ld
^TEN
:t
sloper, in stad en dorp
Priesters trouwen op z'n Italiaans
Bejaarden Seven in toestand van
apartheid
r,aken
tbal
Dramatisch
TEGENNOTA BEJAARDENBELEID VAN P.v.d.A.-FRACTIE
kunst
cultuur
Onrust
en
onlust
STICHTING PROBEERT
STEEL UIT DE
SLOPERSHAMER TE HALEN
Lo Zoo
in
circuit
Varkens
en
kippen
Grote
angst
2000
Priester
vrouw
Sophia
Geheim
Amerikaans
luchtcommando
Mij
ns inziens
door
jotian winkler
Koningin
Agent
DINSDAG 2 FEBRUARI 1971
3000
,2 2)
9 (10)
5 (.1)
1.1 4)
,2 8)
,6 9)
1,3 3)
(12)
:,8 (15)
1.2 6)
1.2 (14)
- (11)
1,7 (13)
.6 7)
(16)
7.3 5)
Totaal
197.097
199.840
200.007
200.460
201.127
201.353
201.436
202.093
203.850
203.950
204.516
204.727
207.077
207.187
207.320
211.567
.e beste schaatsenrijder
;d, maar hij behoeft niet
-ldkampioen te worden,
naar de resultaten van
n heeft op de voorpagi-
foto van Leen Ffrom-
rd Schenk opvangt na
ge rilt op de 10.000 me
iven staat eenvoudig:
ïenk". Op de sportpagi-
)e stand is nu 3-1. Dag
raaide de Europese titel,
verblufte iedereen op
strijd wordt in Gothen-
ezet. Voor het Europese
ap in Heerenveen was
duidelijk favoriet, Dag
in echter en zijn grootste
was Jan Bols. Nu ver-
■n een soort revanche-
rssen Fornaess en Bols,
:nk speelde weer de
was in topvorm",
feliciteert Ard Schenk
grote zeven-kolomskop:
Ard Schenk". Een ande-
gt: „Schenk is favoriet
reldtitel. Dag Fornaess is
Volgens Dagbladet was
het weekeinde door geen
stoppen, maar „Fornaess
et kennen". Ook Dagbla-
et nadruk op de gunstige
tie van de Noorse sto
eit toernooi om de wereld-
te kloppen was op
eldtitel.
Groep B 8
2 11 18 Luctor B2 12 111
11 16 Goes B2 13 j>
11 15 Kloetin. B2 9 7
2 12 12 Robur B2 12 7
2 13 11
Groep B 9
1 15 28 Biervl. BI 15
1 17 25 Schoond. B2 15
51 14 24 Sluis BI 13 4
il 14 23 Breske. B2 12 5
1 15 21 Hoofdpl. B2 13 2
1 15 19 Oostbu. BI 14 1
Groep B 10
14 19 WIK BI 12 15
15 18 Dreisch. BI 1® J,
51 15 18 Renesse BI 12 12
14 17 Bruse B. Bl H a
!1 13 16 Duivel. Bl 1® s
Groep B 11
11 18 Bruse B. B2 10
9 13 Zierikz. B3 10 -
12 10 13
Groep B 12
il 14 25 Corn. B. Bl 11
31 10 18 Ria W Bl J®
15 18 Hoek Bl
14 16 Sluiskil Bl 14
Bl 12 15
Groep B13
16 28 Honten. Bl 14 Jjj
15 25 Vogelw. Bl 15
15 19 Hulsterl. Bl 12
15 18 Graauw Bl 12
12 15 SDO Bl 11
Groep B 14
B4 14 25 Tern. B. B3 12 1
B5 13 21 Steen B3 J®
B3 12 20 HVV B4 g
13 16 Terneuz. Bb 1»
B3 13 12 AZVV B3 1®
Groep B 15 J0
11 20 Honten. B2 1®
11 18 Steen B2 12 g
11 16 AZW B2 1®
9 12 Honten. B®
11 11
„Lutz (Globe) is bereid om de
politieke vraag exact te peilen en
zich zo te integreren in het Brabant
se. Een sociaal beleid, o.k., maar ook
een gezonde basis voor een artistiek
beleid?" Citaat uit een artikel van
Guus Rekers en Nic Brink Over
„Pijnlijke Beugels voor lam bestel'
Dat je na de resultaten van Globe in
dit seizoen, zowel achter liet woord
„sociaal" als „artistiek" de nodige
vraagtekens kunt zetten, is een ge
dachte waaraan je bijna niet ont
komt, wanneer je dit artikel uit De
Groene van 25 oktober 1969 nog
eens herleest. Dat kan in het nu
verschenen boekje „Dramatisch Ak
koord 1969 (TJitg. P. van Kampen en
Zn.). Dit jaarboekje, dat gewoonlijk
recensies over het afgelopen toneel
seizoen bevat, is nu grotendeels ge
vuld met beschouwingen over 1969
als „het universele jaar van de kon
testatie" (het onbehagen in de thea
terwereld).
„Misschien", zegt de redactie, „zal
later blijken dat vooral in 1969 de
reorganisatie aan de basis een begin
heeft gekend". Misschienwant in
1971 blijkt daar nog niet veel van.
„Wij staan thans in elk geval op de
drempel van een nieuwe tijd, die
niet alleen naar andere structuren
zoekt voor een vastgelopen theater-
politiek, maar vooral de afrekening
wenst met een bestaande mentali
teit", aldus de inleiding. Je zou het
een veeg teken kunnen noemen, dat
de twee jaar oude bijdragen nog
niets van hun actualiteit verloren
hebben.
Van Wilbert Bank (inmiddels ver
dwenen bij Globe; nu VPRO) uit
De Gids: „Gods volk onderweg" (ci
taat: „Wel moet het toneel zich be
zinnen in hoeverre het zich dienst
baar heeft laten maken aan de staat
en de economische en politieke
machtsgroepen, met verlies van ei
gen authenticiteit").
Over „Theater en politiek"
schrijft C. Tindemans (citaat uit
Streven: „De theaterkunstenaar is
niet een politiek bewust mens die
toevallig acteur of auteur is, hij is
slechts een politiek bewust mens in
de mate waarin hij als kunstenaar
efficiënt is")
Nic Brink „Naar aanleiding van
het verdwijnen van Teater Terzijde"
(citaat uit De Gids: „De gevestigde
gezelschappen met hun „goed" be
vonden dat wil zeggen in ons
cultuurpatroon ingepaste en bij de
consumenten gewaardeerde, want
herkenbare kunstvormen krijgen
subsidie. Experimenten die onher
kenbaarheid, onzekerheid, onrust en
onlust zouden kunnen veroorzaken,
worden geweerd met de laffe smoes
dat een experiment eenmalig is en
nooit twee keer voor subsidie in
aanmerking kan komen. Die angst
van overheden voor onzekerheid is
begrijpelijk, maar uiterst kortzich
tig").
In het eerder genoemde verhaal
van Rekers-Brink en ook bij de
anderen komen zoveel toneelplannen
(om wat er daarna nog is bijgeko
men) om de hoek kijken, dat de
onmacht je om de toneel-strot grijpt.
De onverkwikkelijke gebeurtenissen
rond de opvoering van „De Nonnen"
door Studio in Brussel staan uitvoe
rig gedocumenteerd. En Walter Van-
derswaelmen doet (in Periscoop) de
Belgische censuur tegen het vorig
jaar toch gespeelde Tijl II-stuk van
Claus uit de doeken. Ook elders
komt de Nederlandse censuur om de
hoek kijken. Kortom: Toneel, het
wereldje wel. Voor wie zich daarvoor
enigszins interesseert zal dit boekje
dan ook een welkome documentatie
zijn. Bovendien staan er nog enkele
speelteksten in afgedrukt: Frank
Herzen: „De tuinen van de tijd"
(VARA-tv januari '70), Walter Mo
no: „Stemmen" (gespeeld door het
Groot Limburgs Toneel in 1969) en
Bert Verminnen: „De Rioolvogels".
IM. 1' MmmMÊÊÈSBÊk. J
Met 20.000 gulden in kas doe je
nog niet zoveel vor het behoud
van of het herstel van een stads-,
dorps- of landschapsbeeld, dat om
esthetische of historische reden de
moeite van het bewaren waard is.
Toch gaat de stichting „Stad en
Dorp", waarvan de Hilvarenbeekse
arts H. Ruhe de geestelijke vader
mag heten, onvermoeid verder om
haar ideaal vorm te geven: een strijd
tegen de slopershamer en het ver
pesten van het Brabantse landschap
pelijke beeld.
„De boeren hebben de wet mee bij
het ongebreideld bouwen van afzich
telijke stallen voor varkens en kip
pen. In de afgelopen jaren is er gru
welijk huis gehouden in ons land
schap. Nu komt de klad erin, want
er zijn er te veel, maar die krengen
blijven staan. De politieke partijen
doen er niets aan; de KVP knijpt de
ogen dicht, want deze partij wordt
door de NCB gefinancierd", aldus
dokter Ruhe. Hij meent dat de stich
ting, naast Rijks Monumentenzorg.
Heemschut, Brabants Heem, Brabants
Landschap, Hendrik de Keyser e.a.
stichtingen, nog een belangrijke taak
kan hebben om zoveel mogelijk pan
den te kopen, te restaureren en bruik
baar te maken voor moderne bewo
ning.
„Het verdriet van vele mensen,
weggestopt in massa—woningen, is
bekend", zegt hij. In steden waar het
herstel van verkrotte wijken groot
scheeps wordt aangepakt (Bergkwar-
tier Deventer; Oud Nijmegen bij de
Waal; de Jordaan e.a.), zijn wachtlijs
ten voor gegadigden. Er zijn nog zo
veel oude huizen en boerderijen, die
het eigen karakter van onze steden,
dorpen en platteland bepalen en die
prettig bewoonbaar zijn te maken,
dat het zonde is om ze te laten ver
dwijnen. Gedurende een 40-jarige
hobby heb ik een uitvoerige docu
mentatie aangelegd van typische Bra
bantse architectuur in de loop der
eeuwen. De laatste tijd ben ik her en
der weer eens gaan kijken: de voor
beelden waren verdwenen en door
„restauratie" verpest." En dan geeft
dokter Ruhe, zelf wonend in een
prachtig gerestaureerd oud pand aan
het Hilvarenbeekse Vrijthof, „colle
ge" in de typische bouwtypen van
huizen en boerderijen, die het Bra
bantse land zijn eigen karakter (nog)
geven.
Hij vertelt een „mooi' verhaal over
een kerkbestuur in Diessen, dat
misbruik makend van een storm als
dekmantel een middeleeuws pand
liet omtrekken, ondanks zijn pogin
gen bet te kopen voor herstel. Er
werd 300 boete voor gegeven (er
was geen afbraakvergunning)
„maar", zegt hij, „je kunt er nijdig
om zijn, het blijft weg". Dat was de
laatste opdoffer om met wat mensen
te gaan praten en zo ontstond vorig
jaar de stichting „Stad en Dorp",
w. irvan het bestuur onder meer ge
vormd wordt door de gedeputeerde
voor cultuur in Brabant. Johan Wil-
iems.
De stichting heeft al enkele pan
den op het oog, onder meer in St.-
Michielsgestel en Hilvarenbeek; o.a.
een oude boerderij, waarvan de be
woners zich (gelukkig zeggen we dan)
niet wilden aanpassen aan modernere
tijden. „Je moet op een ton gemid
deld per pand rekenen", zegt Ruhe.
„Wanneer we een halve ton hebben
kunnen we ergens beginnen; de rest
leen je. Er ia nu 20.000 beschikbaar
en dat geld ia praktisch alleen af
komstig van artsen en advocaten. We
hebben nog een beetje pech. De in
dustrie zou meer kunnen doen, maar
van de gewone man moet het ook
komen. De groeiende belangstelling
voor heemkundige kringen laat zien
dat er een rijpingsproces gaande is,
dat men het belang van ons soort
streven gaat onderkennen. Van som
migen heb ik wat gekregen, tot één
gulden toe. Lid van de stichting
word je voor f 25 per jaar en lid
voor het leven bij een gift van min
stens 1000. Er is geld alleen
hoe kom je eraan?"
„Wij hebben een taak. „De Rijks
monumentenzorg" weet, dat haar
lijst niet volledig is en haar budget
is al 5 jaar in het voren uitgezet.
„Brabants Landschap" zit op rozen
(dit jaar 5 miljoen subsidie), maar
heeft geen interesse voor gebouwen.
„Hendrik de Keyser" doet prachtig
werk, maar opereert praktisch alleen
in de Boven-Moerdijkse steden (met
een groot jaarlijks tekort). „De Hol
landse Molen" heeft geen geld over,
want molens zijn kostbare zaken. Met
Heemschut en Brabants Heem heb
ben we contacten, maar deze hebben
vooral invloed op de openbare me
ning, zonder zelf projecten aan te
pakken. Dus
Mr. F. Bloemen, burgemeester van
Teteringen, is onlangs als eerste
Westbrabantse vertegenwoordiger tot
het bestuur toegetreden. Hij ziet per
spectief in deze onderneming, „mits
de zaak deskundig wordt aangepakt"
Door zijn overleg met de Bredase
stadsarchivaris Brekelmans en de
voorzitter van Heemschut, de Bossche
mr. H. Bergé, zal nu ook Heemschut
bestuurlijk aan de stichting deelne
men. Binnen afzienbare tijd wordt in
Breda een vergadering gehouden,
waarop met een aantal geïnteresseer
den overleg wordt gepleegd hoe
„Stad en Dorp" het meest effectvol
kan gaan functioneren.
Vanaf vandaag tot 14 februari is
in Mickery, Loenersloot, te „zien"
de experimentele theatergroep Lo
Zoo o.l.v. Pistoletto uit Turijn. In
het circuit volgen daarna o.a. voor
stellingen in Tilburg (16 febr. Stu
dio), Breda (18 febr. Beyerd) en
Rotterdam (27 febr. Lantaren). „Wij
werken niet meer voor toeschou
wers; wij zijn de spelers en de
toeschouwers zelf", luidt het credo
van de leider. Sinds het ontstaan
(fif" li,-e Lo Zoo in Italië een
grote variëteit aan concerten en to
neelvoorstellingen gegeven. Het is
een groep die openstaat voor ieder,
die komt en gaat; niet georganiseerd
volgens traditionele schema's. In ste
den en dorpen, in schouwburgen, op
pleinen en straten, garages en was
serijen brachten zij hun flexibele
spelen, die al improviserend
telkens worden aangepast. Er be
staat een grote verscheidenheid aan
uitdrukkingsvormen. Tot nu toe
werd door de groep voorbereid: Co-
capicco; Vestitorito; De getemde
mens, Soep; Het gezelschap van toe
schouwers, Het baldakijntheater;
Play, De krankzinnige prinses, De
thee van Alice; Mooie mensen en
I ratti baratti.
eindredactie
henk egbers
Wanneer de Italianen de celibaats-
kwestie aanpakken, dan kun je je
hart vasthouden. Het gaat dit keer
eens niet over de curie, maar over
twee Italiaanse films, die dit pro
bleem even onbeholpen, onbegrepen
als hypocriet benaderen. De eerste is
„H Pretre Sposato" (de getrouwde
priester) van Marco Vicario, is nu in
ons land gaan draaien en in april
volgt „The priest's Wife" (De vrouw
van de priester) van Carlo Ponti.
Geen andere opzet om weer eens
veel publiek in de bioscoop te krij
gen en een kapstok om denkbeelden
aan op te hangen over de kerkelijke
(Italiaanse) overheid, waarbij de rol
van de vrouw in de Italiaanse man
nenmaatschappij om de hoek komt
•kijken.
De eerste film is een oppervlakkig
schouwspel, waarbij angstvallig de
kool en de geit gespaard wordt. Ka
pelaan Don Salvatore blijkt een ach
terlijke dorpsjongen uit Sicilië, die
als hij in een parochie in Rome
geplaatst wordt blijkbaar voor het
eerst in zijn leven het fenomeen
vrouw ontmoet. Natoiuiiijik „strui
kelt" hij, vooral wanneer hij in de
biechtstoel de onverbloemde ontboe
zemingen van beeldschone en schaars
geklede jongedames moet aanhoren.
Ze blijken allen „immoreel". Volgens
goed gebruik wordt hij dan verliefd
op een prostltuée en bedrijft met
haar en nog enige schone parochia
nen „de zonde". Ho alleen maar
in zijn dromen, zodat niemand er
aanstoot aan kan nemen. Schijnhei
lig. En dam volgt de nobele klap: zij
voelt zich gedwongen een ander be
roep te kiezen en van een huwelijk
met de kapelaan af te zien, want
hij mag immers zijn roeping niet ver
zaken. Dat hij midden tossen de
mooie meiden blijft speelt blijkbaar
geen rol meer.
Dom Salvatore gaat naar zijn bis
schop: „Ik wil trouwen en priester
blijven, net als im Holland". De bis
schop: „In Italië kan niet, wat in Ne
derland wel kan". Daarmee is voor
de makers van de film het probleem
opgelost. Zij menen trouwens dat
dit probleem voor Salvatore en zijn
bisschop helemaal niet bestaat, want
er zijn toch voldoende lichtzinnige
vrouwtjes.
Of Ponti's produktie, met Sophia
Loren en Marcello Mastroianni, veel
beter zal zijn is een groot vraagte
ken. In een interview verklaarde
Ponti: „De kerk moet met haar tijd
meegaan. De geestelijkheid denkt
meer en meer aan de mogelijkheid
om te trouwen. Ze willen de achter
bakse kamertjesmentaliteit kwijt en
gewoon kunnen zeggen: „Dat is mijn
vrouw"
Nogal provocerend heeft Ponti de
film opgenomen in Padua (bolwerk
van katholicisme rond Antonius). Een
priester uit Padua wil trouwen met
de sexy Sophia Loren, De Vaticaanse
krant Difesa del Popoio veroordeelde
de film met „het is alleen maar om
geld te doen". De plaatselijke bis
schop zei: „De duivel waart door
Padua". Hier en daar vonden enkele
demonstraties plaats. Poniti hield on
der de bevolking van Padu een en
quête. Resultaat: vóór de film: 43
procent; tegen de film: 28 procent;
en geen mening: 29 procent. Ponti:
„Waar klagen ze nu eigenlijk over?
De kerk wint uiteindelijk aan het
einde van de film". Dit antwoord
typeert, dat ook Ponti kool en geit
spaart en aan een wezenlijke bijdra
ge in deze problematiek niet toe
komt. De Nederlandse bioscoop-be
zoekers zullen van beide films zeker
niet „kapot" zijn, omdat de hypocri
sie op dit terrein in ons land lang
zamerhand verder doorbroken is dan
in Italië.
„De enige uitweg om het proces
van zelfvernietiging van onze ve-
schaving een halt toe te roepen is de
mensen tot andere gedachten te
brengen en hen zo te overtuigen,
dat de algehele mentaliteit veran
dert. En om tot deze uitweg te
geraken ontkomt men niet aan de
eis van een ondergrond waarop de
redding gebaseerd kan worden: de
aanvaarding van een metafysica die
de mogelijkheid schept technische
en sociale hervormingen door te
voeren zonder toepassing van ge
weld, of tenminste zo'n grote meer
derheid van goedwillende mensen
achter die offers eisende hervormin
gen krijgt, dat slechts de onverbeter-
lijken en kwaadwilligen zich erte
gen verzetten". Aldus Erie Muraise
in „De grote angst van het jaar
2000". Te lezen in BRES 26 (Wa-
genstr. 70 Den Haag), het mooi uit
gegeven tijdschrift van de metafy
sische magiërs van het ochtendrood
olv Louis Pouwels (Planète). Verder
is dit nummer o.a. een biografie
over Kazantzakis door A. Laude;
Onze kennis in beweging (pikerva-
ring, meditatie, sex) door dr. Lie-
taert Peerbolte. Is de duivel nu ook
dood? door Pierre Mariel; De We
reld van morgen door Jacques Ber-
gier en Kunstenaars van onze tijd
(Gourmelin) door Pouwels.
De laatste aflevering van DELTA
(Viottastr. 41, Amsterdam), het En
gelstalig culturele visitekaartje voor
het buitenland is weer uit. Dit num
mer is niet alleen interessant voor
buitenlandse ambassadetafeltjes,
maar mogelijk ook voor persoonlijke
buitenlandse relaties. „Amsterdam
in action 1970": een groot aantal
authentieke foto's geeft een aardig
beeld van de roerige hoofdstad. De
daaromheen gegroepeerde (eerder
verschenen) artikelen doen een
boekje open over de Nederlanders o.a.
Daniel de Lange (History as Autobi
ography: 1920-1970); J. de Vries
(The Dutch economy since 1920 J,
Buskes (The Dutch protestant chur
ches, 1920-1970); F. de Jong (The
Dutch Left 1920-1970). G. Schip
pers: Amste-rdaimned; a letter from
the Dutch capital.
NEERLAND IA (Surinamestraat
28, Den Haag) wordt steeds lees
baarder. Aan de orde o.a. De Grote
Kerk te Dordrecht, Frankrijk en de
Ned. cultuur, Ned. taal en literatuur
in Duitsland, Ontmoetingen over de
grenzen en veel kort informatief
nieuws.
(Van onze parlementaire redactie)
Ï>EN HAAG Een werkelijke oplossing van het bejaardenpro-
Meem is alleen mogelijk als een einde wordt gemaakt aan de feitelijke
'oestand van de apartheid waarin de bejaarden in onze samenleving
'even. In de regeringsnota bejaardenbeleid wordt dat niet gedaan. De
'egering geeft een goed overzicht van de tekortkomingen. Maar een
totaalvisie ontbreekt en de maatregelen zijn niet meer dan pogingen
ae knelpunten weg te nemen.
B2
12
B2
bit is de mening van de PvdA-
jraetie in de Tweede Kamer. Onder
'e«ling van Th. van Lier heeft een
Woep uit de fractie een tegennota
«waakt voor de regeringsnota. De
iL,y.i a is onder de titel „anders
ven worc'en" a's hoekje uitgege-
d laatste tientallen jaren ziet
d! J V£tA-fractie een sterk vermin-
Wcle waardering voor de oudere
sar Bliikens onderzoek is de ne-
i t'eve waardering door de jongeren
de de oorzaak van onzekerheid
j onlust bij de oudere mensen,
d w=eren denken niet aan oud wor-
n- "oor mensen van middelbare
leeftijd is het een schrikbeeld. Alge
meen wordt aangenomen dat bij be
jaarden zowel de lichamelijke als de
geestelijke mogelijkheden sterk zijn
verminderd. Maar ook dat blijkt
niet waar. Oudere mensen hebben
minder weerstand, ze functioneren
trager, maar desondanks zijn zij zo
wel lichamelijk als geestelijk tot
zeer vee] in staat.
Ook de mensen in de derde levens
fase zijn volwaardige mensen. Als
zodanig moeten zij behandeld wor
den. Dat is, aldus de PvdA-fractie,
een kwestie van meer geld, wamt daar
hangt de mate van zelfstandigheid
vanaf. Maar aan de andere kant is
het een kwestie van houding, van
erkenning van hun betekenis door
b.v. hen naar hun mening vragen.
Daartoe zal het eenzijdige prestatie-
en wedsitrijdkarakter van de huidige
maatschappij moeten worden veran
derd.
Wat de concrete maatregelen be
treft heeft -de PvdA veel kritiek op
de poging van de regering de bouw
van verzorgingstehuizen voor be
jaarden af te remmen. Veel bejaar
den in deze tehuizen kunnen de
verzorging niet zelf betalen en krij
gen bijstand. Daardoor stegen de
bijstandsuitgaven van de overheid
met enorme sprongen. De regering
streeft daarom naar minder tehuizen
en meer dienstverlening in het open
bejaardenwerk, vooral vanuit dien
stencentra.
Bij dit beleid heeft te weinig de
behoefte centraal gestaan, meent de
PvdA. Nog meer kritiek heeft de
fractie op het tekort aan verpleegte
huizen voor blijvende zieke en de
mente bejaarden. Volgens deskundi
gen gaat het om 3,5 procent van de
bejaarden, maar de regering doet alsof
het er slechts 2,5 pet zijn, waardoor
veel te weinig verpleegtehuizen
gaan worden gebouwd. Het leed van
tienduizenden langdurige zieke be
jaarden en hun familieleden is niet
te overzien en blijft tot na 1975
voortbestaan. Als de bouw van ver
pleegtehuizen niet zeer sterk wordt
uitgebreid, aldus de nota.
De PvdA-nota pleit voor een
flexibele pensioenleeftijd.De oudere
werknemers zouden zelf moeten
kunnen kiezen wanneer zij met pen
sioen gaan, binnen een grens van
drie tot vier jaar beneden de 65
jaar. De finanpiële gevolgen hiervan
zouden door de gepensioneerden zelf
gedragen moeten worden, hoewel ook
het pensioenfonds zou kunnen bij
dragen.
Verder wenst de PvdA een aan
vullende volkspensioenverzekering
(apv) waardoor iedereen met een
inkomen tot 25 mille een pensioen
krijgt van 70 procent van zijn laatste
salaris.
Over 4 jaar moet tevens de aow even
hoog zijn als het minimumloon. Het
ongehuwdenpensioen aow moet wor
den opgetrokken tot op den duur de
volle hoogte van het gehuwdenpen
sioen.
Bij de bouw van bejaardenwonin
gen en dienstencentra moet zoveel
mogelijk ghetto-vorming venmeden
worden. De bejaarden moeten zo
goed mogelijk verspreid over de
wijken blijven wonen. Buurthuizen,
dorps- en wijkcentra moeten ge
schikt gemaakt worden voor bejaar
den. Er moeten speciale deskundi
gen voor vormings- en cultureel
werk onder bejaarden komen, met
aparte subsidie van het rijk. De
sociale academies moeten hiertoe
aandacht gaan schenken aan oplei
ding van vormingsleiders voor be
jaardenwerk.
Veel nadruk legt de PvdA-nota op
de kwetsbare positie in de bedrijven
van oudere werknemers, die er bij
ontslagen of fusies het eerste uit
gaan. De ondernemingen moeten
volgens de PvdA worden verplicht
tot schadeloosstelling en aanvulling
op de werkloosheidsuitkering voor
oudere werknemers die worden ont
slagen. Bedrijven die her- en bij
scholing voor ouderen geven, moeten
hiervoor subsidie krijgen. Ouderen
moeten langere vakanties en minder
ploegen- en tariefwerk krijgen, al
dus d-e PvdA-nota
(Van onze redactie buitenland)
NEW YORK Het tijdschrift
„Parade" weet te melden dat de
Amerikaanse luchtmacht over een
geheim luchtcommando beschikt dat
in de afgelopen tien jaar in 28
landen actief is geweest.
Dit luchtcommando, „Special Ope
ration Force" (SOF) geheten, is vol
gens het blad in april 1961 opgericht
door wijlen president Kennedy en zou
nu bijna 15.000 man sterk zijn. Deze
15.000 man zouden speciaal zijn op
geleid in het gebruik van 11 ver
schillende typen vliegtuigen en een
enorm assortiment dodelijke wapens
Het commando heeft onder meer
deelgenomen aan diverse geheime
operaties in Laos, Cambodja, Thai
land, Peru, Guatamala, Spanje,
Noord-Korea, Vietnam, Tibet en Sa-
oedi-Arabië.
Brigade-generaal Leroy Manor
van de Amerikaanse luchtmacht zou
in dit verband verklaard hebben dat
het commando „waarschijnlijk kan
voorkomen dat een oproer uitgroeit
tot een oorlog als in Vietnam als het
vroeg genoeg tussenbeide kan ko
men". Brigade-generaal Manor had
de leiding bij de recente poging om
Amerikaanse krijgsgevangenen te
bevrijden uit het kamp Sontay op 37
km van Hanoi.
„Parade" zegt dat het hoofdkwar
tier van het commando gevestigd is
op de luchtmachtbasis Elgin in Flo
rida. De mannen die er deel van
uitmaken, kunnen grote vliegtuigen
die militairen vervoeren, laten lan
den op open plekken in de rimboe
en zelfs een van hun collega's in
vijandelijk gebied oppikken zonder
zelf met hun toestel te landen.
Geen krant zonder foto's, want de
tijd is a' heel lang voorbij dat mijn
goed vriend mr. Swart, toen hoofd
redacteur van de Nieuwe Rotter
dammer, zich tot het uiterste verzet
te teger zoiets ordinairs als „plaat
je" in zijn krant.
Geen krnat zonder foto's, het is de
gewoonste zaak van de wereld ge
worden - zó gewoon dat je soms
zelfs over al die foto's héénkijkt; ze
moeten wel iets heel bijzonders
voorstellen, wil je ze met aandacht
bezien. Kortgeleden was er zo'n foto
waar ik nu eens niet overheen keek
zo een waar ik niet van kon losko
men: koningin Juliana op dat bal
konnetje van zo'n flat op de zoveel
ste verdieping van zo'n hedendaags
woonblok in de Bijlmermeer, waar
Amsterdam sinds kort alweer een
portie van z'n overtallige burgers
opbergt.
Daar stond ze dan, met waar
schijnlijk dezelfde hoogtevrees die
mij beving, toen ze mij onlangs in
de hoofdstad in een soortgelijk men
senpakhuis met de lift naar de tien
de verdieping hadden gehesen, en
toen ik al gauw daarna, nog hijgend
vanwege het snelle hoogteverschil
op het balkon van mijn gastheer
stond, tien hoog, en als ik nu maar
heel goed keek zou ik - daar, tussen
die twee blokken aan de overkant
door - Schiphol kunnen zien liggen.
Maar ik zag het niet liggen, en ik
kon ook niet tussen die twee blok
ken doorkijken van doodgewoon batig
zijn.
Zou de kongin dat ook geweest
zijn? Zij zal het niet hebben laten
blijken; in de lange praktijk van
haar koningschap heeft zij zich al
licht leren beheersen; als kind al
zullen ze het haar hebben bijge
bracht: nooit, maar ook nooit iets
laten merken. Toch, het kan niet
anders of ook zij moet, toen ze daar
op zo'n wezenloos hoog balkon
stond, behalve door hoogtevrees ook
nog door iets anders bevangen zijn
geweest: door zoiets als een benau
wende schrik, door zoiets als een op
je afstormende horreur.
Want sta je in zo'n wijk op zo'n
balkon, dan voel je je in een totaal
andere wereld verplaatst dan de
normale, waarin je tot dusver leef
deMet een wrede schok ben je
plotseling in een toekomst terecht
gekomen, waarin het pakhuis de
plaats van de woning, het betonblok
de plaats van de eigen muren en het
asfalt de plaats van park en tuin
heeft ingenomen; zo'n toekomst
waarin genummerde robots na vol
brachte dwangarbeid naar eveneens
genummerde robothokken worden
verwezen, die allemaal zó volmaakt
op elkaar lijken dat je, als je onver
hoopt het nummer mocht zijn verge
ten, je huis (want zo blijven ze het
merkwaardig genoeg noemen) nooit
meer terug kunt vinden.
Toegegeven, als je niet al te dui
zelig bent en dus tussen die twee
woonblokken kunt heenkijken, kun
je misschien Schiphol zien, maar dat
is dan ook het enige. Want in zo'n
wijk, waar je op balkon nummer
zoveel van verdieping nummer zo
veel staat te duizelen, regeert ver
der alleen maar de opwaartse hoog
temaat. Die domineert over alles, er
is geen horizon meer, geen verruk
king van ergens een stralende ein
der te ontdekken, er zijn alleen nog
maar de aan alle kanten omhoogrij-
zende en omhoog grijnzende gevel
muren, die de blik gevangen hou
den, en op de duur voel je jezelf
óók als een gevangene, die elke
nacht weer uit dezelfde angstdroom
wakkerschrikt: de nachtmerrie dat
al die grauwe monstergevels op je
neervallen en je finaal en dodelijk
bedelven.
Ze schijnen de politie op nieuwe
leest te willen schoeien. Mijnheer
Beernink wil er in Groningen alvast
mee experimenteren. Als je daaro
ver leest, struikel je over geleerde
vaktermen als „Pandasysteem" en
zo meer, maar het schijnt hierop
neer ,e komen dat ze de wijkagent in
ere gaan herstellen, en ergens heb
ik gelezen dat die in ere herstelde
wijkagent zich zelfs te voet door
zijn wijk zal bewegen. Zo maar te
voet. Net als Bromsnor.
Als dat allemaal doorgaat, wordt
er eindelijk althans één hartewens
van mij vervuld: de terugkeer van
de doodgewone straatagent, die met
die zalig bezadigde politiestap tus
sen de mensen wandelt; die niet
meer in een auto zijn voorgeschre
ven rondjes rijdt, maar die weer
zichtbaar is geworden, die er dood
gewoon weer is.
Uit de verre jeugd van mij herin
ner ik mij nog levendig, die wijka-
gent, die op z'n stoeltje voor de
po'itiepost zat en die een halfje
beloofde aan de jongen die het
snelst dat plein achter ons huis kon
rondfietsen. We waren gek op die
agent, maar tegelijk respecteerden
we hem. met dodelijke ernst. Als
zulke agenten anno 1971, dank zij
Beernink, terug zouden komen, zou
ik dat ronduit fijn vinden.
