Buiten de (s~) perken Love Story: handigheid! w BULGARIJE: TROUW AAN SOVJET-UNIE OOK ZAKELIJK IS CHINA VRIENDELIJKER Schei VA RA van d Reclassering en de zorg voor de psychisch gestoorde t.b.r. kunst cultuur Gesprek op gang? Tomaten gaan stinken Velpon lijmt niet alles Geen verrassingen verwacht op partijcongres in Sofia Straal toestellen uit Amerika naar China? Minder joden in Sovjet-Unie dan verwacht m mm pe hm mmr&, wim m mump mi. hl 1 wsmnnpE/i nm bom. Kinderbescherming houdt landelijke actie DINSDAG 20 APRIL 1971 ,.Warm eu Koud" heette het laatste stuk, dat de Nederlandse Comedie uitbracht. Warm en koud zullen de kritieken zijn. Warm en koud was het lot van die Nederlandse Comedie, die nu na eenentwintig speeljaren, waar van de laatste achttien in de hoofd stedelijke Stadsschouwburg, uiteen valt. Het was ongebruikelijk maar zeer begrijpelijk dat na de première Ellen Vogel, vanaf de oprichting bij deze groep, in bewogen woorden dank bracht aan Guus Oster en Han Bentz van den Berg, die destijds met Johan de Meester de Nederlandse Comedie hebben opgericht, en die er al die eenentwintig jaren het warm maar vooral ook het koud hebben moeten verantwoorden. Waarbij die koude periode eigenlijk alleen de laatste paar minder gelukkige jaren gold, en de Tomaten voor de dien- vries zorgden. Jammer: wat we aan de Neder landse Comedie hadden, wisten we; wat de nieuwe troonpretendenten er van zullen maken is onzeker (voor sommigen zelfs een vaststaande on zekerheid!). En ook in die laatste, zo aangevochten seizoenen, heeft de Nederlandse Comedie toch voor prachtige opvoeringen gezorgd. Men denke aan Vrijdag, van Hugo Claus. Aan Eva Bonheur van Heijermans. Of in het luchtige: Hotel het Paradijs. Dat vergeten gemeenteraden en To maten wat makkelijk. Zoals ze de moed vergeten, waarmee in 1950 een aantal topspelers zich losmaakten uit hun veilige tehuis bij het Amster dams Toneel Gezelschap (van Dal- sum) en zonder subsidie „op hun eigen" begonnen. Drie jaar met drie endertig premières, die opvallend ge noeg waren om hen in 1953 de Stads schouwburg toe te wijzen. En daar zitten ze dan nu in hun 18e jaar met 184 premières. Totaal dus 21 jaar met 217 premières. Alleen al naar aantal een indrukwekkende prestatie. Maar ook artistiek! Des te jammerder dat hun af- scheidsstuk, hoewel van hoog gehalte, geen uitschieter heeft kunnen worden in de trant van „Vrijdag". Want „Warm en Koud", een door Hugo Claus bewerkt stuk van Fernand Crommelynck uit 1932, draagt wel erg de sporen van dat jaartal. Van die hele periode trouwens, waarin veel „praat-toneel" vol symbolische toespelingen in de mode was. Mis schien heeft Hugo Claus, vanuit zijn Belgische opvoeding, een andere af finiteit tot dit stuk gehad dan het Nederlandse heeft. Misschien heeft hij zich verkeken op de „eeuwig heidswaarde" van de wrange ironie, die inderdaad kenmerkend is voor Crommelynck (en die de zaal op diverse momenten dan ook in een smakelijke lach bracht). Waarschijn lijker echter lijkt (althans voor mij) dat niet de „bewerker Claus", maar „regisseur Claus" zich heeft verke ken. Want als regisseur is Claus een uitbundige geweldenaar, die verliefd is op theater als middel, als techniek, als truck. De figuren „ontstonden" voor onze ogen, en ze ontstonden niet als leefbare of waarschijnlijke men sen, maar als supermarionetten die met alle sterk aangezette middelen van het toneelspelen duidelijk bleven maken dat ze bezig waren met toneel met onwerkelijkheid. Maar juist door al die (soms ko mische, soms ernstige) vervreem dingseffecten kwam het thema am per tot interessant leven. En dat the ma is eigenlijk interessant genoeg. De vrouw, die in tien jaar wel hon derd minnaars verslijt omdat ze zich gerechtvaardigd voelt door het feit dat ze met haar man geen enkel contact heeft, ook niet seksueel, en die dan in een wraakgierige roof vogel verandert als bij de dood van haar echtgenoot blijk' dat deze al die tien jaar één en dezelfde trouwe, pure en oprechte minnares heeft gehad. Anders gezegd: wat is erger overspel, honderd maal een vluchtige verliefdheid, of één maal tien jaar lang een heimelijke echte liefde? Negenendertig jaar na het ontstaan nog steeds actueel! C. NICOLAI Binnen de perken van Sonsbeek is het eerste (35 meter lange) project gereed; van de Amerikaan Kenneth Snelson (ZIE FOTO). Een illustratie van het thema „Ruimtelijke rela ties" (contrast en betrokkenheid op omgeving door de horizontale stand boven het vijveroppervlak). Zoals eerder op deze plaats gemeld, wor den in het Sonsbeekpark 13 en op andere plaatsen in ons land 20 soort gelijke projecten uitgevoerd. Deze manifestatie „Sonsbeek buiten de perken" loopt van 19 juni tot 15 augustus. Organisator Wïm Beeren: „Wij kwamen tot de overtuiging dat we niet meer moesten vragen om beel den en die verve -• naar onze smaak neerzetten. dat wij de kunstenaars moesten vragen of zij voor dit park werken zouden willen ontwerpen. Al deze kunstenaars, of zij nu op de schaal van het land schap werken of op die van het park, of dat zij met hun teksten een beeld oproepen, ze werken mee aan een stuk bewustwording van ruimte. Op een moment, dat de ruimte ons allen zeer ter harte gaat. Sinds we voor het tv-scherm naar onze eigen aardbol hebben zitten kijken is het alsof de ruimte voorgoed veranderd is. Het lijkt zeker in ons dichtbe volkte land ook ieders zaak hoe die ruimte er uit moet zien en hoe ze gebruikt mag worden. En welke plaats er voor de kunst is wegge- legd. De werken, die straks in ons land zullen komen, zullen een groot pu bliek zeker niet afschrikken. Het enige misverstand dat er voortdu rend bestaat wordt gewekt door de verwachtingspatronen, m.n. over de kunst. Sonsbeek zal een gesprek moet intensiveren, zodat het een on derwerp wordt dat zelfs door poli tieke partijen niet ontweken behoeft te worden". In het park Sonsbeek komen: Geïmproviseerd project van Carl André; sculptuur (10 x 30 m.) in plywood van Ronald Bladen; U-vor- men in staal of beton (5 m. hoog) van Ad Dekkers; Kiel-vorm van ij zer (7 m. breed en 70 cm. hoog) van Robert Groosvenor; 2 vierkanten in elkaar (7 x 7 x 1,80 m.) van Donald Judd; Sol LeWitt maakt een Modu lar Piece van 2,5 m. hoog metaal; Claes Oldenburg een metalen troffel (10 x 4 meter);, Sandback zorgt voor een bloemgazon; Tony Smith maakt een poort van formica (7 meter hoog);- er komen kubussen van Carel Visser, André Volten zorgt voor een 3 meter hoge kogel en Wim Schippers komt met een geslipte auto van beton (ca. 8 me ter). Over de projecten waarmee Bra bant en Zeeland buiten de perken treden, informeerden we u in De Stem van 30 maart. Om nog enkele initiatieven elders te noemen. In Dordrecht: een project van Sanejou- and naar aanleiding van een hoge muur bij de stedelijke vuilverbran ding. In Rotterdam: Cor Blok geeft een beschrijving van het park Sons beek binnen het kader van de door J. Donia geredigeerde Atlas van een Metropool. In Leiden: Mar. Boezem vervaardigt het project „relativiteit van afstand" n.a.v. de kerk aan de Hooglandsgracht (realisatie via film). In Amsterdam o.a.: een macro- projectie van dia's (plastische voorwerpen of situaties in het land schap) op een scherm in het cen trum van de stad. In Assen maken Haringa en Olijve een project op het TT-circuit. Richard Long vervaar digt op het eiland Rottum een sculp tuur met materialen, die het eiland biedt. In het Limburgs Voerendaal maakt Michael Heizer in een gedeel te van Rijksweg E 39 een gronds- sculptuur etc., etc. In het totaal geven de acht uit Brabant voorgesteld projecten in dit kader een uitstekende, dikwijls betere indruk. Vraag is: wat zal ervan uitgevo rd worden? Provincie en PNEM (die reeds aan „ruimtelij ke relaties' werkte in de Bies- bosch!) zegden reeds subsidies toe. De industrie wordt door „Sonsbeek" op de huid gezeten om de relaties creativiteit en industrie in eerste instantie financieel duidelijk te maken. Maar dat is een onderwerp apart. Voor een andere keer, bin nen de ruimtelijke relaties van dit cultuurhoekje van de krant. De meeste bewondering, die ik kan opbrengen voor zowel het boek als de film „Love Story" is het handige vakmanschap, het intelli gente bespelen van deroude mense lijke gevoelens en het knappe doce ren (juist niet over de schreef) van traditionele psychologische gege vens, waarbij verdriet en humor hand in hand gaan. Dat kan (- is -) een verdienste zijn van de schrijver van het boek Erich Segal en de regisseur van de film. „The most vital bestseller of our time" staat op de Engelse pocketuitgave (Hodder paperbacks - ƒ3,75), waarvan in middels bij de Wereldbibliotheek ook een Nederlandse vertaling, op 35 pagina's minder, voor 7.90 is verschenen. Erich Segal (33) is een pientere jongen (prof. in de klassieke talen aan de Yale universiteit) en o.a. een vriend van Toon Hermans. Waar om dit laatste er nu bij moet? Wel, het typeert precies de inhoudelijke kant van zijn doen en laten (ook al schreef Segal b.v. het scenario voor de Yellow Submarine, wat overigens in hetzelfde kader past). Een stuk opgewekte menselijkheid, met een lach en een traan, waarbij handig voorbijgezien wordt aan het feit, dat er in de wereld wel „iets meer" aan de hand is op dit moment. Maar dat wordt met een schijn van authenti citeit glad gestreken. Kom, mag het? Moet het allemaal dan zo zwaar wichtig analytisch zijn? Er is toch al rottigheid genoeg! Natuurlijk mag het, maar dan moet er ook niet méér gepretendeerd worden dan dit. En dat gebeurt wel. Je komt er geen stap mee verder. Als je daar geen behoefte aan hebt o.k. Maar het mag dan wel hardop gezegd worden door mensen, die wel zin hebben om de roze luchtballon, die een waas leggen over datgene wat niet ge zien wil worden, hier en daar door te prikken. Pppffff Segal doet met dit verhaal niet Erich Segal veel meer dan eeuwenoude liefdes verhalen een modern kostuum aan trekken. Hfj doet het alleen handiger dam Courths Mahler indertijd. Daar voor heeft hij te veel hersens. Het verhaal is misschien al tot u doorge drongen. Een liefde tussen een rij- ke-pa's-zoon aan de befaamde Ha- vard universiteit (Oliver) en een muzikale volkse bamketbakkersdoeh- ter (Jenny). Op een knappe manier weet Segal bij de conflictsituaties, die deze verhouding oproept, ge bruik te maken van zijn psychologi sche kennis van het Amerikaanse studentenmilieu (zonder beroerin gen) en de evaluatie van een liefde. Treffend is zijn beschrijving, hoe hun huwelijk uiteindelijk verbroken wordt door de dood van Jenny (leu kemie). Beschrijving: ja, want Segal „doet" verder met deze gegevens niets. Truckjes heeft hij niet nodig om zijn Love Story acceptabel te maken. Dit maakt het boek daarom misschien ook zo aantrekkelijk voor een massa mensen om te lezen ;zo- gretig naar „Jugendstil"-achtig lees voer hunkerende jongeren. De film, die nu rouleert in ons land, vloeit over van sentimentaliteit, maar deze wordt zo kundig en slim beheerst, dat niemand zich daarbij voor een traan behoeft te schamen. Er wordt armoe gespeeld door jonge mensen, die men graag rijk en ge lukkig zou willen zien. Er wordt sterven gespeeld door mensen, die men zo graag het sprookje van „en ze leefden nog lang en gelukkig" zou gunmen. Het blijft allemaal net binnen de grenzen van de gevoels- verlakkerij, die de oude romantiek eigen was. Het op het kantje af échte wordt tegenwoordig volledig aanvaard als een soort versiering (mode, pop, psychedelische roman tiek) van het door de verzakelijking en vervuiling teveel bedreigde leven. Het geeft je - althans - het gevoel er aam te kunnen ontsnappen. Daar om zal deze film er wel ingaan als koek. Er zit echter ook een „maar" aan deze film. Oliver wordt gespeeld door Ryan O'Neal, die Rodney speelt in Peyton Place. Het gaat niet om de uiterlijke gelijkenis, maar om het type en de situatie. Het enige, dat Love Story op Peyton Place voorheeft, is, dat er enige opgewekt heid af kan. Droefheid met een lach. We kunnen ons niet voorstellen, dat Segal gelukkig zal zijn met vergelij kingen tussen Peyton Place en Love Story. Misschien een deel van het publiek wel. Mocht Segal op dat deel mikken (wat we niet geloven) dan exploiteert hij zijn intelligentie wel op een verdachte wijze. Het succes van het boek en de film zal - door de vakkundige slim migheden - vooral voortkomen uit het feit dat Jenny (in de film Ali MacGraw) en Oliver suggesties zijn van menselijkheden, die iedereen in een spel zou willen ondergaan. De twee vertalen het leven in een ro mantiek, die alleen in de sterren staat geschreven. Ze helpen ons aan blijkbaar onuitroeibare mythen. eindredactie henk egbers „De wetenschappelijke rol van de filosofie is uitgespeeld. De weten schappen hebben deze rol overgeno men. Maar de geesteswetenschappen dreigen in hetzelfde filosofische schuitje terecht komen", dat be toogt Wim Huyskens (u welbekend) o.a. in DE GIDS-1 (Beulingstr. 2 Amsterdam) onder de kop: Geen velpon lijmt het gebarsten hoofd" Verder maakt in dit nummer Mi chael Wilson zich „Husies over Zuid Afrika", waarbij hij twee punten bekijkt 1: dat het westerse kapita lisme en blank Zuid-Afrika uiteen lopende belangen hebben en 2' dat een verdere economische ontwikke ling van blank Zuid Afrika de apartheid zal ondermijnen. Woutei Tieges vraagt zich in zijn bijdrage af. „Alternatieve literatuurkritiek een utopie?" („Journalistieke liters tuurkritiek is vandaag voor 80% ge brekkige consumentenvoorlich ting"); Fuchs schrijft over het werk van W. Boezem en G. Beihem van den Bergh over „Eenheid van de wetenschap" („eenheid van weten schap wordt vaak, bewust of onbe wust. nagestreefd om God als ver klaring te kunnen vervangen door een zekerder, meer bevredigende, want „wetenschappelijke" verkla ring"). „Het bezitten van boeken is in aanzienlijke mate een statuskwestie en een gevolg van het ontbreken van voldoende bibliotheken"; een ci taat uit Martin Ros' Raroria in MAATSTAF-11, waarin hij o.a. het vertalen, de uitgevers, en auteurs e.a brandende literaire actualiteiten op DE SNIJTAFEL LEGT. Verder van Hans Warren een tien tal poëtische schetsen uit het Hon gaarse volksleven en Van Borges een nog bij De Bij te verschijnen verhaal („De indringster"). Boude wijn van Houten meent in „Vailland tegen Céline".dat de spot, die de eerste met de tweede drijft niet ongegrond is en A. Ruitenberg-De Wit ontleedt Achterbergs „Aquari um". DELTA (a review of arts life and thought in the Netherlands) Viot- tastr. 41. Amsterdam heeft weer een fraai „Spring"-nummer, waarbij het oog wel het eerst valt op de rijk geïllustreerde bijdragen van Dick Hilleniues over Ferdi's Hortisculptu- re (de onlangs overleden vrouw van Tajiri) en van Ludo Beckers over Vic Gentils: The Painter as Sculp tor. Aandacht verdiend ook Lotte Hel- linga-Querido over „Early Printing in the Low Countries" en de zeer fraaie foto's van Meinard Woldringh (tekst Jos de Grüyter)A. Melody in Light ans Space. Met het inter view van Van Heeirden met Staal (Berkeley) over studenten „toestan den" en in het Engels vertaalde hedendaagse Vlaamse poëzie een bundel, waarmee u buitenlandse re laties en uzelf een plezeir kuni doen. literatuurstudie kunt u volgen in M De stand van de hedendaagse literatuurstudie kunt u volgen in SPIEGEL DER LETTEREN-13-2 (Lange Voorhout 9, Den Haag) waarvan M. Janssens een overzicht geeft. „Elegast maakt zich bekend" is het opschrift boven een tekstkriti sche bijdrage op Karei ende Elegast van A. van Duinhoven. M. Rutten schrijft over „Karei van de Woes- tijnde te Pamd" en R. Henrard over „Menno ter Braak: facetten van zijn maatschappelijke integratie als schrijver" („Zijn strijd tegen de leugen, waarmee alle geïnstitutio naliseerde waarden besmet zijn, be neemt hem elk uitzicht op een nel waardestelsel, op een duidelijke om schreven toekomstbeeld"). „De wetenschappelijke techni sche revolutie verzacht de sociale tegenstelling tussen arbeid en kapi taal niet, maar versterkt haar", be toogt J. Vissers o.a. in „Technisch- wetenschappelijke ontwikkeling en beroepsbevolking", afgedrukt in PO LITIEK EN CULTUUR-31-1. (Leidse str. 25, Amsterdam) SOFIA-BELGRADO (AFP-DPA) Het tiende congres van de Bul gaarse communistische partij, dat vandaag in Sofia begint in het kiel zog van het recente partijcongres in Moskou, zal naar men meent slechts op twee punten echt van belang worden: de algehele indruk bevesti gen zoals de Bulgaarse leiders het zo graag willen, dat ze de meest ingewijde bondgenoten en volgelin gen van de Sovjet-Unie zijn en een nieuwe partijleiding kiezen waarbij met enige, overigens weinig sensati onele, wijzigingen aan de ton reke ning wordt gehouden. Wat het eerste punt betreft, de bevoorrechte aanhankelijkheid van NEW YORK (Reuter) Het Amerikaanse blad Newsweek meldt dat president Nixon bereid is zijn goedkeuring te hechten aan de ver koop van Amerikaanse passagiers vliegtuigen aan China. „Newsweek" meent te weten, dat de Chinezen internationale lucht- vaartverbindingen willen onderhou den en hiervoor Amerikaanse stra-al- toestelïem willen hebben, bij voor keur Boeing 707s-toestellen. Of de Chinezen rechtstreeks met Boeing willen onderhandelen of via een derde partij, is volgens News week nog niet duidelijk. de Bulgaarse partij aan het Kremlin wordt tot uiting gebracht in het nieuwe partijprogram dat na de ge bruikelijke discussie zal worden aangenomen. Het is in feite het eerste program in de geschiedenis van de Bulgaarse communistische partij als men tenminste geen reke ning houdt met het feit dat de Bulgaarse sociaaldemocratische par tij, die als voorloper van de partij in ha-ar huidige vorm wordt be schouwd, tijdens het oprichtingscon gres in 1891 ook een soort partijpro gram had vastgesteld. De Bulgaarse communisten hebben zich tot nu toe altijd met actieprograms beholpen. Deze programs hebben vooral de laatste decennia een wezenlijke ge lijkenis vertoond met die van Mos kou. Ook het nieuwe program loopt op vele punten parallel met het Russische partij programma van 1961. In de pre-ambuul al wordt er de nadruk op gelegd dat „de eeuwi ge vriendschap tussen Bulgarije en de Sovjet-Unie de onwrikbare hoek steen is van de activiteiten van de partij, zowel op het gebied van de binnen- ails van de buitenlandse po litiek". In tegenstelling tot de Roe meense communistische partij denkt men er in Sofia niet aan het instel len van „nieuwe betrekkingen" tus sen de partijen van de communisti sche landen te eisen. Wat het tweede punt betreft weet men dat de Bulgaarse partijleider Todor Sjiwkow, sinds 1954 in func tie, de integrale steun geniet van zijn Russische collega Brezjnjew. Hij werd trouwens evenzeer geac cepteerd door Nikita Chroestjow. De Russische leiders kunnen zich alleen maar feliciteren met de actieve steun van Sjiwkow die met name goed van pas is gekomen tijdens de Tsjechoslowaakse crisis in 1968 en alle besprekingen van internationale organisaties zoals het Warschaupact, de Comecon e.d. De positie van Sjiwkow aan het hoofd van de par tij is absoluut stevig en zijn herver kiezing tot eerste secretaris lijdt dan ook geen twijfel. Wel houdt men er rekening mee dat hij, momenteel de enige binnen het Warschaupact, die en partij- en regeringschef is. het ambt van premier zal neerleggen. De kans is echter groot dat hij na verwezenlijking van de voorgeno men grondwetswijzigingen, die naar het voorbeeld van Roemenië en Oost-Duitsland een nieuwe staats raad als toporgaan van de leiding inhouden, evenals Ceaucescoe en Ul- bricht ook voorzitter van dit orgaan zal worden. Als grootste kanshebber voor het premierschap geldt dan de huidige plaatsvervanger van Sjiw kow, Sjiwkow, die naam genieten 'n uitstekend organisator en econoom te zijn. Hij is geen familie wan de partijleider. MOSKOU (Reuter) De gisteren bekend geworden cijfers van de volkstelling in de Sovjet-Unie tonen een treffende daling van het aantal joden, ondanks voorspellingen in Moskou en het Westen in tegeno vergestelde richting. Een aantal joden hebben mogelijk verklaard, dat zij Russen of Oekraï- ners zijn, waarmee ofwel een aan zienlijke mate van assimilatie sedert de vorige volkstelling van 1959, of wel een voorkeur om niet him natio naliteit te bevestigen wordt aange duid. Terwijl in 1959 er 2.268.000 jon den waren, was hun aantal in 1970 volgens cijfers die gisteren in het regeringsblad Izvestia zijn gepubli ceerd, 2.151.000 een daling van ruim vijf procent. Volgens de voorspellingen zou de nieuwe volkstelling uitwijzen, dat er drie miljoen waren. Emigratie kan niet meer dan hoogstens eentiende deel van de vermindering van het aantal met 117.000 verklaren. Sinds Israël in 1948 een staat werd, zijn naar schatting 16.000 joden daarheen geëmigreerd. KANTON (AP) De communistische Chinese glimlach is niet alleen voor bezoekende Amerikanen. Ook Westerse zakenlieden met geld om te investeren worden in Kanton, waar donderdag de voorjaarsbeurs werd geopend, vriendelijker dan ooit bejegend. De hotels in Kanton raken steeds voller met Franse, Britse. West- duitse, Italiaanse, Nederlandse en tal van andere zakenmensen een klein leger van kooplieden, die willen weten wat de Chinezen hebben te bieden en wat hen kan worden geboden. De Japanners, die het vorige jaar voor 800 miljoen dollar handel dreven met de Chinezen, hebben een eigen hotel met 1200 bedden. De meeste buitenlanders zijn met grotere voorkomendheid bejegend dan vroeger, de atmosfeer is veel meer ontspannen dan ooit te voren. „Vroeger waren de contacten kortaf. Vandaag wilde een of andere autoriteit weten hoe het met mijn vrouw ging; dat zou een paar jaar geleden ondenkbaar zijn geweest," aldus een Westduitse zakenman. Toch beschouwen deze zakenmensen de Chinese glimlach niet als een poging economische voordelen te behalen. „Zij zouden een her vatting van de handel met Amerika zien als een bewijs van nieuwe vriendschappelijke gevoelens," aldus een zakenman, „maar ze zoude» er nooit voor buigen, daar zijn ze te trots voor." „In het verleden," zo vertelde een zakenman, zeiden de Chinezen; wc hebben 100 ton van een produkt en de prijs is zoveel. Neem het, of niet. Nu gaat het van: bent u geïnteresseerd in dit produkt. Over de prijs en de verzending val te praten." De verklaring van deze zachte lijn is volgens de zakenmensen, dat China thans een mate van stabiliteit en vertrouwen heeft bereikt na de culturele revolutie, nu meer produkten heeft om te verkopen, en een grotere bereidheid om te verkopen. Allen zijn het er over eens, dat de Chinezen betrouwbaar zijn, zy honden hun woord. „En dat is meer dan ik van Europeanen kan zeggen," aldus een zakenman. (Van een onzer verslaggevers) DEN HAAG - BREDA De re classering voelt zich nogal miskend door de nota Terbeschikkingstelling, die de minister van justitie de Tweede Kamer medio vorig jaar aanbood. Maar niet zozeer dat, als- wel de miskenning van de noodzaak van een kritische bezinning op de vrijheidsbeneming in het algemeen en de t.b.r. in het bijzonder, die uit de nota spreekt, geejt de reclasse ring reden tot grote zorg. Dat zegt het bestuur van de Vere niging van Reclasseringsinstellingen in een overigens nogal late reactie op de nota van Polak. De vereniging heeft haar nota inmiddels naar de leden van de Tweede Ka mer gestuurd. Het bestuur van de VvRi blijkt waardering te hebben voor de voorstelen tot verbetering van de rechtspositie van de t.b.r.- gestelden, maar heeft daarnaast veel kritiek op de nota. In die nota is, zegt men, zelfs geen poging tot kritische bezinning op de t.b.r. ondernomen. Ook een discussie over het onderscheid straf en maatregel is men nautokeurig uit de weg gegaan. De nota laat ook veel vragen over het instituut van de t.b.r. onbeantwoord. Deze vragen bijvoorbeeld: Is het juist de verple ging van een t.b.r.-gestelde voortte zetten wanneer er geen verbetering van zijn toestand te verwachten is? Of wanneer dat niet meer noodzake lijk is uit het oogpunt van openbaar belang? Mag de verpleegduur de maximale duur van de straf, gesteld op het delict overschrijden? Volgens het VuRi-bestuur wordt in de nota ook onvoldoende aan dacht besteed aan de negatieve zelfs criminogene invloeden, die de t.b.r. on haar huidige vorm kan hebben. De t.b.r.-gestelde wordt dubbel gestigmatiseerd: hij is psy chopaat én van zijn vrijheid be roofd. Ook de onzekerheid over de duur van de maatregel lean uiterma te ontmoedigend werken. Voorts heeft de reclassering ernstig be zwaar tegen de eenzijdige me- disch-psychiatrische benadering van de problematiek. De reclassering is zeer teleurge steld over de minimale aandacht in de nota voor de ambulante zorg voor t.b.r.-gestelden: de reclassering. Die aandacht staat in geen verhouding tot het grote aantal t.b.r.-gestelden, waarmee de reclassering te maken heeft. De reclassering is bovendien niet betrokken bij de voorbereiding van de nota. De reclassering meent, dat er be hoorlijk aan het instituut van de t.b.r. gesleuteld moet worden. Men heeft de volende wensen: afschaf fing van de discriminerende term psychopaat; oplegging en verlenging van t.b.r. alleen na respectievelijk klinisch onderzoek en advies van een multidisciplinair team, bestaan de uit tenminste een psychiater, psycholoog, maatschappelijk werker- socioloog en eventueel een geestelij ke: beperking van de duur van de t.b.r.; zo vroeg mogelijke inschake ling van de reclassering in de be handeling; een verbetering van de communicatie met de inrichtingen; ruimere aandacht en mogelijkheden voor dit soort reclasseringswerk waarborgen voor de rechtspositie van de t.b.r.-gestelde, wiens proef verlof of voorwaardelijk ontslag dreigt te worden ingetrokken dan- wel herroepen; rechtsbijstand voor de t.b.r.-gestelden bij de verlen gingsprocedure. Erg belangrijk vindt de VvRi ook een integratie van de zeer verschillende denkwerelden op het terrein van de psychopatenzorg van het departement, de rechterlijke macht, de inrichting en de reclasse ring. Om die te bereiken moet in de nabije toekomst voldaan wor den aan bijvoorbeeld de vol gende voorwaarden: opneming en behandeling van de t.b.r.-patiënt in de wet op de geestelijk gestoorden; ombuiging van de zorg voor alle psychisch gestoorde delinquenten in de richting van geestelijke gezond heidszorg; overheveling van zorj voor psychisch gestoorde delinquen ten van Justitie naar Sociale Zaken en Volksgezondheid; regionalisering van de verpleeginrichtingen én vat de besluitvorming ten aanzien vat de t.b.r. Wat dat laatste betreft denkt met aan een gespecialiseerde kamer vat de rechtbank, die in nauwe samen werking met de geregionaliseerdi inrichtingen en reclassering allt t.b.r.-zaken zal behandelen. In de kringen van de reclasseri«f wordt hier en daar gedacht aai losmaking van strafrechtspleging et t.b.r., waarbij elke rechter, die vai oordeel is dat t.b.r.-oplegging mot worden overwogen, de zaak verwijl naar de gespecialiseerde kamet\ Maar of het ooit zover komt? DINSDAG 20 APRIL 197] GLENDA JACKStf HOLLYWOOD heel gebruikelijke pracht jaarlijkse filmpryzen uitgereikt. De prtjs voor de 1 ging naar de Amerik C. Scott voor zijn rol „Patton". De jury s hierbij niet aan het fe tevoren had verklaard eventuele onderscheid aanvaarden. Hij was bij de uitreiking VARA-VOORZITTER BI mee op. Hij heeft het veertij Met plezier. Met volhardii? ook. Als hij vandaag voor nieuw een VARA op te richt en zich verwijtend afvrage veertig jaar te laat mee wa Weinig sterren kunnel ontvangen als Engelbert Amerikaanse komiek Jerri Regie: Ian Fordyce (Ned. I p—j 'irKmuauJ? (Van een onzer verslaggevers! KLOETINGE —De SAKOR, dl Samenwerkende Kinderbesehermii Organisaties, houdt deze week w< een belangrijke actie. In Nederlarf zijn op het ogenblik nog 40.000 ki» deren, die niet van hun ouders di opvoeding kunnen krijgen 'die nodig hebben. Deze kinderen en oi ders worden geholpen door de kil derbescherming. Een groot gedeeï van de 400 verenigingen en tehi wordt door de overheid gesul dieerd. Dit is echter niet voldoend: Daarom houdt de SAKOR een col lecte om de kinderbescherming nancieel te steunen.

Krantenbank Zeeland

de Stem | 1971 | | pagina 6