mm
A. WILLINK
E
HEIDS
ISTES
IN DEURNE
Beter dan shit!
„BENGALIES ZULLEN WINNEN"
ZWARTRIJDERS' IN
125.000 AUTO'S
LEVEN IN
EEN
DODENCEL
indijk
rSELAARS
MERLIEDEN
'FITTERS
IONTEURS
[WARMINGS-
NTEURS
peilingen
N doet VERKOPEN
kunst
cultuur
ide. Tel. 413
1st Tel. 35241
k.v.
leming B.S.N.
•-Bungalow
ten in Zeeland
erswaal i.o.
Niet
alleen
angst
Religie
en
muziek
Wonen
met
Gaudi
Bijbel
als
roman
[pXBüyQDJJCÏtokD
Morele steun
Plattelanders
Wees zekervarï uwzi
sluit uw.
VERZEKERINGEN
bij de
ERKENDE
ASSURANTIE-
BEMIDDELAAR
'il
VRIJDAG 9 APRIL 1971
leen de buiten-
Vinnen kennen,
tonder die rare
den in de auto.
drijving. Ander
bnault voorwiel-
iid voor zijwind.
idefabriektegen
QTYL-ML
«7,
;it van de
pt haar recht,
vordea geadviseerd
oop bij haar deposïfaïres
len wij enkele vakbekwame
en verantwoordelijk?
Ilf studerend voor
en representatief
linnen en praktijkervaring
heid met de verkoop
etica tot aanbeveling
nde voorzieningen,
t vakantie.
t recente pasfoto,
i ons adres:
bwwerken in Duitsland
Nijmegen
1555.
|;adigden bouwen wij dit plan
tigeving van Goes.
In qua privacy met achter de
gezamenlijke leefruimte.
leel met parketvloer, incL
pard en decoratieve wanden,
met schrootjes;
Ixe moderne keuken met een
Installatie;
hgebouwde garderobe;
bd en twee wastafels;
rging;
Iverwarming.
16.000,incl. B.T.W.
rkoop a.s. vrijdag 9/4, zaterdag
12/4 a.s. van 14.00 tot 16.00 uur
s (tegenover stationte Goes.
fPLOITATIEMAATSCHAPPIJ
te Goes Telefoon 01100-8891
9 FILMMENSEN uit Hollywood
hebben geconfereerd met Nixon.
I Hollywood moet uit financiële moei-
llijkheden. Bijna 60 procent van alle
1 hij vakbonden aangesloten mensen
uit het filmvak is werkeloos. In de
I afgelopen 10 jaar was van de zes
I oemaakte films er slechts één, die
I goed geld opbracht. Twintig jaar
I geleden gingen er in de VS 80
I miljoen mensen per week naar de
I biosooop; nu nog maar 17,5 mil-
Ijoen.
CLIF RICHARD met de befaam-
[de Shadows, geven vanavond om
I 10.30 uur en om 22 uur een show in
[zaal Roma te Borgerhout (Antwer-
pen).
ZELF MAKEN, ZELF BESPE
LEN is de naam voor een tweetal
werkweken onder leiding van Ad
Heerkens. Behalve het zelf maken
van instrumenten wordt ook aan
dacht besteed aan beweging, tek
sten, schilderen e.d. in verbinding
met muziek. De werkweken zijn
van 2 tot en met 10 juli in de
volkshogeschool „Valkenburg" en
van 11 tot en met 17 juni in de
volkshogeschool „Di-ependaa-l" te
Markelo.
9 WIE WORDT OPERASTER '71?
lis de naam van de tiende internatio
nale zangwedstrijd, georganiseerd
door de Antwerpse Kameropera. Op
7, 14 en 21 mei zijn de wedstrijden
onder leiding van een deskundige
jury. Tot 5 mei is inschrijving mo
gelijk bij AKO, Ruytenburgstraat
19, Berohem - Antwerpen.
9 HET INTERNATIONAAL VO-
IcALISTEN CONCOURS, wordt van
128 augustus tot 4 september gehou-
J den voor de 18e maal in Den
(Bosch. Manus Willemsen, jarenlang
I voorzitter van de jury wordt ver-
J vangen door Johannes de Hertog,
[omdat eerstgenoemde nu in de jury
I zit van het Internationale Muzik-
I wettbewerb te Munohen.
9 PAASDAGEN, vrije dagen.
Hiernaast vindt u een aantal ten
toonstellingen besproken, die een
gretig doel kunnen zijn op uw rij-
toertjes. Natuurlijk zijn er daar nog
velen aan toe te voegen. Nog maar
een paar dan: In de schouwburg van
Tilburg (kunt u zo binnenlopen)
hangt intrigerend werk van de Ois-
terwijkse Marill van Dijck; bij de
BKS (Spoorlaan Tilburg) heeft de
welbekende Jan Asselbergs zijn
laatste ontwikkelingen via pastels
en tekeningen tentoongesteld. Min
stens even goed kunstenaar als ka
bouter is Frans van Bommel, die
bloemen, vlinders en wargames
heeft hangen bij galerie Kokon
(Nieuw-landstra-ait 17 Tilburg).
In Den Bosch: in De Moriaan
I (markt) het naai- het naïeve neigen-
Ide werk van de Londen-aa-r Anthony
IGreen. Thijs Overmans, ook geen
■onbekende en steeds de moeite
Jwaard, exposeert in galerie Willy
Sohoots te Eindhoven. Wat verder
van huis: in Enschede (Rijksmii-
eum Twente) is de Jongkind-ten-
oonstelling en bezoek waard. Het
Frans Halsmuseum heeft momenteel
ieen aardig gevarieerd programma
o.a. met een lopende striptentoon
stelling. In het Zeister Slot is de
reeds elders getoonde expositie „O-
verzicht", een beeld van grafische
.ontwerpers en vormgevers in ons
[land... etc. etc. Teveel om op te
(noemen.
TONEEL NU heet het weekend
dat op 24 en 25 april te Maastricht
plaatsvindt. Voor jongeren boven 15
jaar, die op een of andere manier
belang stellen in toneel als een ma
nier om mee te leven. Workshops,
Treavers Workshop uit Edinburgh,
Wim Zomer met „Mieren" etc. Kos
ten f 15. Opgave zo snel mogelijk
bij stadsschouwburg Maastricht,
HAAGSE SCHOOL, Nederlandse
impressionisten en nieuwe aanwin
sten Bauer, Gabriël, Maris, Bos
boom, Israels, Mauve, Van Dongen,
Van Gogh, Permeke, Zadkine en
vele anderen) zijn tot 31 mei ten
toongesteld in kasteel Deurne
(Tjerk Wiegersma).
Het is ongetwijfeld een grote ver
dienste van museum Dlnghuis te
Deurne tot 3 mei een tentoonstelling
van Albert Carel Willink binnen
zijn muren te hebben; 32 werken
vanaf 1924 tot een nog nat doek
(Parachutespringers) uit 1971. Wil
link exposeert zelden; veel van de
getoonde werken komen uit privé-
bezit, zodat hier en unieke kans
ligt een levensbeeld te krijgen van
deze 71-jarige grote Nederlandse
schilder, die gemiddeld 3 doeken
per jaar maakt („Twee voor mezelf
en één voor een collectioneur").
Sommigen ftiogen hem een koude
academicus noemen, anderen een fa
scinerend schilder, op welke manier
dan ook: ieder die gaat kijken zal
op een of andere wijze iets „onder
gaan" bij di-t intrigerende werk. Of
je nu goochelt met termen als ma
gisch realisme, surrealisme en der-
gelijken, zijn dioeken spreken van
„schrikwekkende nachtmerries"
zoals hij zelf zegt waarbij de
meest alledaagse dingen veranderen
in een vervreemdende wereld. Van
een profetisch realisme zou ik wil
len spreken. Of de angst bij hem
alleen in de verf en het penseel zit,
zoals de inleider bij de opening zei,
weet ik niet. Wie daarbij zijn leven
de kop, vol ingehouden spanning,
zag herkende daarin iets van een
zeer eigentijds mens, die niet alleen
zijn schilderkunstige uitgangspunten
van een harde symbolische taal
trouw bleef, maar tevens de mens in
ons weerspiegelt, die met een ver
wonderende vervreemding het ge
beuren rondom zich ondergaat.
Over Willink is al zoveel geschre
ven, dat uitvoerigheid overbodig is.
Sedert '68 was er geen expositie
meer van hem. Vier werken uit de
laatste jaren: Bezwering oude gees
ten (waarin het naakte wezentje
Van zijn huidige Mathilde tegenover
de destructieve hedendaagse krach
ten), Afdaling op Mars (geweldig
van sfeer en kleur), Tate Galery
verplaatst (en hoe?) en de Parachu
tespringers (Waarop?!). Stukken als
Fuga Monalium, zelfportretten ('30
en '35), Naar de Toekomst ('65),
schilder met zijn vrouw ('57), Jobs
tijding ('35)), Wintertuin ('59) en
vele andere bekende en minder be
kende stukken zijn er te zien. Rea
lisme, met nèt dat stukje „overtil-
lende" sfeer, dat zo boeit. Natuurlijk
er zijn kwalitatief soms nogal wat
verschillen en niet alles is zó goed,
dat je er op je knieën voor neervalt.
Ondanks de trouw aan zichzelf tre
den er verschuivingen in zijn werk
op; met name ook de laatste jaren.
Je ontdekt soms een wat andere
toets, maar dat moeten de fijnproe
vers maar ontdekken. In ieder geval
een tentoonstelling, die u zich niet
moet laten ontgaan, om welke reden
dan ook.
Het aantal mensen dat zich gaat
interesseren voor leef- en woonvor
men,' groeit met de dag. Attentie
daarom voor de Gaudi-tentoonstel-
l'ing in het Eindhovense Van Abbe-
museum. Niet dat de „fantast" Gau-
di ons nu „letterlijk" iets te leren
heeft, maar wat uit het werk van
ex- 1
I picssiti® J
deze architect-beeldende kunstenaar
(of omgekeerd?) aan leefvorm-sfeer
spreekt is een teken aan de wand
voor onze huidige onpersoonlijke en
vervreemdende architectuur. Een
mentaliteitstentoonsteiling, samenge
steld uit het Gaudi-archief te Barce
lona en vanuit Lund (Zweden) naar
Eindhoven gekomen.
Enkele zalen met talrijke foto's,
bouwtekeningen, enkele plastieken,
dia-projecties tegen een klankbord
van Spaanse muziek. Bewust wordt
met deze expositie voortgebouwd op
de Adolf Loos tentoonstelling uit
'65. Behalve een instructieve catalo
gus, maken de teksten aan de wan
den het hoe en waarom duidelijk:
„Een biologische bouwstijl "heeft
het terecht.
Van zijn nog niet voltooide Sagra-
da Familia kerk te Barcelona zullen
velen persoonlijk of via illustraties
ab wel eens kennis genomen hebben.
Maar ook beelden van het park
Güelil, de wervelende woongebou
wen als Battlo en Casa Mils e.a. zijn
er te zien. Dromend van een nieuw
„middeleeuws" experiment invloed
Violet le Due) avontuurde Gaud-i
met mairterialen (metselwerk, mo
zaïek etc.) en vormstructuren (ge
kromde schaaldaken, parabolische
vormen); spetterde hij met kleuren,
dat het je koud te moede kan wor
den in dit land van mest, mist en
vuil grauw beton. Je denkt aan de
nu gehanteerde termen als groei-
schap en maakschap, de botsing tus
sen de natuur en datgene wat wij
ermee doen; je ziet hoe Gaudi juist
op een dichterlijke en bijna sur
realistische wijze zoekt naar ver
wantschap tussen beide tusen
huis en omgeving. Een groot impro
visator, nog niet gebonden aan IBM-
ponskaarten-huizen. Hij is vakman;
vakmensen zijn er nu ook. Hij is
een dichterlijke fantast; dat schijnt
niet meer samen te kunnen gaan
met onze technologische breinen.
Kreten vol heimwee naar een ro
mantisch verleden, naar een herha
ling van de Art Nouveau (Jugend
stil?) Misschien. Maar bovenal: „het
werk van Gaudi stelt onze bouwers
en vormgevers voor de gewetens
vraag of zulke kwaliteiten binnen
de voorwaarden, die de huidige
technologie, economie en sociologie
stellen, niet in de vormgeving van
onze leefomgeving te verwerkelij
ken zijn", (tot 16 mei.)
Een sympatiek grammofoon
plaatje zong Herman van Veen bij
een voor jonge kinderen en volwas
sen geestelijk gehandicapten. Twee
liedjes over de schepping en Jezus;
met -begeleiding van zijn combo.
Tekst van Rob Ghrispijn. Marrelous
Ftaitsma leest de bijbeltekst over de
schepping. Gewoon simpel, zoals het
er staat, zonder op zoek te zijn naar
een of andere originaliteit. Bij het
plaatje hoort een boekje met redelij
ke tekeningen van Kees de Kort en
het scheppingsverhaal (sumier geno
teerd) kleurrijk en kinderlijk. De
naam van boek en plaat is „In het
begin" en te bestelden bij NGB
Postbus 620, Haarlem, (prijs resp. f
3,95 en f 5,25). Het is een protes
tants-katholiek initiatief in de serie
„Wat de bijbel ons vertelt".
Alle positieve waardering voor
de verdietsing van de liturgische
taal ten spijt blijft het Gregoriaans
op zijn minst een kostbaar
cultuurbezit. Bezitters van platen
van b.v. Solesmes, zullen deze waar
schijnlijk angstvallig koesteren. Als
derde album heeft de .schola canto-
rum van de Amsterdamse studenten
o.-l.v. Wim van Gerwen de requirn-
mis en gezangen uit het Dodenoffi-
cie bijeen gezongen (Artone MDE
S-3300). Zij doen dit hoewel met
een bepaalde Hollandse hoekigheid
op de beste principes van baker
mat Solesmes. Allen, die er behoefte
aan hebben af en toe nog eens een
goed stuk Gregoriaans om zich heen
te horen, wijzen wij graag op deze
serie.
S. Familia, Barcelona.
Doek van Grassdère, waarbij je de kleuren mist.
Op deze plaaats hebt u onlangs
kunnen lezen over de experimenten,
die de schilder Gérard Grassère
deed met leerlingen van de Hertog
Janschool te Oosterhout: (storende)
geluiden omzetten in kleur door ze
weg te „schilderen". Een experi
ment, dat grote aandacht trekt. Mo
menteel is er in De Krabbedans te
Eindhoven een tentoonstelling die
deze „gcluidstransformatie" op ver
schillende wijze aan de orde stelt:
Ihet werk van Grassère zelf en de
resultaten van deze werkwijze op
genoemde Hertog Janschool, het
jeugdatelier te Eindhoven en het
Instituut voor Beeldende Expressie
te Amersfoort.
De cabaretier Herman van Veen
zei bij die o-pening; „Ik ben geen
kunstkenner, ik kan het alleen maar
mooi vinden. Je frustraties op deze
wijze op te lossen is altijd nog beter
dan shit; doe zoals ik je bek
open, dans of pak een kwast". Hij
zong aarbij het lied „Getuigenzijn
zelden helden". Veelbetekenend? Er
zijn zoveel mensen, die getuigend
(pratend) hun innerlijk verbaliseren
(in woorden omzetten), ma-ar ge
voelsmatig zo vastgeroest blijven als
het maar kan. Deze tentoonstelling
is er een van vrijigegeven emoties.
Op de eerste plaats het werk van
Grassère zelf. Via telefoons is bij de
doeken het geluid te horen dat hem
bracht tot juist dit of dat schilderij.
Doeken, die steeds groter worden en
waarvan het kleur-orgasme als het
ware nog uiit de lijst barst. Het is
ais de chaos in het boek der schep
ping, waaruit nieuwe ongekende
harmonieën tastend hun weg zoeken.
Het. gebrul van automotoren wordt
van irritatie tot kleur-explosie,
waarbij je nauwelijks nog met zoge
naamde objectieve kunstnonmen te
genaan kunt gaan staan. Toeval
lig!?) vind ik de meeste doeken ook
nog erg mooi op zuiver esthetische
gronden, omdat bij Grassère ooik het
technisch vermogen van een waar
achtige artiest aanwezig is. En het
zal de meesten zo vergaan. Daar
naast zullen u ongetwijfeld de resul
taten van deze werkmethode bij ge
noemde instituten kunnen intrigeren
door rustige observering. Verder is
er verf, papier e.d. aanwezig, waar
mee het publiek ook actief met ge-
lluid en beeld kan werken. Gaan
kijken en doenWie weet wait u
(bij uzelf) ontdekt, behalve een
aantal fraaie doeken van Grassère
zelf.
Om in de familie te blijven: van
zijn vrouw Len Deperkamp is er tot
20 april werk te zien in galerie De
Gouden Ploeg (een omgebouwde
borderij) in de Lage Mierde. Afge
wogen keramische plasticken en poë-
tischschilderijen, waarbij de mense
lijke relatie verstild vorm krijgt in
ingehouden tinten. Hierbij verstilt
alle geluiden.
Het bijbelse boek De handelingen
van de apostelen is al een roman op
zich. MilMos Batori heeft dit verhaal
opnieuw geromantiseerd tot „Tot
aan de uitersten der aarde" (Les va
nu pieds de Dieu. uitg. Nijgh en van
Ditmar f 32,50). De roman speelt
zich af tussen go-ede vrijdag '33 en
de verwoesting van Jeruzalem '70,
waarbij d-e evangelist Marcus de
hoofdrol speelt. Opzet van d-e auteur
was oim het door de traditie (mis
schien) wait verst-aTde verhaal weer
levensecht te maken. Hij doet dit
met n-arne dioor, uitgaande van de
letterlijke feit-en, de gegevens te
omlijsten met een cou-leur local-e en
vermeende menselijke reacties op
bestaande teksten uit te bouwen.
Zijn exegetische kijk daarbij is
sterk verouderd; hij zal daaromtrent
ook geen pretenties hebben gehad,
maar zijn fantasieën roepen daarom
wel d-e nodige vraagtekens op. Maar
goed, het is een roman; goed ge-
scihreven en waarschijnlijk boeiend
voor allen, die b.v. zondagsavonds
naar de bijbelvertellingen vi-a de t.v.
luisteren. In deze categorie ligt het
en dat is nog niet zo gek. Rond deze
pa-asd-agen is het b.v. treffend als
rode dra-ad door het bo-ek de
realistische verwachtingen roqd de
wederkomst van de Heer te volgen.
Het is b.v. wel een boek om aan
wat grotere kinderen voor te
lezen. Voorlopig kunt u dan vooruit:
422 pagina's.
eindredactie
henk egbers
(Van onze correspondent)
CHUADANGA Luitenant
Attaulah Shah, afkomstig uit
West Pakistan, bevindt zich in
krijgsgevangenschap van Bangla
Desh. Hij voelt zich eenzaam en
in angst sinds hij meer dan een
week geleden 1500 kilometer van
huis gevangen genomen werd.
Van zijn hele compagnie soldaten
van 150 man is hij waarschijnlijk de
enige overlevende. De aanval van
Oostpakistaanse soldaten op zijn
troep is dan ook tot dusver de meest
succesvolle uit de krijgsgeschiedenis
f van Bangla Desh. Luitenant Attau-
lah's compagnie kreeg op 25 maart,
de dag waarop de burgeroorlog be
gon, opdracht om Kushtia te bezetten.
Hij zelf had met zijn peloton de
ipen lange, knappe kerel van 20 jaar.
ftaak de telefooncentrale en 't radio-
- gebouw te overvallen. Attaulah is
ÏHij gaat nu gehuld in een wit hemd
l^n een blauwe broek. Zijn gezicht is
[Ontsierd door schaafwonden en sne
den en het verband dat hij om zijn
hoofd heeft.
„Op 29 ma-art werden a-1 onze vier
[Stellingen in Kushtia tegelijk aange
vallen. Ik vroeg de majoor wat te
doen en hij antwoordde dat ik me
geen zorgen moest maken en dat ik
gewoon door moest vechten. Nadat
jik twee uur later zes man verloren
had en de majoor weer vroeg wat ik
Idoen moest, luidde het antwoord
hetzelfde. Toen nam ik het besluit
om terug te trekken na-ar het hoofd
kwartier. De majoor schreeuwde me
toe en vroeg me waarom ik er
vandoor was gegaan.
De gevechten op de school waar
de rest van de compagnie zich ge
vestigd had, gingen ondertussen tot
30 maart door. Volgens Attaulah
kwamen daarbij 45 manschappen
om. Onder het aanhoudende moorden
de vuur van de Bengalies. Toen
besloot de majoor om een uitbraak
te wagen. Met wait -er nog van zijn
compagnie over was. Toen d-e weg
naar Jessore waar het militaire op
perbevel van de Westpakistanen ge
vestigd is, bij de terugtocht geblok
keerd bleek door omgehakte bomen,
moesten de soldaten te voet verder.
Op de vlucht die volgde, ging de
gehele groepsformatie van de com
pagnie verlor-en en zette iedereen
het individueel of in groepjes van
twee of drie op een lopen.
„Ik werd krijgsgevangen gemaakt
door 'dorpbewoners. Ze begonnen
me af te ranselen met stokken. Toen
vertelde ik dat ik geen punja-bi
maar een „pathan" (inwoner van
Westpakistaanse grensprovincie)
was". Dat was Attaulahs geluk. Hij
dacht dat de rest van zijn compag
nie door de verbitterde plattelanders
met speren omgebracht was.
„De Bengalies zullen winnen, omdat
ze voor een zaak strijden", voegde
Attaulah mij nog toe, nadat ik hem
enige Engelse sigaretten toegestopt
had en hij naar zijn cel teruggeleid
werd.
O'huadia-n-ga wekt op het ogenblik
alle schijn voorlopig de hoofdstad
van Bangla Desh te zijn. Dit kleine
stadje met eigen ziekenbus en een
volop werkend ambtenarenapparaat
is het centrum van militaire activi
teiten in het zuidwesten van Oost-
Pakistan.
Een klein parmantig majoortje Mo
hammed Abil Osman stelde ernstig
in het vooruitzicht:" „Wij zullen ze
allemaal doden". Trots toont hij een
automatisch wapen van het type
AK-47 van Chinese makelij en enige
anti-tankwapens die hij bij Kushtia
buit maakte. „Wij willen helemaal
geen materiële hulp van buitenaf.
Het enige wat wij nodig hebben is
moTele steun. Voor wapens zorgen
we zelf wel. Die ma-ken we buit op
de vijand".
Op straat weerklinkt uit een
openbare luidspreker een oud-Ben
gaals volkslied. Door de hoofdstraat
rijden langzaam militaire jeeps. Jon
ge mannen die zichzelf „een vrij
heidsvechter" noemen, lopen te hoop
voor het militaire hoofdkwartier.
Een op de drie houdt een karabijn
met zeven magazijnen in zijn hand.
Vrijwel allen voelen zich d-aarrnee
rijkelijk bedeeld.
Ulit Jessore komt ondertussen het
bericht dat het Westpakistaanse le
ger erin geslaagd is de vrjjheidsstrij-
SJEIK MOEDJIBOER
ders uit de stad te verdrijven. Dat
vermag de strijdmoraal echter niet
drukken. Rahman Akkas die voor
d-e streek als afgevaardigde an het
national-e parl-e-m-ent gekozen was,
verklaart met luide stem, dat be
richten van sjeik Moedjiboer ont
vangen zijn. „Ik zweer het. Hij
l-eeft. Hij leeft... het zou afgelopen
zijn als hij dood was". Akkas zegt
dat de sjeik door zijn eigen aanhan
gers ontvoerd is omdat Moedjiboer
weigerde zijn huis te verlaten.
Moedjiboers zoon en dochtertje zijn
echter later die nacht van de 25ste
ma-art omgekomen toen Westpakis
taanse troepen een aanval op het
huls ondernamen, aldus Akka-s. Vol
gens vluchtelingen is d-e hoeveelheid
wapens die d-e Bengalies op de
Westpakistanen buit hebben gemaakt
voldoende om een divisie mee uit te
rusten. Deze beweringen zijn niet ge
heel te verwaarlozen gezien de grote
moeilijikheden die de Westpakistanen
ondanks hun overmacht nog steeds
ondervinden. De verspreiding van
Westpakistaanse legereenheden over
kleine stadjes blijkt met de neder
laag vanKuchtda in ieder geval een
stjategiseh misser.
(Copyright the Guardian)
De Stem
UTRECHT (ANP) Een water
dichte kentekenregeling zonder
"zwartrijders" kan de Nederlandse
politie niet alleen miljoenen guldens
aan salarissen en aan elders onmis
bare mankracht besparen, doch kan
ook de gewenste slagvaardigheid
van het optreden tegen overtreders
vergroten en kan ook bij de mis
daadbestrijding alleen maar voorde
len afwerpen.
Deze mening verkondigt mr. Th.
L. van der Veen, advocaat uit Delft,
in het "Algemeen politieblad". De
huidige regeling verlamt naar zijn
oordeel het politieapparaat, want er
zijn gevallen bekend dat een motor
rijtuig binnen korte tijd tien maal
of meer van eigenaar wisselde zon
der dat ook maar één van deze
tusseneigenaars het kentekenbewijs
op eigen naam had doen stellen.
Mr Van der Veen, die veel over
deze problematiek heeft gepubli
ceerd in vaktijdschriften, heeft be
rekend dat bij parkeerovertredingen
zeker 20 procent van de overtreders
een kentekenbewijs met een onjuis
te tenaamstelling heeft. Hetzelfde
-geldt bij snelheidsovertredingen en
overtredingen met camera's vastge
legd bij verkeerslichten.
Honderdduizenden nieuwbakken-
autoeigenaars hebben de tweede-
ganger laten staan. Toen de belas-
tingkaart werd afgeschaft, werd ook
de groep belastingontduikers groter.
De groep "zwartrijders" is thans
aanzienlijk: vijf procent van het wa
genpark ofwel 125.000 auto's. Naar
schatting wordt hierdoor jaarlijks 35
miljoen gulden aan belasting ge
derfd.
De politie moet nu vaak heel veel
tijd verspillen om naam en adres
van de tegenwoordige eigenaar te
weten te komen. Deze misère zou op
korte termijn al kunnen worden
voorkomen, in afwachting van een
doeltreffend kentekenbewijzensys-
teem. Mr Van der Veen pleit voor
een driedelig kentekenbewijs. De
autoeigenaar levert of stuurt deel 2
van het kentekenbewijs in bij ver
koop of overdracht naar de ontvan
ger der accijnzen, nadat de nieuwe
eigenaar de aanvraag voor afgifte
van een kentekenbewijs heeft inge
vuld en ondertekend.
Ook pleit mr. Van der Veen voor
herinvoering van de belastingkaart,
waarvan een kopie op de voorruit
zal moeten worden geplakt. Dit sys
teem zal ontduiking van de motor
rijtuigenbelasting al heel snel tot
een minder geliefde sport kunnen
maken.
(ADVERTENTIE)
u herkent hem
aan dit vignet*"
(Van onze redactie buitenland)
SAN QUENTIN „De druk van
het leven in een dodencel is zo
groot, dat het je geest begint aan
te vreten. Sommige mannen m dit
cellenblok zijn heel duidelijk gees
telijk gestoord. Je ziet het scher
per bij anderen maar soms denk ik
bij mezelf ook al verschijnselen
waar te nemen en daar tob ik
over".
Dit is de mening van Robert
Douglas Hill, een 27-jarige gewe
zen verkoper, wegens moord ter
dood veroordeeld. Hij zit met nog
82 andere veroordeelden in San
Quentin, de dagen, weken, maan
den en jaren slijtend tussen hoop
en vrees, terechtstelling of begena
diging.
Het leven in een dodencel is een
kwestie van hoofdzakelijk wach
ten. De tijd gaat doorgaans maar
langzaam door de twijfels en het
wachten. Er wordt wel eens een
grapje gemaakt, soms breekt een
straaltje hoop door.
Die hoop wordt de laatste tijd
steeds sterker. De laatste terecht
stelling immers vond plaats in de
lente van 1967. Alle terechtstellin
gen zijn nu opgeschort totdat het
opperste gerechtshof zich heeft
uitgesproken over de grondwette
lijkheid van de doodstraf.
Hill is van mening, dat degenen
die er voortdurend aan denken dat
ze opgesloten zitten het het
zwaarst hebben. Ik zelf kijk niet
vaak uit het raam, zegt hij, want
het hindert me op een heldere dag
schapewolkjes aan de hemel te
zien. Ik houd er ook niet van naar
de regen te kijkenomdat ik altijd
graag in de regen heb gelopen.... je
moet proberen niet aan de vrije
wereld te denken. Wat het regime
betreft is het leven in een doden
cel niet zo streng. De dagorde is
ruim. De gevangenen kunnen op
staan wanneer ze maar willen, als
ze maar om acht uur klaar zijn
voor het ontbijt. Dan blijven ze tot
half elf in hun cellen. Onder gelei
de kunnen ze in die tijd wel gaan
douchen of naar de kapper. Om
half elf dan gaan de deuren open
voor de recreatie. Gedurende vier
uren kunnen ze dan kaarten, tele
visie kijken, lezen, gewoon gezel
lig met elkaar praten of een par
tijtje tafeltennis spelen.
Volgens een onderdirecteur is
het in die uren „aardig bedrijvig
in het cellenblok, rumoerig en
grappig"...
Om half drie gaat de celdeur
weer achter de gevangenen dicht
en isop nog een maaltijd na
het voornaamste van de dag wel
verteld.
Dit leven betekent niets, het is
eentonig en is eigenlijk een enor
me kluit verveling, zegt de 30-
jarige Varnum, die veroordeeld
wegens ontvoering en moord nu
al meer dan vijf jaar in een do
dencel woont. Dit leven werkt op
je zenuwen, het is een vreemde
wereld zo van alles afgesloten.
De grappen tijdens de recreatie,
het spelletje kaart of het partijtje
tafeltennis kunnen de gedachte aan
de doody die dag en nacht voelbaar
aanwezig is, nooit verdrijven. Hill
kan het weten. Hij zou in 1969
naar de gaskamer gaan. Hij had
zich al helemaal voorbereid. In ge
dachten had hij de dood al vele
malen ondergaan, in gedachten zat
hij vele malen aan zijn laatste
maaltijd, maakte hij die afschuwe
lijke lange wandeling naar de gas
kamer. Hij trainde zich in gedach
ten om „het laatste" als een man
te ondergaan en niet met knikken
de knieën. „Ik dacht er de hele
tijd aan dat ik daar zou zitten,
luisterendwachtend op het geluid
van het sissende gas. Het was een
tot leven gekomen hel, maar ik
was klaar".
Toen het niet door ging was hij
„bijna teleurgesteld". De meeste
ter dood veroordeelden hebben een
„hobby" om enigermate te ontko
men aan de druk en de sleur van
alledag. Varnum heeft een nog niet
uitgegeven boek geschreven. Paul
Lavergne op zijn beurt houdt zich
voornamelijk met godsdienst be
zig.
Hij is 26 jaar en voor moord ter
dood veroordeeld. In de dodencel
werd hij lid van de zwarte mos
lims en geeft nu elke dag tijdens
de gezamenlijke recreatie een uur
godsdienstles. Hij vertelt met trots
drie lotgenoten te hebben bekeerd.
Hij meent dat het hele volk ter
dood is veroordeeld; door de ma
nier waarop de mensen leven en
handelen veroordelen ze zichzelf.
Een hoofdstuk apart vormt de
57-jarige Tony Marby, veroordeeld
wegens moord op een politieagent.
Dat gebeurde al in 1936 en in al
die jaren trok hij van gevangenis
naar gevangenis, vijfendertig lange
jaren levend tussen hoop en
Hijzelf houdt het nog steeds op
een valse aanklacht en studeert
daarom rechten om een nieuw pro
ces voor te bereiden. Wat de do
dencel betreft, hij houdt van „de
rust, de eenzaamheid". De mannen
verklaren er toch wel op te ver
trouwen eens vrij te komen. En in
die vage hoop maken zij al toe
komstplannen; les geven, aanslui
ting bij het Vredeskorpe, preken.
Een vage hoop, maar ook vage
toekomstplannen. Een dodencel is
nu eenmaal niet ingesteld op her
plaatsing in de maatschappij. Voor
ter dood veroordeelden is reclasse
ring in feite overbodig.
