I
Lucas-Passion door
de C.O.V. te Goes
Indruk
van sc
I
In Domburg bomvolle|
raadszaal - Yeere lees
Buffetjuffrouw op veer
zeeuwse I nstuif
Terneuzense
scholieren
kregen les in
pottenbakken
BRESKENS II
m
M
M
Denemarken
in trek bij
Nederlanders
II iMfi?!;
Onderzoek ander
(nl. binnendijks)
tracé van
Baalhoekkanaa 1
"iFr^^erland.1
1
stad
streek
i-
KRUININGEN - PERKPOLDER
PRIMEUR VOOR ZEELAND OP 25 MAART
MAANDAG
T oeristenbelasting
SUSKE EN WISKE
de toornige t]
li vil nitt! VithtMm
j hdirltrtn
I interim meegedeeld, dat h
bmnendijks gelegen tracé
LUCKY LUKE
de daltons in de biizzj
hoogwater
buien
mm
MAANDAG 15 MAART 1971
Op donderdag 25 maart a.s.
gaat de Goese C.O.V. "Willem 't
Hooft" in de Grote Kerk te Goes
een uitvoering geven van één
van de vijf Lucaspassies van
Georg Philipp Telemann. Nog
slechts enkele jaren geleden is
dit werk in druk verschenen met
gebruikmaking van een manu
script dat zich bevindt in de
"Landesbibliotheek Schwerin"
(Mecklenburg). Dit handschrift
vermeldt het jaar 1744.
In Nederland is het werk voor
het eerst uitgevoerd in de Wes-
terkerk te Amsterdam in 1968,
en twee jaar later opnieuw. Bei
de uitvoeringen lieten bij het pu
bliek een diepe indruk achter.
De uitvoering in Goes bete
kent een première voor Zuid-
west-Nederland.
Telemann schreef deze passie
voor de dienst in de stadskerk te
Hamburg. De naam van de tekst-
diahter is onbekend. Het is echter
heel goed mogelijk dat het auteur
schap van de toe gevoegde aria
teksten op naam van Telemann
zelf moet worden gesteld. Het ge
beurde nl. wel meer dat Telemann
bij i'n koorwerken zelf de teksten
samenstelde.
De componist heeft de passie
Kijken naar en praten met een
echte pottenbakker is een heel wat
prettiger bezigheid dan rekenen en
taal. Die meningen hadden ook de
leerlingen van de christelijke lage
re school Prins Willem Alexander in
Terneuzen, toen daar de heer F. van
der Willigen uit Stoppeldijk een de
monstratie pottenbakken gaf.
De heer Van der Willigen, do
cent aan het Zeldenrust-college en
aan het Zeeuwse instituut voor
kunstzinnige vorming te Terneuzen.
wist de kinderen zeer te boeien. Na
dat de leerlingen iets verteld was
over materiaal en werkwijze, kre
gen zij aanschouwelijk onderwijs
over het modelleren van potten en
vazen van diverse vormen. Vooral
het feit dat de leerlingen zelf op de
bok mochten zitten, de schopschijf
aantrappen en proberen te model
leren, werd zeer op prijs gesteld,
waarbij al gauw bleek dat potten
bakken moeilijker is dan je denkt.
geschreven voor vierstemmig ge
mengd koor en vier vocale solis
ten, nl. een tenor die als gebrui
kelijk de evangelistenpartij ver
tolkt, een tenor die de zogenaamde
kleine partijen (o.a. Petrus) en
enkele aria's verzorgt, een bas
voor de Christus-figuur en een so
praan voor een vijftal uitgehreide
aria'a. De begeleiding berust bij
een strijkorkest in de gewone be
zetting, met daaraan toegevoegd
een fluit en een hobo. Het orgel
neemt de recitatieven voor zijn
rekening.
Onwillekeurig is men geneigd
om Telemann's werk te vergelijken
met de passies van diens vriend
Joh. Seb. Bach. Hoewel er van
overeenkomst sprake is, zo zijn de
vensohillen toch veel talrijker.
Over het algemeen heeft Telemann
een veel eenvoudiger en beknopter
schrijfwijze toegepast dan Bach.
De „volkskoren" b.v. zijn bij Bach
veel meer uitgewerkt, Telemann
beperkt zich als het ware tot de
expositie van het materiaal, maar
tot een bredere verwerking komit
hij maar zelden. Hetgeen overigens
geen nadeel behoeft te zijn. Zijn
stijl blijft, evenals die van Bach,
steeds polyfoon (afgezien van de
recitatieven).
In tegenstelling tot Bach ge
bruikt Telemann slechts eer. klein
aantal koralen. De zetting is bij
zonder eenvoudig, maar dat wil
niet zeggen, dat Telemann zich er
met een „Jantje van Leiden" heeft
afgemaakt. Integendeel: hij weet
met weinig middelen de tekst ex
pressief te onderstrepen. Merk
waardigerwijs is soms al sprake
van de gevoelige toets van de ro
mantiek. (Een richting in de mu
ziek die pas vele jaren later een
heersende rol zou gaan spelen).
De recitatieven worden door Te
lemann uiterst sober gehouden. De
melodische curve is veel minder
..springerig" dan bij Bach en het is
voor de tenor dié deze partij te
vertolken heeft, een moeilijke op
gave om er een boeiende partij
van te maken. Dat Chris van
Woerkom hiertoe in staat is, bleek
onlangs reeds bij een voor-repeti
tie.
Telemann behandelt de Christus
figuur geheel anders als Bach. Hij
maakt van de tekst soms kleine
aria's en de orkestbegeleiding is
veel belangrijker dan in de passies
van Bach.
Telemann benuit ook het effect
van de „toonsohildering". Bij de
toonzetting van „Vater, ich befehle
meinen Geist in deine Hande" ge
bruikt Telemann op veelzeggende
wijze een dalende toonladder. Een
kleine bijzonderheid is hier het in
2 delen knippen van het woordje
„befehle". Het is alsof hier even
de adem van Christus stokt. De
begeleidende akkoorden (Homo
foon) zijn van suggestieve werking
en zelfs romantisch getint. Ook bij
de tekst „und weinete bitterlioh"
(Petrus) maakt Telemann gebruik
van een toonschildering.
Aan de aria's kan men proeven
dat Telemann ook opera-componist
was. Het dramatische element
speelt hierbij een belangrijke rol.
Zelfs de woorden van Jezus „Ihr
werdet mich sehen mit feurigen
In ieder vakje dient een letter te
komen staan. Sommige woorden
moeten van achter naar voren wor
den Ingevuld. Welke woorden dit
zijn is niet gegeven.
Horizontaal:
1 geneeskrachtig balletje; 3. dun;
5. woonboot; 7. selenium (afk.); 9.
maanstand (afk.); 10. getij; 11. en
dergelijke (afk.); 12. persoonlijk
voornaamwoord; 14, meisjesnaam;
16. telwoord; 18. projectieplaatje;
19. koeiemaag;
Flammen in den Wolken des Him-
mels mit Engeln der Kraft" benut
Telemann om hiervan een felle,
dramatische aria te maken, waar
bij de orkestbehandeling doet den
ken aan de behandeling van een
soorgelijke aria uit Handels „Mes
siah". Trouwens het feit dat Tele
mann de muziek van Handel goed
kende, valt duidelijk te onderken
nen in het voor Telemann's doen
uitvoerige koorstuk „Ach, klage,
wer nur klagen kann". Een klank
volle koorcompositie die Handel zo
geschreven zou kunnen hebben.
Tot zover een aantal bijzonderhe
den van een belangrijke passie
compositie waarvan de kennisma
king zeker de moeite waard is, en
waarvan naar we hopen en ver
wachten dat de uitvoering velen
zal aanspreken.
De vocale partijen worden uit
gevoerd door: Berna Kousema
ker, sopraan; Chris van Woerkom,
tenor, Jouke Krediet, tenor, en
Bert Duyf, bas. Het Eindhovens
Barak-ensemble zorgt met Stoffel
Gunst (orgel) voor de begeleiding.
ADRIAAN KOUSEMAKER
dirigent C.O.V.
GOES
Grand 20 uur: Erotische driften
18 j.
De Prins van Oranje 14 uur:
„Hij, zij en de anderen" door To
neelwerkgroep Proloog. Jeugdvoor
stelling voor het voortgezet onder
wijs.
MIDDELBURG
City 20 uur: Gringo tegen El
Diablo 18 j.
Hal Stadhuis 20 uur: Concert
door Alirio Diaz (gitaar).
OOSTBURG
Ledel Theater 20 uur: Topaz 14
j.
ROTTERDAM
Rott. Schouwburg 20.15
voering door de Haagse Comtjj
TERNEUZEN
Luxor Theater 20.00 uur: EeJ
zingen de bossen en winden i
en om de rotsen 14 j.
VLISSINGEN
Alhambra 20 uur: Rachel.
18 j.
ANTWERPEN
Kon. Ned. Schouwburg 20 J
„De drie zusters" van Anton 1
chov.
GENT
Kon. Ned. Schouwburg 20 J
„Dat verhaal van jou" van j]
Hopkins.
Vorig jaar hebben 130.000 Ne
derlanders hun vakantie doorge
bracht in Denemarken. Dat waren
er 13.000 meer dan het jaar daar
voor, zo blijkt uit voorlopige gege
vens van Danmarks Statistjk, het
Deense CBS. Nederland neemt
daarmee op de lijst van toeristen-
leverende landen een stevige vijf
de plaats in na West-Duitsland,
Zweden, USA en Engeland-Noord-
Ierland.
De toeristenstatistiek van Dene
marken vermeldt over 1970 als
eindcijfer een totaal van bijna 21
miljoen gasten, maar daarbij zijn
de ruim 11 miljoen Scamdinaviërs
(inclusief Denen) en ruim acht
miljoen West-Duitsers meegeteld.
De Duitsers leveren een forse bij
drage aan de Deense statistiek,
omdat daarin de mensen meetellen,
die voor een dagje heen en weer
varen over de Oostzee om goedko
pe inkopen te doen op de belas
tingvrije schepen. Nederland le
verde Denemarken vorig jaar zelfs
meer toeristen dan Noorwegen en
Finland samen.
1 Sinds kort vaart Marie-José Hiel uit Kloosterzande dagelijks geheel
gratis met de PSD tussen Perkpolder en Kruiningen heen en weer.
Ze is de eerste buffetjuffrouw op deze dienst. Te midden van de
naar traditie fleurige buffetwanden brengt ze snert met en zonder,
broodjes gehakt en glaasjes prik aan de man. De prijzen zijn niet
omhoog gegaan, de omzet mogelijk wel.
Gezien de vele emoties rond
de toeristenbelasting zoals die
door de gemeentebesturen van
Domburg en Veere aan hun ge
meenteraden was voorgesteld, en
gezien de vele publiciteit die
beide belastingvoorstellen regio
naal en zelfs landelijk hadden
gekregen, was het niet te ver
wonderen dat een recordaantal
belangstellenden werd geboekt
op de publieke tribune van
Domburg. Men kon zelfs de meer
dan honderd bezoekers niet al
lemaal in de raadzaal bergen en
daarom werd de secretarie als
publieke tribune "tweede rang"
ingericht, met geluidsinstallatie
en al. Een staaltje van goed
dienstbetoon aan de democratie.
Dat wat Domburg betreft.
Raadt u nu eens hoeveel mensen
naar de raadzaal van Veere waren
getogen? Ik heb deze vraag voor
de aardigheid aan een aantal men
sen uit mijn omgeving op Beve
land gesteld. De een dacht: hon
derd. De ander: vijftig.
Het waren er echter nul. En
Veere heeft toch ook recreanten,
campinghouders en horecamensen.
Niemand dus. Het was een vreem
de gewaarwording. In de scheme
rig verlichte tochtige eeuwenoude
raadzaal kon men nog juist aan
de overkant een aantal kaarsrech
te, met leer bekleede, zetels ont-
Denkt o iets geschikts te heb
ben voor deze rubriek, neem
dan contact met ons op. Schrijf
een brief of een kaartje aan re
dactie dagblad De Stem:
Nieuwstraat 9 Terneuzen
Kromme Weele 4 Middelburg
„iel de vermelding „Zeeuwse
Instuif"
In bet uiterste geval, maar dat
mag niet meer dan een uitzon
dering zijn, knnt U ons telefo
nisch bereiken. Ons telefoon
nummer:
in Terneuzen:01150 7920
In Middelburg 01180 - 7764
eindredactie
ton koopman
gé van berkel
waren. In het midden een
houten bank. De laatste moei
slist ongemakkelijk zijn om it|
ten, maar zoiets speelt geen i
de stoere Veerese vissersbevoj
Trouwens de „publieke zetelj'T
ren er altijd ook nog. Het ie]
op deze lege „tribune" (dit i
is afgeleid van het latijnse J
bus": volk) werd nog kon:
door de figuur die de uiterst t
se zetel bezat, vlak naast dej
Dus toch publiek? Welnee, i
halve zat daar de bode vail
stadhuis, kaarsrecht. Af eJ
glipte hij even weg om koffT
halen. Maar met kennelijkt|
langstelling volgde hij de
lagingen van zijn werkgete|
diens trawanten.
Een dergelijke leemte in i
blieke belangstelling kan mes|
voorstellen, als de agenda
Maar behalve de toeristenbei]
prijkten enkele belangrijke
selijke problemen op de
grondaankopen (geen der
of verkopers was aanwezig),,]
gingsrechten (geen reiniger i
reinigde te zien), afschaffen!
trouwen op zaterdag (geeil
acht ambtenaren van de burg
ke stand, die bij de burger
een desbetreffend verzoek
ingediend (met succes over
was komen opdagen, noch
terende trouwlustigen) en het|
wen van een strandpaviljot
Vrouwenpolder op ve
ondergrond (geen belangst
recreatiefiguur, bouwer,
wandelaar-koffieleut of staii
recant was gekomen). Co
overbodig.,...
li.ji, Sidoniihe.. Mihsht
,Umthoor..]li..h<m..
nis dit l/mWi midrnietm
(Van een onzer verslaggevers)
BRESKENS Zaterdagmiddag
lag de Breskense vissersvloot in
diepe rouw. Op al de schepen
hing de vlag half stok. Schipper
J. A. Vermeulen van de BR 16.
die sinds 12 januari werd ver
mist, werd onder grote belang,
stelling ten grave gedragen. Don-
derdagmiddag kwam zoals eer
der gemeld het bericht dat op
het strand van Terschelling liet
stoffelijk overschot was aange
spoeld. In de loop van vrijdag is
het stoffelijk overschot naar Bres-
kens overgebracht.
Aan de teraardebestelling ging
een sobere plechtigheid vooraf in.
gebouw Immanuel welke dienst
werd geleid door ds. v. d. Beij uit
Cadzan'd. Geflankeerd door vissers-
collega's en gevolgd door enkele
honderden vissers uit Breskens,
Vlissiwgeji en Arnemuiden alsmede
dloor vele ingezetenen van Breskens
ging de stoet naar de algemene be
graafplaats. Qp het kerkhof werd
eerst het woord gevoerd door de
heer J. de Winde, voorzitter van de
visser ij vereniging Ons Belang uit
Breskens. Hij zei dat de gedachten
uitgaan naar de andere bemannings
leden en de zo diep getroffen fami-
lies. Nooit had men kunnen vermoo-
den, dat men zo afscheid zou moeten
nemen van een collega en medebe-
i etuurslid. Een woord van dank
i richtte hij tot de bevolking die een
groot medeleven heeft getoond. Wij
moeten echter verder zonder deze
vissers. Gedenken wij hen echter
met grote eerbied. Moge het medele
ven het leed enigszins verzachten."
De heer A. Lockefeer uit Hulst
voorzitter van Zevibel, zei liet hi
zijn 2 jaar voorzitterschap voor de
eerste maal mee te maken dat hij
aan de groeve van een omgekomen
visser stond. Hij prees de heer J.
Vermeulen voor de eenvoud, die hij
altijd aan de dag heeft gelegd. Moge
wij in ons Christelijk geloof kracht
vinden om dit leed te dragen. Door
ds. v.d Beij werd nog een prediking
gehouden en gebed gelezen.
DEN HAAG (ANP) De onder-
nandelmgsdelegaties van België en
■Nederland voor het vastleggen van
het tracé van het Baalhoekkanaal
denken momenteel aan een tracé dat
direct binnendijks zou komen te lig-
I ffen,
..Aativankeiiijk was van Belgische
zijde een tracé betekend over het
verdronken Land van Saeffcimge, on-
geveer evenwijdig aan de zuidoost-
noordwest lopende Bandijk. Omdat
natuurbeschermingskringen grote
Betekenis toekennen aan het Land
van Saeftinge als natuurgebied.
erd van Nederlandse zijde vei'-
zocht andere mogelijkheden voor het
Kanaaltracé te onderzoeken.
r-i,10,'•ï'h'ans Segeven antwoord op
Bonntteltjke vragen (.gesteld op 16
februari) van de Kamerleden C.F
van der Peijl (CHU) en drs. W. R.
V. Dusarduijn (KVP) heeft minis-
fer-president P.J.S. de Jong als mi-
mster van Buitenlandse Zaken ad
ri»,Tes'InE en ftoder dient te wor
den bestudeerd. Het ligt in de be-
ooetuig Seen definitieve beslissingen
"Ten' nadat overleg gepleegd is
rifwi ra,ad V00r de waterstaat, de
^7Ell^!ïSche dienst- het Pro-
ISSï bestuur van Zeeland de
IdJnS06" .gemeentebesturen en an-
belanghebbende instanties.
het direct
daar !s de.
PEVEN MEEQ MET D/E MOUNT/E
EP/ MCtf/WV NEEP DE ECHTEP-
JEEP MEP PM VULL/E WET VOOP
PE WETEN TE LOPEN/
V&VA? J
i wel.') vw zen
'N/et bang
voor hem!a v!.nd**\
Morgen, dinsdag 16 maart.
Bergen op Zoom: 6.10 en 18.26.
Hansweert: 5.21 en 17.40.
terneuzen: 4.40 en 17.00.
Vüssmgen: 4.10 en 16.31.
wemeldinge: 6.00 en 18 16
BPklari
Vooruitzichten
voor dinsdag cn
woensdag,
opgesteld door
het KNMI op
zondag
om 18.00 uur:
Enkele maartse
buien, ook
Verticaal;
1. onderricht; 2. familielid; 3. per-
soonlijk voornaamwoord; 4. heks;
6.slee; 8. water in Utrecht; 9. ont
kenning; 12. plechtige gelofte; 13.
muzieknoot; 15. vis; 16. achter; 17.
dieregeluid.
Oplossing: Horizontaal: 1. pal; 3.
iel; 5. ark; 7. se; 9. ek; 10. ed; 11.
de; 12. em; 14. na; 16. nee; 18. dia;
19. bed.
Verticaal: 1. les; 2. pa; 3. ik; 4.
lok; 6. ra; 8. Eem; 9. een; 12. eed;
13. re; 15. aal; 16. na; 17. eb.
/P N/L N/PS MIS
SEN VEN DEPT BLO EE
BED/
Zomaar een plaatje van een
gekke stoel. Trouwens, deze
gekke stoel heeft ook een gekke
naam: Bing-Bong, en een gekke
prys: 1.850,
//EPEN. U WEET PPOMMELS
Goed pet reppen zoels deze
bo pe net l/epbo -
pen zon! t -~
ZOEP V ZON DEP
MfSBEPEPP NEG
TE GEEN,
PET /S LUCPY L C/ZEE MET ONl\,
MOUNT/E.' NET ZULLEN ZE
CENGS A/POGEN/ D/E N/LDt'm*
ZULLEN ONS AgjgJ
V VEN ZE EFHBLN\
VE HOOPT N/tfS.H
eratuurSCn e" e,li8re daling van tem-
[tot 5- rmi„m'!dag: aanta' uren zon: 1
|Ven ncrmri.^emP': 0 tot 3 6raden bo
lden boven a max-:temP-: 0 tot 4 gra-
Ifie pei-inrio rmaa'l kans op een dro-
K0d va" minstens 12 uur: 60
F'maal- 2hn1S °p 0en Seheel droog
I Vnn- Procent.
|2 tot -v'0ensc'ag: aantal uren zon:
Thaal- m„??"temP-: omstreeks nor-
?er normaal "kP': 1 t0t 5 graden 011
f'iodp V£m ^ans op een droge pe-
pent- kan mulstens 12 uur: 70 pro-
fcwl; 40 pro°cPneten geheel droog et-
-
ki:
Ui
d
da
lid
ca;
en
na:
de:
pr<
ve;
sei
he
Ne
sla
zat
jaa
afc
bui
zer
E
de
inv
het
doo
De
afki
van
bon
de
het
trof
van
den
bete
gen
gaa-i
met
enqr
50%
de
de
zuil
bani
vooi
eige
mee
inv:
