politie 175 jaar
Terneuzense
PUZZEL
ECONOIV
Prijz
UITVI
OFFIC
BEGO
LANDBOUW:
SLECHT?
BENELUX-OPENHEID
AMATEUR-HISTORICUS I
RIJ GEMEENTEPOLITIE
J. Donse enige Zeeuw
op Suiker-damtoernooi
HET RE(
zeeuwse nstuif
Ja he, Mte? WiimSfU als ve msr
Imhihhelpenm Awistenwmhij
PevoorrmM Wirjrvis, Vishe! v
M schuwen dis... yt
Jhheur zijn mi toed! t
stad 1
streek
1
Op de schaats
naar België
o
zeeland
Woelige dagen
Politiebureau
Wegpiraat
de toornige tjiftjaf
Afknapper bij
bruiloft
SUSKE EN WISKE
LUCKY LUKE
de daltons in de blizzard
I Aanhoudende dooi
UUIVH1 fllbW Wilt YCVCUt I CI I
VRIJDAG 8 JANUARI 1971
VRIJDAG 8 JANUARI 19
Het kanaal van Sluie
naar Brugge is voor de schaatslief
hebbers opengesteld. Bij de Sluisse
ijsciub kan men weer inschrijven
voor de traditionele internationale
schaatstochten naar Hoeke of Dam
me en zelfs naar Brugge. Bij het vol
brengen van de tocht ontvangt met
een lintje.
Gratis kan er geschaatst worden in
de verlichte Kaai. Men heeft de
kerstverlichting laten hangen en sa
men met vrolijke muziek zorgt dit
voor een feestelijke sfeer.
Ook al gaat het de agrarische
bedrijven niet zo best toch heeft het
centraal landbouwmechanisatiebe-
drijf van Cebeco in Goes in het
boekjaar 1969-70 een omzet bereikt
van ruim 9,1 miljoen gulden. Dat
betekent een omzetstijging van ruim
één miljoen.
De telersvereniging Zuid Beve
land heeft ook een goed boekjaar
1969-70 achter de rug. Bij deze ver
eniging steeg de omzet tot 7.200 ton
aardappelen. Mochten die aardappe
len voor een groot deel opgeslagen
liggen bij particulieren dan is het
voov hen misschien verheugend te
weten dat een anti-spruit-spuitbus
in de handel is om uitbotten te
voorkomen.
Denkt u iets geschikts te heb
ben voor deze rubriek, neem
dan contact met ons op. Schrijl
een brief of een kaartje aan re
dactie dagblad De Stem:
Nieuwstraat 9 Terneuzen
Kromme Weele 4 Middelburg
«iet de vermelding „Zeeuwse
instuif"
ln het uiterste geval, maar dat
mag niet meer dan een uitzon
dering zijn. kunt U ons telefo
nisch bereiken. Ons telefoon
nummer:
in Terneuzen:01150 - 7920
in Middelburg 01180 - 7764
eindredactie
ton koopman
gé van berkei
O
o
De heer P. J. Baert, werkzaam
bij de Terneuzense gemeentepoli
tie en een verwoed amateur-his
toricus, komt de eer toe te hebben
ontdekt dat het 175 jaar geleden
is dat Terneuzen voor het eerst
zijn politie kreeg. Hoewel daar
voor al het burgerlijk gezag ge
handhaafd en beschermd werd
door „heeren dienaars of dienaren
van de baljuw", kreeg ingevolge
de Franse wet van 9 juli 1795 de
officiële aanstelling van „veld-
wagters in alle communen ten
platten-lande" haar beslag.
Naar alle waarschijnlijkheid was
de eerste veldwachter van Terneu
zen ene Andries Douwe, Zijn opvol
ger was Hendrik Verlinde, die in
1799 zijn aanstelling kreeg. Ook na
dat de Fransen op 2 februari 1814
Terneuzen de rug toekeerden bleef
Hendrik Verlinde in functie.
De heer Baert is sinds anderhalf
jaar bezig historische gegevens te
verzamelen over de politie in Ter
neuzen. Daarbij stuit hij meermalen
op feiten die in 1971 een komische
indruk maken. Wat te zeggen bij
voorbeeld van het volgende uittrek
sel van de wet van 28 september
1791 van toepassing op de veld
wachters:
„Zij (de veldwachters, red.) doen,
affirmeeren en deposeeren hunnen
rapporten voor den Vrederegter van
hun canton of eenen van zyne asses-
seurs, of doen hunnen declaratie
voor de een en de andere. Hunnen
rapporten, benevens hunnen declara-
tien, wanneer zy stoffe geven tot
reclamatie van penningen, zullen ge
loof verdienen in Justitie voor alle
delicten dien in de policie van het
platteland vermeld zijn, onverlet
contrarie preuve. Zy zullen verant
woordelijk zyn voor de schaeden,
wanneer zy binnen de vierentwintig
uren geen rapport doen van de de
lieten".
Dat het tekort aan mankracht bij
de politie geen hedendaags probleem
is blijkt uit de woelige meidagen
van 1816 toen buitenlandse arbei
ders, werkzaam aan de indijking
van de schorren in Terneuzen en
Hoek, moeilijkheden veroorzaakten.
Burgemeester De la Fontaine van
Terneuzen vroeg politieversterking
aan bij de officier van justitie te
Goes, maar in plaats van gerechts
dienaren kwamen veertig zwaar be
wapende militairen in Terneuzen om
de orde te herstellen, een daad die
bij het gemeentebestuur en de bur
gerij niet in goede aarde viel.
Ook op het gebied van de dienst
kleding is er in de loop van de tijd
wel een en ander veranderd. In 1818
kostte een „volle kleeding voor de
veldwachters, bestaande in een jas,
een rok, twee pantalons, een vest
van groen laken, twee paren zwart
lakensche slopkousen te zamen twee
en vijftig guldens". De uniformkos-
ten van een politieagent anno 1971
overschrijden het tienvoudige van
dit bedrag gemakkelijk.
Een zeer bekend (en gevreesd)
Terneuzense politieambtenaar was
Cornelis Klaassens, die op 3 februari
1889 de eerste inspecteur van ge
meentepolitie werd, chef van een
korps van drie agenten. Het eerste
politiebureau was een verplaatsbaar
houten wachthuis van drie bij drie
meter op de markt. De kosten wa
ren begroot op driehonderd gulden,
maar omdat de laagste inschrijver
bij de aanbesteding deze som met 85
gulden overschreed werd de gun
ning aangehouden. Later werd de
bouw voor f 365,- uitgevoerd.
„Wegpiraten" waren er in het be
gin van deze eeuw ook al, getuige
een proces-verbaal op 12 juni 1902
opgemaakt door inspecteur C. Klaas-
sen wegens het berijden van een
motorrijtuig met een grotere snel
heid dan 20 km. per uur: „Als toen
is mij gebleken dat met een mecha
nisch rijtuig (een automobiel) op
den provincialen steenweg van Ter
Neuzen naar Axel met eene snelheid
werd gereden van ruim 600 meter
per minuut. Zelf bereed ik een rij
wiel en reed zo hard ik kon hem
achterna daar hij met veel te groote
snelheid reed, om hem eenige tijd in
't oog te kunnen houden".
Hoe goed de verhoudingen tussen België en Nederland in Benelux-
verband zijn en hoe graag met name de stad Antwerpen toehoorders vanuit
Zeeuwsch-Vlaanderen bij zijn (openbare) gemeenteraadsvergaderingen heeft,
werd een dezer dagen duidelijk geïllustreerd door een weigering van de
stad Antwerpen om in het vervolg Nederlandse persvertegenwoordigers i.e.
verslaggevers van De Stem uit te nodigen voor de raadsvergaderingen van
deze stad, waarbij het kan toch niet ontkend worden ook Zeeuwsch-
Vlaanderen wel een zeker belang heeft. We willen u dit staaltje van „op
rechte" Benelux-openheid niet onthouden.
Dit was de reactie van de stad Antwerpen op een verzoek van drie tot
vier weken geleden om voortaan raadsagenda's toegestuurd te krijgen (in
Sint-Niklaas wel gebruikelijk):
„We hebben de eer u mede te delen, dat het college van
burgemeester en schepenen in zitting van 4 december 1970
beslist heeft geen gevolg te kunnen geven aan uw verzoek
om in de toekomst een uitnodiging te krijgen voor de open
bare vergaderingen van de stad Antwerpen."
Als antwoord op de vraag wat voor deze beslissing het motief is geweest
kregen we op het stadhuis van Antwerpen de volgende mededeling: „Het is
niet gebruikelijk andere dan plaatselijke pers uit te nodigen. Ik vrees dat
deze beslissing toch wel onherroepelijk is."
Daar sta je dan als Nederlander met alle goede bilaterale bedoelingen.
Een Terneuzense „Bromsnor" uit de vorige eeuw.
De 51-jarige Sassenaar J. Donse
was de enige Zeeuw op het onlangs
gehouden internationale suikerdam-
toernooi. In zijn groep van kampioe
nen van de Nederlandse suikerfa
brieken legde hij beslag op de eer
volle vierde plaats. De heer Donse
won vier partijen, maakte viermaal
remise en verloor slechts één partij.
De Sassenaar is enthousiast over
zijn deelneming aan het Suikertoer-
nooi. „Het was een fantastische be
levenis om met al die internationale
grootheden van de damsport om te
gaan. Ik zal mijn uiterste best doen
om er volgend jaar weer bij te zijn.
Ik heb er ontzettend veel opgesto
ken. 's Avonds speelden we de af
gelopen partijen altijd met de groot
meesters en meesters na. Daar leer
je een heleboel van".
De heer Donse is eigenlijk zo'n
beetje tot zijn eigen verrassing naar
het Suikerdamtoernooi afgevaardigd.
Op zijn sloffen werd hij kampioen
van de Centrale Suiker Maatschap
pij in Sas van Gent. „Het was 38
jaar geleden dat ik voor het laatst
had gedamd toen ik besloot aan de
bedrijfscompetitie mee te doen. Als
jongen van twaalf was ik een vet
woed dammer. Ik speelde aan he:
tweede bord van de damclub ii
Hoek. Later verpandde ik mijn har
aan het voetballen en wielrennen"
Als wielrenner behaalde de heei
Donse een kast vol prijzen met alt
grootste zegepraal in 1938 het kan
pioenschap van Nederland bij
nieuwelingen. Tot zijn 39e jar
voetbalde hij in Corn Boys.
Het Suikertoernooi heeft bij het
de oude liefde voor het dammei
weer wakker geroepen. Die vierd
plaats is me een beetje tegengeval
len. Ik had gerekend op de tweed:
Maar ik ga nu weer hard op dan:
men studeren, want zonder een b(
hoorlijke theoretische kennis kom j
er niet".
De heer Donse is geen lid van ee:
damclub. „Ik weet niet of er
Terneuzen één is. Zo ja, dan woi
ik er meteen lid van". Een van d
lastigste problemen vindt de Sa:
damkampioen het verdelen van zijl
vrije tijd over zijn liefhebberijs:
Want ook de muziek hij speelt
de Sasse harmonie neemt ei
ruime plaats in zijn hart in.
Horizontaal en verticaal dienen
dezelfde woorden te worden inge
vuld. 1. visbeen, 2 maand, 3. pape
gaai, 4. laten zien, 5. man, 6 gevan
genis, 7. zetel, 8. projectiel, 9. deel
van het gezicht, 10. kei, 11 boei, 12.
Europeaan, 13 schoeisel, 14 openbaar
vervoermiddel, 15 vlaktemaat.
OPLOSSIN
aae si 'uis-O II
'SIEEI SI 'JS3 -gi 'uajaii n 'uaajs oï
*3oo *6 'laSon g 'uoorj 'l 'jou 9 '[ajag
*s 'u3u0j 'j 'eje 'jjeeiu 'g 'jeejs *x
Wie lang of kortgeleden in het
huwelijksbootje stapte, weet ervan.
Het is een bijzondere dag of het nu
eenvoudig of pontificaal gebeurt.
Elk bruidspaar verwacht van ieder
een die op die dag in zijn nabijheid
vertoeft, dat hij of zij meedeelt in
de vreugde.
Het is dan ook wel een afknapper,
zo hoorden we van een bruidsmoe
der, als blijkt dat diegenen die
rechtstreeks met de huwelijksinze
gening te maken hebben, zich er
niet zo erg voor interesseren.
Tijdens een „trouwtje" in een
Zeeuws stadhuis had zij zich wild
geërgerd aan de gemeente-ambte
naar die naast de ambtenaar van de
burgerlijke stand toch een belangrij
ke rol in het gebeurde speelt. „Ik
heb de hele tijd", zo vertelde ze,
„tegen het onverschillige gezicht
van die man aangekeken. Hij hing
op zijn stoel en keek of hij zeggen
wou: „Moeten er weer zonodig
twee". Over vakkennis gesproken....
GOES
Grand 20 uur: On her Majesty's
secret service 14 j.
HULST
Stadhuis, Expositie „Kunst in het
klein", de schoonheid van oude te
gels (t.m. 22 jan.) Ma. t.m. vrij.
8.30—12.30 en 13.30—17.30 uur. Zat
en zon. van 1517 uur.
MIDDELBURG
City 20 uur: Thunderball 14 j.
V leeshai stadhuis, Kerstexpositie
van de Zeeuwse kunstkring (t.m. 11
jan.) Open: 1417 uur. Rijksarchief
Expositie „De Zeeuwse boerderij als
monument en als bedrijf" (t.m. 12
febr.) Ma. t.m. vrij. van 9.30—12.30
en van 13.3017.30 uur. Zat. van
9.30—12.30 uur.
ROTTERDAM
De Doelen (Grote zaal) 20.15
uur: Rott. Philharmonisch Orkest
o.l.v. Jean Fournet. Solist: Pinchas
Zukerman (viool). Rott. Schouw
burg 20.15 uur: „Tchao", blijspel,
De heer J. Donse behaalde een
vierde plaats op het Suikerdamtoer
nooi. x-
door het Nieuw Rott. Toneel. Hof.
plein Theater 20.15 uur: Fons Jan
sen met zijn cabaret „3 x Ander
maal". Grote Schouwburg 20.15 uur:
„De Jantjes" door het Amsterdams
Volkstoneel.
Museum Boymans-van Beuningen,
Expositie Salvador Dali (t.m. 11
jan.) Ma. t.m. zat. 1017, zon. 11—
17, Bovendien woe. van 2022 ur.
VLISSINGEN
Aihambra 20 uur: On her Majes
ty's secret service 14 j.
Het Anker Bonedijkstraat 20 uur:
Stichting Filmkring met „Het feest
en de gasten", en „In de ban van
het gebeuren".
ANTWERPEN
Kon. Vlaamse Opera 20 uur: „Ai-
da". Kon. Ned. Schouwburg 20 uur:
..August, August, August" van Pavel
Kohout.
GENT
Kon. Opera 20 uur: De Lustige
boer.
LAr£H NAAR
&AAN, HET IS
HET ZAL
(Van een onzer verslaggeef:
BREDA - TERNEUZEN
de nog gesloten deuren va
warenhuizen waren gisterer
geen horden wachtende huis
wen te zien, gereed voor de
ren op afgeprijsd goed. En tc
de uitverkoop al een beetje bt
nen. Eigenlijk heet de period)
vooraf gaat aan de officiële
verkoop, die op 14 januari bt
voorverkoop. Volgens de Ui
kopenwet 1956 mogen de wi
liers^ in deze periode een s
publiek inlichten over bepr
voordelen.
Maar wie een blik in de kra
werpt of gewoon boodscha
gaat doen, merkt dat de winkc
het begrip „select" ruim intei
teren. Een eigenaar van een
mesmodezaak vertelde ons da
tienduizend brieven had versti
re weten aan alle mensen die
iets bij hem hadden gekocht.
V olgens de wet zijn spet
aanbiedingen te allen tijde ge
1, z?lanS een etalage n
met de indruk wekt, dat er
totale uitverkoop aan de gan
«at precies onder „de int
wekken" verstaan moet wor
zegt de wet niet. De beoorde
?t een winkelier voor bestraf
■n aanmerking komt, wordt o*
InterieurveirnrgTnn
Te'r^T Dr°"kelaar, Zuidzande, tel. O
terneuzen. Zu.dlandstraat 14, tel. 01
IEDERE VRIJDAG KIJKAVOb
Vooruitzichte
voor zaterda
en zondag,
opgesteld do<
het K.N.M.I
donderdag
om 18.00 uu:
Aanhoudend
™"V^NldhX? Cijf6rS
tot 2°rmfntTdag: aanta' uren z°n
ven 'nm-m J fmp'1 tot 5 S^den
sraden bü max.-temp.: 1 to
drofo n j" normaal; kans op
70 procent Va" minstcns 12
etmaal: 40 pr^ent. g6heel
3zondag: aantal uren zon: 0
'«Taf mPaxVl5 graden
normaal tJa ,mp" van ongevi
kans op een dmt bov,en norma
stens 12 uur. an perlode van m
geheel droog etS^ ^7
