonden"
voor onze ogen, en ze ontstonden niet
als leefbare of waarschijnlijke men
sen, maar als supermarionetten die
met alle sterk aangezette middelen
van het toneelspelen duidelijk bleven
maken dat ze bezig waren met toneel
met onwerkelijkheid.
Maar juist door al die (soms ko
mische, soms ernstige) vervreem
dingseffecten kwam het thema am
per tot interessant leven. En dat the
ma is eigenlijk interessant genoeg.
De vrouw, die in tien jaar wel hon
derd minnaars verslijt omdat ze zich
gerechtvaardigd voelt door het feit
dat ze met haar man geen enkel
contact heeft, ook niet seksueel, en
die dan in een wraakgierige roof
vogel verandert als bij de dood
van haar echtgenoot blijk' dat deze
al die tien jaar één en dezelfde
trouwe, pure en oprechte minnares
heeft gehad. Anders gezegd: wat is
erger overspel, honderd maal een
vluchtige verliefdheid, of één maal
tien jaar lang een heimelijke echte
liefde? Negenendertig jaar na het
ontstaan nog steeds actueel!
C. NICOLAI
Binnen de perken van Sonsbeek is
het eerste (35 meter lange) project
gereed; van de Amerikaan Kenneth
Snelson (ZIE FOTO). Een illustratie
van het thema „Ruimtelijke rela
ties" (contrast en betrokkenheid op
omgeving door de horizontale stand
boven het vijveroppervlak). Zoals
eerder op deze plaats gemeld, wor
den in het Sonsbeekpark 13 en op
andere plaatsen in ons land 20 soort
gelijke projecten uitgevoerd. Deze
manifestatie „Sonsbeek buiten de
perken" loopt van 19 juni tot 15
augustus.
Organisator Wïm Beeren: „Wij
kwamen tot de overtuiging dat we
niet meer moesten vragen om beel
den en die verve -• naar onze
smaak neerzetten. dat wij de
kunstenaars moesten vragen of zij
voor dit park werken zouden willen
ontwerpen. Al deze kunstenaars, of
zij nu op de schaal van het land
schap werken of op die van het
park, of dat zij met hun teksten een
beeld oproepen, ze werken mee aan
een stuk bewustwording van ruimte.
Op een moment, dat de ruimte ons
allen zeer ter harte gaat. Sinds we
voor het tv-scherm naar onze eigen
aardbol hebben zitten kijken is het
alsof de ruimte voorgoed veranderd
is. Het lijkt zeker in ons dichtbe
volkte land ook ieders zaak hoe
die ruimte er uit moet zien en hoe
ze gebruikt mag worden. En welke
plaats er voor de kunst is wegge-
legd.
De werken, die straks in ons land
zullen komen, zullen een groot pu
bliek zeker niet afschrikken. Het
enige misverstand dat er voortdu
rend bestaat wordt gewekt door de
verwachtingspatronen, m.n. over de
kunst. Sonsbeek zal een gesprek
moet intensiveren, zodat het een on
derwerp wordt dat zelfs door poli
tieke partijen niet ontweken behoeft
te worden".
In het park Sonsbeek komen:
Geïmproviseerd project van Carl
André; sculptuur (10 x 30 m.) in
plywood van Ronald Bladen; U-vor-
men in staal of beton (5 m. hoog)
van Ad Dekkers; Kiel-vorm van ij
zer (7 m. breed en 70 cm. hoog) van
Robert Groosvenor; 2 vierkanten in
elkaar (7 x 7 x 1,80 m.) van Donald
Judd; Sol LeWitt maakt een Modu
lar Piece van 2,5 m. hoog metaal;
Claes Oldenburg een metalen troffel
(10 x 4 meter);, Sandback zorgt
voor een bloemgazon; Tony Smith
maakt een poort van formica (7
meter hoog);- er komen kubussen
van Carel Visser, André Volten
zorgt voor een 3 meter hoge kogel
en Wim Schippers komt met een
geslipte auto van beton (ca. 8 me
ter).
Over de projecten waarmee Bra
bant en Zeeland buiten de perken
treden, informeerden we u in De
Stem van 30 maart. Om nog enkele
initiatieven elders te noemen. In
Dordrecht: een project van Sanejou-
and naar aanleiding van een hoge
muur bij de stedelijke vuilverbran
ding. In Rotterdam: Cor Blok geeft
een beschrijving van het park Sons
beek binnen het kader van de door
J. Donia geredigeerde Atlas van een
Metropool. In Leiden: Mar. Boezem
vervaardigt het project „relativiteit
van afstand" n.a.v. de kerk aan de
Hooglandsgracht (realisatie via
film). In Amsterdam o.a.: een macro-
projectie van dia's (plastische
voorwerpen of situaties in het land
schap) op een scherm in het cen
trum van de stad. In Assen maken
Haringa en Olijve een project op het
TT-circuit. Richard Long vervaar
digt op het eiland Rottum een sculp
tuur met materialen, die het eiland
biedt. In het Limburgs Voerendaal
maakt Michael Heizer in een gedeel
te van Rijksweg E 39 een gronds-
sculptuur etc., etc.
In het totaal geven de acht uit
Brabant voorgesteld projecten in
dit kader een uitstekende, dikwijls
betere indruk. Vraag is: wat zal
ervan uitgevo rd worden? Provincie
en PNEM (die reeds aan „ruimtelij
ke relaties' werkte in de Bies-
bosch!) zegden reeds subsidies toe.
De industrie wordt door „Sonsbeek"
op de huid gezeten om de relaties
creativiteit en industrie in eerste
instantie financieel duidelijk te
maken. Maar dat is een onderwerp
apart. Voor een andere keer, bin
nen de ruimtelijke relaties van dit
cultuurhoekje van de krant.
De meeste bewondering, die ik
kan opbrengen voor zowel het boek
als de film „Love Story" is het
handige vakmanschap, het intelli
gente bespelen van deroude mense
lijke gevoelens en het knappe doce
ren (juist niet over de schreef) van
traditionele psychologische gege
vens, waarbij verdriet en humor
hand in hand gaan. Dat kan (- is -)
een verdienste zijn van de schrijver
van het boek Erich Segal en de
regisseur van de film. „The most
vital bestseller of our time" staat op
de Engelse pocketuitgave (Hodder
paperbacks - ƒ3,75), waarvan in
middels bij de Wereldbibliotheek
ook een Nederlandse vertaling, op
35 pagina's minder, voor 7.90 is
verschenen.
Erich Segal (33) is een pientere
jongen (prof. in de klassieke talen
aan de Yale universiteit) en o.a.
een vriend van Toon Hermans. Waar
om dit laatste er nu bij moet? Wel,
het typeert precies de inhoudelijke
kant van zijn doen en laten (ook al
schreef Segal b.v. het scenario voor
de Yellow Submarine, wat overigens
in hetzelfde kader past). Een stuk
opgewekte menselijkheid, met een
lach en een traan, waarbij handig
voorbijgezien wordt aan het feit, dat
er in de wereld wel „iets meer" aan
de hand is op dit moment. Maar dat
wordt met een schijn van authenti
citeit glad gestreken. Kom, mag het?
Moet het allemaal dan zo zwaar
wichtig analytisch zijn? Er is toch al
rottigheid genoeg! Natuurlijk mag
het, maar dan moet er ook niet méér
gepretendeerd worden dan dit. En
dat gebeurt wel. Je komt er geen
stap mee verder. Als je daar geen
behoefte aan hebt o.k. Maar het mag
dan wel hardop gezegd worden door
mensen, die wel zin hebben om de
roze luchtballon, die een waas
leggen over datgene wat niet ge
zien wil worden, hier en daar door te
prikken. Pppffff
Segal doet met dit verhaal niet
Erich Segal
veel meer dan eeuwenoude liefdes
verhalen een modern kostuum aan
trekken. Hfj doet het alleen handiger
dam Courths Mahler indertijd. Daar
voor heeft hij te veel hersens. Het
verhaal is misschien al tot u doorge
drongen. Een liefde tussen een rij-
ke-pa's-zoon aan de befaamde Ha-
vard universiteit (Oliver) en een
muzikale volkse bamketbakkersdoeh-
ter (Jenny). Op een knappe manier
weet Segal bij de conflictsituaties,
die deze verhouding oproept, ge
bruik te maken van zijn psychologi
sche kennis van het Amerikaanse
studentenmilieu (zonder beroerin
gen) en de evaluatie van een liefde.
Treffend is zijn beschrijving, hoe
hun huwelijk uiteindelijk verbroken
wordt door de dood van Jenny (leu
kemie). Beschrijving: ja, want Segal
„doet" verder met deze gegevens
niets. Truckjes heeft hij niet nodig
om zijn Love Story acceptabel te
maken. Dit maakt het boek daarom
misschien ook zo aantrekkelijk voor
een massa mensen om te lezen ;zo-
gretig naar „Jugendstil"-achtig lees
voer hunkerende jongeren.
De film, die nu rouleert in ons
land, vloeit over van sentimentaliteit,
maar deze wordt zo kundig en slim
beheerst, dat niemand zich daarbij
voor een traan behoeft te schamen.
Er wordt armoe gespeeld door jonge
mensen, die men graag rijk en ge
lukkig zou willen zien. Er wordt
sterven gespeeld door mensen, die
men zo graag het sprookje van „en
ze leefden nog lang en gelukkig"
zou gunmen. Het blijft allemaal net
binnen de grenzen van de gevoels-
verlakkerij, die de oude romantiek
eigen was. Het op het kantje af
échte wordt tegenwoordig volledig
aanvaard als een soort versiering
(mode, pop, psychedelische roman
tiek) van het door de verzakelijking
en vervuiling teveel bedreigde leven.
Het geeft je - althans - het gevoel
er aam te kunnen ontsnappen. Daar
om zal deze film er wel ingaan als
koek.
Er zit echter ook een „maar" aan
deze film. Oliver wordt gespeeld
door Ryan O'Neal, die Rodney
speelt in Peyton Place. Het gaat niet
om de uiterlijke gelijkenis, maar om
het type en de situatie. Het enige,
dat Love Story op Peyton Place
voorheeft, is, dat er enige opgewekt
heid af kan. Droefheid met een lach.
We kunnen ons niet voorstellen, dat
Segal gelukkig zal zijn met vergelij
kingen tussen Peyton Place en Love
Story. Misschien een deel van het
publiek wel. Mocht Segal op dat
deel mikken (wat we niet geloven)
dan exploiteert hij zijn intelligentie
wel op een verdachte wijze.
Het succes van het boek en de
film zal - door de vakkundige slim
migheden - vooral voortkomen uit
het feit dat Jenny (in de film Ali
MacGraw) en Oliver suggesties zijn
van menselijkheden, die iedereen in
een spel zou willen ondergaan. De
twee vertalen het leven in een ro
mantiek, die alleen in de sterren
staat geschreven. Ze helpen ons aan
blijkbaar onuitroeibare mythen.
eindredactie
henk egbers
„De wetenschappelijke rol van de
filosofie is uitgespeeld. De weten
schappen hebben deze rol overgeno
men. Maar de geesteswetenschappen
dreigen in hetzelfde filosofische
schuitje terecht komen", dat be
toogt Wim Huyskens (u welbekend)
o.a. in DE GIDS-1 (Beulingstr. 2
Amsterdam) onder de kop: Geen
velpon lijmt het gebarsten hoofd"
Verder maakt in dit nummer Mi
chael Wilson zich „Husies over Zuid
Afrika", waarbij hij twee punten
bekijkt 1: dat het westerse kapita
lisme en blank Zuid-Afrika uiteen
lopende belangen hebben en 2' dat
een verdere economische ontwikke
ling van blank Zuid Afrika de
apartheid zal ondermijnen. Woutei
Tieges vraagt zich in zijn bijdrage
af. „Alternatieve literatuurkritiek
een utopie?" („Journalistieke liters
tuurkritiek is vandaag voor 80% ge
brekkige consumentenvoorlich
ting"); Fuchs schrijft over het werk
van W. Boezem en G. Beihem van
den Bergh over „Eenheid van de
wetenschap" („eenheid van weten
schap wordt vaak, bewust of onbe
wust. nagestreefd om God als ver
klaring te kunnen vervangen door
een zekerder, meer bevredigende,
want „wetenschappelijke" verkla
ring").
„Het bezitten van boeken is in
aanzienlijke mate een statuskwestie
en een gevolg van het ontbreken
van voldoende bibliotheken"; een ci
taat uit Martin Ros' Raroria in
MAATSTAF-11, waarin hij o.a. het
vertalen, de uitgevers, en auteurs e.a
brandende literaire actualiteiten op
DE SNIJTAFEL LEGT.
Verder van Hans Warren een tien
tal poëtische schetsen uit het Hon
gaarse volksleven en Van Borges
een nog bij De Bij te verschijnen
verhaal („De indringster"). Boude
wijn van Houten meent in „Vailland
tegen Céline".dat de spot, die de
eerste met de tweede drijft niet
ongegrond is en A. Ruitenberg-De
Wit ontleedt Achterbergs „Aquari
um".
DELTA (a review of arts life and
thought in the Netherlands) Viot-
tastr. 41. Amsterdam heeft weer een
fraai „Spring"-nummer, waarbij het
oog wel het eerst valt op de rijk
geïllustreerde bijdragen van Dick
Hilleniues over Ferdi's Hortisculptu-
re (de onlangs overleden vrouw van
Tajiri) en van Ludo Beckers over
Vic Gentils: The Painter as Sculp
tor.
Aandacht verdiend ook Lotte Hel-
linga-Querido over „Early Printing
in the Low Countries" en de zeer
fraaie foto's van Meinard Woldringh
(tekst Jos de Grüyter)A. Melody
in Light ans Space. Met het inter
view van Van Heeirden met Staal
(Berkeley) over studenten „toestan
den" en in het Engels vertaalde
hedendaagse Vlaamse poëzie een
bundel, waarmee u buitenlandse re
laties en uzelf een plezeir kuni
doen.
literatuurstudie kunt u volgen in
M De stand van de hedendaagse
literatuurstudie kunt u volgen in
SPIEGEL DER LETTEREN-13-2
(Lange Voorhout 9, Den Haag)
waarvan M. Janssens een overzicht
geeft.
„Elegast maakt zich bekend" is
het opschrift boven een tekstkriti
sche bijdrage op Karei ende Elegast
van A. van Duinhoven. M. Rutten
schrijft over „Karei van de Woes-
tijnde te Pamd" en R. Henrard over
„Menno ter Braak: facetten van zijn
maatschappelijke integratie als
schrijver" („Zijn strijd tegen de
leugen, waarmee alle geïnstitutio
naliseerde waarden besmet zijn, be
neemt hem elk uitzicht op een nel
waardestelsel, op een duidelijke om
schreven toekomstbeeld").
„De wetenschappelijke techni
sche revolutie verzacht de sociale
tegenstelling tussen arbeid en kapi
taal niet, maar versterkt haar", be
toogt J. Vissers o.a. in „Technisch-
wetenschappelijke ontwikkeling en
beroepsbevolking", afgedrukt in PO
LITIEK EN CULTUUR-31-1. (Leidse
str. 25, Amsterdam)
SOFIA-BELGRADO (AFP-DPA)
Het tiende congres van de Bul
gaarse communistische partij, dat
vandaag in Sofia begint in het kiel
zog van het recente partijcongres in
Moskou, zal naar men meent slechts
op twee punten echt van belang
worden: de algehele indruk bevesti
gen zoals de Bulgaarse leiders het
zo graag willen, dat ze de meest
ingewijde bondgenoten en volgelin
gen van de Sovjet-Unie zijn en een
nieuwe partijleiding kiezen waarbij
met enige, overigens weinig sensati
onele, wijzigingen aan de ton reke
ning wordt gehouden.
Wat het eerste punt betreft, de
bevoorrechte aanhankelijkheid van
NEW YORK (Reuter) Het
Amerikaanse blad Newsweek meldt
dat president Nixon bereid is zijn
goedkeuring te hechten aan de ver
koop van Amerikaanse passagiers
vliegtuigen aan China.
„Newsweek" meent te weten, dat
de Chinezen internationale lucht-
vaartverbindingen willen onderhou
den en hiervoor Amerikaanse stra-al-
toestelïem willen hebben, bij voor
keur Boeing 707s-toestellen.
Of de Chinezen rechtstreeks met
Boeing willen onderhandelen of via
een derde partij, is volgens News
week nog niet duidelijk.
de Bulgaarse partij aan het Kremlin
wordt tot uiting gebracht in het
nieuwe partijprogram dat na de ge
bruikelijke discussie zal worden
aangenomen. Het is in feite het
eerste program in de geschiedenis
van de Bulgaarse communistische
partij als men tenminste geen reke
ning houdt met het feit dat de
Bulgaarse sociaaldemocratische par
tij, die als voorloper van de partij in
ha-ar huidige vorm wordt be
schouwd, tijdens het oprichtingscon
gres in 1891 ook een soort partijpro
gram had vastgesteld. De Bulgaarse
communisten hebben zich tot nu toe
altijd met actieprograms beholpen.
Deze programs hebben vooral de
laatste decennia een wezenlijke ge
lijkenis vertoond met die van Mos
kou. Ook het nieuwe program loopt
op vele punten parallel met het
Russische partij programma van
1961. In de pre-ambuul al wordt er
de nadruk op gelegd dat „de eeuwi
ge vriendschap tussen Bulgarije en
de Sovjet-Unie de onwrikbare hoek
steen is van de activiteiten van de
partij, zowel op het gebied van de
binnen- ails van de buitenlandse po
litiek". In tegenstelling tot de Roe
meense communistische partij denkt
men er in Sofia niet aan het instel
len van „nieuwe betrekkingen" tus
sen de partijen van de communisti
sche landen te eisen.
Wat het tweede punt betreft weet
men dat de Bulgaarse partijleider
Todor Sjiwkow, sinds 1954 in func
tie, de integrale steun geniet van
zijn Russische collega Brezjnjew.
Hij werd trouwens evenzeer geac
cepteerd door Nikita Chroestjow. De
Russische leiders kunnen zich alleen
maar feliciteren met de actieve
steun van Sjiwkow die met name
goed van pas is gekomen tijdens de
Tsjechoslowaakse crisis in 1968 en
alle besprekingen van internationale
organisaties zoals het Warschaupact,
de Comecon e.d. De positie van
Sjiwkow aan het hoofd van de par
tij is absoluut stevig en zijn herver
kiezing tot eerste secretaris lijdt dan
ook geen twijfel. Wel houdt men er
rekening mee dat hij, momenteel de
enige binnen het Warschaupact, die
en partij- en regeringschef is. het
ambt van premier zal neerleggen. De
kans is echter groot dat hij na
verwezenlijking van de voorgeno
men grondwetswijzigingen, die naar
het voorbeeld van Roemenië en
Oost-Duitsland een nieuwe staats
raad als toporgaan van de leiding
inhouden, evenals Ceaucescoe en Ul-
bricht ook voorzitter van dit orgaan
zal worden. Als grootste kanshebber
voor het premierschap geldt dan de
huidige plaatsvervanger van Sjiw
kow, Sjiwkow, die naam genieten 'n
uitstekend organisator en econoom
te zijn. Hij is geen familie wan de
partijleider.
MOSKOU (Reuter) De gisteren
bekend geworden cijfers van de
volkstelling in de Sovjet-Unie tonen
een treffende daling van het aantal
joden, ondanks voorspellingen in
Moskou en het Westen in tegeno
vergestelde richting.
Een aantal joden hebben mogelijk
verklaard, dat zij Russen of Oekraï-
ners zijn, waarmee ofwel een aan
zienlijke mate van assimilatie sedert
de vorige volkstelling van 1959, of
wel een voorkeur om niet him natio
naliteit te bevestigen wordt aange
duid.
Terwijl in 1959 er 2.268.000 jon
den waren, was hun aantal in 1970
volgens cijfers die gisteren in het
regeringsblad Izvestia zijn gepubli
ceerd, 2.151.000 een daling van ruim
vijf procent.
Volgens de voorspellingen zou de
nieuwe volkstelling uitwijzen, dat er
drie miljoen waren. Emigratie kan
niet meer dan hoogstens eentiende
deel van de vermindering van het
aantal met 117.000 verklaren. Sinds
Israël in 1948 een staat werd, zijn
naar schatting 16.000 joden daarheen
geëmigreerd.
KANTON (AP) De communistische Chinese glimlach is niet alleen
voor bezoekende Amerikanen. Ook Westerse zakenlieden met geld om
te investeren worden in Kanton, waar donderdag de voorjaarsbeurs
werd geopend, vriendelijker dan ooit bejegend.
De hotels in Kanton raken steeds voller met Franse, Britse. West-
duitse, Italiaanse, Nederlandse en tal van andere zakenmensen een
klein leger van kooplieden, die willen weten wat de Chinezen hebben
te bieden en wat hen kan worden geboden.
De Japanners, die het vorige jaar voor 800 miljoen dollar handel
dreven met de Chinezen, hebben een eigen hotel met 1200 bedden.
De meeste buitenlanders zijn met grotere voorkomendheid bejegend
dan vroeger, de atmosfeer is veel meer ontspannen dan ooit te voren.
„Vroeger waren de contacten kortaf. Vandaag wilde een of andere
autoriteit weten hoe het met mijn vrouw ging; dat zou een paar jaar
geleden ondenkbaar zijn geweest," aldus een Westduitse zakenman.
Toch beschouwen deze zakenmensen de Chinese glimlach niet als
een poging economische voordelen te behalen. „Zij zouden een her
vatting van de handel met Amerika zien als een bewijs van nieuwe
vriendschappelijke gevoelens," aldus een zakenman, „maar ze zoude»
er nooit voor buigen, daar zijn ze te trots voor."
„In het verleden," zo vertelde een zakenman, zeiden de Chinezen;
wc hebben 100 ton van een produkt en de prijs is zoveel. Neem het,
of niet. Nu gaat het van: bent u geïnteresseerd in dit produkt. Over
de prijs en de verzending val te praten."
De verklaring van deze zachte lijn is volgens de zakenmensen, dat
China thans een mate van stabiliteit en vertrouwen heeft bereikt na
de culturele revolutie, nu meer produkten heeft om te verkopen, en
een grotere bereidheid om te verkopen. Allen zijn het er over eens,
dat de Chinezen betrouwbaar zijn, zy honden hun woord. „En dat is
meer dan ik van Europeanen kan zeggen," aldus een zakenman.
(Van een onzer verslaggevers)
DEN HAAG - BREDA De re
classering voelt zich nogal miskend
door de nota Terbeschikkingstelling,
die de minister van justitie de
Tweede Kamer medio vorig jaar
aanbood. Maar niet zozeer dat, als-
wel de miskenning van de noodzaak
van een kritische bezinning op de
vrijheidsbeneming in het algemeen
en de t.b.r. in het bijzonder, die uit
de nota spreekt, geejt de reclasse
ring reden tot grote zorg.
Dat zegt het bestuur van de Vere
niging van Reclasseringsinstellingen
in een overigens nogal late
reactie op de nota van Polak. De
vereniging heeft haar nota inmiddels
naar de leden van de Tweede Ka
mer gestuurd. Het bestuur van de
VvRi blijkt waardering te hebben
voor de voorstelen tot verbetering
van de rechtspositie van de t.b.r.-
gestelden, maar heeft daarnaast veel
kritiek op de nota.
In die nota is, zegt men, zelfs
geen poging tot kritische bezinning
op de t.b.r. ondernomen. Ook een
discussie over het onderscheid straf
en maatregel is men nautokeurig
uit de weg gegaan. De nota laat ook
veel vragen over het instituut van
de t.b.r. onbeantwoord. Deze vragen
bijvoorbeeld: Is het juist de verple
ging van een t.b.r.-gestelde voortte
zetten wanneer er geen verbetering
van zijn toestand te verwachten is?
Of wanneer dat niet meer noodzake
lijk is uit het oogpunt van openbaar
belang? Mag de verpleegduur de
maximale duur van de straf, gesteld
op het delict overschrijden?
Volgens het VuRi-bestuur wordt
in de nota ook onvoldoende aan
dacht besteed aan de negatieve
zelfs criminogene invloeden, die
de t.b.r. on haar huidige vorm kan
hebben. De t.b.r.-gestelde wordt
dubbel gestigmatiseerd: hij is psy
chopaat én van zijn vrijheid be
roofd. Ook de onzekerheid over de
duur van de maatregel lean uiterma
te ontmoedigend werken. Voorts
heeft de reclassering ernstig be
zwaar tegen de eenzijdige me-
disch-psychiatrische benadering
van de problematiek.
De reclassering is zeer teleurge
steld over de minimale aandacht in
de nota voor de ambulante zorg voor
t.b.r.-gestelden: de reclassering. Die
aandacht staat in geen verhouding
tot het grote aantal t.b.r.-gestelden,
waarmee de reclassering te maken
heeft. De reclassering is bovendien
niet betrokken bij de voorbereiding
van de nota.
De reclassering meent, dat er be
hoorlijk aan het instituut van de
t.b.r. gesleuteld moet worden. Men
heeft de volende wensen: afschaf
fing van de discriminerende term
psychopaat; oplegging en verlenging
van t.b.r. alleen na respectievelijk
klinisch onderzoek en advies van
een multidisciplinair team, bestaan
de uit tenminste een psychiater,
psycholoog, maatschappelijk werker-
socioloog en eventueel een geestelij
ke: beperking van de duur van de
t.b.r.; zo vroeg mogelijke inschake
ling van de reclassering in de be
handeling; een verbetering van de
communicatie met de inrichtingen;
ruimere aandacht en mogelijkheden
voor dit soort reclasseringswerk
waarborgen voor de rechtspositie
van de t.b.r.-gestelde, wiens proef
verlof of voorwaardelijk ontslag
dreigt te worden ingetrokken dan-
wel herroepen; rechtsbijstand voor
de t.b.r.-gestelden bij de verlen
gingsprocedure.
Erg belangrijk vindt de
VvRi ook een integratie van de zeer
verschillende denkwerelden op het
terrein van de psychopatenzorg van
het departement, de rechterlijke
macht, de inrichting en de reclasse
ring. Om die te bereiken moet in de
nabije toekomst voldaan wor
den aan bijvoorbeeld de vol
gende voorwaarden: opneming en
behandeling van de t.b.r.-patiënt in
de wet op de geestelijk gestoorden;
ombuiging van de zorg voor alle
psychisch gestoorde delinquenten in
de richting van geestelijke gezond
heidszorg; overheveling van zorj
voor psychisch gestoorde delinquen
ten van Justitie naar Sociale Zaken
en Volksgezondheid; regionalisering
van de verpleeginrichtingen én vat
de besluitvorming ten aanzien vat
de t.b.r.
Wat dat laatste betreft denkt met
aan een gespecialiseerde kamer vat
de rechtbank, die in nauwe samen
werking met de geregionaliseerdi
inrichtingen en reclassering allt
t.b.r.-zaken zal behandelen.
In de kringen van de reclasseri«f
wordt hier en daar gedacht aai
losmaking van strafrechtspleging et
t.b.r., waarbij elke rechter, die vai
oordeel is dat t.b.r.-oplegging mot
worden overwogen, de zaak verwijl
naar de gespecialiseerde kamet\
Maar of het ooit zover komt?
DINSDAG 20 APRIL 197]
GLENDA JACKStf
HOLLYWOOD heel
gebruikelijke pracht
jaarlijkse filmpryzen
uitgereikt.
De prtjs voor de 1
ging naar de Amerik
C. Scott voor zijn rol
„Patton". De jury s
hierbij niet aan het fe
tevoren had verklaard
eventuele onderscheid
aanvaarden. Hij was
bij de uitreiking
VARA-VOORZITTER BI
mee op. Hij heeft het veertij
Met plezier. Met volhardii?
ook. Als hij vandaag voor
nieuw een VARA op te richt
en zich verwijtend afvrage
veertig jaar te laat mee wa
Weinig sterren kunnel
ontvangen als Engelbert
Amerikaanse komiek Jerri
Regie: Ian Fordyce (Ned. I
p—j 'irKmuauJ?
(Van een onzer verslaggevers!
KLOETINGE —De SAKOR, dl
Samenwerkende Kinderbesehermii
Organisaties, houdt deze week w<
een belangrijke actie. In Nederlarf
zijn op het ogenblik nog 40.000 ki»
deren, die niet van hun ouders di
opvoeding kunnen krijgen 'die
nodig hebben. Deze kinderen en oi
ders worden geholpen door de kil
derbescherming. Een groot gedeeï
van de 400 verenigingen en tehi
wordt door de overheid gesul
dieerd. Dit is echter niet voldoend:
Daarom houdt de SAKOR een col
lecte om de kinderbescherming
nancieel te steunen.