Stirling
motor
nieuwe
uitvoering van oud principe
Schmelzer vraagt DS'70
duidelijker uitspraken
Profiteer nu
van de
hoge rente bij
de ABN
MANN
V
BIJNA GEEN GERUIS EN WEINIG ONDERHOUD
Kans op overheveling
Rij npoortha ven
naar Maasvlakte
7%
7-8%
7Wo
8%
Algemene Bank Nederland
hoofdpijn?
kiespijn?
pijnstillers
RIJNMONDGECOMITEERDE
K VP stelt D '66
vragen over
eventuele
samenwerking
BONN ONT
VING
INLICHTINGEN
OVER AAN
SLAG
BELASTINGEN EN OVERHEIDSUITGAVEN
Pravda klaagt over
migratie in
Russische bedrijven
helpen direkt
12.90
binnenland
buitenland
I
ere koffie!
MOTOR
VERMOGEN
WARMTE
Jongelje had nog
nooil
van God gehoord
Nieuive rijksdaalder
niet uit circulatie
spaardeposito - twee jaar opzegging
spaardeposito met oplopende rente -
twee tot vier jaar opzegging
spaardeposito - drie jaar vast
spaardeposito - vier of vijf jaar vast
Uw geld floreert ook bij kortere opzegtermijnen:
de rente bedraagt dan 41/2 tot 6% bij de ABN.
papier
ooej= uw pen
PZEM-onderzoek
rlichtings-
imatuur
mpleet met starter
voorschakelappa-
it. De 40 Watt buis
!0 cm. lang) geeft
i goed gespreid en
Ider licht.
DONDERDAG 21 JANUARI 1971
i
tine Dessert Z.58
(Van een onzer verslaggevers)
EINDHOVEN. In de gehele wereld kampt men met het pro
bleem van de luchtverontreiniging. Niet in de laatste plaats zijn
uitlaatgassen van auto's daarvan de oorzaak. Met name in de grote
steden vormen deze gassen een bijna tastbaar probleem. In de
auto-industrie wordt dan ook naarstig gezocht naar oplossingen.
In Japan en de Ver. Staten zoekt men het voorlopig in de „lood
vrije" benzine.
Het is daarom opmerkelijk dat juist Philips momenteel op de inter
nationale autosalon te Brussel de aandacht trekt met een verder ontwik
kelde Stirlingmotor, vroeger ook wel hetclucht-motor genoemd. In tegen
stelling tot de bestaande typen diesel- en benzinemotoren, waarbij in
wendige verbranding van het gasmengsel in de cylinder plaatsvindt,
maakte de Stirlingmotor gebruik van uitwendige verbranding.
U.S.S. in Zweden. In Amerika
heeft General Motors de rechten.
De bus op de Brusselse autosa
lon is uitgerust met een motor die
een vermogen ontwikkelt van 200
pk bij 3000 toeren per minuut.
Tijdens het proef programma wordt
echter gestart met het halve ver
mogen (100 pk bij 3000 toeren). In
een later stadium zal het vermogen
worden afgesteld op 165 pk. De
algemene uitvoering van de bus is
berekend op dat vermogen.
Deze uitwendige verbranding
kan tot resultaat hebben dat zeer
schone uitlaatgassen verkregen
worden, ook als vaste brandstoffen
worden gebruikt. De uitlaatgassen,
die de door Philips ontwikkelde
Stirlingmotor produceren, bevatten
tien tot duizend maal minder ver
ontreiniging door uitlaatgassen dan
conventionele motoren. Het is te
verwachten dat in de nabije toe
komst de nu ontwikkelde Stirling
motor toepassing zal vinden in
bussen en vrachtwagens. Wat spe
cifiek vermogen en rendement be
treft is deze motor te vergelijken
met een dieselmotor. De Stirling
motor is niet alleen schoon, maar
bovendien door een perfecte uitba-
lancering bijna trillingsvrij. Voorts
maakt de motor haast geen geruis
en eist weinig onderhoud. De
nieuw ontwikkelde motor kan op
elke gasvormige en vloeibare
brandstof werken, terwijl ook an
dere warmtebronnen, zoals zonne-
energie, kern-energie en warmte
buffers kunnen worden aange
wend.
Door de constructie is het bij de
Philips Stirlingmotor mogelijk op
een laag toerental een goede trek
kracht te krijgen, zodat in feite
minder versnellingen bij toepas
sing in de auto-industrie nodig
zijn. Naast auto's denkt men ook
aan toepassingen in de scheep
vaart, de bouw en recreatieve
sfeer (in verband met het geringe
lawaai).
Het principe van de Stirlingmo
tor is al bijzonder oud. De man
naar wie de motor genoemd is,
Robert Stirling, beschreef het sys
teem reeds in 1816. Sindsdien is de
motor in de belangstelling blijven
staan door zijn eigenschappen van
geluidloosheid, trillingsvrij zijn en
gebruik van verschillende brand
stoffen en de lange levensduur.
Praktische toepassing bleef de
moeilijkheid.
Philips bekijkt de motor sinds
1938. Uit die motor ontstond de
koudgaskoelmachine in 1955. Voor
de toepassing in de auto-industrie
heeft met name ir. R. Meijer van
het Philips-Iaboratorium zich ver
dienstelijk gemaakt. Momenteel is
Philips in staat om motoren te
maken met een vermogen van 500
pk per cilinder. Ook in de lagere
vermogens wordt de ontwikkeling
van Stirlingmotoren voortgezet.
De huidige motor is opgebouwd
volgens het „verdringer"-principe.
De tweede generatie zal volgens
het „dubbel-werkende" principe
worden uitgevoerd. Deze laatste
motor zal toepassing moeten krij
gen in de personenauto-industrie.
Hierbij is men echter nog pas in
het laboratoriumstadium.
Philips is niet van plan een au
to-industrie op te zetten. Voor de
produktie heeft Philips licentie
overeenkomsten in Europa met
M.A.N.-M.W.N. (Duitsland) en het
De Stirlingmotor werkt volgens
dit principe: een gas (Philips ge
bruikt helium) wordt in een geslo
ten circuit heen en weer geschoven
van de ruimte met een constante
hoge temperatuur, naar een ruimte
met een constant lage tempera
tuur en omgekeerd door een ver-
dringer. Warmte wordt afgegeven
en opgenomen. Om niet tot onnodi
ge verspilling te komen is tussen
de twee ruimtes een generator ge
plaatst. Dit verdringer-systeem
voor periodieke verhitting en af
koeling van het gas wordt met
behulp van een drijfwerk gecom-'
bineerd met een zuigersysteem dat
het gas comprimeert als het zich in
de warme ruimte bevindt en laat
expanderen als het in de koude
ruimte is. Doordat het comprime
ren bij een lagere temperatuur
plaatsvindt dan het expanderen
ontstaat een arbeidsoverschot.
De perfecte regenerator die
beurtelings warmte opslaat en
weer afgeeft is een vinding van
Philips. Eveneens een originele
vinding is het ruit-drijfwerk waar
door de zuiger en de verdringer
hun bewegingsspel correct uitvoe
ren. Bij de constructie worden alle
delen van de verdringer en alle
delen van de zuiger precies even
zwaar gemaakt. Met de juiste con
tra-gewichten wordt ervoor ge
zorgd dat het zwaartepunt van het
geheel precies stil staat. Vandaar
de geruisloosheid en het opvallend
trillingsvrij zijn.
Het grote verschil luchtveront
reiniging wordt bereikt door het
terugdringen van de „uitademing"
van stikstof (tienmaal minder) en
koolmonoxyde (reeds vele tiental
len malen minder).
De Stirling-motor is verrassend trillingvrij en geruisloos.
ROTTERDAM (ANP) Volgens
de Rijnmondgecommitteerde J. de
Jong (Milieuhygiëne) is het niet
onmogelijk dat de tussen Hoek van
Holland en Maassluis geplande Rijn
poorthaven (containeroverslag en
passagiersterminal) op de Maasvlak
te zal worden aangelegd, indien de
vestiging van een Hoogovenbedrijf
op de Maasvlakte definitief zal wor
den afgewezen.
De heer De Jong heeft de indruk
dat in kringen van het Rotterdamse
gemeentebestuur en de regering al
met deze alternatieve oplossing voor
de Maasvlakte rekening wordt ge
houden. De „overheveling" van de
Rijnpoorthaven naar de Maasvlakte
zou, volgens de heer De Jong, uit
financieel oogpunt weieens aantrek
kelijk kunnen zijn. De aanlegkosten
van de haven tussen Hoek van Hol
land en Maassluis werden aanvanke
lijk begroot op 170.000.000 gulden,
maar volgens voorzichtige schattin
gen zouden deze thans al rond de
300.000.000 gulden bedragen. De
aanleg van een haven naar het ont
werp van de Rijnpoorthaven op de
Maasvlakte zal aanzienlijk goedko
per zijn, aldus de Rijnmondgeeom-
mitteerde. Hij zei een en ander in
Hoek van Holland tijdens de eerste
van een serie van drie hearings, die
het openbaar lichaam Rijnmond over
een eventuele vestiging van Hoogo
vens op de Maasvlakte heeft georga
niseerd.
Rijnmondgecommitteerde De Jong
verklaarde in Hoek van Holland
verder, dat op het ogenblik tussen
rijks-, provincie en Rijnmond op
verzoek van het openbaar lichaam
besprekingen gaande zijn over
alternatieve bestemming voor de
Maasvlakte. De gemeente Rotterdam
(Van onze parlementaire redactie)
DEN HAAG De KVP heeft
gereserveerd gereageerd op de uit
nodiging van D'66 om de mogelijk
heden van een samenwerkingsver
band te bespreken. In antwoord op
de uitnodiging van D'66 schrijft het
KVP-bestuur eerst te willen weten
wat D'66 verstaat onder „doorbre
king van de partij politieke verhou
dingen", zoals gesteld in een resolu
tie van D'66 op 20 december.
De KVP wil ook weten in hoever
re het hoofdstuk „bestuurlijke ver
nieuwing en democratisering" van
het gemeenschappelijk urgentiepro
gram van de KVP, AR en CHU
tegemoet komt aan de eisen die D'6(
op dit terrein stelt. Bij een bevredi
gend antwoord op deze beide vragen
is de het KVP -bestuur graag bereid
tot een gesprek met D'66. Het par
tijbestuur van de KVP herinnert
ook nog aan de gezamenlijke ver
klaring van KVP. AR en CHU dat
men zal onderzoeken of het moge
lijk is vóór de verkiezingen op basis
van program vergelijking en op voor
waarde van wederkerigheid tot een
uitspraak te komen over samenwer
king met andere partijen in een
nieuwe regering.
wil, zoals bekend, op dit ogenblik
niet spreken over alternatieve oplos
singen, omdat zijn beleid alleen ge
richt is op het aantrekken van een
Hoogovenvestiging op de Maasvlak
te. Overigens lekte enkele dagen
geleden wel uit dat in de raadscom
missie voor de haven wel degelijk
een alternatieve oplossing ter sprake
is gekomen, namelijk de vestiging
van een grote olie-terminal op de
Maasvlakte. De alternatieven, die in
het overleg tussen rijk, provincie en
Rijnmond ter sprake zijn gekomen,
zijn o.a.: containerhavens, olie-ter
minal en andere overslagbedrijven.
LEEDS (AP) Een jongen
van negen jaar oud, die gezien
had boe zijn moeder was dood
gestoken, werd afgewezen als ge.
tuige omdat hij nog nooit van
God gehoord had.
De jongen, David Pinder ver
klaarde dat hij op school geen
godsdienstonderwijs had gehad,
nooit de bijbel had gelezen en
nog nooit naar een zondagsschool
was geweest.
De rechter zei dat hij niet kon
getuigen omdat getuigen moeten
worden ingezworen, zo wil de
wet het. „Als een jongen nog
nooit van de almachtige God
heeft gehoord dan is het nodeloos
om hem in te zweren. In zulk
een geval zal hij niet worden op
geroepen."
En zo begon het proces tegen
de 30-jarige beklaagde, Robert
Cochrane, zonder dat er een
ooggetuige bij was.
BONN (AP) De Westduitse re
gering heeft gisteren in de Bondsdag
geweigerd inlichtingen te verschaffen
over de aanslag die zou zijn beraamd
op het leven van bondskanselier Wil
ly Brandt tijdens diens kerstvakantie
in Kenya.
Minister zonder portefeuille, Horst
Ehmke, verklaarde dat de Bondsdag
commissie voor staatsveiligheid zal
worden ingelicht. Ehmke gaf toe dat
de regering in Bonn inlichtingen had
ontvangen over een aanslag op het
leven van de Bondskanselier.
Volgens Westduitse zegslieden zou
Londen, Bonn op de hoogte hebben
gesteld van een mogelijke aanslag,
nadat Engelse geheime agenten had
den ontdekt dat rechtse kringen uit
West-Duitsland contact hadden ge
zocht met extremistische figuren in
Kenya.
(Van onze parlementaire redactie)
DEN HAAG KVP-fractieleider
Schmelzer meent dat er „nog geen
verstandig woord mogelijk is" over
de vraag of de nieuwe partij DS'70
van dr. W. Drees jr. in een volgend
kabinet vertegenwoordigd kan zijn.
Er is eerst meer duidelijkheid nodig
over de uitspraak van DS'70 inzake
een verlaging van de belastingdruk
en een beperking van de stijging
der overheidsuitgaven door bezuini
gingen op onder meer ontwikke
lingshulp, subsidies en ruilverkave-
lingswerken.
„Wij hebben onze twijfels over
die punten", zei drs. Schmelzer gis-
'Gn °P een persconferentie. Hij
achtte het bereiken van overeenstem
ming mei DS'70 na de verkiezingen
„niet ondenkbaar", maar DS'70 „zal
zich dan eerst concreter over een
aantal zaken moeten uitspreken"
ni?® KVP-fractieleider vond dat
US 70 als een serieuze, eerlijke
groep op een of andere manier bij
veel mensen nogal aanslaat. „Men
krijgt grond aan de voeten, al is het
r,n'et duidelijk waar die grond
h'vf3', Schm®lzer denkt dat men
'1 DS'70 vooral ontevreden oud-
rvdA'ers aantrekt en wellicht ook
mensen uit de VVD en D'66. Mis
schien werft men ook enige aanhang
uit de drie christelijke partijen,
maar dan toch in de geringste mate,
omdat kiezers uit die krmgen een
stuk levensbeschouwelijke achter
grond aanwezig willen zien.
Drs. Schmelzer beschouwt intus
sen de uitspraak van dr. Drees jr.
over het veertig jaar achter lopen
van de drie christelijke partijen als
een misser, die op geen enkele
wijze op de werkelijkheid steunt.
Het is een partijpolitieke uitspraak
die me niet aantrekt, aldus drs.
Schmelzer.
Over de opwekking van CNV-
voorzitter Lanser voor vorming van
een kabinet van KVP, AR, CHU en
PvdA zei drs. Schmelzer, dat die
oproep vooral gericht is tot de zich
DEN HAAG (ANP) Momenteel
zijn er meer dan 6,5 miljoen nieuwe
nikkelen rijksdaalders in omloop.
Maar het onttrekt zich aan de waar
neming, in hoeverre het publiek deze
munt ook werkelijk gebruikt.
Aldus heeft minister dr. H. J. Wit-
teveen van Financiën meegedeeld in
antwoord op schriftelijke vragen van
het Kamerlid N. Verlaan (Boeren
partij). Gevraagd was of het waar is,
dat het publiek, vanwege de grote
gelijkenis van de nieuwe rijksdaalder
met de nikelen gulden, het muntstuk
onvoldoende zou willen gebruiken.
Het wordt niet overwogen om het
nieuwe muntstuk uit de circulatie te
nemen, aldus deelde de bewindsman
mede.
isolerende PvdA. Als de PvdA zich
blijft uitsluiten en andere partijen
het land wel willen regeren, dan
zullen ook grote aantallen werkne
mers zoveel gezond verstand hebben
die partijen te steunen, aldus drs.
Schmelzer.
MOSKOU (AFP „De migratie
van arbeiders veroorzaakt jaarlijks
een verlies van verscheidene miljar
den roebel voor de Russische econo
mie", zo schrijft orgaan van de com
munistische partij in de Sowjet-
Unie, Pravada.
De econoom Boldyrev preciseert,
dat om de drie a vier jaar het
personeel van de Russische onderne
mingen geheel vernieuwd is. Boldy-
rew geeft als reden voor deze mi
graties op het beleid dat gericht is
op de grotere ontwikkeling van ze
kere takken van de industrie ten
opzichte van andere takken, die af
gestemd is op de behoeften van het
land. Andere factoren zijn volgens
Boldyrew de ongelijkmatigheid van
de wetenschappelijke en technische
vorderingen bij de produkten en de
wanverhoud|ng tussen koopkracht
en produktiviteit in de collectiitve
landbouwbedrijven.
(ADVERTENTIE)
Briefer .vui Jczt ruoriek moeten met vol
ledige naam en aores worden ondertekend. Bij
oublicatre zuiien deze vermeld worden. Slechts
bij noqe uitzoi.oerinq za' van deze regel wor
den atqeweken Naam en adres zijn dan bij
de *eaactie oekeno Publicatie van brieven
'verkort of onverkort* betekent niet dat de
redactie het ip alle qevallen eens is met in-
noud, c.q. strekking.
„Na via de pers kennis genomen
te hebben van de activiteiten tij
dens de recente statenvergadering
en met name die betreffende de
PZEM, waarin hij een belangrijke
positie bekleedt, bestaat bij ons, als
zijn partij- en geloofsgenoten, de be
hoefte hem publiekelijk de volgende
vraag te stellen: is hij van mening
dat hij op deze wijze handelt volgens
de beginselen van zijn geloof en zijn
partij?
Indien hij deze vraag met „ja" zou
beantwoorden, kunnen wij Goc'
slechts bidden u deze dwaling te
vergeven, want wij hebben sterk d"
indruk dat hij op allerlei manieren
heeft gepoogd een eerlijk onderzoek
naar de gesignaleerde onregelmath -
heden te voorkomen. Wij vrezer
dat zelfs het nu ingestelde onder
zoek slechts een te klein deel vai
de hele zaak betreft. „Ik zal nic
rusten voor volledige duidelijkhe
is verkregen", heeft hij dramatisc!
uitgeroepen, maar tegelijkertijd heef'
hij vertwijfelde pogingen gedaan om
te voorkomen dat die openheid al n
volledig zou zijn. Waarom niet d
reet een aanklacht ingediend teger
het dagblad welks publicaties dor
het college waarvan de hr. Kalland
voorzitter is, lasterlijk werden
genoemd?
Laster is een bij de wet strafbare
zaak. Het volgen van deze procedw
lag dus het meest voor de hant'
Waarom heeft hij de mogelijkheid
niet aangegrepen om de onafhanke
lijke rechter over deze zaak te laten
beslissen? Ook de instelling van een
onpartijdige commissie van onde
zoek, waarom werd gevraagd vanu
het bestuurscollege waarin ook
zitting hebt, wijst hij met gebruik
making van wazige en aanvechtbar
argumenten van de hand. Hij be
toogt dat dit thuishoort binnen he'
dagelijks bestuur van de PZEM
Daarmee wekt overigens bij het
krantenlezende publiek de indruk,
dat u, koste wat het kost, de belang
rijkste beslissing in deze zaak, na
melijk over de wijze waarop het
onderzoek moet worden gevoevc.
binnen de kringen van beschuldig
den wilt houden.
Immers, er ligt een beschuldiging
tegen de directeur van de PZEM
Het dagelijks bestuur, waarvan hij
voorzitter is, verklaart aanvanke
lijk dat er niets is gebeurd waarvan
het niet op de hoogte was, en zelfs
dat alles de volle goedkeuring var
dit bestuur had. Een latere verkla
ring, dait er feiten aan het licht zi1
gekomen waarvan hij niets wist, on1-
slaat hem niet van zijn medeverant
woordelijkheid, die hij terecht ook
wilt dragen.
Het is juist dat de heer Kaland de
nadruk legt op het dragen van die
verantwoordelijkheid. Maar juist dan
worden pogingen om de behandeling
van een en ander binnen zijn eigen
machtsbereik te houden, in de oge:
van het publiek zo snel verdach'
Zo'n gang van zaken doet ons vrc
zen dat er waarheid zou kunnen
schuilen in de geuite beschuldigin
gen.
Deze vrees wordt niet weggenomen
door een onderzoek als tihans ingf
steld zal worden, waar alleen cl
administratieve neerslag van de he
aan kr'tiek onderhevige gang vai
zaken, onderzocht zal worden.
Nog steeds heeft de heer Kaland
de kans om via 'n andere wijze van
onderzoek alle twijfels te laten wee
nemen en inderdaad de volledige
duidelijkheid te geven die hij ze!'
zegt te willen.
Iedere twijfel, dat de zaken di
krom zijn reohtgebogen word er
moet uit de wereld worden gebar
nen.
Tenslotte: mochten er inderdas'
fouten zijn gemaakt, dan past be
rouw de christen beter dan volhai
den in het kwaad
MIDDELBURG
ENKELE VERONTRUSTF
MEDECHRISTENEN
(Naam en adres van de inzenders
zijn de redactie bekend. De dooi
hen aangevoerde motieven om ano
niem te mogen blijven, meenden wij
te moeten respecteren. Dat neem:
niet weg dat wij ook begrip hebben
voor het standpunt van de hee'
Kaland dat hij geen commentaar
wilde leveren omdat hij vindt dat
als christenen zich tot christenen
wenden dit juist daarom met open
vizier dient te gebeuren. Overigens
verwijzen wij naar onze eerdere be
richten over de inschakeling van de
onafhankelijke en onkreukbare Re
kenkamer bij het onderzoek, waar
door toch in belangrijke mate aan
de wensen van de inzenders tege
moet is gekomen. - Redactie).
(ADVERTENTIE)
