MEER LOON OF
MEER HUIZEN?
Welke van de drie?
(Ill)
Verzet tegen bewind
Selassie neemt toe
RAMPALARM IN
FRANKRIJK
DOOR SNEEUWVAL
■ien-ee n-e^
Beëindigingshulp
voor
oudere ondernemers
natuurzuivere pepermunt
binnenland
buitenland
kiez
leien
samen of alleen
DRIE KEER
WILLEKEURIG
NOODTOESTAND IN ERITREA
Vier parken alleen
voor blanken in
Fort Victoria
TAXI-MOORD
Politie start
buurtonderzoek
Eerst bommen
papier
iroor uw pen
Investeringen
Zelfvernietiging
Initiatief-ontwerp
Kamerleden
willen
prinsjesdag
in augustus
Vrouw ernstig
gewond door
messteken
DONDERDAG 31 DECEMBER 1970
Wat hebben we er voor over en voor welke zaken precies,
als we in de periode tot en met 1975 meer en betere
collectieve voorzieningen tot stand willen zien komen?
Dat vragen de drie vakcentrales de leden in het ontwerp-actie-
programma. Om het antwoord op die vraag een beetje te verge
makkelijken zijn in het ontwerpprogramma drie keuzemogelijk
heden aangegeven: drie pakketten voorzieningen, samengesteld
uit onderdelen van de hele lijst van verbetering en uitbreiding
van collectieve voorzieningen, die in het programma is opgenomen.
Nog even de belangrijkste van die
wensen op een rijtje: uitbreiding
van de woningwet- en andere ge
subsidieerde woningbouw; opvoe
ring van de ontwikkelingshulp;
diverse belangrijke maatregelen op
het gebied van het onderwijs; uit
breiding van de technische en finan
ciële voorzieningen op het gebied
van sport, recreatie en cultuur; op
trekking van de belastingvrije voet,
verhoging van de wedde van dienst
plichtigen; verbetering van de soci
ale verzekeringen en (maar dat is
meer een zaak tussen werkgevers
en werknemers) verbetering van de
pensioenen.
Die wensen kunnen niet allemaal
tegelijk in vervulling gaan. Daar
zou een bedrag van 5,5 miljard gul
den per jaar mee gemoeid zijn. Er
is geen kans om dat geld bij elkaar
te krijgen, tenzij iedereen bereid is
af te zien van een stijging van het
reëel en vrij besteedbare inkomen.
Daarom hebben de samenstellers
van het ontwerp-pro-gramma drie
keuzemogelijkheden aangegeven,
die in beginsel wèl kunnen worden
gerealiseerd en waarnaast ruimte
blijft voor een merkbare koop-
krachtvergroting van ieders in
komen.
In het eerste geval gaat
Imen uit van een verhoging
van de belastingdruk met
0,6 punt (in procenten van
het nationaal inkomen).
Dat levert 3,7 miljard op,
waarvan de overheid (bijvoorbeeld)
dit kan doen:
De bouw van 7500 w.w.-wonin-
gen en evenveel andere gesubsi
dieerde woningen meer (650
miljoen)
Opvoering van de ontwikkelings
hulp tot 1,5 pet. van het natio
naal inkomen (675 miljoen);
Optrekking van de belastingvrije
voet (300 miljoen);
Uitgaven voor de regionale ont
wikkeling (285 miljoen);
Bij onderwijs en vorming; extra
verkleining van de klassegrootte
bij kleuter- en lager onderwijs
met 10 pet. (650 miljoen); par
tiële leerplicht voor jongeren tot
en met 18 jaar (500 miljoen);
democratisering van het onder
wijs (640 miljoen).
Voor de nationale .economie be
tekent dit of een daarmee qua om
vang vergelijkbaar pakket:
Een niet geringe inkomens-
herverdeling ten gunste van het
looninkomen (stijging van het
reëel beschikbare loon van 2,3
tot 2,8 pet.);
Een versterking van de prijs-
inflatie met ruim 1 procent per
jaar;
Een vertraging van de jaarlijkse
groei van particuliere investe
ringen met ongeveer 1 procent
en van de nationale produktie
met circa een half procent.
Een tweede mogelijkheid is
2de verzwaring van de be
lastingdruk met 0,45 punt.
De opbrengst is dan 2,5
miljard, waarmee het vol
gende pakket gefinancierd
kan worden:
De bouw van 7500 w.w.-wonin-
gen en evenveel andere gesubsi
dieerde woningen meer (650
joen);
Opvoering van de ontwikkelings
hulp tot 1,3 pet. van het natio
naal inkomen (400 miljoen);
Onderwijs: extra verkleining van
de klassegrootte met 10 procent
650 miljoen)partiële leerplicht
voor jongeren tot en met 18 jaar
(500 miljoen);
Optrekking van de belastngvrtije
voet (300 miljoen).
De consequenties voor de nationale
economie:
Stijging van het reëel besteedbare
inkomen van 2,5 tot 3 procent;
Nauwelijks of geen aantasting
van de groei van de investerin
gen en van de nationale pro
duktie;
Versterking van de prijsinflatie
van 0,9 procent.
En tenslotte mogelijkheid
3 drie, die uitgaat van een
verhoging van de belasting
druk met 0,3 procent. Dat
levert een opbrengst van
1,4 miljard op, waarmee de
overheid niet zo verschrikkelijk
veel kan doen:
De bouw van 5000 w.w.-wonin-
gen en evenveel andere gesub
sidieerde woningen meer (450
miljoen)
Optrekking van de belastingvrije
voet (300 miljoen);
Onderwijs: extra verkleining van
de kiassegrootte met 5 pet. (325
miljoen)partiële leerplicht voor
jongeren (325 miljoen).
De gevolgen:
Stijging van het reëel besteedbare
loon met 2,6 tot 3,1 procent;
Enige extra groei van de inves
teringen en een zeer geringe
aantasting vain groei van de na
tionale produktie;
Versterking van de prijsinflatie
met jaarlijks 0,7 procent.
Er is veel geld nodig voor ver
betering van het onderwijs-
(systeem). Maar hoeveel precies?
Het zijn alle drie min of meer
willekeurige mogelijkheden. De vak
centrales laten de leden alle vrij
heid anders samengestelde pakket
ten te kiezen.
Het woord is nu aan die leden.
Ook aan, wat genoemd wordt, de
andere inkomensgroepen, want die
zullen niet achter kunnen blijven.
En daarna, niet te vergeten, aan de
politieke partijen (verkiezingspro
gramma's!) en aan de overheid,
wier doen en laten de vakbewe
ging kritischer dan ooit wil gaan
volgen.
WILLEM WOLTERS
(Eerdere afleveringen van deze serie
stonden in De Stem van 24 en 29
december.)
BEIROET (AP) De afkondiging van de noodtoestand in een groot ge
deelte van Eritrea heeft internationaal de aandacht gevestigd op de guerrilla
opstand tegen het bewind van de Ethiopische keizer Haile Selassie, die in de
afgelopen vfjf jaar in felheid is toegenomen.
De leiders van het bevrijdingsfront van Eritrea (ELF) beweren, dat een
belangrijk gedeelte van het bergachtige en moeilijk toegankelijke gebied reeds
is „bevrijd". De Ethiopische troepen zouden nog slechts de steden en de be
langrijkste hoofdwegen in liandep hebben.
(Van onze correspondent)
PARIJS Als het weer niet heel
gauw omslaat de weersverwachtin
gen zijn niet al te best wordt de
laatste dag van het oude jaar voor
een groot deel van Frankrijk cata
strofaal. Voor het gehele departement
van de Drome, om maar een enkel
voorbeeld te noemen heeft de prefect
de drastische maatregel moeten af
kondigen het gehele autoverkeer stil
te leggen.
De toestand is vooral ernstig in de
streek rond Montelimar. In de stad
zelf staan vijf- tot zesduizend automo
bielen geblokkeerd, die niet voor- of
achteruit kunnen. De inzittenden heb
ben hun wagens in de steek moeten
laten en zijn oorlopig ondergebracht
in noodinrichtingen, in kerken of bij
particulieren en wie dat niet wil is
gedwongen de nachten door te bren
gen in de auto zelf, want alle hotels
zijn stikvol en hebben geen kamer
meer over.
In de stad kwamen vier mensen om
het leven toen het dak van een ka
zerne instortte.
In de Drome zelf staan de auto
route 7 en de nationale route 7 vol
vastgelopen vrachtwagens en particu
liere auto's. De legerwagens kunnen
niet meer manoeuvreren, want op
sommige plaatsen ligt de sneeuw
twee en een halve meter hoog.
De spoorwegen hebben speciale
treinen laten rijden, die op bepaalde
plaatsen stoppen om autopassagiers
uit hun isolement te bevrijden. De
toestand in de Aude is soortgelijk aan
die in de Drome. Narbonme, een cen
trum van wegen, ligt dik onder de
sneeuw. De stad zit voor een deel
zonder gas en elektriciteit.
Op de autoroute van Lyon naar
Marseille bij Bollene hebben woeden
de automobilisten een station voor
tolgelden bezet en in hun woede al-
(Van onze correspondent)
SALISBURY (Rhodesië) Dl de
Rhodesische stad Fort Victoria zullen
de vier parken binnenkort alleen voor
blanken toegankelijk zijn. Dit zal ge
beuren naar aanleiding van de klacht
van een blanke inwoner, dat de vier
parken van zijn stad tot Afrikaanse
speelplaatsen aan het uitgroeien wa
ren.
Met de goedkeuring van deze maat
regel zal premier Ian Smith van Rho
desië voor het eerst zijn voorzichtige
rassenpolitiek prijs geven voor een
meer openlijke politiek. De traagheid
waarmee de rassenscheiding in Rho
desië zich tot nu toe voltrok, is het
gevolg van de vrees, die in Rhodesië
bestaat voor de internationale reac
ties, die op een dergelijke politiek
zouden volgen.
Ie administratieve papieren verbrand.
Van alle kanten worden de auto
riteiten aangevallen omdat zij vol
gens het publiek niet bijtijds maatre
gelen hebben genomen. De regering
verdedigt zich zo goed mogelijk. Haar
redenering is de volgende: het komt
maar zelden voor dat het op 2 a 3
duizend meter niet sneeuwt, maar
wel in een dal. Rampen als dit jaar
komen maar zelden voor.
In antwoord op kritiek waarom de
grote doorgaande wegen niet veel
eerder voor het publiek gesloten wer
den, zeggen de autoriteiten dat die
waarschuwing inderdaad bijtijds ge
noeg is gegeven maar dat velen er
zich niet aan hebben gestoord en
toch zijn gaan rijden.
Maar hoe zit het dan met het ma
teriaal?, vragen vele automobilisten,
dat wij voor onze ogen hebben z en
falen. Wij hebben zandstrooiers ge
zien die de weg opgingen zonder ket
tingen aan de wielen, sneeuwrui
mers die aan alle kanten verroest
waren en zelfs militaire wagens die
niet door de sneeuw heen konden
komen. Oo;k tegen die kritiek heb
ben de autoriteiten verklaringen bij
de hand. Wij kunnen natuurlijk wel
duur materiaal aankopen zegt de re
gering, maar aangezien sneeuwram-
pen als de huidige maar zelden
voorkomen, zal al dat kostbare ma
teriaal in de opslagplaatsen renteloos
blijven liggen en gaan verroesten.
(Van onze correspondent)
ROTTERDAM —Uit het verhoor
van de 22-jarige Rotterdamse disc-
jockey II.K.R. is vast komen te
staan, dat hij niets uitstaande heeft
met de moord op de taxichauffeur J.
Dijksman. De recherche had de man
gearresteerd op verdenking van
diefstal en verboden wapenbezit.
Hiermee is ook de laatste aanwij
zing in de taxi-moord verdwenen.
De politie is het spoor nu bijster
In de buurt waar de heer Dijksman
blijkens zijn mobilofoonmelding het
laatst heeft gereden is woensdag een
uitgebreid huis aan huis onderzoek
gestart. Ook op de plaats waar de
taxichauffeur met ingeslagen sche
del werd aangetroffen zullen recher
cheurs een intensief buurtonderzoek
op touw zetten. De recherche heeft
opnieuw een verzoek tot de Rotter
damse bevolking gericht om elke
verdachte aanwijzing door te geven
aan het bureau Marconiplein.
De Syrische fotograaf Ahmad Aboe
sada, die een maand bij de guerrilla
strijders heeft doorgebracht heeft ge
zegd dat zij vrijelijk in een groot ge
deelte van het gebied kunnen ope
reren.
Sada vertelde dat op 7 november
ongeveer 20 guerrillastrijders het dorp
Aseiadira waren binnengetrokken en
net spoorwegstation hadden bezet.
De guerrillastrijders hielden twee
treinen aan en lieten de passagiers
uitstappen, aldus Sada, die deze ge
beurtenissen heeft gefotografeerd.
Sada zei dat de guerrillastrijders tij
dens deze actie geen tegenstand on
dervonden.
Sada vertelde, dat de rebellen, die
hun bases hebben in het dunbevolkte
gebied rond Asmara, Keren en Agor-
dat, enkele Russische Kalasjnikow
machinepistolen hebben, maar dat het
pcotste gedeelte van hun wapens af
komstig is van het door de Verenigde
Staten uitgeruste Ethiopische leger.
Sada beweert, dat hij een groot aan
tal verwoeste Eritreese dorpen heeft
gezien. „De Ethiopiërs bombarderen
ze eerst en daarna trekken hun troe
pen er binnen" zo zei hij.
Een belangrijk deel van het 40.000
man sterke Ethiopische leger, dat
door de Amerikanen wordt opgeleid,
zou zich in Eritrea bevinden.
Eritrea, dat vroeger een Italiaanse
iocïn'e is geweest, stond van 1941 tot
,12 °nder Brits bestuur. In 1952 werd
hot gebied na een aanbeveling van de
erenigde Naties, geconfedereerd met
thiopië. Het land behield zijn auto
home status tot november 1962, toen
e Eritreese volksvergadering voor
volledige aansluiting bij het Ethiopi
sche keizerrijk stemde. Het bevrij-
oingsfront van Eritrea beweert ech-
er, dat de stemming vervalst was en
dat aanhangers van Haile Selassie in
^o vergadering de meerderheid had-
Eritreese rebellen in Damascus heb
ben meegedeeld dat de guerrillastrij
ders 8000 man sterk zijn, maar vol
gens westerse deskundigen bestaan
de troepen van het ELF uit 1500 tot
2000 man, voornamelijk Moslims.
Het ELF heeft beweerd, dat de vrij
heidsstrijd al 17.000 levens heeft ge-
eist. „Talrijke Eritreese dorpen zijn
verbrand en plat gebombardeerd door
het Ethiopische leger en de lucht
macht en honderden burgers zijn op
gehangen", aldus de secretaris-gene
raal van het ELF, Osman Sabi. Sabi
verklaarde, dat sinds het begin van
de oorlog het ELF ai meer dan 2000
man heeft verloren.
DEN HAAG (ANP) De staats
secretaris van Economische Zaken,
drs. L. J M. van Son, heeft de hoofd
lijnen vastgesteld van een bedrijfs
beëindigingsregeling voor onderne
mers, dit geboren zijn vóór 1 januari
1908. Volgens deze hoofdlijnen kan
aan hen een eenmalige uitkering
worden verstrekt indien na liquidatie
van de onderneming het vermogen
negatief is.
■jm vooi iiquiciatieuitkering in aan
merking te komen moet de aanvrager
o.m. al gedurende tenminste vijf ja
ren ondernemer in het midden- of
kleinbedrijf zijn geweest, waarvan
tenminste de laatste drie jaren in een
bedrijf waarop de regeling van toe
passing is. De uitkering bedraagt
maximaal f 5000.-
ADVERTENTIE
Brieven voor deze rubriek moeten met vol
ledige naam en adres worden ondertekend. Bij
publicatie zullen deze vermeld worden. Slechts
bij hoge uitzondering zal van deze regel wor
den afgeweken. Naam en adres zijn dan bij.
de redactie bekend. Publicatie van brieven
(verkort of onverkort) betekent niet dat de
redactie het in alle gevallen eens is met in
houd, c.q. strekking.
NKV-voorzitter Mertens heeft in
Utrecht op matiging van de investe
ringen aangedrongen.
Inderdaad zijn ook de investeringen
niet onbeperkt. Maar toch moeten wij
voorzichtig zijn „in de technische
sector". Willen de Nederlandse be
drijven „up 'to date" blijven dan
moeten zij in hun outillage de nieuw
ste technische ontwikkelingen bij
houden, anders kunnen zij op den
duur de buitenlandse concurrentie
niet weerstaan en gaat men in Ne
derland dezefde kant op als in
Engeland.
BREDA
J. G. TEN HAM
Ik moet zeggen, dat sommige
vrouwen een beetje ver gaan in hun
redenering over abortus. Denken ze,
dat zoiiet-s de redding is? Ze moesten
zich schamen om zo te oordelen over
een mensenleven. Als ze geen kin
deren willen, moeten ze ervoor zor
gen, dat ze geen kinderen krijgen.
Ze doen nu hetzelfde als destijds de
nazi's in de concentratiekampen.
Daar werd een mens ook zo maar
van karnt gemaakt, omdat hij of zij
niet meer gewenst was. Ook vind ik
het verschrikkelijk, dat doktoren
hieraan hun medewerking verlenen
en er zelfs no-g klinieken voor bou
wen. Daar kun je aan zien, wat voor
wildernis de beschaafde wereld is.
Straks gaan ze nog een beetje ver
der en roeien ze al wat verminkt of
oud is uit. Ze schrijven er nu al
over om oude mensen geen medicij
nen meer te geven» omdat de kosten
te hoog gaan worden. Wat moet er
van de mensheid terecht komen, als
dat zo doorgaat? Wij zijn volgens
mij bezig onszelf te vernietigen!
EEDE (Zeeland)
MEJ. M. STURTEWAEGEN.
(Van onze parlementaire redactie)
DEN HAAG Zes Kamerleden
uit de zes grote(re) politieke partij
den dienen zeer binnenkort een ini
tiatief-wetsontwerp in om „prinsjes
dag" voortaan van de derde dinsdag
in september naar een eerder tijd
stip in augustus te verschuiven.
Daarvoor is een grondwetswijziging
nodig.
Als het parlement veel haast
maakt met de behandeling van dit
initiatief-wetsontwerp zou prinsjes
dag komend jaar al verschoven kun
nen worden naar 31 augustus. De
kans dat dit gebeurt is echter ge
ring.
De indieners zijn de Kamerleden
Westerterp (KVP), Van Thijn
(PvdA), Wiegel (VVD), Boersma
(AR), De Boo (CHU) en Van Mierio
(D'66).
Zij beogen met hun voorstel de
Kamer meer tijd te geven voor het
gehele parlementaire werk. De al
gemene politieke en financiële be
schouwingen zouden in deze opzet
reeds in de eerste helft van septem
ber gehouden kunnen worden in
plaats van zoals nu medio oktober,
(Van onze redactie binnenland)
DEN HAAG De 42-jarige me
juffrouw M. Kemp is voor haar wo
ning in Den Haag door haar half
broer, de 41-jarige loswerkman L. D.
de K. met een lang mes in de rug ge
stoken. Zjj is in ernstige toestand op
genomen in een ziekenhuis.
De K. was naar haar toe gekomen
met de mededeling dat hij zijn vrouw
wilde verlaten en bij zijn halfzus
wilde intrekken. Zij weigerde en
toen haar halfbroer geen aanstalten
maakte om te vertrekken en ruzie
ontstond, liep hij naar buiten om bij
buren de politie te waarschuwen.
Haar halfbroer kwam haar echter
achterna met een uit huis meegeno
men mes. Hij stak haar enkele malen
in de rug. Ook in de woning van de
buren, waar zij haar toevlucht zocht,
liep zij nog enkele messteken van
haar belager op.
v
