PRUS-SLA6 KLANTEN
ZITTEN GOED!,
KOFHEMELK
'THEEBISKWIE
Kruidendokter verliest civiele
procedures tegen AVRO en Duys
2?
1 DAMES ill
1 VH®ANP™W
P
DE BROERS BERRIGAN:
priesters der revolutie
VERGELIJK DIE PRIJZEN.
BESCHUIT'
HAM
BURGERS
KOEKEN
enze weten 't
't loont de moeite
DOPPERS
WORTELEN
HARING
MARGARINE'
\i%
soogem
PRIJS-SLAG
Beschuldigd van complot tegen Kissinger
FRANSE
MOSTERD?
ZILVER.
UITOES
PICCA-
iSHENZmi'
2& AKO
AFWAS IT
jSOOA
1 PER PAK I
SCHUUR-^11
POEDER
1 BLOEM- %1H
1 AARDE «JO
SCHUUR- "Kil
1 KOFFIE- i
1 FILTERS 4
FROLIC «fö
SPEK
Kans groot dat min. Klompé blijft doorwerken
Luchtreclame
Bel 01652-3377
binnenland
buitenland
1mmsmmkt+mimM
WANT t ZIJN PRIJSBEWUSTE KLANTEN
ZE BETALEN NIET KLAKKELOOS TEVEEL
DAAROM WORDT HET STEEDS DRUKKER
IN DE PRIJS-SLAG
WEER ZON PRUSBEWUS!.
grote fles „GOUDEN KAN"
bierpul
3/4 pot
zoer-zuuR
2 rollen
EIER-
W\
IMB
literblik
CAPU-
CONERS
jampot
iiny
blik a 5 stuks
kuipje
..KLEEBUB-
12 stuks
..GOUD RING"
DAKKEN
oi/enverse
II kilobaai
1 INWEEK EN
H raWSMIDDEL
„SNEL"
I 750 gram
bus ..OZO"
H 1250 gram
(f. PER ZAK
.K4T-KINS" AH
If pak rose
H pak a 120 stuks
I NS 1002.
pak MQfk
HONDROER la
SGHOUDER-
CARBONADE
ZUURKOOL
Rechterarm
Losprijs
Kwakzalverij'
Aanpassing
KLM-employé
uit Guinee
uitgewezen
Vraag en antwoord
Dr. Simoni's XXXVI
(ADVERTENTIE)
INTDM.-MOSTERD-
OF PAPRIKASAUS
SOOgraw
•JAC. HERMANS
N.V.
WOENSDAG 27 JANUARI 1971
(Van onze correspondent)
IN de gehele controversiële geschiedenis van de Amerikaanse
vredesbeweging heeft niets de gevoeligheid van conservatieve
Amerikanen meer geschokt dan het feit dat r.-k. priesters,
traditioneel de steunpilaren van de gevestigde orde, aan het
hoofd stonden van de strijd tegen Amerikaanse inmenging
in Vietnam.
De erkende leiders van deze radicale katholieke beweging
in opkomst zijn een paar priesters, de gebroeders Philip
Berrigan s.jen Daniel Bcrrigan s.j. Binnen negen maan
den, tussen de herfst van 1967 en het voorjaar van 1968,
hebben zij de bewonderende trouw van honderdduizenden
Amerikanen gekregen misschien wel miljoenen door
twee dramatische gebaren waarover het establishment in
Amerika zich bijzonder kwaad gemaakt heeft. Eerst hebben
Philip Berrigan en een kunstenaar, Tom Lewis, een cocktail
van eende- en mensenbloed over dienstgegevens in Baltimore
gegoten.
ons om draaide was niet de gema
tigdheid of de straf die ons te
wachten stond, geen moed of arro
gantie, niet het in gevaar brengen
van de gemeenschap. De kwestie
was eenvoudig een democratisch
mens en christen zijn. Als we wat
licht zouden kunnen laten schijnen
op deze twee geweJddig beilamgrij-
ke vragen was dat voor ons ge
noeg". Waaraan Daniël toevoegde
„We konden, zo helpe God, niets
anders doen".
Toen, terwijl hij op borgtocht
vrij was, kreeg Philip gezelschap
van zijn broer en zeven andere
katholieken en verbrandden
verscheidene honderden oproepen
voor de dienst met napalm, een
middel dat daarvoor alleen ge
bruikt werd om in Aziatische
dorpjes mensen, dieren en oogsten
in brand te steken. Zij maakten in
Catonsville hun eigen napalm vol
gens een recept in het handboek
van de speciale strijdkrachten (de
groene baretten)de „negen van
Catonsville" werden onmiddellijk
internationale figuren.
Philip Berrigan, die schuldig
werd bevonden aan het vergieten
van bloed, werd veroordeeld tot
zes jaar gevangenisstraf, een von
nis dat algemeen erkend werd als
uiterst streng. Daarna werd Daniël
Berrigan tot drie jaar veroordeeld
wegens zijn aandeel in de Catons-
ville-affaire.
Deze week is er door een jury in
Hairisburg een nieuwe beschuldi
ging tegen Philip ingebracht,
waarin hij beschuldigd wordt van
uit de gevangenis geestelijk vader
te zijn van een samenzwering om
Henry Kissinger, de assistent van
de president, te ontvoeren en het
verwarmingssysteem in de rege
ringsgebouwen in Washington op
te blazen. Daniël is in dit verband
ook genoemd, maar niet aange
klaagd. De jury heeft ook nog een
aantal andere priesters en nonnen
hiervan beschuldigd. De beruchte
Edgar Hoover, voormalig chef
van de FBI had verleden jaar de
Berrigans genoemd als leiders in
zo'n samenzwering.
Naar verluidt was het doel van
de samenzwering Kissinger gevan
gen te houden totdat er een los
prijs voor hem was betaald, en
die losprijs moest zijn het stopzet
ten van de bombardementen in
Zuidoost-Azië en het vrijlaten van
alle politieke gevangenen in de
VS. De laatste groep omvatte voor
namelijk jonge mannen die wegens
gewetensbezwaren militaire dienst
geweigerd hadden en wier gewe
tensbezwaren niet erkend waren.
Philip: „Het punt waar het bij
Het meest wonderbaarlijke van
de Berrigans is hun revolutionaire
geest aan de ene kant en hun
standvastigheid binnen de katho
lieke kerk aan de andere. Over
zijn orde, de Societas Jesu, zegt
Daniël: „Men veronderstelt dat de
jezuïetenorde openlijk revolutio
nair is, wait ze in vele gevallen miet
is.
In feite is de jezuïetenorde ge
worden tot wat paus Paulus on
langs de rechterarm van de kerk
genoemd heeft. Hij vertrouwt op
de jezuïeten om barricades te vor
men tegen deze geweldige veran
dering in de wereld. Dat is een
beangstigend idee".
Philip is in elk opzicht een even
fervent priester als zijn broer. Over
Bijn orde, da St.-Jozefsordie, die
van oudsher omdr de negers ge
werkt heeft, spreekt hij nog met
meer hairdhedid: „We staan aan het
begin van een nieuwe type missio
nering. De bisschoppen uit het
zuiden die voorstanders van ras
senscheiding zijn, zouden ons
graag letterlijk aan onze duimen
ophangen".
Vader Tom Berrigan was de
zoon van Ierse emigranten, die de
landelijke armoede in Tipperary
ontvluchtten. Hij vervreemde van
de rooms-kathoiieke kerk in zijn
tienerjaren, omdat Rome de vak
bond weigerde te steunen. Pas
toen hij de Duitse Frieda Fromhart
trouwde keerde hij terug naar de
kerk. Zijn militante socialistische
ideeën kostten hem zijn baan. Met
zijn vrouw en zes kinderen, Tho
mas jr., John, James, Jerome, Da-
Daniel Berrigan (links) en zijn broer Philip (midden) worden geboeid
weggevoerd na hun arrestatie in het complot tegen Kissinger.
AMSTERDAM Kruidendokter
Willem van de Moosdijk uit Caste-
fen heeft zijn civiele procedure te
gen de AVRO en Willem Duys over
het programma „voor de vuist weg"
van 13 december 1968 verloren. In
de gisteren gedane uitspraak over
woog cie Amsterdamse rechtbank
dat noch de AVRO noch Duys je
gens de kruidendokter een onrecht-
niatige daad hebben begaan. De heer
Van de Moosdijk werd veroordeeld
fot de kosten van de procedure (f
950).
In de bewuste uitzending beschul
digden een klant van de kruiden
dokter, die zich bedrogen voelde, en
twee van zijn inmiddels ontslagen
chauffeurs de heer Van de Moosdijk
van onoirbare praktijken. Op 17 de
cember 1968 gaf de kruidendokter
ln een ingelaste uitzending een
weerwoord, waarin hij zeer emotio
neel zijn zaak verdedigde en zei dat
de rechter moest uitmaken of hij
foutieve handelingen zou hebben ge
pleegd
De gewraakte uitzending als ge
heel beoordelende kwam de recht
bank, bij de afweging van het alge
meen belang en de belangen van de
neer Van de Moosdijk tot de slotsom
TER GELEGENHEID van de 14de al
gemene volkstelling zal van 16 febru
ari t.m. 13 maart een bijzondere post
an at" cent zonder toeslag op
i .^«terlandse postinrichtingen
verkrijgbaar zijn.
dat de uitzending niet nodeloos
kwetsend of schadend was voor de
kruidendokter. De door Duys ge
volgde wijze van presentatie is niet
als onbehoorlijk aan te merken ook
niet, aldus de rechtbank, wanneer
men rekening houdt met de reacties
van het publiek in de zaal, met het
karakter van het door Duys gepre
senteerde programma in het alge
meen.
Vast staat nu, dat de bewuste tv-
uitzending een scherpe aanval op de
kruidendokter vormde. Die aanval
kwam hoogdzakelijk van de kant
van de klant (Eerenberg) en in
mindere mate van de kant van Wil-
deboer Schut (een van de twee
chauffeurs van de kruidendokter)
en had duidelijk de sympathie van
Duys. Reeds in diens inleidende
woorden, waarin hij sprak van het
.aan de kaak stellenvan de zaak,
heeft deze een sfeer van beschuldi
ging ten opzichte van de kruiden
dokter geschapen, welke gehand
haafd is gebleven tot het einde van
het programma, waarin Duys weder
om sprak van het „aan de kaak
stellen" van een „buitengewoon ern
stig geval", welke kwalificatie hij
even later herhaalde.
Ook als zou met name Eerenberg
eventueel enige malen te ver zijn
gegaan te denken ware aan zijn
betiteling „oplichter" voor de heer
Van de Mooosdijk en „levensgevaar
lijk" voor diens kruiden zijn de
AVRO en Duys niet voor iedere
afzonderlijke uitlating van derden
aansprakelijk te stellen.
niël en Philip verhuisde hij naar
Syracuse (New York) waar hij
hielp gij het organiseren van het
eerste vakverbond voor elektri
ciens in deze stad.
De gebroeders Berrigan zijn op
vensehillenide wijze in de gevan
genis gekomen. Als jongsten van
de zes broers kregen zij de norma
le Amerikaanse katholieke opvoe
ding via de middelbare school: zij
verachtten „hun moralistische en
op discipline georiënteerde onder
wijzende nonnen en geestelijken."
Terwijl Philip in Dixie was om
zijn roeping te midden van het lij
den van zijn zwarte broeders te
ontwikkelen, was Daniël leraar in
de VS rond 1960 meestal in het
buitenland.
„Ik ben in 1964 teruggekomen
om hier (de oorlog in Vietnam)
nee tegen te zeggen", zegt Daniël.
Ik had dicht bij de Kennedy's en
de liberalen rond de Kennedy's
geleefd in het begin van de jaren
zestig. Ik hoorde er helemaal bij,
ik was geïntrigeerd door de idee.
dat de regering echt tussenbeide
kon komen in gevallen van verre
gaande armoede. Toen zag ik dat
het een val was en moest ik mij
zelf losmaken van vele vrienden
en relaties om wat ik dacht dat
mijn werk en roeping was te doen.
Maar ik zag dat andere mensen
dat niet deden, en tenslotte zag ik
dat velen die de Kennedy's over
leefd hadden nu voor Nixon werk
ten, en dat is precies waar ik over
praat.
Uit de tv-uitzending en het Oe-
sprokéne in de procedure rijst vol
gens de rechtbank het beeld op van
de kruidendokter als iemand, die
zich jarenlang uit winstbejag heeft
schuldig gemaakt aan een kwalijke
vorm van kwakzalverij.
In het proces heeft de heer Van
de Moosdijk aangevoerd, slechts ge
oorloofde kruidenhandel te hebben
bedraven en in zoverre geen onbe
voegde uitoefening van de genees
kunde. Van simpele kruidenhandel-
sec is geen sprake geweest. Uiter
aard ontneemt het feit dat de krui
dendokter van meerdere afnemers
adhesie heeft ontvangen, geenszins
het bedenkelijke karaktei aan zijn
optreden als kwakzalver, aldus het
vonnis. Hetzelfde geldt voor zijn
stelling dat de door hem verkochte
kruiden'in ieder geval niet schade
lijk waren: baat het niet, het
schaadt ook niet".
(ADVERTENTIES)
boven carnavalsoptochten
„Het is voor Amerikaanse libe
ralen tot in het oneindige mogelijk
zich aan te passen aan de meest
afgrijselijke vormen van politiek
leven en dat nog voor zichzelf te
kunnen verantwoorden".
De steeds actievere rol die de
Berrigans in 1964 zijn gaan spelen
in hun strijd tegen het onrecht
was gebaseerd op het uiterst ster
ke moraalgevoel, dat zelfs door
een afvallige als Jansen onmisbaar
werd geacht. De broers kwamen
langs verschillende wegen tot de
zelfde conclusies, en een ieder van
hen was vol afschuw over „het
zelfverraad van de kerk in een
poging om haarzelf te bewijzen,
een immigranten-kerk die vastbe
sloten was om super-Amerikaans
te worden".
Toen de oorlog in het buitenland
zich uitbreidde en de rassenstrijd
in het binnenland heviger werd,
veranderden de activiteiten van de
Berrigans, van communicatie naar
burgerlijke ongehoorzaamheid tot
het vernietigen van oproepkaarten.
Hun revolutie is een bijzondere
revolutie, de antithese van het
dat het doel de middelen heiligt.
Marxistisch-Leninistisch standpunt
dat het doel de middelen heiligt.
Voor de Berrigans zijn de midde
len alles, want het eind is niet in
zicht.
(Copyright The Guardian-De Stem)
De heer Van de Moosdijk was niet
bereid commentaar te geven op het
vonnis. Zijn advocaat wenste met
commentaar te wachten tot hij de
letterlijke tekst van het vonnis had
gezien.
(Van een onzer verslaggevers)
SCHIPHOL In de Guinese hoofd
stad Conakry is een medewerkster
van de KLM uitgewezen. Het is me
vrouw Julia Beatrice Camara-Black-
man. Zij heeft de Nederlandse natio
naliteit en is in Paramaribo geboren.
Volgens een woordvoerder van de
KLM komt zij voor op de lijst van
zestien buitenlanders die zondag dooi
de Guinese regering werden uitge
wezen. Waar mevrouw Camara-
Blackman momenteel verblijft is de
KLM niet bekend. Mevrouw Camara-
Blackman bezette in Conakry een
eenmanspost.
Zij is 29 jaar en sinds 1964 in dienst
van de KLM. Zij trad in 1965 in Pa
rijs in het huwelijk met een Guinese
regeringsambtenaar. Kort daarna ves
tigde het echtpaar zich in Conakry.
(Van onze parlementaire redactie)
DEN HAAG De kans is groot
dat minister Marga Klompé (CRM)
vanaf haar ziekbed in het Haagse
ziekenhuis Joannes de Deo voorlopig
haar ministerstaak zal blijven waar
nemen. De definitieve beslissing zal
echter aan het eind van deze week
genomen worden en is sterk afhan
kelijk van het advies van haar artsen.
Een en ander zou betekenen dat
minister Klompé het voorstel om
voor de resterende drie maanden van
deze kabinetsperiode een nieuwe mi
nister te benoemen van de hand heeft
gewezen. Als aan het eind van deze
week bekend wordt dat minister
Klompé zal blijven doorwerken, be
tekent dit dat de vervanging van mi
nister Veringa (Onderwijs) afloopt.
De heer Veringa zou het wel erg druk
tekregen hebben, als lijsttrekker van
ie KVP.
Met name bij de KVP zal de moge-
ijke beslissing van mej. dr. Klompé
«in aan te blijven met veel opluchting
ontvangen worden. Met haar secreta
ris-generaal zal de minister deze
week een regeling maken om het con
tact tussen ziekbed en departement
zo intensief mogelijk te laten verlo
pen.
Brievei - ounek moetan mat vol
ledige naam en adres morden ondertekend. Bij
publicatie zullen deze vermeld worden. Slechts
bij hoge uitzondering zal van deze regel wor
den afqeweken Naam en adres zijn dan bij
de redactie oekeno Publicatie van brieven
(verkort ot onverkort betekent me* dat de
redactie het w alle gevallen eens is met in
houd, c.a strekkinq.
Het artikel in De Stem van
woensdag 20 januari jX, getiteld
„Belgische kommies liet drs. Wes
terterp in trein staan", heeft blij
kens verschillende reacties toch wel
tot misverstanden aanleiding gege
ven. Het artikel was een vrije jour
nalistieke bewerking van een schrif
telijke vraag mijnerzijds en het ant
woord daarop van de staatssecreta
rissen van verkeer en waterstaat en
van buitenlandse zaken. In feite heb
ik niet behoeven te staan. Uiteraard
ging het mij er ook niet om of een
Kamerlid al of niet in de trein moet
staan: hij heeft niet meer rechten
dan een andere reiziger. Waar het
mij wel om ging en gaat, is dat met
name buitenlandse werknemers, die
aan de vooravond van Kerstmis op
weg waren naar Frankrijk (en
Spanje), moesten staan, terwijl een
gehele coupé werd bezet door één
belgische douanier. Dat stak me, te
meer omdat ik me nu al jaren heb
ingezet voor afschaffing van de Be-
neluxgrenzen (op papier maken de
regeringen wel vooruitgang: op 1
februari wordt een nieuwe stap ge
zet).
Wellicht is voor de lezers van De
Stem toch wel interessant de juiste
tekst van vraag en antwoord te ken
nen. Hier zijn ze:
Vraag: (van de heer Westerterp):
„Mag worden venvacht dat op korte
termijn een eind wordt gemaakt aan
de onzinnige situatie dat in de D-
treinen tussen Nederland en Frank
rijk op het traject Rotterdam-Ant-
werpen v.v. een volledig comparti
ment wordt gereserveerd voor doua
ne-ambtenaren"?
Antwoord (van minister Bakker
en staatssecretaris De Koster): „De
reserveringen van 'n volledig compar
timent in de D-tretoen tussen Neder
land en Frankrijk op het traject
Rotterdam-Antwerpen v.v. geschiedt
uitsluitend ten behoeve van de Bel
gische douane, aangezien door de
Nederlandse douane sinds een aantal
jaren van een zodanig compartiment
geen gebruik meer wordt gemaakt.
Van de zijde van het Belgische mi
nisterie van financiën is evenwel
toegezegd, dat opnieuw zal worden
bezien of de reservering van een
douane-compartiment kan worden
beëindigd. Zo dit niet het geval
mocht blijken te zijn dan zal de
reservering in ieder geval beperkt
worden tot het trajeot Roosendaal -
Antwerpen
ULVENHOUT, DRS TH. E. WES
TERTERP.
In uw artikel „Verantwoording"
aangaande pro en contra benoeming
dr. Simonis merkte u terecht op dat
de vernieuwers het contact met een
deel van het volk hebben verloren.
Zij staan dus in feite op precies het
zelfde vlak als hun behoudende col
lega's. Zij zoeken dat contact met het
volk net zo min als zij. De mens in
zijn eigenheid heeft hun werkelijke
interesse totaal niet. „Pastorale zorg"
is een woord dat alleen maar voort
durend terugkomt op vergaderingen,
in krantenverslagen
U vond het een teleurstelling dat
tegenstanders van dr. Simonis te wei
nig in discussie gingen met zijn aan
hangers; maar is er wel een echte
tegenstelling' Streven beide partijen
niet volop naar eigen gelijk en macht
hebben over andermans gedachten?
Is bii beide partijen de angst en het
wantrouwen niet even groot? Heb
ben beide groepen niet evenveel re
den tot paniek?
Trouwens, wat maakt het voor de
massa-mens uit of er een al of niet
behoudende bisschop is? Van hun
bestaan merk je in feite niets, net
zo min als je in een parochie iets
merkt van het bestaan van geeste
lijke leiders. Het enige echte „con
tact" met de kerk is voor de meeste
mensen: 1 een eventuele doop van
een kind, 2 dat je een kerkdienst,
kunt krijgen bij een huwelijk (waar
bij meestal de pastoor de liturgie
vaststelt), 3 dat zij bij een stervende
komen als je er dringend om vraagt,
en dat ze je als ze 't niet vergeten
ook nog wel willen begraven.
That's allVerder schijnen ze 't al
leen maar druk te hebben om hun
„beleid in het pastorale werk" vast
te stellen en hun financiën te orga
niseren.
Een priester durft amper nog over
Gods aanwezigheid te praten, mis
schien wel omdat de meesten van
hen niet in staat zijn Hem in hun
persoon aanwezig te laten zijn. Zij
eisen wel dat anderen opzij gaan
voor hun inzichten en argumenten,
maar zij zijn niet bereid dit zelf te
doen als het belang van een mens
dit vraagt, en dat geldt, dacht ik,
ook voor veel vooruitstrevenden.
Men beschouwt blijkbaar iemand met
een ander denkpatroon als een uit
gesproken vijand! Hun christendom
is dan ook niet meer bevrijdend en
hoopgevend.
Ze groeperen zich in bewegingen
als „waarheid en leven", „confron
tatie", „Septuagint" enz. en ze maken
zichzelf en ons wijs dat ze open
blijven naar anderen toe, maar als
Het werkelijk goed was zouden zij
nergens en nooit grenzen mogen
trekken, zelfs niet rond hun „heilige
Roomse kerk". Het gaat om de Waar-
Heid en om de mens die daarnaar
■oekt, niet om een groepje geest-
erwanten, en hun organisatie.
Als de benoeming van dr. Simonis
liet breekpunt wordt voor dit harnas,
zou het wel eens een groot winstpunt
kunnen zijn.
MEJ, T, VAN DAMME
HONTENISSE