BIJNA 100
GUINEE
Grootste
Poolse
haven
opnieuw
plat
FORNAESS BOOS OP SCHAATSPUBLIEK
HARTPATIËNTEN
GAAN ER
HARD TEGENAAN
Malorc
379.-,
Schip door storm
in nood: een
man verdronken
DAGBLAD VOOR ZUIDWEST-NEDERLAND
MARGARINE
DUURDER
MEND /ff
IS dagen
Politieke
storm
na rede
van Nixon
EDITIE VOOR
ZEELAND
WEERBERICHT
Ontslagen
DRIE DODEN BIJ
FABRIEKSBRAND
WIESBADEN
Reisbureau
Truman maakt
het goed
JOHN BRASPENNINCX
Koning
i|P^\ Koning
van de
pfcyrflt van de
kennis-
lit Ife'lll smokke-
koersen
laars
door:
PETER HEERKENS
ZES MAN GERED VAN BRANDENDE DEEN
Visser-
Olie
NEDERLAND STRAKS AANGEWE/EN
OP FRUIT UIT BUITENLAND
Wim Kan tieedt zes
weken niet op
lie jaargang no. 16639
Directeur: Dr. W. A. J. M. Harkx
Hoofdredacteur: L. Leijendekker
Hoofdkantoor: Breda, Reigerstr. 16
Telefoon 22341, Postgiro 1114111
STEM
Maandag 25 januari 1971
Veel wind
Bewolking en hier en daar kans
op regen. Krachtige tot stormach
tige wind.
KANTOREN: GOES, KLOKSTRAAT 1
HULST, STEENSTRAAT 14
TERNEUZEN, NIEUWSTRAAT 9
BERGEN OP ZOOM, ZUIVELSTRAAT 26
OOSTERHOUT, ARENDSTRAAT 14
ROOSENDAAL, MOLENSTRAAT 45
O'an onze redactie buitenland)
CONAKRY/ABIDJAN. Het als
militaire tribunaal fungerende par
lement van de Westafrikaanse staat
Guinee heeft gisteren ongeveer 200
vonnissen geveld waaronder 92
maal de doodstraf tegen blanken en
66 maal levenslange gevangenisstraf
in het proces dat in de afgelopen
dagen is gevoerd tegen personen die
waren beschuldigd van samenzwe
ring tegen het bewind van presi
dent Sekoe Toere.
Be ter dood veroordeelden zullen
waarschijnlijk worden opgehangen.
De legerleiding had dit geëist. Zij
hebben geen mogelijkheid tot gra
tie, omdat president Sekoe Toere
gratieverlening tevoren had uitge
sloten.
finder de tot levenslang veroor
deelden zijn de Westduitse brouwe
rij directeur Adolf Marx en de
aartsbisschop van Conakry, Ray
mond Marie Tsjidimbo.
De Westduitse ontwikkelingshel
per Seibold, die vorige week in de
gevangenis zelfmoord zou hebben
gepleegd, is postliuum tot dezelfde
straf als Marx veroordeeld.
De vonnissen werden tijdens de
massale bijeenkomst in het sport
stadion van de Guinese hoofdstad
Conakry bekendgemaakt. Het ge
beurde werd door de Guinese radio
uitgezonden. Ook werd in het sta
dion de uitwijzing van zestien bui
tenlanders één Nederlan
der, vijf Libanezen, negen Fran
sen en een Spanjaard, bekendge
maakt.
De Westduitse regering verklaar
de In een eerste commentaar op de
vonnissen dat zij vooral wat de twee
Westduitsers betreft diep getroffen
is. West-Duitsland zal alles in het
werk stellen om een revisie van de
vonnissen te verkrijgen.
Ook de secretaris-generaal der
Verenigde Naties, Thant, zette zich
op verzoek der Westduitse regering
ervoor in althans nog het leven van
Maix te redden.
Op de bijeenkomst in het sport
stadion deed een Guinese spreker
zondag een scherpe aanval op West-
Duitsland en de inmiddels naar
Bonn teruggeroepen ambassadeur
Lankes Hij beschuldigde Lankes er
van een aandeel in een complot te
gen Guiner te hebben gehad.
Onder de ter dood veroordeelden
zijn twee voormalige Guinese staats
secretarissen, alsmede enkele in
vloedrijke zakenlieden uit het ge-
b'ed van Kankan, dat 800 km ten
oosfen van Conakry ligt en dat vol
gens de beschuldigden de hoofdstad
van een afgescheiden Guinese staat
had moeten worden.
34 doodvonnissen zijn hij verstek
uitgesproken. De overige ter dood
veroordeelden bevinden zich in
hechtenis.
De doodvonnissen werden als
vaigt gemotiveerd: deelneming aan
een niet-uitgeroepen oorlog, aan
vallen op weerloze steden en dor
pen, massamoord en marteling van
Guinese militairen.
De motivering van de levenslange
gevangenisstraffen was hoogverraad
en spionage, het in gevaar brengen
van de staatsveiligheid, smokkelarij
en speculatie, wapensmokkel en
aantasting van de naam van of sa
menzwering tegen het staatshoofd.
Paus Paulus heeft president Se-
kuu Toere om clementie voor aarts
bisschop Tsjidimbo en de andere
beklaagden verzocht. De paus zei
dit zondag voordat de vonnissen be
kend werden gemaakt.
(Van onze redactie
buitenland)
WARSCHAU —De havenar
beiders van de grootste Pool
se liaveu, Szczecin, zijn sinds
vrijdag in staking.
De trams en bussen rijden sinds
zaterdag niet meer. Volgens som
mige berichten zou er vrijdag al
een algemene staking in Szczecin
zijn uitgeroepen. Uit andere bron
nen is echter vernomen dat de
staking, die in de haven is begon
nen, zich wel tot enkele andere
ondernemingen heeft uitgebreid,
maar niet algemeen is.
De Poolse regering is zaterdag voor
overleg bijeengekomen in Warschau.
Aangenomen wordt dat de stakingen
in Szezesin toen zijn besproken.
De arbeiders van de „Warskf'-werf
waar 12.000 mensen werken hebben
de werf bezet. Langs de hekken heb
ben ze spandoeken opgehangen,
waarop ze laten weten dat het werk
is neergelegd. Zij eisen salarisverho
ging en een complete reorganisatie
van het partij-apparaat, de regering,
en de vakbond. Vorige week is er ook
gestaakt in de havenstad Gdansk,
evenals Szczecin het toneel van bloe
dige onlusten vorige maand.
De correspondenten van de wester
se persbureaus in Warschau hadden
gisteren moeilijkheden met de ver
bindingen naar het buitenland. Toen
ze hun stakingsberichten op de telex
begonnen te zetten werd de verbin
ding verbroken.
Inmiddels is de Poolse minister van
binnenlandse zaken, Kazimierz Swi
tala, zaterdag „met verlof gezonden",
dij zal binnenkort door het Poolse
parlement worden ontslagen.
Het Poolse persbureau PAP heeft
bericht dat Switala zelf om gezond
heidsredenen zijn ontslag heeft aan-
gvraagd. Politieke waarnemers in
warschau vermoeden echter dat het
Ministerie van binnenlandse zaken 'm
^erband met de jongste onlusten in
dolen wordt gereorganiseerd.
idee0 47-jarige Switala is jurist. Van
mod tot 1967 was hij onderstaatsse
cretaris, in 1968 verving hij generaal
Moczar als minister van binnenlandse
zaken. Als zodanig haf hij in opdracht
^an de regering-Gomoeika bevel de
opstand in de Oostzeehavens met wa
pengeweld neer te slaan.
De Poolse premier Pjotr Jarosze-
Tlcz .!?eeft de directies van de in
dustriële ondernemingen in het land
opdracht gegeven om een einde ie
Maken aan de zachte politiek tegen
over onwillige werkploegen.
m een brief, die gericht was aan
zijn ministers en de directies van de
dbneken. schreef de Poolse premier:
«Het is de eerste plicht van de di-
octeuren en het leidinggevende ka-
jerom fjg discipline, orde én rust in
e fabrieken te bevorderen"*
(Zae ook pag. binnen-buitenland I).
h WIESBADEN (DPA) Bij een
briol?" rand in een koelkastenfa-
Dlaat. - Kostheim, een industrie
drie n Wiesbaden, zijn gisteren
D, ~e,so"?n om bet leven gekomen.
tir-S1j f!e schade wordt geschat
i°en mark miy°en en vüftiS mil-
Ard Schenk, de Noor Dag Fornaess en Kees Verkerk (v.Ln.r.) tijdens de ereronde na de Europese schaatskampioenschappen.
Eerst boos, daarna blij. Dat was de
nieuwe Europese schaatskampioen
Dag Fornaess die Ard Schenk (2e) en
Kees Verkerk (3e) achter zich hield.
Boos was hij geweest op het publiek
dat hem tot persona non grata ver
klaarde, nadat Bols uit het toernooi
was gestuurd.
De toeschouwers begonnen te jou
wen als de Noor in de baan kwam en
daar wond Fornaess zich over op. La
ter, na de huldiging, was hij een ziels
gelukkig man. Ofschoon de rancune
blijkbaar niet helemaal verdwenen
was: Fornaess weigerde op een pers
conferentie te komen.
En zo konden de journalisten op
nieuw achter een schaatser aan. Net
als zaterdag, toen Jan Bols doelwit
was van de pers-belangstelling door
diskwalificatie na een overgeslagen
wissel. Nederland kreeg er zijn dra
ma mee in Heerenveen, maar kon al
les bij elkaar toch terugzien op een
geslaagd toernooi, al was van Ard
Schenk iets meer verwacht, met na
me op de 5000 meter. „Ik reed als een
beginne!ing", erkende Schenk.
Zie verder onze sportbijlage.
(Van onze redactie binnenland)
DEN HAAG Vandaag wordt de
margarineprijs met 1 cent per 150
gram verhoogd.
De prijsverhoging, aldus de bond
van Nederlandse margarinefabrikan
ten, is het gevolg van de gestegen
grondstoffenprijzen en doorbereke
ning door de handel van de zoge
naamde bijzondere loonkosten en an
dere distributiekostenstijgingen.
DE WESTDUITSE socialist Hermann
Schmidt heeft in een rapport, dat
in de assemblee van de raad van Eu
ropa is uitgebracht en dat door de
commissie van de niet aangesloten
landen unaniem is goedgekeurd ge
zegd dat de huidige economische, po
litieke en ideologische vrijheid in
Tsjechoslowakije kleiner is dan on
der de laatste jaren van Novotny.
(Van een onzer verslaggevers)
BREDA „Al moet het een
week duren, we blijven staan tot
we een gesprek met de zieken
huisdirectie of de curatoren van
de universiteit hebben gehad".
Dat verklaarde ons de heer II.
S. Fievet, de strijdlustige voor
zitter van de Nederlandse hart
patiëntenvereniging, aan de voor
avond van de al of niet symbo
lische bezetting van de Utrechtse
kliniek voor hart- en vaatziek
ten, die voor vandaag beraamd
Is.
De heer Fievet herhaalde zijn
al eerder gegeven verzekering dat
zijn organisatie geen illegale da
den zal bedrijven. „Als we de hek
ken gesloten vinden, gaan we
niet kraken. Maar we zullen aan
de ingang blijven staan tot we
een gesprek hebben gehad".
Het staat intussen wel vast dat
de hartpatiëntenvereniging met
deze actie een maximale publici
teit zal krijgen. Aangenomen
wordt dat er ongeveer honderd
medische studenten en enige tien
tallen hartpatiënten die zich
uiteraard zullen moeten ontzien
aan zullen deelnemen.
Voordat het ultimatum zaterdag
om middernacht verstreek had de
heer Fievet nog een expresbrief
van de directie van het Acade
misch ziekenhuis gehad, waarin
stond „dat het tijdstip van de her
opening van de kliniek zich thans
niet in redelijkheid laat voorspel
len", maar dat alles in het werk
zal worden gesteld om de inrich
ting weer te laten functioneren.
Daartoe dient echter eerst een
specialistenteam te worden samen
gesteld.
De heer Fievet gaf ais com
mentaar dat men nu wel z'n best
gaat doen, maar dat dit al tien
maanden geleden had kunnen ge
beuren. Bovendien doet zich thans
in Arnhem eveneens een geval
voor van organisatorische conflic
ten, waardoor een bewaakt cen
trum voor acute gevallen bij het
gemeenteziekenhuis leeg staat.
„Al die competentiekwesties
worden ir feite uitgevochten ten
koste van de hartpatiënten",
aldus de heer Fievet.
Van de zijde van de Utrechtse
politie wist men ons gisteravond
te verzekeren, dat er voorlopig
hoogstens een verhoogde waak
zaamheid in acht zal worden ge
nomen. De situatie bij het stads
en academisch ziekenhuis in
Utrecht is zo, dat door het simpel
sluiten van hekken het terrein ge
heel afgesloten kan worden. De
Utrechtse politie zal dan pas in
het geweer komen, als daarom van
de zijde van het bestuur van het
ziekenhuis zal worden gevraagd.
Gistermiddag is er overleg ge
weest tussen directie en bestuur
van het stads- en academisch zie
kenhuis in Utrecht. Naar van be
voegde zijde wordt aangenomen,
is het resultaat van dit overleg ge
weest dat de hekken bij mogelijk
„gevaar" zullen worden gesloten.
(ADVERTENTIE)
(volledig verzorgd)
VROOM DREESHIANN
KANSAS CITY (Reuter) De
Amerikaanse oud-president Harry
Truman, die vorige week donderdag
met een ingewandsontsteking in een
ziekenhuis in Kansas City werd op
genomen, maakt het tamelijk goed.
Zijn behandelende geneesheer, die dit
gisteren bekendmaakte, zei dat de
86-jarige oud-president weliswaar
weinig eetlust toont, en de afgelopen
nacht weinig had geslapen, doch dat
zijn toestand „tamelijk goed" ge
noemd mag worden.
Morgen begint De Stem met een serie artikelen over de wielrenner die
naam maakte als „de man met de verschrikkelijke demarrage" en die als
smokkei-baas weeklonen uitdeelde van 60.000. De man die hij de be
roepsrenners 139 koersen won en als smokkelaar een kapitaal verdiende.
„Toenz e me in 1941 arresteerden zei ik: oké, ik wil mijns pijt betuigen.
Ik geef alles aan de staat. Ga het geld maar bij me thuis halen, maar neem
wel een vrachtwagen mee. Ze moesten het er met kruiwagens uithalen. He
had 200.000 aan munten ingemetseld in de kelder". De coureur John
Braspennincx won ooit 5 koersen binnen 8 dagen. Hij werd driemaal
kampioen van Nederland. „Er is geen koers in Nederland of ik won 'm.
Enne, zonder doping. Ik reed op eieren mee spek. Hoe 'n perventientje eruit
ziet weet ik nou nog niet". In een interview met onze sportredacteur Peter
Heerkens, blikte John Braspennincx terug op zijn leven. Vanaf morgen
dagelijks op de eerste sportpagina van De Stem.
(Van onze redactie binnen- en buitenland)
LONDEN/GRONINGEN/NEW HAVEN Twee Nederlanders
worden sinds het weekeinde op zee vermist en zijn waarschijnlijk ver
dronken.
De tien bemanningsleden van het Nederlandse motorschip „Harbo'% dat
gisteren in het Kanaal ten zuiden van Wight in moeilijkheden raakte, zijn in
veiligheid. Naar één opvarende wordt nog gezocht.
Vier bemanningsleden van de „Har-
bo" zijn aan boord gebleven. Het
1.933 ton metende schip, dat slagzij
maakte, is door de Duitse sleepboot
„Pacific Glory" op sleeptouw geno
men. Negen opvarenden zijn aan
boord van het Duitse schip „Hermes"
gegaan.
De „Harbo" was met een lading
stalen buizen op weg naar Cuba. Het
raakte bij de zware storm van afgelo
pen nacht in moeilijkheden en kreeg
met zware slagzij te kampen.
Tussen Den Helder en Huil op de
Noordzee is gistermiddag het Deense
bot" zijn aan boord gebleven. Het
schip „Germ" (296 ton) in brand ge
raakt als gevolg van een explosie. De
zes bemanningsleden zijn van boord
gehaald; vier door de Duitse reddings
boot Diedrich Ollendorff en twee
door een helikopter van de marine
luchtvaartdienst.
De 52-jarige inwoner van Usquert
H. J. Boersema is zaterdagavond ver
dronken tussen Schiermonnikoog en
Rottumeroog. De man, die loodgie
ter van beroep was, ging wel meer
voor zijn genoegen vissen met de 76-
jarige oud-visser S. Teerling uit Us
quert. Toen het eb werd, raakte diens
bootje, de VQ 1, vast. Nadat 's avonds
het tij was veranderd, kon het bootie
weer varen.
Schipper Teerling verklaarde te
genover de rijkspolitie te water dat
de heer Boersema het anke? zou lich
ten. Hij struikelde over een touw en
sloeg overboord. De heer Teerling
heeft gepoogd hem te redden doch
zonder succes.. Ook het zoeken bleef
zonder resultaat.
Schipper Teerling bracht de uach!
op de Waddenzee door en voer gister
morgen naar Noordpoldérzij] en
waarschuwde de rijkspolitie te water
Een politieboot uit Delfzijl evenals
een vliegtuig van de marine lucht
vaartdienst hebben gistermiddag naar
de vermiste man gezocht, doch niets
waargenomen.
De 23.665 ton metende tanker Esso
Gettysburg is zaterdag bij de ingang
van de haven van New Haven (Con
nectieut) aan de grond gelopen, waar
door duizenden liters olie in zee te
recht zijn gekomen.
EEN ZOON van de opperbevelheb
ber van de Franse troepen in Tsjaad,
de 24-jarige B. Cortadellas is bij een
gevecht tegen „een bende opstande.
lingen" ernstig gewond.
KAPPELLE Het ziet er naar uit dat reeds in het komende seizoen de
Nederlandse fruitproductie niet meer voldoende zal zijn om te voldoen aan
de binnenlandse vraag. Nederland loopt in de EEG voorop met het rooien
van de fruitbomen en een derde van het fruitareaal gaat hier verdwijnen.
Wanneer in de overige EEG landen de zaak even drastisch zou worden aan
gepakt als in Nederland zouden de moeilijkheden snel zijn verdwenen.
Dit zij de heer L. Osinga ing. van de N.F.O., in een vergadering van de
afdeling Kapelle-Biezelinge en omgeving van de Nederlandse Fruittelers
Organisatie, in de tuinbouwschool van Kapelle.
(Van onze correspondent)
WASHINGTON President
Nixons' toespraak (de State of the
Union) over de regeringshervormin-
gen in de V.S. heeft in het Ameri
kaanse congres een storm veroor
zaakt. In zijn toespraak zei Nixon
het plan te hebben het aantal Ame
rikaanse ministeries van 12_ tot _8_
terug te brengen. Ook kondigde hij
aan de financiële positie van de
afzonderlijke staten te willen verbe
teren door de „States" in de federa
le schatkist voor het bedrag 16 bil
joen gulden mee te laten delen.
De democratische afgevaardigde
van Califonia, Holifield, meende dat
Nixons „grootse plan" naar politieke
bijbedoelingen riekte. Volgens hem
probeert Nixon het congres in een
defensieve positie te brengen, het
geen Nixon bij de volgende presi
dentsverkiezingen in 1972 goed van
pas zou komen.
Welingelichte kringen in Washing
ton zeiden dat president Nixon over
het hele land een reclamecampagne
zal gaan opzetten om steun voor zijn
hervormingsvoorstellen te vindea
De democratische fractie in het con
gres is zich inmiddels ervan bewust
geworden dat zij zich niet al te fel
tegen het plan voor een verdeling
van de federale gelden kan opstel
len. Onder de Amerikaanse bevol
king geniet dit idee voor de verde
ling van federale gelden grote sym
pathie. In Washinton gelooft men
evenwel niet dat Nixons beide voor
stellen dit jaar het congres nog zul
len passeren.
Hoewel de situatie in het congres
nog verward is, menen waarnemers
dat zowel de democratische als de
republikeinse regeringspartij voor
en tegenstanders van de initiatieven
in hun gelederen hebben.
AMSTERDAM (ANP) Met in
gang van 1 februari zal Wim Kan
zijn toernee op medisch advies voor
zes weken onderbreken. Hij heeft
dan een half jaar waarvan vier
maanden in het nieuwe De La Mar-
theater in Amsterdam onafgebro
ken voor uitverkochte zalen opgetre
den.
